Рим империясы
ЖОСПАР
Кіріспе 2
1. Патшалық кезең 3
1.1 Рим мемлекетінің пайда болуы 3
1.2 Римнің патшалық кезеңдегі саяси құрылысы 4
1.3 С. Тулийдің реформалары 6
2. Рим аристократиялық республикасы 8
2.1 Рим халқының құқықтық жағдайы 8
2.2 Рим республикасының басқару жүйесі 9
2.3 Рим республикасының дағдарысы (ағайынды Гракх реформалары; Сулла
3. Рим империясы 18
3.1 Қоғамдық құрылыстағы өзгерістер 18
3.2 Принципат 19
3.3 Доминат 20
3.4 Империяның құлауы 21
Қорытынды 26
Пайдаланған әдебиет 27
Кіріспе
Рим мемлекеті өз кезіндегі ең ірі және ең
Рим патшалық, аристократиялық республикалық және империялық кезеңдерінде болсын
Курстық жұмыстың негізгі мақсаттары Рим мемлекетінің пайда болуына,
1. Патшалық кезең
1.1 Рим мемлекетінің пайда болуы
Рим мемлекетінің әлем тарихында алатын орны өте үлкен
Б.д.д. VIII ғасырда римдіктер халықтарға (генсалар), одақтар (куриялар)
Көптеген тарихшылар Рим мемлекетінің өмір сүруін бірнеше кезеңдерге
Л.Морганның айтуы бойынша ежелгі римдік қоғам өз құрылысы
1.2 Римнің патшалық кезеңдегі саяси құрылысы
Римнің патшалық кезеңдегі қоғамдық құрылысы біртекті болған жоқ.
Нақты бір күндері рулар, куриялар, тайпалар, ал кейінірек
Барлығы 300 ру болды, әр тайпада 100 рудан.
Ру мен тайпа мүшесі ретінде римдік азамат-патрицийлер: 1)
Рулардың басшылары ақсақалдар кеңесін құрған немесе оны сенат
Халықтың ең ауқатты бөлігінен тұратын бірінші топтың жүздіктеріндегі
Рим халқының жалпы жиналысы әскери жиналыс болып саналатын
Ежелгі кезден бастап Рим территориясында азаматтар емес -
1.3 С. Тулийдің реформалары
Жоғарыда атап өткендей плебейлер мен патрицийлер арасындағы теңсіздік
Реформа барысында римдік азаматтар пллебейлер де, патрицийлер де
Сонымен, бірінші топқа мүлкі 100 мың жез ассыларға
Міне осыдан бастап, байлардың басшылығы басталды, олар патриций
2 Рим аристократиялық республикасы
2.1 Рим халқының құқықтық жағдайы
Сервий Тулий реформалары плебейлерге жаңа құқықтар бергенімен, олар
Сонымен қоса қарыздық құлдылықты жоятын механизмдер керек еді.
Рим халқының төменгі жігі құлдар болды. Бұлардың көбі
Рим республикасының тарихы 500 жылдан асады. Бірақ Римде
Өнер мен сауданың дамуы Рим плебейлердің жіктелуіне әкеп
Б.д.д. 449 жылы 12 тақтаға ойылып жазылған заң
2.2 Рим республикасының басқару жүйесі
Тибр өзенінің оң жақ жағалауын жаулап алған соң
Консулдар ең басты азаматтық және әскери істермен айналысты
Претор өзі жекеше магистратура болып, сот дауларын шешті.
Халық трибундарының алғашында басты мақсаты плебейлердің құқықтарын қорғау
Римнің басқару жүйесінде цензорлар алқасы да маңызды орынға
Жоғарыда көрсетілген лауазымдардың бәрі ординарлы - жай кездегі
Б.д.д. V-ІІІ ғ. ғ. Рим мемлекеттік құрылысының тұжырымдалу
Ол мемлекет мүлкіне басшылық жасады, қазынаға иелік етті,
Сенат республиканың әскери өмірін басқарды. Жауынгерлерді жинау мерзімін,
Аристократиялық республика халық демократиясының көп белгісін сақтап қалды.
Куриялар комициясы. Римде ежелден келе жатқан комиция жиналыстары
Халық жиналысының тағы бір түрі - центуриаттық комициялардың
Комициялардың үшінші түрі - трибут комициялары. Олар триба
2.3 Рим республикасының дағдарысы (ағайынды Гракх реформалары; Сулла
Б.д.д. 2 ғасырда Рим Карфагенді жаулап алған соң
Б.д.д. 133 жылы аристократ трубун Триберий Гракх халық
Ірі жер иеленушілері және сенаторлар бұл реформаға қарсы
Б.д.д. 121 жылы Гай Гракх халық трибуны ретінде
Жер реформаларын болдырмау үшін б.д.д. 3 ғасырда Тория
Б.д.д. 1 ғасырда Рим өзіне тиімсіз Одақтық соғысқа
Одақтық соғыс Римге де, Италияға да оларға керек
Міне Римнің республикалық кезеңі осылайша 500 жылға созылып,
2.4 Рим құқығының негізгі қайнар көздері
1) бірінші римдық құқық кодификациясы — әдет құқығы
2) б.э. III ғ-ның соңында екі кодекс құрастырылды:
3) б.э. 483 ж. алғашқы ресми жүйелендіру —
4) б.э. XII ғ. рим құқығының соңғы жүйелеуі
- институциялар — рим құқығының қарапайым курсы, бұл
— дигестлер — ескірген түсініктер мен қарама-қайшылықтарды жою
— юстинианның кодексі — 12 кітаптан құралған император
— новеллалар — жинақтың басқа үш бөлігі жасалуы
Құқық қабілеттілікті иелену үшін статус деп аталатын үш
Меншік құқығы тұлғаның иелену, пайдалану және билік ету
Рим құқығында меншікті иеленудің екі түрі ажыратылған: цивильдік
Рим құқығы бөген мүлікке қатысты келесі құқықтарды таныған:
Римде міндеттемелердің екі қайнар көзі болған: деликтілерден (құқық
Неке-отбасы құқығы бастапқы кезендерінде үй иесінің отбасы мүшелерінің
Мұрагерлік құқықта заң бойынша мұрагерлік және өсиет бойынша
Қылмыстық құқықта жариялылық сипаттағы (Рим мемлекетіне қарсы қылмыстар,
3. Рим империясы
3.1 Қоғамдық құрылыстағы өзгерістер
Сулла диктатурасының құлатылғаннан кейін Римде Юлий Цезарь диктатурасы
Құл иеленушілік кластың басында екі сословие тұрды. Біріншісі
Екінші сословие - аттылар сословиесі (сословие всадников) -
Ең төменгі сословие бұрынғыдай құлдар болды. Император Август
3.2 Принципат
Рим империясын тарихын екі кезеңге бөліп қарастыру керек:
Б.д.д. 1 ғасырда Цезарь Римде принципат белгіледі. 1
Император республикалық магистрлердің: диктатор, консул, претор, халық трибундары
Халық жиналысы республиканың негізгі органы ретінде жұмысын толық
Император Август комицилерді демократиялық рухта қайта құрды, бірақ
Сенат Августтың кезінде принцепске тәуелді байлармен толтырылған болатын.
Империялық мекемелер "сарай", принцепс сарайында болды. Онда императорлық
3.3 Доминат
Б.д.д. 3 ғасырда Римде шексіз монархия режимі -
Диоклетиан жалғыз өзі Рим сияқты империяны басқара алмайтынын
Әкімшілік реформалар. Империяның тұтастығын нығайту үшін Диоклетиан жаңа
Әскери реформалар. Әскери реформа Рим әскерін күшейтті. Бүкіл
Император жанында мемлекеттік кеңсе құрылды. Императордың сарайында көп
Доминат жалпы құл иеленушілік құрылысты нығайтуға бағытталды. Ол
3.4 Империяның құлауы
Жер иеленуші шонжар доминат кезінде өзінің позициясын нығайтып,
VI ғасырда колондар еркін адамның азаматтық және саяси
Сонымен колондар жерге отырғызылған құлдармен теңесіп шыға келді.
Еркін шаруаларды тәуелді ету тәсілдерінің бірі прекарий еді,
Император кеңесінде пара алу, қазынаны ұрлау, билік пұрсатын
Мемлекеттің ішкі қайшылығының көбейуі оның сыртқы жағдайларына кері
VI ғасырдың аяғында бүкіл варвар дүниесі қозғалысқа келді.
Варварлардың рим аумағына кіруі жағдайды жеңілдетті - олар
Рим әскері VI ғасырдың аяғынан бастап көбіне рим
Ірі поместьелер жеке қолөнер және сауда байланыстары бар
Мемлекеттік өкіметтің араласуынан босаған шонжар иелігінің иммунитет белгілері
VI ғасырдың 40-жылдарынан бастап тап күресі қайтадан шиеленісе
Рим империясында саяси дағдарыс күшейіп, императордың тағы үшін
455 жылы вандалдар Римді қаңыратып, тонап кетті. Вандалдардың
Екі жүз жыл өткеннен кейін империяның императорлары тіпті
V ғасырдың 50-70 жылдары варвар көсемдері, рим аристократиясы
455 жылы вандалдар Римді қаңыратып, тонап кетті. Вандалдардың
Екі жүз жыл өткеннен кейін империяның императорлары тіпті
V ғасырдың 50-70 жылдары варвар көсемдері, рим аристократиясы
Қорытынды
Сонымен Рим мемлекеті империялық кезеңдегі сыртқы жаулардың көбейуінен
Жалпы курстық жұмыс жазу барысында кіріспе бөлімде алдыма
Рим заңгерлерінің құқық туралы ілімі құқықтық ойдың одан
Пайдаланған әдебиет
1. Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы.
2. Всеобщая история государства и права. Учебник под
3. Всеобщая история государства и права. Черниловский.З.М. Москва,
4. Хрестоматия по всеобщей истории государства и права.
5. Всеобщая история государства и права. Д.Л. Булгакова,
6. Хрестоматия по всеобщей истории государства и права.
7. "История государства и права зарубежных стран" под
8. Федоров К.Г., Лисневский Э.В. История государства и
Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы. -
Всеобщая история государства и права. Под ред. К.И.
Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы. -
Всеобщая история государства и права. Учебник под ред.
Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы. -
Всеобщая история государства и права. Учебник под ред.
Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы. -
Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы. -
Мұхтарова А. Қ. Шетелдердің мемлект және құқық тарихы.
Мұхтарова А.Қ. Шетелдердің мемлекет және құқық тарихы, Алматы,
Всеобщая история государства и права. Д.Л. Булгакова, А.Ж.
Всеобщая история государства и права. Д.Л. Булгакова, А.Ж.
Мұхтарова А. Қ. Шетелдердің мемлект және құқық тарихы.
1