ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ВАЛЮТАЛЫҚ ЖҮЙЕ

КІРІСПЕ..................................2
I Бөлім. ВАЛЮТА БАҒАМЫ: НЕГІЗГІ ТҮСІНІКТЕР.
Валюта түрлері…………………………………………………………………...4
1.2 Валюта бағамы және оның қалыптасуына әсер ететін факторлар………..….7
II Бөлім. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ВАЛЮТАЛЫҚ ЖҮЙЕ
2.1 Валюта жүйесінің мәні және дамуы ................11
2.2 Валюталық жүйе типтері және оның элементтері ...................18
III Бөлім. ВАЛЮТАЛЫҚ БАҒАМНЫҢ ЭКОНОМИКАДАҒЫ РӨЛІ.
3.1 Халықаралық экономикалық қатынастарға валюталық бағамның өзгерiсiнiң
3.2 Валюталық бағамның макроэкономикалық рөлі…………………………….26
IV Бөлім. ВАЛЮТАЛЫҚ БАҒАМ ӨЗГЕРІС ӘСЕРІН ЖЕТІЛДІРУДІҢ БАҒЫТТАРЫ.
4.1 Валюталық қатынастарды реттеу. Валюталық саясат……………………….29
4.2 Қазақстан республикасындағы валюталық реттеудiң әдiстерi……...………34
ҚОРЫТЫНДЫ................................36
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ......................38
КІРІСПЕ
Шын мәніндегі тәуелсіз елдің болашағы - оның экономикалық, әлеуметтік
Әуелгіде ұлттық валютаға беделді бабаларымыздың тұлғасын беру қазақтың кім
Ұзақ мерзімді перспиктивадан мемлекеттің валюталық реттеуге тікелей араласуы тиімділікке
Валюта жүйелер маңызды элементі валюта бағамы болып табылады, Мэо
• тауарлармен, қызметпен сауданың жанында валюталардың ауыс-түйiсi, капиталдар және
• әлемдiк бағалар және ұлттық немесе шетелдiк валюта бейнеленген
• фирмалар және банктердiң шетелдiк валютасындағы есептердiң периодты қайта
Валюта бағамының деңгейі сыртқы саудаға, ұлттық өнімдердің әлемдік нарықтағы
Қазақтың ұлттық валютасы көршілес елдердің ішінде үлкен құнды ақшаға
I Бөлім. ВАЛЮТА БАҒАМЫ: НЕГІЗГІ ТҮСІНІКТЕР.
1.1 Валюта түрлері.
Валюта дегеніміз-заңды төлем қаражаты ретінде мемелкет қабылдаған әр түрлі
«Қазақстан Республикасының валютасы» – Қазақстан Республикасы аумағында заңды төлем
«Шетелдік валюталар» деп,заңды төлем қаражаттары болып табылатын шет мемлекеттердің
Негізінен «валюталар» ,яғни қандай-да болмасын мемлекеттердің ақша бірліктері үш
1. Айналымда,қандай да болмасын мемлекеттерде еркін жүретін валюталар.Бұл валюталарға
2. Жартылай еркін жүретін валюталар.Бұл валюталарға ,яғни олардың ағымдағы
3. Тұйықталған,яғни бір елдің ішінде ғана жүретін валюталар.Біздің ұлттық
Валюта котировкасы дегеніміз – таңдалған рыноктық механизмдер негізінде валюта
1) тікелей котировка - ұлттық валюта бірлігінің шет
2) жанама котировка – шет ел валюта бірлігінің белгілі
3) кросс-котировка – екі валюта бірлігінің бір-біріне қатынасы олардың
Валютаны белгілеу үшін 3 әріпті код қолданылады. Алғашқы 2
Тікелей котировка формуласы:
Жанама котировканың формуласы:
Ең жиі қолданылатыны – тікелей котировка.
Рынокта шет елдік валютаға сұраныс пен ұсынысты салыстыру процесінде
Спот-курс – курс жөніндегі келісімге қол жеткізілгеннен кейін 2
Форвардтық курс – курс жөніндегі келісімге қол жеткізілгеннен 3
Халықаралық экономикада негізінен валюталық курс ретінде спот-курс қабылданады.
Іс жүзінде экономикалық даму қарқыны мен экономикалық бағдарламаларды бағалау
1.2 Валюта бағамы және оның қалыптасуына әсер ететін факторлар.
Валюталық бағам – бiр елдiң ақша бiрлiгiмен шетелдiк ақша
Валюталық бағамның құндық негiзгi валютаның сатып алу қабiлетi болып
Валюталық бағамға әсер ететiн факторлар: кез келген баға сияқты
Валюталық курс көмегiмен тауарлар және қызметтердiң өндiрушi және сатып
Еңбектiң ұлттық өнiмi әлемдiк нарықта тауарлардың сатуының жанында құнның
Валюта бағамына капиталдарды халықаралық қозғалыстың байланысты қатты үлкеюiмен тауарларға
Валютаның сұраным және ұсынымының ықпалымен валюталардың сатып алушы қабiлеттiлiгi
Инфляция қарқыны. Олардың (сатып алушы қабiлеттiлiгiнiң пара-парлығы) сатып алушы
80-шi Жылдары пара-парлықтан валюталық курстiң 30%ке бетер көп
Инфляция қарқынынан қызметтермен және капиталдары валюталық курстiң тәуелдiлiгi
Мысалы, нақты валюта бағамы ҚР және АҚШтың баға деңгейлерiнің
Төлем балансының күйi. Активті төлем балансы ұлттық валютаның курсынiң
Әртүрлi елдердегi проценттi ставкаларының айырмашылығы. Валюта бағамына бұл фактордың
Валюталық нарықтар және алыпсатарлық валюталық операциялар қызмет. Егер валюталық
Еуронарық және халықаралық есептердегi нақтылы валютаның қолдануының дәрежесi. Мысалы,
Валюталардың курстық байланысына халықаралық төлемдердiң үдеу немесе тоқтауы сонымен
Ұлттық валютаның әлемдiк нарыққа сенiм бiлдiру дәрежесі. Ол елде
Валюталық саясат. Нарықтық және валюталық курстiң мемлекеттiк реттеуiнің байланысы
Солай біз валюталық курстiң құрастыруын - ақшалай және әлемдiк
II Бөлім. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ВАЛЮТАЛЫҚ ЖҮЙЕ.
2.1 Валюта жүйесінің мәні және дамуы.
Ваюталық жүйе - ұлттық заңдылықтарымен немесе
Халықаралық валюталар қатынастар – ұлттық шаруашылықтарының
Валюталық қатынастардың жекелеген элементтері ерте Грецияда және Римде
Шаруашылықтың интернационалдануы және әлемдiк еңбек
Әлемдегi елдердiң қарым – қатынастарына тауарлар,
Халықаралық валюталық қатынастар халықаралық экономикалық
Капиталдың шеңбер айналысы процесiнде ұлттық нарықтан
Шаруашылықтың интернационализациялануы жағдайында ұдайы өндiрiстiң
Валюталық жүйелердiң даму заңдылықтары ұдайы
Дүниежүзілiк валюталық жүйелердiң арасындағы дағдарыс
Жаңа дүниежүзілiк валюталық жүйенi құру
1-шi кезең, жаңа жүйенiң қағидаларының
2-шi кезең, жаңа жүйенiң қағидаларының
3-шi кезең, толық қызмет ететiн
Дүниежүзілiк ваюталардың жүйенiң мынандай эваолюциялары
Жаңа валюталық жүйенiң құрылуының алғы
Париждiң валюталық жүйесi.
Генуэз валюталық жүйесi.
Бреттон – Вудс валюталық жүйесi.
Ямайка валюталық жүйесi.
Еуропалық валюталық жүйесi.
1929-1936 жылдарда дүниежүзілiк валюталық
– циклдiк сипат: валюталық дағдарыс дүние
– құрылымдық сипат: дүниежүзлiк валюталық жүйенiң
– ұзаққа созылуы: 1929 жылдан 1936 жылдың
БҰҰ–ның Бретон–Вудстағы 1944 жылы болған валюталық
60 жылдардың аяғынан бастап, Бреттон –
Алтын – девиз стандартты орнына СДР
Елдерге кез-келген валюталық бағам режимiнiң
СДР-дiң қызметт етуiнiң мынандай басты
1.эмиссиялау және басу;
2.қамтамасыз ету;
3.бағамды анықтау әдiсi;
4.СДР-дiң пайдалану ауқымы;
Еуропалық валюталық жүйе экономикалық интеграциялану
Батыс еуропалық интеграция өзiнiң iрi
Бiрiншiден, ЕҚ құрылуы көмiрдiң ортақ нарығынан
Екiншiден, ЕҚ – ның институционалдық құрылымы мемлекеттiң
Еуропалық кеңес;
Министiрлер кеңесi – заң шығарушы орган;
ЕҚ комисиясы – атқарушы орган
Еуропалық парламент – кеңес берушi орган. Бұл орган
ЕҚ соты – құқықтық нормаларын сақтамаудың
Үшiншiден, интеграциялық процестiң материялдық негiзi
1999 жылдың 1 қаңтарынан бастап, Евро
ЕВЖ, алтындынақты резервтiк активтер пайдаланды:
Бiрiншiден, Еуро – алтынмен жартылай
Екiншiден, ЕҚ – қа бiрлестiгi үшiн
ЕВЖ-дегi мемлекет аралық аймақтықты реттеу
Екiншi дүниежүзілiк соғыста Еуропа мемлекеттерiнiң
ХВҚ Бiрiккен Ұлттар Ұйымының маманданған
ХВҚ-ның негiзгi қызметтерi төмендегiлер:
Халықаралық сауданың немесе валюталық ынтымақтастықтың
Валюталық паритеттiң тұрақтылығын сақтау және
Төлем балансының теңелуi үшiн кез-келген
Қорға мүше болып кiру – мемлекеттiң
Халықаралық қайта құру және
Әлемдiк банк топтың ең қуатты
Әлемдiк банктiң негiзгi атқаратың қызметтерi:
Спектiрлi бағытта, яғни денсаулық сақтау, бiлiм
Экономикалық мәселелер бойынша талдау және кеңес
Көрсетiлген қызметтердiң, сондай-ақ жүргiзiлетiн жобалардың
Бай және кедей елдерге ресурстарды
Халықаралық қаржы коорпарациясы 1956 жылы мемлекеттiк
Халықаралық қаржы коорпарациясының негiзгi принциптерi мыналар:
Жоба бойынша жалпы шығындар саласында 25
Кәсiпорын акцияларының тек 35%
Қарыз 3 жылдан 15 жылға дейiнгi
Халықаралық даму ассоциясында (ХДА) 1960 жылы
ХВҚ Бiрiккен Ұлттар Ұйымының маманданған
Инвистициялардың кепiлдiгi жөнiндегi көп жақтық
Қорыта айтқанда, халықаралық валюта және
ХВҚ және ХҚҚДБ басқа да
2.2 Валюталық жүйе типтері және оның элементтері.
Дүниежүзілiк валюталық жүйелердiң арсындағы дағдарыс
Валюталық жүйелер 3 түрге бөлiнедi:
Ұлттық валюталық жүйе;
Дүниежүзілiк валюталық жүйе;
Аймақтық немесе мемлекет аралық валюталық
Тарихта ұлттық валюталық жүйе ең
Ұлттық валюталық жүйе – халықаралық төлем айналымын жүзеге
Ұлттық валюта елдің ақша бірлігі. Ол қолма-қол
Ұлттық валюталық жүйе елдің ақша жүйесінің бір
Ұлттық валюта дүниежүзлiк валюталық жүйемен
Дүниежүзілік валюталық жүйе – бұл халықаралық несие
Ұлттық және дүниежүзлiк валюталық жүйелер
Ұлттық валюталық жүйе Дүниежүзілiк валюталық жүйе
1.Ұлттық валюта. Резервтік валюталар, халықаралық есептесу
2. Ұлттық валютаның алмастырылу шарты Валюталардың
3. Ұлттық валюта паритетi. Валюталық паритеттiң
4. Ұлттық валюта бағамының режимi Валюталық
5. Валюталық шектеудiң, валюталық бақылаудың болуы
6. Елдiң халықаралық валюталық өтiмдiлiгiн реттеу. Халықаралық
7. Халықаралық несиелiк айналыс құралдарын пайдалануды
8. Елдiң халықаралық есеп айырысуларын регламенттеу.
9. Ұлттық валюталық рынок пен
10. Елдiң валюталық қатынастарын басқаратын
Сурет-1 - Ұлттық және дүниежүзілiк валюталық жүйенiң
Ұлттық валюталық жүйенің негізгі элементтері:
1) Ұлттық валюта. 1993 жылы 12 қарашада Қазақстан
2) Ұлттық валютаның шетел валютасына айырбасталу жағдайлары, яғни: а)
3) Валюталық паритеттің бірдейлік ережесі – валюталардың
Сонымен валюталық паритет дегеніміз – валюталық бағамның негізі
Резервтік валюта – бұл басқа елдер үшін валюталық паритет
70 жылдардан бастап паритеттер валюта қоржыны негізінде анықталуға
3) Валюталық жүйенiң маңызды
Валюталық бағам валюталарға сұраныс пен
Тауар және қызметтермен сауда-саттықта, капиталдар мен несиелер қозғалысы барысында
Дүниежүзілік және ұлттық нарықтағы бағаларды және құндық көрсеткіштерді салыстыру;
Фирмалардың және банктердің шетел валютасындағы счеттарын үздіксіз қайта бағалап
4) Валюталық шектеудің болуы немесе болмауы элементі.
Валюталық шектеудiң мақсаттары келесiдей :
төлем балансын теңестiру;
валюталық бағамды қолдау;
ағымдағы және стратегиялық мiндеттердi шешу
5) Төрт қосындыдан тұратын (елдің ресми алтын және
6) Халықаралық несиелік айналым құралдары мен халықаралық есеп
7) Валюта нарығы мен алтын нарығының ережелері;
8) Валюта қатынастарын реттейтін ұлттық органдардың статусы. Оларға
Ұзақ тарихи даму нәтижесінде дүниежүзілік валюта жүйесінің негізгі
Әлемдік ақшаның міндетті формасы (алтын, резервтік валюта, халықаралық валюталық
Валюталардың айырбасталу шарттарын белгілеу;
Валюталық паритет пен валюталық бағам тәртібін үйлестіру;
Валюталық шектеу көлемін тәртіптеу;
Халықаралық валюталардың өтімділігінің құрамдас бөліктерін белгілеу (СДР-ді, еуроны);
Несиелік айналым қорларының халықаралық айналымын үйлестіру;
Әлемдік валюта нарығы мен алтын нарығының ережесі;
Мемлекетаралық реттеу институттарының статусы – 1944 жылдан бастап «Халықаралық
III Бөлім. ВАЛЮТАЛЫҚ БАҒАМНЫҢ ЭКОНОМИКАДАҒЫ РӨЛІ.
3.1 Халықаралық экономикалық қатынастарға валюталық бағамның өзгерiсiнiң ықпалы.
Валюта бағамы Мэоға белсендi рөлдi және орнын толтыру құндық
Валюталық курстiң қатты тербелiстерi халықаралық экономикалық тұрақсыздықты күшейтедi, соның
Ұлттық валютаның курсiнiң төмендеуiне Егер басқа фактор болса, экспортшылар
Шетелдiк және ұлттық капиталдарды елге құйылуды жағдай жасайды, салуларға
Валютаның сыртқы және iшкi арзандалуын үзiлу, яғни оның курсiнiң
Олар төмен бағалар бойынша тауарлардың экспорты жалпылама түрiнде бiріктірілгенімен,
Бәсекелестiктi валюталық демпинг елдердiң арасындағы қайшылықты шиеленiстiретiнi белгiлi олардың
Сайып келгенде, валюта курсiнiң өзгеруi сыртқы нарықтарда жүзеге асырылатын
Шарттардағы құбылмалы валюта бағам капиталдардың қозғалысқа олардың өзгерiстерiнiң ықпалы
Валюталық курстiң тербелiстерiнiң зардаптары валюталық тәуелдi болады - ел,
3.2 Валюталық бағамның макроэкономикалық рөлі.
Ақшалай секторларды да, нақты да валюталық курстiң деңгейi маңызды
1. Iшкi бағалар ықпал деңгейде
Валюталық курстiң өзгерiсi ұлттық валютадағы импорттың құны iшкi бағалар
Екi жағдай айтып тұру керек елге аттықтары валюталық курстiң
Егер елде инфляцияның жоғары қарқындары байқалса екiншiден, iшкi бағалардың
2. Төлем балансына ықпал
Импорт. Валюталық курстiң өзгерiсiнiң ептеген дамитын экономикасы үшiн импортқа
Экспорт. Номиналды валюталық курстiң өзгерiсi экспортшы алынатын ұлттық валютадағы
Қызметтердiң балансы және капиталы бар операциялардың есебi. Немесе көлiк
Бұдан басқа, ұлттық валютаның құнсыздануы импортты шек қояды, шетел
3. Мемлекеттiк бюджетке ықпал
Шығын да, табыс баптары да, валюта бағамы бюджеттiң мемлекеттiк
Мемлекеттiк табыстар. Валюталық курстың өзгерiсi сыртқы сауда баждарының ұлттық
Ең алдымен, валюта бағамы iшкi бағалар деңгейде ықпал етiп,
Мемлекеттiк шығыстар. Валюталық курстiң өзгерiсi мемлекеттiк бюджет шығын мақалаларына
a. тауарлар және қызметтердiң мемлекеттiк сатып алуларын құн, және
b. егер оның деңгейi инфляция қарқындармен сәйкес индекстесе, мемлекеттiк
c. сыртқы борыштың қызмет көрсету шығындары.
4. Ақша жүйесi есептiлігінің ықпалы. Валютаның құнсыздануы баға көтеру
IV Бөлім. ВАЛЮТАЛЫҚ БАҒАМ ӨЗГЕРІС ӘСЕРІН ЖЕТІЛДІРУДІҢ БАҒЫТТАРЫ.
4.1 Валюталық қатынастарды реттеу. Валюталық саясат.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, нарықтық экономика жағдайында халықаралық валюталық қатынастарды
нарықтық реттеу;
мемлекет тарапынан реттеу;
Валюталық нарықта валюталарға деген сұраныс және ұсыныс, сондай-ақ олардың
Баға тетігі және нарықтағы валюталық бағам динамикасының белгілері арқылы
Бірақта, мемлекет ертеден бері валюталық қатынастарға араласып келген, бастапқысында
Нарықтық және мемлекеттік валюталық реттеу бірін-бірі толықтырады. Біріншісі, бәсекеге
Нарық экономикасын реттеу жүйесінде валюталық саясат маңызды орын алады.
Валюталық саясат—бұл елдің ағымдық және стратегиялық мақсаттарына сәйкес, халықаралық
Валюталық саясат экономикалық саясаттың ең басты мақсаттары: тұрақты экономикалық
Валюталық саясаттың басты бағыттары мен нысандары елдердің валюталық-экономикалық жағдайына,
Заңды түрде валюталық саясат валюталық заңдылықтар, яғни, елдегі және
Валюталық саясатты іске асырудың басты бір құралы — валюталық
Тікелей валюталық реттеу — занды актілер және атқарушы өкіметтің
Мемлекетаралық валюталық реттеу ұйымы — Халықаралық Валюталық қор (ХВҚ)
Валюталық саясат өзінің мақсаттарына және нысандарына байланысты екіге бөлінеді:
құрылымдық валюталық саясат;
ағымдық валюталық саясат.
Құрылымдық валюталык саясат—дүниежүзілік валюталық жүйедегі құрылымдық өзгерістерді жузеге асыруға
Ол валюталық саясат реформа нысанында іске асырылады. Құрылымдық валюталық
Валюталық саясаттың келесідей нысандары колданылады:
Дисконттық валюталық саясат;
Девиздік валюталық саясат.
Сонымен қатар, девиздік саясаттың мынадай жүзеге асырылу нысандары болады:
валюталық интервенция;
валюталық резервтерді диверсификациялау;
валюталық шектеу;
валюталардың алмастырылу дәрежесін реттеу;
валюталық бағам режииі;
девальвация;
ревальвация;
Дисконттық (есепке алу) саясаты — бір жағынан, валюталық бағам
Мысалға: пассивтік төлем балансы кезінде капиталдың еркін орын ауыстыруы
Қазіргі жағдайда дисконттық саясаттың тиімділігі төмендеген. Себебі, егерде төлем
Девиздік саясат -мешекеттік ұйымдардьің немесе орталық банктің шетел валюталық
Ұлттық валюталық бағамын көтеру мақсатында орталық банк шетел валютасын
Девиздік саясат көбіне валюталық интервенция нысанында жүзеге асырылады. Валюталық
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін, жаңа құбылыс ретінде мемлекетаралық валюталық
Валюталық резервтерді диверсифкациялау - бұл халықаралық есеп айырысуларды қамтамасыз
Бұл саясат қарапайым түрде түрақсыз валюталарды сату және халықаралық
Валюталық паритет және валюталық бағам режимі Ұлттық және мемлекетаралық
Девальвация мен ревальвация — валюталық саясаттың дәстүрлі әдістеріне жатады.
Девальвация — ұлттық валютаның бағамын, шетел валюталарына қатынасын төмендету.
Ревальвация — ұлттық валюта бағамын, шетел валюталарына қатынасы бойынша
Валюталық саясаттың келесі бір формасы ретінде валюталық шектеу үздіксіз
Валюталық шектеу—резиденттер мен бейрезиденттердің, валюталар және басқа валюталық құндылықтармен
Валюталық шектеу, валюталық бақылаудың құрамдас бөлігі болып табылады.
Валюталық шектеу валюталық заңдылықтармен бекітіледі.
Валюталықшектеудің мақсаттары келесідей:
төлем балансын теңестіру;
валюталық бағамды қолдау;
ағымдағы және стратегиялық міндеттерді шешу үшін мемлекеттің қолында валюталық
Валюталық шектеу келесідей қағидаларға сүйенеді:
Валюталық операцияларды орталық және өкілетгі (девиздік) банктерде орталықтандырылуы;
Валюталық операция жасау ушін рұқсат қағазының (лицензия) берілуі;
Валюталық шоттарды толық немесе жартылай жабу;
Валюталардың қайтарымдылығын шектеу;
4.2 Қазақстан республикасындағы валюталық реттеудiң әдiстерi
Қазақстан ұлттық бангiнiң валюталық реттеудiң есептерiнiң шешiмдерi үшiн келесi
Валюталық реттеудің мақсаттары мен міндеттері
1. Валюталық реттеудің мақсаты тұрақты экономикалық өсуге қол жеткізу
2. Валюталық реттеудің міндеттері:
1) Қазақстан Республикасында валюталық құндылықтардың айналысының тәртiбiн белгілеу;
2) Қазақстан Республикасының дүниежүзілік экономикаға одан әрi кiрiгуi үшін
3) валюталық операциялар мен капитал легi жөніндегі ақпараттық базаны
Валюталық реттеу органдары
1. Қазақстан Республикасында валюталық реттеудiң негізгі органы Қазақстан Республикасының
2. Қазақстан Республикасының Үкiметi және өзге де мемлекеттiк органдар
3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi және Қазақстан Республикасының Үкiметi
Валюталық реттеу органдары әзiрлеген валюталық реттеу мәселелері жөнiндегi нормативтiк
4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi валюталық реттеудің негізгі органы
1) шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру жөніндегі қызметті жүзеге
2) резиденттер мен резидент еместердiң валюталық операцияларды жүзеге асыру
3) Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын резидент еместердің
4) уәкілеттi мемлекеттік органдармен келiсiм бойынша олардың құзыретiне сәйкес
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде, ваюталық жүйе дегенiмiз -
Валюталық жүйелер 3 түрге бөлiнедi:
Ұлттық валюталық жүйе;
Дүниежүзлiк валюталық жүйе;
Аймақтық немесе мемлекет аралық валюталық
Валюталық рыноктарда валюталық операциялады жүргiзуге
Валюталық бағам дегенiмiз – бұл
Тауарлармен, қызметтермен саудаласқанда, капиталдар мен несиелердiң қозғалысы кезiнде, дүниежүзiлiк
Ұлттық валюта жүйесi дүниежүзiлiк валюта жүйесiнiң құрылымдық принциптерiне
Қазақстанның дүниежзiлiк шаруашылыққа интеграциялануға ұмтылысы оның халықаралық валюта-қаржы
Қазақстан 1992 жылдың шiлдесiнде Халықаралық
Жалпы валюталық қатынастардың дамуы елiмiздiң экономикалық тұрақтылығын, әлемдiк
Елiмiзде ұлттық валюта жүйесі 1993 жылы
Қазақстан Республикасында 1999 жылы еркін құбылатын айырбас бағамының енгізілуі
Қазақстан Республикасында қазiрдiң өзiнде теңгенiң ел iшiнде еркiн
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Ақша, несие, банктер теориясы: Оқулык. — Алматы: Жеті жарғы,
Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов,
Бұхарбаев Ш.М. “Валюталық бағамның және оның атқарылуы тәртiптерiнiң елдiң
С.Б. Мақыш , Оқу құралы / “Ақша айналысы
Ақша, несие, банктер: Оқулық /
Баян Көшенова, Оқу құралы / Ақша, несие,
“Валюталық реттеу туралы” Қ.Р –ның заңы
Экономическая теория./ А.И. Добрынина, Л.С. Тарасевича. Санк-Петербург 2001г.
Деньги, кредит, банки: Учебник
“Қазақ Энциклопедиясы”, II-том
Колесов В.П., Осьмова М. Н. Дүниежүзілік экономика, М., 2000;
Е.Н.Нәбиев “Халықаралық экономикалық қатынастар”. Астана
Д.М.Мадиярова”Сыртқы экономикалық саясат және экономикалық
1

Ұқсас жұмыстар

Валюта жүйе: мәні мен түрлері және негізгі элементтері

Халықаралық валюталық жүйе және валюталық рыноктар

Үшінші дүниежүзілік валюта жүйесі

Валюталық қатынас және валюта жүйесі

Дүниежүзілік валюталық жүйе элементтері

ӘЛЕМДІК ВАЛЮТАЛЫҚ ЖҮЙЕНІҢ ЭВОЛЮЦИЯСЫ

Валюталық жүйе және оның түрлері жайлы

Ұлттық валюталық жүйе елдің ақша жүйесінің бір бөлігі

Валюталық жүйе және оның түрлері