Рынок экономикасы рынокқа
ЖОСПАР
Кіріспе 1
1. Нарықтың мәні, атқаратын қызметі, түрлері мен құрылымдары
1.1 Нарықтың мәні, атқаратын қызметі 3
1.2. Нарық құрылымдары және олардың түрлерi 15
II. Нарықтық экономикаға өтудің моделі мен әлсіздігі 20
2.1. Нарықтық экономиканың идеалдық моделі 20
2.2. Нарық экономикасының әлсіздігі 21
Қорытынды 23
Пайдаланылған әдебиеттер: 25
Кіріспе
Қоғамдық өндіріс процесінде қоғамдық өнімнің нақтылы қозғалысы сан
Жалпы рынок мәселесі төңірегінде осы күнге дейін теориялық
Рыноктың атқаратын басты қызметтеріне өндіріс пен тұтынудың арақатынасын
1. Нарықтың мәні, атқаратын қызметі, түрлері мен құрылымдары
1.1 Нарықтың мәні, атқаратын қызметі
Саяси экономикалық мағынада рынокты айырбас қатынасын білдіретін экономикалық
Экономикалық дамудың объективті жағдайы рынокты және оның категорияларын
Соңғы уақытта, теориялық дискуссияларда рынок пен жоспар бір-біріне
Рыноктың атқаратын басты қызметтеріне өндіріс пен тұтынудың арақатынасын
Көп уақыт бойы біздің шаруашылығымыздың бұрынғы социалистік елдердегі
Көтерме сауданың бірінші көрінісі — өндірушілер мен тұтынушылардың
Жалпы тауар айналысы ақша айналысымен тығыз байланысты. Сондықтан
Болашақта нақты жүйенің қалануына ұлттық ақшаның телем қабілетінің,
Өндіріс құрал-жабдықтары айналысының ерекше бір формасы, ауыл шаруашылық
Ұдайы өндіріс процесінде тұтыну тауарлары мен қызмет көрсету
Көптеген елдердің тауар айналымында ауыл шаруашылығы мен баска
Рынокты сапалы жақсы тауарлармен толтыру мен қызмет көрсетуді
ТМД елдерінің ұлттық рыноктары бір-бірімен тығыз байланыста. Олар
Сұраныс пен ұсыныс — халықтың тауарларға деген төлем
Сұраныс пен ұсыныс тепе-теңдігіне халықтың ақшалай табысы мен
Сұраныс пен ұсыныстың арақатынасының бұзылуы тек бағаларды өсіріп
Қазіргі кезеңдегі рынокты реттеудің бір ерекшелігі орталық экономикалық
Еңбек рыногы өндірістің тиімділігін өсіруге, ғылыми-техникалық прогресті жеделдетуге
Еңбек рыногы туралы сөз болғанда жұмысқа тарту теориясында
Еңбек рыногының құрамдас бөлігі жұмысшы күшінің сипатына да
Қазіргі экономикалық теориядағы жаңа көзқарас бойынша жұмыс күші
Көп укладты экономикада жұмысшыны қабылдайтын кәсіпорын оның жұмыс
Қазір мемлекет еңбекақыны жанама әдістермен реттеуді көздейді. Бірақ,
кәсіпкерлік даярлау жүйесінің халық шаруашылығының нақтылы қажетінен алшақ
әр аймақтың жергілікті ерекшеліктері, Қазақстанның экологиялық қолайсыз аймақтары.
Қалаларда да жұмыссыздыққа мәжбүр болғандардың қатары көбеюде.
Қазақстанның село, ауылдарында (өнеркәсібінде де) озат елдермен салыстырғанда
Тиімді экономикада еңбекке тарту ұтымды болу үшін әрбір
1.2. Нарық құрылымдары және олардың түрлерi
Нарық - өте күрделi, көптеген құрылымы бар ұғым.
Сонымен қатар, нарықты аумақтық өзiндiк белгiлерiне сәйкес былайша
Өндiрiс құрал-жабдықтарының нарығы.
Нарықтың iшкi құрылымы өте күрделi, оның маңызды бөлiмi
Материалдық – техникалық жабдықтау – бұл өндiрушiлер мен
Көтерме сауда өнiм өндiрушi кәсiпорындар мен тұтынушы кәсiпорындар
Капитал /қорлар/ нарығы.
Бiздiң қоғамда, көпке дейiн нарық қатынастары сферасына: жер,
Тұтыну тауарлары мен қызмет түрлерiнiң нарығы.
Бiздiң бұрынғы Одақта бөлшек сауда /яғни тұтыну тауарлары
Бүгiнгi таңда тұтыну нарығының қалыптасу жолындағы басты кедергi
Сонымен қатар, кейiнгi жылдары жүзеге асырылып жатқан шаралар
Бiрiншiден, мемлекеттiк сауда монополиясынан бас тарту. Қазiргi кооператорлар
Екiншiден, бұл өзгерiстер жеңiл тамақ өндiрiсi кәсiпорындарын нарық
Ғылыми-техникалық шешiмдер нарығы.
Нарық қандай бiр қоғамда болын, олардың даму процесiнiң
Елiмiзде жұмыс iстеу қабiлетiн жойған ұйымдастыру құрылымы қалыптасты.
Бағалы қағаздар нарығы.
Бұлардың негiзгi түрлерi: - акциялар /бағалы қағаз, дивиденттер,
Еңбек нарығы.
Жолдау формасы бiздiң елге тән құбылыс екенiне күмән
Еңбеккелерге белгiлi бiр жұмыс орны бекiтiлiп берiлiп, тiптi,
1993 жылы республикада еңбек ресурсы 9,4 млн. адам
Ал қазiргi жағдайда аз да болса өзгерiп келедi.
II. Нарықтық экономикаға өтудің моделі мен әлсіздігі
2.1. Нарықтық экономиканың идеалдық моделі
Нарық экономикасы практикада өзінің жоғары тиімділігін дәлелдейді, оған
1. Өндіріс пен тұтынудың өзара байланысын қамтамасыз ету.
2. Өз алдына тәуелсіз шаруашылық жүргізетін өндірушілер еңбегі
3. Бағаның еркін қозғалысы. Рыноктық бағаның мөлшері мен
4. Экономикасы сауықтыру дербес шаруашылық жүргізулердің еңбек нәтижесін
Басқаша айтқанда рынок экономикасы механизміне артта қалған өндіріс
5. Бәсекенің жалпыға бірдейлігі. Рынок экономикасы дегеніміз бәсеке,
а) өндіріс көлемін неғұрлым ұлғайту үшін;
б) шығынды неғұрлым азайту үшін;
в) неғұрлым пайдасы мол салаларда қызмет атқару үшін;
2.2. Нарық экономикасының әлсіздігі
Жоғарыда рынок экономикасын дәріптеуден оның күш-қуаты шексіз мол
1. Макроэкономикалық пропорциялар. Рынок экономикасы халық шаруашылығы салалары
2. Ғылыми – техникалық прогресс. Рынок экономикасы ғылыми
3. Стратегиялық инвестициялар. Капиталдың айналымын тездетуді көздейтін рынок
4. Рыноктың емес секторларды қолдау. Рынок экономикасы рынокқа
5. Әлеуметтік қорғау. Рынок экономикасы өте күрделі әлеуметтік
Шаруашылықты рыноктық ұйымдастыру тарихы әлденеше ондаған ғасырларға созылғанымен,
Өндіріс құралдарын жетілдіріу және еңбек өнімділігінің өсуі нәтижесінде
Қорытынды
Нарықтық экономикаға көшуге орай, жұмысшы күшiнiң жұмыс орнынан
Мемлекеттің міндеті — еңбекшілерге тиімді еңбек етуіне қолайлы
Қазіргі экономикалық теориядағы жаңа кезқарас бойынша жұмыс күші
Көп укладты экономикада жұмысшыны қабылдайтын кәсіпорын оның жұмыс
Қазір мемлекет еңбекақыны жанама әдістермен реттеуді көздейді. Бірақ
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Е.Адаспаев – «Экономика: байып пен бағдар».
2. Мухмедиев А.Б. Ұлттық қоғамдық саяси журнал //
3. Я. Әубәкіров, Экономикалық теория негіздері //
4 . Сейткасымов Г.С., Ильясов А.А. Рыночная экономика,
5. Жуков Е. Ф. Принципы рыночной экономики. –
6. Семенкова Е. В. Операции в рыночной экономике.
7. Мейірбеков. А.Қ, Әлімбетов. К.Ә. -
8. Бабақұлы. Б. - “Тәуелсіздік, нарық,
Е.Адаспаев – «Экономика: байып пен бағдар».
Мухмедиев А.Б. Ұлттық қоғамдық саяси журнал // Ақиқат,
Я. Әубәкіров, Экономикалық теория негіздері // Алматы –
Сейткасымов Г.С., Ильясов А.А. Рыночная экономика, Алматы: Экономика,
Жуков Е. Ф. Принципы рыночной экономики. – М.:
6. Семенкова Е. В. Операции в рыночной экономике.
Кәсіпорындағы маркетинг қызметінің стратегиясы
Шаруашылық саладағы жетілген және жетілмеген бәсекелік жағдайлар
Бәсеке, оның экономикалық табиғаты мен елдiң шаруашылық өмiрiндегi атқаратын рөлi
Монополиялық бәсеке нарығы
Қазақстан Республикасындағы экономикалық ілімнің даму эволюциясы
Нарық шаруашылығының жалпы сипаттамасы туралы ақпарат
Рынок шаруашылықты ұйымдастырудың тиIмдI жүйесI ретIнде
Рыноктың пайда болу шарттары
Рыноктық экономиканы реттеу әдістері
ТАРАУ РЫНОКТЫҚ ЭКОНОМИКАҒА КӨШУ КЕЗІНДЕ МЕМЛЕКЕТТІҢ АТҚАРАТЫН РОЛІ