Мазмұны
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Есептің қойылымы
2.2 Математикалық модель құру
2.3 Есепті шығарудың нақты әдісі
2.4 Есептің шешімі
2.5 Есептің блок – схемасы
2.6 Есептің бағдарламасы (бағдарлама листингі)
2.7 Программаны баяндау бөлімі
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. КІРІСПЕ
Адамзат баласы өте ертеден объектерді, процестерді, әр түрлісаладағы
Осы зерттеулердің нәтижелері нақты объектілермен процесстердің қасиеттерін анықтауда,
Адам қолмен абстракты немесе материалды обьектілер модельбола алады.
Модель дегеніміз – нақты объектіні процессті немесе құбылысты
Модель – көрнектi түрде, жазбаша жоспар, сызба түрiнде
Модельдiң түрлерi
Модельдердi қасиеттерiне байланысты мынадай топтарға жiктеймiз:
Қолданылу аймағы;
Модельдiк уақыт факторын ескеру;
Бiлiм саласына қарай топтау;
Модельдi көрсету тәсiлiне қарай топтау.
Қолданылу аймағына байланысты модель – оқу, тәжiрибелiк, ғылыми
Оқу модельдерi – көрнектi оқу құралы, әр түрлi
Тәжiрибелiк модель – жобалау объектiсiнiң кiшiрейтiлген немесе өте
Ғылыми – техникалық модельдер – процестер мен құбылыстарды
Ойын модельдерi - әскери, экономикалық спорттық ойындар жатады.
Имитациялық модель – шын мәнiндегi нақты объектiнi өте
Модельдi уақыт факторына байланысты динамикалық және статистикалық деп
Статистикалық модель деп – объект жөнінде алынған ақпараттың
Динамикалық модель – уақыт барысындағы объектінің қасиеттерінің өзгерістерін
Модельдерді көрсетілу әдісіне байланысты, материалдық және
ақпараттық деп 2 топқа бөлеміз.
Ақпараттық модель екіге бөлінеді: таңбалық және вербальдік.
Таңбалықтың өзі екіге бөлінеді: компьютерлік модель және компьютерлік
Курстық жұмыстың негізгі мақсаты болып - өндірістегі берілген
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Есептің қойылымы
Эффектілік критерийлердің саны бойынша математикалық модельдер бір критерлік
Белгісіз факторлар бойынша математикалық және белгісіз элементі
Стохастикалық модельде белгіңіз факторлар – бұл кездейсоқ өлшемдер,
Олардың арасынан мыналар бөлінеді:
стохастикалық бағдарламалау моделі, оларға мақсатты функцияға шектеулі түрде
кездейсоқ процестер теориясының модельдері, олар процесстерді зерттеуге арналған,
тұтас қызметкөрсету теориясының модельдері, оларда көпканалды жүйелер шектеледі.
Белгісіздік элементі бар модельдер факторларға тәуелді жағдайларды модельдеуге
ойын теориясының моделіне тапсырма ойын түрін беріледі, онда
имитациялық модельде шынайы процесс машиналық уақытта болып жатады;
детерминалық модельдер белгісіз фактор есепке алынбайды. Оларға көптеген
сызықтық модельде мақсатты функция жәнек ауыспалы басқару бойынша
сызықсыз модель – мұнда не мақсатты функция не
динамикалық модельді уақыт факторы есепке алынады;
графикалық модель тапсырманы графикалық құрылым түрінде көрсетуге қолайлы
өзіндік құнды өндірудің минимизациясы
өңдеу уақытының минимизациясы
2. Модельдердің параметрлері:
1. m – жабдықтау бірліктерінің саны;
2. n - кәсіпорын шығара
3. Ті – жұмыс уақытын фонды і-жабдықтау
4. lk – бұйым жасаудың әртүрлі әдістер
5. tikl – бұйым өңдеудің уақыты k-нің атаулары,
6. αk – бұйымға сұраныс k-нің атаулары k
7. S – алдын-ала ескерілгенді бұйымдардың сақталуына арналған
8. ckl – бұйымның өзіндік құны k-ның атаулары
9. ckl – талап етілетін бұйымның өзіндік құны
10. Басқаратын айнымалылар:
3. Мүмкін болатын шешімдердің анықтамасы
жабдықтау жұмыс фондының шектеулері.
- склад размері бойынша шектеулер.
- сұраныс бойынша шектеулер;
- өндірудің өзіндік құнының шектеулері
Басқару айнымалылары және параметрлері бойынша өзгерту критериясының нәтижесі
Пайданың максимизациясы:
П – пайданың қосындысы:
, Пк – k атаулы
Өзіндік құнның минимизациясы:
Станко сағаттарда көрсетілген Т өңдеудің уақыт қосындысының минимизациясы:
4) Өңдеу уақытының қосындысының минимизациясы:
Біз бір көп критерийлі немесе төрт біркритерийлі сызықтық
Егер сызықты емес пайда шығарылатын бұйымдардың санына тәуелді
Тапсырма
Институт 4 іздестіру проектілерін орындауға грант алды. 1-ші
Уақыт матрицасы:
Мұнда әр ғалымға аймен берілген жұмыстың ұзақтығы көрсетілген.
2.2 Математикалық модель құру
Математикалық модель есебін құрайық:
Есептің мақсаты: барлық орындалған проектінің уақыт қосындысын минималдау
Параметрлері есептің шартында берілген
3. Айнымалылардың басқармасы
4. Мақсатты функция
2.3 Есептi шығарудың нақты әдiсi
Тағайындау есебі Т.Е.Венгер әдісімен шешілуі мүмкін.
Тағайындау есебін шешу үшін кесте құрамыз.
1 бағанға жұмысқа кандидат номерін, ал 1 жолға
Әдіс алгоритмі:
Әр жолдан нөлді алу. Ол үшін әр жолдан
Әр бағаннан нөлді алу. Жаңа кестенің әр бағанынан
Оптималды шешімді іздеу.Нөлі аз жолды қарастырады. Осы жолдағы
Нөлдері бар жолдар мен бағандардың минималды жинағын іздеу.
Белгіленген нөлдері жоқ барлық жолдарды;
Белгіленген жолдың біреуінде болсын сызылған нөлі бар барлық
Белгіленген бағанның біреуінде болсын сызылған нөлі бар барлық
b және с қимылдары белгілейтін жол мен бағанбіткенге
5. Кейбір нөлдерді ауыстыру. Түзу өткізілген торлардан ең
6. Есептің мақсаты: барлық орындалған проектінің уақыт қосындысын
2.4 Есептің шешімі
Параметрлері есептің шартында берілген
Мақсатты функция:
Әр жолдан минималды элементті тауып, оны осы жолдың
№ 1 2 3 4 min
1 8 12 10 13 8
2 7 9 9 10 7
3 9 12 7 13 7
4 14 12 8 13 8
№ 1 2 3 4
1 0 4 2 5
2 0 2 2 3
3 2 5 0 6
4 6 4 0 5
Әр бағаннан минималды элементті тауып, оны осы жолдың
№ 1 2 3 4
1 0 4 2 5
2 0 2 2 3
3 2 5 0 6
4 6 4 0 5
min 0 2 0 3
№ 1 2 3 4
1 0 2 2 2
2 0 0 2 0
3 2 3 0 3
4 6 2 0 2
1-ші жолдағы нөлді белгілеп, 1-ші бағандағы қалғандарын сызып
№ 1 2 3 4
1 0. 2 2 2
2 0 0. 2 0
3 2 3 0. 3
4 6 2 0 2
– ші бағанда белгіленген ноль бар, 3 –
№ 1 2 3 4
1 0. 2 2 2
2 0 0. 2 0
3 2 3 0. 3
4 6 2 0 2
5.Қалған клеткадағы элемент 2 – ге тең. 2
№ 1 2 3 4
1 0 2 4 2
2 0 0 4 0
3 0 1 0 1
4 4 0 0 0
№ 1 2 3 4
1 -2 0 2 0
2 -2 -2 2 -2
3 0 1 0 1
4 4 0 0 0
Берілген таблицаны 3 қадамды қайталайық.
Белгіленген нольдер саны 4 тең. Осылайша біз оптималды
№ 1 2 3 4
1 0. 2 4 2
2 0 0. 4 0
3 0 1 0. 1
4 4 0 0 0.
Проектіні шығару уақыты:
Т=8+9+7+13=37ай
2.5 Есептің блок - схемасы
2.6 Есептің бағдарламасы (бағдарлама листингі)
unit Unit1;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls, Grids, ExtCtrls, Buttons;
type
TForm1 = class(TForm)
SG1: TStringGrid;
Label2: TLabel;
Panel1: TPanel;
Edit1: TEdit;
Edit2: TEdit;
Edit3: TEdit;
Edit4: TEdit;
Edit5: TEdit;
Edit6: TEdit;
Edit7: TEdit;
Edit8: TEdit;
Edit9: TEdit;
Edit10: TEdit;
Edit11: TEdit;
Edit12: TEdit;
Label3: TLabel;
BitBtn1: TBitBtn;
Edit21: TEdit;
Edit22: TEdit;
Edit23: TEdit;
Edit24: TEdit;
Button3: TButton;
Edit25: TEdit;
Edit26: TEdit;
Edit27: TEdit;
Edit28: TEdit;
Button4: TButton;
Button5: TButton;
Button6: TButton;
Button1: TButton;
procedure FormCreate(Sender: TObject);
procedure Button1Click(Sender: TObject);
procedure Button3Click(Sender: TObject);
procedure Button4Click(Sender: TObject);
procedure Button5Click(Sender: TObject);
procedure Button6Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Form1: TForm1;
x1,x2,x3,x4,y1,y2,y3,y4,z1,z2,z3,z4,v1,v2,v3,v4,x11,x12,x13,x14,y11,y12,y13,y14,z11,z12,z13,z14,v11,v12,v13,v14, min:integer;
implementation
uses Unit2;
{$R *.dfm}
procedure TForm1.FormCreate(Sender: TObject);
begin
SG1.Cells[0,0]:='N';
SG1.Cells[0,1]:='1';
SG1.Cells[0,2]:='2';
SG1.Cells[0,3]:='3';
SG1.Cells[0,4]:='4';
SG1.Cells[1,0]:='1';
SG1.Cells[2,0]:='2';
SG1.Cells[3,0]:='3';
SG1.Cells[4,0]:='4';
SG1.Cells[1,1]:=edit1.text;
SG1.Cells[1,2]:=edit2.text;
SG1.Cells[1,3]:=edit3.text;
SG1.Cells[1,4]:=edit21.text;
SG1.Cells[2,1]:=edit4.text;
SG1.Cells[2,2]:=edit5.text;
SG1.Cells[2,3]:=edit6.text;
SG1.Cells[2,4]:=edit22.text;
SG1.Cells[3,1]:=edit7.text;
SG1.Cells[3,2]:=edit8.text;
SG1.Cells[3,3]:=edit9.text;
SG1.Cells[3,4]:=edit23.text;
SG1.Cells[4,1]:=edit10.text;
SG1.Cells[4,2]:=edit11.text;
SG1.Cells[4,3]:=edit12.text;
SG1.Cells[4,4]:=edit24.text;
SG1.Cells[5,0]:='min';
end;
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
form2.show; end;
procedure TForm1.Button3Click(Sender: TObject);
begin
x1:=strtoint(edit1.Text );
x2:=strtoint(edit4.Text );
x3:=strtoint(edit7.Text );
x4:=strtoint(edit10.Text );
begin
if (x1