Астық сапасын тексерудің сенсорлық тәсілі
Мазмұны
Кіріспе
1. Аналитикалық шолу
1.1 Астық дақылдары туралы негізгі мағлұматтар.
1.2 Астық дақылдарының вегетативті органдары және
оның көбеюі мен өсіп өркендеуі
1.3 Ауа райының әсері
1.4 Топырақ құнарлығы
2 Ғылыми – зерттеу бөлімі
2.1 Зерттеу жұмысын жүргізу
2.2 Тәжірибе әдістемесі
2.3 Тәжірибе нәтижесі және оларды талқылау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиттер
Кіріспе
Қазақстан астық өндіру жөнінде дүние жүзіндегі белгілі елдердің қатарына
Егін шаруашылығының көлемі жөнінен Қазақстан ТМД елдерінің ішінде үшінші
Қазақстан Республикасында астық дақылдарының көптеген мол өнімді, сапасы жақсы
Республиканың егін шаруашылығына жаңа техника мен озық технология кеңінен
Астық өнімдері тамақ өнеркәсібінде шикізатпен, мал шаруашылығын күрделі жеммен
Астық құрғақ жағдайда өте ұзақ сақталады, әр түрлі пішінді
Міне осыдан барып барлық жер жүзіне кең тарап кеткен.
1 Аналитикалық шолу
1.1 Астық дақылдары туралы негізгі мағлұматтар
Жер жүзіндегі барлық өсімдік дүниесі жабайы және мәдени өсімдіктер
Өсімдіктердің түпкі тарихи шыққан тегін тексере келіп, Ч. Дарвиннің
Биология ғылымы барлық өсімдіктерді олардың тарихи тегіне, өсімдіктердің және
Тұқымдастық (латынша Familia ), орысша семейство, өсімдіктер дүниесіндегі ең
Тектер (genus) әр тұқымдастық тектерге бөлінеді. Бұған тарихи тегі
Тектер одан қарай түрлерге (Species) бөлінеді. Бұлар тектен кейінгі
Түр тармақтар (Varietas). Өсімдіктің түрлері өзінің сыртқы құрылысының ерекшеліктеріне
Ауыл шаруашылығында, технологиялық ғылымдарда және тәжірибе жүзінде ең көп
Жаңа сорт шығарылған соң, оны ең жақсы деген стандартты
1.2 Астық дақылдарының вегетативті органдары және оның көбеюі мен
Өсімдіктің органдары әр түрлі тканьдардың бірлесіп орналасуына байланысты пайда
Өсімдіктің тамыры жердің қыртысынан су және минералды заттарды тартып
Тамыр ұрықтан жаралған негізгі тамыр және онан өсіп шығатын
Дәнді дақылдардың тамыры көп шашақты тамыр деп аталады. Ол
Тамырлар тек қана өзінің ұштары арқылы өсіп ұзарады. Сол
Өсімдік сабақтары ең маңызды органдарға жатады. Онда қоректік заттарды
Негізгі сабақтарға бұтақтар орналасады. олар өзара бірінші, екінші ж.б.
Дәнді дақылдардың жаздық және күздік түрлерінің сабағы бір жылдық
Өсімдік жапырақтары негізгі органдардың ішіндегі ең негізгісі. Егер астық
Тесікшелер күндіз ашық түнде жабық болады. Өсімдік тыныс алғанда
Жазда бидайдың бір га егістігі 40 центнер өнім береді
Бұл былай жүреді:
2Н2О
СО2 +4Н
Міне осы заттар кейін қантқа, крахмалға, майға, белоктарға, ферменттерге,
Фотосинтез ауаның температурасы 25-300 С болғанда жақсы жүреді. Соның
Жазда фотосинтезбен қатар өсімдік жапырақтары арқылы тыныс алу процесі
Өсімдіктің тыныс алуы. Өсімдіктің барлық органдары мен клеткаларында тыныс
С6Н12О6 + 6О2 = 6СО2 + 6Н2О + 674
Тыныс алған кезде органикалық заттар тотығады. Мұнда да энергия
Тыныс алу от болып жануға ұқсас, яғни бұл процес
Өсімдіктің гүлі жыныс мүшелдері арқылы тозаңданып көбеюге арналған жас
Осы жас бұтақшалар шоғырланып шашақ, сіңсі бас, күрделі масақ,
Өсімдіктің аналық ұрығы. Өсімдіктің аналық клеткасының төменгі шетінде ұрықтық
Өсімдіктің аталық ұрығы аталық жіпшегі мен тозаңдықтан тұрады. тозаңдықта
Өсімдіктің гүлдері қос жынысты немесе бір жынысты болады. Бидай,
Өсімдіктер бір үйлі немесе екі үйлі болуы мүмкін. Екі
Жылу. Өсімдік өсу үшін белгілі орташа тәуліктік жылу керек.
Өсімдіктің тұқым сепкеннен кейін өнуі де белгілі температурада өтеді.
Ауа. Ауа өсімдіктің өніп, өсуіне өте қажет. Ауаның
Су ең алдымен тұқымның өсуіне, өсіп алған соң жер
Қоректік минералды заттар. Өсімдік өсіп өнгенде көптеген қоректік минералды
Өсімдіктер өскенде өз айналасындағы табиғатпен тығыз байланысты. Олардың өсіп
Өсу мен өркендеуді былай түсінуге болады.
Өсу - өсімдіктің массасының көбеюі, яғни бойының өсуі, көлемінің
Өркендеу – бұл өсімдік тіршілігінде кездесетін сапалық кезең. Мысалы,
1.3 Ауа райының әсері
Оңтүстік Батыс ауыл шаруашылық ғылыми – зерттеу орталығының территориясы
Вегетативті кезіндегі желге және солтүстік шығыс бағытындағы желдер жатады.
Кесте 2.1.1.
“Шымкент - Агро” метеростанциясының көпжылдық климаттық көрсеткіштері
Көрсеткіштер І ІІ ІІІ ІҮ Ү ҮІ ҮІІ ҮІІІ
1 Ауаның жылулығы ның айлық және жылдық орташа көрсеткіші
2 Ауаның абсолютті минимальді жылулығы (градус) -20,5 +15,8
3 Ауаның абсолютті максимальді жылулығы (градус) 20,0 24,0 24,9
4 Бірінші үсік ылғал мөлшері 62 64 84 76
5 Ауа ылғалдылығы 70 69 69 65 59 45
243
7 Үсіксіз кезеңнің ұзақтығы
195
8 100С жоғары жылудың қосындысы
4100
Кесте 2.1.2
2005 жылғы мереорологиялық көрсеткіштер
Айлар Жылулық мөлшері 0С
Ауаның Топырақ бетіндегі Топырақ тереңдігіндегі Ауа ылғалдылығы Тәуліктік
орташа max min max min 5 10 15 20
1 Қаңтар -2,3 18,5 -21,3 17,0 -23,7 -
2 Ақпан -1,6 15,4 -17,2 11,5 -24,0 -
3 Наурыз 4,0 17,6 -15,0 31,7 -10,7 -
4 Сәуір 11,3 30,1 -4,0 41,6 -35 12,1
5 Мамыр 17,9 32,0 0,7 54,2 -2,4 19,7
6 Маусым 24,0 37,1 9,9 69,8 7,5 27,9
7 Шілде 25,8 70,0 10,7 67,0 8,5 29,5
8 Тамыз 24,4 38,8 7,7 66,3 4,5 28,8
9 Қыркүйек 20,4 38,8 5,5 58,8 2,7 22,9
10 Қазан 11,9 28,9 -1,4 40,5 -3,1 11,9
11 Қараша 4,7 15,0 -3,5 23,1 -9,4 -
12 Желтоқсан 5,4 21,8 -8,0 20,5 -12,9 -
407,4
2.1.2 кесте көрсетілген мәліметтер бойынша ауаның жылулығы сәуір айында
1.4 Топырақ құрамы
Шаруашылық территориясындағы топырақ жамылғысы көбінесе сұр топырақты, орташа құрғақ,
Жер бедері
Ғылыми зерттеу орталығындағы Тассай ауылының жер бедері толқынды,
2 Ғылыми зерттеу бөлімі
2.1 Зерттеу жұмысын жүргізу
Астықты қабылдау, сақтау және тамақ өнеркәсібінде пайдалану кезінде астықтың
Астық қоспаларының сапасы әр дәннің жеке және оның ішіндегі
Ботаникалық – физиологиялық көрсеткіштер
Бұл көрсеткіштер ауыл шаруашылығында және тамақ өнеркәсібі салаларында шешуші
Сенсорлық немесе адам сезім мүшелері арқылы анықталатын көрсеткіштер
Астық сенсорлық немесе тек адам сезім мүшелері арқылы анықталатын
Толық піскен, уақытында орып – жиналған, басқа қолайсыз жағдайларға
Әр дақылдың өзіне тән түсі, реңі болады. ол
Өз түсінен, жылтырлығынан айрылған дән, көбінесе өзінің тіршілік қабілетін
Астықтың иісі. Әр дақылдың өзінің меншікті иісі болады. Олардың
Бірақ желдетілмейтін қоймаларда көбірек жатып қалған астықта жер иісі
Астықтың өзіне жат иістер астық қоспаларының ішінде бұлардың басқа
Астықты тасыған кезде автомобильдің қорабында басқа иісті (жанар және
Астық сақтау технологиясы бұзылса, оның өзінің ішінде де әр
Уыт иісі. Уыт деп өнген астықты кептіріп ұнтақтаған кезде
Уыт иісті бидайда және басқа түрлі астық қосындыларын тазалау
Шірік иіс. Астықтың бұзылуы барысында көк иістен соң сасық
Астық сақтау кезінде ылғалдылығы өсіп, бұзылған, қызған өнімді ақаулы
1-ші дәрежелі ақаулық – астықтан улы иісі білінеді, ферменттердің
2-ші дәрежелі ақаулық – астықта көк иіс пайда болады.
Егер ақырғы 4-ші дәрежелі ақаулы астық тек қана техникалық
Бұл айтылған сипаттама тек қана ауызша сипаттамалар. Кретович пен
1-дәрежеде – астық қоспасында өнгендәннің саны 3 процент болса,
2-дәрежеде – егер 3 процент өніп кеткен дән болса,
3-ші дәрежелі – аммиактың көлемі 40-100 мг/ процентке жетеді.
4-ші дәрежелі – 100мг процентке жоғары аммиак бөлінсе осы
Астықтың иісін анықтау өте тәжірибелі маманға ғана жүктеледі. Ол
Астық дәмін анықтау. Толық піскен, дер кезінде орып жиналған,
Тілдің әр бөлігі дәмді әр түрлі сезеді. Мысалы, тілдің
Айналмалы механизмдерге қорғаныстар орнату.
Егістік жұмысты жүргіжу алдында жұмысшылармен нұсқау жүргізу.
Уеді. Жоғарыда айтылғандай, жақсы піскен, бұзылмаған астықтың дәмі
2.2 Астық сапасын анықтаудың физикалық тәсілдері
Астық сапасын анықтаудың физикалық тәсілдеріне дәннің формасын, оның ұзындығын,
Астықтың және басқа дақылдар дәнінің пішіні әр түрлі болады.
Белгілі шектерді еске ала отырып дән пішінін мына төмендегі
Шар пішінде дөп-дөңгелек дәннің барлық үш бірдей
Жасымық тәріздес немесе екі жағы да дөңес линзаға ұқсас
Дәнді дақылдардың үш өлшемдері үш түрлі, еш қандай геометрилық
Астық және басқа да дақылдар дәндерінің пішіні оны
Дәннің линиялық өлшемдері – ұзындығы, көлденеңі мен қалыңдығы, оның
Әдетте ірі дән ұн, жарма сияқты дайын шикізаттарды көбіре
Бұл қатынастар бидайды ұн тартуға дайындау процесінде елеулі орын
Егер бидайдың әр түрлерінің осы өлшемдері салыстыратын
Жеке дәннің көлемі астық қоспаларының ішіндегі қуыстардың көлемі, бір
Дәннің ірілігі оның толықтығына, ал бұлардың өзі жердің құнарлығы
Бидай
Қара бидай 10-30
Жүгері
Арпа
Толған дән деп толық піскен, барлық өзіне сай құрылыс
Егер бидайдың әр ботаникалық түрлерін өзара салыстырсақ,
Шөпек дәннің пайда болуы жер қыртысының құрғап кетуінен, ауа
Жоғарыда көрсетілген шөптердің өзі де әр түрлі болады, яғни
Шөпек дәнді оның сыртқы пішініне қарап көз мөлшерімен де
Біркелкілік – деп астық қоспаларының ішіндегі барлық дәннің бірдей
Біркелкілік астықтың ылғалдылығын анықтаудаерекше орын алды. Егер бірнеше кішігірім
Біркелкілігін әр дәннің линиялық мөлшерін жеке-жеке өлшеп, сонан соң
1000 дәннің массасы анықтау көбінесе тұқымға арналған астықтың сапасын
Астықтың ірі, яғни мың дәнінің массасының үлкен болуы оның
Ірі бидайдан ұн көп шығады.
Егер 1000 дәннің массасына оның тұқымдық сапасы жағынан баға
1000 дәннің массасын, астықты тазаланғанннан соң, одан орташа сынама
Мұнда, А – 1000 дәннің, ылғалдықсыз массасы, г;
В – ылғалды
1000 – дәнді санауды жеңілдету үшін мына аспаптар қолданылады:
1000 дәннің массасы әр дақылдың ерекшеліктеріне байланысты әр түрлі
Дәннің шынылығы
Бидайдың технологиялық қасиеттері, ең алдымен бидай ұнының қиыршық болып
Шыны эндосперм деп, егер эндосперм арқылы жарсақ, онда оның
Осы бидай дәндерін ДСЗ диафаноскофына салып қарасақ, әйнек тәрізді
Эндоспермнің шыны немесе ұн тәріздес болуы, оның құрамындағы крахмал
Бидайдың шынылығын, ұн тәріздестігін О.Г.Александров және
Хондриосомды крахмалдың нан пісіру процесіне тура қатынасы бар. Ол
Шыны және ұн тәріздес эндоспермдерде белоктың санын алатын болсақ,
Бидай дәнінің эндоспермінің құрылымы ол дақылдың сортына, жер қыртысы
Егер астықтың толу және пісу кезеңдері тез жүрсе, онда
Бидайдың шыны немесе ұн тәрізділігін екі түрлі әдіспен анықтайды.
Қазақстанда шынылық мөлшерін олардың тұтас шыны дәндері мен жартылай
Лабораториялық әдістермен қатар шылықтың мөлшерін оның сыртқы пішінінің және
Бидайдың алапестігін анықтағанда оны бидайдың сары ала қоңызбен зақымданумен
2.3 Тәжірибе нәтижесі және оларды талқылау
Астықтың сапасын химиялық тәсілдермен анықтау. Астықтың химиялық құрамы өте
Дәннің құрамында әртүрлі химиялық заттардың кіруімен тұрмай, олардың көлемі
Астық тану пәнінде тек қана астықтың ылғалдылығы, күл беретін
Астықтың ылғалдылығы
Барлық жер бетіндегі тіршілік ететін тірі организмдер өзінің тіршілігін
Астық оның ылғалдылығына қарай төртке: құрғақ астық, орташа ылғалды
Астықтың ылғалдылығына байланысты төрт күйлі жағдайының шектері
Дақылдар Ылғалдылық, проценттер
Құрғақ дән Орташа ылғалды Дымқыл астық Су астық
Бидай, қара бидай, арпа, сұлы, қарақұмық, күріш, жүгері 14-ке
Асбұршақ 14 14-16 16-18 18
Тары 13,5 13,5-15,0 15-17 17
Үрмебұршақ 16 16-18 18-20 20
Жасымық 14 14-17 17-19 19
Күнбағыс 11 11-13 13-14,5 14,5
Майкене 7 7-9 9-11 11
Астықты мемлекетке тапсыру кезінде тұрақты және төменгі шектер деп
Ылғалдылықтың ең жоғарғы шегі 17 немесе 19 процентке тең.
Бұл тек қабылдау кезінде пайдаланылатын шарттар болса, бидайдан ұн
Ғылыми, астықты қабылдайтын және өңдейтін мекемелерде астықтың ылғалдылығын анықтаудың
Қазіргі қолданылып жүрген әдістердің әрқайсысы дәнге әр түрлі әсер
ISO (Халықаралық стандарт жасайтын мекеме), ІАСС (Халықаралық астық химиясы
ТМД – дағы стандарттық әдіс бойынша астықтың ылғалдылығын өлшеу.
Ғылыми мекемелерде астықты ұсатып оны 1050 температурада астық кептіретін
Жаңа және бұзылмаған астық ащы да, тәтті де, қышқыл
Астық үнемі тыныс алады. Тыныс алғанда күрделі органикалық заттар
Сонымен қышқылдық деп, астықтың ішіндегі негіздермен қосылып, реакция беретін
Ақуыз
Атықтың құрамында орта есеппен 14 процент (бұршақ тұқымдастарда 24
Ақуыздың мөлшерін бір ғана стандартты Кьелдаль әдісімен анықтайды. Бұл
Белок масақтың әр жеріндегі дәнде, оның ірілігіне, ұсақтығына т.б.
Дәндегі ақуыз
Масақтағы дәннің орналасқан орны 1000 дәннің массасы, грамм Ақуыздың
Масақтың төменгі шетіндегі дән 35,1 14,7
Ортасындағы 42,0 15,7
Жоғарғы 29,7 13,5
Осы мәліметтерге қарағанда ірі, толық жетілген дән ақуызды көп
Иондалған сәулелердің қатынасы
Кейінгі кезде зиянды жәндіктермен күресу үшін және дымқыл астықты
Москва К.А.Тимирязов атындағы ауыл шаруашылығы академиясында Л.Трисвитятскийдің басқаруымен бірқатар
Олар зиянды жәндіктермен күресу және астықты консервілеу бағывтында жүргізілген
Рентген және гамма сәулелер 30 крад (300 Дж/кг) дозасында
Денсаулық министрлігі 100крад дозаға дейін астықты өңдегенде адамның денсаулығына
Радиация көбінесе тұқымдық астықты өңдеу және селекция бағыттарында толық
Қорытындылар мен ұсыныстар
Қазақстанда аймақтық ерекшеліктің климат-жағдайына байланысты астықты дәнді дақылдардың сапалық
Астықты дақылдардың негізгі сапа көрсеткіштері дақылдың ботаникалық сортына физиологиялық
Астықты қабылдауда, сақтауда және қайта өңдеуде стандарт талаптарының нормативтік
Астықтың сапасын анықтауда мемлекеттік астық инспекциясының және мемелекеттік тұқым
Күшті және нашар астықтардың сапасы тек оның ботаникалық сортына
Пайдаланылған әдебиеттер
Абугалиева И.А. Руководство обробации селскохозяйственных культур.
Бекбергенов Қ. Ауыл шаруашылық мелиорациясы Алматы “Қайнар” 1994 ж
Вавилов П.П., Гриценко В.В. Растениеводство. Москва. “Колос”, 1979г.
Дүйсенбеков Ә. Суармалы гектарлар. Алматы “Қайнар”, 1987ж.
Доспехов Б.А. Методика полевого опыта. Москва, “Агропромиздат”, 1985г.
Жаңабаев Қ., Саудабаев Т., Сейітов И. Өсімдік шаруашылығы өнімдерін
Ковырялов Ю.П. Интенсивные технологии производства пшеницы. Москва “Агропромиздат” 1986г.
Крючев Б.Д. Практикум по растениводство. Москва “Агропромиздат” 1988г.
Губанов Я.В., Иванов Н.Н. Озимая пшеница. Москва Во “Агропромиздат”
Никитен Ю.А и др. Что должен знат специалист об
Леурда И.Г., Бельских Л.В Определение качества семян. Москва. “Колос”1974г.
Оразалиев Р.А. Қазақстан бидайы. Алматы “Қайнар”, 1984ж.
Отыншиев Б. Астықтану және диқаншылық негіздері. Алматы “Қайнар” 1994ж.
Оганезов А. Байлық басы нан. Алматы “Қайнар” 1982ж.
Оспанов Ө.О., Жаламбеков Е. Құнарлы жер – құтты мекен.
Орманджи К.С., Никитин Ю.А., Бурченко П.Н. Интенсивная технология производство
Нұртаев Ж., Бапаев Б., Сманаов Н. Суармалы жерді тиімді
Сейтов И.С. Егіс тәжірибелерін жүргізудің методикасы. Алматы “Қайнар” 1990ж.
Сейітов І., Орыспаев Қ. Суармалы егіншілік өнімін арттыру Алматы
Сейітов., Саудабаев Ш., Абдрашов. Агрономия негіздері. Алматы “Қайнар” 1989ж
Тұрғанбаев С.Қ. Диқан серігі. Алматы “Қайнар” 1989ж
Турешов К.О. Минеральное питание и продуктивност интенсивных сортов озимой
Тілемісов Ауылшаруашылығы сөздігі. Алматы “Қайнар”
Хафизов А.Ш Озимая пшеница на поливе. Алматы “Қайнар” 1989ж.
Автореферат Дисертации на соискание ученной степений кандидата сельскохозяйственных наук.
Восточное отделение восхнил. Технологическая схема интенсивного воздемивания озимой пшеницы.
Восточное отделения восхнил. Интенсивная технология возделивания озимой пшеницы. Алматы
Мемлекеттік стандарт. 13586. 1-68 зерна методы определение количество и
Мемлекеттік стандарт. 12037-66 Астық тазалығын анықтау.
Мемлекеттік стандарт. 2755987. Методы определения зараженности из загрязненности вредительями
Қолданған әдебиеттер:
Жаңабаев Қ., Саудабаев Т., Сейітов И. Өсімдік шаруашылығы өнімдерін
Ковырялов Ю.П. Интенсивные технологии производства пшеницы. Москва “Агропромиздат” 1986г.
“Технология спирта” Яровенко Р.О. Смирнов және т. б.. Москва
Сырманова К.К. “Этил спирті м.б.-синтезбен өндіру” Алматы1987г.
Оразалиев Р.А. Қазақстан бидайы. Алматы “Қайнар”, 1984ж.
Орманджи К.С., Никитин Ю.А., Бурченко П.Н. Интенсивная технология производство
негізінде еңбек процесінде адамның қауіпсіздігін, денсаулығы мен жұмыс қабілетін
Кәсіп орындағы, әрбір жұмыс орнындағы еңбек жағдайлары еңбекті қорғау
Кәсіпорындарда салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамассыз ету, еңбекті
Кәсіп орындарда салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамассыз ету
Кәсіпорын қызметкерлеріне меншік иесі есебінен жағдайларына байланысты мемлекеттік басқару
Кәсіпорындарда тиісті органдармен келісім бойынша еңбекті қорғаудың мемлекеттік органы
Еңбекті қорғау жөніндегі тиісті қызметтер кәсіпорындар жаңадан құратын ассоциацияларда,
Еңбекті қорғау қызметінің мамандары құрылымдық бөлімшелердің басшылрына анықталған тәртіп
Еңбекті қорғау қызметтері кәсіпорын өз қызметін тоқтатқан ретте ғана
Кәсіпорын денсаулық сақтау органдары белгілеген тәртіпке сәйкес медициналық тексерулер
Қызметкерлердің медициналық тексерулерден өтуден жалтаруға қақысы жоқ. Мерзімді медициналық
Аса қауіпті жұмыстармен айналысатын қызметкерлер ауысым алдындағы медициналық куәландырудан
Ауысым алдындағы медициналық куәландыруды талап ететін ммамандықтардың тізімін және
Медициналық тексерулерден жалтарған қызметкерлер жұмысқа жіберілмейді.
Кәсіпорын өз қызметкерлерін өндірістегі жазатайым жағдайдан және кәсіби аурулардан
Міне осы дипломдық жұмыстағы тәжірибем зерттеу жұмыстарын Оңтүстік Қазақстан
Еңбек қорғау жөніндегі жағдайға және заңджылыққа сәйкес жұмысшылар мен
Шаруашылықта еңбек қорғаудағы жұмысты ұйымдастыру үшін, техника қауіпсіздігі бөлмесі
Шаруашылықта кейбір қауіпсіздік жұмыстарын жүргізуде кемшіліктер болады. Химиялық заттар
Айналмалы механизмдерге қорғаныстар орнату.
Егістік жұмысты жүргіжу алдында жұмысшылармен нұсқау жүргізу.
Улы химикаттармен және жеке заттарды қолдануда жұмыс жүргізуді бақылау,
Жарақаттаудан ескерту шаралары
Егіс аймақтарында жұмыс жасайтын техникалардың ақаулығын
болдырмау.
Техника қауіпсіздіәгі туралы жұмысшылармен уақтылы және
сапалы нұсқаулар жүгізу.
Оңтүстік – Батыс ғылыми – зерттеу орталығының жетекшілері мен
Технологиялық көрсеткіштері
Ботаникалық – физиологиялық көрсеткіштері
Сенсорлық көрсеткіштері
Физикалық тексеру тәсілі
Химиялық тексеру тәсілі
Астық сапасын тексерудің негіздері
Астық сапасын тексерудің сенсорлық тәсілі
Адамның сезім мүшелері
Түсі
Түрі
Дәмі
Иісі
Ботаникалық –физиологиялық көрсеткіштері бойынша тексеру
Астықтың қай ботаникалық сорты
Астықтың түрі күздік немесе жаздық
Астықтың ішкі және сыртқы құрылысы
Астықтың өнімділігі және өсу күші
Астық сапасын тексерудің физикалық тәсілі
Дәннің формасы
Жылтыр-лығы
Қалың-дығы
Ірілігі
Көлемі
Толық-тығы
Шөптектігі
1 л дәннің массасы
1000 дәннің массасы
Астық сапасын химиялық тәсілмен тексерудің негіздері
Дәндегі крахмал
протейн
Қоректік белок
Ядро құрамын. белок
Қант
май
фермент
витаминдер
Астық дақылдары
Өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы
Дәрілік өсімдіктерден дайындалатын қоспаларды дайындау және жасау тәсілдері
Сенсорлық тәрбиенің маңызы
Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстырудың негізгі әдістері
Сенсорлы анализ ғылымына кіріспе
Автоматтандыру және басқару факультеті
Астықты қайта өңдеуге кеткен шығынның ішкі аудиты мен талдауы
Астық қабылдау
МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРҒА СЕНСОРЛЫҚ ТӘРБИЕ БЕРУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ