Форма терезесі

Жоспар
Кіріспе 3
1 Microsoft Excel қолданбалы программасында шаблондар құру негіздері 6
1.1Excel кестелік редакторы 6
1.2.Excel кестелік редакторының шаблондары 10
1.3. Бэнд туралы түсінік 11
1.3.1. «Алматы қаласының жасыл көшет мониторингісі» ақпараттық жүйелер мысалында
1. 4. VisualBasic программалау тілі туралы түсінік 18
Моделдермен және кластармен жұмыс iстеу 29
1.4.1. «Атмосфералық ауаның ластануы мониторингісі»ақпараттық жүйесі мысалында VBA
1.4.2. «Атмосфералық ауаның ластануы мониторингісі»ақпараттық жүйесі мысалында кейінірек
2. Есеп берулерді генерациялау үшін MS Excel –де құрама
2.1 Құрама кестелермен танысу 46
2.2. Excel –дегі деректер қорынан есеп берудің динамикалық
Қорытынды 59
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 61
Кіріспе
Есеп жүйесін құру кезіндегі негізгі критерий – шаблондарды оңай
Есеп беруді құру әлі де өзекті мәселелердің бірі болып
Visual Basic for Applications (VBA) қолдану MS Office мүмкіндіктерін
VBA for MS Excel негізгі мүмкіндіктері:
- макростарды (автоматты жазылатын программалар) жазу, редактрлеу және ретке
- жобаны дайындау (жұмыс парағына батырмаларды, ауыстырып-қосқыш, күнтізбелерді және
- жұмысты автоматтандыру (бір типті, бірақ көптеген операцияларды автоматты
-қолданушы функцияларын қосу (MS Excel қолдамайтын функцияларды қосу мүмкіндігі);
-қосымша интерфейсін басқару (MS Excel түрін, басұару тақтасын, мәзірін
-VBA қолдайтын басқа қосымшаларды MSExcel-ден программалық басқару (MS Word,
-басқа қосымшалар жағынан MS Excel мүмкіндіктерін қолдану және жұмысты
Дипломдық жұмыc тақырыбы: VBA әдістерімен MS Excel-де есептерді генерациялау.
Дипломдық жұмыстың мақсаты, есеп берудің кішкентай ғана генераторын жасап,
Дипломдық жұмыстың өзектілігі: Көбіне есеп жүйелеріне ақпаратты шығару жүйесін
Дипломдық жұмыста әр түрлі ақпараттық жүйелердің көмегімен алынған Excel-де
Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер
1 Microsoft Excel қолданбалы программасында шаблондар құру негіздері
1.1Excel кестелік редакторы
«Электрондық кесте» термині мәтін түрінде берілген мәліметтерді компьютерде өңдеуге
1. Функциялар мен формулаларды пайдалана отырып әртүрлі есептеулер жүргізу.
2. Түрлі – түрлі факторлардың құжаттарға тигізетін әсерін зерттеу.
3. Тиімді мәселелерін шешу.
4. Белгілі бір критерийлерді қанағаттандыратын мәліметтер жиынын
5. Графиктер мен диаграммаларды тұрғызу.
6. Мәліметтерді статистикалық таңдау.
Microsoft фирмасының Excel программасы – кестелік процессорлар немесе электрондық
Электрондық кестенің негізгі ұғымдары:
Жол нөмірі — электрондық кестедегі жолды анықтайды. Ол көлденең
Бағана әрпі — электрондық кестенің бағаналарын (тік жолдарын) анықтайды.
Ұяшық — электрондық кестенің мәлімет енгізілетін ең кіші элементі.
Ұяшық көрсеткіші — ағымдағы ұяшықты анықтайтын көмескіленген тіктөртбұрыш. Көрсеткішті
Ағымдағы ұяшық — көрсеткішпен белгіленіп тұрған ұя. Келісім бойынша
Блок (ұялар жиыны, аймағы) — тіркесе орналасқан ұяшықтардың тіктөртбұрышты
Жұмыс парағымен және кітаппен жұмыс істеу. Ехсеl-де электрондық кесте
Кестені, блоктарды, жолдарды және бағаналарды ерекшелеу. Осы объектілермен белгілі
бағананы белгілеу — бағана атына сәйкес әріпті тышқанмен тандап
бірнеше бағананы ерекшелеу — алдыңғы шерткен тышқан батырмасын басулы
жолды ерекшелеу — жол нөміріне сәйкес санды тышқанмен ерекшелеп
бірнеше жолды ерекшелеу — алдыңғы шерткен тышқан батырмасын басулы
блокты ерекшелеу — тышқан батырмасын блоктың алғашқы ұясында басып,
жұмыс парағын толық ерекшелеу — тышқан курсорын бағана аттары
Пернелер көмегімен блокты ерекшелеу үшін Shift пернесін басулы күйде
Бір-бірімен тіркесе орналаспаған блоктарды ерекшелеу қажет болғанда, былай істеу
— алғашқы ұяшықты немесе тіркес ұяшықтардың бір блогын ерекшелеу;
— Ctrl пернесін басу және оны басулы күйінде ұстай
— келесі ұяшықты немесе блокты ерекшелеу, т. с. с.;
— Ctrl пернесін қоя беру.
Ерекшелеуді алып тастау үшін тышқан батырмасын жұмыс парағының ерекшеленбеген
Ұяшықтардағы мәліметтер
Excel-де кестенің кез-келген ұяшықтарына мәліметтердің үш типін енгізуге болады:
Енгізілген мәліметтер ұяшық ішінде немесе формула жолында бейнеленеді және
Мәтін енгізу
Мәтін — кез келген символдар жиынтығы, егер мәтін цифрдан
Сандарды енгізу
Электрондық кесте ұяшықтарына сандарды =, +, — таңбаларымен немесе
Әдетте экранда санның ең үлкен және ең кіші шамалары
Жою, тазалау
Егер ұяшықтар мен блоктардағы мәліметтерді (сандар, мәтіндер формулалар) жою
Бағаналарды, жолдарды және блоктарды жою үшін, алдымен қажетті элементті
Ал, егер мәліметтері жойылып, орындардың бос тұрғанын қалау (ұяшықтарды
Электрондық кестені толық жою, Файл=>Жабу командасын орындап, шыққан сұхбат
Excel-де өздігінен автоматты түрде толтыратын функция бар, ол кейбір
Жұмыс кітабымен іс-әрекеттер орындау үшін Файл мәзіріндегі мынандай командалар
Сақтау — кейін пайдалану үшін файл түрінде жұмыс кітабын
Басқаша сақтау — Сақтау командасына ұқсас, бірақ файлдың атын
Жабу — құжатты экраннан алып, оны жауып тастайды;
Құру — жаңа жұмыс кітабын даярлайды (көрсетілген нұсқа негізінде
Ашу — дискіде жазылған жұмыс кітабын экранға шығарады.
Құру, Ашу, Сақтау әрекеттері Стандартты аспаптар тақтасының сол жақ
1.2.Excel кестелік редакторының шаблондары
Шаблон – өз үлгісі бойынша басқа құжаттарды құру үшін
Шаблон үнемдеу бойынша құжаттарды ресімдеу параметрлерінің кейбір жиынтықтарын қамтитын
Осы жерде және бұдан әрі қолданылатын «үнемдеу бойынша» термині
Шаблондар сондай-ақ стандартты мәтінге, графикке, ерекше безендіруге және жалпы
MS Excel шаблоны- бұл .xltx кеңейтілуі бар жұмыс кітабы,
Excel 2010 шаблонның бірнеше үлгілерінен тұрады, сонымен қатар шаблондарды
Excel 2010 өзінің шаблондарын қолдану үшін Office мәзірінен
Терезенің орталық бөлігінде бос шаблондар (Excel-дің бос жұмыс кітабы),
Мысалы, Уақытын созу шаблонын таңдап, несие бойынша айлық төлемдердің
1.3. Бэнд туралы түсінік
Шаблонның негізі «бэндтерден» тұрады. Бэнд дегеніміз бірдей белгісі бар
Бұл компонент шаблонды аша алады, берілген бэндті қоя алады,
Есеп беру класы өте қарапайым:
TA7xReport = class(TComponent)
private
Excel, TemplateSheet: Variant;
Progress: TWcProgress;
CurrentLine: integer;
FirstBandLine, LastBandLine: integer; protected
public
procedure OpenTemplate(FileName: string);
procedure PasteBand(BandName: string);
procedure SetValue(VarName: string; Value: Variant);
procedure Show;
destructor Destroy; override;
published
end;
Кез-келген есеп беруді тұрғызу Excel-ді іске қосатын, әрі онда
Excel := CreateOleObject('Excel.Application');
Excel.Workbooks.Open(FileName, True, True);
TemplateSheet := Excel.Workbooks[1].Sheets[1];
Excel.DisplayAlerts := False; CurrentLine := 1;
Progress := TA7xProgress.Create(Self);
Application.ProcessMessages;
Мұнда қос белгісі бар қарапайым формадағы TA7xProgress объектісін
Шаблон ашылғаннан кейін есеп берудің коды шаблоннан алынға
Бэндтерді қосу технологиясы біздің шаблон алдында бірден бэндтерді
FirstBandLine := 0; LastBandLine := 0;
i := CurrentLine;
while ((LastBandLine = 0) and (i < CurrentLine +
begin
v := Variant(TemplateSheet.Cells[i, 1].Value);
if (varType(v) = varOleStr) and (FirstBandLine = 0) then
if v = BandName then
begin
FirstBandLine := i;
end;
end;
if (FirstBandLine 0) then begin
if not ((varType(v) = varOleStr) and (v = BandName))
end;
inc(i);
end;
Әрі қарай соңғы қойған бэндімізден кейін бірден табылған
Range := TemplateSheet.Rows[IntToStr(FirstBandLine) + ':' + IntToStr(LastBandLine)];
Range.Copy;
Range := TemplateSheet.Rows[IntToStr(CurrentLine) + ':' + IntToStr(CurrentLine)];
Range.Insert;
CurrentLine := CurrentLine + (LastBandLine - FirstBandLine) + 1;
FirstBandLine := CurrentLine - (LastBandLine - FirstBandLine) - 1;
LastBandLine := CurrentLine - 1;
Келесі SetValue әдісі шаблонның көшірілген бөлігіне мәндерді шығару үшін
Range := TemplateSheet.Rows[IntToStr(FirstBandLine) + ':' + IntToStr(LastBandLine)];
Range.Replace(VarName, s);
SetValue әдісі қажет бэндте қанша мән болса, сонша рет
Мұнда еске сала кету керек, егер Excel.Visible := true
Жоғарыда көрсетілген шаблонды қолдана отырып, берілген форматтағы жөнелтпе құжатты
procedure TdrashodForm.Print(Template: string);
var i: integer;
summa_: double;
h : string;
begin
Rep.OpenTemplate(Template);
Rep.PasteBand('TITLE');
Rep.SetValue('#ID_RASHOD#', ID_RASHOD);
Rep.SetValue('#PB_NAME#', PbFrame.PbEdit.Text);
Rep.SetValue('#D#', DateToStr(NaklDTP.Date));
Rep.SetValue('#POSTNAME#', PostEdit.Text);
i := 1; summa_ := 0;
NaklQuery.First;
while not NaklQuery.Eof do begin
Rep.PasteBand('STR');
Rep.SetValue('#N#', i);
h := NaklQuery['KH_NAME'];
if h'' then h := '['+h+']';
Rep.SetValue('#NM_NAME#', NaklQuery['NM_NAME']+' '+h);
Rep.SetValue('#QUANT#', NaklQuery['RSD_QUANT']);
Rep.SetValue('#SUMMA#', coalesce(NaklQuery['RSD_OSUMMA'],0));
Rep.SetValue('#NM_UNIT#', coalesce(NaklQuery['NM_UNIT'],''));
Rep.SetValue('#ZK_NUMBER#', coalesce(NaklQuery['ZK_NUMBER'],''));
Rep.SetValue('#TW_NAME#', coalesce(NaklQuery['TW_NAME'],''));
summa_ := summa_ + coalesce(NaklQuery['RSD_OSUMMA'],0);
inc(i);
NaklQuery.Next;
end;
Rep.PasteBand('FOOT');
Rep.SetValue('#SUMMA_#', summa_);
Rep.Show;
end;
Көріп отырғанымыздай, басылым формасын қалыптастыру логикасы толығымен айқын және
1.3.1. «Алматы қаласының жасыл көшет мониторингісі» ақпараттық жүйелер мысалында
Анықтама:
Серверлік бөлік – Oracle, Apache Tomcat, OC4J;
Қолданушы бөлігі – Delphi, Oracle Spatial, PLSQL Developer;
Есеп беруді қалыптастыру– MS Excel.
Есеп беруді қалыптастыруға арналған формасы:
А) «Алмалы ауданы көлемінде жалпы мағлұматтар» есеп беруі
Шаблон
Бапталған есеп беру
Б) «Алмалы ауданы аймағында түрлері бойынша көшеттерді тарату»
Шаблон
Бапталған есеп беру
Жоғарыда келтірілген мысалға талдау жасау
Жоғарыда келтірілген мысалдағы Excel шаблондарында (бэндтерде) деректер қоры
1. 4. VisualBasic программалау тілі туралы түсінік
VisualBasic 6.0 - жаңа программалау тілдерінің бірі болып табылады.
VisualBasic тілінде жұмыс істеу ортасын жақсы білу ең маңызды.
Қазіргі кезде бірнеше жүзден астам командалар мен функциялар және
Экранда көррінген барлық обьектілер мен саймандарды тышқанның оң жақ
VisualBasic тілін компьютерде ашқан ProjectWizard - тың NewProject -
Жаңа жоба сұхбат терезесі
Бұл жерде бірнеше типтік проектілі шаблонның біреуін таңдауға болады.
Егер сіз New бөлімен таңдасаңыз, VisualBasic-тің бастама
StandardEXE (стандартты EXE файлы);
ActiveX EXE(ActiveX-еің EXE файлы);
ActiveX DLL(ActiveX-тің DLL кітапханасы);
ActiveX Cоntrol(ActiveX-тің басқару элементі);
VB Application Wizard(VisualBasic тілінің мастер қосымшасы);
DataProject (Берілгендер базасының поектісі);
IIS Application (IIS-тің қосымшасы);
Add-in (құрушы);
ActiveXDocumentDLL (ActiveX құжатының DLL кітапханасы);
ActiveX Document EXE (ActiveX құжатының EXE файлы);
DHTMLApplication(DHTML қосымшасы).
Көптеген жағдайда StandardEXE шаблоны қолданылады.
Existing бөлімінде бар проектілерді таңдауға болады. Бұл VisualBasic-тің комплексіне
Recentбөлімі алдында қолданылған проектінің біреуін таңдауға мүмкіндік береді. Ол
IDE-интегралды ортасы
IDE-VisualBasic тілінің ең маңызды интегралдық ортасы. Онда функциялар жиыны
IDE мынындай бірнеше компоненттерден тұрады:
Бас меню
Саймандар қатары(тақтасы)
Террезе проектісі
Қасиеттер терезесі
Элементтер тақтасы
Форма конструкторы
Бас меню
Бас меню деп жолды тексті атайды, ол VisualBasic терезесінің
Сол жағында ең бірінші File менюі орналасқан. Ол файлдардан
Edit менюі. Бұл жерде стандартты операциялар алмасумен орындалады-кесіп алу,
View менюінде бүкіл компоненттер мен саймандардың көру мүмкіндігі, режим
Format менюінің бұйрықтары элементтердің және формалардың өлшемі мен
Debug менюінің бұйрықтары арқылы қосымшаны қосуға немесе тоқтатуға, көру
Run менюінде процедураны қосуға және атрибуттың мәнін беруге болады.
Add-Ins менюінде құрушы (add-in) деп аталатын қосымшаны утилита бар.
Add-InManagerWindow менюі IDE де терезелер құруға мүмкіндік берелді. Сонымен
Help менюі – екінші инфрмациялардың көзі. Ол сізді ең
терез
Саймандар тақтасы
VisualBasic – те бас менюдің астында саймандар тақтасы орналасқан.
Саймандар тақтасы келесідей саймандардан тұрады:
“Стандартты EXE – файлы” типіндей проект құру
ProjectWizard мастері
Модуль қосу
Форманы қосу
Меню редакторы
Проектіні ашу
Проектіні ашу
Кесіп алу
Көшірме
Орнату
Іздеу
Доғару
Қайта құру
Программаны қосу
Программаны үзу
Программаны аяқтау
Проект терезесі
Қасеттер терезесі
Форманың макеттік терезесі
Обьектілерді көре терезесі
Элементтер тақтасы
Берілгенлерді көру терезесі
Проектілер терезесі
Экранның оң жағында проект терезесі бекітілген. Ол информацияны әр
Егер проект терезесінде тышқанның оң жағын бассақ, осы терезеге
Егер сіз проектіден обьектіні алып тастағыңыз келсе, соның астына
Қасиеттер терезесі
Тура проект терезесінің астында қасиетттер терезесі орналасқан. Ол жерде
VisualBasicIDE визуалды программалу ортасы болғандықтан, көптеген қасиеттер құрушы режиміне
Элементтер тақтасы
Элементтер панелi өзiнде компоненттердi құрайды. Олардың сiздiң қосымшаңыздың интерфейсi
Бұндай элементке түймешелер немесе текстiк жолдар мысал бола алады.
Элементтер тақтасы терезеге ұқсас, iшiнде неше түрлi элементтердiң таңбалары
VisualBasic-те элементтер тақтасы:
Графиктiк жол
Жазба
Текстiк жол
Жиек
Батырма
Жалауша
Ауыстырып қосқыш
Комбинированный жол
Тiзiм
Көлденең айналым жолақтары
Тiк айналым жолақтары
Сағат
Диск тiзiмi
Каталог тiзiмi
Файл тiзiмi
Дене
Сызық
Сурет
Берiлгендер элементi
OEL элементi
Форма сипаттамасы
VisualBasic-тi сiз жұмыс iстейтiн ең басты обьект ол- форма,
VisualBasic-тi үйрену барысында бiздiң көптеген қосымшамыз бiрлiк форманы қалданады.
Форма терезесі
Шекара
Шекара формаға керектi икемдiлiк дәрежесiн бередi. Форманың типiне қарай
Басы
Басы немесе басының жолы деп форма терезесiнiң жоғарғы жағындағы
Атау
Атау-ол басында шығатын текст. Атауға қосымшаның аты, форманың немесе
Жинау батырмасы
Бұл батырма ағымдағы форманы жабады, яғни уақытша жұмыс iстеу
Қайта орнату немесе ашу батырмасы
Қайта орнату батырмасында екi функция бар. Егер форма қалыпты
Жабу батырмасы
Бұл батырманың негiзгi жұмысы ағымдағы терезенi жабу. Егер терезе
Форма қасиеттері мен оқиғалары
Қасиеттер обьект атрибуттарын сипаттайды . Олардың көмегімен обьектінің түрі
BackColor, BorderStyle, Caption, Height, Icon, Left, Maxbutton, MinButton, Name,
BackColor-қасиеті форма фонының түсін береді;
BorderStyle-форма шекарасының размерін анықтайды;
Caption-қасиеті форманың тақырып қатарына шығатын тексті анықтайды;
ControlBox-ақиқат true немесе жалған false мәндері терезе
ForeColor-қасиеті сіз формаға орналыстырған обьект түсіне әсер етеді;
Height-форманың биіктігін береді;
Icon-форма таңбашасын таңдауға мүмкіндік беред;
Left-қасиеті экранның сол жағынан формаға дейінгі қашықтықты анықтайды;
MaxButton-true қасиетін орнатсақ форма атауының сол жақ шетінде
MinButton-қасиетіне true-ді орнатсақ стандартты жинау батырмасы шығады ;
Name-VisualBasic-тің ең негізгі қасиеті, ол программалау барысында обьектіні пайдалану
Width-қасиеті форманың енін анықтайды;
WindowState-қасиеті форманы жіберу кезіндегі жағдайды анықтайды. Оның 3 мәні
0-Normal. Форма қалыпты жағдайда ашылады;
1-Minimized.Форма жинаулы қалпында ашылады;
2-Maximized. Форма экран көлемі ретінде ашылады.
Оқиғалар-Windows операциялық фүйесінде программалар оқиғаларымен басқарылады.Оқиғалар сыртқы көрініс
Менюдi және құралдар тақтасын құру мен қолдану. Модульдер және
Window-та көптеген қосымшалардың стандартты интерфейсі бар. Барлық қосымша тақырып
Visual Basic-тегі меню және құралдар тақтасы
Менюкөптегенқосымшаныңмүмкiндiгiнеқолжеткiзугекөмектеседi. Ондағыкоманданыобьектiнiңконтекстiнебайланыстыбейнелеугеболады. Оданбасқа, терезетiзiмiншығаруғаболады . Visual Basicортасында контекстi және
Құралдар тақтасы меню командасын тез шақыруға арналған. Мысалы, сiз
Құралдар тақтасы, егер команда меню астында жатса қолдану ыңғайлы.
Үлкен қосымшамен жұмыс iстегенде, меню және құрал тақтасның құрылымын
Меню обьектiсi
VisualBasic-те меню құру үшiн меню элементi қолданылады. Ол формада
Меню элементiнде бiрнеше қасиеттер бар және ол бар оқиғаны
Menu Editor сұқбат терезесі
Редактордеменюдiқұру iскеасады. Менюнемесебiрнешетақырыптанжоғарғыдеңгейден (мысалы, File) тұрады.Әрбiртақырыпбiрнемесебiрнешекомандадантұрады (мысалы, Exit). Менюдеажыратқыштықосуғаболады,
Менюқасиетi
Осытақырыптаберiлгенқасиеттерконструктерлеурежимiндеқолжеткiзугеболады, бiрақоларменжұмыс iстеуменюредакторi арқылыжүзегеасады.
Appearence
Index
Caption
Checked
Enabled
Name
Parent
Help Context ID
ShortCut
Tag
Visible
WindowList
Моделдермен және кластармен жұмыс iстеу
Программалық модуль құралдар салынған қорапқа ұқсайды. Сiздiң қорабыңызда балға,
Модульдер дегенiмiз программалық кодымен ASCII текстiк файлы. Онда программада
Жоба (проект) көптеген программалық модульден тұру мүмкiн. Мысалы, балға
Бұның бәрi әрине жақсы, бiрақ сiз үй қалаушы жұмыскердi
Кластар обьектiлi – бағыттылған программаның негiзгi құрушы блоктары болып
Өзара байланысқан әрекеттердi орындау үшiн кластар, қасиеттер, әрекеттер және
Модульдер жеке файлда болғандықтан, оларды бiрнеше жобаға қосуға болады.
Программалық кітапхана қолдану сіздің уақытыңызды үнемдейді, өйткені сізге жазылған
Программалық кітапхананың басқа мүмкіндігі мында:жөндеуден кейін оның құрамын басқа
Программалық модульдерді бір жерде жинақтау керек. Қатты дискіде арнайы
Программалық кітапхана былай құрылады:
Пуск батырмасының көмегімен Windowsсілтеуішін қосыңыз.
Codelib каталогын немесе қапшығын құрыңыз. Қапшықтың орнын, керек жағдайда
Бағаттаушы Windows-ты жабыңыз. Егер сіз жазған программалық модуль жеткілікті
Сіз модуольді басқа жобаға қосқыңыз келсе, келесі әрекетті орындаңыз:
VisualBasicтің жоба терезесінде тышқанның оң жақ батырмасын шекртіңіз;
Жанама менюден AddAddFile командасын таңдаймыз;
AddModule сұқбат терезесінде керекті модульді Codelib каталогынен таңдаңыз.
Модульді құру
Программалық модульге жаңа процедураны қосу үшін, келесі команданы Tools=>AddProcedure
сұқбат терезесінен керекті өлшемдерді таңдап алыңыз. Бұл команда тек
Модульдерді сақтайтын каталог құрғаннан кейін, бірінші модульді жазуға аяқ
File =>NewProject командасы арқылы жаңа жоба құыңыз;
Жоба терезесінде тышқанның оң жақ батырмасын басып AddModule командасын
AddModule сұқбат терезесінде Module таңбашасын таңдаңыз. Open батырмасын
Қасиеттер терзесінде Nameқаиеттіне жаңадан құрылған модульдің мәні ретінде MyLibrary
File=>SaveMyLibrary командасы арқылы файлды сақтаңыз немесе Ctrl+S пернелердің
Процедуралар
Tools =>AddProcedureкомандасын орындаудан басқа да, тез әдіс модульге процедураны
PublicSubProcedureName мұнда (ProcedureName-сіздің процедураңыздың аты) текстік программа терезесінің
Одан басқа PrivateSubProcedureName жабық процедура құру үшін енгізуге болады.
Enter пернесін басыңыз: VisualBasic автоматты түрде процедура шаблоны құрады.
VisualBasic-тің программа терезесінің мысал суреті келесі суретте көрсетілген.
Программа терезесі
Процедуралар – кейбiр аргументтердi қабылдап программалық кодты орындап және
ListItem.AddItem”Widgets”
“Widhets” аргументiмен AddItemәдiсiн шақырады және осы жолды тiзiмнiң соңына
Процедура кодты көп рет қолдануға мүмкiндiк бередi. Бiрдей мысалдарды
Сіз процедураны қалай жазу және программада қолдануды жақсы түсіну
Құм сағат түрінде бағыттауыш қолданушыға программа тоқтап қалмай пайдалы
Өткен бөлімдегі жобаны ашыңыз, егер ол алдында ашылса;
Егер MyLibrary модулі жобада болмаса оны қосыңыз-ол үшін жоба
Жоба терезесінде MyLibrary.Bas файлында екі рет шертіңіз. Программа терезесі
Программа терезесінде келесі кодты енгізіңіз:
Public Sub ShowHourglass()
Screen.Mouse Pointer=11
End Sub
Процедура тышқан бағыттауышты құм сағат түрінде құрады. Бірақ бағыттауышты
Модульге келесі фрагментті қосыңыз.
Private Sub ShowMouse Pointer()
Screen.Mouse Pointer=0
End Sub
6. Visual Basic менюінде File=>Save MyLibrary командасын орындаңыз.
ShowHourglass және ShowMousePointer процедуралары, программа жолы, ал қолданушы оның
ShowHourglass
IndexLargeDatabase
ShowMousePointer
Болашақта сіз өзіңіздің жеке процедура және функцияңызды жазғанда, оларды
Функция
Функция көп жағдайда процедуруға ұқсас. Тек бiр ғана айырмашылығы
File=>NewProject командасы арқылы жаңа жоба құрыңыз.
Егер MyLirary модулі жобада болмаса, оны қосыңыз. Ол үшін
AddModule сұқбат терезесі шыққанда, Existing бөлігіне өтіңіз, MyLibrary.Basфайлын тауып
Жоба терезесінде MyLibraryфайлында тышқанды екі рет шертіңіз. Программа терезесі
PublicFunctionCubeRoot
VisualBasic автоматты түрде келесі түрдегі шаблонды құрайды:
Public Function CubeRoot()
End Function
Келесі фрагментті шаблонға қойыңыз:
Public Function CubeRoot (X As Double) As Double
If X=0 Then
CubeRoot=0
ExitFunction
End If
CubeRoot=10*((Log(Abs(x))/Log(10))/3)
If XSave MyLibraryкомандасын орындаңыз.
Берілген мысалды қараудың алдында, жоғарыда келтірілген кодты қарастырыңыз. Функция
Біз енді функция аргументі кері сан емес пе екенін
CubeRoot=-CubeRoot
Командасы арқылы жасалады.
Функция туралы жалпы көрініспен танысқан соң, енді өзіміздің мысалға
Жоба терезесінде Form1 формасында екі рет шертіңіз-форма конструктор терезесінде
Caption қасиетіне “программалық кітапханамен жұмыс” мәнін беріңіз;
Формада батырма орнатыңыз. Оның Nameқасиетіне cmdCubeRootмәнін, ал Captionқасиетіне-“кубтық түбір”
CmdCubeRoot батырмасында екі рет шертіңіз-программа терезесі CmdCubeRoot_Click() оқиғасымен процедура
Процедураға келесі фрагмнентті енгізіңіз:
Dim Y As Double
Y=CubeRoot(27)
Print Y
CubeRoot функциясымен шақыру коды.
Қосымшаны қосып және батырманы басыңыз. Біздің мысалда қайтарылатын мән,
Форманың оң жақ жоғарғы жағында орналасқан [x] батырмасын басып,
Жоба терезесіндегі Form 1 формасында екі рет шертіңіз;
Формада текстік алаң құрып, оны Name қасиетіне txtText 1
CmdCubeRoot батырмасының Click() оқиғасының процедурасынан, соңғы жолды (PrintY) алып
TxtText.Text=Y
Одан басқа процедура бар заттардың барлығын алып тастап, тек
TxtText.Text= CubeRoot(27)
Бұл жағдайда қайтарылатын мән элементке айнымалы қолданбай-ақ меншіктеледі.
Процедура және функция жұмысын жөндеу терезесінде тексеруге болады.
Жобаны қосыңыз, одан соң Run=>Break командасын орындаңыз. Алдыңғы бетке
Егер сіз оны жоғалтып алсаңыз, View=>ImmedicateWindow командасын орындаңыз. Жөндеу
AlterCaption “Жаңа тақырып”
Функцияда сізді негізінен қайтарылатын мән қызықтырады, жөндеу терезесіне шақыруға
Print CubeRoot(27)
Немесе былай:
? CubeRoot(27)
Option кілтті сөзіФункцияны анықтауда берілетін параметрлердің кейбіреуі міндетті емес
Public Function CreateUser(UserId As String,Password As String,Optional Description As
Үшінші Description параметрі міндетті емес функцияның қалауынша қолданушының сипаттамасын
Хабарланатын параметр алдында тағы үш префикс көрсетілуі мүмкін-ByRef, ByVal,
ByRef кілтті сөзі.ByRef префиксі параметр сілтеме арқылы берілетінін білдіреді
Function FunctionName(By Ref Avariable As String) As Boolean
Немесе:
Function FunctionName(Avariable As String) As Boolean
By Val кілтті сөзі.ByVal префиксі параметр мән арқылы берілетінін
Function FunctionName(By Val Avariable As String) As Boolean
Param Array кілтті сөзі.Param Array кілтті сөзі функцияның параметрінің
FunctionFunctionName(ParamArrayAnASrray () AsVariant) AsBoolean
Бұл жағдайда функция былай шақырылуы мүмкін:
DimAsBoolean
Re=FunctionName(“Дастан”, “Дәурен”, “Дидар”)
Re=FunctionName(“Данияр”)
Назар аударыңыз мұндай функция параматрлерін кез келген көлемін
Public және Private кілтті сөзі.Сіз Privateжәне Publiс кілтті сөздерімен
Жабық процедура(Private)
Программалық модульдер процедуралардан тұрады. Олар форманың және ондағы бар
Егер \MSN\98vs\1023\Samples\Vb98\Controls
Каталогынен жоба мысалын шақырсақ, жоба терезесінен 7 форма көруге
Форма файлында сондай-ақ оқиғаның процедура тексті бар формамен байланысқан,
Оқиғаның барлық процедурасы Private кілтті сөзінен басталады. Ол
Оның көріну аймағы модульмен шектеледі және формадан тыс жерде
Ашық процедура(Public)Кейбір жағдайда процедураға формадан тыс жерде қол жеткізе
Сіз кез келеген ашық немесе жабық процедураны орындай аласыз,
Test
Айтылға тек Sub процедурасына қатыстфы:функция кішкене басқаша шақырылады.
Әрекеттер. Класс әрекеті-модуль процедуралар сияқты мәнде. Әрекет атында көріну
Жабық әрекеттің мысалы ретінде мәліметтер қорынан функция алу әрекетін
Private Function GetBalance(AvvountNo As String) As Double
GetBalance=10000000
End Function
Public Function DisplayAccountInto(AccountNo As String, PIN As String) As
If AccountNo=“123456” And Pin= “5551289” Then
DisplayAccountInto=GetBalance(AcountNo)
End If
End Sub
GetBalanceфункциясы жабық деп сипатталған, сырт адамдарға басқалардың себебі жайында
Қасиет
Қасиет-бұл айнымалы, кластың деректерін қайтаруға және алуға арналған. Қасиеттер
Кластың қасиеттірімен жұмысты және PropertyGet, PropertyLet және PropertySet операторларының
Бұл өзіміздің банкомат жайлы мысалымызға қайта оралайық. Ол жерде
Public Account As String
Public PINNO As String
Private Function GetBalance()As Double
GetBalance=10000000
End Function
Public Function DisplayAccountInti() As Double
If AccountNO= “123456” And PINNO= “5551289” Then DisplayAccountInto= GetBalance()
End If
End Function
Property Letжәне Property Get операторларын қолдана отырып жасаған сол
Private AccountNO As String
Private PINNO As String
Private Property Let AccountNo(x As String)
AccountNo=x
End Property
Public Property Let PINNО(x As String)
PIINNO=x
End Property
Private Fuction GetBalance() As Double
GetBalance=10000000
End Fuction
Public Fuction DisplayAccountInto() As Double
If AccountNO= “123456” and PINNO= “5551289”
DisplayAccountInto= “GetBalance”
End If
End Function
Оқиға
Оқиға кластың модулінің ең қызықты бөлігін құрайды. Ол класты
Барлық стандартты программа терезесінде көрінетін процедуралар-оқиғалар. Мысалы, FormLoad процедурасы
Класта оқиғаны анықтау үшін модуль PublicEvent (General) (Description) секциясындағы
PublicEventEvaentName(параметрлер)
Назар аударыңыз бұл жолда нақты процедура тек оқиға хабарламасы
PrivateWithEventsxAsClassName
Мысалы мына жол:
Private WithEvents РAs Person
Жабық Р объектісін хабарлайды, ол Person(адам) классының негізінде құрылған.
Неге оқиғаларға көп назар аударамыз? Өйткені, олар қосымша мәліметтерді
Біздің кластың негізгі концепцияларымен танысу аяқталды. Формалар, программалық модулдер
1.4.1. «Атмосфералық ауаның ластануы мониторингісі»ақпараттық жүйесі мысалында VBA
Анықтама:
Сервер бөлігі – Statistic Analytic System (SAS);
Қолданушы бөлігі – SAS, VBA;
Бапталған есеп берулер – SAS, MS Excel, MS Word
Есеп беруді таңдауға арналған форма:
А) «Бірегей концентрациялы максимумнан асатын концентрациялы ластайтын заттары бар
MS Excel-ге есеп беру шаблоны
MS Excel-ге бапталған есеп беру
MS Word-та есеп беру шаблоны
MS Word-тағы бапталған есеп беру
1.4.2. «Атмосфералық ауаның ластануы мониторингісі»ақпараттық жүйесі мысалында кейінірек
А) таңдалған параметрлі шаблонды (Алматы мен Балхаш, наурыз, 2013
MS Excel-де бапталған шаблондар
Б) деректер қорына алдын ала дайындалған және толтырылған шаблондары
Жоғарыда келтірілген мысалдарды талдау
1.3 бөліміндегі мысалмен салыстыра отырып, жоғарыда келтірілген мысалдарда
2. Есеп берулерді генерациялау үшін MS Excel –де құрама
2.1 Құрама кестелермен танысу
Excel парағында деректер қорының кестесінің бар болуы құрама
Мысалы,
Құрама кестені жасау үшін Данные( Сводная таблица” меню пункттері
Құрама кестенің түрін редактрлеу мүмкіндіктері:
Деректердің элементтері бойынша операцияны өзгерту
Фильтрді пайдалана отырып, қатар Өрістерінің нақты мәндерін таңдау:
Таңдалған өрістің қорытынды статистикасын өзгерту:
Кесте параметрлерін өзгерту:
Есеп беру форматын өзгерту:
Есеп беруді диаграмма түрінде көрсету:
2.2. Excel –дегі деректер қорынан есеп берудің динамикалық
Мысал үшін «Экологиядағы төтенше жағдайлар орталығы» ақпараттық жүйесіндегі
Анықтама:
Серверлік бөлігі – Statistic Analytic System (SAS), Oracle;
Қолданушы бөлігі – SAS, VBA;
Қалыптастырылған есеп берулер – SAS, MS Excel.
Ақпараттық жүйеде келтірілген есеп беру
«Excel-ге экспорттау …» функциясын шақыру
Деректер қоры кестелері мен Excel-дегі құрама кестелердің фрагменті
Деректер қорын басқару жүйесінің жабдықтарының көмегімен ақпараттық жүйедегі есеп
Бұл есеп беруді жүктеу (экспорттау) қолданушы көзқарасымен қарағанда тура
Жоғарыда келтірілген мысалдарды талдау
1.3 және 1.4 бөлімдеріндегі мысалдармен салыстыра отырып, жоғарыда
Деректер қорына сұраныстар нәтижелерін және олардың сипаттамаларын Excel форматына
жүктеу нәтижелері бойынша Құрама кестелер программасын жазу үшін Excel
Қорытынды
Орындалған дипломдық жұмыстың негізгі нәтижесі «VBA әдістерімен MS
MicrosoftVisualBasic-ең жаңа программалау тілдерінің бірі болып табылады. Visual Basic
Интегралдық құралсыз Visualbasic программалау ортасында жұмыс істеу өте қиын.
Дипломдық жұмыста қарастырылған негізгі тақырып бойынша тарауларға бөліп, солардың
Дипломдық жұмысты өңдеу барысында тақырыпқа қатысты көптеген әдебиеттер
Менің дипломдық жұмысым өзекті және қойылатын талаптарға анық
Мен өзімнің дипломдық жүмысымды қортындылай келе, бұл жобаның есеп
Есепберудің кішігірім генераторы жасалынып, кестедегі өзгертулер мен түзетулерді өз
Осы дипломдық жұмыста VBA әдістерімен MSExcel-де есептерді генерациялау толығымен
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
С. Браун “Visual Basic 6”: учебный курс, Питер, 2001ж
Микаэл Хальворсон “Шаг за шагом. Microsoft Visual Basic 6.0.”
Е.Ы.Бидайбеков “Подготовка специалистов совмещенного с информатикой профиля в Републике
“Visual basic Руководство по программированию” Система программирование по Windows,
“Microsoft Visual Basic 6.0.” ,“ЭКОМ”, Москва 2000.
Microsoft Visual Basic 6.0. Система программирования для Windows
Е.Қ. Балапанов, Б.Б. Бөрібаев, А.Қ. Дәулетқұлов”Жаңа ақпараттық технологиялар: Информатикадан
К.З.Халықова “Инфрматиканы оқыту әдістемесі”, Алматы, “Білім” 2002 ж.
Михаил Рейтингер, Геральд Муч “Самоучитель по компьютерной графике”,BHV, “Ирина”,
Электронды кеcтелерді пайдалану ережелері. Әдістемелік құрал. 1996.-31 бет. Құрастырушылар:
Дж. Уокенбах. Microsoft Excel 2000.
Лабораторный практикум по информатике. Под ред. проф. В.А. Острейковского.
Е.Балапанов, Б.Бөрібаев. Информатикадан 30 сабақ. 1998 ж
Беркінбаев К.М. және т.б. Кестелік процессорды пайдалану. Кентау-2003ж.
3
61
Форма конструкторы
Форма
Жоба есі
Меню жолы
Құралдар тақтасы
Элементтер тақтасы
Қасиеттер терзесі
Батырма
Текстік жол
Каталог тізімі
сағат
Көлденең айналым жолдары
Комбинированный жолдары
жалауша
жиек
жазу
Сызық
Файл
Диск
Тік айналым жолдар
Тізім
Ауыстырып қосқыш
Терезе шекарасы
Аты
Меню терезесі
Ole элементі





Ұқсас жұмыстар

---

Мәлімет қоймасын құру қадамы

---

Visual Вasic ортасында “Мектеп математикасына көмекші есептегіш құрал” дайындау

---

Delphi программалау ортасы

---

Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ). Негізгі ұғымдар. МҚБЖ - нің функционалды мүмкіндіктері. МҚБЖ - мен жұмыс істеу негіздері

---

Visual Basic программалау ортасы туралы

---

Delphi ортасында жұмыс жасау

---

Visual basic программалау ортасы

---

Операторлар және ішкі программалар (Delphi программалау ортасы)

---

Visual basic ортасында сызықтық бағдарлама құру»

---

Delphi программалау ортасының негізі

---