Жекешелендірудің жолдары және оны ұйымдастырудың
Жоспары
Кіріспе 1
Меншік дегеніміз не? 3
Қазақстанда мемлекеттік меншікті жекешелендірудің барысы 7
Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру ұғымы,
Жекешелендіруді ұйымдастыру және оның жолдары 16
Қорытынды 21
Әдебиеттер 22
Кіріспе
Қазақстан Республикасы 2003 жылы Америка Құрама
Экономикада түпкілікті реформалауға бағыт ұстап, қысқа
Курстық жұмыста меншік, мемлекетсіздендіру, экономиканы мемлекет
Курстық жұмыстың өзектілігі - өтпелі экономика
Курстық жұмыстың мақсаты - өтпелі кезеңдегі
Меншік дегеніміз не?
Меншік қоғам өмірінде әрқашан маңызды рөл
Меншік құқықтық мағынасында мүліктік қатынастарды білдіреді.
Экономикалық мағынасында меншік бүкіл шаруашылық процесін
Меншік – бұл зат емес, заттарға
Тарихта меншіктің әр түрлі типтері белгілі,
Еңбектік жеке меншік тұлғалары – жеке
Жеке меншіктің екінші түріне бөтен біреудің
Жекешелендіру (латынша privates- жеке) бұл мемлекеттік
Жекешелендіру – меншік қатынастарын реформалау арқылы
Мемлекеттік өндіріс орындарын жекешелендіру – күрделі
Қазақстанда мемлекеттік меншікті жекешелендірудің барысы
Біздің республикада нарықтық экономикаға көшу барысында
Жекешелендіру Қазақстан Республикасында үш кезеңмен өтті:
Бірінші кезеңде (1991-1992 жылдар) «кіші» жекешелендіру
Екінші кезеңде (1993-1996 жылдар) жаппай жекешелендіру
Үшінші кезеңде (1997 жылдан бастап) жекешелендіру
Кәсіпорындарды мемлекет иелігінен алу және
1993 жылдың наурызында қабылданған «Қазақстан
Осы кездерде энергетика, металлургия, көлік, телекомуникация,
Агроөнеркәсіптік жүйедегі мемлекетсіздендіру мен жекешелендіру оның
Қазақстан Республикасында 1993-1995 жылдар аралығында аграрлық-өнеркәсіптік
1996 жылдың ақпанында 1996-1998 жылдарға арналған
Мемлекеттік мүлікті басқарудың және жекешелендірудің тиімділігін
1999 жылғы 1 маусымда Қазақстан Республикасының
Жекешелендіру нарықтық экономикаға көшудегі негізгі факторлардың,
Жеке меншікке деген көзқарас халықтың бостандыққа
Америка экономистері Кристофер Конте және Альберт
Бірақ мұндай нарықтық экономикадағы жекешелендіру салдарынан
Міне, балалар мекемелері осындай шапқыншылыққа ұшырағандықтан,
Білім және Ғылым министрлігінің мәліметі бойынша,
Өтпелі кезеңде жекешелендіру Қазақстан үшін оңайға
Бұл мәліметтер жекешелендірудің теріс факторының бір
Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру ұғымы,
Мемлекет иелігінен алу дегеніміз – шаруашылық
Мемлекет қарамағынан алудың басты мақсаты –
Жекешелендіру дегеніміз кең мағынасында алғанда, мемлекеттің
Жекешелендірудің негізгі мақсаты – бір орталықтан
Көптеген мемлекеттік кәсіпорындарды акционерлеу, мемлекеттің меншігіндегі
шаруашылық жүргізуші субъект ретінде жеке меншік
бәсекелестік ортаны құру және өндірісті монополиясыздандыруды
шағын және орта бизнесті дамыту;
ірі және бірегей шаруашылық объектілерін қайта
жеке бизнестің артықшылығын және шетелдік инвесторларды
құнды қағаздар рыногы ретінде инвестициялық құрылымдар
Түрлі салалардың ерекшеліктеріне сәйкес мемлекет иелігінен
Қазақстандағы кәсіпорындарды (объектілерді) жекешелендіру тәсілі бойынша
Жылдар 1996 1997 1998 1999
Жекешелендірілді(барлығы) 4056 6777 3073 2318
Соның ішінде жекешелендіру тәсілі бойынша:
Ашық бәсеке сауда 2687 4813 2069
Коммерциялық конкурс 400 468 296 45
Инвестициялық конкурс 115 383 142 9
Басқа да тәсілдермен 854 1113 566
Осы бағдарламаға байланысты мемлекет иелігінен алу
Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіруге жататын
Жекешелендіруге жатпайтын объектілер. Қазақстан Республикасының айрықша
Жекешелендіруді ұйымдастыру және оның жолдары
Республикалық бағдарлама мемлекет иелігінен алу және
Ірі және бірегей мүліктік кешендерді жәке
Орта кәсіпорындарды жаппай жекешелендіру;
Шағын кәсіпорындар – сауда, коммуналдық шаруашылық,
Қазақстандағы кәсіпорындарды жекешелендіру
Мәліметтер\Жылдар 1995 1996 1997 1998 1999
Жекешелендіру бағыттары бойынша кіші (әлеуметтік саланың
Жаппай 147 497 1122 525 131
Дара жоба бойынша 5 28 47
Мемлекеттік ауыл шаруашылық кәсіпорындары 513 138
Жекешелендірілгені (барлығы) 3143 4056 6777 3073
Соның ішінде:
Өнеркәсіп 48 437 608 152 26
Құрылыс 52 45 162 50 16
Ауыл шаруашылығы 514 138 18 9
Көлік 28 101 331 73 147
Сауда және қоғамдық тамақтандыру 1358 1519
Тұрмыстық қызмет көрсету және коммуналдық шаруашылық
Өзге де салалар (әлеуметтік саланың обьектілерін
Жабылып қалған обьектілер мен бітпеген құрылыстар
Кесте мәліметтерін сараптап көрсек, келесі қорытындыларға
1997 жыл өзге жылдармен салыстырғанда, ең
Барлық салалар бойынша, 1997 жылға дейінгі
Жоғарыдағы көрсеткіш жекелеген салаларға тән емес:
Жеке жобалау арқылы жекешелендіру – экономика
Жеке жобаларды шешу мына төмендегі әдістермен
келісілген жағдайда белгілі инвесторларға сату;
аукциондар немесе конкурстар арқылы сату;
нығайту үшін өзара шарт жасау;
акцияларды ашық сату.
Жалпы жекешелендіру – мемлекеттің бекіткен тізіміне
Шағын жекешелендіру – меншіктелушілердің кең көлемдегі
Қазақстандағы кәсіпорындарды (объектілерді ) жекешелендіруден алынған
Жылдар 1996 1997 1998 1999
Жекешелендіруден алынған қаржы 31105,0 56459,2 67138,8
Соның ішінде бөлінгені:
Республикалық бюджетке 30053,4 54980,0 66334,2 35888,8
Жергілікті бюджетке 924,6 227,6 367,6 706,3
Басқа да мақсатқа 127,0 1251,6 437,0
Жекешелендірудің субъектілері болып табылатындар:
Сатушы – жекешелендіруді жүзеге асыруды қамтамасыз
Сатып алушы – жеке тұлғалар, мемлекеттік
Жекешелендірудің объектілері мемлекеттік мына төмендегі мүлік
мелекеттік кәсіпорын және мүлік кешені ретіндегі
өндірістік және өндірістік емес бөлімшелер және
кәсіпорын мүліктері;
акциялар және шаруашылық серіктестердің жарғылық қорындағы
Өтпелі кезеңде басталған реформалар қазірде жалғасын
Қорытынды
Меншік қатынасын қайта пішіндеудің басты бағыттары
Нарықтық экономикаға көшуге байланысты меншіктерге негізделген
Әдебиеттер
Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан
Н.Ә. Назарбаев: «Қазақстан-2030». – Алматы: «Юрист»,
«Қазақстан. Ұлттық энциклопедия», бас ред: Ә.
«Экономикалық теория: оқу құралы», Я.Әубәкіров,т.б., Алматы,
«Человеческое развитие в Казахстане: учебник», Н.К.Мамырова.,
«Policy studies» (журнал), 2005 , сәуір.
«Рух дидары» газеті, 2005, мамыр.
Қазақстан – цифрларда: статистикалық жинақ. –
www.egemen.kz сайты.
«Америка экономикасының негіздері», Office of International
http://usinfo.state.gov сайты