Метаіздеу жүйелері
Мазмұны
Кіріспе..............................................................................................................3
1. Әртүрлі типтегі іздеу жүйесін функционалдаудың негізіне салынған
принциптер.......................................................................................................4
2. Ресурстарды сканерлеудің ерекшеліктері.................................................7
3. Метаіздеу жүйелері...................................................................................10
Қорытынды....................................................................................................12
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі................................................................13
Кіріспе
Интернеттің глобальды жүйесі 40-мыңнан аса әр түрлі локальды
Ғаламдық ауқымдағы анықтамалықтарды актуалдандыру және құрумен көптеген жағдайларда
1. Әртүрлі типтегі іздеу жүйесін функционалдаудың негізіне салынған
Тәжірибиесі жоқ қолданушы үшін World Wide Web алғаш
Internet-те іздеу жүйесінің үш түрін көрсетуге болады: каталогты,
Бастапқыда Internet-те ақпаратты іздеу үшін Web-беттер тізімі тақырыбымен
1-сурет. Іздеу жүйелерінің түрлері
Каталогты жүйелер. Каталогты жүйелердің ағаш типті, иерархиялық құрылымы
Сызба түрінде каталогты жүйенің құрылымы 2-суретте көрсетілген.
2-сурет. Каталогты жүйенің құрылмы
Каталогтар сол немесе басқа принциппен ұйымдастырылған сілтемелерді жинау
Каталогтарды адамдар құрады – әрбір жаңа сайтты олардың
Индексті іздеу машиналары – бұл түгелімен автоматтандырылған желілер,
3-сурет. Индексті іздеу жүйесінің оңайлатылған сызбасы
Классикалық ақпараттық іздеу желілерінен (АІЖ) кілттік архитектуралық айырмашылығы
Классикалық АІЖ-де сияқты, тиімді нәтижелілікке жету үшін іздеу
Осылайша, жинақталған іздеу машиналарынң функционалды тізбегінің жалпы түрі,
Сканерлеу – индекстеу – классификациялау – қызмет ету.
2. Ресурстарды сканерлеудің ерекшеліктері
Жоғарыда айтылғандай, сканерлеумен, яғни, Internet-тің бар ресурстары жайлы
Сканерлеу мәселесін зерттегенде бір қатар сұрақтар туындайды.
1. Қандай сілтемелерге кіру керек? Негізінен роботта әлі
Сканерлеу кезінде қоймада сақталған беттердің жаңарту мәселесі біруақытта
2. WEB-серверлерге жүктемені қалай минимумдауға болады? Робот «кішіпейіл»
3. Сканерлеу процесін қалай параллельдеуге болады? Шектелген уақыт
Желілік роботты құру үшін техникалық тапсырмалар массасын да
Іздеу жүйесінің жұмыс істеу алгоритмі тікелей іздеу программаларымен
Агенттер – іздеу құрылғыларының ең «интеллектуалдары». Агенттер ақпараттың
Өрмекшілер (спайдерлер) ақпараттың жалпы іздеуін іске асырады. Өрмекшілер
Кроулерлер тақырыптарды қарастырады және тек бірінші сілтемені қайтарады.
Роботтар салынудың әртүрлі тереңдігіндегі әртүрлі сілтемелер бойынша жүруге
Сканерлеу стратегиясы. Желілік робот қолданатын сканерлеу стратегиясы оның
WEB-ті сканерлеу процесі уақыт бойынша созылған, және сканерлеуді
Фокусталған сканерлеу. Фокусталған сканерлеу кірген ресурстардың жалпы «пайдасын»
WEB-серверлерді «қамтуды» жоғарлату. Бұл жағдайда ресурстардың «пайдасын» бағалау
Авторитетті ресурстарды анықтау. Ресурстардың авторитеттілігіне баға беру үшін
Жаңарту стратегиясы. Жаңарту стратегиясының тапсырмасы беттерді қайталау сканерлеу
3. Метаіздеу жүйелері
Метаіздеу жүйелерінің өзінің ақпараттық деректер қоры болмайды және
Іздеу жүйесіне сұранысты жіберу үшін сұранысты ретрансляциялау және
Қабылданағн сұранысты өңдегеннен кейін әрбір жүйе метаіздеу агентіне
5-сурет. Метаіздеу жүйелерін функционалдау сызбасы
Метаіздеу жүйелері өзінің бастапқы даму кезеңдерінде басқа іздеу
Метаіздеу жүйесінің келесі буынын өңдеуде стандартты метаіздеу жүйесіне
Метаіздеу жүйесінің дамуының келесі табалдырығы негізінде әрбір тақырыптағы
Төменде В.Тихонов өңдеген MetaPing метаіздеу жүйесінің жұмыс
5-сурет. Metaping.com метаіздеу жүйесінің бастапқы беті
Мұндай жүйенің интерфейсі түсінікті және мұндай қай жерде
Қорытынды
Іздеу жүйесі — мәліметті Интернеттен іздеу мүмкіндігін ұсынатын
Іздеу жүйесінің функционалдығын қамтамасыз ететін программалар кешені іздеу
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Д.Н.Колисниченко. Поисковые системы и продвижение сайтов в
2. К.Д.Маннинг, П.Рагхаван, Х.Шютце. Введение в информационный поиск.
3. Интернет ресурстары
3
Каталогты жүйелер
Іnternet туралы
Іnternet желісіндегі ресурстарға өту технологиясы
Сараптау жүйелері
Архитектуралық дизайнның негізгі принциптерін және олардың тұрғын және жазғы ғимараттарға қолданылуын түсіну
Өрт қауіпсіздігі туралы
Желдету және ауа баптау жүйелері
Ауа баптау
Жаппай қызмет көрсету жүйелері
Инженерлік жүйелер, желілер мен жабдықтар» пәнінің оқу-әдістемелік кешені