Жергілікті табыс салығы
Мазмұны
Кіріспе ..........................................................................................................3
1 Жергілікті салықтардың мазмұны......................................................3
1.1 Салықтардың мәні және атқаратын қызметі..........................................3
1.2 Мүлік салығы, жер салығы, көлік құралдар салығы
1.3 Шетел елдерде жергілікті салықтарға салық салынуы........................18
2 Айыртау ауданы бойынша жергілікті салықтарды 2007 -
2.1 Мүлік салығының жергілікті бюджетке түсуін талдау......................21
2.2 Жер салығының жергілікті бюджетке түсуін талдау..........................27
2.3 Көлік құралдар салығының жергілікті бюджетке түсуін талдау........32
Айыртау ауданы бойынша салық бересі.......................................37
3 Қазақстан Республикасындағы салық салу жүйесін жетілдіру жолдары..............................................................................................................44
3.1 Салық жүйесінің кемшіліктері..............................................................44
3.2. Салық жүйесін, жергілікті салықтарды жетілдіру жолдары............47
Қортынды....................................................................................................53
Қолданған әдебиеттер тізімі.....................................................................55
Қосымша
Кіріспе
Салық салу механизмі – кез келген экономикалық жүйенің күрделі
Нарықтық экономикалы елдерде салықтар мемлекеттік және муниципалдық табыстарды қалыптастыруда
Сондықтан да салықтарды төлеу өте қажетті де, маңызды іс
Дүниежүзілік тәжірибе көрсетіп отырғандай бүкіл өркениетті мемлекеттердегі салықтық реттеу
Қазақстан Республикасында салықтар жалпы мемлекеттік салықтар және жергілікті салықтар
Жалпы мемлекеттік салықтар мемлекеттік бюджетті реттеудің қайнар көзі болып
Жергілікті салықтар жергілікті бюджет табысының негізгі көзі болып табылады
Бюджет – қандай құрылымның да іргеатасы , әрі
Қалай дегенде де ірілі – кәшілігіне қарамастан , барлық
Түрлі салықтардың қызмет етуі және кіріспесі жалпы экономикалық міндеттермен
Әр салық нақты жеке мақсаттарға жетуге бағытталады. Жалпы салық
Осы дипломнық жұмыстың мақсаты болып жалпы салықтың, жергілікті салықтардың
- салықтың мәні мен рөліне түсініктеме беру
- жергілікті салықтардың түсімін аудан бойынша қарастыру
- салық жүйесіндегі мәселелерді қарастыру
- салық жүйесін жетілдіру жолдарын қарастыру
Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытынды мен қолданған әдебиеттер
1 Жергілікті салықтардың мазмұны
1.1 Салықтардың мәні және атқаратын қызметі
Салықтың мәні салық саясаты мемлекеттік және жергілікті бюджетті
Қазіргі кезеңдегі жағдайларда салықтардың мәні мен рөлі мемлекеттік органдарды
Салық салудың мақсаты кәсіпорын мен тұрғындар қаржыларын қоғамдық
Салық төлеушілер болып салықты және бюджетке төленетін басқа
Салықтар сипаты тұрғысынан тікелей және жанама болып бөлінеді.
Тікелей салық мемлекет тарапынан кәсіпорын және тұрғындар табыстарынан алынады.
Жанама салықты мемлекет тікелей емес , баға арқылы айналдыра
Салықтан алынатын сома – салықтың негізі болып аталады .
Барлық салықтардың түрлерін біріктіретін басы салық міндеттерінің элементтері болып
Салық салудың объектісі болып алуан түрлі табыс түрлері, тауарлар
- Ережеге сай салықтардың
- Салық салудың масштабы
- Салық салу бірлігі - нақты соманы бөлу кезінде
- Салық салу нормасы салық салу объектісімен
- Салық ставкасы салық
Пропорционалды әр салық төлеуші салықты бір ставка ( пайыз
Прогрессивті салық базасының өсуімен салық ставкасы да өседі. Мұнда
Регрессивті салық базасы көбейгенімен салық ставкасы төмендейді. Мысалы,10 мың
Салықтарды есептеу техникасына байланысты орташа,орташа, ставкаларына бөлінеді:
- Салықтық жеңілдік салық нөлге дейін азайту.
- Салықтық салық заңдылығын
Жоғарыда айтылған элементтердің мөлшерінде әр салықтың түрлері бойынша салық
Салық элементінің бірі болып салық жеңілдіктері кіреді.салық жеңілдігі дегеніміз
Салыққа жеңілдіктер салық сияқты белгілі тәртіпке негізделген заң актілерімен
салық объектісінен алынбайтын минимумы
кейбір адамдарды салық төлеуден босату (Соғыс ардагерлерін, мүгедектер және
салық негізінен босату
салық несиесі және тағы басқалар.[9.б82]
Салықтардың атқаратын рөлі өте зор. Салық мынадай қызметтерді атқарады
1. Фискалды (тіркелген) немесе жұмылдыру қызметі.Осы қызметте мемлекет бюджеттік
2. Бөлу қызметі, мемлекет қаржыны қайта бөлуді әртүрлі топтардың
3. Реттеуші қызметі , мемлекет салықтың көмегімен тұтыну және
4. Ынталандыру қызметі , мемлекет өндіріс пен техникалық прогресті
5. Шектеу қызметі, мемлекет салық саясаты арқылы кейбір өндіріс
6. Бақылап-есептеу қызметі , мұнда кәсіпорын мен тұрғындар
Осы қызметтерінің орындалуы арқылы салықтар біздің елдің экономикасының дамуына
Ұйымдық-құқықтық жағынан салықтар — бүл мемлекет біржақты тәртіппен заң
Салықтардың экономикалық мәні олардың өзінің функциялары мен міндеттерін жүзеге
Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табьшады.
Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды жөне мемлекеггің өмір сүріп,
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық қүрылысы мен саяси іс-бағытына
Қазақстан Республикасы Конституциясының 35-бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды
Салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің сомасы
Сөйтіп, Қазақстанның салық жүйесі салықтардың жене басқа міңдетгі төлемдердің
Салық службасы органдары салық және бюджетке төленетін басқа да
"Салық" және "салық салу" үғымдарын ажырата білген жөн: бірінші
1.2 Мүлік салығы, жер салығы, көлік құралдар салығы
Жергілікті салықтар жергілікті бюджет табысының негізгі көзі болып табылады.
Жергілікті бюджетке түсетін табыстардың көбі мүлік салығынан, жер салығынан,
Мүлік салығы жергілікті бюджетті толықтандыру табысының бірі.
1. Мыналар мүлiк салығын төлеушiлер болып табылады:
1) Қазақстан Республикасының аумағында меншiк, шаруашылыќ жүргiзу немесе оралымды
2) Қазақстан Республикасының аумағында меншiк құқығында салық салу объектiсi
Заңды тұлғаның шешiмi бойынша оның құрылымдық бөлiмшелерi салық төлеушiлер
Қазақстан Республикасының резидентi емес заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының аумағында
Мыналар мүлiкке салынатын салықты төлеушiлер болып табылмайды:
1) Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн қажеттiлiк нормативтерi шегiнде салық
Салық салу объектiлерi бойынша бiрыңғай жер салығын белгiленген қажеттiлiк
2) салық салу Салық Кодексінiң 283-бабында белгiленген салық режимiнiң
3) мемлекеттiк мекемелер;
4) уәкiлеттi органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерiнiң
5) дiни бiрлестiктер.
Салық салу объектiсiне мыналар:
1. Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер үшiн негiзгi құралдар
2. Мыналар салық салу объектiлерi болып табылмайды:
1) Салық Кодексінiң 326 және 327-баптарына сәйкес жер салығын
2) Салық Кодексінің 346-бабына сәйкес көлiк құралдарына салық салу
3) Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң шешiмi бойынша консервацияда тұрған негiзгi
4) жалпыға ортақ пайдаланылатын мемлекеттiк автомобиль жолдары мен оларға
бұрылу белдеуi;
жолдардың конструкциялық элементтерi;
жол жағдайы мен оны абаттандыру;
көпiрлер;
өткерме жолдар;
виадуктар;
жол тарамдары;
тоннельдер;
қорғаныш галереялары;
жол қозғалысы қауiпсiздiгiн арттыруға арналған құрылыстар мен құрылғылар;
суды бұрып жiберетiн және су өткiзгiш құрылыстар;
жол бойындағы орман алаптары;
желiлiк тұрғын үйлер және жол пайдалану қызметiнiң кешендерi;
5) қайта тұрғызылатын ғимараттар мен құрылыстар түрiндегi аяқталмаған құрылыс
Бухгалтерлiк есептiң деректерi бойынша анықталатын салық салу объектiлерiнiң орташа
Заңды тұлғалар (осы баптың 2, 3-тармақтарында аталғандарды қоспағанда) мүлiк
Оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлер
Төменде аталған заңды тұлғалар мүлiк салығын салық салу объектiлерiнiң
1) дiни бiрлестiктердi қоспағанда, осы Кодекстің 134-бабында айқындалған заңды
2) осы Кодекстiң 135-бабында айқындалған заңды тұлғалар;
3) негiзгi қызмет түрi кiтапханалық қызмет көрсету саласындағы жұмыстарды
4) ғылыми кадрларды мемлекеттiк аттестаттау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын
5) мемлекеттiк меншіктегі және бюджет қаражаты есебiнен қаржыландырылатын
6) ауыл шаруашылығы тауарларын өндiрушi заңды
7) ауыз сумен қамту объектілерін пайдаланатын заңды тұлғалар.
Егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, бухгалтерлiк есептiң деректерi бойынша
Салық салу объектiлерiнiң орташа жылдық баланстық құны ағымдағы салық
Жер қойнауын пайдалануға арналған келiсiм шартқа сәйкес айқындалған бағалау
Ортақ үлестiк меншiктегi салық салу объектiлерi бойынша әрбiр салық
Патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлерді қоспағанда,
Бюджетке салық төлеу салық салу объектiлерiнiң орналасқан жерi бойынша
Салықтың ағымдағы төлемдерiнiң сомасын, патент негізінде арнаулы салық режимін
Салық төлеушi салық кезеңi iшiнде декларацияны табыс ету мерзiмi
Салық кезеңі ішінде салық салу объектілері келіп түскен жағдайда,
Салық кезеңі ішінде салық салу объектілері шығып қалған жағдайда,
Салық төлеушi салық кезеңi iшiнде декларацияны табыс ету мерзiмi
Патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсіпкерлер мүлік
Салық төлеушiлер (ауыл шаруашылық өнiмдерiн өндiрушiлер үшiн арнаулы салық
Мүлiк салығы бойынша ағымдағы төлемдер сомаларының есебi есептi салық
Декларация есептi жылдан кейiнгi жылдың 31 наурызынан кешiктiрілмей табыс
Жеке тұлғалардың мүлік салығы .
1. Меншiк құқығында салық салу объектiлерi бар жеке тұлғалар
2. Мыналар жеке тұлғалардың мүлiк салығын төлеушiлер болып табылмайды:
1) мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлер мерзiмдi қызметтен өту (оқу)
2) меншiк құқығындағы барлық салық салу объектiлерінiң жалпы құнынан
3) меншiк құқығындағы барлық салық салу объектiлерiнiң жалпы құнынан
Жеке тұлғаларға меншiк құқығымен тиесiлi және кәсiпкерлiк қызметте пайдаланылмайтын
1) Қазақстан Республикасының аумағындағы тұрғын үй-жайлар, саяжай құрылыстары, гараждар
2) Қазақстан Республикасының аумағындағы аяқталмаған құрылыс объектiлерi - қоныстану
Әрбiр жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметi
Жеке тұлғалардың салық салу объектiлерiнiң құнын анықтау тәртiбiн Қазақстан
Жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салық, салық салу объектілерінің құнына
Жеке тұлғалардың салық салу объектiлерi бойынша салықты есептеудi салық
Бюджетке салық төлеу салық салу объектiлерiнiң орналасқан жерi бойынша
Жер салығы – басқа салықтардың түрлері сияқты әртүрлі шараларға
1. Салық салу мақсатында барлық жерлер олардың арналған нысанасы
1) ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге;
2) елдi мекендер жерлерiне;
3) өнеркәсiп, көлiк, байланыс, қорғаныс және өзге де ауыл
4) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерiне, сауықтыру, рекреациялық және
5) орман қорының жерлерiне;
6) су қорының жерлерiне;
7) запастағы жерлерге жатқызылуына қарай қарастырылады.
2. Жердің белгiлi бiр немесе өзге санатқа жататындығы Қазақстан
1) тұрғын үй қоры, соның iшiнде олардың жанындағы құрылыстар
2) тұрғын үй қоры, соның iшiнде олардың жанындаѓы құрылыстар
3. Жердің мынадай санаттары:
1) ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерлерi ;
2) орман қорының жерлерi ;
3) су қорының жерлерi ;
4) запастағы жерлер салық салуға жатпайды.
Жер салығының мөлшерi жер иеленушiлер мен жер пайдаланушылардың шаруашылық
Жер салығы:
1) меншiк құқығын, тұрақты жер пайдалану құқығын, өтеусiз уақытша
2) жер ресурстарын басқару жөнiндегi уәкiлеттi орган әр жылдың
Мынадай:
1) жеке меншiк құқығындағы;
2) тұрақты жер пайдалану құқығындағы;
3) бастапқы өтеусiз уақытша жер пайдалану құқығындағы салық салу
Мыналар:
1) бiрыңғай жер салығын төлеушiлер шаруа (фермер) қожалықтарына арналған
2) мемлекеттік мекемелер;
3) Салық Кодекстiң 283-бабында белгiленген салық режимiнiң екiншi үлгiсi
4) уәкiлеттi органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерiнiң
5) Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестiрiлген адамдар,
"Ардақты ана" атағына ие болған, "Алтын алқа" алқасымен наградталған
6) дiни бiрлестiктер жер салығын төлеушiлер болып табылмайды.
1. Жер учаскесi (жер учаскесiне ортақ үлестiк меншiк кезiнде
2. Мыналар салық салу объектiсi болып табылмайды:
1) елдi мекендердiң ортақ пайдалануындағы жер учаскелерi.
Алаңдар, көшелер, өткелдер, жолдар, жағалаулар, парктер, скверлер, бульварлар, су
2) ортақ пайдаланудағы мемлекеттiк автомобиль жолдары желiсi алып жатқан
3) Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешімi бойынша консервацияланған объектiлер орналасқан
4) Салық Кодексінің 138-140-баптарында белгіленген тәртіппен инвестициялық жобаны іске
Ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын салық ставкалары.Ауыл шаруашылық мақсатындағы
Ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын жер салығының базалық ставкалары
Жазық аумақтардың далалық және қуаң далалық аймақтарының кәдімгі және
Шөлейттi, шөлдi және тау бөктеріндегi шөлдi аумақтардың ашық-сарғылт, құба,
Жеке тұлғаларға берiлген ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын базалық
Жеке тұлғаларға өзiндiк (қосалқы) үй шаруашылығын, бағбандық және саяжай
Көлемi 0,50 гектарға дейiн қоса алғанда - 0,01 гектар
Елдi мекендердiң жерлерiне салынатын салық ставкалары.
Елдi мекендердiң жерлерiне салынатын базалық салық ставкалары алаңының бір
Үй iргесiндегi жер учаскелерiне салынатын базалық салық ставкалары.
Үй іргесiндегi жер учаскелерiне мынадай базалық салық ставкалары бойынша
1) Астана, Алматы қалалары және облыстық маңызы бар қалалар
көлемi 1000 шаршы метрге дейiн қоса алғанда - 1
көлемi 1000 шаршы метрден асатын алаңға - 1 шаршы
Жергілiктi өкiлдi органдардың шешiмi бойынша 1000 шаршы метрден асатын
2) басқа елдi мекендер үшiн:
көлемi 5000 шаршы метрге дейiн қоса алғанда - 1
көлемi 5000 шаршы метрден асатын алаңға - 1 шаршы
Жергiлiктi өкiлдi органдардың шешiмi бойынша 5000 шаршы метрден асатын
Салықты есептеу әрбiр жер учаскесi бойынша жеке салық базасына
Заңды тұлғалар салық кезеңi iшiнде жер салығы бойынша ағымдағы
Жеке кәсіпкерлер, жеке нотариустар, адвокаттар өз қызметінде пайдаланатын жер
Заңды тұлғалар (мемлекеттік мекемелерді қоспағанда), жеке кәсіпкерлер, жеке нотариустар
Көлік құралдары салығы да жергілікті бюджетті толықтырудың бір бөлігі
Меншiк құқығында салық салу объектiлерi бар жеке тұлғалар және
Мыналар:
1) Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін көлік құралдарына қажеттілік нормативтері
2) мемлекеттік мекемелер;
3) салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
4) салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
5) салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
6) ауыл шаруашылық құралымынан шығу нәтижесiнде пай ретiнде алынған,
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiркеуге жататын және (немесе) есепте тұрған
Мыналар:
1) жүк көтергiштiгi 40 тонна және одан асатын карьерлiк
2) мамандандырылған медициналық көлiк құралдары салық салу объектiлерi болып
Салықты есептеу айлық есептік көрсеткіштермен белгіленген ставкалар бойынша жүргізіледі.
Жеңіл автомобильдердің жеті айлық есептік көрсеткіш ставкасы бойынша салық
Пайдаланылу мерзiмiне қарай ұшу аппараттарының салық ставкаларына мынадай түзету
1) 1999 жылғы 1 сәуiрден кейiн Қазақстан Республикасының шегінен
пайдаланылу мерзiмi 5 жылдан жоғары - 15 жылды қоса
пайдаланылу мерзiмi 15 жылдан жоғары – 3,0;
2) 1999 жылғы 1 сәуiрге дейiн сатып алынған, сондай-ақ
1 сәуiрден кейiн сатып алынған және (немесе) Қазақстан Республикасында
1999 жылғы 1 cәуipгe дейiн пайдалануда болған ұшу аппараттарына:
пайдаланылу мерзiмi 5 жылдан жоғары - 15 жылды қоса
пайдаланылу мерзiмi 15 жылдан жоғары – 0,3.
Көлiк құралының пайдаланылу мерзiмi көлiк құралдарының паспортында (әуе кемесiн
Салық төлеушiлер салық салу объектiлерiн, әрбiр көлiк құралы бойынша
Көлiк құралы меншiк құқығында, шаруашылық жүргiзу құқығында немесе оралымды
Егер меншiк құқығында, шаруашылық жүргiзу құқығында немесе оралымды басқару
Алу кезiнде Қазақстан Республикасында есепте тұрған көлiк құралына меншiк
Жеке тұлғалар меншiк құқығында 1 қазанға дейiн болған көлiк
Осы Кодекстің 368-бабының 4-тармағында көрсетiлген көлiк құралына меншiк құқығын,
Көлiк құралының меншiк иесi атынан меншiктi сенiмгерлiк басқару құқығымен
Бюджетпен есеп айырысуды ауыл шаруашылығы өнiмдерiн өндiрушiлерге арналған арнаулы
Төлеушi заңды тұлғалар (бюджетпен есеп айырысуды ауыл шаруашылығы өнiмдерiн
1.3 Шетел елдерде жергілікті салықтарға салық салынуы
Федералдық Құрылымды мемлекеттерде 3 деңгейлі салық жүйесі болады. Мысалы:
АҚШ – ның салық жүйесінің үшінші деңгейін қарастырайық. АҚШ-та
Жергілікті салықтар жүйесіне мынадай салықтар кіреді:
- сатудан алынатын салық
- табыс салығы
- корпорацияның пайда салығы
- мұрагерліктен алынатын салық
- мүлік салығы
- акциз
- экологиялық салық
АҚШ жергілікті салықтарының Ресейден және өзге де мемлекеттерден
Субсиди , субвенция және дотация арқылы федералдық үкімет қаланың
АҚШ жергілікті салықтарын қарастырайық.
1.Сатудан алынатын салық.
Бұл салық жергілікті бюджетке 30% көлемінде табыс әкеледі.Штаттардың көбінде
Сатудан алынатын салық тауарларды,әсіресе бензин,темекі бұйымдарын , спирттік сусындар
2.Жергілікті табыс салығы.
Табыс салығы 44 штатта алынады. Бұл салықтың алынуы ставкаларға
АҚШ – та әр салық төлеушіге алынбайтын минимум есептелінеді.
Жергілікті табыс салығы сомасын есептегенде салық салу табысынан федералдық
Әр жыл сайын инфляцияға байланысты алынбайтын минимум және салық
3.Корпорациялық пайда салығы.
Бұл салық жергілікті бюджетке 7,9 % мөлшерінде табыс әкеледі
Мұрагерліктен алынатын салық.
Осы салық 36 штатта әсер етеді .Бұл салықтың ставкасы
Кесте 1- Мұрагерліктен алынатын салықтың ставкалары
МҰРА АЛУШЫЛАР СТАВКА КӨЛЕМІ
Балалары, ата-анасы, жолдасы (әйелі немесе күйеуі) 1 % дан
Туыс болып табылмайтын тұлғалар 3 % дан 30 %
Ақпарат көзі: Әдебиет: // «Информационный бюллетень Министерства Финансов РК»
Штат бойынша да бұл ставкалар өзгеріп отырады. Мысалы: Солтүстік
Мүлік салығы.
Бұл салық жергілікті бюджетке 30 % көлемінде табыс әкеледі
1) қозғалмайтын мүлік (жер, үйлер, құрылыстар және т.б.)
2) нақты ( материалдық ) өзіндік мүлік –
3) материалдық емес активтер ( акция, қарызды міндеттемелер және
4) коммуналдық объектілер және басқа кәсіпорындар, темір жол
Мүлік салығы бойынша салық салу тәртібі штаттың заңдылықтарымен белгіленеді.Мүлік
Акциз.
Бұл салық 3 % көлемінде жергілікті бюджетке табыс түсіреді
Экологиялық салықтар
Бұл салықтар қоршаған ортаны қорғауға жіберіледі .
Жергілікті салықтар федералдық салықтарға қарағанда сансыз көп және регрессивті
2 Айыртау ауданы бойынша жергілікті салықтарды 2007 -
2.1 Мүлік салығының жергілікті бюджетке түсуін талдау
Дипломдық жұмыстың осы бөлімінде Айыртау ауданы бойынша 2007 -
Айыртау ауданы бойынша 2007 - 2008 жылдар аралығында
Кесте 2- Аудан бойынша жергілікті салықтардың түсімі
(мың тг)
Заңды және жеке тұлғалар бойынша салықтар түрлері
2006 жыл
2007 жыл
2008 жыл
2007 жылдың 2008 жылға ауытқуы +,-
Мүлік салығы 66090,8 71796,9 99353,2 27556,3
Жер салығы 11177,8 13038,1 13348,7 310,6
Көлік салығы 3833,4 3091,1 4299,4 1208,3
Барлығы: 81102 87926,1 117001,3 29075,2
Ақпарат көзі: 2006 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей мүлік салығы бойынша 2006 жылғы түсім сомасы
Мұның себептері:
- салық ставкасының әр жыл сайын өзгеруі ;
- салық базасының өзгеруі ;
- салық көптеп түсуін қамтамасыз ететін шараларды дұрыс жолға
- Салық комитетінің салық төлеушілерді дұрыс тіркей білу ;
2007 жылдың 2008 жылға жергілікті салықтар бойынша ауытқуы 29075,2мың
Айыртау ауданы бойынша Салық комитетінің деректеріне сәйкес 2006-2007 жылдар
Кесте 3- 2006 - 2008 жж. мүлік салығының түсімі
(мың тг.)
Салық төлеушілер 2006 жыл 2007жыл 2008 жыл
Жеке тұлғалар 498,5 585,0 605,2
Заңды тұлғалар 65387,1 71053,3 98240,8
Жеке кәсіпкерлер 205,2 158,6 507,2
Барлығы: 66090,8 71796,8 99353,2
Ақпарат көзі: 2006 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Осы үш жыл аралығын қарасақ кестеде көрсетілгендей 2007
Заңды тұлғалар бойынша
Жеке кәсіпкерлер бойынша 348,6
Жеке тұлғалар бойынша
2006 жылмен салыстырғанда 2007 жылы салық түсімі 27556,3
Сурет 1 - Айыртау ауданы бойынша салықтық
Сурет 1 көргендей заңды тұлғалардың мүлік салығы бойынша төлейтін
Аудан бойынша салық комитетінде тіркеуде турған мүлік салығы төлеушілердің
Заңды тұлғалар – 120
Жеке кәсіпкерлер – 124
Ең ірі заңды тұлғалар болып мыналар табылады:
ЖШС «Мукомольный комибнат»
ЖАҚ «Ербол»
АҚ «Вираж»
ТОО «Даулет»
ТОО « Баско»
Бұл тұлғалардың мүлік салығын есептелуі салық базасына тиісті ставкаларды
Кесте 4- 2006 жылғы мүлік салығынан түскен түсім
(мың тг)
Төлеушілер Салынған салық сомасы Бюджетке түскен салық сомасы
1% ставкасы бойынша 0,1%ставкасы бойынша
Заңды тұлғалар 61015,64 27,1 65387,1
Жеке кәсіпкерлер 149,8 0,1 205,2
Барлығы: 61165,44 27,2 65592,3
Ақпарат көзі: 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша салық басқармасы
Кестеде көрсетілгендей заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерден
Заңды тұлғалар бойынша мүлік салығының есептелінуі мен бюджетке төлену
Жеке тұлғалардың аудан бойынша мүлік салығының бюджетке түскен салық
Кесте 5 – 2007 - 2008 жылғы Айыртау ауданы
№ Аудан бойынша селық округтер
аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж. бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 25622 24216
2 Володаровка с/о 51681 45368
3 Антоновка с/о 16248 15532
4 Елецк с/о 18488 19743
5 Гусаков с/о 27838 25247
6 Камсакті с/о 9281 8543
7 Нижнебурлук с/о 78350 67974
8 Жетыколь с/о 35912 34142
9 Карасев с/о 39080 37690
10 Куштоккен с/о 24468 22419
11 Поселок Саумалколь 223360 197703
Барлығы 550328 498577
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей 2008 жылы жергілікті бюджетке мүлік салығы бойынша
Бұл салықтан аудан бойынша босатылған салық төлеушілердің саны –
Жыл бойынша бюджетке түскен салық сомасын қарастырайық.
Кесте жылдар аралығындағы салыстырмалы сомаларды көре аламыз.
Кесте 6 - 2007 жылы жергілікті бюджетке түскен барлық
2007 ж. бойынша төленген мүлік салық сомасы (мың тг)
Жеке тұлғалардан түскен салық сомасы Заңды тұлғалардан және жеке
498,5 теңге 65592,3 теңге
2007 жылғы бюджетке түскен салық сомасы 66090,8 теңге құрайды
2008 жылы аудан бойынша тіркеуде тұрған мүлік салығы төлеушілердің
заңды тулғалар – 123
жеке кәсіпкерлер – 127
Кесте 7 заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерден түскен салық
Кесте 7- 2008 жылғы мүлік салығынан түскен түсім
(мың тг)
Төлеушілер Салынған салық сомасы Бюджетке түскен салық сомасы
1% ставкасы бойынша 0,1% ставкасы бойынша
Заңды тұлғалар 71024,8 28,5 71053,3
Жеке кәсіпкерлер 158,5 0,1 158,6
Барлығы: 71183,3 28,6 71212,1
Ақпарат көзі: 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша салық басқармасы
Кестеде көрсетілгендей 2007 жылы заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерден
Осы саналыммен толығырақ таныс болу үшін қосымша қараңыз.
Енді салыстыра қарасақ 2006 жылғы түсім 2007 жылға қарағанда
Жеке тұлалардың аудан бойынша мүлік салығының бюджетке түскан салық
Салынған салық және төленген салық сомасын кесте 8 көре
Кесте 8- 2007 - 2008 жылғы Айыртау ауданы бойынша
№ Аудан бойынша селолық округтер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж. бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 58163 54061
2 Володаровка с/о 41982 37665
3 Антоновка с/о 7806 7662
4 Елецк с/о 19780 18400
5 Гусаков с/о 49875 48040
6 Камсакті с/о 80356 76743
7 Нижнебурлук с/о 34772 29945
8 Жетыколь с/о 34157 31300
9 Карасев с/о 40190 37481
10 Куштоккен с/о 19800 19074
11 Поселок Саумалколь 310760 272692
Барлығы 649704 585023
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей 2007 ж. бюджетке мүлік салығы бойынша 585023
Былтырғы жылмен саластырғанда мүлік салығының түсімі жеке тұлғалар бойынша
2008 жылы аудан бойынша тіркеуде тұрған мүлік салығы төлеушілерінің
заңды тұлғалар -125
жеке кәсіпкерлер-131
Кесте 9 заңды тұлғалардан және жеке кәсіпкерлерден түскен мүлік
Кесте 9 - 2008 жылғы мүлік салығынан түскен түсім
(мың тг)
Төлеушілер Салынған салық сомасы Бюджетке түскен салық сомасы
1% ставкасы бойынша 0,1% ставкасы бойынша
Заңды тұлғалар 83914,02 29,7 98240,8
Жекекәсіпкерлер 169,8 0,1 507,2
Ақпарат көзі: 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша салық басқармасы
Кестеде көрсетілгендей заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерден 2007 жылғы
Осы саналыммен толығырақ таныс болу үшін косымша.
Жеке тұлғалардан аудан бойынша мүлік салығының бюджетке түскен салық
Салынған салық және төленген салық сомасын кестеде көре аламыз.
Кесте 10 – 2007 - 2008 жылғы Айыртау ауданы
№ Аудан бойынша селолық окруктер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 25622 24216
2 Володаровка с/о 51681 45368
3 Антоновка с/о 16248 15532
4 Елецк с/о 18488 19743
5 Гусаков с/о 27838 25247
6 Камсакті с/о 9281 8543
7 Нижнебурлук с/о 78350 67974
8 Жетыколь с/о 35912 34142
9 Карасев с/о 39080 37690
10 Куштоккен с/о 24468 22419
11 Поселок Саумалколь 339028 307932
Барлығы 663879 605235
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде корсетілгендей 2008 ж. мүлік салығының сомасы 605235 теңге
Бұл салықтан босатылған салық төлеушілердің саны – 379, салық
2007 жылға жергілікті салықтар болжамы бойынша – 4315,0 мың
2.2 Жер салығының жергілікті бюджетке түсуін талдау
Жер салығы жергілікті салықтардың бірі болып табылады Уалихан ауданының
Кесте 11 - Жер салығының 2006 - 2008 жылдар
(мың тг.)
Салық төлеушілер 2006 жыл 2007 жыл 2008 жыл
Заңды тұлғалар 10274,8 12092,3 12475,8
Жеке тұлғалар 1063,2 945,8 872,9
Барлығы: 11338 13038,1 13348,7
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей заңды тұлғалар бойынша 2008 жылы 2006 -
Осы жылдарға ауытқуын есептесек :
Заңды тұлғалар бойынша 383,5
Жеке тұлғалар бойынша -
Сурет 2 Айыртау ауданы бойынша 2005-2008 жж.
Сурет 2 көрсетілгендей біз жер салығының заңды тұлғалар бойынша
Сурет 3 2006 - 2008 жж. жеке
Сурет 3 көрсетілгендей жер салығының жеке тұлғалардан түскен түсімінің
2007 жылы аудандық салық комитетінде жер салығы бойынша тіркеуде
- ауылшаруашылық мақсатындағы жерлер бойынша – 429, осының ішінде
- елді мекенжерлері бойынша – 110, осының ішінде жер
Осының ішінде территорияға берілген жерлер:
а) базар – 0
ә) автотұрақ – 0
б) автомобильге май құю станциялары – 4
- өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге де ауыл
2007 жылы аудан бойынша заңды тұлғалардан бюджетке түскен салық
Осы жылғы заңды тұлғалардан түскен түсім бойынша қосымша
Жеке тұлғалардан түскен жер салығының түсімі 2007 жыл бойынша
Кесте 12 – 2007 - 2008 ж жер салығының
№ Аудан бойынша селолық окруктер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 61726 56431
2 Володаровка с/о 115770 115770
3 Антоновка с/о 38511 35744
4 Елецк с/о 52440 51410
5 Гусаков с/о 70693 63091
6 Камсакті с/о 24127 22904
7 Нижнебурлук с/о 112250 96950
8 Жетыколь с/о 56757 52050
9 Карасев с/о - -
10 Куштоккен с/о 58757 48723
Кесте 12 жалғасы
11 Поселок Саумалколь 601064 520183
Барлығы 1192095 1063264
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей 2007 жылы жергілікті бюджетке жер салығы бойынша
2008 жылы салық комитетінде бұл салық бойынша тіркеуде тұрған
- ауылшаруашылық мақсатындағы жерлер бойынша – 429, осының ішінде
- елді мекенжерлері бойынша – 114, осының ішінде жер
Осының ішінде территорияға берілген жерлер:
а) базар – 0
ә)автотұрақ – 0
б) автомобильге май құю станциялары – 5
- өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге де ауыл
2008 жылы заңды тұлғалардан бюджетке түскен жер салығының сомасы
Жеке тұлғалардан түскен жер салығының сомасы 2007 жылы аудан
Кесте 13 – 2007 – 2008 ж жер
№ Аудан бойынша селолық окруктер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 63452 57205
2 Володаровка с/о 122883 109861
3 Антоновка с/о 24127 22904
4 Елецк с/о 43191 38900
5 Гусаков с/о 52583 49186
6 Камсакті с/о 127000 119957
7 Нижнебурлук с/о 69873 60462
8 Жетыколь с/о 71469 65469
9 Карасев с/о 63787 54643
10 Куштоккен с/о 54630 52532
11 Поселок Саумалколь 350924 314752
Барлығы 1030593 945871
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей 2007 жылы жер салығы бойынша жеке тұлғалардан
Біз кестелерден көріп отырғандай, 2008 жылғы жер салығының жеке
2008 жылы салық комитетінде жер салығы бойынша тіркеуде тұрған
- ауылшаруашылық мақсатындағы жерлер бойынша – 429, осының ішінде
- елді мекен жерлері бойынша –116 , осының ішінде
Осының ішінде территорияға берілген жерлер:
а) базар – 0
ә) автотұрақ – 0
б) автомобильге май құю станциялары – 6
- өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге де ауыл
2008 жылы заңды тұлғалардан бюджетке түскен жер салығының сомасы
Жеке тұлғалардан түскен жер салығының сомасы 2008 жылы аудан
Кесте 14 – 2007 – 2008 ж жер салығының
№ Ауданбойынша селолық округтер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 61726 56431
2 Володаровка с/о 115770 100113
3 Антоновка с/о 38511 35744
4 Елецк с/о 52440 51410
5 Гусаков с/о 70693 63091
6 Камсакті с/о 23947 22648
7 Нижнебурлук с/о 112250 96998
8 Жетыколь с/о 56757 52058
9 Карасев с/о 52077 41956
10 Куштоккен с/о 65816 48771
Кесте 14 жалғасы
11 Поселок Саумалколь 338798 303704
Барлығы 988785 872924
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көрсетілгендей 2007 жылы жер салығы бойынша жеке тұлғалардан
2.3 Көлік құралдар салығының жергілікті бюджетке түсуін талдау
Айыртау аудандық комитетінің деректеріне сәйкес көлік құралдары салығының 2007
2007 – 2008 жылдарда түскен салық түсімді салыстыра
Кесте 15 - Көлік құралдар салығының 2006 - 2008
(мың тенге)
Салық төлеушілер 2006 жыл 2007 жыл 2008 жыл
Заңды тұлғалар 1256,6 1208,3 1381
Жеке тұлғалар 2594,4 1882,8 2918,4
Барлығы: 3851 3091,1 4299,4
Ақпарат көзі: 2006 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеде көргендей заңды тұлғалардан түскен салық сомасы 2006 жылы
2008 жылға ауытқуын санасақ:
заңды тұлғалар бойынша
жеке тұлғалар бойынша
Сурет 4 - Көлік құралдар салығының төлеушілер бойынша
Сурет 4 көрсетілгендей 2008 жылғы салық түсімі артуда. Осы
2007 жылы аудандық салық комитетінде көлік құралдары бойынша
Көлік құралдарының санын кесте 16 көре аламыз.
Кесте 16 - Заңды тұлғалардың көлік құралдар саны
Шығарған ел аты Жеңіл автомобильдер саны Жүк таситын автомобильдер
ТМД елі 12 255 16 49
Кесте 16 жалғасы
Шет ел 1 0 0 0
Барлығы : 13 255 16 49
Ақпарат көзі: 2006 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеден көргендей көлік құралдар саны 2007 жылы –
2007 жылы заңды тұлғалардың көлік құралдарынан түскен салық сомасы
- жеңіл автомобильдер бойынша - 83,7 мың теңге
-жүк таситын автомобильдер бойынша – 777,9 мың теңге
- автобустар бойынша – 271,1 мың теңге
- тағы басқа көліктер құралдары бойынша – 123,9
Жеке тұлғалар бойынша 2007 жылы түскен салық сомасы 2594489
Кесте 17 – 2007 – 2008 ж.ж. Көлік құралдар
№ Ауданбойынша селолық округтер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 167331 167331
2 Володаровка с/о 242166 242166
3 Антоновка с/о 106188 103429
4 Елецк с/о 91500 83737
5 Гусаков с/о 207066 182963
6 Камсакті с/о 53522 53522
7 Нижнебурлук с/о 264410 163410
8 Жетыколь с/о 162354 162354
9 Карасев с/о 0 0
Кесте 17 жалғасы
10 Куштоккен с/о 97895 97895
11 Поселок Саумалколь 1454711 1337682
Барлығы 2847141 2594489
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
2007 жылы бюджетке түскен салық сомасы 2594,4 мың теңге.
2008 жылы аудандық салық комитетінде көлік құралдары бойынша
Көлік құралдарының санын кесте 18 көре аламыз.
Кесте 18 - Заңды тұлғалардың көлік құралдар саны
Шығарған ел аты
Жеңіл автомобильдер саны Жүк таситын автомобильдер саны Автобустар саны
ТМД елі 44 264 25 56
Шетел 5 0 0 0
Барлығы : 49 264 25 56
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеден көргендей көлік құралдар саны 2007 жылы – 394
2008 жылы заңды тұлғалардың көлік құралдарынан түскен салық сомасы
- жеңіл автомобильдер бойынша – 81,8 мың теңге
-жүк таситын автомобильдер бойынша – 686,3 мың теңге
- автобустар бойынша – 298,4 мың теңге
- тағы басқа көліктер құралдары бойынша – 141,8
Осы саналыммен толығырақ таныс болу үшін қосымша 8
Жеке тұлғалар бойынша 2008 жылы түскен салық сомасы 1882846
Кесте 19 - 2008 ж. Көлік құралдар салығының жеке
№ Ауданбойынша селолық округтер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 155891 155891
2 Володаровка с/о 216363 205918
3 Антоновка с/о 37310 27310
4 Елецк с/о 84200 81600
5 Гусаков с/о 157535 124430
6 Камсакті с/о 180686 165682
7 Нижнебурлук с/о 69997 68427
8 Жетыколь с/о 168924 132897
9 Карасев с/о 88967 88967
10 Куштоккен с/о 86100 83600
11 Поселок Саумалколь 774247 728124
Барлығы 2020220 1882846
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
2008 жылы бюджетке түскен салық сомасы 2594,4 мың теңге.
2007 жылмен салыстырғанда көлік құралдар салығының түсімі заңды тұлғалар
2008 жылы аудандық салық комитетінде көлік құралдары бойынша
Кесте 20 - Заңды тұлғалардың көлік құралдар саны
Шығарған ел аты Жеңіл автомобильдер саны Жүк таситын автомобильдер
ТМД елі 46 259 24 58
Шет ел 1 0 0 0
Барлығы : 47 259 24 58
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
Кестеден көргендей көлік құралдар саны 2008 жылы –
2008 жылы заңды тұлғалардың көлік құралдарынан түскен салық сомасы
- жеңіл автомобильдер бойынша – 101,6 мың теңге
-жүк таситын автомобильдер бойынша – 848,4 мың теңге
- автобустар бойынша – 322 мың теңге
- тағы басқа көліктер құралдары бойынша – 109
Жеке тұлғалар бойынша 2008 жылы түскен салық сомасы 2918463
Кесте 21 - 2007 – 2008 ж.ж. Көлік құралдар
№ Ауданбойынша селолық округтер аттары 2007 ж.
салынған салық сомасы 2008 ж.
бюджетке түскен сомасы
1 Сырымбет с/о 163331 167331
2 Володаровка с/о 242166 218842
3 Антоновка с/о 119475 106186
4 Елецк с/о 91500 83737
5 Гусаков с/о 215885 185343
6 Камсакті с/о 67045 67045
Кесте 20 жалғасы
7 Нижнебурлук с/о 301000 170600
8 Жетыколь с/о 207363 172029
9 Карасев с/о 197514 152248
10 Куштоккен с/о 90132 82369
11 Поселок Саумалколь 1691395 1512733
Барлығы 3390806 2918463
Ақпарат көзі: 2007 - 2008 ж. Айыртау ауданы бойынша
2008 жылы бюджетке түскен салық сомасы 2918,4 мың теңге.
Айыртау ауданы бойынша салық бересі
Өздігінен салықты төлеу кезінде салық бересінің пайда болуынан сақталыну
Салық бересін алу процесінде көптеген сұрақтар туады, оның бірі
Салық кодексі бойынша банк шотынан ақша қаражатты алу тізімінде
2008 ж салық бересі 2007 жылмен салыстырғанда 2175,2 млн
Кесте 22 – жыл басындағы Айыртау ауданы бойынша салық
Код
БК Салықтардың және төлемдердің атауы Бересі
01.01.08ж. Бересі
01.01.09ж. ауытқу
101100 Резидент заңды тұлғ. корпоративтік табыс салығы 272521 371425
101102 Резидент емес заңды тұлғал. корпоративтік табыс салығы
101201 Төлем көзіне салынатын жеке табыс салығы 131906 101396
101202 Төлем көзіне салынбайтын жеке табыс салығы 36376 53123
103101 Әлеуметтік салық 502119 421329 80790
104101 Заңды тұлғ. ж/е жеке кәсіпк. мүлік салығы 117638
104102 Жеке тұлғалардың мүлік салығы 28174 12973 -15201
104401 Заңды тұлғ. көлік құралдарына салығы 12420 9944 -2476
104402 Жеке тұлғ. көлік құралдарына салығы 5305 835 -4470
104300 Жер салығы 47284 40044 -7240
104501 Бірынғай жер салығы 11820 12068 248
105200 Акциздер соның ішінде 6431 185 -6246
105202 Арақ 5973 - -5973
105207 Сыра 46 46 -
105231 Бензин 276 120 -156
105233 Дизельдік жанармай 136 19 -117
105101 ҚҚС 830478 612831 -217647
105303 Су ресурстарын қолд. үшін төлем 59 55 -4
105304 Орман қолд. үшін төлем 3831 3615 -216
105305 Бонусы 105 133 28
105306 Роялти 35130 31917 -3213
105309 Радиоэл. ж/е жоғ.сапалы құр. Мемл.тірк.үшін алым 437 455
105315 Жер учаскілерін пайд.үшін төлем 25651 20850 -4801
105311 Жануар алемнің қолд. үшін төлем 19 16 -3
105316 Қоршаған ортаны ластағаны үшін төлем 93563 110012
105420 Сыртқы жарнаманы орнату үшін төлем 667 495 -172
Барлығы 2175230 1912753 -262477
Кесте берілгендері бойынша келесіні айтуға болады:
2008 ж заңды тұлғалардың корпоративті табыс салығы бойынша ҚР
160,1мың.тенге, ЖШС БейБарсСинегорье – 179,6 мың.тенге, ЖШС Афрус –
2008 жылдың заңды тұлғалардан корпоративті табыс салығы бойынша ҚР
Табысқа салық салынатын жеке табыс салығы бойынша жеке табыс
Табысқа салық салынбайтын жеке табыс салығы бойынша жеке табыс
2008 жылдың әлеуметтік салғы бойынша салық бересі өткен жылмен
2008 жылдың жалпы көлемде заңды тұлғалардың мүлік салығы бойынша
Салық бересінің төмендеу себебі келесі субьектілер бойынша салық соммасының
Сторнированию өткізілді: ЖШС «Оксаковка 1» - 56,3мың.тенге, ЖШС «Заря»
2008 жылдың мүлік салығы бойынша жеке тұлғалардың салық бересі
2007 жылдың ауыл шаруашылдық жердің жер салығы бойынша жеке
2008 жылдың 2007 жылмен салыстырғанда өнеркәсіпті жердің жер салығы
2008 жылдың 2007 өнеркәсіпті жердің жер салығы бойынша салық
2008 жылдың 2007 жыдлмен салыстырғанда өнеркәсіпті жердің жер салығы
2008 жылдың 2007 жылмен салыстырғанда жеке және заңды тұлғалардың
Банкрот болып жарияланды: ЖШС «Минское» - 165,8 мың.тенге, ЖШС
2008 жылды 2007 жылмен салыстырғанда бірыңғай жер салығы бойынша
2008 жылы ҚҚС салығы бойынша жалпы салық бересі көлемінде
ҚҚС бойынша өндіріс тауарлары қызметті істелуіне байланысты салық бересінің
ҚҚС салығы бойынша резидент еместердің салық бересі 22 85
Бензинге акциздер бойынша заңды және жеке тұлғалардың салық бересінің
Дизильді отынға акциздер бойынша заңды және жеке тұлғалардың салық
Роялти бойынша салық бересі есеп айырысу салдарынан төмендеді:банкрот болып
3 Қазақстан Республикасындағы салық салу жүйесін жетілдіру жолдары
3.1 Салық жүйесінің кемшіліктері
Салық - өркениет үшін төленетін төлем.Оның қандай түрінен болмасын
Салықтан жалтарғаның – халықтан жалтарғаның болып шығатынын да түсіну
Селода салық заңдарын түсіндіру нашар жүргізілуде. Фермерлер онымен іс
Салық қызметінің бүгінгі жұмысы бізді шын мәнінінде қанағаттандыра
Республикада Салық Кодексі салық салу тәжірибе және салық теориясы
Біздің жас тәуелсіз мемлекетіміз фискальды саясатта алғашқы қадамдарын жасауда.
1. Салық жүйесінің тұрақтылығы;
2. Салық жинау механизмінің реттілігі (бұл салықты уақытында және
3. Өндіріс факторларын емес, ақырғы өнімді жеңілдету (жеңілдіктер берілетін
4. Жергілікті салықтардың субординациясы. (Жалпы мемлекеттік және жергілікті салық
5. Барлық салық төлеушілердің заң алдындағы теңдігі, салық саясатының
6. Салық төлеушінің ақпарат алуына заңды құқығы (Салық салу
7. Салық жүйесінің қарапайымдылығы ( нақты оңайлату тәсілі
8. Салық салу жүйесінің бейтараптылығы (Жетілген бейтарап салыќ
Қазақстан Үкіметімен өңделген салық салу жүйесінің нәтижелілігі, өкінішке орай
Салық салу механизмінің анықсыздығы, көптеген қызметкерлердің қызметтерінің қателіктері алыпсатарлықтың
Осыған байланысты салық жүйесі комплекстік толық жетілдіруді талап етеді,
- мемлекеттік бюджеттің тұрақтылығын және тепе-теңдігін сақтау;
-меншікті валюта тұрақтылығын қамтамасыз ету және құнсыздануына қарсы
- кең көлемдегі инвестицияларды қамтамасыз ету;
- шаруашылық етудегі барлық субъектілерді меншік түрлерінен тєуелсіз іскерлік
Мезгіл сайын пайда болатын экономикалық конъюктура жағдайында салық ауыртпалығын
Көп санды теорияларға сєйкес салық ұлт (халық, олардың жиынтығындағы
Осындай тәртіп Қазақстанда да орныққан. Біздің көзқарасымызша салықтың екі
Сөзсіз, парламент, оның құрылуына байланысты, халыќ дауысының қаттырақ шығатын
Бірақ салық түрлерінің барлығын уақытында реттеу жєне қисынды жүйелеу
Салық арқылы жиналған табыстарды есептегенде, жылдамдатылған амортизация саясатын
Бағалардың екпінді өсу шегін ескертетін инфляция амортизация нормасымен салыстырғанда,
Салық қызметінің жұмыс істеу тєжірибесі соңғы жылдарда мемлекеттік емес
Ең алдымен салық жүйесінің айқын базасын істеп шығару қажет.
Міне, бұлар - жылдамдатуды қазір аса қажет ететін маңызды
3.2. Салық жүйесін, жергілікті салықтарды жетілдіру жолдары
Салық салу жүйесін толық жетілдіру қазір барлық түрлерді инвестизациялау
Кәсіпорындардың қаражаттық қорларын және амортизациялық бөліп шығаруларды индексациясын арттыру
Экономикадағы дағдарысты құбылыстар жеңілмеген жағдайда, автоматты, басқаша айтқанда банкілік
Салық қызметінің жұмыс істеу тєжірибесі соңғы 3 жылда мемлекеттік
Осы уаќыт аралығында салық төлеуден ауытқу оқиғалары жиіленді.
Ең алдымен салық жүйесінің айқын заңға сүйенген базасын
Мысалы, қосылған құнға салық салу. Қазақстан Республикасында ол айналым
Барлық дамыған елдерде қосылған құн ұғымына, өнімнің өзіндік құны
Қазақстандағы бүгінгі күндегі туындап отырған дәл осы экономикалық, саяси
- мемлекеттік бюджеттің тұрақтылығын және тепе-теңдігін сақтау;
- меншіктің, валютаның тұрақтылығын қамтамасыз ету жєне құнсыздануына
- кең көлемдегі инвестицияларды қамтамасыз ету;
- шаруашылық етудегі барлық субъектілерді меншік түрлерінен тєуелсіз іскерлік
Бұл мәселелердің шешімі Қазақстан Республикасында экономикалық және әлеуметтік тұрақтылыққа
Мемлекет аралық екі жақтық экономикалық байланыстарда екі еселік салық
Сонымен қатар мемлекет аралық келісімдердің шарттары бойынша, АҚШ шекарасынан
Қазақстан Республикасының бүгінгі заманға сай экономиканы реформалау жєне жетілдіру
Бұл келісімдер бойынша шетел инвесторлары Қазақстан Республикасында алынған табыстарына
Біздің салығымыздың тұрақсыздығы, салық көлемінің әрдайымғы қайта қарастырылуы, салық
Өмір, салық жүйесінің таза фискальды функциясына істелген тірегінің нашарлығын
Экономистер салықтың өсу шегінің экономикаға жағымсыз єсер ететін факторға
Соның ішінде салықты құруға шек қою ретінде азаматтардың
1. салық субъектісіне қатыста алғанда - салық барлық азаматтарды
2. салық салу объектісіне қатыста алғанда – салық салу
3. салықтың көлеміне қатыста алғанда - салық көлемі салық
Мәселелердің заңгерлік жағына келсек, салықты енгізу туралы мемлекеттік ұмтылуларға
Қазақстан Республикасының салықтық заң шығаруымен анықталғандай салық туралы Заңының
Анықталған мезгілде төленбеген салық немесе басқа міндетті төлеулер сомасы,
Әр түрлі елдерде төленбеген салықты алу үшін әр түрлі
Бұрын єрекет жасаған Қазақстан Республикасының 2001-жылдың 24-желтоқсанындағы «Қазақстан Республикасының
Салық органдарына төленбеген салықты даусыз (яғни, соттан тыс әкімшілік)
Салықтың маңызды төмендеуі тек мемлекеттік шығындардың өсу шегі жеңілген
Салық саласындағы реформаторлық ойлардың талдауы негізінен мынаны көрсетеді; ұсынылған
Салық түсімдерін ұлғайту мен бюджеттің кіріс базасын нығайту өндірістік
Салықты уақытылы – жинау нарық дағдырысынан шығудың бірден-бір жолы.
Салық саясатын нысанайлы түрде қатайту инфляция мен мемлекет бюджетінің
Жергілікті салықтарды жетілдіру барысында біз жергілікті бюджетті толтырамыз. Аудан
Барлық салық төлеуші жергілікті бюджетті толтыруға өзіндік үлес қосады.Осыдан
Жергілікті бюджетті толтыру барысында жергілікті салықтарды жетілдіру жолдарын қарастыру
Жергілікті салықтар жүйесін жолына менің қосатын ұсыныстарым осындай:
Мүлік салығы бойынша қазіргі уақытқа сай, экономиканың дамуына, адамдардың
Жер салығы бойынша, жер құнарлығының сапасын жақсарту негізінде бал
Көлік құралдар салығы бойынша, Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алғаннан кейінгі
Болашақта ел экономикасын дамыта отырып, жалпы ұлттық өнімді өсіру
Осыдан біздің елдің дамуына байланысты, нарықтық экономикаға көшуіне, жеке
Қортынды
Осымен,ойымды қорыта келсем, осы жұмыстың бірінші бөлімінде қарастырылғандай, салықтың
Екінші бөлімде бөлімде осы үш салықтың түсімін Уалихан ауданы
Жергілікті басқару проблемалары және сонымен байланысты тұрғындардан алынатын салық
Сонымен, ойымды қорыта айтар болсам, біздің Үкіметіміздің алдында тұрған
Қолданған әдебиеттер тізімі
1. Дюсенбаев Н. «Налоги – лекарство , но не
2. Байжанов У. Новые аспекты Налогового Кодекса //
3. Жакилбеков С.С. «Как улучшить исполнение государственного бюджета»
4. «Салық экономиканы реттеу құралы». // «Қаржы каражат» 1998
5. «Салықты төлеу біздің міндет» // Қаржы
7. Худяков А.И. ,Наурызбаев Н.Е. « Налоги ,понятие,установление, виды»
8. Шеденов Ө.Қ. Сағындықов Е.Н., Жүнісов Б.А.
9. « Налоги» под редакцией Д. Г. Черникова
11.Теория налогообложения: учебное пособие –Алматы ТОО Издательство «Норма-К» 2000
12. А.И. Худиков, Г.М. Броцский «Теория налогообложения»
13. «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
15. «Система сборов налогов США как источник формирования доходной
16. «Халық аралық салық салу» // «Жүз
Маханов Х. К. Налоговый Кодекс как база налоговой системы
17. Бугакбаев Б « Налоги, которые мы выбираем, которых
18. Сурашов А.А. «Налоговые проблемы» // «
19. «Салық – халық кәсібесі». //
20. Альжанов Р.У. «Салық теориясы және оны ұйымдастыру» конспект
21.Порохов Е. В. «Теория налоговых обязательств» Алматы 2001
22.Арыстанбеков К. «Налоги платят, когда доверяют или боятся» //
23. «Салық заманамасын жетілдіру жолдары туралы» //
24. Жакилбеков С.С. « Совершенствование контроля
25. «Біз мемлекеттік бюджетті толтыруға жауаптымыз». // «
26. Байдусенов А. Д. «Налоговая система Казахстана» //
27. «Налоговое право» Под редакцией С.Г. Пепеляева Москва
28. Какимжанов З. Начинаем жить по Налоговому Кодексу»
Қосымша
58
Жергілікті табыс салығы
Салықтардың жіктелуі
Жергілікті салықтардың рөлі және жетілдіру жолдары
Бюджетаралық қатынастарды реттеу құралы ретіндегі салықтық реттеудің әлеуметтік-экономикалық мазмұны және теориялық аспектілері
Жергілікті салықтардың мемлекеттік бюджеттегі рөлі
Мемлекеттің бюджеттік жүйесі
Қазақстан Республикасының салық жүйесінің қағидалары
Төлем көзінен салық салынатын біржолғы төлемдерден түскен табыс
Қазіргі кезеңдегі ҚР салық жүйесі
Салықтың экономикалық мәні, мазмұны, атқаратын қызметтері, түрлері және шет елдердің салық салу тәжірибесі