Жеке тұлғалар төлейтін салықтар
Ж О С П А Р Ы
КІРІСПЕ 4
1 ТАРАУ Қазақстан Республикасының салық жүйесінің құқықтық
1.1. Салықтардың, басқа да міндетті төлемдердің
1.2. Салықтардың, міндетті төлемдердің түрлері және олардың жалпы сипаттамасы.
2 Тарау Жеке тұлғалар төлейтін салықтар. 22
2.1. Жеке тұлғалардың төлейтін салықтарын құқықтық реттеу. 22
2.2. Жеке тұлғалардың салықтық құқықсубъектілігі: элементтері және мазмұны. 27
ҚОРЫТЫНДЫ 31
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 33
РЕФЕРАТ
Бітіру жұмысымның тақырыбы «Жеке тұлғалардың төлейтін салықтары. Бітіру жұмысым
Жұмысымда қолданылған негізгі терминдер: "міндетті төлемдер", "салық", "баж", "салық
Қазақстан Республикасында салықтық қатынастардың орнығуы және дамуы түбегейлі жаңа
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасында нарықтық қатынастардың дамуы экономиканы мемлекеттік басқару құралы
Мемлекеттің салықтық қызметі мемлекеттің кірістерін салық төлеушілер есебінен қалыптастыруға
Тарихтағы салықтық саясатқа көз жүгіртетін болсақ, салықтардың көп алынуы
Кез келген мемлекет өзінің шынайы тәуелсіздігін мемлекеттік кірістер жүйесінің
Салық төлеуші - ондай төлемдерді заңдармен бекітілген тәртіппен, мерзімде
Бюджетке төленетін міндетті төлемдер салықтық және салықтық емес болып
Салықтық төлемдерге - салықтар жатады да, ол - қайтарымсыз,
Бюджетке төленетін міндетті төлемдер жүйесінің негізгі элементі - әрине
Салықтық жүйе дегеніміз — мемлекеттегі салынатын салықтармен міндетті төлемдердің
Салықтар — мемлекеттің
Бюджетке төленетін міндетті төлемдер мемлекет пен өндіріс процесіне қатысушылар
Қоғамның экономикалық және әлеуметтік құрылымын қалыптастыру және дамытуда қаржылық
Экономикалық құрал ретінде мемлекеттік бюджет мемлекеттің ақшасының пайда болуын
Салықтық құқықтың субъектілері - салықтық - құқықтық ғылымның өзекті
1 ТАРАУ Қазақстан Республикасының салық жүйесінің құқықтық
1.1. Салықтардың, басқа да міндетті төлемдердің
Кез-келген мемлекеттің қызметтерінің маңызды түрі мемлекеттің кірістерін қалыптастыру болып
Мемлекеттік кірістерді қалыптастыру және пайдалану тәртібіне байланысты ол міндетті
Мемлекетіміздің бюджетінің кіріс бөлігін айтарлықтай қамтамасыз етуге көп септігін
Мемлекеттік бюджетке төленетін
Салықтар олар - мәжбүрлі түрде, ақысыз, қайтарылмайтын, міндетті түрде
Салықтар материалдық төлемдер ретінде төленеді, ол оның экономикалық мәнін
Салықтардың екінші экономикалық маңызы — ақшаларды қайтарымсыз түрде алу
Кейбір ғалымдардың ойынша, салықтар қайтарымды болып табылады, себебі мемлекеттің
Салықтың экономикалық мағынасының келесі бір белгісі - оның ақысыз
Салық тұрақты экономикалық қатынастар тудыратын төлем . Бұл тұрақтылық
Тағы бір салықтың белгісі - ол салық салудың объектісінің
Салықтың тағы бір белгісі төлемнің мөлшерінің көрсетілетіндігі. Негізінен, дамыған
Салықтардың мерзімдерінің көрсетілуі, оны мемлекеттік алым сияқты басқа
Салықтың осы белгілерін заңдық белгілер ретінде, байланыстыра отырып, қарастыратын
Салық мемлекеттің белгілеген міндеті. Қазақстан Республикасының Конституциясында бұл міндеттілік
Салық әрдайым тек құқықтық нысанда болады. Салық пайда болғандағы
Салық мәжбүрлі сипатта болады, яғни біржақты өктем тәсілмен реттеледі,
Салық бұл заң арқылы бекітілген төлем. Тек қана Қазақстан
Салық төлеу - салық төлеушінің заңдық міндеті болады.
Салық тұрақты түрде төленіп отырылатын қаржылық міндеттеме болып табылады,
Салық төлеу мемлекеттік жауапкершілік шараларымен қамтамасыз етілген. Төленбей қалған
Салықты төлеуге мемлекет тарапынан мемлекеттік бақылау жүргізіліп отырылады. Соған
Парламенттің салықтарды бекіту құқығы арқылы халықтың төлеуге келісу құқығы
Бірақ, салықты салу халықтың өкілі Парламенттің келісімі арқылы жүзеге
Ол, салықтық басты құқықтық белгісін - салықты бекітудегі біржақтылықты
Салықтар қайтарымсыз негізде алынады. Салықтың қайтарылуы тек, салықтың мөлшерін
Салық ақша қаражаттарының тек біржақты қозғалысынан көрінетіндіктен, оның принциптері
Салық салық төлеушімен мемлекет арасындағы қаржылық қатынастарды реттеуші құрал
Қатынастың бір жағы - салық төлеушінің міндеттерін, қатынастың екінші
Осындай позициялардың негізінде, жоғарыда аталғандарды қорыта отырып, салыққа келесідей
Салық дегеніміз - мемлекеттің мәжбүрімен, ақысыз және қайтарымсыз сипаттағы,
Бюджетке қайтарымсыз және ақысыз төленетін міндетті төлемдердің барлығы салық
Салықтар - халық билігінің субъектілерінің (мемлекеттік билік органдары, басқару
Ондай төлемдер, мысалы, әртүрлі техникалық немесе профессионалдық, коммерциялық және
А) Алым сияқты міндетті төлемнің құқықтық мазмұнын анықтау үшін,
- Алым бір реттік төлем болып табылады, ал салықтық
- Алым салыққа қарағанда экономикалық мағынада салыстырмалы эквивалентті болып
Салыққа қарағанда, алымды төлеу салыстырмалы ерікті түрде болады. Мысалы,
Соныменен, алымдар — мемлекеттік органдармен төлеушіден материалды
Б) Баж.
Бюджетке түсетін келесі міндетті төлемнің түрі — баж болып
Баж дегеніміз заңды маңызды әрекеттер жасағаны үшін немесе құжаттар
Баж - бюджеттің, яғни жалпы мемлекеттің кірісі, ал алым
Баж - көрсетілген қызметтің бағасынан тәуелсіз алынады, ал алымның
мөлшері — көрсетілген қызметтің бағасына сәйкес болады.
Баж салыстырмалы қайтарылатын төлем болып табылады. Салық төлегенде мемлекет
В) Төлем.
Бюджетке төленетін келесі міндетті төлемнің түрі — төлем. Төлем
Міндетті төлемдер бюджетке барып түседі де, мемлекеттің кіріс көзін
Қаржы Министрлігі бюджеттік саясаттың басты мақсаттары мен, алдағы жылдың
Егер, Парламентпен өтіп бара жатқан жылдың 15 желтоқсанына дейін
Қаржылық жоспардың орындалуы Республикалық бюджет үшін анықталған тәртіпте жүзеге
1.2. Салықтардың, міндетті төлемдердің түрлері және олардың жалпы сипаттамасы.
Қазақстан Республикасының салық заңдары Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке
Егер заңдық және басқа нормативтік құқықтық актілер Қазақстан Республикасының
Егер Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарының нормаларында
Қазақстан Республикасындағы салықтар мен басқа да міндетті төлемдер. Қазіргі
1. Корпоративті табыс салығы;
2. Жеке тұлға төлейтін табыс салығы;
3. Қосылған құнға салынатын салық;
4. Әлеуметтік салық;
5. Акциздер;
6. Жер қойнауын пайдалануышыларының арнайы төлемдері мен салықтары.
7. Жер салығы;
8. Заңды және жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салық;
9. Транспорт құралдарына салық.
Қазіргі таңда, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес, Салықтар және бюджетке
- Бағалы қағаздарды эмиссиялауды тіркеу үшін алым;
- Қазақстан Республикасының территориясында автотранспорт құралдарының жүргені үшін алым;
- Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын жеке тұлғаларды тіркегені үшін алым;
- Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркегені үшін алым;
- Аукциондық сатулардан алым;
- Базарларда тауарларды өткізгені үшін алым;
- Радиоэлектронды құралдарды және жоғары желілік құралдарды пайдаланғаны үшін
- Механикалық траспорт құралдарын және прицептерін мемлекеттік тіркегені үшін
- Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын жеке түлғаларды мемлекеттік тіркегені үшін
- Белгілі бір қызметтің түрлерімен айналысқаны үшін алынатын лицензиялық
- Гербтік алым;
- Теңіз, өзен және кішігірім қайықтарды мемлекеттік тіркегені үшін
- Дәрілік құралдарды мемлекеттік тіркегені үшін алым. Қаржылық құқық
1. сотқа берілетін талап арыздар үшін, ерекше өндірістегі істер
2. нотариалдық әрекеттер жасағаны үшін және нотариалды куәландырылған құжаттардың
3. азаматтық хал актілерін тіркегені үшін, куәліктерді бергені үшін;
4. шет елге шығуға құқық беретін және біздің мемлекетімізге
5. шет елдіктерге паспорттарына виза қойған үшін;
6. Қазақстан Республикасының азаматтығын алуға, қалпына келтіруге және тоқтатуға
7. тұрғылықты жерін тіркегені үшін;
8. ҚР азаматтығын көрсететін куәлік және паспорт бергені үшін
9. аң аулауға рұқсат бергені үшін;
10. азаматтық қаруларды тіркегені және қайта тіркегені үшін;
11. қаруды сақтауға немесе қару алып жүруге және сақтауға,
ҚР Салық кодексіне сәйкес бірнеше төлемдердің түрлері бар:
1. жануарлар әлемін пайдаланғаны үшін төлем;
2. су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлем;
3. жануарлар әлемін пайдаланғаны үшін төлем;
4. ерекше күзетілетін табиғи аймақтарды пайдаланғаны үшін төлем;
5. ормандық пайдаланулар үшін төлем;
6. радиожелілік спектрді пайдаланғаны үшін төлем;
7. су жолдарын пайдаланғаны үшін төлем;
8. сыртқы жарнаманы орналастырғаны үшін төлем;
9. қоршаған ортаны ластағаны үшін төлем .
Қазақстан Республикасында Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетін реттеуші қайнар көзі
Салықтар мен алымдар теңгемен саналып, теңге нысанында төленуі тиіс.
Арнайы экономикалық заңдарға сәйкес салықтар мен алымдар арнайы экономикалық
Салықтарды бірнеше негіздерге қарап жіктеуге болады. Бұл бізге салықтар
Салықтарды тікелей және жанама салықтар деп бөлеміз. Тікелей салық
Салықты төлеу нысанына байланысты ақшалай және натуралды нысанда төлеу.
Субъектіге байланысты: жеке тұлғалар төлейтін және заңды тұлғалар төлейтін
Сондай-ақ, салықтар жалпы және арнайы деп бөлінеді. Жалпы салықтардың
Салықтың ставкісінің сипатына байланысты салықтар регрессивті, пропорционалдық, прогрессивтік деп
2 Тарау Жеке тұлғалар төлейтін салықтар.
2.1. Жеке тұлғалардың төлейтін салықтарын құқықтық реттеу.
Жеке тұлғалардың төлейтін салықтары мемлекеттік қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін алынады.
Жеке тұлғалардың төлейтін салықтары Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке
Табыс салығы. Заңға сәйкес табыс салығын төлеушілер Қазақстан Республикасында
Салық салу объектісіне бір календарлық жылда алған жинақтама кірісі
Салық салу кезінде ақшалай түрде алған кірістеріне де, натуралды
Ғылым, әдебиет және мәдениет жетістіктерін шығаруда, ойлап табуда және
Шетел валютасында алынған кірістер салық салу мақсатында кірісті алған
Қазақстан Республикасының заңдарымен салық салынбайтын кіріс көздері көрсетілген .
Әлеуметтік сақтандыру және әлеуметтік қамтамасыз етуге байланысты мемлекеттік жәрдемақылар.
- Қазақстан Республикасының зейнетақы заңдарымен көрсетілген тәртіппен тағайындалатын зейнетақылардың
- Еңбектік міндеттерін атқаруы барысында жарақат алған, немесе басқа
- Жұмыстан кету кезінде берілетін жәрдемақы, сондай-ақ, кәсіпорын, мекеме,
- Қайтыс болған әскери қызметкерлердің жұбайларына, ата-аналарына заңдармен көрсетілген
- Жұмыссыздыққа байланысты берілетін жәрдемақы. Оның көлемі заңмен көрсетілген
- Кәсіби білім алып жатқан уақытта берілетін стипендиялар;
- Стихиялық апаттарға, басқа да төтенше жағдайларға байланысты берілетін
- Бұрынғы КСРО-ның мемлекеттік заемдарының облигациялары бойынша ұтыстар;
- Банктер мен басқа да кредиттік ұйымдардағы банкілік салымдар
Жоғарыдағы аталған жеңілдіктер белгілі бір құжаттармен расталуы керек.
Салықты екі рет төлеуге жол бермеу үшін, Қазақстан Республикасында
Мүлік салығы. Жеке тұлғалар меншігіндегі мүліктері үшін мүлік салығын
Құрылыстарға салынатын салық олардың инвентаризациялық бағасына байланысты есептеліп, жыл
Жеке тұлғалардың мүлкіне салық ставкілері келесідей мөлшерде есептеледі:
1000000 теңгеге дейінгі мүлікке - салық салу обьектісінің
1000000 теңгеден 2000000 теңгеге дейін - 1000 теңге +
2000000 теңгеден 3000000 т. дейін - 2500 т. +
3000000 теңгеден 4000000 т. дейін - 4500 т. +
4000000 теңгеден 5000000 т. дейін - 7500т.+ 4000000 т.
5000000 теңгеден 6000000 т. дейін – 11500 т. +
6000000 теңгеден 7000000 т. дейін - 16500т.+ 6000000 т.
7000000 теңгеден 8000000 т. дейін - 22500 т.+ 7000000
8000000 теңгеден 9000000т. дейін - 29500 т. + 8000000
9000000 теңгеден 10000000 дейін - 37500 т. + 9000000
10000000 теңгеден жоғары - 46500теңге + 10000000 т. асатын
Мүлік салығын төлеуден келесі тұлғалар босатылған:
1. мерзімді әскери қызмет атқарушы әскери қызметкерлер әскери қызметін
2. Совет Одағының батырлары, Социалистік еңбек батырлары, Ұлы Отан
2.2. Жеке тұлғалардың салықтық құқықсубъектілігі: элементтері және мазмұны.
Жеке тұлғалардың құқықсубъектілігінің мазмұнын құқық субъектісінің құқықтары мен міндеттері
Салықтық әрекет қабылеттілік дегеніміз жеке және заңды тұлғалардың (салық
Салықтық құқықтық қатынастардың мазмұны оның қатысушылары арасындағы байланысқа сәйкес
Сонымен, субъективтік салықтық құқық дегеніміз - мемлекетпен қорғалатын салық
Субъективтік салықтық құқыққа әрқашан субъективтік салықтық
Жоғарыда аталған объектілерді бір түсінікке «материалдық құндылықтар» деген түсінікке
Сонымен, салықтық құқықтық қатынастың обьектісі (салық салудың объектісі) дегеніміз
Салықтық құқықтық қатынастардың субъектісі болып мемлекеттік салықтық органдар (инспекциялар),
Салық төлеушілер дегеніміз: заңдарға сәйкес салықтар, баждар мен алымдар
Азаматтар салық төлеушілер ретінде әртүрлі сипатта қатыса алады. Негізінен
1. жұмысшылар негізінде, олар әртүрлі акционерлік қоғамдардан, қорлардан, мемлекеттік
2. жеке кәсіпкерлер, яғни жалдамалы еңбексіз өздері ғана жеке
3. жылжымайтын мүлікпен жылжымалы мүліктердің меншік иелері;
4. мұрагерлер, құқыққабылдаушылар, олар қабылдаған құқықтарының негізінде белгілі бір
Жеке тұлғалардың әртүрлі статустары (құқықтық жағдайлары) заңдармен нормативтік құқықтық
Азаматтардың әртүрлі статустарына байланысты оларға қолданылатын жеңілдіктердің түрлері, салықтың
Салықтық әрекет қабылеттілікті белгілі бір тұлғаның өз әрекеттерімен салық
Мемлекеттік салықтық инстанцияларымен бірге, салық төлеушілер — салықтық құқықтық
Салықтық өкіл дегеніміз - салық заңдарына сәйкес салық төлеушінің
Кәмелетке толмағандарға салынатын салықтарды олардың ата-аналары төлеп отырады. Балалары
Соныменен, жеке тұлғалардың салықтық құқықсубъектілігін белгілі бір құқықтармен міндеттер
Осындай құқықтары мен міндеттерінің қатарына, біздің ойымызша мыналар жатады.
- мүліктік жағдайларына байланысты сәйкес келетін салық салуды талап
- белгіленген салықтық жеңілдіктерді пайдалану құқығы;
- салықты төлеу мүмкін емес жағдайларда салықтарды төлеуді кейінге
- артық төленген салықтарды қайтып алу немесе келесі мерзімге
- өкілетті органдардан салықтарға және басқа да міндетті төлемдерге
- салықтық шағым беру және сотқа шағым беру құқыгы.
Жеке тұлғалардың салықтық міндеттемелерінің қатарына:
- Заңдармен белгіленген салықтармен міндетті төлемдерді төлеу міндетгілігі;
- Салық органдарына заңдармен көрсетілген жағдайларды салық декларациясын көрсетілген
- Салық органдарына салықтармен басқа да міндетті төлемдерді есептеуге
ҚОРЫТЫНДЫ
Нарықтық экономикаға көшу кезеңінде Қазақстан Республикасының алдындағы тұрған әртүрлі
Бұл бюджеттердің негізгі кіріс көзі - салықтар, алымдар, баждар,
Жұмысымды қорытындылай отырып, негізгі бірнеше ғылыми ұсыныстарды жасап кеткім
1) Салықтар және алымдар туралы заңдарда салықтық құқықсубъектілік туралы
2) Қазақстан Республикасының салықтық құқығының субъектілері салықтық қатынастарға қатыса
3) Салықтық құқықсубьектілік - бұл салық құқығының нормаларымен мемлекет
4) Салықтық құқықсубьектіліктің белгілі бір ерекшеліктері бар: а) әрбір
5) Салықтық құқықтың негізгі субъектілеріне жеке тұлғалар (ҚР азаматтары,
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Нормативті актілер:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы 30.08.1995 жылғы және оған 17
2. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі, Жалпы бөлімі. 27.12.1994ж.;
3. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі.
4. Қазақстан Республикасының әкімшілік құқықбұзушылықтар туралы кодексі. 30.01.2001 ж.
5. Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке төленетін басқа міндетті
6. Қазақстан Республикасының ҚР Кедендік ісі туралы 20.07.1995ж. заңы;
7. ҚР «Республикалық Референдум туралы» 2.11.1995ж. заңы;
8. Қазақстан Республикасының Бюджет жүйесі туралы 01.04.1999 ж. Заңы;
9. ҚР Үкіметінің 15.10.1998 ж. қаулысымен бекітілген «ҚР 2000ж.
Арнайы әдебиеттер:
1. Баймурзаева Р. Налоги в Казахстане. Алматы, 1997ж.;
2. Гуреев А. Налоговое право. Москва, Экономика 1995ж.;
3. Гензель П.П. Очерки по истории финансов. М., 1913ж.;
4. Грачева Е.Ю., Соколова Э.Д. Налоговое право. Москва, 1998ж.;
5. Годме П.М. Финансовое право, М., 1997ж.;
6. Ваксян А.З., Симонян Г.Р. Если вы - налогоплателыцик.
7. Виницкий Д.В. Субъекты налогового права. Москва, Норма, 2000
8. Ильичева М.Ю. Все о налогах. Москва, Астрель, 2000
9. Мухитдинов Н.Б., Найманбаев С.М. Қаржылық құқығынан түсіндірме сөздік.
10. Найманбаев С.М. Салықтық құқық, Алматы 1996ж;
11. Пепеляев С.Г. Законы о налогах: элементы структуры. М.,
12. Пепеляев С.Г Ваш налоговый адвокат. М., ИД ФБК
13. Петрова Г.В. Налоговое право М., 1997ж.;
14. Порохов Е. Налоговое право. Алматы, 1994ж.;
15. Смирнов А.В. Комментарий к налоговому кодексу РФ. М.,
16. Худяков А.И. Налоговая система Казахстана. Подоходный налог, Алматы,
Қазақстан Республикасының 2001 жылға арналған республикалық бюджеті туралы Заңы.
Грачева Е.Ю., Соколова Э.Д- Налоговое право: вопросы и ответы.
Порохов Е.В. Налоговое право. Алматы 1994ж., 41 бет.
Қазақстан Республикасының Конституциясы 35 бап.
Қазақстан Республикасының Республикалық референдум туралы 02.11.1995.ж. Заңы
Худяков А.И. Финансовое право РК. Алматы, ТОО Баспа, 2001
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі. 221,222,214-ші баптар және ҚР Әкімшілік
Ваксян А.з. Симонян Г.Р. «Если вы – налогоплательщик». г.
Худяков А.И. Финансовое право РК. Алматы, ТОО Баспа, 2001
Қазақстан Республикасының Бюджет жүйесі туралы Заңы 01.04.1999 ж.16 бап.
Сонда, 16-шы бап
Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті
Порохов Е.В. Налоговое право. Алматы, 1994 ж. 46 бет.
Қазақстан Республикасының Валюталық реттеу туралы 24,12.1996 жылғы Заңы.
ҚР Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті
Винницкий Д.В. Субъекты налогового права. Москва, Норма 2000 ж.
2
Заңды тұлғалар төлейтін салықтардың түрлері
Салық мемлекеттің белгілеген міндеті
Жеке тұлғалардың төлейтін салықтары
Салықтың түсінігі, элементтері және функциялары
Меншікке салынатын салықтар және олардың Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі рөлі
Салық төлеушінің салық салынатын табысы
Меншікке салынатын салықтардың экономикалық маңызы
Жапония мемлекетінің салық жүйесі туралы
Заңды тұлғалардың салық салынатын объектілері
Тікелей салықтардың құрылымы