Педагогика өз бетінше ғылым ретінде саналды
1) тәрбие пайда болғаннан кейін
2) Я.А.Коменскийдің еңбектері шыққаннан кейін
3) алғашқы мектептердің пайда болғаннан кейін
4) алғашқы мұғалімдерді дайындау басталғаннан кейін
5) тәрбие мәселесіне байланысты антикалы философтардың еңбектерінің шығуына байланысты