ВЕКСЕЛЬДЕРМЕН ОПЕРАЦИЯЛАР ЕСЕБІ
ВЕКСЕЛЬДЕРМЕН ОПЕРАЦИЯЛАР ЕСЕБІ
Жоспар
1.Вексельдер нарығының басты міндеті
2. Инкассо тапсырмасындағы негізгі мәліметтер
3. Дисконт немесе вексель есебі
4. Вексельдерді қайта есептеу
Қолданылған әдебиеттер
ВЕКСЕЛЬДЕРМЕН ОПЕРАЦИЯЛАР ЕСЕБІ
Вексельдермен операциялар - бұл банк қызметіндегі
Вексель айналымы әр түрлі салаларды қамтиды
Вексельдер шығару негізіне жататын қызмет мақсаты
коммерциялық;
қаржылық;
тұрақты вексельдерге бөлінеді.
Коммерциялық вексель тауарларды несиеге сату-сатып алу
Осындай ретпен тауарлық вексель вексель ұсынушыға
Қарыз қызметі ақшалай нысанда қаржылық вексельдермен
Жалпы банктегі вексельдермен операция келесі нысандарда
Коммерциялық банктер Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің
вексельдерді инкассоға қабылдау;
делдалдық тәртіпте вексельдерді акцептеу;
төлеушінің инкассоға
вексель бойынша міндетті тұлғалардың бірі үшін
вексельдер есебі.
Бұл операцияларды вексель есебін жүзеге асыруға
Инкассо тапсырмасындағы негізгі мәліметтер:
инкассоға тапсырма жазу күні;
сенуші аты;
ремитент банктің аты, қажет болған жағдайда
вексель бойынша төлеушінің, вексель
төлеуші банктің аты (егер бар болса);
вексель бойынша төлеушінің немесе домицильдің пошталық
вексель бойынша төлем мерзімі;
төлем орны;
акцептің болуы немесе акцепті алу қажеттілігі;
вексель бойынша міндетті басқа
сенушінің төлем алу немесе акцепт туралы
вексель бойынша
инкассолауды жүзеге асыруға қажетті басқа да
Вексельді инкассоға қабылдау банк атына жазылған
Инкассат вексель бойынша толық төлемді алған
Вексельде көрсетілген мерзім жеткен соң, инкассолаушы
Ремитент-банк өз кезегінде аталған сома төлемін
Егер инкассоға тапсырмада көрсетілген мекен-жай бойынша
- төлемге қарсылық білдіруге, мұндай жағдайда
- домицильдік банктік шотында бар қаржы
Егер вексель ұстаушы вексель бойынша төлемнің
Вексель бойынша төлем толықтай немесе вексель
Авальшы банк аваль берілген тұлғамен бірдей
Авальшы банк аваль ұсынғанға дейін аваль
Коммерциялық несиенің қалпына келтірілуі мен дамуы
Жоғарыда сипатталғандай коммерциялық несиені банктік несиеге
Банк есепке тек жарамды вексельдерді ғана
Есепке ұсынылған жай вексель мәтінінде келесі
вексель аты құжаттың мәтініне енгізіледі және
анықталған соманы төлеу туралы бұйрық;
төлем мерзшін көрсету;
төлем орнын көрсету;
төленетін тұлға аты немесе кімнің бұйрығы
вексельді жазу күні және орны;
вексель беруші қолы;
аудармалы вексель үшін жай вексель бойынша
Атап өтетін жайт, егер вексельде төлем
Сонымен қатар, банктер вексельдерді есепке қабылдаудың
вексель бойынша міндетті тұлғалар санына
төлеуші үшін немесе вексель бойынша міндетті
аудармалы вексель үшін жеткілікті ақшаның болуы;
қолданыстағы заңға қайшы келмейтін басқа да
Егер вексель мазмұнынан төлем орны, вексель
Банк вексель есебі туралы шешім қабылдауы
вексель есебіне өтініш;
вексельдің түпнұсқасы;
вексельдің нотариальды бекітілген көшірмесі;
егер вексель ұстаушы заңды тұлға болса,
аталған вексель бойынша гербтік жинағын бекітетін
банк бекіткен басқа да құжаттар.
Егер клиент банк есебі үшін вексель
Құжаттарды қабылдағанға дейін банк өзіне жолданған
Банк вексель бойынша барлық қатысушылардың бар
Банк, вексельде көрсетілген төлем мерзімі аяқталса
Барлық тексеруден соң банк вексельді есепке
Вексельді банк меншігіне қабылдау индоссамент арқылы
Банкте есепке қабылданған вексельді тіркеу және
Банк өз қоржынында бар құжаттармен келесі
төлем мерзімі жеткенде вексель бойынша төлемді
вексельді индоссалайды, соның ішінде оны шетелдік
вексельді қайта есептеу үшін Ұлттық банкке
Вексельдерді қайта есептеу Ұлттық банктің
Банк вексельдерді қайта есептеуді жүзеге асыру
Бұл кезде Ұлттық банкте мынадай вексельдер
вексель парағында сақтық деңгейімен шығарылған;
100 мың теңгеден кем емес номиналы
өтелім мерзімі 6 айдан артық емес;
бірінші сыныпты эмитенттердің вексельдері, онымен тұрақты
жарамды вексельдер.
төлем орны Қазақстан Республикасының аумағы болып
Ұлттық банк қайта есеп үшін ұсынылған
Сондай-ақ Ұлттық банк келесі жағдайларда вексельдерді
егер вексельде көрсетілген төлем мерзімі вексельді
егер оның мазмұнынан төлем орны, вексель
Банк вексельді қайта есептеу үшін Ұлттық
вексельді қайта есепке қабылдау туралы өтініш;
вексельдің түпнұсқасы (аллонжбен
вексельдің нотариалды бекітілген көшірмесі;
вексель коммерциялық екендігін дәлелдейтін келісімнің нотариалды
жай вексель бойынша вексель ұстаушының және
вексельді қайта есепке ұсынатын түлға сенімхаты;
заңға сәйкес гербтік алымның төленгендігін дәлелдейтін
Ұлттық банк
Егер Ұлттық банкке қайта есеп үшін
Құжаттарды қабылдау кезінде Ұлттық банктің өкілетті
Ұлттық банк өз есебіне вексельдің түпнұсқасы
Қайта есепке қабылданған вексельдерді тіркеу үшін
Атап өтетін жайт, қайта есепке қабылданған
Ұлттық банк қоржынындағы барлық вексельдер келесі
индоссант (аты және қажет деректемелері);
вексель бойынша төлеуші;
төлем орны бойынша (Ұлттық банктің орталық
төлем мерзімдері бойынша (айы және күні
басқа да қажетті параметрлері бойынша.
Бұл кезде Ұлттық банк қоржынында бар
- индоссамент бойынша
- төлем мерзімі жеткенде вексель бойынша
Қолданылған әдебиеттер
1.Міржақыпова С.Т. Банктегі бухгалтерлік есеп. Алматы.
2.Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Қаржы. Алматы:
3.Елубаева Ж.М., Бюджетная система Республики Казахстан:
Инкассат - қайта тапсырушы индоссаменті бойынша
Ремитент-банк - инкассоға тапсырыс қабылдаушы банк.
Инкассоға тапсырма
Сенуші -
Домицилші - жай вексель бойынша төлеуші
Домицильдеуші - вексель бойынша төлемді жүзеге
Индоссамент - вексельді жолдау құқы, бұл
Вексель авалі - вексель бойынша тапсырысты
Қола векселі - несиеге қабілетсіз тұлғалар
Достык векселі - бір несиеқабілетті кәсіпорын
Вексельдерді қайта
Бланктік индоссамент - кімнің пайдасына
1
ВЕКСЕЛЬДЕРМЕН ОПЕРАЦИЯЛАР ЕСЕБІ
Төлем жүйесі және банк аралық есеп айырысу
«Банктің вексельдермен операциялары және есебі»
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу
Ішкі банктік чектермен есеп
Вексельдің экономикалық мәні, түрлері және вексельдің қолданылуы
Чек беруші банкке чектің қолданылмаған бланктерін чек берушінің қайтару тәртібі
Ақшасыз есеп айырысулардың есебі
Төлем карточкаларымен есеп айырысу
Бенефициар - ақша алушы тұлға