Шихта сапасын бақылау

МАЗМҰНЫ
Кіріспе 1
1. ӨНЕРКӘСІПТЕР МЕН
1.1. «САФ» Әйнекті компаниясы
1. 2. Зауыт сипаттамасы. 4
1.3 Шыны ыдыстың қолданылуы 5
1. 4. Шыны ыдыстың бөлінуі.
1.5. Шынының маркасы және физикалық
1.6. Әйнек ыдысттарға негізгі талаптар. 7
1.7 Шыны ыдыстарды маркировкалау 14
1.9 Шыныларға құйылған өнімдрді көлікпен жіберу және сақтау жолдары
1.10 Шыны ыдыстарға құйылғанөнімдерді пайдалану
1.11 Ресурс жинақтауға қойылатын талаптар 16
1.12 Шикізаттың материалдық сипаттамалары 17
2. Шыны ыдыстар өндіру технологиясы 19
2.1. Шикізат материалдарды жинақтау. 19
2.2 Шикізаттың матиралдары өңдеу 19
2.3 Шихта дайындау 22
2.4 Әйнек қайнату 25
2.5. Әйнектараның қалыптасуы. 27
2.6.Әйнектараның отжигі 29
2.7. Қорғаушы-нығыздаушы қаптама енгізу. 30
2.8. Сұрыптау 31
2.9. Дайын өнімнің сапасын бақылау 31
2.10. Әйнек тараны қаптау, транспорттау, сақтау және қоймаға қою.
3. ШЫНЫ ЫДЫС ӨНДІРІСІНДЕГІ СТАТИСТИКАЛЫҚ
САПАНЫ ТАЛДАУ 37
3.1 Сапаны бақылаудың статистикалық
3.2 Ақаулы өнім үлесінің
3.3 Исикава диаграммасы 42
3.4 Бұйым ақауының
3.5 Парето диаграммасы 46
4 Сәйкес емес өнімнің басқару үрдісін өндіру 50
4.1 Сәйкес емес өнімнің басқару үрдісі 50
4.2 Шикізат материалдарын кірістік бақылау 55
4.3 Шихта сапасын бақылау 57
4.4 Пісіру үрдісіндегі шыны массасының сапасын бақылау 59
4.5 Әйнек бұйымын формалағаннан кейін сапалық бақылау 60
4.6. Шыны бұйымның күйдіру пешінен кейінгі сапасын бақылау 61
4.7 Шынылық қораптың сапа көрсеткішінің бақылау әдістері 67
4.8 Шыны әдісті бақылау әдістері 69
4.9 Орау,салу және сақтау сапасын бақылау 73
5. ЕҢБЕК ҚОРҒАУ 74
5.1 Еңбек қорғау жөніндегі шаралар 74
5.2 Техника қауіпсіздігі туралы іс шаралар 76
5.3 Табиғи желдету есебі 79
5.4 Табиғи жарықтандыру есебі 81
5.5 Өртке қарсы іс шаралар 83
6. ЭКОНОМИКА 85
6.1 Сапамен қамтамасыз ету және басқару жүйесін пайдаланудың үнемділік
ҚОРЫТЫНДЫ 92
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 93
Қосымша А 95
Кіріспе
Тұрғындардың материалдық және мәдени қажеттіліктерін жоғары сапалы тұтынушы өнімдерін
Қазақстанның бүгінгі экономикасы айтарлықтай көтерілуде
Республикадағы өзгерістерді дұрыс басқарып,
Қазақстан Республикасы үкіметі қабылдаған индустриальды-
1. ӨНЕРКӘСІПТЕР МЕН
1.1. «САФ» Әйнекті компаниясы
АҚ Қазақстандағы әйнек шығарудағы жетекші
- Алматы облысы («Южный –
- Тараз қаласы («Южный –3»
- Щучинск (Шортанды) қаласы
«САФ ӘК» АҚ негізгі
Ликер – арақты өнімдер мен коньяк
Шарапқа арналған Шөлмектер;
Шырынға арналған шөлмектер;
Газдалған сусындарға арналған шөлмектер;
Консервілеуге арналған банкілер;
Өнеркәсіпте әйнек құраушы машиналар
Жалпы өнімділік бір жылда
Қазіргі компьютерлік техника тапсырыс
Сапа менеджменті жүйесі аккредиттелген ИКАZ
«САФ ӘК» АҚ республикалық және
Зауытта шикізат матиралдарының түсуінен дайын
1. 2. Зауыт сипаттамасы.
Зауыт құрамына төмендегілер енді; 1.
Ораулы күйінде сақтауға арналған цех
натрий селитрасы, калцийленген сода,
шикізат матиралдарын дайындаудағы почты жүйе; кварці
Өлшемелі – араластырушы бөлім
ПК ЭВМ базасында шихтаны дайындау
Аспирация жүйесі.
Слесыр шеберхана
Цехта МПС вагондарын қабылдау үшін
Машиналы – ванналы цех; оған;
екі ванналы әйнек қайнататын пеш, регенеративті,
1 Z – 8 –2 секциялық үш
Z – 6 - 2 секциялық бір
Кинвейердің соңында ыстық және салқын
Бақылау мен орау жүйесі;
3) Жинақтау және әйнекті кесуге
Жылу пленкасын өндіретін бөлім
Қазіргі заман талабына сай жабдықталған
1.3 Шыны ыдыстың қолданылуы
Ыдыс (ГОСТ 17 527 – 86) - өнімді
Ыдысты транспорттық бірлік құрамайттын
Шыны ыдыс жоғары тұтынушы
Шөлмектің түсі оның қолданылуына
1. 4. Шыны ыдыстың бөлінуі.
Шыны ыдысты қолданылуына қарай;
азық – түлікке арналған шөлмек;
баланың тамағына арналған шөлмек
тұрмыс заттарына арналған, химиялық реактивті және ерекше
Парфюмериялық және касметикалық өнімдерге арналған
Дәрі дәрмекке арналған шыны ыдыстар;
Трансфузиялық, және инфузиялық препараттарға,
Азық – түлік өнімдеріне арналған шөлмектер
Шампан, шарап;
Газдалған шарап, газдалған шарап сусындар т.б
Қатты газдалған алкогольсіз сусындар;
Сыра алкогольсіз сусындар; орташа газдалған
Құрамында СО 2 жоқ
1.5. Шынының маркасы және физикалық
Шынының маркасы мен химиялық
1-кесте. Шынының маркасы мен химиялық құрамы.
Шынының тобы (түсі) Түссіз Жартылай ақ Жасыл Қоңыр
Шыны маркасы атауы
SiO2 ауытқу шамасы
Al2O3+Fe2O3 атауы
ауытқу шамасы
CaO+MgO атауы
ауытқу шамасы
атауы
ауытқу шамасы
көп емес
атауы
ауытқу шамасы
Шынының берілген химиялық құрамын қатаң сақтау сапалы өнім өндірудің
Шынының нақты (берілген) құрамы бір марка шегінде кәсіпорында қолданылатын
Шынының берілген құрамындағы жіберілетін ауытқулар 2 кестеге сәйкес келу
Шынының барлық түрі үшін құрамындағы хлор (Cl) 0,3% салмағы
Құрамында салмағы бекітіліген:
Cr2O3 – 3T – 2 шыны маркасы үшін 00,2
MnO2 – 3T1, 3F2, KT шыны маркалары үшін 0,05
TiO2 – шынының барлық маркасы үшін 0,08 %-тен көп
2-кесте. Жіберілетін ауытқулар.
оксидтерді белгілеу жіберілетін ауытқулар % салмағы бойынша
Әйнектің физикалық қасиеттері 3 кестеде көрсетілгендер мен сәйкесуі қажет
1.6. Әйнек ыдысттарға негізгі талаптар.
Шөлмектер мемлекет аралық стандарттың талаптарына сәйкес келу керек (ГОСТ
Шөлмектің түрі, негізгі көлемі, толық сиымдылығы – келісілген ГОСТ
Шөлмектер түссіз, жартылай ақ, жасыл немесе қоңыр шыныдан жасалынады.
Шөлмекті жасыл немесе қоңыр түске бояу қаңықтылығы шөлмектін ішіндегіні
Шөлмекте келесі ақауларды жібруге бөлмайды:
1. Әйнек жабысуы - әйнек өнімдерінің ақауы түрінде [7]
3-кесте. Әйнектің физикалық қасиеттері.
әйнектің тобы әйнектің маркасы линейді кеңеюдің температуралық коэффициенті Х107
400-700 520-560 540-560
Түссіз БТ-1
БТ-2 92 2,48-2,52 80-нен төмен емес - -
Жартылай ақ ПТ 92 2,48-2,52 65-тен төмен емес -
Жасыл ЗТ-1
ЗТ-2 95 2,48-2,53 - 30-85 -
Қоңыр Кт 95 2,48-2,53 - - 15-60
Шыны жіптің өнімнің ішінде болуы - шыны
2. Өтпелі тесіктер – шыны өнімдерінің қабатында немесе түбінде
3. Өткір тігіс – шыны өнімдерінің жоғарғы жағындағы дөңгелектелмеген
Тігістер ыдыста 0,3 мм биіктіктен асуға болмайды, шөлмектің түбінде
Тігістердің корпус бойындағы үшкір емес бұрыштар 1 мм-ден көп
4. Өзінің айналасында шыны ақауы бар бөгде қосылыстар оған
- отқа төзімді тас – шыныдағы ;
- отқа төзімді өнім бөлімі ретіндегі бөгде қосылыс;
- шихтылы тас – шыныдағы шихтаның тексерілмеген бөлігі ретіндегі
- қара нүкте – шыныдағы ерітілмейтін хромның қосындысы ретінде
- кристализация тасы - әйнек салмағы кристализациясы қорытындысында
5. Ішкі жағының жоғарғы бөлігіндегі ашық көбіршіктер - өнімнің
6. 5 мм-ден астам және 1-ден аса көлемдегі мөлдір
7. жабық көбіршіктер – шыныдағы жоғары жағынан алыстатылған көбіршіктер
Жабық көбіршіктер 1,0 мм-ден аспайтын, сирек орналасқан немесе жеке
Сыртқы қабаттағы жабық көбік пен ашық көбік және 4
8) Шлирлер – тамшы түріндегі әйнектүстес қосылымдар (7).
Свили – еркін формадағы тұйықтардың жіп түріндегі әйнектүстес қосылымдар
Шұғыл көрінген свилдер мен шлирлер және немесе ішкі екпінмен
9) Сыртқы қабаттағы тыртықтар-әйнек бұйымының сызат түұріндегі кемістігі, ол
4-кесте Құтылар мен өзге текті қосылымдар
бөтелкенің номиналды сыйымдылығы өлшемі, мм саны
құтының
Құтының өзге текті қосылымдардың
қосымшаға дейін 250
св250 »500 »
» 500 св.
қосымшаға дейін 1,5
»1,5 »3,0 »
»1,0 »1,5 »
»1,5 »4,0 »
»1,0 »1,5 »
»1,5 »4,0 » қосымшаға дейін 1,0
қосымшаға дейін 1,0
св 1,0» 1,5
» қосымшаға дейін
»
»
»
» 1,0 » 1,5
» 4
2
8
3
8
3 1 өзге текті
қосымшалардың
1
1
2
1
Ескерту – дөңгелек үшін-бұл диаметр, доғалдар үшін ұзындығы мен
10) Айрықша көрінетіндері: қыртыстар, сызықтар, қөайшымен кескен ізі, тырысып
Қыртыс - әйнек бұйымның оның үстіңгі жағында әр түрлі
Сызықтар - әйнек бұйымдардың үстіңгі жағындағы тегіс болмауының
Ширатылуы - әйнек тараның үстіңгі жағының тегіс болмауының кемшілігі.
Тырысып қалуы - әйнек бұйымның төменгі температурадағы қалыптаушы әрекеттесуі
11) Үстіңгі жағынан сырылып - әйнек бұйымның кемістігі,
12) Кетпейтін былғаныш жерлері.
13) Әйнектің жуандығы әр түрлі болуы-әйнек бұйымның қабырғасы мен
Бөтелкенің қабырғасы мен түбінің жуандығы 5 кестеде көрсетілген жуандықтан
5-кесте Бөтелкенің қабырғасы мен түбінің жуандығы
бөтелке тобының нөмірі қалыңдығы, мм
қабырғаларының түбінің
1
3
2, 4, 5:
сыйымдылығы 1000 см3 дейін
сыйымдылығы 1000 см3
сыйымдылығы 1000 см3 аса 3,0
1,8
1,4
1,8
2,0 5,0
3,0
3,0
4,0
4,0
Учаскеде 0,252 см-ден көп емес алаңда 2,4,5 тобындағы
13) Венчиктің күңгірттігі - әйнек тараның өңеш ұшының дөңестенуінен
14) Корпустың күңгірттенуі – корпустың қиылысындағы дөңестенуінен ауытқуға ұшырайтын
Бөтелкенің түбіне 0,1-0,8 мм биіктігіндегі қиылым түсіруге болады.
15) Әйнек тараның параллель еместігі - әйнек бұйымның максималды
Өңеш ұшының тығыздығын параллельдігінен ауытқуға ұшырау, бөтелке
16) Әйнек тараның перпендикуляр болмауы-бұйымның түбінің тегістігінің вертикалды осінің
Бөтелкенің вертикальды осінің перпендикулярлығын ауытқуы, түбінің тегістігі бөтелкенің жалпы
6 (2)сызбада көрсетілгендей құмыралар температурасының өзгерісіне термикалық жағынан
6 сызба – Температураның өзгерісі
Құмыралар топтарының номері Температураның өзгеруі 0 С-тан келу емес
3,45 (шырындарға арналған құмыралар)
1,25 (шырыннан басқаға арналған құмыралар) 40
35
18) құмыралар 7 сызбада көрсетілген ішкі гидростатикалық қысымға (60+2)
7- сызба – Ішкі гидростатикалық қысым
Құмыра топтарының номері Ішкі гидростатикалық қысым Р60, Мпа (кгс
1 Сақталу мерзімі 3 және 2 жылға шарап өнімдері
3.
2.4
сыйымдылығы 1000 см3 дейін
сыйымдылығы 1000 см3 және 5-тен астам
5.
сыйымдылығы 1000 см3 дейін
сыйымдылығы 1000 см3 және одан көп 1,67 (17)
1,37 (14)
1,57 (16)
0,98 (10)
0,67 (7)
0,49 (5)
0,39 (4)
Ескерту – сыйымдылығы 200 см3 дейінгі құмырылалардың ішкі гидростатикалық
19) Құмыралардың суға кшыдамдылығын сілтілік әдіспен тексергенде, судың әсері
Тұтынушыға жіберілерде шарап өнімдері құйылатын құмыралардың су қысымына шыдамдылығы
8 – сызба. Суға төзімділік
Құмыралар неге арналған Тұз қышқылы концентрациясының көлемі (НСL) =
50-ден 200-ге дейін 200-ден1000-ға дейін 1000 жоғары
ТМД нарығына арналған
Экспортқа шығару үшін
0,45
0,30
0,35
0,25
0,30
0,22
Құмырылардың ішкі бет бояуы оларды метилді көк хлоридтарымен шайқағанда,
Бақылау кезіндеполярископ – поляриметр суәлелерінің жануы 115 нсм-ден аспауы
Полярископ түсі мына түстерге боялмайды: қызғылт сары, сарғыш, сары
Құмыралардың сыртына ұлттық денсаулық ұйымдары рұқсат еткен қорғаныш –
1.7 Шыны ыдыстарды маркировкалау
Шыны ыдыстардың маркировкаларында мынавдай ақпараттар берілуі мүмкін:
дайындаушы кәсіпорынның товарлық белгісі;
номиналды сыйымдылығы (л);
дайындалған мерзімі (жыл – соңғы екі сан)
Жылды сандық белгілеуден соң, нүктелер арқылы өнімнің сақталу мерзімін
200 см3 дейінгі сыйымдылығы бар құмыралардағы өнімнің дайындалған мерзімі
Маркировкада қалып номері туралы қосымша ақпараттар берілуі мүмкін.
Маркировканы құмыраныңтүбіне не төменгі жағына арнайы таңба түрінде жазбаша
Маркировка кей кезде құмыра түбіне не сыртқы корпусына көрсетілуі
Маркировканы құмыраның төменгі жағына жапсырғанда маркировкалық белгілерлің қалыңдығы корпустың
Маркировкалық белгілерлің көлемі ГОСТ-қа сәйкес 30288. Сертификатталған құмырылар үшін
Көліктік маркировкалық бірліктерде мынандай ақпарат беріледі:
өнмді өндіруші кәсіпорынның товарлық белгісі;
құмыраның саны
ГОСТ 14192 – 85 бойынша монипуляциялық белгінің болуы. «Абайлаңыз,
Монипуляциялық белгілер жеке нұсқада көрсетілуі мүмкін.
Транспорттық маркировкалар көліктік бірліктердің барлығында икөрсетілмеуі де мүмкін, ол
1.8 Шыны шишиларды дайындап, реттеу
Шыны шишиларға құйылған өнімдерді жіберу, сақтау, өнім өндіруші мен
1.9 Шыныларға құйылған өнімдрді көлікпен жіберу және сақтау жолдары
Құмырадағы өнімдер көліктің барлық түрімен тасымалданады. Ол әр көліктергі
2-ші топтағы өнімдерді сақтау (жабық ғимаратта) не шатыр астында
Дайын өнімдерді ашық алаңдарда 5 айдан артық сақтауға
Шарап өнімдері құйылған құмыраларды сақтау шарттары:
жылытылатын қоймаларда - 1 жылдан артық емес;
жылытылатын қоймаларда – 5 айдан артық емес;
шатыр астында не ашық алаңда – 3 айдан артық
1.10 Шыны ыдыстарға құйылғанөнімдерді пайдалану
Шыны ыдыстар зауытында оларды пайдалану үшін кәсіпорынның технологиялық үрдісінде
Шыны ыдыстар сілтілену үрдісінен сақтану үшін ашық алаңдарда 5
шыныларды жуатын машинаға салмасбұрын әсіресе қыз кезінде шыны ыдыстар
Шыны ыдыстар бірінші жуылғанға дейін арнайы бақылаудан өтеді. Онда
Шыны ыдыстар технологиялық үрдістің барлық учаскесінде температураның тез өзгеруіне
1.11 Ресурс жинақтауға қойылатын талаптар
Шыны зауытында ресурс жинау мақсатында мына жұмыстар жүргізіледі:
қайта жасау, шыны зауытында өнімді қайта қалпына келтіру
қайтару арнайы не басқа мекемелер арқылы шыны зауыттарына жіберу;
қайтару арнайы немесе басқа мекемелер арқылы шыны зауыттарына жіберу
Шыны сынықтарын жинау, сақтау қатты төсенішті арнайы алаңдарда не
Жинақталған шыны сынықтары шыны балқытатын пештерге технологиялық реламен техникалық
1.12 Шикізаттың материалдық сипаттамалары
Шыны өндірісінде қалып үшін түрлі шикізаттық материалдар пайдаланылады. Олар
Материалдың атауы маркасы Нормативтік құжат Техникалық талаптары массалық мөлшері,
Кварцты құм, ұнтақталған құм, кварцит және әйнек өндірісіне арналған
-0150-1
ГОСТ
22551-77 – SiO2
Fe2 О3 ≤0,05
AL2О3≤0,6
ылғалдылық W≤7,0
қалдық N08≤0,5
тордан өткізу N01≤15,0
әйнек өндірісіне арналған доломит ДК-18-0,25 ГОСТ
23672-79 –
Fe2 О3 ≤0,25
CaО≤34,0
CaО ≤2,5
AL2О3≤0,6
ылғалдылық W≤7,0
кесектер көлемі
20-70 мм
Кесек әйнек өнеркәсібіне арналған әктас ИК-54-01 ГОСТ
23671-79 –
Mg О ≤0,6
Fe2 О3 ≤0,1
SiO2 ≥1,0
AL2О3≤0,5
ылғалдылық W≤7,6
кесектер көлемі 20-70 мм
Техникалық кальциленген сода Б1 сорт1 ГОСТ
5100-85
Техникалық күкірт қышқылды натрий А ГОСТ
6318-77 –
HО ≤0,9
NaCL ≤0,7
Fe2 О3 ≥1,015
Полешпаттық материалдар ПШС 0,20
21 ТУ5726-036
00193861-96 –
AL2О ≤21,6
R2 О ≤13,0
SiO2 ≥1,0
ылғалдылық W≤1,0
тордағы қалдықN063 ≤5,0
Техкникалық азотқышқылды натрий (натрий селитрасы) Б ГОСТ
828-77 –
HО ≤0,03
NaCL ≤0,03
– FeO3 ≥болмайды
Техникалық селен СТ-1 ГОСТ
10298-79 –
Fe2 О3 ≤0,04
Кобальт оксиді 4 ГОСТ
4467-79 –
Fe2 О3 ≤0,04
Шыны сынықтары БТ-1 ОСТ-21-67-91 SiO2 72,0
2,5
R2О3 –2,5
+1,3
RО – 11,0
+0,9
RО2≤14,0
SO 3 ≤0,5
2. Шыны ыдыстар өндіру технологиясы
2.1. Шикізат материалдарды жинақтау.
Шыны ыдыстар өндіру технологиясы суретте бейнеленген.
Шикізат тиелген жүк көлігі зауытқа келген
Келгенше шикізаттың анализі зауттық орталық зертханасында жүргізіледі. Шикізаттың
2.2 Шикізаттың матиралдары өңдеу
Барлықшикізаттың матиралдары шихтаны даярлау
Шикізаттар өз қаптарынан алынып сұрыпталынуы
Бақылау парометірлер:
1) Химиялық құрамы масса мөлшерімен,
2) Негізгі материалдың мазмұны масса мөлшерімен:
3) Дәндік құрам
Қантардан шығарылып бұзылған соң шикізат
Осыдан кейін шикізат құрғатылады
Шикізатты ұқыптап жинау және сақтау
Шикізати материалдарын өңдеу
Шихтаны және шыны сынықтарын дайындау
Шихтаны және шыны сынықтарын шыны балқытатын пешке толтыру
Әйнекті массаны қалыпқа салуға даярлау
Шыны өнімдерін шығару
Шыны өнімдерін арнайы пештерде күйдіру
Шыны өнімдерінің сапасын бақылау
Арнайы қаптау
Дайын өнімдерді зауыт ішінде тасымалдау
Дайын өнімдерді реттеп, жинау
Дайын өнімдерді көлікке тиеу
Сурет - әйнекті қаптап жинауға
сызбасы
Шикізатты өңдеудің соңғы кезеңі бұл
Бұл үшін тегіс бетті
Шикізаттық материалдарға қойылатын талаптар
10-кесте өңделген материалдарға қойылатын талаптар
метериал ГОСТ 3826-82бойынша тордың нөмірі сита Дәнекердің өлшемі, мм
құм
доломит
әктасы
сода
далалық сипат
натрий сульфаты
натрий селитрасы
әйнек 0,8
2,0
2,0
1,25
0,7
1,25
1,25
- 81
25
25
36
100
36
36
- 0,8
2
2
1,25
0,7
1,25
1,25
3
2.3 Шихта дайындау
Шихта – шикі материалдың алдын-ала дайындалған қоспасы.
Шихтаны дымқылдандыру үшін мехинакалық ықоспалар араласпаған, тазартылған суды қолданңған
Натрий сульфаты мен көмірді алдын-ала араластыру немесе көмірді натрий
Физикалық түссіздендіргіштер (селен және колбит оксиді) химиялық лабораторияларда өлшеніп,
Дайын шихта шихта сақтау бункерінде немесе тікелей әйнекқайнатқыш пештерге
Шихтаны себу оның қабатталып қалуын болдырмас үшін 45-600 кеш
Әйнекпісіру пешіннің моншасына шихта мен әйнек ұрғышты бөлек беруге
Кері (жеке) әйнекұрғыш, зауыттарда өндіру процесінде пайда болады;
Сатып алынған әйнекұрғыш зауытқа өзне мекемемен әкелінеді;
өзіндік эрклез, әйнек массасын шығарған кезде қалған монша пештерінен
Кері ұрғышты жарып, тізіңм бойынша берілген қоспаға құрамвдағы сатып
Эрклездің шихта құрамына енгізілетін мөлшері кері және сатып алынған
Зауытта мөлшердеу-араластыру жиілері автоматты түрде басқару жүйесі бар, ол
Жүйе қамтамасыз етеді:
дискетті әрекет жасаушы типтік өлшемдік қатардағы КДУ, КДм және
Мөлшерленген материалдарды араластыру,қоспаны сулау, сондай-ақ транспорт желілерін басқарудағы процестерді
Жүйе мөлшерлеуіш – араласытырғаш желі жұмысын ПЭВМ мониторының экранындағы
Жүйе мөлшерлеу процесін бақылауды, ПЭВМ монитарының жанындағы құрам-жабдықтар мен
Шикі материалдарды өлшеу үшін КДУ типіндегі гравитциялық, гинектік қоректендіргіші
– құмға–ДКУ–Г–Н гравициялық қоректі таразылық дозаторлар;
сораға-ДКУ-Ш-Н гит гинектік қоректі таразылық дозатерлер;
доломит үшін-ДКУ-Ш-гинектік қоректі таразылық дозаторлар;
әк тасы-КДУ-Ш-гинектік қоректі таразылық доратор;
сульфат үшін- КДУ-Ш-гинектік қоректі таразылық дозатор;
дала гипаты үшін- КДУ-Г-грвитациялық қоректі таразылық дозатор;
селитра үшін-КДУ-Ш- гинектік қоректі таразылық дозатор;
әйнекқұрғыш үшін-ДС- вибриқоректі таразылық дозаторлар;
су үшін – старазы типті дозаторлар
Араластырғышқа мөлшерленген компоненттерді жинау және беру үшін жинамалы керекті
Шикі метериалдарды араластыру үшін кезеңді қызмет ететін тарелка тәріздес
Шихтаға қойылатынтехникалық талаптар мынадай:
Шихтаның жентектері. Сито №2,0 жеңіл үгілетін болса өткізіле
Шихтаны сулау үшін температурасы 600 С аспайтын су қолданылады.
Су көлемі араластырғышқа салынған массадан 3-5% құрау керек.
Шихтаны араластыру уақыты 3,5+0,5 мин. Араластыруда уақытты бақылап тұрук
Шихта дәнедері өлшемі 2мм-ден көп болмауы керек;
Әйнекұрғыш дымқылдығы 60мм-ден көп емес;
Шихтаның дымқылдығы 3-5% шамасында болуы керек;
Шихтаның бақылаудағы пролемаларының пайыздық құрамын берілген рецептен ауытқыту 1%
2.4 Әйнек қайнату
Әйнек қайнату процесі физико-химиялық реакциялар, масса және жылу алмасу
Әйнек массасының дейгейін пісіру пеші бассейнінің жоғарғы қабырғасынан 25-50
Шихта құрамын шихта мен әйнек бойының арақатынасын, отыру керек,
Әйнекмассасын қайнатудың жоғарғы температурасы егер өндірістік жағдайларға байланысты енгізіілген
Пештің жылу режимі газ бен ауаның ортақ шығынымен анықталады.
Әйнек пісіретін пештің жалын аумағындағы тепературасы:
жүк арту аймағында -1400-14200 С
ең жоғарғы температура аумағында – 1450-15100 С
өңдеу аймағында-1180-12700 С ұстау керек.
Монша пешінің температуралық режимі жүк арту аймағында, ағын алдында,
Газдық ортадағы қысымы мен химиялық құрамы
Әйнек пісіру пешінің жалын аумағындағы қысымы;
пісіру аймағында әлсіз оңтайлы-2,94-7,85 Па, пештің қыздыыру соңына қарай
студка аймағында –нейтралды немесе әлсіз кері жағдайды ұстау керек.
Қысымды ұстап тұру тұрақтылығы Ậ±1Па
Әйнекпісіру пештеріндегі газ ортасының химиялық құрасы табиғи газбен қыздырған
пісіру аймағында а=1,0-1,2;
таза айна аймағында а=1,-1,30 жүргізген дұрыс
Түссіз әйнектердің пісіруін ауа қалдығы а=1,0,5-1,25;
Коэффициентінде жүргізген дұрыс.
Түтін газдарындағы түс ашық-сұр болмау керек, оның түтіні түссіз
Газ ортасының химиялық құрамын анықтау үшін газ анализаторы қолданылады.
Шихта мен бойдың жүктеуін;
әйнекпісіргіш пеш;
деңгей өлшегіш, бөліктері бар ілгек, термопарлар, оптикалық пирометр қолданылады.
Жүктеуіштер шихта мен бойдыв әйнекпісіргіш пештің еріген әйнекмассасы үстіндегі
Тік бұрышты формадаға үзіліссіз жұмыс жасайтын әйнекпісіргіш пеш табиғи
Пеш жүйелермен қамтылған: жалынды, ауыстыру, темпиратуданы бақылау, қысымды реттеп
Әйнек қойылатын техникалық талаптар:
1. Әйнек жақсы қайнатылған, ағартылған және химиялық біртекте болуы
2. Әйнек түссіз болуы керек. Кейде әлсіз ренктер: жасыл,
3. Әйнектің физика-химиялық қасиеттері екінші кестеде көрсетілген мағыналарға сәйкес
2.5. Әйнектараның қалыптасуы.
Тар өңешті әйнек тара секциялық типтегі әйнек қалыптаушы машиналарда
Әйнекмассасын қалыптауға дауындау және әйнекпісіргіш машиналарды қоректендіру тамшылық және
Қоректендіргіште тамшыны қалыптау принципі келесіге келіп тіреледі. Өңдеу бөлігіндегі
Әйнек тараны қалыптау үшін әйнекқалыптаушы автоматтардың IS-8-2 және IS-6-2
Олардың жақсы жұмысына ең қажетті жағдай әйнектің жаман формасына
Егер тамшы пеш жағына ауытқыса, қоректендіргіштің артқы бөлігіндегі
Егер тамшы қалыпсыз температурада тұрса, одан әйнек дұрыс орналастырылған
Қайыра салқындап кетуіне жол барлау керек, бұл жарамсыз болып
Қалыпты жүйелі түрде майлап отыру керек, бұл оған әйнектің
2.6.Әйнектараның отжигі
Отжиг – термикалық өңдеу, мұнда ішкі қалған күш жоғалады
Әйнекқалыптаушы машинаның бұйымдары әйнектарының отжигінің пешіне конверйермен тасымалданады.
Орналастырғыштың көмегімен әйнектара тікелей отжиг пешіне түседі.
Отжиг пешінің есігінің транспортерінің бұрылысында бұрыштық бұрылыс 5-30 мм
Орналастырғыш бұйымының параллель қатарын қалыптастырады.
Отжиг пешінің кіру және шығу жолы барлық жағынан металл
Отжиг процесі келесі стадияларды қамтиды:
бұйымды отжигтің жоғары температурасына дейін алдын-ала жылыту (Hle салқындату),
салмақты толықтай түсіруге дейін әкелетін отжигтің жоғарғы температурасында шыдамдылық;
отжигтің төменгі температурасына дейінгі бауя салқындау, мұнда салмақтың 5%
желдетілетін ауаның көмегімен тез салқындау.
Отжиг пешінің үзіліссіз жұмыс істеуі торлама конвейер туннелінің көмегімен
Жылыту тәсілі бойынша – тікелей жылытады. Отын ретінде табиғи
Тордың орналасу жылдамдығы 0,01-0,59 м/мин тең. Жоғарғы температура 570+-
Әр отжиг пешіндегі берілген технологиялық режим станционарлы түрде орнаиылған
Пештен шығатын бұйымның температурасына қойылатын техникалық талаптар:
шығарда бұйым температурасы 500С жоғару болмауы тиіс;
бөтелке отжигінің режимінің ұзақтығы 90+-20 минут;
Отжиг сапасына кері әсер ететін себептер мыналар:
отжигтің тиісті температурасының бұзылуы;
туннельдің алдыңғы және артқы бөлігінің үлкені көтермесі;
цехтағы желдің әсерінен отжиг пешінің туннеліне суық ауа кіріп
отжиг пешінің конвейерлік лентасының ұзына бойына бұйымды қиқы-жиқы орналастыру,лентаның
2.7. Қорғаушы-нығыздаушы қаптама енгізу.
Әйнек таралық бұйымдарға үлдірлік қорғаушы-нығыздаушы қаптаманы енгізу – оның
Отжиг пешінің «суық» конвейерінде қорғаушы-нығыздаушы қаптаманы енгізу (отжиг пешінің
Әйнектараның сыртқы қабатына қорғаушы-нығызданушы қаптаманы енгізу әйнекбұйымдарын олеин қышқылы
Буауалық қоспаның әйнек тараның сыртқы қабатымен өзара әрекет нәтижесінде
Қорғауыш-нығыздаушы қаптаманы енгізу үшін “HENRY.F.TEICHMANN.INC” фирмасының №С3811.16.03 үлгісіндегі, Т847
Қорғауыш-нығыздаушы қаптаманы енгізуге арналған құрал-үлкен камера, жылытқышпен және желдеткішпен
Олеин қышқылы сұйықтыққа құйылады, тығыздау камерасына «суық» бөлікте 3кг/см2
«Суық» конвейеріндегі әйнектара сыртқы қабатында қорғаушы-нығыздауыш конвейердің бар болуы
2.8. Сұрыптау
Отжиг пешінің әйнек тараны сұрыптаушы алып тексереді, ол ішіндегі
Жарамсыз деп табылған әйнек тараның бәрін оның кем-кетіп жерлерін
2.9. Дайын өнімнің сапасын бақылау
Дайын әйнекбұйымдарын (отжиг пешінен) шыққаннан кейін бақылаудың келесі түрлеріне
бүтіндей (үзімссіз);
кезеңдік;
қабылдау алдындағы (соңғы).
Әйнек бұйымдарын сапасын бүтіндей бақылауды ТШ талартары бойынша сыртқы
Кезеңдік бақылау техникалық бақылау бөлімі (ОТД) шеберлері мен контролер-сынаушылары
Әйнекбұйымдарының бақыланып отырған параметрлерінің реті, оның мағыналары, таңдалған үлгілердің
Әйнекбұйымның сапасын тексеру нәтижесін контролер сынақшы «Сынақ шаралары журналы»
ГОСТ, ТШ сапаны тексеру карталары мен сызбасының талаптарына өнімнің
1. Ауысым (смена) шеберін ауызша түрде өнімдердің жедел
2. МВЦ контролер ауызша түрде қауыпсіздік көрсеткіштеріне сай емес.
Қанағаттандырарлықсыз отжиг;
Ішкі қысым мен термогиведамдылыққа төзбеу;
Өңеш ұшы өлшемі жоғары өткізуді өсіреді – ішкі қабатта
Егер қосымша жарамысз қылу өнімнің сай еместігін дәлелдесе, ары
Бүлінген өнімді жөндеп, тазарту үшін машинист 30-60 минут бойында
ОТК шебері өнімнің жарамсыздығын көрген кезден бастап, бұған дейін
2.10. Әйнек тараны қаптау, транспорттау, сақтау және қоймаға қою.
Бақылаудан өткен әйнекбұйымдары ораушы машинаның жинақтаушы үстеліне бұйымның нақты
Пайда болған паект жылумен өңдеу камерасына келіп түседі, мұнда
Ары қарай жылжи отырып, орнатылған желдеткіштің көмегімен пакет салқындатылады.
Дайын пакеттерді ораушы машинаның машинисті орнықпадан алып, ағаш поддонға
Пакеттерді мталл поддонға орналастырар кезде поддонның түбі гофртрлеген қатты
Паллеттің соңғы қалыптасуы паллетайзерде поддонның стреч-үлдерге оралатын жерінде жүргізіледі.
Паллетайзер:
айналмалы үстелден (дискі);
пленкалы қайта оралып түсетін қозғалыспен беру тұйықтықтарынан;
басқару шкафынан тұрады.
Полилетті стрейч-үлдірге алар алдында, полилеттің үстіңгі қатарына гофрирленген қатты
Полилет қалыптасып біткеннен кейін, өнім буферлік аймаққа тасымалданады және
Сатып алынған және төл үлдірді қабылдау,МВЦ орау учаскесінің
Оралған материалға қойылатын талаптар төмендегідей:
әйнекбұйымдарын орау үшін полиэтилленген термоорнықты үлдір қолданылады, маркасы
Үлдірдің әр бумасында ярлык болуы керек;
Үлдірдің жуандығының үлдірдің учаскесінде дайындалған полиэтилмен үлдір бумасына
Термоорнықтырушы үлдердің учаскесінде дайындалған полиэтилен үлдір бумасына 20-40 кг
5) Үлдір (пленка) жыртылмаған, сызылмаған, тегіс және тығыз болуы
Үлдірдің жуандығын 90-100 мм.
Үлдірдің ұзындығы 600 мм (20)
Мекеме ішіндегі әйнек тараны транспорттауды көтерме транспорттың машиналардың
Әйнектара ГОСТ 10117 1-2001 «Ауыз суға арналған әйнек бөтелкелер»
Қойма шаруашылығын ұйымдасртыруда қойма жұмыстарының механизмін қарастыру, бақылау қажет.
Фигмал территориясындағы «буфер аймағында» дайын өнімді қоймаға енгізуге арналған
бірқатарлы бірярусты;
бірқатарлы екіярусты;
екіқатарлы бірярусты;
екіқатарлы екіярусты;
екіқатардан көп бірярусты;
екі қатардан көп екіярусты
Қоймалауға тиіс дайын өнімді поддонға қою қажет. Әр поддонның
«Жедел түсіруі» немесе ұзақ уақытқа сақталуы тиіс дайын
Дайын өнімі бар поддонды штабельге:
өнім түріне қарай;
поддондағы өнім санына қарай;
тең қатармен;
көпқатарлы штабельді арасындағы қашықтық 3,0 метрден кеш болмауы керектігін
3. ШЫНЫ ЫДЫС ӨНДІРІСІНДЕГІ СТАТИСТИКАЛЫҚ
САПАНЫ ТАЛДАУ
3.1 Сапаны бақылаудың статистикалық
Қазіргі техникалық бақылаудың ғылыми
Жапондық мамандар , көптеген
1) бақылау қағазы – деректерді жинау
2) стратификация (деректердің қабатталуы) – деректі
3) себеп – тергеуішті диаграмма – Исикава
4) шашырау диаграммасы – сәйкес
5) гистограмма (бағандық график)
6) Парето диаграммасы – бұл
7) бақылаулық карта ,
Негізгі жеті құралдың мәні
3.2 Ақаулы өнім үлесінің
Бақылаулық карта , технологиялық
Бақылаулық карта , үрдіс ағымының
p типті бақылаулық карта
(p) типті бақылаулық карта
1) Бұйымның әр партия n
2) Бұйым ақауының әр
3) Бұйым ақауының әр
4) Бұйым ақауының орташа
q орт = Σ q i ,
q i = ( Vақау.i /Vi ) ,
мұнда , Vақау.i – i –сол
i – партияның реттік нөмірі;
Vi – i –сол партия млн. дана
q орт мәні , бақыланатын
5) Бақылау шекарасы анықталады.
Жоғарғы бақылау шекарасы келесі
P жоғ. = q орт. +3 ·
Төменгі бақылау шекарасы мына
P төм. = q орт. - 3
2005 жылғы ОТК жылдық
Кесте – 11. Бұйым ақауының
Партия
№
Vпарт, млн.дана
партия
көлемі
Vақау, млн.дана
бұйым ақауының
партиядағы
көлемі
q бұйым
ақауының
үлесі
Pжоғ.,%
жоғары
бақылау
шекарасы
1 15 2,61 0,174 0,19255
2
3 21 4,137 0,197 0,19251
4 25 5,05 0,202 0,19249
5 30 6,42 0,214 0,19247
6 30 8,04 0,268 0,19247
7 27 4,725 0,175 0,19248
8 19 3,496 0,184 0,19252
9 18 4,032 0,224 0,19252
10 15 2,67 0,178 0,19255
11 17 2,941 0,173 0,19254
12 17 2,788 0,164 0,19248
Жалпы 250 49,373 2,307
Содан кейін , орталық
2 – сурет. Жарамсыз
Графикте көрсетілгендей , бұйымды
3.3 Исикава диаграммасы
Сапаның көрсеткішін қандай
Сұлба , белгілі ретпен
Исикава диаграммасы , шыны ыдыс
Мұнда: КГП – дайын өнім
1 – сыртқы көрінісі (посечкалар және
1.1 – түйіршіктілік;
1.2 – химиялық құрамы;
1.3 – мөлшерлеу дәлдігі (аспапты);
1.4 – технологиялық режімі;
2 – геометриялық өлшемнен ауытқуы;
2.1 – шыны массасының температурасы;
2.2 – шыны қалыптастыру машинасы;
2.3 – пішім жинағы және
3 – сыйымдылығы және массасы;
3.1 – шыны массасының температурасы;
3.2 – технологиялық режімі;
3.3 – шыны қалыптастыру машинасы;
4 – қабырға және түбінің
4.1 – шыны массасының температурасы;
4.2 – шыны қалыптастыру машинасы;
4.3 – пішім жинағы және
5 – параллельдік және перпендикулярлықтан
5.1 – шыны массасының температурасы;
5.2 – шыны қалыптастыру машинасы;
5.3 – пішім жинағы және
6 – термиялық орнықтылығы;
6.1 – SiO2 (күшейту);
6.2 – B2O3 (күшейту);
6.3 – Na2O (бәсеңдету);
7 – гидростатикалық қысым;
7.1 – SiO2 (күшейту);
7.2 – Al2O3 (күшейту);
7.3 – CaO (күшейту);
7.4 – BaO (бәсеңдету);
8 – суға төзімді;
8.1 – B2O3 (күшейту);
8.2 – Al2O3 (күшейту);
8.3 – CaO (күшейту);
8.4 – MgO (күшейту);
8.5 – Na2O (бәсеңдету);
3 – сурет. Исикава диаграммасы
3.4 Бұйым ақауының
2005 жылы шыны
2005 жылы ОТК жылдық
12 – кесте. 2005 жылғы жарамсыздар
Жарамсыздар
түрі Сапасыз бұйымдар
мөлшері , дана Сапасыз бұйымдар
мөлшері , %
1) посечкалар,сынық
жарықшақтар 20,634 41,79
2) сыртқы көрінісі 17,102 6,04
3) геометриялық өлшем-
нен ауытқу 3,16 4,65
4) вертикальды осінен
ауытқу 2,981 4,41
5) ісінуі 2,298 6,4
6) түбінің қалыңдығы 2,179 2,07
7) сыйымдылығы 1,019 34,64
Жалпы 49,373 100
Сонымен , жылына 250 млн.
4 – суретте , есеп беруді
4 – сурет. Шыны ыдыс
3.5 Парето диаграммасы
Парето диаграммасы итальяндық
Нәтижені бақылау және
13 – кесте. Жарамсыздар пайызы
Жарамсыздар
түрі
Сапасыз
бұйым
мөлшері
млн. дана Ақау саны-
ның жинақ-
талған
суммасы
млн. дана
Жалпы
суммадан
жарамсыздар-
дың әрбір
түрінің
мөлшері, %
Жинақталған
пайыз
1) посечкалар 20,634 20,634 41,79 41,79
2) сыртқы
көрінісі 17,102 37,736 34,64 76,43
3)геометрия-
лық өлшемнен
ауытқуы 3,16 40,896 6,4 82,83
4)вертикальды
осінен
ауытқуы 2,981 43,877 6,04 88,87
5)ісінуі 2,298 46,175 4,65 93,52
6)түбінің
қалыңдығы 2,179 48,354 4,41 97,93
7)сыйымдылығы 1,019 49,373 2,07 100
Жалпы 49,373 - 100
13 – кесте нәтижесі арқылы
5 – сурет. Жарамсыздарды талдау
Диаграммадан көрініп тұрғандай ,
4 Сәйкес емес өнімнің басқару үрдісін өндіру
4.1 Сәйкес емес өнімнің басқару үрдісі
Үрдіс-кез-келген жүйе сапасының ажырамас бөлігі. Үрдіс арқылы белгілі бір
Бақылау жүйесі шектік нәтижесінің бақылауына емес, сәйкесіздіктің алдын алуға
Сәйкес емес өнім – нормативтік іс қағаздарының талаптарына сәйкес
Сәйкес емес өнімді басқару бұйым өндірудің барлық сатысында сапалық
Ұйымның жоғарғы басшылары қазіргі заман талабына сай кез- келген
Ұйымдастыру- сәйкес емес өнімнің қате қолданылуына жол бермес үшін
Берілгендерді жақсарту қызмет ету және талдау үшін зерттеуді жеңілдетуге
Сәйкессіздікті талдауды қандай да бір тенденциялар және әдістер олардың
Керексіз тенденциялар басқарма жағынан талдауға кірістік берілгендер үшін, және
Сәйкессіздіктің алдын алуды бекіту тұтынушының шарттағы талаптары мен немесе
Құрылғының ең жоғарғы өнімділігі кезінде сапалы өнімнің максималды шығысының
Берілген технологиялық режимнің бұзылуы кезінде немесе еріксіз одан ауытқуда
Өндірістің кез-келген бөлігінде қабылданған технологиялық режимнен бөлек, тіпті байқалмайтын
Өнім сәйкессіздіктің санына байланысты жарамды болады бірақ ақаулы.
Жарамды-барлық орнатылған талаптарды қанағаттандыратын, ақаусыз, оның қабылдануына қарсы тұратын,
Ақау- талаптармен орнатылған әрбір жеке өнім сәйкессіздігі. Ақауларды аның
Анық ақау- нормативті іс қағаздарындағы бақылаудың берілген түрі үшін
Тұйық ақау- нормативті іс қағаздарындағы бақылаудың берілген түрі үшін
Анық ақауларды сыртқы тексеру кезінде және құралмен немесе прибормен
Массалық өндірістің мәнділік дәрежесі бойынша шынының қораптың барлық ақауларын
1) критикалық- сынық жарықшалары, шытынаулар, ашық және қысылған көпіршіктер
2) Екеулі – вертикалық осьтің ауытқуы, термотұрақтылық, ішкі гидростатикалық
3) аз елеулілер – майда көпіршіктер, қаптамалар, соқпалар.
Мұндай бөлімшелер әрбір қарастырылатын ақаулардың оның бағытының қондырғысының, сапа
Критикалық ақау- өнімді бағыты бойынша қолдану іс жүзінде мүмкін
Критикалық ақауларға адам өміріне қауіптілік тудыратын және өнімді жіберу
Елеулі ақаулар- өнімнің қолданылу аясына және оның ұзақтығына әсер
Аз елеулі ақаулар- өнімнің қолдану бағытына және ұзақтығына әсер
Ақаулы өнім – ақауы бар болғандықтан тұтынушыларға жіберуге рұқсат
Жеке топқа суға тұрақты сияқты өнімнің сапа көрсеткіші ерекшеленген.
Егер қорап партиясы осы көрсеткіштер бойынша сынаққа түспесе онда
Шынының өндірісте өнім сапасын анықтау үшін келесі үш әдісті
1)өлшенетін
2)тіркелетін
3)есептелетін
Қазіргі заман талабына сай массалық өндіріс шартында өндірісті аяқтап
Тауарлардың талап етілген сапасын қамтамасыздандыру үшін барлық күшті ақаулардың
Өндіріс үрдісінде әйнекқорабы келесі түрде қолданылады:
1)өндіріс процесінің кезеңіне байланысты:
а)кірістік- жартылай фабрикаттарының және шикізат материялдарының өндіріске келіп түсетін
б)операциялық- технологиялық операцияны орындау кезіндегі немесе орындау уақытындағы бақылау.
в)қабылданатын - өнімнің пайдалануына және жеткізілуіне қолданылатын нәтижелері бойынша
г)инспекциялық алдын-ала орындалған бақылаудың тиімділігін тексеру мақсатында өкілеттілік жақтарының
2)Қамту көлемі бойынша:
а)Жаппай - өнімнің әрбір бірлік партиясындағы бақылау;
б)Таңдамалы – бақыланатын өнімнің сапасы туралы шешім өнім партиясының
в)Лездемелік-эпизодтық түрде өткізілетін бақылау.
г)Үзіліссіз бақылау;
д)Периодтық-бақыланушы параметрлер туралы ақпарат орнатылған уақыт интервалы арқылы орындалуы;
3)Бақыланатын өнімге әсері бойынша:
а)бұзушы;
б)бұзбаушы;
4.2 Шикізат материалдарын кірістік бақылау
Келіп түсетін шикізат материялдарының кірістік бақылауын орталық зауыттың лабораториясының
шикізат материялдарына жолаушылық іс қағаздың тексерілуінің болуы,сапа дәлелдемелері (сертификат
Берілген шикізат материялының тиеу орнын анықтау;
МЕСТ 24297-87 пробасына сәйкес таңдау
Нормативті техникалық іс-қағаздарының сапалық талаптарына сәйкес бақылау;
өндірісте қолдануға рұқсат беру.
Кірістік бақылау СҚ қоймасының территориясында жүргізіледі, содан кейін техника
Кірістік бақылауды орындайтын жұмыс орны мен қызметкерлер орнатылған ретпен
Кіріс бақылауында пайдаланылатын өлшеу құралы және зерттеу құрылғысы бақыланатын
Кірістік бақылауға жол сілтемелік іс қағаздары мен жеткізілетін барлық
Сусымалы материалдардың сынамасын таңдап алуды жүргізу:
Орташа шаманы бір- бірінен бірдей қашықтықта тұратын және әртүрлі
Сынамалы әрқайсысы 200 гр салмақтан кем емес салмақ мөлшерінде
Бөлшектік материалдардың орташа сынамасын бір-бірінен бірдей қашықтықта алшақтататын және
Таңдап алынған сынамаларды ұқыпты араластыра отырып, 4 кг-нан кем
Келіп түсетін шикізат материалдары тіркемесін кірістік бақылаудың лаборанттары «кірістік
Шихта рецепінің есебі жүргізіліп болғаннан кейін ЦЗЛ бастығы өндірісте
Сәйкес еместіктің кірістік бақылау процесінде анықталуда орнатылған талаптар:
Директордың бұйрығы бойынша комиссия құрылады.
Барлық комиссия мүшелері қол қойған және директор бекіткен арқаулы
НД шикізат материалына сәйкес еместікте ЦЗЛ бастығымен акт түрінде
Ақаулы өнімге акт талаптарды рәсімдеу үшін ОППС «СК и
Периодтық бақылау шикізат материалдарының құрам тұрақтылығын және шихта рецептінің
Шикізат материалдарының және шынылық сынудың периодтық бақылауына негізгі талаптар:
Сыналатын партияның талдау нәтижелері шихта рецептінің есебін жүргізу шегі
Орташа сынаманы қысқарту және сынақ нақтылығы, берілген сынақ түріне
4.3 Шихта сапасын бақылау
Берілген рецептке шихта құрамының сәйкестігін тексеру шыны массасын алу
1) ерімейтін HCl 1.0 қалдығы үшін;
2) ерімейтін Na2CO3 1.0 қалдығы үшін;
3) ерімейтін CaMg(CO3)2 қалдығы үшін;
4) ерімейтін ылғалдылық үшін 0,5;
Берілген рецептке шихта құрылымының сәйкес емес дәрежесі шихтаның категориялық
1 – 0 – 20;
2 – 0,21 – 0,46;
3 – 0,41 – 0,60;
4 – 0,61 – 0,80;
5 – 0,81 – 1,30;
Шихтаны талдауды жүргізудегі негізгі тапсырмалар мыналар:
барлық өлшемнен шихта сынамасын сапалық талдау;
сынаманы араластыру және орташалау;
лабораториялық анализ жасау үшін талдау;
бақылау жасау үшін дайын шихтаның 10 %-і қолданылады;
жаңа дайындалған шихтаның дымқылдығы, температурасы СЦ, технологиясының құрылымына сәйкес
Шихтаның сынамасына ленталы конвейерден те көлемде шелекке алынады, барлық
Шихта құрамындағы компоненттер қатынасы теориялық шихтаға қатаң сәйкес және
5-ші категориядағы шихтаның пайда болуына байланысты химиялық талдау лаборанты
СҚ ауысымының шеберінің көрсетілуімен өткізілген жиындардан кейін химиялық талдау
4.4 Пісіру үрдісіндегі шыны массасының сапасын бақылау
Әрбір шыны пісіруші пештің жұмысы және жағдайына пештің жұмыс
1. шыны массасының деңгейі
2. бүкіл пештегі жылудың және ауаның оның зонасы және
3. шыны массасының пеш деңгейінің және жіберілімнің температурасын өлшейді
4. пеш ортасының газдың қысымын өлшейді
5. ыстың газ құрамын өлшейді
Периодтық бақылау стационарлы және өлшеуіне прибордың жұмысын тексеріді қарастырады.
Жылулық бақылау ауысым кезінде үзіліссіз түрде жүргізіледі және пештің
Жалынды кеңістікте қысымды дифференциалды напорометрлердің көлемімен , ал газ
1. шынының химиялық құрамы
2. суға тұрақтылығы
3. тығыздығы
4. жіберілім коэффициенті
Шыны массасының ақауларының шығуы, шыққан жері сыртқы көрінісі, физикалық
1. газдың қосылулар – көпіршіктер және шіркейлер
2. шыны түріндегі қосылулар – шлагы , құрамдар, шмелар,
қатты қосылулар – тастар, және кристалдар.
Берілген ақаулар шыны массасының пісірілу үрдісінің толық аяқталмауынан, шикізат
4.5 Әйнек бұйымын формалағаннан кейін сапалық бақылау
Ыстық аймақта өнім сапасын бақылауда машина-ванналық цехтық бақылаушысы жүргізіледі.
Төзімділік – МЕСТ 10117.1-2001-ге сәйкес сыртқы көрініс ақауы жіберілмейтіні
Бұл ақаулы өнімнің арнайы қолданысының алдын алу үшін өте
4.6. Шыны бұйымның күйдіру пешінен кейінгі сапасын бақылау
Әртүрлі орыннан жиналған партиялар көрсеткіші бойынша бөтелке сапасын бақылау
Партияны 1 типте жасалған бөтелке санымен 1 шынымен 1
1) Дайындаушы мемлекеттің атауы;
2) Дайындаушы өнеркәсіптің тауарлық белгісі және атауы;
3) Дайындаушы өнеркәсіптің немесе сатушының заңды мекен жайы;
4) Бөтелкенің атауы және шартты белгілері;
5) Негізгі сапа көрсеткіштері;
6) Шыны түсі;
7) Партиядағы бөтелке саны;
8) Жіберу мерзімі;
9) Сертификатталған бөтелкелер үшін сәйкес ұлттық белгі.
Партия өлшемі дайындаушы және тұтынушы арасында келісіледі. 14-кестеде көрсетілген,
14-кесте. Сыртқы көріністің ақау топтары.
Ақауларың топтары Ақаулар атауы
1 1.1. Шыны жапсырмалары
1.2. Шынылық жіптер
2 2.1. Себілімдер
2.2. Жылжымалар
3 3.1. Өткір тігістер
3.2. Инородты қосылыстар
3.3. Ашық көпіршіктер
4 4.1. Жабық көпіршіктер
4.2. Сыртқы беткейлік себілімдер
5 5.1. Қаттамалар, қыртыстар, толқындар, екіліктер, тігістер, қайшы кеспесінің
5.2. Бөтелкенің қорабындағы және түбіндегі тігіс биіктігі 0,3 мм-ден
5.3. Тігіс бұрыштары
20% таңдаманы құрайтын 0,5% санында таңдалған таңдау келесі көрсеткіштермен
1) корпустың диаметрі және сопақтығы;
2) жалпы биіктігі;
3) толтыру деңгейі бойынша номиналды сыйымдылық, толық сыйымдылық;
4) бұтақ басының өлшемі және сопақтығы;
5) Түпкі жазықтықтың мойыншасына қатысты перпендикулярлықтан вертикальды оське ауытқуы;
6) Бұтақ мойыншасының параллельдігінен ауытқуы;
7) Қабырғасының және түптің қалыңдығы;
8) Жұмсарту;
9) Термотұрақтылық;
10) Ішкі қысым кедергісі.
Су тұрақтандырғыштың көрсеткішін бақылау үшін сыйымдылығы 15 үлгілік және
Егер ақау бөтелкелерінің саны әрқайсысының көрсеткіштері қабылдау санына тең
Егер бөтелкелердің ақау саны 1 сатылық бақылау кезінде ақаулы
Шыны қорабының сапасын, шыны сапасы, қалыптасу сапасы, күйдіру сапасы,
Сыртқы көріністі, түсті, өңдеменің және шынының сапасын визуалды түрде
Сыртқы көрініс көрсеткіштеріне сәйкес келмейтін және геометриялық өлшемдерге сәйкес
Сәйкес емес өнімнің табылу сәтінен бастап ОТК шебері сәйкессіздікті
Дайын бұйымдарда ақаудың пайда болуын максималды түрде тоқтату және
Ақаулардың пайда болу себебі және алдын алу әдістері 15-кестеде
15-кесте
Ақау түрі Пайда болу себептері Алдын-алу себептері
1) жабыстырмалар, шынылық жіптер - қайшының немесе алмастың
- машина жылдамдығы жоғары;
- пішіндері жабдықталмаған. - қайшыларды ауыстыру;
- машина жылдамдығы азайту;
- барлық пішін жабдықтарын приборлармен тексеру.
2) Себілімдер, түйілімдер - қоректендірудегі шыны өте суық;
- жоғарғы қысым;
- пуансоны суық;
- пуансонның ластануы;
- пуансонға майдың түсуі;
- қайшыға судың көп мөлшерде түсуі;
- итеру ұрмасының дұрыс емес жағдайы. - шыны температурасын
- үрлеу қысымын азайту;
- Пуассон байланысының уақытын есептеу;
- Пуассонды ауыстыру;
- Қайшыға су жіберілуін азайту;
- итеру ұрмасының жағдайын реттеу немесе оларды ауыстыру.
3) Өткір тігіс Таза және лас формалардың құрамсыздығы Таза
4) Бұрамалық қосу - ластанған шихта және шынылық сыну;
- отқа төзімді пеш материалдарының ұсақ бөліктерінің шыны массасына
5) Қабырғаның қалыңдығы мен ені - әйнектің температурасы берілгеннен
- әйнек тамшысы берілгеннен асады;
- жұмсақ ластанған форма;
- форманы шамадан тыс бояу. - температураны реттеу;
- барлық тамшыны азайту;
- лас форманы азайту;
- форма бояуын азайту.
6) Бұта сопақтығы - әйнек температурасы берілген мүмкіндіктен жоғары;
- машинаның жұмыс істе жылдамдығы өте жоғары. - тамшы
- машина жылдамдығын азайту.
7) Қорапша сопақтығы - әйнек температурасы берілген мүмкіндіктен жоғары;
- машинаның жұмыс істе жылдамдығы өте жоғары. - тамшы
- машина жылдамдығын азайту.
8) Қатарластықтан ауытқу - тамшы температурасы өте жоғары;
- жұмыс машинасының жылдамдығы өте жоғары;
- үрлеудің және қысымның уақыт жетіспеушілігі;
- лас форманың дұрыс емес құрылымы. - тамшы температурасын
- машина жылдамдығын реттеу;
- үрлеудің және қысым берілісінің уақытын жоғарылату.
9) Перпендикулярлық ауытқу - тамшы температурасы өте жоғары;
- жұмыс машинасының жылдамдығы өте жоғары;
- қысымның және үрлеудің уақыт жетіспеушілігі;
- лас форманың қате құрылымы. - тамшы температурасын реттеу;
- машина жылдамдығын реттеу;
- қысым беру мен үрлеудің уақытын азайту.
10) Жоғалымдылық - пештің жағу торында бір-біріне тығыз үйкелу
- тасымалдау кезіндегі діріл. - пештің жағылуында қозғалатын жинақталмайтын
- дайын өнімнің сапалық орамын лезде көтермеу және қозғалтпау.
11) Қаттама және қыртыс - таза өнімнің және әйнектің
- молынан бояу;
- лас форманың ластануы және бояудың жеткіліксіздігі;
- пресс үрлеуішті машинада престеу кезіндегі өте жоғары күш
- периодтық және анықталған шамада бояуды жағу;
- пресстеу кезінде күш салуды азайту.
12) Көпіршіктер - шикізат материалдарының бір қалыпты емес түйіршік
- шикізат мөлшерінің дәл емес мөлшері;
- жарықтанудың және пісіру режимінің температурасының бұзылуы;
- Пуансонды орналастыру. - мөлшерлік автоматтың реттелуі және бақылануы;
- пісіруде технологиялық режимнің қатаң сақталынуы;
- пуансонды реттеу.
13) Ластану
- қайшыда және формадағы шектен тыс жағу саны;
- былғаныс лас және таза формалар. - бояу таралуын
- щеткаларды ауыстыру.
4.7 Шынылық қораптың сапа көрсеткішінің бақылау әдістері
Зауытта бөтелкелердің мөлшерін МЕСТ 24980-92 талаптарына сай бақылады.
1) Бұта мойыншасының жазықтың енінің параллельдік ауытқуын анықтау.
Үлгі тік жағдайдан көлденең жағдайға қойғышты орнатады. Өлшеуіш приборының
2) Қысқа мойыншалы ыдыс түбіне қатысты перпендикулярлықтан көлденең оське
Үлгіні көлденең қойғышқа орнатады. Өлшеуіш құралының мөлшерлік басын мойыншаға
3) Бұтақ мойыншасының күйін анықтау.
Аппаратура: МЕСТ 10905 бойынша сенімді металдық плита. ТУ 2-034-225
4) Мойынша немесе корпус бұтағының сопақтығын анықтау.
Аппарат бұтақ басының қателігі 0,05-мм-ден кем болмайтын және корпустың
5) Биіктікті анықтау.
МЕСТ 164 бойынша Штангенрейсмасс калибры немесе басқа да өлшеу
6) Қабырғаның қалыңдығы мен енін анықтау.
Аппаратура қабырғаның қалыңдығы мен енінің қателігі 0,1-мм-ден аспайтындығын қамтамасыздандыру
Қабырға қалыңдығы мен қабырған енінің әртүрлі нүктедегі берілген мәннің
7) Корпус ыдысының бұрышы мен тігісінің биіктігін анықтау.
Аппаратура: Қателігі 0,05 мм-ден аспайтын уақыттық және басқа да
Үлгіні призмалық тірекке орналастырады. Өлшеуді тігіске, бұрышқа жақын жерде
Өлшенген мәндердің арасындағы айырым тігістің немесе бұрыштың ұзындығына сәйкес
8) Қорап массасын анықтау.
Аппаратура: Нормативті-техникалық құжаттамаға қатысты статикалық өлшеуге арналған таразы.
Үлгіні таразығы қойып, оны өлшейді. Өлшеген кезде оның қателігі
9) Қораптағы толық сыйымдылықты анықтау.
Аппаратура: Нормативті-техникалық құжаттамаға қатысты статикалық өлшеуге арналған таразы,
Таза және құрғақ қорап үлгісін таразыда өлшейді. Содан
Өлшеу қателігі мына мәндерден аспауы керек: қорап үшін
4.8 Шыны әдісті бақылау әдістері
Дайын шыны өнімдері 3 бақылаудан өтеді:
1) суға төзімділік;
2) термотөзімділік;
3) гидростатикалық қысымға қарсы.
1) Бөтелкелердің суға төзімділігін бақылау үшін МЕСТ 13905-95 пайдаланады.
Тәжірибені жүргізу үлгісі стандарттарда немесе басқа нормативті-техникалық құжаттарда көрсетілуі
Аппаратура мен реактивтер: МЕСТ 23932 бойынша алынған 100, 150,
Шыны қорапты суға төзімділікке бақылау үшін басқа бақылаулардағы үлгілерге
Дайындалған қорапты ¾-тен кем емес көлемдегі жаңа алынған дистилденген
Сонымен бірге тұз қышқылының ерітіндісімен дистилденген су (50 см3)
Суға төзімділік ретінде барлық үлгілердің суға төзімділігінің орташа арифметикалық
Суға төзімділіктің көрсеткішінің қателігі орта арифметикалық мәні 10%-тен кем
2) МЕСТ 13903 бойынша термотөзімділікті анықтау.
Бақылау және тәжірибе жүргізу үшін мына аппаратураны қолданады: Үлгілерді
Бақылау және тәжірибе жүргізу үшін механикалық және тирмиялық қолданыстарға
Таңдау реті, үлгілердің саны мен талаптары бақылау шарттарына және
Резервуардағы судың температурасы салқын су температурасынан үлкен болуы қажет,
Үлгілер қоржынға жоғары жағымен орналастырылады. Қоржынның қақпағы жабылады да,
Үлгілерді ұстау уақыты өте келе үлгі салынған ыстық сумен
Салқындату резервуарындағы судың температурасы (22 5)0С болуы керек,
Тексеріс кезінде үлгілерді қоржыннан алып, судан босатып, оны қарайды.
Осы тексерістің нәтижесінде ақау үлгілердің санын шығарады.
Үлгі ақау деп есептеледі, егер ол жарылса немес толық
үлгілерді таңдау уақыты және жері;
тексерілетін үлгілердің сипаттамлары (өнім аты, түсі, типі, сыйымдылығы әне
тексерілген үлгілер саны;
бақылау мен тәжірибе жүргізу шарттары (температуралық режимі, резервуарда ұсталған
бақылау мен тәжірибе жүргізу уақыты;
негізгі стандарттың белгіленуі;
бақылау мен тәжірибе жүргізілген жер мен уақыты;
бақылау мен тәжірибе жүргізген адамның қолы.
3) МЕСТ 13904 бойынша ішкі қысымға кедергіні анықтау.
Бақылау мен тәжірибе жүргізу үшін келесі аппаратура қолданылады: ішкі
Бақылау мен тәжірибе жүргізу кезінде бақылау мен тәжірибеден өткізілмеген,
Таңдау реті, үлгілердің саны мен талаптары бақылау шарттарына және
Үлгіні температурасы 5-тен 27 0С-ге дейінгі сумен толтырады. Сонымен
Бөтелкелерді бақылау мен тәжірибе жүргізу кезінде қысымның жылдамдығын 1
Ұсталған кездегі қысым мен уақыт мәні қораптардың нақты түрлері
Берілген қысымның тербелісі 3% шегінде жіберіледі. Төмендетілген
Жарылған немес қысым жіберген кезде бұзылған үлгңлер есепке алынбайды.
4.9 Орау,салу және сақтау сапасын бақылау
Орау, салу және сақтау сапасын бақылауды ОТК контролері жүргізеді.
5. ЕҢБЕК ҚОРҒАУ
5.1 Еңбек қорғау жөніндегі шаралар
Орталық лабораториялық зауытқа медициналық тексеруден өткен, лауазымына байланысты СДЯВ-пен
Алғашқы бақылауды 3-деңгейдегі алғашқы бақылаудағы зертханашы жүргізеді.
Өңделген шихта материалдарына химиялық талдауды орта білімді 3-деңгейдегі химиялық
Лабораторияда шихталарға лабораториялық талдау бақылау жұмыстарын жоғары білімді және
Әйнектердің химиялық талдауларын, титрленген ерітінділерді даярлауды жоғары білімі бар
Лабораторияда 3 деңгейдегі алғашқы бақылаудағы 2 лаборант және 2
Бес күндік жұмыс күнінде сағат 800-ден 1700-ге дейін бір
Еңбек қорғау, қауіпсіздік техникасы және өрт қауіпсіздігі бойынша ЕҚ,
Олар келесі жұмыстарды іске асырады:
1) лаборатория басшыларының қолданыстағы заңнамаларды, үкімет қаулылары мен жарлықтарын,
2) техника қауіпсіздігі бойынша қауіпсіз еңбек жағдайын, нұсқаулық және
3) еңбек қауіпсіздігі бойынша қызметкерлердің білімін тексеру, қолайсыз жағдайлардың
ЕҚ, ТҚ, ӨҚ жөніндегі мамандардың негізгі міндеттері – ЕҚ,
Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету шараларына келесі нұсқаулықтар кіреді:
1) жаңадан жұмысқа келген қызметкерлердің бәрімен өндіріс сипатымен, қауіпті
2) алғашқы нұсқаулық – жаңадан жұмысқа қабылданушыларға және басқа
3) екінші нұсқау – тоқсан сайын «Техника қауіпсіздігі жөніндегі
4) жоспардан тыс нұсқаулық – қызметкер техника қауіәпсіздігі ережесін
5) қосымша нұсқаулық – аса қауіпті жұмысты атқару алдында,
5.2 Техника қауіпсіздігі туралы іс шаралар
Лабораторияда адам ағзасына өндірістік зақым келтіретін, денсаулыққа зияндылық
Лабораторияда ауа жоғарғы және аса сенімді түрде алмасу үшін
Адам ағзасына әсер етуіне қарай зиян келтіретін заттар төрт
Лабораторияда қолданылатын зиянды заттар мен олардың тиісті дәрежедегі шоғырлануы
19-кесте. Жұмыс белдемі ауасындағы
зиянды заттардың шектеулі рауалы концентрациясы
Заттар шектеулі рауалы концентрация, мг/м3 Қауіптілік класы
Ацетон 200 4
бромнафталин 1 2
Тұз қышқылы 5 2
Тетрабромэтан 1 2
Мырыш тотықтары 5 3
Этил спирті 1000 4
Қауіптілік кластары үшін концентрация нормасым мен зиянды заттар мөлшері
20-кесте. Адам ағзасына әсер ету деңгейі бойынша зиянды заттар
Көрсеткіштер Қауіптілік класына арналға норма
1-класс 2-класс 3-класс 4-класс
Жұмыс белдемі ауасындағы зиянды заттардың шектеулі рауалы концентрациясы (ШРК),
Ішке түскен жағдайдағы орташа өлім мөлшері мг/кг 15-тен аз
Теріге түскен жағдайда орташа өлім мөлшері, мг/кг 100-ден аз
Ауадағы орташа өлім концентрациясы, мг/м3 500-ден аз 500-5000 5001-50000
Ингалияциялық улану мүмкіндігі коэффициенті (ИУМК) 300-ден аса 300-30 29-3
Күшті әсер ету белдемі 6-дан аз 6-18 18,1-54 54-тен
Созылмалы әсер ету белдемі 10-нан аса 10-5 4,9-2,5 2,5-тен
Жоғарыда аталған заттармен жұмыс істеу барысында келесі талаптар орындалуы
а) сұйықтық құйылған барлық ыдыстар беті жабылған күйінде жабық
б) реактивтер оның құрамы көрсетілген жазуы бар немесе этикеткасы
в) істен шығарылған үлгілер тек қысқышпен алынып, тартпа шкафта
г) қоспаларды жасау және олармен жұмыс жасау жақсы жұмыс
д) тұз қышқылы, тетрабромэта, бромнафталин және мырыш тотығы қалың
Сонымен қатар лабораторияда газ жанарғысы да қауіпті белдем болып
Әрбір жеке құрамға жұмыс орны бойынша ескертіледі:
- жұмыс орнын, аспаптарды, ыдыстарды және қолданатын заттарды таза
- ашық отты пайдаланбау (сіріңке, жанарғы жағу, т.б.), электр
- қажет болмаған жағдайда сұйықтық құйылған ыдыстарды жанып тұрған
- қосылып тұрған газ жанарғысының қасында сұйықтықты қалдырмау;
- метал табақтар жанарғыдан тек қысқышпен ғана алынады.
Техника қауіпсіздігі ережесін сақтау үшін лаборатория қызметкерлерінің барлығы тегін
Теріні қышқылмен күйдіріп алған жағдайда жұмыс орнына жақын жерде
Сондай-ақ, лабораторияда дене терісін кесіп, күйдіріп алу, уланып қалу
5.3 Табиғи желдету есебі
Тапсырма:
Шыны кәсіпорнының лабораториясындағы ұзындығы 1=2 м, ені b=0,8 м,
Шешуі:
Тартпа шкафтың жұмыс бойлығының ауданы м2
Fотв = 0,7 ( 0,3 = 0,21м2
Шкафтан бөлінген ауа мөлшері келесі формула бойынша анықталады:
Q = Fотв .V1 . 3600, м3/сағ
Мұнда V1 – зиянды заттардың шектік рауалы шоғырлануын
V1 = 0,85 м/с
Q = 0,21( 0,85( 3600 = 642,6 м3/сағ
Кірме ағындық-сыртқа тарта желдету жүйесінде ауаны механикалық ауыстыру үшін
Желдеткіштің электрқозғалтқышының қуаты келесі формула бойынша анықталады:
квт
мұнда - желдеткіш дөңгелегін электрқозғалтқышының білігіне
N = (642,6 ( 287)/(3600 ( 102 ( 0,8
Электрқозғалтқышының белгіленген қуаты келесі формула бойынша анықталады
Ny = N (K3, квт
Мұнда N – қозғалтқыштың білектегі қуаты, квт;
К3 – электр қозғалтқышы білегі қуатына байланысты 1,3-ке тең
Ny = 0,63 ∙ 1,3 = 0,82
Тартпа шкафтың көлемі келесі формула бойынша анықталады:
Vш = 1 ∙ b ∙ h, м2
м2
Шкафтың сағатына ауа алмасу еселігі келесі формула бойынша анықталады:
,
Осындай тұрғыдан алғанда лабораторияда қолданылатын химиялық заттарды ауа
5.4 Табиғи жарықтандыру есебі
Тапсырма:
Объектілердің мөлшері 0,15мм-ге дейін айырмашылығы бар жұмыс атқарылатын шыны
Шешуі:
Цехты жарықтандыру үшін екі қабат металмен қапталған және тігінен
4-дәрежедегі жұмыс үшін табиғи жарықтандыру коэфициентінің мәні көру жағдайы
Алматы қаласы 430 солтүстік ендікте жатқандықтан, оны:
1) жарық климатының коэффициенті m = 0,9;
2) күн сәулесінің коэффициенті с=0,6 үшін төртінші жарық белдеуіне
Олай болса табиғи жарықтандыру коэфициентінің есебі келесвіге тең.
ep = eH ( k (c,
ep = 3,5 ( 0,9 ( 0,6 = 1,89
Қапталдық жарықтандыру барысында жарық өткізу ойығының жалпы ауданы F
Мұнда Sп – ғимарат еденінің ауданы;
k1 – терезенің жарықтандыру сипатының коэфициенті;
k2 – қарсы тұрған ғимараттың терезеге түсіретін көлеңкесін ескергендегі
k3 – жалпы жарық өткізу коэффициенті;
k4 – беттің шағылысының орташа өлшем коэффициенті.
Терезе ойықтарының жарық өткізу сипатының коэффициенті ғимараттың ұзындығына, еніне
B = h – (h1 – h2), м
Мұнда, h1 = 0,9 м, - терезенің жоғарғы тұсынан
h 2 = 0,8 м, - шартты жұмыс
B = 3 – ( 0,9 – 0,8) =2,9
Б/А = 8/4 = 2, А/В =4/2,9 = 1,4
Көрші тұрған ғимараттың терезеге түсіретін көлеңкесінің коэффициенті Н1/Н2=
мұнда Н1 – көрші ғимараттар арасындағы қашықтық, м;
Н2 – қарама-қарсы тұрған ғимараттың терезенің төменгі тұсынан есептегендегі
Екі қабат металмен қапталған және тігінен әйнектелген аз ғана
Бет шағылысының орташа өлшем коэффициенті келесі формула бойынша анықталады:
k4 = (Sт ∙ k1 + Sқаб ∙ k11
Мұнда, Sт, Sқаб , Se – төбенің, еденнің, қабырғаның
k1, k11, k111 – еденнің, төбенің, қабырғаның сәйкес
k4 = (32 ∙ 0,5 + 72 ∙ 0,5
Олай болса жарық ойығының жалпы ауданыкелесіге тең болады:
F = (1,89 ∙ 32 ∙ 1,1 ∙ 9)
F = 30 м2 (13).
5.5 Өртке қарсы іс шаралар
Лаборатория ғимараты қажетті өрт қауіпсіздігімен қамтамасыз етіледі.
Осы химиялық лаборатория А санатындағы жарылу қауіптілігіне бейім ғимараттардың
Лаборатория орналасқан ғимарат бірінші дәрежедегі өртке шыдамды ғимараттың бірі
Шағын ғана отты немесе өртті сөндіру үшін лаборатория
Сондай-ақ лабораторияда өрт құрал-жабдықтарының қалқаны қарастырылған: күрек, шелек, сүймен,
Лаборатория есігінен бес метрдей жерде сатының қасында ӨК өрт
6. ЭКОНОМИКА
6.1 Сапамен қамтамасыз ету және басқару жүйесін пайдаланудың үнемділік
Бұл жүйенің тиімділігі – жүйені қолданғанға дейінгі шығын
Экономикалық жағынан тиімділігін есептеу үшін 2005 жылдың 1 тоқсандығын
Ол үшін бұйымдарды шығару кезінде жүйені қолданғанға дейінгі және
Белгiлi өзіндік құнмен бір бұйымды 20 теңгеге теңгеріп алып,
Ақаулардан болған шығындар: Пі = Кі ∙ С,
С – бір бұйымның өзіндік құны, теңге;
Кі – сапасыз бұйымдардың саны, млн. дана;
і – ақаулардың реттік нөмірі.
Сапасыз бұйымдардың саны келесі формула бойынша есептеледі:
Кі = (Бі ∙ Vj) / 100%, дана
Бі – ақаулардың пайызы, %;
Vj – топтама көлемі, млн. дана.
Жүйені қолданғанға дейінгі 2005 жылғы бірінші тоқсандық бойынша шығын
21-кесте. 2005 жылғы қаңтардағы ақаулар ысырабы
Ақау түрлері Ақау пайызы, Б, % Сапасыз бұйымдардың саны,
Қима бойынша 7,1 1,065 21,3
Вертикаль осьтен ауытқушылық 1,5 0,225 4,5
Ауа қалдығы 0,6 0,09 1,8
Табанның қалыңдығы 0,6 0,09 1,8
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 7,9 1,659 33,18
Сыйымдылығы 0,2 0,93 18,6
Сыртқы түрі 6,2 0,93 18,6
Барлығы 17,4 2,61 52,2
22-кесте. 2005 жылғы ақпандағы ақаулар ысырабы
Ақау түрлері Ақау пайызы, Б, % Сапасыз бұйымдардың саны,
Қима бойынша 6 0,96 19,2
Вертикаль осьтен ауытқушылық 0,6 0,096 1,92
Ауа қалдығы 0,9 0,144 2,88
Табанның қалыңдығы 0,9 0,144 2,88
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 0,8 0,128 2,56
Сыйымдылығы 0,6 0,096 1,92
Сыртқы түрі 5,6 0,896 17,92
Барлығы 15,4 2,464 49,28
21-кесте. 2005 жылғы қаңтардағы ақаулар ысырабы
Ақау түрлері Ақау пайызы, Б, % Сапасыз бұйымдардың саны,
Қима бойынша 6,6 1,386 27,72
Вертикаль осьтен ауытқушылық 1,4 0,294 5,88
Ауа қалдығы 0,9 0,189 3,78
Табанның қалыңдығы 0,9 0,189 3,78
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 1,2 0,252 5,04
Сыйымдылығы 0,8 0,168 3,36
Сыртқы түрі 7,9 1,659 33,18
Барлығы 19,7 4,137 82,74
Мұндай тұрғыда кәсіпорынның 2005 жылғы бірінші тоқсандықта шығарылған сапасыз
П = Пқаң + Пақп + Пнрз,
Сонда:
П = (52,2 + 49,28 + 82,74) ∙ 106
Шыны ыдыстарының сапасыздығын жою үшін қарастырылған тексерулер мен шараларды
қима бойынша және сыртқы пішінін - 60 %
вертикаль осьтен ауытқушылық - 50%
ауа қалдығы - 50%
табан қалыңдығы - 50%
геометриялық мөлшерден ауытқушылық - 50%
сыйымдылығы бойынша – 50%
2005 жылғы 1-тоқсандықтағы ақау ысыраптары есебінің қорытындысын 24-26 кестелерден
24-кесте. 2005 жылғы қаңтардағы ақаулар ысырабының есебі
Ақау түрлері Ақау пайызы, Б, % Сапасыз бұйымдардың саны,
Қима бойынша 2,84 0,426 8,52
Вертикаль осьтен ауытқушылық 0,75 0,1125 2,25
Ауа қалдығы 0,3 0,045 0,9
Табанның қалыңдығы 0,3 0,045 0,9
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 0,6 0,09 1,8
Сыйымдылығы 0,1 0,015 0,3
Сыртқы түрі 2,48 1,372 7,44
Барлығы 7,37 1,1055 22,11
25-кесте. 2005 жылғы ақпандағы ақаулар ысырабының есебі
Ақау түрлері Ақау пайызы, Б, % Сапасыз бұйымдардың саны,
Қима бойынша 2,4 0,384 7,68
Вертикаль осьтен ауытқушылық 0,3 0,048 0,96
Ауа қалдығы 0,45 0,072 1,44
Табанның қалыңдығы 0,45 0,072 1,44
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 0,4 0,064 1,28
Сыйымдылығы 0,3 0,048 0,96
Сыртқы түрі 2,24 1,3584 7,168
Барлығы 6,54 1,0464 20,928
25-кесте. 2005 жылғы наурыздағы ақаулар ысырабының есебі
Ақау түрлері Ақау пайызы, Б, % Сапасыз бұйымдардың саны,
Қима бойынша 2,64 0,5544 11,088
Вертикаль осьтен ауытқушылық 0,7 0,147 2,94
Ауа қалдығы 0,45 0,0945 1,89
Табанның қалыңдығы 0,45 0,0945 1,89
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 0,6 0,126 2,52
Сыйымдылығы 0,4 0,084 1,68
Сыртқы түрі 3,16 1,6636 13,272
Барлығы 8,4 1,764 35,28
Бұл жүйені қолданғаннан кейінгі 2005 жылғы бірінші тоқсандықтағы шығын
Кәсіпорыннын ысырап есебін жалпылай отырып оларды нақты ысыраптармен салыстырып
Салыстырмалы түрдегі мәліметтер 27- кестеде көрсетілген.
27-кесте. 2005 жылғы бірінші тоқсандықтағы ақаулар ысырабының салыстырмалы мәліметтері
Ақау түрлері Сапасыз бұйымдардың саны, К, млн.дана Ысыраптар, П,
Нақты Есеппен Нақты Есеппен
Қима бойынша 3,411 1,3644 68,22 27,288 40,932
Вертикаль осьтен ауытқушылық 0,615 0,3075 12,3 6,15 6,15
Ауа қалдығы 0,423 0,2115 8,46 4,23 4,23
Табанның қалыңдығы 0,423 0,2115 8,46 4,23 4,23
Геометриялық мөлшерден ауытқушылық 0,56 0,28 11,2 5,6 5,6
Сыйымдылығы 0,294 0,147 5,88 2,94 2,94
Сыртқы түрі 3,185 1,394 69,7 27,88 41,82
Барлығы 9,211 3,9159 184,22 78,318 105,902
Сонымен, бірінші тоқсандағы үнемділік келесі формула бойынша анықталады.
Э = П1 – П2, млн. теңге
Ол: Э =184,22 ∙ 106 – 78,318 ∙ 106
ҚОРЫТЫНДЫ
Диплом жұмысында лайықсыз өнімдерді басқару процедурасы жасалған. Процедураның маңыздылығы
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Васильев В. А. Управление качеством и сертификация. –
2. ГОСТ 10117.1 – 2001 «Бутылки стеклянные для пещевых
3. ГОСТ 13903 – 93 «Тара стеклянная. Методы определения
4. ГОСТ 13904 – 93 «Тара стеклянная. Методы определения
5. ГОСТ 13905 – 93 «Тара стеклянная. Методы определения
6. ГОСТ 24980 – 92 «Тара стеклянная. Методы определения
7. ГОСТ 30005 – 93 «Тара стеклянная. Термины и
8. ГОСТ 30288 – 95 «Тара стеклянная. Общие положения
9. ГОСТ 52022 – 2003 «Тара стеклянная для пищевой
10. Гулоян Ю. А. Производство стеклянной тары. – М.:
11. Долин П. А. Справочник по технике безопасности. –
12. Контроль производства и качества изделий из стекла. –
13. Кустов В. Н., Джумабеков Б. Д., Калита Н.
14. Макаров Г. В. и др. Охрана труда в
15. Никифоров А. Д.,Бойцов В. В. Инженерные методы обеспечения
16. СТ РК 3.4 – 2003 «Государственная система сертификации
17. СТ РК ИСО 9000 – 2001 «Системы менеджмента
18. СТ РК ИСО 9001 – 2001 «Системы менеджмента
19. СТ РК ИСО 9004 – 2001 «Системы менеджмента
20. Технический регламент производства стеклотары.
21. ТУ 75 00 РК 39238580 ОАО -03-2003 «Бутылки
22. Юдин А. В., Гулоян Ю. А. Технология стекловарения.
Қосымша А
А1 – кестесі. 2005 жылғы ОТК жылдық есебі
Айлар Шығарылған шыны ыдыстарының көлемі Сапасыз бұйымдардың саны %
Қима бойынша Вертикаль осьтен ауытқушылық Ауа қалдығы Қабырға және
Қаңтар 15 7,1 1,5 0,6 0,6 0,2 0,2
ақпан 16 6 0,6 0,9 0,9 0,8 0,6 5,6
наурыз 21 6,6 1,4 0,9 0,9 1,2 0,8 7,9
Сәуір 25 8,5 0,3 0,9 1,2 2,1 0,5 6,7
мамыр 30 9,6 1,4 0,7 0,6 1,2 0,2 7,7
маусым 30 12,3 2,5 0,5 1,4 1,9 0,5 7,7
шілде 27 8 1,3 0,8 0,3 0,4 0,4 6,3
тамыз 19 6,3 0,3 1,4 0,2 0,4 - 9,8
қыркүйек 18 9,4 1,1 1,0 1,3 1,6 0,3 7,7
қазан 15 7,1 0,6 0,9 1,2 1,2 0,5 6,3
қараша 17 7,3 1,6 1,6 1,2 1,8 0,5 3,3
желтоқсан 17 6,9 0,9 1,3 0,7 1,1 0,4 5,1
2




Ұқсас жұмыстар

---

Шихта сапасын бақылау

---

Шыны пісіру үшін шихтаны дайындау

---

Қорғасын шоғырының агломерациялық күйдіру цехы

---

АВТОМАТТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІНЕ ЖАЛПЫ ШОЛУ

---

Қызыл кірпіш жартылай құрғақ әдіспен жасайтын зауытының өндірістік құрылым схемасын сызу

---

Шихта дайындау

---

Пайдалы қазындыларды кесектеу

---

Агломерациялық машиналардың автоматтандырылуын жобалау

---

КИВЦЭТ-ЦС автогенді балқыту үшін шихта дайындау үрдісі технологиясы

---

Агломерациялық машиналардың автоматтандыру жобасы техникалық және жұмыс жобалау сатыларындағы жұмыстарды орындау, автоматтандыру құралдарының техникалық аспаптарын таңдау және есептеу әдістерін игеру

---