Сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 3
1 - БӨЛІМ. САҚТАНДЫРУ ДАМУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 5
1.1. Сақтандырудың даму тарихы 5
1.2 Сақтандырудың экономикалық мәні және жіктелуі 7
2- БӨЛІМ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖӘНЕ ШЕТЕЛДЕРДЕГІ САҚТАНДЫРУ ДАМУЫН ТАЛДАУ
2.1 2008 – 2010 жылдардағы шетелдердегі сақтандыру дамуының жағдайына
2.2 2009 – 2011 жылдардағы Қазақстан Республикасындағы сақтандыру дамуының
3 - БӨЛІМ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА САҚТАНДЫРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ 24
ҚОРЫТЫНДЫ 34
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 36
КІРІСПЕ
Қазақстан экономикасының дамуының қазіргі кезеңі өндірістің төмендеуін тежеу мен
Осындай нарықтық қоғамда пайда болатын тұрлаусыздық пен тұрақсыздық, экономикадағы
Макроэкономикалық тұрақтылық үшін қажетті қаржы резервтерін құра отырып, сақтандыру
Қорыта айтқанда, сақтандыру мәселесі және де елдегі сақтандыру нарығының
Курстық жұмысымның мақсаты: Қазақстан сақтандыру нарығының жағдайына кешенді талдау
Курстық жұмыстың міндеттері:
Сақтандыру дамуының түсінгі мен мәнін баяндау;
Қазақстан Республикасының сақтандыру дамуының
Шет елдердегі сақтандыру дамуының жағдайларын
Курстық жұмыстың негізгі объектісі: Қазақстан Респуликасының сақтандыру
Курстық жұмыстың зерттеу пәні: Қазақстан Республикасында
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, 3 бөлімнен, қорытындыдан
Бірінші бөлімде сақтандырудың даму тарихы және оның экономикалық мәні
Екінші бөлім барысында Қазақстан Республикасындағы және шет мемлекеттердегі сақтандыру
.Үшінші бөлімде қазіргі таңдағы Қазақстан Республикасында сақтандырудың проблемалары,
1 - БӨЛІМ. САҚТАНДЫРУ ДАМУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1. Сақтандырудың даму тарихы
Сақтандыру – қоғамның экономикалық қатынастарының айрықша сферасын бейнелейтін көне
Сақтандырудың мақсаты қоғамдық ұдайы өндірістің үздіксіздігін қамтамасыз ету үшін
Елімізде сақтандыруды дамытудың негізгі мақсаты – мемлекеттің, азаматтардың және
Ұлттық сақтандыру жүйесін құру сақтық қызметі рыногын сапалы жаңа
- әлеуметтік сақтандыру түрі ретіндегі сақтық қорғауды ұсынудың қағидаттарын
- сақтандыруды қолдану аясын кеңейту және міндетті сақтандыру түрлерін
- сақтық рыногының қазіргі заманғы инфрақұрылымын қалыптастыру және оның
- халықаралық стандарттарды ескере отырып, сақтық қадағалауын жүйесін ұйымдастыру;
- сақтық және қайта сақтандыру ұйымдарының қаржылық орнықтылығы мен
- осы заманғы сақтандыру технологиясын енгізуге жәрдемдесу;
- сақтандыру саласында кадрлар даярлау, қайта даярлау және біліктілігін
Сақтандыруды дамыту, өз кезегінде, заңнамалық базаны, мемлекеттік салық-бюджет және
Қазақстанның сақтық рыногы қалыптасу стратегиясында тұр: экономикалық және құқықтық
Ерекше сақтық қатынастар, сақтық қызметінің рыногын дамыту, азаматтар мен
Сақтандыруды дамыту мақсатымен Қазақстанның сақтық рыногы қатысушыларының ассоциациясы құрылған.
2003 жылы сақтық сыйлықақыларының көлемі 27,1 пайызға көбейіп, 28,9
Сақтық ұйымдарының жиынтық есептік меншікті капиталы 47,3 пайызға (9
Барлық сақтық ұйымдарының жиынтық активтері 2003 жылы Қазақстанда 65,6
Келесі бөлімшеде біз сақтандырудың экономикалық маңызын қарастырып, сақтандыру ұғымын
1.2 Сақтандырудың экономикалық мәні және жіктелуі
Сақтандыру — қоғамның экономикалық қатынастарының айрықша сферасын бейнелейтін көне
Сақтандырудың мақсаты қоғамдық ұдайы өндірістің үздіксіздігін қамтамасыз ету үшін
Сақтандыру категориясы үшін мына белгілер оған төн болып келеді:
қатынастардың ықтималдық сипаты;
қатынастардың төтенше (жай емес) сипаты (кез келген
ауқымда — мемлекеттік, аймақтық деңгейде, кәсіпорын немесе оның бөлімшесі,
Сақтандыру категориясының қаржы категориясымен ортақ өзгеше белгілері бар:
сақтық қатынастарының ақшалай сипаты;
сақтандырудың қоғамдық өнімнің құнын қайта бөлуге қатысуы;
оның іс-қимылы ақша қорларын жасап, пайдаланумен қосарланып отырады;
сақтық қатынастарының бір бөлігінің міндетті сипатының болуы;
ақша қорларын жасап, пайдалану кезіндегі сақтық баламалығы барлық жағдайда
Сақтандыру шеңберінде мемлекет сақтық ресурстары меншігінің субъектісі болып келетіндіктен
Сақтандырудың экономикалық мәні барлық қатысушылардың төлемдері есебінен оқыс оқиғаға
Сақтандырудың экономикалық мәніне бұл категорияның қоғамдық арналымының көрінісі ретінде
Бөлу функциясы: бұл функцияның өзгешелігі қайта бөлу ретінде көрінуі.
Бақылау функциясы сақтық төлемдерін жұмылдыруды және сақтық қорын қатаң
Соңғы уақытта бірқатар зерттеушілер сақтандыру экономикалық категориясын сипаттау үшін
Сонымен, сақтандыруды жүргізуге байланысты өте күрделі, сақтандыруға қатысушылардың әр
Осы сақтандыру қызметі біртектес тәуекелдер қағидаттарына негізделетін әртүрлі салаларға
Сақтандыру объектісіне жеке басты сақтандыру, мүлікті сақтандыру және жауапкершілікті
Сақтандыру ұйымының сақтандыру қызметі «өмірді сақтандыру» саласы және «жалпы
«Өмірді сақтандыру» саласы ерікті сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:
өмірді сақтандыру;
аннуитеттік сақтандыру.
«Жалпы сақтандыру» саласы ерікті сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды қамтиды:
жазатайым жағдайдан және аурудан сақтандыру;
медициналық сақтандыру;
автомобиль көлігін сақтандыру;
темір жол көлігін сақтандыру;
әуе көлігін сақтандыру;
су көлігін сақтандыру;
жүктерді сақтандыру;
осы тармақтың 3)-7) тармақшаларында аталған сыныптарды қоспағанда, мүлікті сақтандыру;
кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру;
автомобиль көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
темір жол көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтаңдыру;
әуе көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
су көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
шарт бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
осы тармақтың 10)-14) тармақшаларында аталған сыныптарды қоспағанда, зиян келтіргені
Жалпы сақтандыру және өмірді сақтандыру бірнеше тәуекелдіктен тұрады.
Жалпы сақтандыруға және өмірді сақтандыруға тән экономикалық қатынастар қоғамдық
Мүліктік және кәсіпкерлік тәуекелдер (қауіп-қатерлер) азаматтық-құқықтық жауаптылықты қоса алғанда,
Сақтанушының немесе пайдаланушының мүліктерді сақтандыруға мүддесі болмаған жағдайда жасалған
Өмірді сақтандыру — азаматтардың өмірін, денсаулығын, еңбек қабілеттігін және
Аннуитеттік сақтандыру сақтандырылушы белгілі бір жасқа жеткен, еңбек ету
Жазатайым жағдайдан және аурудан сақтандыру сақтандырылушы жазатайым жағдайдың немесе
Медициналық сақтандыру сақтандырылушының медицина мекемесінен медициналық сақтандыру медициналық сақтандыру
Көлік құралдарын сақтандыру көлік құралын иеленуге, пайдалануға, оған билік
Жүктерді сақтандыру жүктерді иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге байланысты
Мүліктік сақтандыру мүлікті иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге байланысты
Азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру кезінде, үшінші бір адамдардың өміріне, денсаулығына
Зиян келтіргендігі үшін азаматтық-кұқықтық жауаптылықты сақтандыру мүмкін болатын өзге
Шартты бұзғандығы үшін азаматтық-құқықтық жауаптылық тәуекелі шартта оның талаптарына
Кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру кезінде кәсіпкердің сақтанушы ретінде іс қимыл
Сақтанушы болып табылмайтын тұлғалардың кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру шарты немесе
Сақтандырылған мүліктің түріне немесе тобына қарай сақтандырудың мынадай түрлерін
Келесі бөлімде Шетелдердегі сақтандыру дамуының жағдайын және де қазіргі
2- БӨЛІМ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖӘНЕ ШЕТЕЛДЕРДЕГІ САҚТАНДЫРУ ДАМУЫН ТАЛДАУ
2.1 2008 – 2010 жылдардағы шетелдердегі сақтандыру дамуының жағдайына
Шетелдік тәжірибе ретінде мен еліміздің экономикалық, саяси және басқа
Қытай Халық Республикасының сақтандыру дамуының жағдайы. Сақтандыру нарығы Қытайдың
Реформалардың тереңдеуі және Қытай Халық Республикасының сақтандыру нарығының ашыла
Жыл 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Табыс (млрд юань) 59,5 77,7 108,0 124,7 210,9 388,0
3 кесте - Қытайдағы сақтандыру саласының 2005-2010 жылдардағы табыстары.
2009 жылдың басындағы жағдай бойынша Қытай Халық Республикасында 52
Елдің сақтандыру нарығында акционерлік және шетел компанияларының болғандығына қарамастан,
2008 жылдың басында Қытай Халық Республикасында ресми түрде 13
Қытай басшылығының елді сыртық экономикалық қатынастарға ашық екендігін жариялануымен
2010 жылдың басындағы жағдай бойынша, Қытай Халық Республикасында шет
АҚШ сақтандыру даму жағдайы. Қазіргі кездегі Америка Құрама Штаттарындағы
Америка Құрама Штаттарының монополиялары дамыған елдердегі бүкіл сақтандыру нарығының
Әрине, әр штат өзінің жарғылық капиталын, көрсетілетін сақтандыру түрлерін
Америка Құрама Штаттарында сақтандыру ұйымдарының екі типі бар: акционерлік
Ел ішінде сақтандырудың үш типі қалыптасқан:
1) бенефиттер (өмір мен денсаулықты сақтандыру, зейнетақыны сақтандыру, жинақтаушы,
2) жеке мүліктік (бұл жерге құрылыстарды сақтандыру, автокөлікті және
3) коммерциялық (сақтандырудың барлық басқа түрлері).
Қазіргі кезде АҚШтың барлық сақтандыру компанияларының активтері 2 трлн
Брокерлік компаниялардың өздерінің айрықшалықты бөлімшелері болады. Бұл бөлімшелер басқа
Сақтандырушының қызметінің тиімділігінің критериі болып жоғалтулар деңгейі, табыстар және
Америка Құрама Штаттарында өмірді сақтандыру бойынша ірі сақтандыру компаниялары
Америка Құрама Штаттарының сақтандырушылары өндірістік корпорациялармен тығыз байланыста. Осылайша,
Сақтандыру ұйымдарының ұйымдық негізін акционерлік қоғамдар мен өзара сақтандыру
Кейінгі уақытта Америка Құрама Штаттарының көптеген штаттарында мөлшерлемелер (сақтандыру
Америка Құрама Штаттарының сақтандыру компаниялары қаржылық конгломераттар деп айтса
Жетекші сақтандыру компанияларына “Стейт фарм мьючуэл отомобил иншуранс компани”
Басқа ірі компаниялар болып 1868 жылы Нью-Йоркте құрылып, өзара
“Америкэн Интернешл групп (АИГ)” – жетекші халықаралық диверсификацияланған сақтандыру
Тек қызметкерлерінің саны 28 мыңнан астам адамды құрайды.
Сондай-ақ, ірі сақтандыру компаниялары болып:
1853 жылы құрылған “Континентал корпорейшн” компаниясы;
1876 жылы құрылған “Пруденшл Иншуранс оф Америка” компаниясы;
1913 жылы құрылған “Олстейт Иншуранс компани” компаниясы саналады.[10]
Көріп отырғанымыздай, әрине бұл елдердің сақтандыру нарығының даму деңгейі,
Ендігі кезекте Қазақстандағы сақтандыруды қарастырайық.
2.2 2009 – 2011 жылдардағы Қазақстан Республикасындағы сақтандыру дамуының
Экономиканың нарық жағдайындағы дамуы кезеңіндегі ақша-несие жүйесінің түбірлі өзгерістері
Сақтандырудың әлемдік нарығының жаһандануы көрінісінде Қазақстанның көрсеткіштері біршама төмендеу
Көрсеткіштер Жылдар
2009 2010 2011
сақтандыру компанияларының саны 41 44 39
сақтандыру компанияларының меншікті капиталы,млрд. тенге 142,6 224,6 330,8
ЖІӨ-ге % 1,2 1,6 2,0
сақтандыру компанияларының меншікті капиталы, млн. долл. 1171,4
ЖІӨ-ге %
1,2 1,6 2,0
сақтандыру компанияларының
активтері,млрд. тг. 368,3 729,9 1 124,7
ЖІӨ-ге %
3,1 5,2 6,8
сақтандыру компанияларының активтері, млн. долл. 3026,1 6108,0 9562,2
ЖІӨ-ге % 3,1 5,2 6,8
1 кесте– Қазақстан Республикасы сақтандыру компанияларының даму үрдісі [12]
Соңғы жеті жылда сақтандыру компаниялары активтерінің ең жоғарғы өсімі
2 сурет – 2011 ж сақтандыру компанияларынан ерікті
Диаграммадан көріп отырғанымыздай 2011 ерікті сақтандыру төлемдері бойынша
№ Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары 2009 2010 2011
1 "Альянс-Полис" СК" АҚ 108 281 156 466 231657
2 " Amanat insurance" СК" АҚ 29 952 53
3 "АМСГ" СК" АҚ 61 740 56 018 17063
4 "Еуразия" СК" АҚ 248 501 498 394 669542
5 "Казахинстрах" КИС" АҚ 1016 811 2592 990 1810008
6 "Алтын-Полис" СК" АҚ 19 732 78 126 0
7 "Казкоммерц-Полис" СК" АҚ 189 113 481 397 550778
8 "Мұнай сақтандыру компаниясы" АҚ 317 299 388 311
9 "БТА Сақтандыру" АҚ 1 033 724 0 0
10 ТұранӘлем Банктің еншілес сақтандыру компаниясы "БТА Қамқорлық" АҚ
11 "Коммеск-Өмір" АСК" АҚ 124 762 179 168 167813
12 "НОМАД Иншуранс" СК АҚ 23 347 25 465
13 "ИНТЕРТИЧ" ДС ж МС ҚК" АҚ 483 629
14 ТұранӘлем Банктің өмірді сақтандыру жөніндегі еншілес компаниясы "БТА
773 622
513530 5,6
15 "АТФ Полис" СК " АҚ 214 278 -
16 "PREMIER САҚТАНДЫРУ" АҚ 783 21 845 24693 3053,6
17 "Қазақмыс" СК" АҚ 61 791 60 515 35483
18 "Атланта-Полис" СК" АҚ 517 9 360 2703 443
19 "ТрансОйл" СК" АҚ 8 057 1 898 2074
20 "Нұрполис" Сақтандыру компаниясы" АҚ 9 292 30 146
21 "Лондон-Алматы" СК" АҚ БК 2 178 521 1724
22 "Cентрас Иншуранс" СК" АҚ 19 000 60 258
23 "ӨСК Мемлекеттік аннуитеттік компаниясы" АҚ 140 777 368
24 "Астық сақтандыру компаниясы" АҚ 0 0 0 0
25 "Виктория" СК" АҚ 1 530 552 836 -45,3
26 "АСКО" СК" АҚ 8 130 9 408 9304
27 "НАСКО-Казахстан" ҰСК" АҚ 0 0 0 0
28 "Валют-Транзит-Полис" СК" АҚ 329 - - -
29 "Эко Полис" СК" АҚ 42 808 100
30 "ЭйАйДжи Казахстан" СК" АҚ 39 678 78 315
31 "Казкоммерц-Life" ӨСК" АҚ 34 746 91 342 281761
32 "Валют-Транзит Life" ӨСК АҚ 33 372 53 400
33 "САЯ" СК" АҚ 9 757 13 712 19055
34 "Мемлекеттік сақтандыру корпорациясы" АҚ 237 0 0 0
35 "ЦАСО" СҚ" АҚ 0 0 0 0
36 "Пана Иншуранс" СК" 4 524 2 921 2013
37 "Алатау" СК" АҚ 0 0 0 0
38 "Халык-Life" ӨСК" АҚ 10 404 59 931 449143
39 "Темір Ат" СК" АҚ 0 0 0 0
40 "Чешска поиштовна" АҚ ЕК Қазақстан Чех сақтандыру
41 "Alliance-Өмірді сақтандыру "Сақтандыру компаниясы АҚ 0 20 772
42 "Allianz Kazakhstan СҚ" АҚ - 159 791 85510
43 "Астана-финанс"ӨСК" АҚ - 2 169 114274 0
44 АО "Медициналық сақтандыру компаниясы "Архимедес - Казахстан"
- 19 940 264530 0
2 кесте – Сақтандыру компанияларында өмірді
Кесте мәліметтерінен көріп отырғанымыздай өмірді
Міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесі (МӘСҚ) сақтандырушы ретінде міндетті әлеуметтік
Қазіргі уақытта МӘСҚ еңбек ету қабілетінен айырылуы бойынша, асыраушысынан
2005-2010 жж. аралығында міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушылар санының
2005-2010 жж. МӘСҚ тағайындалған әлеуметтік төлемдердің негізгі үлесі (93%)
Әлеуметтік саланы тікелей жұмысшыларға, олардың отбасыларына және еңбек ұжымдарына
МӘСҚ басты міндеттерінің бірі әлеуметтік қамсыздандыру жөнінде, оның ішінде
МӘСҚ Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігімен
Мақсатты түрдегі өңіраралық пікір алмасудың мұндай түрі әлеуметтік қорғау
ҚР-дағы сақтандырудың даму жағдайын қарастырғаннан кейін, оның проблемаларын анықтау
3 - БӨЛІМ. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА САҚТАНДЫРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
Бүгінгі таңда сақтандыру нарығының даму проблемаларының негізгілері болып республикада
Сақтандыру секторының проблемаларының ішінде келесілерді атап өткен жөн:
ұзақ мерзімді және өмірді жинақтаушы сақтандыруды қосқанда, ерікті сақтандыру
сақтандыру өнімдерінің (сақтандырудың міндетті түрлерінен басқа, бұнда ақы заңдылық
нарықтағы бірқатар сақтандыру ұйымдарының жеткіліксіз белсенділігі;
сақтанушылардың сақтандыруға, атап айтқанда өмірді сақтандыруға қызығушылығының төмендігі;
сақтандыру ұйымдарының өздерінің тәуекелдерін дұрыс басқара алмауы (анықтау, бағалау,
сақтандыру ұйымдарының жинақтаушы өмірді сақтандыру келісім-шарттары бойынша сақтанушыларға қарыз
халықтың сақтандыру нарығына деген сенімділігінің төмендігі, сақтандыру ұйымдарындағы қызмет
сақтандыру бизнесі облысындағы алдап-сулаушылық.[15]
Сақтандыру нарығының құқықтық базасындағы едәуір өзгерістердің, сондай-ақ жоғарыда атп
жеке басты сақтандыруды, соның ішінде оның жинақтаушы және ұзақ
өзара сақтандыру жүйесін дамыту;
халықтың сақтық мәдениетін жоғарылату;
сақтандыру ісінің ақпараттық және автоматизация деңгейін жоғарылату;
міндетті сақтандыру облысында мемлекеттік саясатты дайындау және сақтандыру нарығының
сақтандыру аясындағы мамандардың мамандану дәрежесін дайындау және жоғарылату;
сақтандыру қызметін реттеу мен қадағалау стандарттарын жоғарылату;
қайта сақтандыру және бірлесіп сақтандыру тетіктерін жетілдіру. [16]
Осы бағдарламадан күтілетін нәтижелер:
ұлттық сақтандыру индустриясының тұрақтылығы мен сенімділігін бекіту;
жеке сақтандыруға деген сұранысты қалыптастыру;
сақтандыру нарығының қазіргі заманға сәйкес инфрақұрылымын қалыптастыру;
халықтың сақтық мәдениет деңгейін жоғарылату;
міндетті сақтандырудың тиімді жүйесін құру;
сақтандыру аясындағы кадрлық әлеуетті жақсарту;
жаңа сақтандыру өнімдері мен технологияларын енгізу;
сақтандыру қызметтеріның сапасын жақсарту;
сақтандыру нарығының қатысушыларын қадағалау мен реттеудің тиімділігін жоғарылату.[17]
Сақтандыру ұйымдарының қызметінің стандарттарын белгілеу, ұжымдық басқаруды жақсартуды ынталандыру
жинақтаушы сақтандыру бойынша сақтандыру сыйақыларын төлеуге бағытталған табысқа
жұмыс берушінің өз жұмысшысының пайдасына жинақтаушы сақтандыру бойынша төлеген
жеке тұлғаның өз пайдасына жинақтаушы сақтандыру келісімдері бойынша енгізген
Нарықтың негізгі көрсеткіштерін, соның ішінде нарық сыйымдылығын арттыру және
Елдің сақтандыру нарығын дамыту саласында сақтандырудың бірқатар міндетті түрлері
Сақтандыру секторы: мақсаты мен міндетi. Орта мерзімді перспективада сақтандыру
- азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттің сақтандыруды қорғаудағы қажеттіліктерін қанағаттандыру
- халықты əлеуметтік қорғаудың құралы ретінде өмірді сақтандыруды дамыту
- халықтың сақтандыру ұйымдарына сенімін жəне сақтандыру қатынастары барлық
- үздік халықаралық практика негізінде сақтандыру қадағалауын
Ағымдағы жағдай. Соңғы жылдары республика экономикасының тұрақты өрлеуі жəне
Қазіргі кезде өмірді сақтандыру жөніндегі сақтандыру ұйымдарының инвестициялық мүмкіндіктерін
Бұдан басқа, міндетті сақтандыру жүйесінде бірқатар проблемалар бар. Айталық,
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ-ын міндетті сақтандыру сақтандырудың бұқаралық түрлерінің
Жақын арадағы жылдары сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту бөлігіндегі маңызды
Бұдан басқа, сақтандыру ұйымдарында тəуекелдерді басқару жүйесі дамытуды талап
1. Сақтандыру ұйымдары қызметінің ашықтық деңгейін арттыру (шоғырландырылған қадағалауды
Жүйелік тəуекелдері бар неғұрлым ірі сақтандыру ұйымдары банк конглометрлеріне
Бұл кең көлемде олардың арасында қаржы кангломератын құрайтын заңды
Осылайша осы бағыттағы келесі саты осы сақтандыру ұйымдары мен
2. Міндетті сақтандыру жүйесінің тиімділігін арттыру
Қазіргі уақытта Қазақстанда міндетті сақтандыру жүйесі, тұтастай алғанда қалыптасты.
əлеуметтік, экологиялық, табиғи, техногендік тəуекелдерден сақтандырумен қамтиды.
Сонымен қатар, міндетті сақтандырудың ұлттық жүйесінің өзінің барлық əлеуетін
Міндетті сақтандыру жүйесін неғұрлым нақты ұйымдастыру жəне оның жұмыс
сақтандыру ұйымдарының сақтандырудың міндетті түрлері бойынша қызметті жүзеге асыру
қаржылық есептілік нысандарын жетілдіру жөніндегі жұмыстарды жалғастыру;
Үкімет тарапынан сақтандырушылардың міндетті сақтандыру туралы заңнаманы сақтауын мемлекеттік
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ сақтандыру өзекті мəселелерінің бірі сақтандыру
қысқартатын жағдайлар орын алып отыр, бұл сайып келгенде, сақтандырушыларға
Жолдарда апаттардың жоғары деңгейін, елдің автопаркінің икемсіз өсуін жəне
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ сақтандыру жөніндегі, оның ішінде сақтандыру
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстанның əлемдегі бəсекеге барынша
Жоғарыда көрсетілген стратегия атап айтқанда Қытай мен Ресей сияқты
Осыған байланысты Еуразия экономикалық қоғамдастығы (ЕурАзЭҚ), немесе Шанхай ынтымақтастығы
Отандық практиканы жəне халықаралық тəжірибені ескере отырып, қызметкердің еңбек
3. Міндетті сақтандыру түрлерін жүзеге асыру кезінде дауларды шешудің
Көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыруға байланысты дауларды
Сақтандыру омбудсманы институттарын қолданудың дүниежүзілік тəжірибесі үкіметтік агенттіктердің, заңнамалық
4. Сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту
Сақтандыру нарығын дамыта отырып сақтандыру нарығының дамыған инфрақұрылымының болуы
Сақтандыру ұйымдарының делдалдары - агенттер желісін дамытуға ерекше көңіл
Сақтандыру агентінің жеке кəсіпкерлікке жатқызу мəселесін қарау ұйғарылады. Жеке
Осылайша сақтандыру нарығы инфрақұрылымының бір бөлігі ретінде өзара сақтандыру
Сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту бөлігінде маңызды мəселе сақтандыру нарығының
Сақтандыру секторын дамытудың маңызды сатысы кепілдік беру институттарының қызметін
Қордың жəне сақтандыру ұйымдарының тікелей өзара байланысын ескере отырып
Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесін одан əрі кеңейту мақсатында
Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 20 ақпандағы «Қазақстан Республикасының кейбір
5. Сақтандыру ұйымдарын одан əрі капиталдандыру
5-8 жыл бойы сақтандыру нарығының іс жүзінде өмір сүруі
Бұл ретте жеке меншік
6. Сақтандыру ұйымдарын пруденциалдық реттеуді одан əрі жетілдіру
Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 20 ақпандағы «Қазақстан Республикасының кейбір
7. Сақтандыру статистикасының базасын қалыптастыру, сақтандыру тарифтерін реттеу
Қазіргі сəтте Агенттікке сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тарифтерін есептеу
Айталық, көптеген сақтандыру ұйымдары клиенттерді тарту мақсатында сақтандырудың ерікті
Осыған байланысты, сақтандыру статистикасының толыққанды базасы қалыптастырылатын болады, жиналатын
Сақтандыру статистикасының деректерін жинау үшін сақтандыру ұйымдарынан өзге мемлекеттік
8. Сақтандыру қызметтерін сатуда жаңа технологияларды дамыту
Бүгінде сақтанушылар неғұрлым алданғандар болып барады жəне кез келген
Кейбір деректер бойынша жыл
9. Сақтандыру ұйымдарының тəуекел-менеджменті жүйесін жетілдіру
Сақтандыру ұйымдарының қызметі айқын еместікке негізделетіндігін назарға ала отырып,
Тəуекелдерді басқару жүйесі тиісті корпоративтік саясат пен рəсімдерді дамытуды,
Бұл құралдарды қолдану тəуекел түріне жəне қадағалау режиміне байланысты.Сақтандыру
Қазіргі кезде әлемдік тәжірибені пайдалану, жаһанды масштаб бағдарламаларына қатысу
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен, курстық жұмысты қорытындылай келе сақтандыру – қолайсыз құбылыстар
Әлеуметтік сала қоғамдағы өзекті мәселе болып табылатындықтан, азаматтардың әлеуметтік
Елімізде сақтандыру ұйымының сақтандыру қызметі «өмірді сақтандыру» саласы және
Сақтандыруды барлық елдер үшін маңызды институт деп және нарықтық
Сақтандыру қызметі реформаланушы экономиканың төмендегілеріне әсер ететін маңызды секторларының
мүліктік нұқсан мен табыстағы жоғалтуларды толық және уақтылы өтеуге;
сақтандыру компанияларының инвестициялық қызметі арқылы сақтандыру қорларының уақытша бос
елдің мемлекеттік бюджетінің табыстық бөлігін сақтандыру операцияларынан түсетін табыс
Жоғарыдағы талдау негізінде төмендегідей қорытындыға келдім:
Нарықтық экономика сақтандыру нарығының дамыған инфрақұрылымын көздейді. Оның құрамына
сақтандыру операцияларын реттеудің құқықтық тетігі;
сақтанушыларға қызмет ететін субъектілер, заңды тұлғалар;
банктік ұйымдар,
кеңес беруші фирмалар, кадрлар дайындау бойынша мекемелер, ақпарат, баспа,
Инвестициялық қызметті жетілдіру үшін, оның ақырғы нәтижелерін жақсарту үшін
инвестициялаудың нарықтық жағдайларын зерттейді, көптеген инвестициялық жобалардың ішінен тиімдісін
Банктік тәжірибені зерттеу көрсеткендей, қаржы нарығының дамуымен банктік және
Сақтандыру компанияларының тиімді жұмыс істеуінде олардың сақтандыру нарығындағы алатын
Осы курстық жұмысты жазу барысында Қазақстан Республикасының 2020 жылға
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасындағы сақтандырудың экономикада алып жатқан рөлі,
Халықаралық тәжірибеде әлеуметтік сақтандыру және әлеуметтік қамсыздандырудың басқа жүйелері
Мемлекет басшысы, Ұлт Көшбасшысы Н.Ә.Назарбаевтың салиқалы саясаты арқасында Қазақстан
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қаржы. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық. Ілиясов Қ.Қ, Құлпыбаев
http://www.checkpoint.kz
ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау
http://kk.wikipedia.org
Мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы. Учебник. - Алматы, 1997.
Қазақстан Республикасының “Сақтандыру қызметі туралы” 2002 жылғы 18 желтоқсандағы
http://www.uglc.ru
http://economywatch.narod.ru
http://www.kolm.ru
http://qwester.ru
«Қаржы қаражат» журналы – шығарылу нөмері №2 2010 ж.
«Қаржы қаражат» журналы - шығарылу нөмері №2 2011 ж.
ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау
«Страховое дело» журналы, 2011 ж. №2
http://www.gfss.kz «Алаш айнасы» газеті, 12.07.2011ж.
Страхование – А.К. Шихов, М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2000, 434 с.
Страховой маркетинг - А.Н. Зубец Издательский дом "АНКИЛ", 1998,
Страхование в Республике Казахстан (том1). Сборник нормативно-правовых актов из
«Қазақстандағы сақтандырудың маңызы мен болашақта дамыту тенденциялары»
http://www.aflife.kz
http://www.e-gov.kz
3
Қазақстан Республикасында нарық инфрақұрылымын дамыту
Қазақстан республикасындағы нарық инфрақұрылымының заманауи жағдайы
Сақтандыру жүйесі
Қытай Халық Республикасының сақтандыру дамуының жағдайы
Сақтандыру нарығын дамыту
Сақтандыру қызметін ұйымдастыру мен оның бәсекеге қабілеттілігіне талдау жасау негізінде оны арттыру жолдары
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығын талдау
Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының жағдайы
Қазақстан Республикасының қаржы секторын дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған тұжырымдамасы мен қаулысы
Қазақстанда сақтандыру нарығының даму перспективалары мен міндеттері