МАЗМҰНЫ
Кіріспе......................4
1 кәмелетке толмағандар қылмыстылығының қылмыстық-құқықтық сипаттамасы..................7
2
2.1. Кәмелетке толмағандар қылмыстылығына мүмкіндік туғызатын жағдай мен
2.2. Кәмелетке толмағандар қылмыстығының алдын алу....40
Қорытынды....................60
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.......65
Кіріспе
Қазіргі кезде өскелең ұрпақты салаутты
Біздің қоғамның бұдан әрі дамуына
Егеменді және тәуелсіз Қазақстан демократиялық және
Осындай күрделі және қиын-қыстау өтпелі кезеңде жастар халқымыздың
Өскелең ұрпақты тәрбиелеудің маңыздылығына басты
Бірақ өскелең ұрпақты тәрбиелеуде маңызды
Республикада кездесетін кәмелетке толмағандар арасындағы бақылаусыздық
Өскелең ұрпақтың денсаулығын қорғау мен
Қазақстан Республикасы Конституциясының 27 бабына
Бірақ, кейінгі жылдары республикада жастардың
Статистикалық мәліметтер кәмелетке толмағандар арасында
Өкінішке орай, қарастырылып отырған тұлғалар арасындағы қылмыстылық,
Криминология зерттеушілерінің көптеген зерттеулері, кәмелетке толмағандардің қылмыстылығы – бұл
Кәмелетке толмағандардің қылмыстылығының криминологиялық сипаттамасын қарастырмас бұрын біз кәмелетке
Кәмелетке толмағандардің қылмыстылығы мәселесін зерттеу отандық, сондай-ақ шетелдік ғалым-зерттеушілердің
Дипломдық жұмыстың мақсаты - кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстылықты талдау
Белгіленген мақсатты жүзеге асыру үшін келесі міндеттер қойылды:
- Қазақстан Республикасындағы кәмелетке толмағандардің қылмыстылығын қылмыстық-құқықтық талдау;
- кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстылық себептері мен
- кәмелетке толмағандардің қылмыстылығын ескерту.
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығының қылмыстық-құқықтық және криминологиялық мәселелері зерттеу нысаны
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығының
қылмыстық сипаттамасы
ҚазКСР-ның қылмыстық заңдылығында кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауапкершілігінің жеке ерекшеліктерін
Алдыңғы қатарлы отандық және шетелдік заңды ойдың жетістіктерін
Ғылыми жағынан да, тәжірибелік көзқарас жағынан да, қазіргі кезде
Тұңғыш рет Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің арнайы тарауы кәмелетке
Аталған жағдайда заң шығарушы, кәмелетке толмағандар қылмыстылығының психологиялық ерекшеліктеріне,
Мемлекет кәмелетке толмағандардың қылмыстылығының алдын алуға, балалардың қараусыздығымен, жасы
1921 жылдың өзінде-ақ әділет органдары жүйесінде дайындалған «Балалар қылмыстылығымен,
Кәмелетке толмағандарды қылмыстық жауапкершілікке тартудың өзіндік тарихи ерекшелігі мен
Профессор С.Л. Фукс осыған байланысты «...кісі өлтіру мен
Қазақтардың дәстүрлі қылмыстық құқығы нормаларының ықпал етуін Қазақстан территориясында
Қазақстан территориясында 35 жыл бойы әрекет еткен 1926 жылғы
Жасы он төрттен он алтыға дейінгі кәмелетке толмағандарға соттық-түзету
Бірақ КСРО ХКК ОАК 1935 жылғы 7 сәуірдегі «Кәмелетке
Қазақстан Ресубликасының әрекет етіп отырған Қылмыстық кодексі бойынша қоғамға
Республика бойынша соңғы жылдардағы статисикалық мәліметтер, жасы кәмелетке толмағандар
Заң шығарушы қылмыстық жауапкершілікке аз мөлшерлі жасты анықтайды,
Осылайша заң шығарушы «кәмелетке толмаған» терминінің түсінігін анықтады, ал
Қылмыстылық әрекетке тарту, кәмелетке толмағандардың қылмыс жасауға ұмтылысын туғызған
Қылмыстылық әрекетке тарту әрқилы болуы мүмкін: кәмелетке толмағандар арасында
Кәмелетке толмағандарды қылмыстылық әрекетке тарту, кәмелетке толмағанды психикалық немесе
Барлық жағдайларда да заң кәмелетке толмағандарды қоғамға қарсы және
Арамтамақтық тіршілік ету үшін кәмелетке толмағандарды пайдалану, қайыр сұраумен
Осындай әрекеттер баланың денсаулығы мен дұрыс дамуына зиянды әсер
Кәмелетке толмағандарды қылмыстық немесе өзге де қоғамға қарсы әрекетке
Қарастырылып отырған қылмыстыққа тартудың қоғамдық қаупінің артуы, қылмысқа тартушы
Кәмелетке толмағандарды қылмыстыққа және өзге де қоғамға қарсы әрекетке
Қылмыстықты қарастыру көбіне арам ниетті жүзеге асыру мақсатында жасалады.
Қазіргі кезде көптеген шетелдік Қылмыстық кодекстерде кәмелетке толмағандардың қылмыстық
«Кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауапкершілігі» тарауы кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауапкершілігінің
Кәмелетке толмағандарды жазалаудың түрлерін атап өтейік. ҚК 79 бабына
а) айыппұл;
б) белгілі бір қызметпен айналысуға тиым салу;
в) қоғамдық жұмысқа тарту;
г) түзету жұмыстары;
д) тұтқындау;
е) бас бостандығынан айыру .
Кәмелетке толмағандардың жас ерекшелігін есепке ала отырып, оларға қолданатын
Кәмелетке толмағандарға оның бас бостандығын шектеу (45 баптың 3
Кәмелетке толмағандарға қолданылатын жазалардың мазмұнының өзіндік ерекшеліктері бар. Мәселен,
Екі аптадан алты айға дейін сотталған кәмелетке толмағанның
Көріп отырғанымыздай, үлкендерге қарағанда (40 баптың 2 тармағы -
Кәмелетке толмағандарды белгілі бір қызметпен айналысуға тиым салу, олар
Қоғамдық жұмыстарға тарту қылмыстық заңдылықта жаңа түр болып
Қоғамдық жұмыстан бас тартқан жағдайда, ҚК 45 және 46
Түзету жұмыстары сот үкімі шыққанға дейін жасы он алтыға
Ең аз мерзім үлкендердікі сияқты екі ай. Аталған жазаның
Тұтқындау сот үкімі шыққанға дейін жасы он алтыға толған
Кәмелетке толмағанды бас бостандығынан айыру алты айдан он жылға
Бас бостандығынан айырылған кәмелетке толмағандар жазаларын үлкендерден бөлек, екі
Сонымен бірге, кәмелетке толмағандарға тағайындаған жазаның ерекшеліктерін анықтағанда,
Аталған ерекшеліктерді есепке алу, әділ жазаға қол жеткізу үшін,
ҚК 53 бабының 1 тарауындағы «б» тармағында кәнәлінің кәмелетке
Кәмелетке толмағандарды жазадан босататын және тәрбиелік ықпал етудің мәжбүрлеу
а) ескерту;
б) ата-анасының немесе олардың орнындағы тұлғалардың, болмаса мамандандырылған мемлекеттік
в) жасалған зиянның орнын толтыру міндетін жүктеу;
г) кәмелетке толмағанның бос уақытын шектеу мен тәртібіне жеке
д) кәмелетке толмағандарға арналған арнайы тәрбиелік немесе емдеу-тәрбиелік мекемелерге
Аталған шараларды қолдану тек соттың құзіреті болып саналатындығы аталған
Жазадан босату белгілі бір жағдайлардың болуын талап етеді:
қылмысты алғаш жасау;
ауыр емес және орташа ауыр қылмыс жасау;
объективті және субъективті факторлардың (әрекеттің қоғамдық қаупінің сипаты, жасөспірімнің
Көрсетілген жағдайлар болғанда сот айыптау үкімін шығарып, тәрбиелік ықпал
1. Ескерту кәмелетке толмағанның оның істеген әрекетінің зияндылығын және
2. Қадағалауға беру, бұл яғни ата-анасына немесе олардың орнындағы
3. Жасалған зиянның орнын толтыру міндетін жүктеу, кәмелетке толмағанның
4. Кәмелетке толмағанның бос уақытын шектеу мен тәртібіне жеке
5. Орташа ауырлықты қасақана қылмыс жасаған кәмелетке толмағандар үшін
Сот тәжірибесінде кәмелетке толмағандарға тәрбиелік ықпал етудің мәжбүрлеу шараларын
1998-2002 жылдары Қарағанды облысының соттарының тәжірибесіне біз жүргізген талдау,
1) 6 айға дейінгі ұйғарым - 18%;
2) 1 жылға дейінгі ұйғарым - 35%;
3) кәмелетке толмағанның 18 жасқа толуына байланысты шаралар
4) шамаланған мерзімге қандай да бір ұйғарымның жоқтығы –
Кәмелетке толмағандарға тәрбиелік ықпал етудің мәжбүрлеу шараларын
Белгілеген мәселені шешу мен заңдылықтағы қателікті толтыру, жасалған кезде
Ауыр емес қылмыстар жасағаны үшін ең ұзақ жаза екі
Осыған байланысты, ҚР ҚК 10 бабында белгілеген мерзімдерге сүйену
Мұнымен бірге ҚК кәмелетке толмағанға бір уақытта бірнеше тәрбиелік
Тәрбиелік ықпал етудің мәжбүрлеу шараларын кәмелетке толмаған жасөспірім жүйелі
ҚК 83 бабының 5 тармағында қарастырылған мерзім өтіп кеткен
Кәмелетке толмағандарды қылмыстық жазадан шартты-мерзімінен бұрын босату, соттылық және
Қылмыстық кодекс кәмелетке толмағандарды қылмыстық жазадан шартты-мерзімінен бұрын босатудың
а) ауыр емес немесе орташа қылмыс үшін сот тағайындаған
б) ауыр қылмысы үшін сот тағайындаған жазалау мерзімінің жартысынан
в) аса ауыр қылмысы үшін сот тағайындаған жазалау
Кәмелетке толмағанды жазалау мерзімінінен шартты-мерзімінен ерте босатуға негіз болып,
Кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауапкершілігі мен оларды жазалаудың ерекшеліктері ескіру
Мәселен, ҚК 85 бабына сәйкес, аталған Кодекстің 69 және
Сондай-ақ, атап өту керек, ҚК 4 бабына сәйкес жасы
Ізгілік түсінігіне сүйене отырып, заң шығарушы алғаш рет біздің
Заңда қандай жағдайлар ерекше болып танылатыны көрсетілмеген. Бірақ, жасалған
2 Кәмелетке толмағандар қылмыстылығының криминологиялық сипаттамасы
2.1 Кәмелетке толмағандар қылмыстылығына мүмкіндік туғызатын жағдайлар мен себептер
Жастық шақ – бұл жеке тұлғаның қоғамда орнығу
Жастар қылмыстылығының мәселелерін зерттей отырып, оған ықпал ететін маңызды
Қазіргі заманғы қоғамда маргинальдар мындай әлеуметтік топтар бөлігін құрайды,
Маргинальдарды екі топқа бөлуге болады: биомаргинальдар – денсаулығына байланысты
Екінші топ – социомаргинальдар, яғни, қоғамдық-пайдалы байланыстары
Жастар аталып өткен барлық маргинальдық топтардың құрамына кіреді.
Бірақ, ерекше айырмашылықтарына қарамастан, маргинальдардың ортақ сипаты өзінің
Соңғы кездері жастар мен кәмелетке толмағандар қылмыстылығы мәселелеріне
Жастар қылмыстылығының бұрын көтерілген мәселелерін қайталамауға тырысып, біздің бүгінгі
Басқаша айтатын болсақ, жасөспірімді заңмен қарсы қоятын, қоғамға қарсы
Оқудан бастайық. Оқу – бұл жасөспірімнің күшін салатын, оны
Нашар үлгерушілік жасөспірімнің ішкі жағдайын, оның мектепке бару тілегін
Мектептегі жасөспірімнің жағдайы күрделі және бір жақты емес деген
Кәмелетке толмағандардің көбі оларға жақсы қарайды деп есептейтіндері қуанышты.
Бірақ әдеттегі оқушалар арасында 4% ғана өздеріне қатысты парықсыздық
Криминологияда мемлекеттің қоғамға қауіпті қылмыс жасағаны үшін, қылмыскер мәртебесін
Осыған байланысты мектептерде әлеуметтік педагогтар мен полицияның мектептік инспекторлары
Заңға қарсы мінез-құлықтың қалыптасуы уақыт өткізудің түрімен, мәнерімен тікелей
Бос уақытта айналысатын негізгі кәсіп – достарымен араласу -
Жасөспірімдік жас мөлшерінің негізгі тенденциясының бірі – бұл қарым-қатынастың
Құрдастарымен араласу қажеттігі жеке тұлғаның өзіндік танымында күшейе түседі.
Сәтті компанияларда ол ең алдымен, көшбасшы қасиеттеріне ие: достарына
Құқық бұзушы кәмелетке толмағандардің пікірінше, олардың көшбасшылары өзі үшін
Көп жағдайда жасөспірімнің қоғамға қарсы мінез-құлқын қалыптастыру оның құндылық
Осылайша, құндылық бағыттарының өзгеруі, олардың ауытқуы кәмелетке толмағандардің дүниетанымдық
Енді маргинальдардың тағы да бір сипаттамасы – қылмыс құрбандығы
Олар үшін маргинальдық деп аталатын, маскүнемдік, алкоголизм, уытқұмарлық, жезөкшелік
Сауалнама көрсеткендей, кәмелетке толмағандардің үштен бір бөлігі
Алкоголь пайдалану да, нашақорлық та қандай да бір
Осындай жағдайларда кәмелетке толмағандардің, әсіресе құқық бұзушылардың заңсыз
Құқық бұзушы кәмелетке толмағандардің жартысы оның болуын міндетті деп
Қорытындылай келе, Қазақстан халықаралық құқықтың жалы танылған қағидаттарының құзіретін
Республикада соңғы бес жыл ішінде жалпы қылмыс екі есе
Осы уақыт ішінде кәмелетке толмағандар жасаған қылмыстылықтың жалпы санының
Кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстылықпен күрестің өзектілігі қазіргі кезде оның
Сот-тергеу тәжірибесі кәмелетке толмағандар жасаған ауыр қылмыстардың барлығының 20%
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 17 наурыздағы «Қылмыспен күрес
Тәжірибеден көргеніміздей, балалар мен кәмелетке толмағандарді тәрбиелеудегі елемеушілік қарым-қатынас
Кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстылық өте күрделі әлеуметтік құбылыс екені
Қылмыстылықтың алдын алуды схемалық жағынан: қоғамдағы қылмыстекті үрдістердің қалыптасуы
Кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстылықпен күрестің өзектілігі қазіргі кезде оның
Біздің кезімізде қылмыстылықты тудыратын объективтік және субъективтік сипатттағы құбылыс,
Кәмелетке толмағанның қылмыс жасауына себепкер болған себептер: отбасында дұрыс
Өскелең ұрпақты тәрбиелеуде бұқаралық ақпарат құралдарының маңызы зор екендігі
Балалар тәрбиесіне деген елемеушілік қарым-қатынас олардың бақылаусыздығына әкеліп соғады.
Кәмелетке толмағанның қылмыстылық жасауына мүмкіндік беретін жағдай, өзімен өзі
Кәмелетке толмағандардың құқық бұзушылықтары, бірнеше бір мезгілдегі әрекет еткен
Кейбір кәмелетке толмағандардің санасы төмен, тұрақсыз, енді біреулері саналы,
Көп жағдайларда кәмелетке толмағандардың құқық бұзушылықтары кәмелетке толмағандар арасындағы
Балалар мен кәмелетке толмағандарді тәрбиелеудегі маңызды орын отбасыға беріледі.
Өскелең ұрпақты тәрбиелеу, оның дене және рухани күшін дамыту
Біздің елімізде отбасында баланың дұрыс тәрбиеленіп, өсуі үшін көп
Ата-анасының санасы жоғары деңгейде болған сайын, ол өз балалары
Дәрігерлердің көптеген бақылаулары ата-аналары ішкіш балалар даму жағынан артта
Бұрын біздің республикада кәмелетке толмағандар мен кәмелетке толмағандар Шу
Кейбір авторлар кәмелетке толмағандардың нашақорлық мәселесі ұлттың тұқым қуалаушылық
Кәмелетке толмағандар факторымен көбейтілген нашақорлық факторы, Қазақстанның әлеуметтік те,
Нашақорлықтың науқас ретіндегі қоршаған орта үшін де, әсіресе, жасөспірімнің
Соңғы жылдары республикадағы жалпы білім беретін мектептер мен студенттер
Дәрігерлер есірткілік заттардың адам ағзасына ықпалын сипаттай отырып, морфи
Есірткілік заттар қалыптасып бітпеген бала ағзасына зиянды әсер ететіні
Ешқандай ауру нашақорлық сияқты адамгершілік және физикалық зиян әкелмейді.
Кәмелетке толмағандар арасында соңғы кезде уытқұмар-кәмелетке толмағандар де кездесуде.
Соңғы кездері химиялық ерітінділер мен басқа да құралдарды пайдалану
Қоғамдық ұйымдардың белсенділері кәмелетке толмағандар мен жастарды есірткімен қамтамасыз
Кәмелетке толмағандар арасындағы панасыздық, бақылаусыздық және қылмыстылық себептері жұмыссыздық
Бұрынғы Кеңестер Одағында тұрғылықты жері бойынша тәрбиелік жұмыспен айналысатын
Біздің пікірімізше, аулалық клубтар ұйымдастыру жөніндегі арнайы қаулы
Біздің республикамызда мемлекеттік бюджеттен қалдық қағидаты бойынша білімге қаржы
Өскелең ұрпақты тәрбиелеудің маңыздылығын ескере отырып, А.С.Макаренко: «Балаларды тәрбиелеу
Кәмелетке толмағандардің өмір тәжірибесінің, оларды тәрбиелеуі мен дамуының дұрыс
Көптеген кәмелетке толмағандар: батылдық бұл- ештеңеден қорықпау қабілеті, қауіпті
Тергеу-сот тәжірибесі біздің күнделікті өмірімізде жыныстық қылмыстар, жыныстық бұзылғандық,
Өз баласын нағыз адам болып өскенін көргісі келмейтін
Бұл жердегі басты тәсіл – ата-аналық өзіне деген, балаларына
Әрбір адам өзінің осы жоғарғы борышы туралы ешуақытта ұмытпау
Қазіргі кезде республикада балалар мен кәмелетке толмағандарді тәрбиелеу мен
Осыған байланысты «Өз өміріңде егер де бір түп ағаш
Мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдардың, сондай-ақ прокуратура органдарының қызметкерлерінің,
2.2 Кәмелетке толмағандар қылмыстылығының алдын алу
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығымен күресуді жүзеге асыратын криминологиялық алдын алудың
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығының алдын алу ішкі істер органдары қызметінің
Кәмелетке толмағандардың қылмыстылығының алдын алуды мемлекеттік органдар, мекемелер, қоғамдық
Қазіргі кезде ІІМ жүйесіндегі барлық қызметтер мен бөлімшелер қандай
Мәселен, қылмыстық іздестіру аппараты қылмыстарды ашу мен алдын алуға
Тергеулік алдын алу «дайындалып жатқан қылмысты ескертуге және жасалатын
Кәмелетке толмағандарға қатысты тергеулік алдын алудың топтық
Ішкі істер органдары қарастырып отырған қылмыстылық істердің көп бөлігін
Кәмелетке толмағандардың қылмыстылығы туралы әрбір істе міндетті түрде қылмыстық
Арандатушылар мен кәмелетке толмағанды қылмыстылыққа тартқан тұлғаларды анықтау үшін
«Қылмыстық топқа бірігу себептерін алғашқы топтар пайда болғаннан іздеу
Жоғарыда айтқанымыздай, кәмелетке толмағандардың қылмыс жасауының негізгі себептерінің бірі
Біздің зерттеуімізді жүргізген кезде жасөспірім соның әрекеттік тәуелділігінде болған,
ҚР ІІМ жарлықтарына сәйкес, қалалық, аудандық ішкі істер органдарының
Жергілікті орындарға аталған қылмыс түрлерін тексергенде кеткен қателіктері
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығымен нәтижелі күрестің міндеті тергеу аппаратының ішкі
Тергеудің алғашқы кезеңінде нақты өзара әрекеттестікті ұйымдастырған дұрыс,
Кәмелетке толмаған қылмыскердің отбасылық жағдайымен байланысты жағдайларды тексергенде, жасөспіріммен
Олар тарапынан кәмелетке толмағанға теріс ықпал болған, болмағанын тергеуші
Кәмелетке толмағанның немесе кәмелетке толмағандар тобына қатысты қылмыстық істі
Қылмыс жасауға бейім тұратын және жасы үлкен қылмыскерлердің теріс
Үлкендермен бірігіп топта қылмыс жасаған жасөспірімнің одан кейінгі
Қылмыстық-процессуалдық заң анықтау, органдарын, тергеушіні, прокурорды және сотты тергеу
Тәжірибе жүзінде тергеушінің алдын алу қызметінің әртүрлі формалары жасалған.
Сонымен қатар ІІМ тергеушілерінің кәмелетке толмағандар істері бойынша жұмыстың
Республиканың барлық облыстарын алынған кәмелетке
Ұсынысты зерттеу кезінде кәмелетке толмағанның қылмыстылық
Кәмелетке толмаған құқық бұзушының жеке тұлғасын, оның өмірі мен
Кәмелетке толмағандардың қылмыстылықтарын тудыратын себептері мен жағдайларын толық анықтау,
Ішкі істер органдарының кәмелетке толмағандардың қылмыстылықтарымен күрес жөніндегі
Кәмелетке толмағандардың қылмыстылықтарын тергеуді дұрыс ұйымдастыру, жасалған қылмыстың жағдайларын
Кәмелетке толмағандар істері бойынша инспекция кәмелетке толмағандар арасындағы
қоғамға қарсы әрекеттер мен қылмыстар жасаған кәмелетке толмағандармен, балаларын
тәрбие жұмыстары мен ертерек алдын алуды жетілдіру мәселелері бойынша
топтық және қайталап жасалатын қылмыстылықты ескерту мәселелері бойынша тәрбиелеу
жергілікті мемлекттік органдарды, қоғамдық ұйымдарды, кәмелетке толмағаның оқитын оқу
кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтарды ескерту мәселелері туралы жүйелі
Инспекция кәмелетке толмағандармен белсенді жүргізуге белсене қатысады және олар
Жағдайлары төмен отбасылар мен қолайсыз тұрмыстық ортаға түскен кәмелетке
Кәмелетке толмағандар инспекциясында есепте тұрған кәмелетке толмағандармен алдын алу
Мұнымен бірге, «қолайсыз ықпалдың алдын алудың, сендіру, мәжбүрлеу және
Кәмелетке толмағандардің қылмыстылығын ескерту үшін, оның қоғамға қарсы тәртібінің
Ішкі істер органының кәмелетке толмағандар істері бойынша инспекциясында сыртқы
Қылмыстық істерді зерттеу көрсеткендей, мұнымен қатар қоғамға қарсы өмір
Ерте алдын алу кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен күрестегі
Ол кәмелетке толмағандардің мінез-құлқында теріс ықпалдар жолындағы берік әлеуметік-психологиялық
Бірақ құқық бұзушылықтың ерте алдын алу мәселесі криминологиядағы орталық
Кәмелетке толмағандардар қылмыстылығының ерте алдын алу көптеген бағыттардан тұрады
Қылмыс жасауға бейім жасөспімдердің алдын алу шараларын белсенді қолдану,
Ішкі істер органдары қызметінің ең күрделі бағыттарының бірі –
Әлеуметтік-өнегелілік азғындау мен қайталап қылмыс жасаушы қылмыскерлердің жеке тұлғасының
Кәмелетке толмағандардің қайталап қылмыс жасау мәселесіне келетін болсақ, ол
Қазақстанның тәрбиелеу колонияларының біріндегі біздің таңдап алынған зерттеуіміз,
Қазақстан Республикасының тәрбиелеу колонияларының біріндегі кәмелетке толмағандар мен әңгіме
Кәмелетке толмағандарды қылмысқа тартудың алдын алуда қоғамдық пайдалы еңбек
Қайыршылықпен айналысатын тұлғалар қоршаған ортаға, әсіресе, балалар мен кәмелетке
Соңғы жылдары ішкі істер органының кәмелетке толмағандар істері
Зерттеу көрсеткендей, олардың 15% кәмелетке толмағандар істері бойынша
Жасөспірімге теріс ықпал ететін ата-аналары мен олардың орнындағы тұлғаларды
Кәмелетке толмағандардің ата-анасы еңбек ететін ұйымдармен және кәмелетке
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығымен тиімді күрес көбіне жалпы және жеке
Жеке алдын алудың мақсаты - индивидтің қоғамға қарсы
- қылмыс жасауға бейім кәмелетке толмағандарді дер кезінде анықтау;
олардың тұрмыстағы, өндірістегі тәртібімен, жалпы өмірімен танысу;
- қылмыс жасауға мүмкіндік бермеу үшін қолайлы жағдай жасауға
- кәмелетке толмағандарді қылмыс және өзге де адамгершілікке жат
Мұнда қаңғыбастықпен айналысатын, арамтамақтық тіршілік ететін бұрын сотталған тұлғаларға
Қарастырылып отырған қылмыслылықпен күрес тиімділігін арттыру қажеттігіне сүйене отырып,
Айтылғандар негізінен ішкі істер органының
Осылайша, елдегі қылмыстың өсе түсуіне байланысты құқық қорғау органдарының
Қылмыстық мінез-құлықтың психологиялық факторына, қылмыстың нақты жағдайы мәселесіндегі заңдылық
«...Қылмыстылықпен күрестегі біздің барлық тәжірибемізде... біз аталған әлеуметтік жүйенің
Ішкі істер органдары мен басқа да құқық қорғау органдарынан
Кәмелетке толмағандардың қылмыстылығын қылмыстық-құқықтық шаралармен өзара әрекеттесіп, қылмыс жасаған
Заңдылық базасының жетілмегендігі, құқық бұзудың алдын алу мен ескертудің
Жауапкершілікке тартылған жалы санның 152 жасөспірімнің, бұл болса, жалпы
Қазақстан Республикасы Үкіметі бекіткен 2002-2004 жылдарға арналған Қазақстан Республикасындағы
Білім беру жүйесіндегі оқу орындарының бірін оқудан, жұмыстан әдейі
Балаларды оқуды міндеттеу бойынша, Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңының
Қорытынды
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев кәмелетке толмағандар қылмыстылығының маңыздылығын айта
Сонымен бірге, «жастар топтарының қылмыстылық әрекетімен күрес үшін арнайы
Кәмелетке толмағандардың қылмыстылығының, оның деңгейі мен тенденциясында, себептері мен
Мәселен, кәмелетке толмағандардің жас шамасы мен басқа да ерекшеліктерін
Көптеген мемлекеттерде кәмелетке толмағандар қатысуымен жасалған осыған ұқсас істерді
Кәмелетке толмағандар істері бойынша арнайы соттары бар мемлекеттердің әрекет
Заңнамалық, әкімшілік және әлеуметтік тәжірибенің талдауы, жастар саясаты мен
Қылмыстектенуді болдырмау және баланың дамуына және оның басқаға зиян
- әлеуметтік оқшауландыру деңгейі – қылмыстық ниеттің себептерін зерттеу
- жеке тұлғаның әлеуметтік бейімделу деңгейі - қылмыстық ниеттің
- қоғамдық деңгей - өнегесіз тұлғалардың қалыптасу себептерін
Мамандардың теориялық ұсыныстары көбіне қолданудың шектеулі әдістемелік саласында болады.
Қазіргі кезде балалар нашақорлығы, жезөкшелігі, маскүнемдігі өсіп отыр. Кәмелетке
Өкінішке орай, қазіргі жағдайда кәмелетке толмағандармен жүргізілетін алдын алу
Таңдап алынған мәліметтер бойынша қылмыстардың 70-80% тұрған жеріне, оқуына
Кәмелетке толмағандар қылмыстылығы түсінігі жас аралық топтармен байланысты (14-тен
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Абдиров Н.М., Интыкбаев М.К. Подросток в наркотизме: проблемы,
2. Амирова А. К вопросу о многослойности феномена «маргинальности»
3. Антонян Ю. Социальная среда и формирование личности преступника.-М.,
4. Антонян Ю.Борьба с бродяжничеством.-М.,1972.
5. Бегалиев К. Меры борьбы с безнадзорностью и преступностью
6. Джекебаев У. Соучастие в преступлении: криминологические и уголовно-правовые
7. Жетписбаев Б.А. Айтпаева А. Концептуально-теоретические проблемы девиантного поведения
8. Забрянский Д. Изучение и предупреждение преступности несовершеннолетних. –
9. Зарипова Д. Борьба с преступностью маргинальных групп населения:
10. Заритовская Т. Причины преступности несовершеннолетних //Саясат.-2002. - №
11. Зиядова Д. Криминологическая характеристика преступлений совершаемых школьниками //Следователь.-2003.-№7.
12. История государства и права Советского Казахстана.- 1961. Т.1.
13. Карпец И.Современные проблемы уголовные права и криминологии.- М.,
14. Криминология. – М., 1979.
15. Криминология. Под ред. Ю.Кваши. – Ростов на Дону,
16. Криминология. – Под ред. А.Эминова.- М., 1997.
17. Круттер М. Профилактика преступности молодежи: теоретическая мысль
18. Кудабаев Р. Освобождение несовершеннолетних от наказания в связи
19. Кульчинская Е. Формирование антиобщественного направленнности личности подростка-правонарушителя.//Вопросы
20. Лопушанский Ф.А. Следственная профилактика преступлений. Опыт, проблемы, решения.
21. Макаренко А.С. Соч., т.4.
22. Мауленов Г. Основные характеристика преступности в Республике Казахстан.
23. Миллер А. Противоправное поведение несовершеннолетних. Генезис и раняя
24. Молодежь в меняющем обществе. Проект МОNEE. – Флоренция,
25. Назарбаев Н.А. Идеяная консолидация общества – как условие
26. Нарикбаев М. Правовая охрана детства в Республике Казахстан.
27. Новиков В., Хорьков В. Комиссии по делам несовершеннолетних.
28. Озеров В. Детская безпризорность как один из факторов
29. Приказ МВД РК от 31 июля 1995 г.
30. Рябухин С.Н. Детская безпризорность и преступления Право и
31. Сартаева Н. На грани конфликта с законом (о
32. Сатыбалды Л. Формы вовлечения несовершеннолетних в преступную деятельность
33. Сахаров А. Пересторйка и борьба с преступностью.//Советская юстиция.-1989.-№3.
34. Уголовное право РК. Общая часть. Под ред. И.Рогова.
35. Уголовное право РК. Общая часть. Под ред. И.Рогова.
36. Фукс С. Обычное право казахов в 18-первой половине
37. Щепалин И. Преступность несовершеннолетних как самостоятельный объект крминалистического
Кудабаев Р. Освобождение несовершеннолетних от наказания…//Фемида.-2003.№10. – 34-37б..
Нарикбаев М. Правовая охрана детства в Республике Казахстан.-А., 1996,-225-226
Фукс С. Обычное право казахов в 18 первой половине
История государства и права Советского Казахстана. – А., 1961.
Мауленов Г. Основные характеристики преступности в Республика Казахстан.- А.,
Уголовное право РК. Общая часть. Под ред. И.Рогова.-А., 1998.
Сатыбалды Л. Формы вовлечения несовершеннолетних в преступную деятельность// Вестник
Уголовное право. Общая часть. Под ред. И.Рогова. – А.,
Кудабаев Р. Освобождение несовершеннолетних от наказания в связи с
Мауленов Г. Основные характеристики преступности в Республике Казахстан. –
Молодежь в меняющем обществе. Проект MONEE. – Флоренция, Италия:
Амирова А. К вопросу о многослойности феномена «маргинальности» и
Зарипова Д. Борьба с преступностью маргинальных групп населения: теоретические
Амирова А. К вопросу о многослойности феномена «маргинальности» и
Криминология. Под ред. В.Эминова.- М.,-1997.- 89 б.
Криминология. Под ред. Ю.Кваши. – Ростов на Дону, 2002.-
Сартаева Н. На грани конфликта с законом (о причинах
Назарбаев Н.А. Идейная консолидация общества – как условие прогресса
Абдиров Н.М. Интыкбаев М.К. Подросток в наркотизме: проблемы, предупреждение.
Макаренко А.С. Шығармалар., 4 Томы. 341 б.
Бегалиев К. Меры борьбы с безнадзорностью и преступностью среди
Лопушанский Ф.А. Следственная профилактика преступлений. Опыт, проблемы, решения.-Киев, 1980.-
Джекебаев У. Соучастие в преступлении: криминологические и уголовно-правовые проблемы.-А.,-1981.
ҚР ІІМ-нің Бұйрығы. 31 шілде 1995 №195. «ІІБ қызметінің
Кульчинская Е. Формирование антиобщественной направленнности личности подростка-правонарушителя.//Вопросы изучения и
Антонян Ю. Социальная среда и формирование личности преступника.-М., 1975.-
Миллер А. Противоправное поведение несовершеннолетних. Генезис и раняя
Карпец И. Современные проблемы уголовного права и криминологии.- М.,
Криминология. – М., 1979.- 203 б.
Забрянский Д. Изучение и предупреждение преступности несовершннолетних. –Краснодар, 1979.
Антонян Ю. Борьба с бродяжничеством.- М., 1972.- 3 б.
Сахаров А. Перестройка и борьба преступностью.//Советская юстиция.- 1989.-№3. –
Егемен Қазақстан.- 1995.-16 маусым.
66