Арамшөптер және өсімдіктерді қорғау мәселелері
ЖОСПАР
Кіріспе..................................3
І бөлім. Арамшөптер және өсімдіктерді қорғау мәселелері......................5
1.1 Өсімдіктер қорғау саласындағы өзекті мәселелер............5
1.2 Карантинді арамшөптер және олармен күрес....................9
ІІ бөлім. Қостанай облысының қара топырағы жағдайында арамшөптермен күресудің
ІІІ бөлім. Өсімдіктер карантині және арамшөптер туралы ҚР заңнамасы...........................18
Қорытынды........................35
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..........................37
Кіріспе
Қазақстан Республикасында ауыл шаруашылығы өндірісі маңызды салалардың бірі және
Тақырыптың өзектілігі. Қазақ өсімдік қорғау және карантин ғылыми- зерттеу
Арамшөп – егіс танаптарында өсетін жабайы өсімдіктер. Оның Қазақстанда
Курстық жұмыстың негізгі мақсаты мен міндеттері:
ауылшаруашылығындағы арамшөптердің түр құрамын анықтау;
Қазақстан топырағындағы арамшөптердің тұқымдық қорын зерттеу;
егістіктерде түрлі мерзімдерде және егістен тыс арамшөптер басқан жерлерде
гербицидтердің өнімнің технологиялық сапасына әсері мен сынақтан өткізілетін гербицидтердің
егістіктердегі арамшөптерге қарсы гербицидтерді қолдану жүйесіне экономикалық тұрғыдан баға
Курстық жұмыстың ғылыми жаңалығы. Қазақстанның ауыл шаруашылығындағы бір жылдық
Курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен және қорытынды мен пайдаланылған
І бөлім. Арамшөптер және өсімдіктерді қорғау мәселелері
1.1 Өсімдіктер қорғау саласындағы өзекті мәселелер
Қазақстанда да ауылшаруашылығы өндірісіне зиянды организмдер мен арамшөптерден келіп
Енді арамшөптерге келсек, олардың салдарынан өнім 40-50 %-ға, тіпті
Ауыл және орман шаруашылығында зиянды организмдердің таралуы мен дамуын
Пестицидтерді кең пайдалану нәтижесінде дақылдарды күтіп-баптауға қажет қол күші
Ғалымдардың пайымдауы бойынша 21 ғасыр биотехнология ғасыры болмақ. Осыған
Егер, өткен ғасырдың 80-жылдарына дейін өсімдіктерді зиянкестер мен аурулардан
Өсімдіктерді қорғау жайлы Қазақстанда 2002 жылы қабылданған заңға сәйкес
Республикамызда кең қолданылып жатқан пестицидтерден қоршаған орта мен адам
Өсімдіктер қорғау құралдарының қоршаған ортаға теріс әсерін төмендетіп, биологиялық
Қазақстанға келсек, пестицидтер қолдануға арналған техникалар талапқа сай ма,
Ауыл шаруашылығы дақылдарын әртүрлі зиянды жәндіктер мен аурулар және
Нағыз отандық пестицидтер шығару үшін Білім және ғылым министрлігінің
Өсімдік қорғау саласы бойынша ауыл шаруашылық тауарларын өндірушілерге мемлекет
Өкінішке орай, бұл орасан зор қаржының бәрі бірдей өз
1.2 Карантинді арамшөптер және олармен күрес
Арамшөптер – адамдардың қатысуынсыз мәдени дақылдармен бірге өсуге бейімделген
Өсімдік қорғау және карантин департаментінің мәліметі бойынша, карантинді арамшөптер
Арамсояу Cuscuta S.P. – бір жылдық паразит шөп, Қазақстанның
Арамсояу мәдени дақылдардағы зат алмасуды бұзады. Арамсояу түтікше тамырлары
Егістікті арамсояудан арылту үшін агротехникалық шаралардың жиынтығын қолдану керек,
Қаскелең тәжірибе шаруашылығындағы қызылша егістігінде арамсояу және басқа арашөптермен
Ермен жапырақты ойран шөп – бір үйлі, бір жылдық
Өсімдік гүлдеген кезде олардың миллиардтаған тозаң тәрізді ұсақ тұқымдары,
Сондықтан егістікті ермен жапырақты ойран шөптен тазарту үшін бірлескен
Тікенек алқа-Solanum cornutum Lam. Біржылдық шөп. Тамыры, сабағы тік,
Карантинді шөптердің тұқымы басқа жерлерге тарамау үшін барлық жер
Карантиндiк объектiлер, бөтен текті түрлер және ерекше қауiптi зиянды
В. Арамшөптер
Ambrosia trifida L.
Iva axillaris Pursh.
Ipomoea hederacea L.
Ipomoea lacunosa L.
Solanum carolinense L.
Solanum elaeagnifolium Cav.
Solanum triflorum №utt.
Helianthus californicus DC.
Helianthus ciliaris DC.
Striga sp.sp
Cenchrus payciflorus Benth.
Bidens pilosa L.
ҚР Үкіметінің 2009.11.09. № 1351 Қаулысымен мазмұн бөліммен
Б. Арамшөптер
Ambrosia artemisiifolia (L.)
Ambrosia psilostachya (D.C.)
Acroptilon repens (D.C.)
Solanum rostratum Dun.
Cuscuta sp.sp
Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2002 жылғы 10 желтоқсандағы
№ 1295 қаулысымен
Бекітілген
ІІ бөлім. Қостанай облысының қара топырағы жағдайында арамшөптермен күресудің
Қазақстан Республикасының президенті Н.А.Назарбаев өзінің кезекті халыққа жолдауында соңғы
С.В. Кулагин өзінің есеп беру баяндамасында 2007 жылы бидай
2008 жылы белгіленген технологиялармен 3 млн га жер меңгерілді,
Ылғалды сақтау ресурстық технологиясы дегеніміз:
Жерді интенсивті өңдеуден бас тарту. Себу айналымындағы минималды немесе
Биылғы жылғы нақтылы өнімділіктің уақталынған өсімдік қалдықтармен топырақты өңдеу.
Жердің топырақ құнарлығының дефицитсіз балансына жағдай туғызу. Топырақты қоректендірудің
Қазіргі жоғарғы өндіріс техникасының жиынтығын қолдану.
Минималды өңдеу бір немесе бірнеше ұсақ өңдеулерден тұрады.
Нөльдік өңдеу барлық өңдеу түрлеріне кірмейтін топырақтың бастапқы өңделуі.Өңделмеген
Ылғалды сақтау ресурстары технологиясы - бұл жер жыртудан,
Біз осының орнына не аламыз? Топырақты өңдеу (әсіресе
Жердің құнарлығының жоғалуы нәтижесінде топырақтың қоректену тәртібі нашарлайды, топырақ
Сонымен өңдеу кезінде біз топырақ ылғалдылығын және құнарлылығын жоғалтамыз.
Өнімділігі жақсы топырақта микроорганизмдердің саны 1 га топырақта бірнеше
Топырақ бұл тірі организм, тірі дене, оның (егер ол
Топырақты өңдеудің жаңа технологиясы егін шаруашылығының экологиза-циясының ең маңызды
Соның ішінде топырақтың жоғарғы қабатын өңдеуге ерекше көңіл бөлінеді,
Сабанды және басқа да өсімдік қалдықтарын егіс алқабының жоғарғы
Ресурсты сақтау технологияларын қолдану дәнді-дақылдардың сабанын пайдалану арқылы топырақ
Топырақтың жоғарғы беті органикалық заттармен қамтамассыз етілген егін алқабында
Топырақтың аэрирдік су қабатының интенсивті қаныққан бөлігінің тұрақтылығының жоғарлануына,
Ылғалды сақтау ресурсы технологиясының маңызы агроэкологиялық артықшылығы топырақтағы су
Әсіресе егістік қабатын ылғалмен қамтамасыз етуді жақсартуды айтуға болады
Топырақтың жоғарғы жағының кебуі тістік борондар мен культиваторлар КПС-4,
Ұсақ дән егудің мүмкіндігі күзден қалған сабан қалдықтары бар
Егін егілгеннен кейін қалыптасатын ұсақталған сабан және топырақтың тығыз
Бұл бидайдың екінші тамырын қалыптастыру үшін және өнімділікті арттыру
Әрине, жоғарыда айтылған тікелей егу артықшылықтары тез арада болмай-ды,
Механикалық өңдеуден бас тарту көптеген ғалымдардың пікірі бойынша, егістіктің
Сондықтан топырақ өңдеу кезінде жасалынатын барлық шараларды орындау егін
Сонымен қатар арамшөптерді культиваторлармен кескенше қазіргі заманғы гербицидтерді пайдаланған
Егер көпжылдық арамшөптерді қазан айының ортасына дейін гербицидтермен өңдейтін
Себу айналымының 4-польдік дәнді булаудың және егістіктің ластануының есеп
Сонымен жоғарғы дәрежеде жерді игеруде гербицидтерді пайдалану егіс даласын
Топырақты өңдеудің нөльдік технологиясының ылғалды сақтауда дәстүрлі және жаңа
Булаудың алдында демалуға қойылған егістік + ұсақталған сабан нұсқасы
Буланудың соңына қарай егіс даласының жоғарғы қабатында (0-5см) және
Дәстүрлі технология нұсқасы бойынша өсімдік қалдықтарының массасының кемуі едәуір
Буланудың гербицидтік нұсқасында булану соңында өсімдік қалдықтарының мөлшері мен
Булануға қойылған егіс даласына өңдеу технологиясы және өсімдік қалдық-тарының
Топырақтың қопсыған қабаты оның негізгі қасиетіне және сулылығына, арасына
Дәнді-дақылдардың көлемдік массасы, яғни тығыздығы көптеген зерттеулер нәтижесі көрсеткендей
4 жылдық зерттеудің орташа мәні топырақты булаудың соңына қарай
Жаз уақытында булануға қойылған егіс даласын өңдеу СЗС-2,1,СКП-2,1 тырмаларымен
Бұл міндеттерді шешу белгілі уақытты қажет етеді. Сол себепті
24,8 – 25,7 ц/га, технологиялардың нұсқаларының айырмашылығы аз. (+1,1ц/га
ЖЖМ-ға шығын 21,3%-тен 7,2%-ке нөльдік технология бойынша азайды. Ал
Топырақты механикалық өңдеуді гербицидтікке ауыстыруда еңбек шығыны 1га себуайналымында
Минималды және нөльдік технология 3038-4868 тг/га немесе гектарына 9,2-14,7%
Минималды және нөльдік технология шығынның жоғары қайтымын, 2,91-2,93, дәстүрлі
Минималды және нөльдік технология өзіндікқұны аз дәнді өсіруге (6715-6747тн/т)
Сонымен минималды және нөльдік технологиялардың экономикалық тұрғыда артықшылығы еңбек
Ал технологиялық тұрғыда топырақты өңдеуді төмендету жұмыс жүргізуді азайтуға,
ІІІ бөлім. Өсімдіктер карантині және арамшөптер туралы ҚР заңнамасы
Өсімдіктер карантині туралы 1999 ж. 11 ақпандағы N 344-1
Қазақстан Республикасының Заңы
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгi ұғымдар пайдаланылады:
1) импорттық карантиндiк рұқсат - Қазақстан Республикасының уәкілетті органы
2) жерсiндiру-карантиндiк көшеттiктер - импорттық отырғызылатын және тұқымдық материалдағы
3) карантиндi аймақ - карантиндi объектiнiң анықталуына байланысты белгiленген
4) карантиндiк шара - Республика аумағына карантиндi объектiлердiң енуiн
5) карантиндi объект - бекiтiлген Карантиндiк түрлер тiзбесiне сәйкес
5-1) карантиндік сертификат - мемлекет ішінде тасымалдауға арналған карантинге
6) өсiмдiктер карантинi (фитосанитариялық қорғау) - Республиканың өсiмдiк ресурстары
7) өсiмдiктер карантинi бойынша бақылау - уәкілетті органның лауазымды
7-1) фитосанитариялық тәуекелді бағалау - қолданылуы мүмкін фитосанитариялық шараларды
8) карантиндi объектiнiң ошағы - карантиндi объект анықталған және
9) карантинге жатқызылған өнiм - өздерi арқылы карантиндi объектiлердi
9-1) өсiмдiктер карантинiн қамтамасыз ету жөнiндегi республикалық мемлекеттiк кәсiпорындар
9-2) өсімдіктер карантині жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі -
10) фитосанитариялық сертификат - карантинге жатқызылған экспорттық өнiмнiң карантиндiк
11) фумигациялық отрядтар - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес уәкілетті
12) бөтен тектi түр - Қазақстан Республикасының флорасы мен
2-бап. Өсiмдiктер карантинi саласындағы заңдар
Өсiмдiктер карантинi жөнiндегi Қазақстан Республикасының заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына
3-бап. Өсiмдiктер карантинiнiң негiзгi мiндеттерi
Өсiмдiктер карантинiнiң негiзгi мiндеттерi мыналар болып табылады:
1) Республика аумағын шет елдерден немесе карантиндi аймақтан карантиндi
2) карантиндi объектiлердi анықтау, оқшаулау және жою, сондай-ақ Республиканың
3) өсiмдiктер карантинi саласындағы заңдар мен белгiленген ережелердiң сақталуына
4-бап. Өсiмдiктер карантинi жөнiндегi мемлекеттiк шараларды жүзеге асыру принциптерi
Республика аумағында өсiмдiктер карантинi жөнiндегi мемлекеттiк шараларды жүзеге асырудың
1) Республиканың азық-түлiк және шикiзат қауiпсiздiгiн сақтап тұpy және
2) өсiмдiктер карантинi жөнiндегi заңдарды мемлекеттiк реттеу, мемлекеттiк бақылау
3) өсiмдiк ресурстары мен өсiмдiк тектi өнiмге карантиндi объектiлердiң
4) халықтың, жеке және заңды тұлғалардың, ұйымдардың, мемлекеттiк басқару
5) тиiстi шарттар негiзiнде өсiмдiктер карантинi саласындағы халықаралық ынтымақтастық.
2-тарау. Өсімдіктер карантині саласындағы
мемлекеттік реттеу
5-бап. Өсiмдiктер карантинi саласында мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын органдар
1. Өсiмдiктер карантинi саласында мемлекеттiк реттеудi Қазақстан Республикасының Үкiметі,
2. Уәкiлеттi орган туралы ереженi, Қазақстан Республикасының аумағын карантиндiк
3. Уәкiлеттi органның және шекаралық пункттерi мен шекарадағы постыларын
Өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлар туралы ережені уәкілетті орган
Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңдарына сәйкес
6-бап. Өсiмдiктер карантинін қамтамасыз етудiң мемлекеттік жүйесi
Қазақстан Республикасының өсiмдiктер карантинiн қамтамасыз етудiң мемлекеттік жүйесiне:
1) уәкiлеттi мемлекеттiк орган және шекаралық пункттерi мен шекарадағы
2) Қазақстан Республикасы Yкiметінің шешімi бойынша құрылатын мемлекеттiк карантиндiк
3) фитосанитариялық зертханаларымен және фумигациялық отрядтарымен қоса алғанда, өсiмдiктер
7-бап. Уәкілетті органның құзыретi
1. Уәкілетті орган:
1) өсімдіктер карантині саласындағы мемлекеттік саясатты әзірлеп, іске асырады;
2) өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік іс-шаралар белгіленіп, жүзеге асырылатын
3) Қазақстан Республикасында және басқа да елдерде карантинді объектілердің
4) өсімдіктер карантині саласында қолданбалы ғылыми зерттеулер жүргізуді ұйымдастырады,
5) өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлар туралы ережені бекітеді;
6) карантинді объектілер залалдаған залалсыздандыруға немесе қайта өңдеуге жатпайтын
7) өз құзыреті шегінде өсімдіктер карантині жөніндегі нормативтік құқықтық
8) карантиндік іс-шараларды жүзеге асырудың тәртібі мен тәсілдерін регламенттейтін
9) ғылыми-зерттеу ұйымдарымен бірлесіп, халықаралық нормалар талаптары мен ұсынымдарды
10) Өсімдіктер карантині жөніндегі бас мемлекеттік инспектор лауазымына орналасуға
11) карантинді объектілердің таралу ошақтарын анықтау, оқшаулау, жою және
12) карантинге жатқызылған өнімдер транзитінің шарттарын айқындайды;
13) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен пестицидтерді (улы химикаттарды)
14) карантиндік объектілердің таралу ошақтарын оқшаулау және жою үшін
15) карантиндік объектілердің таралу ошақтарын оқшаулау және жою үшін
16) өсімдіктер карантині жөніндегі шекаралық пункттер мен постыларда карантинге
17) карантинге жатқызылған әкелінетін өнім келіп түсетін соңғы пункттерде
18) карантинге жатқызылған әкетілетін өнімді тиеп-жөнелту орындарында тұрақты карантиндік
19) өсімдіктер карантині жөніндегі шекаралық пункттер мен постыларда әкетілетін
20) республика базарлары мен кәсіпорындарында карантинге жатқызылған өнімдерді тұрақты
21) өсімдік текті өнімдерді өсіретін, дайындайтын, жинайтын, өңдейтін және
22) карантинді объектілердің таралу ошақтарын анықтау, оқшаулау және жою
23) анықталған Қазақстан Республикасының өсімдіктер карантині жөніндегі заңнамасын бұзушылықтарды
24) жерсіндіру-карантиндік көшеттіктерде импорттық себу материалдары мен отырғызылатын материалдардың
25) карантинге жатқызылған өнімге фитосанитариялық, карантиндік сертификаттар және импорттық
26) Қазақстан Республикасының Үкіметіне және жергілікті атқарушы органдарға карантиндік
27) карантинді аймақтарда міндетті іс-шаралардың орындалуына тұрақты бақылау жүргізеді;
28) халықаралық нормалар мен талаптардың өсімдіктер карантині саласында жасалған
29) халықаралық ұйымдарда өсімдіктер карантині мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының
2. Тиісті уәкілетті органның басшысы Қазақстан Республикасының Өсімдіктер карантині
Уәкілетті органның облыстық, (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) аумақтық
Уәкілетті органның және оның аумақтық органдарының өсімдіктер карантині бойынша
3. Уәкілетті орган өз қызметін шекаралық, кедендік, құқық қорғау
4. Уәкілетті органның өз өкілеттіктері шегінде қабылдаған шешімі лауазымды
5. Мемлекеттік органдар мен олардың лауазымды адамдары уәкілетті органның
7-1-бап. Мемлекеттік карантиндік мекемелер мен республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың құзыреті
1. Мемлекеттік карантиндік мекемелер:
1) зертханалық сараптамаға келіп түсетін үлгілердегі карантиндік объектілер мен
2) тексеруге келіп түсетін импорттық, себу материалдары мен отырғызылатын
2. Өсімдіктер карантинін қамтамасыз ету жөніндегі республикалық мемлекеттік кәсіпорындар:
1) карантинді объектілердің ошақтарын анықтайды және олардың таралу шекараларын
2) карантиндік объектілердің таралу ошақтарын оқшаулау мен жоюды жүргізеді;
3) карантинге жатқызылған өнімді залалсыздандыруды, соның ішінде фумигациялауды жүргізеді.
Бұл ретте, осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында тізіп
8-бап. Өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлардың құқықтары
Карантиндік бақылауды жүзеге асыру кезінде уәкілетті органның өсімдіктер карантині
1) карантинге жатқызылған , сондай-ақ, тиiстi халықаралық ұйымдардан алынған
1-1) басқа мемлекеттерден әкелінетін, өзінің фитосанитариялық жай-күйі туралы мәліметтер
2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен заң нормаларының орындалуын
3) зертханалық сараптама жүргізу үшін карантинге жатқызылған өнім үлгілерін
4) жеке және заңды тұлғаларға карантиндi объектiлер ошақтарында және
5) өсiмдiктер карантинi жөнiндегi заңдардың бұзылуына жол берген лауазымды
6) Өсiмдiктер карантинi жөнiндегi ережелердi бұзушылықты жойғанға дейiн жеке
Шағын кәсiпкерлiк субъектiсiнiң қызметiне тыйым салуды немесе оны тоқтата
Шағын кәсіпкерлік субъектісінің қызметіне тыйым салу немесе оны тоқтата
Шағын кәсіпкерлік субъектісінің қызметіне сот шешімінсіз тыйым салуға немесе
8-1-бап. Карантиндік объектілердің таралу ошақтарын оқшаулау мен жоюға арналған
1. Карантиндік объектілердің таралу ошақтарын оқшаулау мен жоюға арналған
2. Пестицидтер (улы химикаттар) қоры карантиндік объектілердің анықталған таралу
3. 2004.20.12 N 13-III ҚР Заңымен алып тасталды
9-бап. Өндiрiстiк қызметi карантинге жатқызылған өнiмге байланысты мемлекеттiк органдардың,
Қызметi карантинге жатқызылған өнiмдi өндiруге, дайындауға, өңдеуге, сақтауға, тасымалдау
1) осы Заңның талаптарын, Өсiмдiктер карантинi жөнiндегi ережелердi және
2) Уәкілетті орган инспекторларының талап етуi бойынша карантинге жатқызылған
3) егiстiктi, аумақты, карантинге жатқызылған өнiм сақталатын қоймаларды жүйелi
4) карантиндi объектiлер анықталған жағдайда уәкілетті органды дереу хабардар
9-1-бап. Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың,
астананың) жергілікті атқарушы органдарының құзыреті
Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдары:
1) карантинді объектілердің таралуының есебін жүргізеді және уәкілетті орган
2) темір жол станцияларындағы, теңіз және өзен порттарындағы (пристаньдарындағы),
3) уәкілетті органның ұсынуы бойынша тиісті аумақтарда карантиндік режимді
3-тарау. Өсімдіктер карантині саласындағы
мемлекеттік бақылау
10-бап. Өсiмдiктер карантинi саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру
Өсiмдiктер карантинi саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру уәкілетті органға
Қазақстан Республикасының аумағына карантинді объектілерді әкелудің алдын алу, олардың
Өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік бақылау мен карантиндік шараларды жүргізу
11-бап. Өсiмдiктер карантинi саласында мемлекеттiк бақылауды
жүзеге асыратын лауазымды адамдарды қорғау шаралары
Өсiмдiктер карантинi саласында мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың
12-бап. Өсiмдiктер карантинi бойынша бақылау объектiлерi
Өсiмдiктер карантинi бойынша бақылау объектiлерi мыналар болып табылады:
1) ауыл шаруашылық, орман және сәндiк дақылдарының тұқымдары мен
2) өсiмдiктер ауруларын қоздырушылар - тiрi саңырауқұлақтар өсiмдерi, вирустар,
З) насекомдардың, өсiмдiктер ауруларын қоздырушылардың коллекциялары, тұқымдардың, гербарийлерi мен
4) карантиндi объектiлердiң жұқтырғыштары болуы мүмкiн ауыл шаруашылық машиналары
5) өсiмдiк тектi өнiмдi өсiретiн, дайындайтын, жинайтын, өңдейтiн және
6) базарлар, темір жол вокзалдары, автовокзалдар, өзен порттары, пристаньдар,
13-бап. Карантинге жататын өнiмдi әкелу, әкету, транзиттеу,
ішкі мемлекеттік тасымалдау, тексеру және залалсыздандыру тәртiбi
1. Карантинге жататын өнiмдi беруге немесе оның транзитiне шарт
Құпия сипаттағы ақпараты бар жасалған шарт өнiм берушiнiң жазбаша
2. Карантинге жатқызылған өнімді Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге Қазақстан
Карантинге жататын өнiмге арналған кеден құжаттары фитосанитариялық бақылаудан өткiзiлген
Егер басқа елдердiң карантин шаралары, егер олар Республикада қолданылатын
Жеке және заңды тұлғалар импорттық карантиндік рұқсаттар алу үшін
1) карантинге жатқызылған өнімді Қазақстан Республикасына әкелудің (транзиттеу) мақсаты
2) өнімнің пайдаланылу мақсаты мен орны (мекен-жайы, ал транзиттік
3) карантинге жатқызылған өнімдер импорты немесе транзиті болжанатын экспорттаушы
4) карантинге жатқызылған өнімнің болжамды жету мерзімдері немесе транзиттік
5) карантинге жатқызылған өнім сол арқылы Қазақстан Республикасына әкелінетін
Өтініш беруші карантинге жатқызылған өнімді әкелуге (транзиттеуге) импорттық карантиндік
Импорттық карантинге жатқызылған өнім Қазақстан Республикасының аумағы бойынша жабық
Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан шетелдік дипломатиялық өкілдіктердің, консульдық мекемелердің,
2-1. Қазақстан Республикасының аумағына:
1) уәкілетті органның импорттық карантиндік рұқсатынсыз және экспортқа шығаратын
2) карантиндік объектілер мен бөтен түрлер жұқтырған карантинге жатқызылған
3) топырақты, тамыр жайған өсімдіктерді топырағымен қоса;
4) уәкілетті органмен келісім бойынша ғылыми-зерттеу мақсаттары үшін әкелінетін
3. Карантинге жататын өнiм транзитiне Қазақстан Республикасының уәкілетті органның
4. Карантинге жатқызылған өнімді әкетуге уәкілетті органның аумақтық органдары
1) Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге - фитосанитариялық сертификаттар болған
2) Қазақстан Республикасының ішінде - карантиндік сертификаттар болған жағдайда
Жеке және заңды тұлғалар фитосанитариялық сертификат алу үшін өсімдіктер
1) карантинге жатқызылған өнімнің атауы мен санын;
2) импортқа шығарушы елдің атауын және карантинге жатқызылған өнім
3) импорттық карантиндік рұқсатта немесе экспортталатын карантинге жатқызылған өнімге
4) карантинге жатқызылған өнімді тиеп-жөнелту мерзімі мен орнын;
5) сол арқылы жүкті әкелу болжанатын импортқа шығарушы елдің
Өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлар карантинге жатқызылған әкелінетін өнімнің
Фитосанитариялық сертификатты карантинге жатқызылған өнімде карантиндік объектілердің бар-жоғын тексерген
4-1. Карантинге жатқызылған өнімді облысаралық тасымалдау аумақтық органның өсімдіктер
Карантиндік сертификатты алу үшін жеке және заңды тұлғалар өсімдіктер
Өтінімде карантинге жатқызылған өнімнің атауы, баратын пункті және пайдалану
Карантинге жатқызылған өнімді жүретін жолында немесе баратын пунктінде басқа
Қазақстан Республикасының карантинді аймағынан әкетілетін карантинге жатқызылған өнімді жүру
Әкелінетін карантинге жатқызылған өнім жүктің баратын пунктінде қайтадан карантиндік
5. Карантинге жататын өнiмдi, жүктердi және көлiк құралдарын тексеру
Қазақстан Республикасының аумағына әкелінетін карантинге жатқызылған өнім, карантинге жатқызылған
Шекаралық пункттің және постының өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторы
Егер жүк тасымалдаушы карантинге жатқызылған өнімді карантиндік бақылауға көрсетуден
Карантинді объектілер табылған карантинге жатқызылған өнім қайтаруға, карантиндік арамшөптерден
Ерекше ғылыми немесе өзге де құндылығы бар карантинді объектілер
Карантинге жатқызылған өнімді алып қоюды (оның ішінде, почталық жөнелтілімдерден,
Карантинге жатқызылған өнім карантиндік тексеруден өткізілгеннен кейін және қажетті
Шекарада карантинге жатқызылған өніммен (жүктермен) жүк операцияларын (әкелінген жүкті
Өсімдіктер карантині жөніндегі шекаралық пункттер мен постыларда карантиндік тексеруден
Карантинге жатқызылған өнімдерді және көлік құралдарын тексеруді, жүкті баратын
6. Карантинді объектілерден залалданған көлік құралдары мен карантинге жатқызылған
Импорттық карантиндік рұқсат бойынша, сондай-ақ уәкілетті органның және шекаралық
Шекаралық пункттер мен шекарадағы постыларда карантинге жатқызылған өнімдерде карантиндік
Көлік құралдарының барлық түрлері импорттық карантинге жатқызылған өнімдерді, сондай-ақ
Көлік құралдары мен жүктерді фумигациялауға дайындауды фумигациялық отрядтар мамандарының
Карантинге жатқызылған өнімді залалсыздандыру шетел мемлекеттерінде жүргізілген кезде фумигациялық
13-1-бап. Карантинді объектілерді анықтау тәртібi
1. Карантинді объектілерді уақтылы анықтау, олардың таралу ошақтарының шекараларын
Бұл жұмыстарды орындауды уәкілетті органның және оның аумақтық органдарының
2. Зерттеу нәтижелері, сондай-ақ бұл ретте, анықталған зиянкестер, өсімдік
Аумақтық органдардың өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлары аталған объектілерге
14-бап. Карантин белгiлеу мен оны алып тастау тәртiбi
1. Уәкілетті орган органдарының ұсынуы бойынша карантин режимiн енгiзе
1) екi және одан да көп облыстардың аумағында -
2. Карантиндi аймақтарда карантиндi объектiлер залалдаған карантинге жатқызылған өнiмдi
Карантиндi аймақтан әкетiлген залалданған өнiм қайтарылуға, тазартуға, залалсыздандырылуға немесе
Залалданған өнiмдi залалсыздандыру немесе өңдеу мүмкiн болмаған жағдайда, ол
Карантиндiк шектеулер және карантиндi объектiлердi оқшаулау мен жою жөнiндегi
4-тарау. Дауларды шешу және Өсімдіктер карантині жөніндегі заңдарды бұзғаны
15-бап. Өсiмдiктер карантинi саласындағы дауларды шешу
Өсiмдiктер карантинi саласындағы даулар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен
16-бап. Өсiмдiктер карантинi жөнiндегі заңдарды бұзғаны үшiн жауапкершiлiк
1. Өсiмдiктер карантинi жөнiндегi заңдарды бұзған жеке және заңды
5-тарау. Өсiмдiктер карантинi жөнiндегi iс-шараларды
қаржыландыру
17-бап. 2004.20.12 N 13-III Заңымен алып тасталды
18-бап. Өсiмдiктер карантинiн анықтау жөнiндегi шараларды қаржыландыру
1. Карантиндiк зиянкестер, өсiмдiктер аурулары мен арамшөптер тiзбесiне сәйкес
2. Жеке және заңды тұлғалардың меншігіндегі объектілерде, сондай-ақ жер
6-тарау. Өсімдіктер карантині саласындағы
халықаралық ынтымақтастық
19-бап. Өсiмдiктер карантинi саласындағы халықаралық ынтымақтастық принциптерi
Қазақстан Республикасы өсiмдiктер карантинi саласындағы халықаралық ынтымақтастықты карантиндi объектiлердi
20-бап. Шетелдiк ұйымдар мен азаматтардың Қазақстан Республикасы аумағындағы өсiмдiктер
Егер Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмесе немесе халықаралық шарттармен
21-бап. Қазақстан Республикасының өсiмдiктер карантинi саласындағы халықаралық шарттары
Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда осы 3аңдағыдан өзгеше
Қорытынды
Қазақстанның бидай егістіктерінде жүргізілген гербологиялық мониторингтің мәліметтері бойынша арамшөптердің
Егістен тыс жерлерде арамшөптердің 31 түрі тіркеліп, агрофитоценоздарға қарағанда
Топырақ қабатының тереңдігінің артуымен арамшөптердің тұқым қоры азайды. Тұқымдардың
Гербицидтердің биологиялық әсерлілігі препараттардың химиялық табиғатына тікелей байланысты болды.
Егістен тыс арамшөп басқан жерлерде ураган форте, 500 с.е.
Гербицидтерді қолдану егіс өнімі құрылымының жақсаруына септігін тигізді
Астық тұқымдас арамшөптерге қарсы дақылдың 2-4 нағыз жапырақ кезеңінде
Астық тұқымдас арамшөптерге қарсы фюзилад форте 150, э.к. гербицидін
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. Биғараев О., Қостаков А. Фюзилад-форте гербецидінің егістіктегі арамшөптерге
2. Костаков А. Влияние различных агротехнологий и гербицидов на
3. Сагитов А.О., Костаков А. Эффективность осеннего внесения гербицидов
4. Сыдык Д.А., Сыдыков М.А., Асауов С.Т., Бигараев О.К.,
5. Қожабаев Ж.І. Сыртқы ортаның өнім мөлшері мен дән
6. Кожабаев Ж.И., Егизбаев К.Е. Эколого-физиологические особенности возделывания зерновых
Қожабаев Ж.І. Арамшөпке амал бар // Жаршы, 2003. –
7. Құдайбергенов М.С., Қожабаев Ж.І. Сыртқы орта жағдайларына қарай
8. Киреев А.К., Кожабаев Ж.И. Эффективность применения удобрений на
9. Қожабаев Ж.І. Ауыспалы егістегі арамшөптермен күрес жолдары //
10. Қожабаев Ж.І. Сыртқы орта және масақты дақылдар сорттарының
Арамшөптер және өсімдіктерді қорғау мәселелері
Оңтүстік Қазақстанның тау маңы аймағындағы картопты үздіксіз өсірілетін танабының фитосанитарлық жағдайын зерттеу
Арамшөптер экологиясы
Жануарлар ген инженериясы. Топырақты өңдеу жүйелері
Арамшөптерді биологиялық әдіспен жою
Қазақстанда Ауылшаруашылықтың дамуы
Ауылшаруашылық дақылдардың зиянкестері
Өсімдікті интегралды қорғау жүйесінде шаруашылықты ұйымдастыру
Өсімдік шаруашылығында зиянды ағзалармен күресу шаралары жайлы
Жеміс дақылдарының зиянкестері