Тарифті жүк айналым
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
2
I тарау Кәсіпкерліктің мәні және маңызы
3
1.1 Кәсіпкерлікті дамытудың обьективті маңызы 3
1.2 Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерліктің қалыптасуы мен дамуы
7
II тарау «Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» АҚ-ның
11
2.1 «Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» АҚ-ның технико-экономикалық
2.2 Кәсіпорынның кәсіпкерлік қызметінің тиімділігі
24
III тарау Кәсіпкерлікті дамыту және оның тиімділігін арттыру
28
3.1 Кәсіпкерлікті басқаруды жетілдіру 28
3.2 Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдауды жақсарту
35
ҚОРЫТЫНДЫ
37
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 39
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының нарықтық экономикаға өтуімен байланысты барлық экономика
Кәсіпкерлік екі мағынада қолданылады:
белгілі бір істің түрі;
сол іспен шұғылданатын нақтылы қоғамдық тап.
Кәсіпкерлік дегеніміз – белгілі бір істі істей білу.
«Кәсіпкерлік» деген ұғым өмірде экономикалық белсенділікке қолданылады. Антогонистік
Кәсіпкерлік – ежелден келе жатқан адамдардың іскерлік белсенділігі,
Ресейде, Қазақстанда кәсіпкерлік ерте заманнан келеді. Қазақстанның көшпелі
Қазақстанда қоғамдық меншікке негізлелген экономиканың жеке меншік экономикасына
Жаңа қоғамның негізін тұрақты, тиімді құру үшін кәсіпкерлер
Менің курстық жұмысым 3 тараудан тұрады. I тарау
Курстық жұмыстың мақсаты – Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік істің
I тарау Кәсіпкерліктің мәні және маңызы
1.1 Кәсіпкерлікті дамытудың обьективті маңызы.
Кез-келген мемлекеттің экономикалық даму қарқынын жеделдету мен
Кейінірек танымал француз экономисті Ж.Б. Сей кәсіпкерлік қызметті
Ағылшын ғалым экономистері А. Смит және Д. Рикардо
Француз экономисті А. Маршалл жоғарыда аталған 3 өндіріс
1) капитал
2) капиталдық игіліктер (өндіріс құралдары және жер)
3) кәсіпкердің қызметі (әрекеті)
4) жұмысшының еңбегі.
Қазақстан Республикасының «Азаматтық кодексіне» сәйкес кәсіпкерлік деп –
Кәсіпкерлік қызмет – кәсіпкерлердің артынан, оның тәуекел етуімен
Кәсіпкерлік істің түрлері:
Өндірістік кәсіпкерлік – бұл кәсіпкерліктің негізгі түрі. Мұнда
1. кәсіпкерлікпен айналысу үшін қандай тауар өндіру, қандай
2. одан кейін маркетингтік іспен шұғылдану: болашақ тұтынушылармен
3. келесі кезең өндіріс факторлары: а) негізгі өндірістік
4. алдағы уақыттағы шығындар дегеніміз - бірінші
5. жұмыс күшін кәсіпкер еңбек биржасы немесе құлақтандыру
6. қажетті информация – ресурстарды қосымша қосуға мүмкіндіктерді
7. қаржы қаражаттарының керек мөлшерін анықтау. Жалпы ақшаның
Аж = А1 + А2 + А3 +А4
Аж - жалпы керекті қаражаттар;
А1 - жалақы қоры;
А2 - айналым қоры;
А3 - құрал жабдықтар;
А3 - ақпаратқа,т.б. интелектуалды қызметке төлем;
А4 - басқа мекемелердің атқарған жұмысына төлем, т.б.
8. бастапқы капитал: жиналған қор;
несиеге ақша алу;
9. өндірістік істің қорытындысы.
Сатудан түскен түсімнен өндірістік және коммерциялық шығындардың, яғни
Жалпы пайда = жалпы түсім алу өндіріс және
Жпайда = Ж түсім – толық шығын
Жалпы пайда бұл салық төленгенге дейінгі пайда.
10. барлық салықтарды, айыптар мен баждарды, төлегеннен кейін
11. кәсіпкерліктің қаржы жағдайын бағалау үшін рентабельдік деңгейін
Рентабельділік деңгей = таза пайда / шығындар +
Венчурлік бизнес деген болады. Бұл инновациялық кәсіпкерлік –
Келесі түрі коммерциялық кәсіпкерлік. Бұл кәсіпкерліктің іс өрісі
Тауар биржалары мынандай қызмет атқарады:
- сауда-саттық келісім жасауға делдалдық қызмет атқарады;
- тауар сатуды тәртіпке келтіреді, сауда операцияларын реттейді;
- баға туралы, өндіріс жағдайын, тағы басқа бағаға
Тауар биржасының айналымының көп бөлігі нақты тауарлар сату
Коммерциялық кәсіпкерліктің негізгі жұмысы тауарды сатып алу –сату
Коммерциялық кәсіпкерлікпен шұғылданар алдында нарыққа маркетингтік талдау жасау
Сауда фирмасындағы маркетинг жұмысы туралы модель-бағдарлама.
1. маркетинг ақпаратын жинау және мәліметтер банкасын жасақтау
Маркетингтік басқару шешімдерін қабылдау
2. ішкі және сыртқы факторларды зерттеу өзіңнің реалды
3. тауардың өтімділігін және оның даму тенденцияларын зерттеу
4. ұсыныс пен сұранысқа ықпал ететін мәліметтер жинау
5. тауардың сапасы бойынша қойылған талапқа сай тауарлар
6. тауар жабдықтаушыларымен іскер және тұрақты байланыстар жасау
7. сауда-технологиялық процестерді ұйымдастыру Тауардың тұрақты өндірілуін қамтамасыз
8. жарнамалық қамту Сатылатын тауарларға назар аударту
9. фирманың имиджін жасау Дүкендерге жеке сыртқы бейне
Коммерциялық келісімдер бағдарламасы:
1. сауда делдалдық жұмыс атқаруға жұмысшылар жалдау;
2. ғимараттар, қоймалар, ұсақ саудаға үй сатып алу
3. тауар сатып алу, сату;
4. тауар сатып алуға керекті несиелерді ұйымдастыру, табу
5. жоспарлауға керекті ақпараттарды табу, жасақтау;
6. тұтынушыларға тауар сатып, ақшасын алу,
7. қаржы органдарына салық және басқа төлемдерді мерзімінде
Келесі түрі қаржылық кәсіпкерлік. Қаржылық кәсіпкерлікке негізінен коммерциялық
Қор биржалары – бағалы қағаздар нарығы. Ол капиталдың
Келесі түрі консультативтік кәсіпкерлік – бұл ой нарығының
2) процесстік консультация – фирманың маманы клиентпен белсенді
3) оқулық консультация – лекция оқу, семинар өткізу,
Кәсіпкерліктің түрлері
Өндірістік Коммерциялық Қаржылық Консультациялық
Инновациялық Сауда Банк Жалпы басқару
Ғылыми-техникалық Сатып алу, сату Сақтандыру Әкімшілік.
Қаржылық басқару
Кадрларды басқару
Тауар өндіру Сауда делдалдық Аудиторлық Маркетинг
Қызмет көрсету Тауар биржалары Лизингтік өндіріс
информациялық технология
Тауарларды, қызметтерді өндірістік тұтыну. информациялық
Қор биржалары Маманданған қызмет көрсету
1.2 Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерліктің қалыптасуы мен дамуы.
Барлық индустриялы дамыған елдердің экономикалық және әлеуметтік
Қазақстан ХХІ ғасырдың басында кәсіпкерлікке тек қана бет
Жаңа шаруашылық немесе сауда мекемесін ұйымдастыру арқылы жаңа
Экономикалық теорияның барлық қолдаушылары кәсіпкерліктің экономиканы дамытудағы ролін
Алайда экономиканы дамытудағы кәсіпкердің жеке роліне бірінші болып
Кәсіпкерлік еңбек И. Шумпетерше – лауазым немесе мамандық
Қазір Қазақстан бойынша кәсіпкерлікпен айналысушылардың жалпы саны
Әрбір кәсіпкер ең жоғарғы табыс үшін күреседі. Оның
Кәсіпкерлік өндірістік, сауда-саттық, коммерциялық қаражат т.б. көптеген қызмет
Қазақстанда кәсіпкерлікті жақында бастағандықтан кіші саудагерлік көбірек дамыған.
Кәсіпкердің пайда түсіру көзі көптеп саналады. Олардың қатарына:
Ұсақ жеке меншіктердің бәрі бір мақсатқа аз мөлшерде
Капитализмнің даму барысында ұсақ тауар өндірушілер жойыла береді,
Ұсақ фирмалар әсіресе жеңіл өнеркәсіптің мақта, жүн, елтірі,
Кәсіпкерліктің Қазақстанда пайда бола бастауы және дамуы өтпелі
Елді экономикалық құлдырау сатысынан алып шығып, одан әрі
Бұл бағыттағы қиындықтар, қоғамда қалыптасып қалған, ұсақ кәсіпкерліктен
Саудагерлікпен табыс табу және үлкен жетістіктерге жету әлі
Отандық мамандардың осы бағыттағы еңбек тәжірибесі біршама
Жұмысшының еңбекақысын 20-30%-ке көтеру арқылы оның еңбек өнімділігін
Менеджменттің тәжірибесі артып, ұрпақтан- ұрпаққа тарай береді, бірақ
Кәсіпкерлікті енгізу және дамыту өте қиын және жауапты
1930 жылы Будапештте дүниеге келген Джордж Соростың 1969
Өнеркәсіптегі ірі мемлекеттік кәсіпорындардың реформаға ұшырап, өнеркәсіп тауарларын
II тарау «Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» АҚ-ның
2.1 «Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» АҚ-ның технико-экономикалық
Кәсіпорында шикізат, материалдар, құрал-жабдықтар, дайын өнім, жылу, энергия,
Ұйымдастыру деңгейі кәсіпорынның технико-экономикалық көрсеткіштеріне тікелей әсерін тигізеді.
Кәсіпорын көлік шаруашылық міндетіне барлық тиеу, түсіру және
Көлік шаруашылық қызмет 3-ке бөлінеді:
ішкі (цех ішілік), яғни өндіріс және цех аумағындағы
Сыртқы, яғни жабдықтаушылардың және өнімді тұтынушылардың арасындағы байланысты
цех аралық, өндіріс аралық, яғни жүктерді цехтар арасында,
Көлік шаруашылығында қолданылатын кәсіпорын көлік түрлері:
- рельсті
- рельссіз көлік
- автомобильдер
- конвейерлер
- транспортерлер
- әр түрлі арбалар
- лифт
- аспалы жолдар
- стелаждар
- жүк тасушы машиналардың және автобустардың жүргізушілері.
- скаттар (сырғымалар)
- қолмен тасымалдаушылар және т.б.
Көлік шаруашылығын дамыту үшін мынандай көрсеткіштерді есептейміз.
1)көлік құралдарына қажеттілік
2)жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру деңгейі
3)жүк айналымы
4)жүк ағыны
Жүк айналымы дегеніміз- белгілі бір уақыт аралығындағы, белгілі
Жүк ағыны дегеніміз – белгілі бір уақыт аралығында
Жүк ағынының жиынтығы кәсіпорынның жүк айналымын құрайды.
Ірі кәсіпорындарда осы жұмысты жеңілдету үшін осы көрсеткіштерді
Көлік шаруашылығын жетілдіру бағыттарына мыналар жатады:
- меншіктік жүйені ұтымды пайдалану
- көліктің жаңа түрлерін пайдалану
- көлік шаруашылығын жанар-жағармаймен қамтамасыз етуді ұйымдастыру және
ҰК «ҚТЖ» АҚ-НЫҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ
1997 жылы Алматы, Целинный және Шығыс Қазақстанның темір
Акционерлік Қоғам «Қазақстан Темір Жолы» Ұлттық Компаниясы» көлік
«Қазақстан Темір Жолы» Ұлттық Компаниясы» Акционерлік Қоғамының 100%
Темір жол көлігі ҚР-ң өндірістік инфраструктурасының маңызды бөлігің
Мысалға, темір жол үлесіне елдің жүк айналымының 70%-ы,
Қазіргі таңда Қазақстан Республикасының темір жол магистралі –
Жыл сайын темір жол көліктерінің есебінен мемлекеттік бюджетке
Қазақстанның темір жол саласы жоғары рентабельді, қарқынды дамып
«Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» қызметіндегі негізгі мақсаттар:
- экономика және халықтың қажеттіліктерін үздіксіз және сапалы
- поездың қозғалу қауіпсіздігін және тасымалданушы жүктің сақталуын
- материалды-техникалық базаны жоспарлы және кешенді түрде дамыту;
- темір жол көліктерінің мобилизациялық дайындылығын қамтамасыз ету,
«Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» атқаратын қызметінің негізгі
- магистральді темір жол жүйесін иелену мен қолдану;
- магистральді темір жол жүйесінің операторлық функцияларын жүзеге
- жүкті жіберуші, жүкті алушы, тасымалданушы жолаушылардың қажеттіліктерін
- маркетингтік қызмет түрі;
- Қазақстан Республикасы көлік және коммуникация Министрлігімен бірлесе
- ішкі экономикалық қызмет және және басқа мемлекеттердің
- Қазақстан Республикасының мемлекеттік секторларын техникалық қорғау қызметі
- «Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» қызметі туралы
- ақпараттық қызмет түрі;
- Қазақстан Республикасының Заңымен белгіленбеген басқа да қызмет
«Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» Акционерлік Қоғамының аудиторы
Қазақ тіліндегі толық атауы – «Қазақстан Темір Жолы»
Орыс тіліндегі толық атауы – Акционерное Общество «Национальная
Ағылшын тіліндегі толық атауы – joint – stock
Мекен-жайы: 010000 ҚР, Астана қаласы, Победа көшесі,98
Телефон: +7 (3172) 93-41-14
РНН 620 100 210 058
Расчетный счет № 000 421 646 АРФ «Қазақстанның
КБе 16, БИК 195 301 603
Капитал салымдары.
Ұлттық Компания «Қазақстан Темір Жолы» Акционерлік Қоғамының капитал
Капитал салымдарына шығындар, капитал ремонты бойынша негізгі құралдардың
жол шаруашылығы бойынша:
- ағаш шпалдарын темір бетондарына ауыстыру;
- уақытша ағаш мосттарын темір бетонды трубаларға
- жасанды құрылыстарды берік және мықты материалдарға
- жол құрылысын ауыр типті рельстер мен
сигнализация және байланыс, электрмен қамсыздандыру шаруашылығы бойынша:
- әуе линияларын кабельді линияларға ауыстыру;
- крюковтардан траверстарға көшу;
- темір бетонды негіздегі бекеттерді орналастыру;
- әуе линиясы берілетін ағаш бекеттерін темір бетонды
- фарфорлы изоляторларды әйнек, керамикалық, жақсартылған және полимерлі
локомотивті шаруашылық бойынша:
- агрегаттарды жаңа жоғары қуаттыларына ауыстыру (дизель генераторлық
тасымалданушылар шаруашылығы бойынша:
- агрегаттарды жаңа жоғары қуаттыларына ауыстыру (редукторлар, электродвигательдер,
- вагондардың өзгеруіне байланысты ішкі және сыртқы интерьерін
- агрегаттарды жаңа жоғары қуаттыларына ауыстыру (трубалар, электродвигательдер,
Мысалға, келесі диаграмманы алсақ. Жүк вагондарының жөндеу жұмыстары
Бұл диаграммада күнделікті жөндеуден өтуге тиісті вагондардың динамикасы
Материалды емес активтерді есептеу
- Материалды емес активтерді есептеу бухгалтерлік есеп шоттарының
- Негізгі құралдардың тозуы белгіленген нормалар бойынша іске
- Материалды емес активтердің тиімді пайдаланылу мерзімі оның
- Материалды емес активтердің инвентаризациясы жылына бір рет
Тауарлы-материалдық қорларды есепке алу
- Тауарлы-материалдық қорларды есепке алу бухгалтерлік есеп шотының
- Тауарлы материалдық қорлар өзіндік құнның және реализацияның
1 кесте - «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ң кадрлар құрамы
Негізгі шаруашылық және өндірістік топтардың кадрлар құрамы
Шаруашылық және өндірістік топтардың атауы 1кв
2005ж. 1кв
2006ж. «+», «-« 1 кв 2005ж.
Вагон шар. – барлығы 2,1 2,1 0,0
Оның ішінде
Вагонды тексеруші 1,3 1,2 -0,1
Вагонды ремонттау жөніндегі слесарлар 3,3 4,3 1,0
Тасымалдау шар. – барлығы 1,3 1,5 0,2
Оның ішінде
Станция, разъезд, пост бойынша кезекшілер 0,7 0,8 0,1
Поезд құраушылары 1,6 1,6 0,0
Орталық пост операторлары, тізбек пост кезекшілері 1,8 3,6
Жүк шар. және коммерциялық жұмыс – барлығы 1,5
Оның ішінде
Жүк пен багажды қабылдау-тапсырушылар
0,9 1,2 -0,3
Жол жүру шар. – барлығы 2,6 2,4 -0,2
Оның ішінде
Жол монтерлары 2,8 2,9 0,1
Жол машиналарын жүргізушілер 2,5 1,6 -0,9
Сигналдандыру және байланыс шар. – барлығы 1,8 1,7
Оның ішінде
СЦБ және байланыс электромонтерлары 2,3 1,9 -0,4
Электрификация және электрмен қамсыздандыру шар. – барлығы 3,2
Оның ішінде
Байланыс жүйесінің электромонтерлары 5,6 4,4 -1,2
1 – кестеде «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ң негізгі шаруашылық және
Шаруашылық кадрларында керісінше төмендеген
сигналдандыру және байланыс –0,1% (электромонтер – 0,4%)
электрификация -0,9% (келісім жүйесінің электромонтерлері – 1,2%)
жолдар – 0,2%(жол монтерлары кадрлары 2006 жылдың 1
«ҚТЖ»ҰК» АҚ-НЫҢ ҚЫЗМЕТІНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ – ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТАЛДАУ
2 кесте – Ағынды периодтағы жұмысшылар қозғалысы
Көрсеткіштер атауы «ҚТЖ»ҰК» АҚ
1 кв 2005ж 1 кв 2006ж «+», «-»
Ағынды жыл басындағы жұмысшылар санының тізбегі 80009
Қабылданған – барлығы 3972 3162 -810
Жұмыстан шыққандар- барлығы 3043 3581 538
Соның ішіндегі
Жұмысшылардың қысқаруы және кәсіпорынның ликвидациясымен байланысты 95 1051
Себеппен 1823 1676 -147
Басқа да себептерге байланысты 1125 854 -271
Ағынды жыл соңындағы жұмысшылар санының тізбегі 80931 80803
Осы 2 – кестеде «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ң кадрларының тізбек
3 кесте - Жұмыс жолдарының негізгі көрсеткіштері
Көрсеткіштер атауы өлшеу бірлігі Факт
1кв 2005ж Жоспар
1кв 2005ж Факт
1кв 2006 ж «+», «-» жоспар бойынша «+»,
1кв 2005ж
Өндірілген өнім Млн прив
Т-км 41411 44489 45678 1189 4267
Өндірілген өнім үлесі
Жолаушылар айналымы % 5,7 5,8 6,1 0,3 0,4
Тарифті жүк айналымы % 94,3 94,2 93,9 -0,3
Жолаушылар тасымалдау Млн адам 0,166 0,183 0,196
Жүк тасымалы Млн адам 2,7 2,9 3,0 0,1
Орташа күндік жүк тиеу Вагон 8264 8442 8699
Орташа күндің жүкті түсіру Вагон 6619 6641 6856
Республикалық тасымалдау үлесі
Тасымалдау көлемі бойынша % 57,5 56,9 56,1 -0,8
Тарифті жүк айналымы көлемінде % 44,5 42,4 40,6
Жалпы жүк тасымалдау көлеміндегі тиеу үлесі % 90,1
Жалпы жүк тасымалдау көлеміндегі жүк тиеудің массалық үлесі
Тас көмір % 47,2 49,0 46,4 -2,6 -0,8
Мұнай жүктері % 11,8 9,9 10,9 1,0 -0,9
Темір рудасы % 12,3 13,7 12,4 -1,3 0,1
Түрлі түсті руда % 7,0 7,1 8,1 1,0
Қара металл % 2,3 3,0 2,4 -0,6 0,1
Химиялық және минералды тыңайтқыштар % 1,0 0,6 0,5
Құрылыс заттары % 4,5 4,3 4,6 0,3 0,1
Цемент % 1,0 1,1 1,2 0,1 0,2
% 2,5 1,9 3,3 1,4 0,8
Эксплуатациалық жүк айналымындағы үлесі
Электрлік тяга % 50,2 55,2 54,2 -1,0 4,0
Тепловоздық тяга % 49,8 44,8 45,8 1,0 -4,0
Келтірілген өнім есепті кварталда 45,7 млрд. т-км құрады.
Есепті жылы жүк тасымалдау көлеміндегі тиеудің салмағы 91,3%-ды
Тас көмірді тиеу жалпы жүк тасымалының – 46,4%-ын
Эксплуатационды жүк айналымының 54,2%-ы электрлік тягамен жүзеге асқан,
Алдыңғы жылмен және белгіленген жоспармен салыстырғанда жүк және
4 кесте - Жүк тасымалы жоспарының орындалуы
Көрсеткіштер атауы орындалу 1кв 2005ж 1 кв 2006
жоспар орындау жоспар 1кв 2005ж
абс % абс % абс %
Тарифті жүк айналым
Млн т-км нетто 39051,7 100,0 41891,0 100,0 42890,9
Соның ішінде
Республика ішілік 17386,6 44,5 17779,0 42,4 17434,8 40,6
Шығару 15336,9 39,3 17625,0 42,1 18479,9 43,1 104,9
әкелу 2956,6 7,6 3136,0 7,5 3345,8 7,8 106,7
Транзит 3371,6 8,6 3351,0 8,0 3630,4 8,5 108,3
Тасымалданған жүк, мың тонна 53007,1 100,0 55338,0 100,0
соның ішінде
Республикаішілік 30480,7 57,5 31,469 56,9 30916,2 56,1 98,2
Шығару 17518,0 33,1 18637,0 33,7 18937,4 34,4 101,6
әкелу 2915,8 5,5 3160,0 5,7 3051,7 5,5 96,6
Транзит 2092,6 3,9 2072,0 3,7 2759,6 3,9 104,2
1 тонна жүк тасымалының орташа қашықтығы 736,7
757,0
778,9
102,9 105,7
Соның ішінде
Республикаішілік 570,4
565,0
563,9
99,8 98,9
Шығару 875,5
945,7
975,8
103,2 111,5
әкелу 1014,0
992,4
1096,4
110,5 108,1
Транзит 1611,2
1617,3
1681,1
103,9 104,3
Есепті жылы тарифті жүк айналымының көлемі динамикада 9,8%-ға
Жүк айналымы келесідей бөлінген: республикаішілік тасымалдауға – 40,6%
5 кесте - Негізгі сапалық көрсеткіштері
көрсеткіш атауы өлшем бірлігі Факт
1кв 2005ж жоспар 1кв 2006ж Факт
1кв 2006ж % жоспар %
1кв 2005ж
жүк вагонының орташа күндік өндірісі т-км нетто 9302
жүк вагонының орташа күндік қозғалысы км 267,3
жүк вагонының толық рейсі км 1339
жүк вагонының км 819 853 861
жүк вагонының км 520 554 550
вагон массасы т/вагон 24,00 23,89 23,94 100,2 99,7
электровоздық тяга «-» 22,93 23,36 23,28 99,7 101,5
тепловоздық тяга «-» 24,92 24,43 24,59 100,7 98,7
Жұмыс парк.вагон.орт динамикалық нагрузка т/вагон 34,80 33,99 34,24
электровоздық тяга «-» 37,80 37,11 37,21 100,3 98,4
тепловоздық тяга «-» 32,22 30,79 31,27 101,6 97,1
тиелген жүктің орт. динамикалық нагрузкасы т/вагон 56,94 56,11
электровоздық тяга «-» 61,33 60,88 60,57 99,5 98,8
тепловоздық тяга «-» 53,11 51,16 51,68 101,0 97,3
Тиелген жүктердің % шамасы % 63,43 65,07 63,83
электровоздық тяга «-» 62,03 64,04 62,58 102,3 99,1
тепловоздық тяга «-» 64,66 66,14 65,09 101,6 99,3
Жұмыс вагоны айналымының орташа уақыты күн 5,01 5,24
Жергілікті вагон айналымының орташа уақыты күн 3,57 4,22
Вагонның тұруының орташа ұзақтығы сағат 26,63 29,18 27,18
Техникалық станциядағы вагонның тұруының орташа ұзақтығы сағат 5,35
Жүк поезының орташа участкелік қозғалу жылдамдығы км/сағат 41,34
электровоздық тяга «-» 48,41 47,72 48,37 101,4 99,9
тепловоздық тяга «-» 37,12 36,66 37,31 101,8 100,5
Жүк поезының қозғалысының орташа техникалық жылдамдығы км/сағат 46,76
электровоздық тяга «-» 50,77 50,58 51,14 101,1 100,7
тепловоздық тяга «-» 44,05 44,20 44,65 101,0 101,4
Қозғалыс құрылымының пайдаланылуының 2006 жылдың 1- кварталын жоспармен
Теміржол торабында қалалар 13 тармаққа (дн-ға) бөлінеді:
Дн-1 Ақмола
Дн-2 Қостанай
Дн-3 Павлодар
Дн-4 Қарағанды
Дн-5 Защита
Дн-6 Семипалатинск
Дн-7 Алматы
1 – диаграмма 2006жылдың Iкварталындағы жүк тиеудің
Диаграммада 2006жылдың Iкварталында жалпы тиеудің 70,0%-ын Павлодар, Қарағанды
Есепті жылы вагондарға статистикалық нагрузка жоспардан 0,97т. (15%)
Мен практикада болған уақытта Дн-13 бөлімін 2 бөлімге
Атырау бөлімі: Сағыз, Жамансор, Мақат, Карабатано, Доссор, Тендык,
Маңғыстау бөлімі: Опорная, Бейнеу, Үстірт, Сайутес, Шетпе, Мангышлак,
2 – диаграмма
Шет ел мемлекетеріне шығарылатын транзитті тасымалдың салмағы
Бұл диаграммада 2006 жылдың 1кварталындағы басқа шет елдерге
2.2 Кәсіпорынның кәсіпкерлік қызметінің тиімділігі
Негізгі шаруашылық жұмысшыларының саны және еңбек ақысы.
ҰК «ҚТЖ» АҚ негізгі қызметінің 2006жылдың 1кварталында факт
ҰК «ҚТЖ» АҚ орташа айлық жалақысы алдыңғы жылмен
15% жұмыскерлерге 01.04.2005ж. №41-Ц бұйрық 20.01.05ж.
15% басқарушыларға, мамандарға және қызметкерлерге 01.07.2005ж. № 689-Ц
10% барлық жұмысшыларға 01.10.2005ж. №864-Ц бұйрық 11.10.05ж.
Айлық жалақының өсуі: тасымал шаруашылығында 29,3%, жол бойынша
Келесі 3 – диаграммада негізгі өндірістік топтардың
СЦБ және байланыс және байланыс жүйесінің электромеханиктерінің айлық
6 кесте - Есепті уақыттағы жұмысшылар қозғалысы
Көрсеткіштер атауы ҰК «ҚТЖ» АҚ
1кв 2005ж 1кв 2006ж «+»,«-»
1кв 2005Ж
Есепті жыл басындағы жұмыскерлердің тізбек саны 80009 81222
Қабылданған, барлығы 3972 3162 -810
Шығарылды, барлығы 3043 3581 538
Оның ішінде:
Кәсіпорын ликвидациясы және персоналдың қысқаруы 95 1051 956
Ағым себептері бойынша 1823 1676 -147
Басқа да себептер бойынша 1125 854 -271
Есепті жыл соңындағы жұмыскерлердің тізбек саны 80931 80803
Бұл кестеде ҰК «ҚТЖ» АҚ жұмыскерлерінің тізбектік саны
Мен келесідей қорытынды жасадым.
2006жылдың 1кварталында жүргізілген талдау жұмыстарын қорытындылай келе төмендегідей
2006жылдың Iкварталында жолдың келтірілген өнімі 45,7 млрд. т-км.,
Тарифті жүк айналымының 2,4%-ға жоспардан артық орындалуы 1тонна
Тарифті жүк айналымы көлемінің динамикада 9,8%-ға өсуі жүктің
Жалпы тиеу бойынша жоспардан 4,6%-ға артық орындалған. Жалпы
Есепті кварталда жолаушылар айналымыны 18,1%-ға өскен және динамикада
Есепті уақытта ҰК «ҚТЖ» АҚ бойынша локомотивті парктің
Жүк вагондарының пайдаланылуының негізгі көрсеткіштері жоспарда белгіленгендей орындалған.
III тарау Кәсіпкерлікті дамыту және оның тиімділігін арттыру
3.1 Кәсіпкерлікті басқаруды жетілдіру
Қазақстан Республикасының аса назар аударып жатқан аясы шағын
бірншіден, құқықтық реттеудің ұтымды түрлері мен шегін
екіншіден, кәсіпкерліктің қарқынын төмендетпеуге назар аудару;
үшіншіден, салық салу жүйесін шешу жолдарын дамыту;
төртіншіден; бақылау органдарының кәсіпкерлік объектілерін тексеру
Сондықтан бұл мәселе тіпті Қазақстан Республикасының Президентінің «Қазақстан
мемлекеттік, қоғамдық және халықарылық ұйымдардың шағын кәсіпкерлікті
несиелендірудің тиімді және қол жеткізілетін жүйелерін қалыптастыру;
шағын кәсіпкерлікті қолдаудың инфрақұрылымын дамыту.
Белгіленген шараларды іске асырудың нәтижесінде кәсіпкерлік субъектілері
Сонымен қатар кәсіпкерлікті дамытуды ынталандыру мақсатында елімізде 2001-2002ж.
Негізгі мақсат – шағын кәсіпкерліктің өндірістік саласының
Бағдарламаның негізгі бағыттарына:
шағын кәсіпкерлікті қолдау бағытында құрылған инфрақұрылымды пайдаланудың тиімділігін
шағын кәсіпкерліктің қызметі аясындағы нормативті-құқықтық актілердің
шағын кәсіпкерлікті қолдау саясытының қаржылай-несие және инвестициялық механизмдерін
шағын кәсіпкерлікті кадрлық, ғылыми-методикалық және ақпараттық қамтамасыз ету;
шағын кәсіпкерлікті аймақтық дамыту.
Бұл бағдарламаның нәтижиесінде екі жылдан кейін шағын
ҚР-ғы шағын кәсіпкерлікті қолдаудың мемлекеттік шараларының бірі «Шағын
шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау институты құрылды: ҚР-ның экономика
«шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы», «жеке кәсіпкерлік туралы»
Мемлекеттік тексеруші органдар саны азайтылды;
Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры құрылды;
Екінші деңгейлі банктердің шағын кәсіпкерлік субъектілеріне минималды көлеммен
Сонымен қатар, Қазақстандағы шағын кәсіпкерлікті дамыту мен қолдаудың
Біріншісі- нормативті және құқықтық актілерді зерттеу үшін шағын
Екіншісі – кәсіпкерлік қызметті жандандыру жөніндегі Президент жарлықтарын
Жоғарыдағы аталған кәсіпкерліктің дамуына мол сенім, мемлекет тарапынан
Ақша несие саясатын ынталандырудың кәсіпкерлік қызметтің жүзеге
Несиелік линия көлемі 775 млн. долл. Сонымен қатар,
Micro (10 мың дол. дейін) – бұл теңгемен,
Large-micro (10-нан 30 мың дол. дейін) шетел
Small (30-нан 125 мың дол. дейін) теңгемен
Сондықтан еліміздегі кәсіпкерлік қызметтің дамуы үшін оған
Бүгінгі күні Қазақстандағы шағын және орта бизнес дамуының
Қор отандық және шетел инвесторларын қызықтыру бағытындағы шараларды
Республикамыздағы бизнес құрылымын қолдау туралы Бағдарламасын жаңа шаруашылық
Қазақстандағы тиімді нарық экномикасының дамуының негізі – жеке
Мемлекеттің заңды және жеке тұлғалардың бизнес қызметіне араласуы
Мемлекетіміздің әрбір азаматы ҚР-ң Конститутциясының 6-шы бабына сәйкес
Мемлекет шағын бизнесті жүйелік және кезекті қолдауды жалпыұлттық
Шағын және орта бизнесті қолдаудың мемлекеттік бағдарламаларын іске
Қазақстандағы шағын кәсіпкерлік субъектілерінің санының тұрақты өсуі және
Қазақстанда шағын кәсіпкерлік субъектілерінің қаржыландыру көздері*
*ҚР-ның Статистика жөніндегі Агенттінің мәліметі бойынша
Келесі негізгі мәселе - ол тиімді қаржылық
Ел Президенті атап көрсеткендей: «Даму банкі мен Инвестициялық
Қазақстан Республикасының Салық кодексі бойынша салықтардың 11
Кесте 7 - Шағын кәсіпкерлікті дамытудағы кедергілер
Мүмкін болатын факторлар Сұралғандарға %-н
Жоғары мөлшерлемілі салықтар 63,6
Несиелердің жоғары құндылығы 55,6
Бақылаушы органдармен қатынас 36,5
Халықтың тұтыну сұранысы төмен 22,2
Төмен ақпараттық қамтылу 22,2
Нарықтағы жоғары бәсеке 14,3
Білікті мамандардың аздығы 9,5
Жоғарыдағы кестеден көріп отырғандай, маңызды сыртқы фактор ретінде
-әр түрлі салықтар бойынша төлеу ережелерін жеңілдету және
- қосымша құн салығын төмендету;
- салықтарды пайдалануы туралы есептін жариялым;
-салық салу жөніндегі жаңа құжаттармен салық төлеушілерді ақпаратпен
-шағын бизнестің аймақтық маңызды өнім өндіретін кәсіпорындарын салықтық
- салық қойылымдарының деңгейін төмендету;
- салықтың нормативті-құқықтық құжаттардың қабылдануы мен тиімді пайдалануын
- шағын кәсіпорындарды алғашқы 2-3ж. бойына пайдаға деген
- прогрессивті салық жүйесін қалыптастыру (мысалы, АҚШ-та 25
Шағын және орта бизнес субъектілеріне салық салу салықтық
Респонденттердің көзқарастары бойынша, салықтық кодекс жобасы кеңінен талқыланды
Зерттеулердің нәтижесі бойынша, кәсіпкерлердің қызметіне кедергі салықтық жүйе
Яғни, өндірістік сфера үшін салықтық қызмет іс-әрекетіндегі қиындықтар
Біріншіден, жалпы бизнесмендердің салықтық заңдылықтарды білмеуінен, яғни бұл
Дамыған рыноктық экономикада жалпы экономикалық қызмет анықтаушы болып
Ресурстық қызмет- кәсіпкерліктің маңызды қызметтерінің бірі. Кәсіпкерліктің дамуы
Сонымен қатар кәсіпкерлік шығармашылық ізденіс қызметін де
Рыноктық экономика жағдайында кәсіпкерлік әлеуметтік қызмет атқарады. Бұл
Кәсіпкерлік ұйымдар неғұрлым тиімді қызмет етсе, олардың әртүрлі
Кәсіпкерліктің келесі бір маңызды қызметі- ұйымдастырушылық қызмет,
Мемлекеттің халықты жұмыспен қамту саясаты әртүрлі нысанда жүзеге
3.2 Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдауды жақсарту
Темір жол қатынасындағы жаңа ұстанымдар
Ел экономикасы мен тіршілігіндегі темір жол көлігі саласының
Осы бағыттағы алда тұрған проблемалық мәселелер мен міндеттерді
Осы тұрғыда 2001 жылдың 6 желтоқсанындағы Қазақстан Республикасы
Бұл заң Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің
Ел экономикасына қосатын үлесін өсіру және темір жол
1. көлік рыногының барлық субъектілерінің темір жол көлігі
2. Қазақстан Республикасының экономикалық мүдделерін қорғау;
3. тасымалдардың барлық қатысушылары үшін құқықтық және экономикалық
1) темір жол көлігінің магистралдық темір жол желісін
2) тасымалдарды дамыту.
3) тасымалдарды қауіпсіз жағдайлармен қамтамасыз ету.
4) Қазақстан Респбликасының заңдарына сәйкес темір жол көлігінде
5) темір жол көлігінде еркін кәсіпкерлікке жағдай
6) бәсекелестікті дамыту,соның ішінде халықаралық тасымалдар саласындағы бәсекелестікті
7) магистралдық темір жол желісінің бірыңғай мүліктік кешенін
8) қоршаған ортаны қорғау.
9) темір жол көлігін жұмылдыру дайындығында ұстап тұру.
10) темір жол көлігінің қажеттері үшін импортты алмастыратын
Темір жол саласындағы реформаларды жүзеге асыру барысында экономикасы
Мемлекеттік реттеу арқылы қоғамдық тұтынудың тұжырымдамасы басым болды,
Негізгі құралдарының моральдық және табиғи тозуына әкеп соқты.
ҚОРЫТЫНДЫ
Еліміз тәуелсіз алған аз ғана жылдар ішінде өтпелі
Темір жол көлігі жолаушылар мен жүктерді тасымалдауда басты
Отандық темір жол саласы тәуелсіздіктің он жылдығын олжалы
Достық – Алашанькоу халықаралық шекара өткелінің ашылуы, Ақсу
Еуразия құрлығының кіндік тұсында орналасқан Қазақстан географиялық жағдайына
Бірінші кезең (1991-1996 ж.ж.) жаңа нарықтық экономика жағдайына
Бұл шаралар Кеңестер одағының тарап, шаруашылық байланыстарының үзілуі,
Үшінші кезең (2000 жылдан қазіргі уақытқа дейін) –
Сонымен қатар Ақсу-Дегелең темір жолын пайдалануды бастау Павлодар
Республика темір жолы шаруашылығында тұңғыш рет Сандық коммуникациялық
Соңғы жылдары жүздеген шақырымнан астам астам жолдың жөнделіп,
Ендеше тұтынушылардың талап, сұраныстары мен тұтастай Республика экономикасының
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1. Қазақстан Республикасының Заңы. [текст] Алматы: Жеті Жарғы
84 б.
2. Государственная программа развития и поддержки малого
предпринимательства Республики Казахстан на 04-06гг7 от 29.12.03г. №
12684 Собрание актов Президента.
3. Алпысбаев С.А. система поддержки малого предпринимателбства //
КазМБА хабаршысы. – 1999г7 - №3 – с.47-49.
4. Қазақстан Республикасының азаматтық кодексі. – Алматы, 1995ж.
5. Үмбетәлиев А.Д. Кәсіпорын экономикасы және кәсіпкерлік [текст]:
құралы. Астана: Фолиант. 2005ж7-176с.
6. Нурмухаметов Н.Н. Система государственных органов поддержки малого
предпринимательства в Казахстане // Вестник КазЭУ – 2002.
48.
7. Бисенғазиев М.Б. Кәсіпкерлің негіздері [текст]: учебник. Орал:
мемлекеттік университеті. 2001 – 242б.
8. «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ның Уставы. Астана қаласы, 2002ж.
9. «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ның есепті саясаты. «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ның Директорлар
жиналысының № 9 протоколы 5 қыркүйек 2003ж.
10. «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ның құрылымы
11. «ҚТЖ»ҰК» АҚ-ның эксплуатациондық қызметіне талдау. Кенжинов Р.
Астана қаласы, 2006ж.
12. Бораш Қ. Елдің экономикалық күретамыры: Қазақстан Темір
жыл // 2004ж. – 7 тамыз.
13. Байжаханов Б. Қоғамдық көлік келешегі: Жолаушы тасымалдауды
жетілдіру // Егемен Қазақстан. – 2003ж7 - 4
14. Ешенқожаев Д. Қазақстан Темір Жолы // қазақ
63б.
15. Сарпеков Р. Темір жол қатынасындағы жаңа ұстанымдар
№2 – 24-26б.
5
дн-3 павлодар
38,0%
дн-4 караганда
19%
дн-1 акмола
2,1%
дн-13 атырау
4%
дн-12 уральск
0,6%
дн- 11 актобе
4,9%
дн-10 кзыл-
орда
2,4%
дн-9 шымкент
4,1%
дн-8 жамбыл
1,4%
дн-7 алматы
2,4%
дн-6
семипалатинск
3,9%
дн-5 защита
4,2%
дн-2 кустанай
13%
Пойыздардың түрлері және вагондарды нөмiрлеудiң ережесi
«ҚТЖ» ҰК» АҚ-НЫҢ қызметіне техникалық экономикалық талдау
Қазақстандағы монополист- фирма және олардың әрекеттері
Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау
Кәсіпорынның баға және тарифтеу саясаты: қиыншылықтары мен оны қазіргі талаптарға сай жақсарту жолдарын теориялық және тәжірибелік тұрғыда зерттеу
Еңбекті ұйымдастыру,қалыпты ету және еңбекті төлеу
Халықаралық экономикалық қатынастардың жиынтығы
Жүк тасымалындағы контейнерлер мен табандықтар
«Баға белгілеу» пәнінің дәріс кешені
Автомобиль көлігі қызметіндегі тарифтерді анықтау