Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастыруды жетілдіру
ЖОСПАР
Кіріспе 2
1 Кәсіпкерлік қызметтегі несиені ұйымдастырудың теориялық
1.1 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеудің мәні, мазмұны
1.2 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастырудың принциптері
2 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастырудың
2.1 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастыруды жетілдіру
2.2 Несиелеуді ұйымдастырудағы шетел тәжірибесі 14
Қорытынды 17
Пайдаланылған әдебиеттер 19
Кіріспе
Еліміздің нарықтық экономикаға өткеніне аз
Сондықтан да республика экономикасын тұрақтандыру үшін
Кеңес Одағы кезінде үлкен қарқынмен жұмыс
Адам Смиттің экономиканың қозғаушы күші «халықтың
Екінші деңгейлердегі банктарда шығарылған халықтың жинақ
Қазақстан Республикасының нарықтық экономиканың қатынастарға көшуіне
Қазір Қазақстан Республикасының экономикасының негізін кіші,
1 Кәсіпкерлік қызметтегі несиені ұйымдастырудың теориялық
1.1 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеудің мәні, мазмұны
Несие ─ нарықтық экономиканың тірегі ретінде
Несиенің пайда болуын өнімдерді өндіру сфераларын
Несие ─ бұл пайыз төлеу және
Несие ақшалай капиталдың ссудалық капиталға өтуін
Несие мен ссуданың арасында да
Экономикалық категория ретінде несие ─ кәсіпорындар,
Несие экономикадағы орны мен ролі, оның
Қайта бөлу;
Айналыс шығындарды үнемдей;
Айналыстағы нақты ақшалардың орнын уақытша алмастыру;
Капиталдық шоғырлануын жеделдету;
Ғылыми-техникалық прогресті жеделдету, т.б.
Несиенің формалары, оның құрлымымен және белгілі
Несиенің формасы ─ бұл несиелік қатынастар
Несиенің екі формасы бар: тауарлы және
Коммерциялық несие ─ бұл қарыз берушінің
Коммерциялық несиенің банктік несиеден айырмашылығы мынандай:
Қарыз беруші ретінде банктік мекемелер емес,
Коммерциялық несие тек қана тауар формасында
Қарыз капиталы өнеркәсіптік немесе сауда капиталымен
Коммерциялық несиенің орташа құны сол кезеңдегі
Қарыз беруші мен қарыз алушының арасындағы
Банктік несие ─ бұл банктік мекемелерден
Коммерциялық банктер өздерінің клиенттеріне әртүрлі несиелер
І Қарыз алушылар категориясына қарай:
1. Қаржылық институттарға берілетін несиелер;
Мақсатты қорларға
Банктерге
2. Қаржылық емес агенттіктерге берілетін несие;
Өнеркәсіп салаларына
Ауыл шаруашылығына
Саудаға
Дайындау ұйымдарына
Жабдықтау-сақтау ұйымдарына
Кооперативтерге
Жеке кәсіпкерлерге
ІІ Мерзіміне қарай:
Қысқа мерзімді (1 жыл)
Орта мерзімді (1 жылдан 3-5 жылға
Ұзақ мерзімді (5 жылдан жоғары)
ІІІ Тағайындау және пайдалану сипатына
Негізгі қорларға жұмсалатын
Айналым қаражаттарына жұмсалатын
ІV Қайтару дәрежесіне қарай:
Стандартты несие – қайтару уақыты жетпеген,
Күмәнді несиелер – қайтарылу уақыты кешіктірілген,
Үмітсіз несиелер – қайтарылу уақыты
V Берілу шартына қарай:
1. Тұтыну несиесі – жеке тұлғаларға
2. Ипотекалық несие – қозғалмайтын мүліктерді
3. Овердравт несиесі – клиенттің шотынан
4. Овернайт несие - өтімділікті
5. Онкольдық несие – кредитордың алғашқы
6. Банкаралық несие – банктердің бір-біріне
7. Ломбардтық несие – тез іске
8. Лизингтік несие – құрал-жабдықтарды жалға
9. Рамбустық несие – шикізаттарды ішке
10. Сенім несие – банктің сеніміне
11. Маусымдық несие – жабдықтаушының қаржыландыру
1.2 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастырудың принциптері
Несиелеу принциптері несиенің мәнін және қызметтерін,
Несиелік принциптері негізінде нгесиелік процесс, яғни
Қазіргі несиелік қатынастар ұйымдастыру принциптері екі
І топқа – жалпы экономикалық тәртіптегі
Несиенің мақсаттылығы
Несиенің дифференциалдығы
ІІ топқа – несиенің мәнін бейнелейтін
Несиенің мерзімділігі
Несиенің қайтарымдылығы
Несиенің төлемділігі
Несиенің қамтамасыз етілуі
Қазіргі несиенің дифференциалдық принциптерінің мазмұны өзгерген
Мерзімдік – белгілі экономикалық категория ретіндегі
Несиенің төлемділігі – бұл несие беруші
Қазіргі банктердің несие үшін сыйақы мөлшерлемесін
Орталық банктің коммерциялық банктерге беретін несиелер
Банкаралық несие бойынша орташа сыйақы мөлшері;
Өз клиенттеріне депозиттік шоттар бойынша орташа
Банктің несиелік ресурстарының құрылымы тартылған;
Несиеге деген сұраныс;
Несиенің сұралатын мерзімі мен түрі, нақтырақ
Еліміздегі ақша айналысының тұрақтылығы.
Сонымен бірге, пайыз мөлшерлемесіне объективтік және
Жай сыйақы есептеу формуласы мынандай түрде
І=i x P x n/360 x
Мұндағы:
i – сыйақы мөлшері
P – қарыз қалдығы
n – сыйақы есептелетін кезеңдегі күндер
I – жай сыйақа сомасы
Несие бойынша есептелетін күрделі сыйақы есептеу
I=P x [(1+i/1200)n-1] (1.2)
Мұндағы:
i – сыйақы мөлшерлемесі
P – несиенің бастапқы сомасы
I – барлық мерзімге есептелетін сыйақы
n – аймен берілген несиенің ұзақтығы
Несиелеудің келесі бір принципі ─ берілетін
Бұл аталған несиенің қағидасы көзге көрінгісіз,
Несиелеу әдістері ─ несиенің берілу және
Қазіргі банктік тәжірибиеде несиелеу әдістерінің үш
Айналым бойынша несиелеу әдістері
Қалдық бойынша несиелеу әдістері
Айналым қалдық
Айналым бойынша – несиелеу барысында несие
Қалдық бойынша ─ несиелеу базасында несие
Айналым және қалдық бойынша несиелеудің іс
2 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастырудың
2.1 Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді ұйымдастыруды жетілдіру
Кәсіпкерлік қызметтегі несиелеуді жетілдіру жолдары негізінен
Бұл пайыздық мөлшерлеменің жоғары екенін жоғарыда
Несиелеуді жетілдіруде менің ұсынғым келген ұсынысым
Алдағы үш жылда Қазақстанда шағын кәсіпкерлікті
Сонымен қатар, қазіргі кезде ТМД елдерінің
2.2 Несиелеуді ұйымдастырудағы шетел тәжірибесі
Шет дамыған елдердің тәжірибиесі мынаны көрсетеді:
Шет елдерде клиенттердің несиелік қабілеті туралы
Мысалы, фирма «Дан энд Бред форд»
Банктердің несие бойынша зиянға ұшырауына біршама
Кесте 7.
Ішкі фактордар 67% Сыртқы факторлар 33%
Ақпаратпен қамтамасыз етудің жетіспеушілігі 22% Компанияның
Несиеге деген өтінішті оқып үйрену барысында-ғы
Алдын ала ескерту белгісіне кеш көңіл
Қамтамасыз етілудің сапасының нашарлығы 5% Ұрлық
Несиелік тәуекелдерді төмендетудің ең басты тәсіліне
Шетелдік банктердің тәжірібиесінде қарыз алушының несиелік
Қарыз алушыға кандидатты бағалау жүйесінде
PARSER:
P-person ─ потенциалды қарыз алушы туралы
A-amount ─ сұрайтын несие сомасының негіздемесі
R-repayment ─ несиені қайтару мүмкіндігі
S-security ─ қамтамасыз ету құралы
E-expediercy ─ несиенің мақсаттылығы
R-remuneration ─ несиені беру тәуекелі үшін
CAMPARI:
C-character ─ қарыз алушының беделі
A-ability ─ қарыз алушының бизнесін бағалау
M-means ─ несиеге деген қажеттілікті талдау
P-purpous ─ несиенің мақсаты
A-amount ─ несие сомасының негізделуі
R-repayment ─ несиені қайтару мүмкіндігі
I-insurance ─ несиелік тәуекелден сақтандыру әдісі.
Американдық банктер тәжірибиесінде потенциалды қарыз алушыларды
Character ─ (қарыз алушының сипаты)
Capacity ─ (қаржылық мүмкіндігі)
Cash ─ (ақшалай қаражаты)
Collateral ─ (қамтамасыз ету)
Conditions ─ (жалпы экономикалық жағдай)
Control ─ (бақылау)
Қарыз алушының сипаты бұл оның
Қарыз алушының қаржылық жағдайы оның несиені
Ақшалай қаражаты. Жалпы қарыз алушының алған
1. Нақты ақшалар тасқыны
2. Активтерді сату
3. Қаржыларды тарту
Көрсетілген көздердің кез келген несиені қайтаруға
Қорытынды
Жалпы несиелеу Қазақстан Республикасы халқының әл-ауқатын
Сонымен біз курстық жұмыста несиелеуді ұйымдастыруды
Бұл курстық жұмыста «Алматы Құс»
Сонымен қатар өнімкөлемі өсіп, оны өткізуден
Бұл курстық жұмыста алға қойылған мақсаттардың
Пайдаланылған әдебиеттер
1) Мақыш С.Б.
Алматы: Маркет, 2004ж
2) Калиева Т.Т
Қаржы-қаражат, №3,1997ж.
3) Мақыш С.Б.
Алматы: Маркет,2004ж
4) Көшенова Б.А.
Алматы: Экономика,2000ж
5) Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә.
Алматы: Экономика, 2003ж.
6) Лапуста М.Г.,Старостин Ю.Л.
Москва: Инфра-М, 2005г
7) Жолдасбаева Г.Ө.
Алматы: Экономика, 2002ж.
8) Савицкая В.Г.
Москва,2000г
9) Кредитование малого бизнеса
Банки Казахстана,№8,2003г
10) Под ред. Лаврушина О.И
Москва:Финансы и Статистика,1998г
11) Под ред. Сафронова, Зайцева
Москва, 2004г.
12) Дюсембаева К.Ш. Анализ
Алматы: Экономика, 1998г
13) Новые подходы к определению
2
Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелді бағалау
Қаржылық институттарға берілетін несиелер
Қаржылық емес агенттіктерге берілетін несие
Ағымдағы төлем қабілеттілік
«алматы құс» аақ-ның несиелеуді ұйымдастыруын талдау
Шағын және орта бизнес кәсіпорындарында қаржылық ресурстарды басқару механизмі
Қазақстан Республикасының аймақтарындағы шағын кәсіпкерліктің қазіргі даму жағдайы
Шағын бизнесті несиелеудің әлемдік тәжірибесі
Қаржы-несие мекемелерi рыноктық экономиканың негiзгi элементi туралы
Қазақстандағы шағын және орта бизнес субъектілерін несиелеу: дамуы мен жетілдіру жолдары