Ақпаратты шығару перифериялық құрылғылары

Мазмұны
Кіріспе…………………………………………………………………………....2
1 Тарау. Перифириялық құрылғыларды тағайындау және олардың топтары..4
2 Тарау. Ақпаратты енгізу және шығару перифериялық
2.1 Сыртқы жинақтаушылар.................................................................................5
2.2 Флэш-карталар.................................................................................................6
2.3 Модемдер.........................................................................................................7
3 Тарау. Ақпаратты шығару перифериялық құрылғылары.............................9
3.1 Мониторлар.....................................................................................................9
3.2 Принтерлер.....................................................................................................11
3.3 Плоттерлер (графопостроители)………………………………………….13
3.4 Проекциялық техникалар..............................................................................14
3.5 Аудиожүйе......................................................................................................16
4 Тарау. Ақпаратты енгізу перифериялық құрылғылары...............................17
4.1 Пернетақта......................................................................................................17
4.2 Сканер.............................................................................................................18
4.3 Графикалық планшет.....................................................................................21
5 Тарау. Қосалқы перифериялық құрылғылар..................................................22
5.1 Манипуляторлар.............................................................................................22
5.2 Web-камералар................................................................................................24
5.3 Перифериялық құрылғылар практика жүзінде............................................26
Қорытынды............................................................................................................29
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Мұның барлығы машинаны санауға және көпдәрежелі сандарды көбейтуге
Бұл көрсетілген мәселелрді шешуге бірінші талпыныстар болатын. Бірінші
250 жыл өткеннен кейін кең қолданылатын агрегат –
Операцияның автоматты орындалуы - қажеттілік, операциялар тоқтаусыз
Ендіретін жұмыс «жүрістегі» бағдарлама бойынша жұмыс бағдарламаның
Мәлеметті сақтау үшін арнайы құрылғылар қажеттілігі – жад
Мына барлық идеялар есептеуiш құрылымдардың механикалық негiзi артынан
Ен алғашқы автоматты есептеуіш құрылғылар ХХ ғасырдың ортасында
Ресейде 50 жылдардың басында Н.И Бессонывтын басқаруымен ен
Ал ең алғашқы қолданыстағы ЭЕМ Д.Моучилли және П.Эккерта
Бұл және басқа бiрiншi ЭЕМ ең
Есептеуіш техниканың дамуымен жаңадан ЭЕМ да шыға бастады.Олар
Тарау 1. Перифириялық құрылғыларды тағайындау және олардың топтары
ПҚ негізгі міндеттері өңдеу үшін арналған программалар мен
Перифериялық құрылғыларды функционалдық тағайындауы бойынша бірнеше топтарға бөлуге
Енгізу-шығару құрылғысы – ақпаратты ДКға енгізу үшін қолданылады,
Шығару құрылғысы - операторға қажетті форматта ақпаратты
Енгізу құрылғысы – енгізу құрылғысы болып табылатын
Қосымша перифериялық құрылғы – «тышқан» манипуляторы сияқты, ДКдің
Тізілген топтардың әрқайсылары арнайы функцияларды істейді, өзінің шамасына
Тарау 2. Ақпаратты енгізу-шығару перифериялық құрылғылары
Енгізу-шығару перифериялық құрылғары міндеттеріне байланысты әр түрлі болады.
2.1. Сыртқы жинақтаулар.
Магнитті жинақтаулар – стримерлер. Жеткілікті үлкен көлемі мен
(стример)
Магнитті жинақтаушыға тек резервті көшірмелер ғана сақталмайды, сонымен
Магнитті жинақтаушыларға жазу принципі жинақтаушының магниттік қабатының жеке
Магиттік оптикалық дискілер жинақтауыш – CD-ROM, CD-R, CD-RW,
CD-R сияқты магниттік оптикалық жинақтауыштардағы ақпараттар тереңдетулер мен
Қайта жазбалы дисктерде магниттік оптикалық принцип қолданылады. Магниттік
Осындай жинақтаушылардың жазба жылдамдығы дискіенгізгінің және дискінің сипаттамасына
2.2. Флэш карталар
Компьютерлердің көлемді мәліметтерді өңдеулерден кейін мәліметтерді қайда және
Дербес компьютер өзінің қымбат ойыншық ретіндегі мәртебесін жоғалтқаннан
Энергиядан тәуелсіз – батарея қажет емес, демек батареяның
Сенімділік – найзағайдың немесе жерге құлаудың әсерінен ақпаратты
Шағын – өзіңмен бірге оңай алып жүру.
Өмірлік – әр кезден кейін жаңа жадты сатып
Универсалды – басқа көптеген құрылғылармен үйлеседі.
Toshiba компаниясы он бес жыл бұрын флэш жадтар
Флэш жадтар түрлі құрылғылардың ішіне орналастыртырлыған, осының негізінде
2.3. Модемдер
Қазіргі кезде модемнің 2 түрі бар: аналогты және
(аналогты модем)
Аналогты модемдер өзінің арзандылығымен әйгілі. Олар интернетке
Модемдердің ДК-мен бірнеше қосылу типтері бар: COM, USB
Тарау 3.Ақпаратты шығару перифериялық құрылғылары.
Шығару перифериялық құрылғысы ақпаратты операторға қажетті форматта шығару
3.1 Мониторлар
Монитор ақпаратты шығару үшін қажетті құрылғы болып табылады.Монитор
Сандық мониторлар.Ең қарапайым – монохромды монитор тек ақ-қара
Аналогты монитор.Аналогтық сигналдың берілуі әр түрлі деңгейдегі қуатпен
Мультижиілікті монитор.Видеокарта синхронизацияның сигналын жасайды.Олар көлденең жиілікті жолдар
ЭЛТ-монитор
Мүмкіндігінше күйге келтіруді былай көрсетуге болады: біржиілікті монитор,тек
Жидкокристалды дисплей(LCD).Олардың пайда болуына себеп болған габариттардың
Негізгі жетіспеушілік – бейнелерді тез өзгерте алмау немесе
(Жидкокристалды дисплей)
Газоплазмалы мониторлар.Шектеусіз LCD-экран.Олардың жетіспеушілігі – электро энергияны көп
Ерекше сенсорлық экрандар тобын бөліп көрсетуге болады, себебі
(Газоплазмалы монитор)
ДК қолданушылары жұмыс істеп тұрған экран алдында алдында
3.2 Принтерлер
Принтер бұл кең таралған, ақпаратты қағазға басып шығаратын
Типтік принтер электрлі теретін машина іспеттес жұмыс жасайды.Артықшылығы:
Матрицалық принтер-бұл ең арзан құрылғылар,басып шығару сапасы қанағаттанарлықтай.Сберкассаларда
(Матрицалық принтер)
Струйный принтерлер жоғары сапалы басылымды қамтамасыз етеді.Олар әсіресе
Струйный принтерлар салыстырмалы түрде аз шулайды.Басып шығару жылдамдығы
(Струйный принтер)
Лазерлік принтерлер – одан да жоғары сапалы баспаға
Кітап және брошюра жасағанда лазерлік принтерлер ерекше тиімді,
Лазерлік принтерлердің екі түрі бар: локальды және желілі.Желілі
(Лазерлік принтер)
Жарықтыдиодты принтерлер – лазерліге балама.Құрастырушы OKI фирмасы.
Термиялық принтерлер.Фотосурет іспетті бейне алуға қолданады.Ерекше қағазды қажет
Micro Dry принтері.Бұл принтерлер фотонатуралды түстер береді.Бұл
3.3 Плоттерлер
Бұл құрылғылар белгілі облыста ғана қолданады : сызу,
Плоттердің сызу өрісінің форматы А0-A4, бірақ рулонмен жұмыс
Планшетті плоттерлер, негізінен форматы A2-A3, бетті белгілеп және
Рулонды (барабанды) плоттер – жалғыз дамытушы плоттер түрі
Кесетін плоттерлер кең таралған, сызбаны пленкаға шығару үшін,
Компьютер мен плоттер арасында байланыс былай жүреді :
3.4 Проекционды техника
Мультимедиа-проекторлары біздің өмірімізге ХХ ғасырда тұрақты кірді, онсыз
(Мультимедиялық проектор)
Мультимедиялық проектордағы сурет – бірнеше негізгі әдіспен қалыптасады:
Мультимедиа-проектор – қазіргі заманғы және жоғары технологиялы құрылғы.Көптеген
3.5 Аудиожүйе
Дербес компьютерларда алуан түрлі дыбысты сигналдардың пайда болуының
Дыбыстық проблемалар дербес компьютерлер үшін толықтай шешілген сияқты
Бұлай болып қалу себебі, көптеген қолданушылар видеофильм көріп
Бүгінгі күнде магазиндерде аудиожүйелер өте көп, екі активті
(Акустикалық жүйе 5.1)
4 тарау.Ақпаратты енгізудың перифириялық құрылғылары
Енгізу құрылғылары дегеніміз бұл құрылғылар көмегімен компьютерге ақпаратты
Енгізу құрылғыларының шығарылуының көптүрлігі өмірге көптеген технологияларды әкелді:
4.1 Пернетақта
Көптеген компьтерлік жүйелердің негізгі енгізу құрылғысы пернетақта болып
Адам дауысын тану жүйесі адам тілін сенімді қабылдамайынша,
Осы уақытқа дейін стандартты пернетақта 101/102 баспалары қолданылып
Бұл бүгінгі күні неғұрлым кең тараған мультимедиялы пернетақталарды
Қосымша баспаларға мультимедиялы қосымшаларды басқару баспаларының тобы (мысалы,
Баспалар екі белгісі бойынша ерекшеленеді: қосылу әдісі
Пернетақтаның компьютерге қосылуы PS/2 порты, USB және
4.2 Сканер
Графикалық ақпаратты тікелей қағаз бетінен немесе басқа да
Қолмен жұмыс істейтін сканерлер – ең қарапайым және
(жарықдиодты қолмен жұмыс істейтін сканер) (лазерді қолмен
Барабанды сканерлер арнайы маманданған типографиялы қызметтерде қолданылады. Жұмыс
(«үйдегі» барабанды сканер)
Беттік сканерлер.Оның алғашқы екі сканерден айырмашылығы, сканерлегенде CCD
Планшетті сканерлер.Ол профессионалды жұмыстарға арналған кең таралған сканер
(Планшетті сканер)
Слайдтарды және микробейнелерді сканерлеу үшін бұрын слайд сканерлер
Проекционды сканер.Жаңа бағытқа байланысты.Түрлі түсті проекционды сканер кез
(қолмен жұмыс істейтін проеционды сканер)
Бүгінгі таңда сканерлерде тағы бір қолдану табылды –
Интерфейс әр түрлі бола алады:
Өздік интерфейс – сканер өзінің уникалды картасымен пайда
SCSI – егер жеткізбейтін комплекттегі картаны пайдаланса, онда
LPT – сканерге порттардың біреуінің жылдамдықты протоколдары қажет
USB – қосылу нұсқасының бүгінгі күнде ең кең
4.3 Графикалық планшет
Конструкторлық және дизайнер жұмыстары үшiн столға қоятын компьютерлер
(Графикалық планшет)
Тiптi,қолмен сурет салудың жақсы дағдыларына қарамастан, сiзге жөндi
5 Тарау. Қосымша құрылғылар.
5.1 Манипуляторлар
Қазіргі таңда монипуляторлардың екі түрі бар:
Тышқан – графикалық интерфейспен жұмыс атқаратын операциялық жүйенің
Тышқан негізгі үш сипаттамасы бойынша ажыратылады: технология қолданатын
Соған қарамастан жақсы ұйымдастырылған мәзір компьютерді басқаруға толық
«Тышқандардың» 2 түрі бар: шарикті және оптикалық. Шарикті
«Тышқан» манипуляторының бірнеше қосылу әдісі бар: COM, PS/2,
COM-порт әдісі арқылы қосылатын «тышқандар» манипуляторлардың алғашқы үлгілерінің
Джойстик – ол бірнеше батырмалы қозғалмалы тұтқаға ұқсас
5.2 Web-камералар
Қазіргі таңда арнайы кәсіби сандық видеобақылау жүйесінің көптеген
(Web-камера)
Локальді жүйе болмаған кезде web-камера тікелей компьютерге
Сымсыз байланыстардың шапшаң дамуы көптеген web камералардың пайда
Web камераның көмегімен текстті немесе суретті тез сканерлеп
Егер интернетке мүміндік болса, онда стандартты программалар
Сізден өшірілген адамдар тобымен видеоконференция құруға болады.
Флеш-картаның принципиалдық схемасы
Микросхемалардың шығарылуының тағайындалуы
Шығару Аталуы Түрі Сипатталуы
1 5VIN V Энергия көзінің кіруі
2 USB_DP 1/0 USB мәліметтердің оң сигналы
3 USB_DM 1 USB мәліметтердің теріс сигналы
4 GND G Жалпы шығару
5 REF RES 0 USB калибровкасының резистры
6 RESET n TMCLK 1 Тестiлiк тәртiбiнiң тастау
7 SM READY 1 Flash сигналы дайын/бос емес
8 SM REn О4 Flash сигналы оқуға рұқсаты
9 SM CE0n O4 Flash сигналы 0 кристал
10 SM CE1n O4 Flash сигналы 1 кристал
11 GP1 IO4 GP1дiң басқару блогiнiң сигналы
12 GP2 IO4 GP2дiң басқару блогiнiң сигналы
13 N.C. NC Қолданылмайды
14 N.C. N.C. Қолданылмайды
15 N.C. NC Қолданылмайды
16 SM_CE2n O4 Flash сигналы 2 кристал таңдамасы
17 SM_CE3n O4 Flash сигналы 3 кристал таңдамасы
18 VDDCORE V Ядроның тоқ көзімен қоректенуі
19 GND G Жалпы шығару
20 VDDIO V Енгізу-шығару үшін тоқ көздері
21 N.C. NC Қолданылмайды
22 SM_D15 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 15
23 SM_D7 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 7
24 SM_D14 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 14
25 SM_D6 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 6
26 SM_D13 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 13
27 SM_D5 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 5
28 SM_D12 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 12
29 SM_D4 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 4
30 VDDIO G Енгізу-шығару үшін тоқ көздері
31 GND A Жалпы шығару
32 SM_D11 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 11
33 SM_D3 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 3
34 SM_D10 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 10
35 SM_D2 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 2
36 SM_D9 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 9
37 SM_D1 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 1
38 SM_D8 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 8
39 SM_D0 IO4 Flash сигналы кіру/шығу 0
40 SM_CLE O4 Команданың iлгешегiнiң Flash шешу сигнал
41 SM_ALE O4 Мекенжайды iлгешектiң Flash шешу сигнал
42 SM_WEn O4 Flash жазу рұқсатының сигналы
43 GP0 IO4 GP0нiң басқару блогiнiң сигналы
44 VDDIO V Енгізу-шығару үшін тоқ көздері
45 GND G Жалпы шығару
46 VDDCORE V Ядроның тоқ көзімен қоректенуі
47 XTALI I Резонаторға кіру
48 XTALO O Резанатордан шығу
Кестеде микросхеманың флэш-жадысы (D2 – D5) Samsung фирмасының
Құрылғының принципиалды схемасы
Қорытынды.
Есептеу жүйелерінің дамуымен бірге, цифрлық әлемнiң тағы басқа
Бұндай құрылғылар ішіне сандық фотоаппаратты жатқызуға болады.
Мұндай фотокамералардан USB-кабель арқылы фотоларды компьютерге орналастыру өте
Компьютердің көмегімен көптеген суреттерді немесе ұнаған мелодияларды қазіргі
Компьютер мен санды видеокамера болған кезде өзіңнің үйіңде
Күн санап санды технологиялар біздің өмірімізге көптеп енуде.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
А.В. Могилев, Н.И. Пак, Е.К. Хеннер. Информатика. М.,
И.П. Норенков, В.А. Трудоношин. Телекоммуникационные технологии. М., 2000.
В.Н. Петров. Информационные системы. С-Пб., 2002.
А.Я. Савельев. Основы информатики. М., 2001.
Статьи журналов Hard&Soft за 2001-2003 г.г.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1.ПҚ негізгі міндеттері қандай?
2. Перифериялық құрылғыларды функционалдық тағайындауы бойынша қандай топтарға
3. Ақпаратты енгізу-шығару перифериялық құрылғыларына қандай құрылғылар жатады?
4. Ақпаратты шығару перифериялық құрылғылардың түрлері қандай?
5. Принтер дегеніміз не?оның қандай түрлері бар?
6. Ақпаратты енгізудың перифириялық құрылғылары
7. Қосымша құрылғылар
8.Монипулятордың түрлері
9.Мониторлардың түрлері
10. Принтерлердің түрлері, қызметі
ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ
1.Ақпаратты ДКға енгізу үшін қолданылатын, операторға қажетті форматта
а) енгізу-шығару құрылғысы
ә) шығару құрылғысы
б) енгізу құрылғысы
в) қосымша перифериялық құрылғы
г) дұрыс жауап жоқ
2. Пайдаланушылар ауысымды жадыға кандай талаптарын қоймайды:
а) энергиядан тәуелсіз
ә) энергиядан тәуелді
б) универсалды
в) өмірлік
г) шағын
3. Ең қарапайым – монохромды, тек ақ-қара бейнелерді
а) аналогты монитор
ә) мультижиілікті монитор
б) сандық мониторлар
в) жидкокристалды дисплей
г) газоплазмалы мониторлар
4. ОКІ фирмасы құрастырған принтерлер қалай аталады?
а) лазерлік принтерлер
ә) маттрицалық принтер
б) типтік принтерлер
в) жарықдиодты принтерлер
г) струйный принтерлер
5. Ең қарапайым және арзан, адам сканерді объект
а) барабанды сканерлер
ә) қолмен жұмыс істейтін сканерлер
б) беттік сканерлер
в) планшетті сканерлер
г) проекционды сканер
6. Қолмен жұмыс істейтін сканердің түріне жатпайтынын
а) өндірістік сканер
ә) проекционды сканер
б) жарықдиодты сканер
в) лазерді сканер
г) жарықдиодты, лазерді
7. Өздік интерфейс:
а) сканер өзінің уникалды картасымен пайда болады және
ә) егер жеткізбейтін комплекттегі картаны пайдаланса, онда оңай
б) сканерге порттардың біреуінің жылдамдықты протоколдары қажет болуы
в) қосылу нұсқасының бүгінгі күнде ең кең таралған
г) дұрыс жауап жоқ
8. USB:
а) сканер өзінің уникалды картасымен пайда болады және
ә) егер жеткізбейтін комплекттегі картаны пайдаланса, онда оңай
б) сканерге порттардың біреуінің жылдамдықты протоколдары қажет болуы
в) қосылу нұсқасының бүгінгі күнде ең кең таралған
г) дұрыс жауап жоқ
9. «Тышқан» манипуляторының қосылу әдісін көрсет :
а) COM
б) PS/2
в) USB
г) ИК (инфракрасный порт)
д) барлық жауап дұрыс
10. Қандай порт әдісі арқылы қосылатын «тышқандар» манипуляторлардың
а) COM
б) PS/2
в) USB
г) ИК (инфракрасный порт)
д) барлық жауап дұрыс
11. Ақпаратты шығару перифериялық құрылғысын көрсетіңіз
а) пернетақта
ә) модемдер
б) мониторлар
в) монипуляторлар
г)графикалық планшет
12. Ақпаратты енгізу перифериялық құрылғысын көрсетіңіз
а) сканер
ә) аудиожүйе
б) модемдер
в) флеш карталар
г) плоттерлер
13. Қосалқы перифериялық құрылғыларды көрсетіңіз
а) графикалық планшет
ә) Web-камералар
б) сыртқы жинақтауыштар
в) принтерлер
г) сканер
14. Сканерленетін объектті шыны бетке орналастырады, бейне бірқалыпты
а) барабанды сканерлер
ә) қолмен жұмыс істейтін сканерлер
б) беттік сканерлер
в) планшетті сканерлер
г) проекционды сканер
15. Toshiba компаниясы қанша жыл бұрын флэш жадтар
а)10
ә)15
б)20
в)25
г)30
16. Қазіргі кезде модемнің неше түрі бар?
а)2
ә)3
б)4
в)5
г)6
17. shattle-принтері қандай принтерге жатады?
а) лазерлік принтерлер
ә) маттрицалық принтер
б) типтік принтерлер
в) жарықдиодты принтерлер
г) струйный принтерлер
18.Плоттерді көрсетіңіз
а) рулонды
ә) лазерлі
б) оптикалық
в) қолмен жұмыс істейтін
г) аналогтық
19. Барабанды сканерге жататынын көрсетіңіз
а) өндірістік сканер
ә) проекционды сканер
б) жарықдиодты сканер
в) лазерді сканер
г) жарықдиодты, лазерді
20. Модемнің қандай түрі бар?
а) рулонды
ә) лазерлі
б) оптикалық
в) қолмен жұмыс істейтін
г) аналогтық
1

Ұқсас жұмыстар

Компьютердің перифериялық құрылғылары

Микропроцессорлық техниканыңсақтағыш құрылғылары

МП жүйесіндегі интерфейс

САНДЫҚ МАШИНАЛАРДЫҢ АРИФМЕТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

5ESS коммутация жүйесі. Ерекшелігі, архитектурасы, жалпы анықтамасы

Параллель және сериялық порттардың тарихы

Микропроцессор негізінде микро ЭЕМ-і ұйымдастыру

Компьютердің құрылымын және оның даму тарихын, принциптерін зерттеу

Үзу сигналдарының классы