بِســمِ اللهِ Тiлдi жаман сөздерден сақтау
بِســمِ اللهِ
Тiлдi жаман сөздерден сақтау.
Барлық мақтаулар Аллаһ Тағалаға болсын. Пайғамбарлардың
Тiл, Аллаһ Тағаланың пенделерiне берген ұлық
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.):
مَن صَمَتَ نَجَا
“Кiмде-кiм сөйлемей , тыныш
Және бiр жерiнде:
الصَّمتُ حِكمَهٌ
“Тiлiне сақ болып
Абдуллаһтың әкесi Суфян деген
Пайғамбарымыз Мұхаммед(с.ғ.с.), үмметтерiнен тiлiне
مَن يَتَكَفَّل لِي
“Кiмде-кiм маған тiлi
Муғаз ибн Жабал Пайғамбарымыздан
Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) үмметтерiне
اِنَّ اَكثَرَ حَطَاياَ
“Шынында, Адам баласы
Ибн Омар : Мен
مَن كَفَّ لِسَانَهُ
وَ مَن اِعتذَرَ
“Кiмде-кiм тiлiн жамандықтан
Сафуан ибн Салим
قالَ رَسُولُ اللهِ
البَدَن . الصُمتِ وَ
“Сiздерге ғибадаттың ең
Абу Хурайраның риуаятында :
َمن كَانَ يُؤمِنُ
Пайғамбарымыз(с.ғ.с.): “Кiмде-кiм Аллаһға және
Және бiр жерiнде
رَحِمَ اللهُ عَبدًا
“Сөйлеген сөзiнен пайда тапқан
Бұрынғы Пайғамбарлардың үмметтерi
Дәуiттiң (ғ.с.) баласы Сүлеймен
فَقَالَ : دُلنِي عَلَي
وَ أمُر بِالمَعرُوعِ
“Ей, Мұхаммед(с.ғ.с.) маған, менi
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) хадис-шарифте
إنَّ لِسَانَ المُؤمِنِ
أَمضَاهُ بِلِسَانِهِ، وَ أِنَّ
وَ لَم يَتَدَبَّر
“Мүмiннiң тiлi жүрегiнiң
Және бiр хадисiнде
مَن كَثُرَ كَلَامَهُ
ذَنبُهُ كَانَتِ النَّارُ
“Кiмнiң сөзi көбейсе
Өткен ғұламаларымыз
Тауус деген кiсi: “Менiң
Вахб ибн Манбаһ:
Кейбiр ғұламаларымыз айтады: “Сөйлемей
Мұхаммад ибн Уасиғ
Хасан (р.а.): Бiр қауым
Әбу бакр ибн Ғияш
Ата-бабаларымыз: “Екi нәпсiсiн тиған
Аллаһ Тағала Құрани
مَا يَلفَظُ مِن
“Аузынан бiр сөз
Осы аяттың өзi
Осының анық зияны
Тiлдi сақтау қажет
Ғайбат-ауыр күнәлардың бiрi.
Аллаһ Тағала Құрани
Аллаһ Тағала Құранда
وَ لا يَغتَب بَعضُكُم
“Бiреудi- бiреу ғайбаттамасын. Бiреулерiң
Пайғамбарымыз(с.ғ.с.):
كُلُّ المُسلِمِ عَلَي
“Мұсылманның мұсылманға қаны ,
Ғайбат сөйлеу де абыройын
Бiр риуаяттарда келедi.
Аллаһ Тағаланың алдында
إِيَّاكُم وَ الغَيبَه
“Ғайбат етуден сақ
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.): “Миғраж
Аллаһ Тағала Мусаға (ғ.с.)
Анас (р.а.) риуаят етедi:
Ғайбатшыларды Аллаһ Тағала
Әбу Хурайра р.а. ғайбат
Аллаһ Тағала Құран
وَيلٌ لِكُلِّ هُمَزَهٍ لُمَزَهٍ
“Бүкiл қорлаушы, өсекшiге
“Уайыл” деген тозақтағы
Хазiретi Омардың (Р.А.): “Аллаһты
Тiлдiң сақ болуы қажет
Аллаһ Тағала Құрани
إنَّ اللهَ لا يَهدِي
“Расында Аллаһ, кiм өтiрiкшi,
Және де өтiрiкшiлерге
َ لا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ
“Тiлдерiңнiң бұл “харам”
Өтiрiк сөйлеу - ауыр
Пайғамбарымыз(с.ғ.с.) :
لَيسَ بِكَذَّابٍ مَن
“Адамдардың арасын түзету
Аллаһ Тағала Құрани
وَ اللهُ يَشهَدُ
“Сондай-ақ Аллаһ Тағала
Өтiрiк айту екi
آيَهُ المُنَافِقِ ثَلاثٌ
“Екi жүздiлiктiң үш
Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) мұсылмандарды екi
“Шыншылдық - жақсылыққа, iзгiлiк жәннатқа алып
Өтiрiк сөйлеудiң зияны
فَأجتَنِبُوا الرِّجسَ مِنَ
“Ал ендi нәжес
Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) өзi былай
الَّهُمَّ طَهِّر قَلبِي
“Ей, Жаратқан ием, жүрегiмдi
Құрметтi мүмiн-мұсылман бауырлар!
3
1
Тiлдi жаман сөздерден сақтау
Мәдениет тілі туралы
Тілдік норманың қалыптануы
Синонимия және сөз варианттары
Көмекші мектептің жоғарғы сынып оқуышыларын халық ауыз әдебиеті арқылы сөз қорын молайту
Бастауыш мектепте сөздік қорды молайтуға септігі бар есім сөздерді іріктеу
Әдіс ұғымы және оның зерттелуі
Сөз және сөздің адамға әсері
Диалектологиядағы сөз мағынасына байланысты құбылыстармен таныстыру
Әдеп - эстетика ғылымының этика деп аталатын үлкен саласының ұлттық мәдениетке тән қисынды баламасы