А.С.Макаренко балалар ұжымын дамытуға қатысты келесі перспективаларды бөліп көрсетті:

1) Жақын, орта, алыс+

2) мектепке дейінгі, жасөспірім, жастық

3) жалпы, топтық, жекелік

4) қол жетпейтіндер, жартылай қол жететіндер, толық қол жететіндер

5) Балалық, ата-аналар