М А З М Ұ Н Ы :
Кіріспе 3
І. Тарау. Мемлекет механизмінің ерекшеліктері, оны ұйымдастырудың және қызметінің
1.1. Мемлекет механизмінің ұғымы 6
1.2. Мемлекет механизмінің маңызды буындарына сипаттамасы 10
ІІ. Тарау. Қазақстан Республикасының Үкіметі – атқарушы биліктің жоғарғы
2.1. Қазақстан Республикасының Үкіметінің құрылуы және құрамы 15
2.2. Қазақстан Республикасының Үкіметінің құзыреті және қызметін ұйымдастыру 19
2.3. Үкіметтің норма шығарушылық қызметі 24
ІІІ. Тарау. Мемлекет механизмдегі ҚР Үкіметінің қызметін ұйымдастырылуын
3.1. Қазақстан Республикасында «электрондық Үкiмет» қалыптастыру 35
3.2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 – 2009 жылдарға арналған
Қорытынды 51
Пайдаланған әдебиеттер: 55
нормативтік құқықтық актілер: 55
арнайы әдебиеттер: 56
пайдаланған әдебиеттерге сілтемелер тізімі: 58
Кіріспе
Қазақстан Республикасының 1995 жылғы Конституция-сының негiзiнде жаңа конституциялық құқық
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, республикада мемлекеттiк билiк бiртұтас, ол
Атқару органдары жүйесіндегі маңызды орынды Үкімет алады. Ол елді
Министріліктер мен ведомстволар жекелеген салаларға немесе мемлекет өмірінің басшылық
Еліміз егемендік алғаннан кейін Қазақстанның бірқатар заңгер-ғалымдары өздерінің еңбектерінде
Сонымен, С.С. Сартаев: «құқықтық мемлекет қалыптастыруда биліктің үш тармағыда
М.Т. Баймаханов, Л.М. Вайсберг, А.К. Котовтың, пікірінше: «Қазақстан Республикасының
А.А. Тарановтың «Парламент және Қазақстандағы заң шығарушылық билік» атты
Е.К. Нурпеисова, А.К. Котованың ойынша: «мемлекеттік биліктің заң шығарушы,
Мемлекет және құқық теориясындағы мемлекет механизмдегі Үкіметтің маңыздылығы өзекті
Жұмысты жазу барысында көптеген әдебиеттер пайдаланды. Соның қатарында ресей
Дипломдық жұмыс кіріспеден, тиісті параграфтарға бөлінген үш тараудан, қорытындыдан
І. Тарау. Мемлекет механизмінің ерекшеліктері, оны ұйымдастырудың және қызметінің
1.1. Мемлекет механизмінің ұғымы
Мемлекеттің көп қырлы қызметі өзінің сипаты мен табиғаты, тікелей
Жоғарыда айтылған мемлекеттік құрылымдардың барлығын бірнеше түрге бөлуге болады.
Мемлекет механиміне орасан зор роль берілген. Ол іс жүзінде
Мемлекет механизмі дегеніміз, мемлекет алдында тұрған міндеттерді шешу үшін,
Мемлекет механизмі түсінігімен қатар, теория және практика жүзінде мемлекеттік
Мемлекет механизмінің маңызды ерекшелігі, оның барлық буындарының ішкі бірлігінің
Сөйтсе де, мұндай бірлік әртүрлі мемлекеттік органдардың функцияларын араластыру
Мемлекет механизмінің ішкі бірлігі туралы ережені талдап, түсіндіре келіп,
Мемлекет механизмінің ұйымдастыру мен қызметінде белгілі бір принциптер бар,
барлық мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың конституцияны, заңдар мен
мемлекеттік тәртіп пен төменгі тұрған органдар бастама көрсеткенде және
мәнісі мемлекеттік мәселелерді дер кезінде көтеріп және оны шеше
мемлекет қайраткерлерінің берілген өкілеттіктер шеңберінде нақтылы жағдайдың ерекшеліктерін ескере
жариялылық принципін жүзеге асырудың нәтижесінде мемлекет механизмі демократиялық сипат
мемлекеттің өзінің негізгі әлеуметтік міндетті болып табылатын халыққа қызмет
Жоғары да аталған принциптерді санамалап шығу-бүгінгі таңда мемлекет механизмінің
Мемлекеттің органы және оның мемлекет механизміндегі орны.
Мемлекеттік органы мемлекет механизмінің «алғашқы клеткаларының» бірі болып табылады.
Алайда, бірқатар мағынасы бар жоғарыда аталған нұсқаулар мен шектеліп
Мемлекеттік органдардың басқа сипатты белгілеріне мыналар жатады;
- олардың әрқайсысын конституцияның заңдар немесе басқа
мемлекеттің олардың әрқайсысына алдына қойған міндетінің ұйымдық құрылым мен
қызметтің олардың өздеріне ғана тән нысандары мен әдістерінің
1.2. Мемлекет механизмінің маңызды буындарына сипаттамасы
Заң ғылымында мемлекеттік органдарды мемлекет функциялары бойынша топтастырудың мүмкін
Мемлекеттік биліктің заң шығарушы және өкілді органдары белгілі бір
Қазақстанда бір палаталы Жоғарғы кеңестен екі палаталы Парламентке ауысу
Жергілікті өкілетті органдар Парламентпен бір реттегі жүйені құрады, тиісті
Көптеген елдерде жергілікті өкілетті органдарға жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі
Атқару органдарының қатарына мемлекеттік саясатты іс жүзінде дайындап, іске
Үкімет және салалық орталық, сондай-ақ маңызды жергілікті атқарушы органдар
Атқару органдары жүйесіндегі маңызды орынды үкімет алады. Ол елді
Сот органдары әділ сотты қылмыстық, азаматты, шаруашылық нысаныда,
Сот органдарының қызметі мемлекеттегі Конституциялық құрылысты қорғауды, азаматтар мен
Жоғарыда аталған мемлекеттік органдардан басқа мемлекеттік механизмнің құрамына сондай-ақ
ІІ. Тарау. Қазақстан Республикасының Үкіметі – атқарушы биліктің жоғарғы
2.1. Қазақстан Республикасының Үкіметінің құрылуы және құрамы
Қазақстан Республикасының Үкіметі атқарушы билігін жүзеге асырады, атқарушы органдардың
Үкімет Қазақстан Республикасының атқарушы билігінің жоғары органы болып табылады.
Қазақстан Республикасының Үкіметі мемлекеттік биліктің бір тармағы болып табылады
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес Үкімет мемлекеттің аткарушы билігінің жоғары
Үкімет атқарушы биліктің бірыңғай жүйесіне кіретін министрліктердің, мемлекеттік комитеттер
Үкімет қызметінің құқықтық негізі Конституция, заңдар, Қазақстан Республикасы Президентінің
Конституцияда көзделген тәртіппен Үкіметті Президент кұрады. Жоғарыда айтылғандай, Премьер-Министрге
Еліміздің тарихында, 1991 жылдан бері Қазакстан Республикасында бірнеше Үкімет
Республика Үкіметі Президенттің өкілеттік мерзімі шегінде жұмыс істейді және
Үкімет және онын кез келген мүшесі егер өзіне жүктелген
Парламент Үкіметке сенімсіздік вотумын тек Конституцияда көзделген жағдайларда білдіреді:
1) егер Үкімет Бағдарламасын Парламент екінші мәрте қайтарса;
2) егер Парламент Үкімет енгізген заң жобасын қабылдамай тастаса
Премьер-Министр тағайындалғаннан кейінгі бір айдың ішінде Үкімет қызметінің бағдарламасы
Егер Парламент Үкіметтің жаңа Бағдарламасын қабылдамай тастаса Премьер-Министр екі
Конституция Үкімет құрамында болуға қатысты шектеуді көздейді. Республика Үкіметі
өкілді органның депутаттары болуға;
окытушылық, ғылыми немесе өзге шығармашылық қызметтерден басқа ақылы қызметтер
кәсіпкерлікпен шұғылдануға;
коммерциялық ұйымның басшы органының немесе байқаушы кеңесінің құрамына кіруге
2.2. Қазақстан Республикасының Үкіметінің құзыреті және қызметін ұйымдастыру
Атқарушы биліктің жоғары органы ретінде Үкіметке Қазақстан Республикасы Конституциясымен
Экономика саласында:
Үкімет мемлекеттің экономикалық саясатының негізгі бағыттарын, оны жүзеге асырудың
экономикалық бағдарламаларды, республикалық бюджетті әзірлейді және оның орындалуы туралы
республиканың қаржы жүйесін әзірлеп, оны нығайту жөніндегі шараларды жүзеге
валюталық, қаржылық және материалдық ресурстарды құру және пайдалану кезінде
құрылымдық және инвестициялық саясатты жүзеге асырады;
бағаның құрылуы жөніндегі мемлекеттік саясатты әзірлеп, жүргізеді, мемлекетпен реттелуші
мемлекеттік меншікті басқаруды ұйымдастырады, онын корғалуын қамтамасыз етеді.
Әлеуметтік салада:
Үкімет мемлекеттік саясаттың, мемлекеттік бағдарламанын негізгі бағыттарын әзірлейді;
еңбекке ақы төлеудің жүйесі мен шартын, азаматтардың әлеуметтік қорғалуын,
аймақтарды әлеуметтік дамыту мәселелерін шешуді қамтамасыз етеді;
жастар, дене мәдениеті мен спорт, туризм, әлеуметтік әріптестік проблемаларын
Ғылым, техника, білім мен мәдениет саласында Үкімет ғылыми-техникалык даму
Әкімшілік-саяси басқару саласында Үкімет консультативті-кеңесші органдарды құрып, таратады, Үкіметтің
Заңдылық пен құқық тәртібін нығайту саласында Үкімет құкықтық реформанын
Сыртқы саясат саласында Үкімет келіссөз жүргізіп, Үкіметаралық келісімдерге қол
Үкіметке Премьер-Министр басшылық етеді, оның өкілеттігі Республика Конституциясымен және
Үкіметтің жұмысын ұйымдастырады және өзінін орынбасарлары мен Үкімет мүшелері
Республика Президентіне Үкіметтің құрылымы мен құрамы туралы, Үкіметтің құрамына
Президентке республиканың мемлекеттік бюджетімен қаржыландырылатын барлық органдардың қызметкерлерін қаржыландырып,
Президентке Үкімет қызметінің негізгі бағыттары және оның барлық ең
Премьер-Министр оған заң жүктеген және Үкімет қызметін ұйымдастыруға және
«Қазақстан Республикасынын Үкіметі туралы» конституциялық Заңға сәйкес, Премьер-Министр орынбасарларының
Үкімет құрамына кірмейтін тиісті министрліктердің, мемлекеттік комитеттердің, орталық атқарушы
мемлекеттік басқарудың үйлестірілетін салаларының жай-күйіне жауап береді, оларда заңдардың,
Премьер-Министрдің және Үкіметтің қарауына Үкімет құрамына кірмейтін тиісті орталық
Премьер-Министрдің орынбасарлары Премьер-Министрдің тапсырмасы бойынша басқа да қызметтер атқарады.
Министрлер, мемлекеттік комитеттердің төрағалары Үкімет мүшелері болып табылады. Олар
Республиканың Премьер-Министрінің жанынан Үкіметтің тұрақты жұмыс істейтін органы ретінде
Үкімет отырысы айына кем дегенде бір рет өткізіледі. Отырысты
Үкімет пен Премьер-Министрдің қызметін ақпараттық-талдау, құқықтық, ұйымдық және материалдық-техникалық
Үкіметтің құзыретіндегі мәселелер бойынша ұсыныстар әзірлеу үшін Үкімет жанынан
Қазақстан Республикасынын Үкіметі өз қызметінде біртұтастық принципін, мемлекеттік билікті
2.3. Үкіметтің норма шығарушылық қызметі
Қазақстан Республикасы Үкіметі, біріншіден, Парламент пен Президент жүзеге асыратын
Үкіметтің зан шығарушылық бастамашылық құқығы болады. Ол өз құзыретіне
Қазақстан Республикасы Үкіметіне заң шығару бастамасы құқығының берілуі жөніндегі
Заң шығарушылық бастама құқығын жүзеге асыру мақсатында Үкімет заң
1996 жылғы 22 ақпанда Үкімет бекіткен Қазақстан Республикасы Үкіметі
Заң жобаларының сапалык жоғары деңгейде болуы үшін қажетті жағдайда
Үкімет пен Парламентке енгізілген заң жобалары міндетті түрде Үкіметтің
Үкімет заң шығару бастамасын жеке жүзеге асырып кана қоймайды.
Үкімет сонымен бірге, Президент актілерінің жобаларын әзірлей алады. Әңгіме,
Егжей-тегжейлі қарастыруға кіріспес бұрын, оны келесі схемадан көруге болады
1 схема. Атқарушы билікте заңшығару процесі
Саясатты әзірлеу, әдетте оның нәтижесі заңжобалау жұмыстары жоспары болып
Президент Үкімет пен министрліктердің саясатын орындауды бақылап отырады, ал
Осы процестің нəтижесінде жұртшылыққа стратегия, стратегиялық жоспарлар мен тұжырымдалар
Президенттің жыл сайынғы жолдауында Үкімет бағдарламаларды əзірлейді, ал министрліктер
90-жылдары Президент саясат пен страгияларды əзірлеуге қатысатын бірнеше институттар
Президент өткізіп отырған ағымдағы əкімшілік реформалар салалық министрліктердің мемлекеттік
Заң жобаларының көбі жоғары тұрған органдардың тапсырмалары негізінде, мысалы
Уəкілетті органдар заң жобасын əзірлеу туралы ұсынысын бағалау үшін
Əділет министрлігі мемлекеттік органдар мен ВАК-тың ұсыныстары негізінде жəне
Ұсыныстарда заң жобалардың толық атауын, негізгі ережелердің мазмұнын енгізу
Жылдық заңжобалау жұмыс жоспарының жобасы Үкіметке 1қарашаға дейін ұсынуы
Жоспар мемлекеттік органдардың заңжобалар əзірлеушілерді, Əділет министрлігіне, Үкіметке жəне
Жылдық жоспар əдетте, шамамен 40 заңжобасынан тұрады. Алайда, практикада
Заңжобаны əзірлеу үшін жауапты министрлік немесе басқа мемлекеттік орган
Жұмыс топтары заңжобасын əзірлеуін талқылау үшін тұрақты жиналады. Дайындалған
Əділет министрлігі заңжобасын Конституцияға жəне Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына
Экономика жəне бюджеттік жоспарлау министрлігі əзірленіп жатқан заңжобаларды зерделейді
Үкімет бастамашылық еткен заңжобалары бойынша ғылыми сараптама жүргізіледі. Бұл
Қоршаған ортаға ықпалын тигізетін заңжобалар міндетті экологиялық сараптама жүргізу
заңның жобасы, қажет болған жағдайда жаңа заңмен тиетін қолданыстағы
заңжобаның оны қабылдаудың мүмкін болатын салдарлары, мақсаты, міндеттері мен
тиісті мемлекеттік органдарының басшыларымен келісу парағы;
заң жобасының ғылыми сараптамасының қорытындысы.
Əзірлеушілер мен басқа да мүдделі мемлекеттік органдардың арасындағы үйлеспеушіліктер
Заңжобасы Парламентке ұсынбастан бұрын, ол Президент Əкімшілігінің сауалы бойынша
шұғыл немесе бастамашы болып Президенттің атынан жариялау Парламентте қарауға
Мемлекет Басшысының тапсырмасы бойынша Үкімет əзірлеген;
Конституциялық заңдардың, кодекстердің жобалары, сондай-ақ қолданыстағы конституциялық заңдардың, кодекстердің
Жергілікті мемлекеттік басқару жəне жергілікті өзін-өзі басқару, саяси жəне
Жоғарыда атап өткендей, Əділет министрлігі Үкіметтің заңшығару процесін жоспарлау
Əділет министрлігінде заңдық деректер базасы бар, онда шетел заңнамасы
Министрлікте заңжобасының сараптасын жүзеге асыратын екі департамент бар: Заңнама
Əділет министрлігінің респонденттері айтқандай, əдетте, министрлікке сапасы өте төмен
Əдетте, сараптамаға берілетін жоспардан тыс заңжобалары жоспарлық заңжобалардың да
Жоғарыда атап өткендей, Үкіметтің заңжобалық жұмыс жоспарының жобалары Парламентке
Сонымен қатар, еліміздің Президенті Н.Ә. Назарбаев атқарушы билік реформасын
ІІІ. Тарау. Мемлекет механизмдегі ҚР Үкіметінің қызметін ұйымдастырылуын
3.1. Қазақстан Республикасында «электрондық Үкiмет» қалыптастыру
Қазақстан Республикасының Конституциясы 44-бабының 8) тармақшасына сәйкес 2004 жылы
Орталық және жергiлiктi атқарушы органдар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Президентiне
Бағдарламаның мақсаты: азаматтар мен ұйымдардың мемлекеттік қызмет көрсетулерге жылдам
Бағдарламаның міндеттері:
- мемлекетке, азаматтар мен ұйымдарға ақпараттық қоғам жағдайында жұмыс
- мемлекеттік органдардың электрондық қызмет көрсетулерiн қалыптастыру және дамыту;
- «электрондық үкіметтің» қызмет көрсетулерiне қолжетiмдiлiктi қамтамасыз ету, ақпараттық
- e-Үкiмет инфрақұрылымының базалық құрамдас бөлiктерiн қалыптастыру және
- «электрондық үкiметтің» ақпараттық инфрақұрылымын қорғауды қамтамасыз ету.
Бағдарламаны іске асыруға 2005-2007 жылдардың қажетті республикалық бюджеттен (мемлекеттiк
Ақпараттандыру жөнiндегi бағдарламаларды iске асыратын жергiліктi бюджеттердің жылына шамамен
Жекеше инвестициялар, халықаралық және отандық қаржы
ұйымдарының гранттары.
Бағдарламаны iске асыру нәтижесiнде:
- мемлекеттiк органдардың әкiмшілiк рәсімдерін оңтайландыру үшiн жағдайлар жасалатын
- мемлекеттiк органдардың бірыңғай қорғалған мультисервистiк көліктік ортасы ұйымдастырылатын
- мемлекеттiк органдарды ақпараттандыруға арналған шығыстар оңтайландырылатын болады;
- 2005 жылдың iшiнде мемлекеттiк органдар ұсынатын қызмет көрсетулердің
- мемлекеттiк қызмет көрсетулер уақыты қысқартылады;
- 2006 жылы мемлекеттiк органдардың бiрыңғай электрондық құжат айналымы
- 2007 жылдың аяғына қарай: «электрондық үкiметтің» базалық құрамдас
бірыңғай көлiктiк ортасы, жүйеқұраушы деректер базасы жатады;
- ұлттық сәйкестендiру жүйесін құру шеңберінде азаматтың жеке басының
- мемлекеттiк органдардың электрондық қызмет көрсетулеріне неғұрлым кең қолжетiмдiлiктi
- 25 интерактивтi қызмет көрсетулер ұсынылатын болады, сондай-ақ транзакциялық
- ұлттық бiрегейлендiру жүйесi құрылатын болады, Қазақстан Республикасының экономикалық
- мемлекеттiк органдардың ақпараттық жүйелерi мен ресурстарын тиiмдi қорғау
- салық төлеушiлер мен фискалды органдардың өзара iс-қимыл рәсiмдерiн
- ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы бiлiм деңгейін көтеру шеңберiнде мектептердегi
Қазақстан Республикасында «электрондық үкiмет» қалыптастырудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк
Осы Бағдарламаның негiзiне «электрондық үкiмет» арқылы - прогрессивтi ақпаратты
Қазақстанда «электрондық үкiметтi» қолданысқа енгiзу мемлекеттiк органдардың азаматтар мен
«Электрондық үкiмет» құрудың басты басымдықтары Интернет-байланысқа қолжетiмдiлiктi қамтамасыз ету,
Электрондық мемлекеттiк қызмет көрсетудi қалыптастыру кезiнде әкiмшiлiк процестерге технологиялық
Әлемдiк тәжірибенi талдауды ескере отырып, Қазақстанда «электрондық үкімет» құрудың
Бiрiншi кезең «электрондық үкiметтiң» инфрақұрылымын құру. Аталған кезең шеңберiнде
Екінші кезең – «электрондық үкiметтің» сервисiн дамыту азаматтардың тіршілік-тынысы
Үшiншi кезең - ақпараттық қоғам құру e-медицина, e-бiлiм, e-мәдениет,
Аталған Бағдарламаны iске асырудың бiрiншi кезеңiнiң аяқталу қортындысы бойынша
Осы Бағдарламада жағдайлар жасауға және «электрондық үкiметтiң» мүмкiндiктерiн тиiмдi
1) «электрондық үкiмет» пен оны пайдаланушылардың жұмыс iстеуiн реттейтiн
Бұл тұрғыда «электрондық үкiмет» құру мемлекеттiк қызмет көрсетулер регламенттерiн
2) халықты «электрондық үкiмет» мүмкiндiктерiне тарту, яғни бiлiм алу
3) мемлекеттiк басқарудың барлық деңгейлерiнде әкiмшiлiк процестердi стандарттау мен
«Электрондық үкiметтiң» инфрақұрылымын қалыптастыру екi өзара байланысты, бiрақ функциялық
Iшкi контур «Үкiмет-Үкiмет» үлгiсiндегі өзара қарым-қатынастарды қамтиды және ведомствоаралық
Cыртқы контур «Үкiмет-азаматтар» және «Үкiмет-ұйымдар» үлгiсiндегi өзара қарым-қатынастарды қамтиды
Бағдарламада Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2001 жылғы 16 наурыздағы №573
Заңдылық және құқық тәртiбi жөнінде аталған бағдарламаның маңызы зор.
Қоғамдық тәртiптi қорғау және қоғамдық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету мәселелерi
Құқық тәртiбiн сақтау мәселелерi бойынша азаматтардың арыздарын қабылдау. Құқық
3.2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 – 2009 жылдарға арналған
Экономикалық саясатты жүргізудің тиімділігін арттыру бөлігінде мемлекеттік жоспарлау жүйесін,
Экономикалық саясаттың тиімділігін арттыру нәтижелерге бағдарланған басқару жүйесін енгізу
Үкімет мемлекеттік, салалық (секторалдық), өңірлік және бюджеттік бағдарламалардың, сондай-ақ
Нарықтық қатынастар жағдайында мемлекеттік жоспарлау жүйесінің тиімді жұмыс істеуіне,
Үкімет қолайлы салық және инвестициялық ахуал жасау, бизнесті дамыту
Бизнесті дамыту мәселелеріне төрешілдік араласуды азайтуға ден қоя отырып,
Мемлекеттік жоспарлау елдің бәсекеге қабілеттілігінің өсуін қамтамасыз ету жөніндегі
Осыған байланысты Қазақстан Республикасының бәсекеге қабілеттілігін орнықты өсіру стратегиясы,
Мемлекеттік, салалық (секторалдық), өңірлік және бюджеттік бағдарламалардың мазмұнына, оларды
Мыналар жөніндегі нормативтік құқықтық актілер қабылданатын болады:
мемлекеттік органдарда стратегиялық жоспарлауды енгізу;
мемлекеттік органдардың қызметін түпкі нәтижелерге қол жеткізу мәніне бағалау;
мемлекеттік, салалық (секторалдық), өңірлік, бюджеттік бағдарламаларды орындау тиімділігінің және
Экономикалық болжамдарды әзірлеу әдіснамасы жетілдірілетін болады.
Мемлекеттік органдар ұсынатын шешімдердің экономиканың бәсекеге қабілеттілігінің деңгейіне әсер
Үкімет бюджеттік жоспарлауды жетілдіру жөніндегі жұмысты жалғастыратын болады. Осы
Бұл нәтижелерге бағдарланған бюджетке кезең-кезеңмен көшуді, сондай-ақ «тапсырыс беруші-орындаушы»
Қоғам үшін ашық есеп беру жүйесі енгізіледі, сондай-ақ ішкі
Бюджет қаражатын жұмсау бағыттары елдің стратегиялық (бағдарламалық) құжаттарымен өзара
Бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын инвестициялық жобаларды бағалау және мониторингтеу
Салмақты фискалдық және ақша-кредит саясатын жүргізу үшін мемлекеттік бюджет
Қазақстан Республикасының қаржы секторын дамытудың
2007 – 2011 жылдарға арналған тұжырымдамасын іске асыру жөніндегі
Республиканың қаржы секторын одан әрі дамыту қызметтердің сапасын және
Қауіпсіздік пен құқық тәртібін нығайту, сондай-ақ қылмысқа қарсы күрес
Үкімет ұйымдастырушылық және заңнамалық шараларды жетілдіру, қылмысқа қарсы іс-қимыл
Құқық қорғау органдарының алдын алу қызметі жандандырылады, елдегі құқық
Құқық қорғау жүйесінің күштері мен құралдарын неғұрлым тиімді пайдалану
Есірткі мен есірткі бизнесіне қарсы мемлекеттік және қоғамдық іс-қимыл
Елдегі болашақ криминогендік жағдайды белгілі бір дәрежеде бүгінгі жасөспірімдер
Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған азаматтарды жұмысқа қабылдауға әрі
Бас бостандығынан айыру орындарындағы жағдайды оңалтуға және заңдылық пен
Үкімет қоғамдық тәртіпті қорғауды және көшелерде әрі басқа да
Әлемдік көші-қон үдерістерін жандандыру қарқынын, Орталық Азия көші-қонының ерекшеліктерін
Азаматтардың өтініштерін тіркеу, алдын ала тергеу жүргізу мен анықтау
Жол қауіпсіздігінің өсуін және жол-көлік оқиғалары құрбандарының санын азайтуды
Алдын алу және халықпен ақпараттық жұмыс істеудің кешенді жүйесі
Азаматтық қорғаныс жүйесі төтенше жағдайлардың алдын алу мен салдарын
Біздің республикамыздың аумағындағы алуан түрлі табиғи және тау-геологиялық жағдай,
Халықты табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан қорғау жөнінде
Өртке қарсы жағдайды, оның ішінде мемлекеттік орман қорын жақсарту
Үкімет Бағдарламасын іске асыруды құқықтық қамтамасыз ету
Үкімет жоғарыда санамаланған басым бағыттарды іске асыруды нормативтік қамтамасыз
Үкіметтің құқықтық саясаты, ең алдымен, Мемлекет басшысы белгілеген
Осы ауқымды және күрделі міндетті жүзеге асыруды нақтылау Үкіметтің
Ұлттық заңнаманы, оның ішінде зейнетақымен қамсыздандыру, әлеуметтік көмек, білім
Үкіметтің, сондай-ақ әкімшілік реформа мен жергілікті өзін-өзі басқаруды құқықтық
Норма жасау қызметінің тиімділігін арттыру мақсатында Үкімет қолданыстағы заңнаманы
Нормативтік құқықтық актілерді қолдану практикасын тұрақты талдауға негізделетін заң
Заң шығару үдерісінде Үкімет жаңа қоғамдық қатынастарды толыққанды және
Құқықтық жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз ететін жүйелі шаралар қабылданатын болады.
Көрсетілген жұмысқа заңнамалық бастама субъектілері ғана емес, жұртшылық өкілдері
Заң шығару қызметін оны әзірлеудің орындылығы туралы шешім қабылдау
Алдағы норма жасау қызметінің кешенділігі мен жүйелілігі Құқықтық саясат
Белгіленген жоспарларды іске асыру үшін Үкімет жаңа құқықтық институттар
Тұтастай алғанда, Үкіметтің басымдықтарын іске асыруды құқықтық қамтамасыз ету
Таяу арадағы үш жылда Үкімет өз алдына Бағдарламаны орындаудың
2007 – 2009 жылдары Қазақстанның жалпы ішкі өнімінің нақты
2009 жылдың соңына қарай Қазақстан халқының жалпы саны 2006
Өнеркәсіп өнімі өндірісінің жыл сайынғы өсу қарқыны
2007 – 2009 жылдары орта есеппен 7,2 – 8,8%
Қорытынды
Сонымен, жұмысымды қорытындылай келе, Үкіметтің мемлекет механизмдегі атқаратын қызметінің
Біздің мемлекеттіміз биліктің заңнамалық, атқарушылық және сот тармақтарынын ара
Өткен уақыттың ішінде бізде үкіметтік немесе парламенттік дағдарыстардың туындамағанын
Қазақстанның біртұтас халқы мемлекеттік биліктің қайнар көзі болып табылатыны
Осы заманғы әлемдік іс-тәжірибеде билік қатынастарын орнықтырудың жаңа үлгісінің
Қолданыстағы Конституцияда Шарль Луи Монтескьенің билікті ажырату, әрі бұл
Әртүрлі алыпқашпа пайымдауларға қарамастан, мемлекеттік басқаруды айқын жүйелеуге мүмкіндік
Барлық билік тармақтары сиякты жоғары өкілді орган да өзінің
Заңнамалық ресімдердің көпсатылылығы және қатаң шектеулі жүйесі жұмыс сапасын
1998 жылдың күзінде Парламент қабылдаған Конституцияға енгізілген өзгертулер мен
Парламенттің заңнамалык құзыретінің аясын айқын белгілеу заңнамалык биліктің неғұрлым
Сонымен қазіргі жағдайдағы Қазақстан Республикасы үшін ең тиімді билік
Қазіргі таңда мемлекетімізде ұсыныстардың құқықтық рәсімделуін қамтамасыз ету үшін
Сөздің соңында еліміздің Президенті Н.Ә. Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында
Пайдаланған әдебиеттер:
Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 30 тамыз 1995 жыл. Алматы, 2002.
ҚР-ң Конституциясы. 28 қаңтар 1993 жыл. Алматы, 1993.
ҚР-ң «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» 1991 жылғы 16
Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының Қазақ КСР Президентін сайлау туралы
ҚР-ң «Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті туралы» 2000 жылғы 27
ҚР-ң Президенттің «Қазақстан Республикасы Президентi туралы» 1995 жылғы 26
ҚР-ң «Нормативтiк құқықтық актiлер туралы» 1998 жылғы 24 наурыздағы
ҚР-ң «Қазақстан Республикасының Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі туралы»
ҚР-ң «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» 1995 жылғы 18 желтоқсандағы
«Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң Регламентi» туралы ҚР-сы Үкіметінің қаулысы. 2002
«Қазақстан Республикасында "электрондық Үкiмет" қалыптастырудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк
Арнайы әдебиеттер:
Ағдарбеков Т.А. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы. 2003.
Ашитов З.О., Ашимов Б.З. Қазақстан Республикасының құқық негіздері. Алматы,
Баймаханов М.Т, Вайсберг Л.М., Котов А.К. Становление суверенитета Республики
Баймаханов М.Т. Мемлекет және құқық негіздері: Оқулық. Алматы: Жеті
Баймағанов М.Т. Избранные труды по теории государства и права.
Баққұлов С.Д. Құқық негіздері. Алматы. 2004.
Баянов Е. Мемлекет және құқық негіздері. Алматы. «Жеті Жарғы»
Жоламан Қ.Д., Мухтарова А.Қ., Тәукелев АМ. Мемлекет және құқық
Котов А.К. Суверенный Казахстан: гражданин, нация, народ. - Алматы:
Қопабаев О.Қ. Шет елдердің конституциялық құқығы. Алматы. «Жеті Жарғы»
Монтескье Ш. О духе законов. В кн.: Право быть
Мұхамедов М., Сатершинов Б., Сырымбетұлы Б. Саяси-құқықтық ілімдер тарихы.
Назарбаев Н.Ә. Ғасырлар тоғысында. – Алматы: Өнер 1996.
Нурпеисов Е.К, Котов А.К. Государство Казахстан от ханской власти
Право быть равными: Сб. статей, речей, мнений – Алматы:
Сапарғалиев Ғ.С. Қазақстан Республикасының Конституциялық құқығы. Алматы. «Жеті Жарғы».
Сатыбаева С., Ибрагимова А. «ҚР-ғы заң шығару процессін зерттеу
Сахаров Н.А. Институт президентства в современном мире. - М.,
Таранов А.А. «Парламент и законодательная власть Казахстана». Алматы. 1995.
Ударцев С.Ф. Суд и правотворчество. Законотворческий процесс в РК:
Пайдаланған әдебиеттерге сілтемелер тізімі:
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 30 тамыз 1995 жыл. Алматы, 2002,
Сартаев С.С. Об учреждении поста Президента Казахской ССР и
Баймаханов М.Т, Вайсберг Л.М., Котов А.К. Становление суверенитета Республики
Таранов А.А. «Парламент и законодательная власть Казахстана». Алматы. 1995.
Нурпеисов Е.К, Котов А.К. Государство Казахстан от ханской власти
Жоламан Қ.Д., Мухтарова А.Қ., Тәукелев АМ. Мемлекет және құқық
Монтескье Ш. О духе законов. В кн.: Право быть
Баймаханов М.Т. Мемлекет және құқық негіздері: Оқулық. Алматы: Жеті
Баймағанов М.Т. Избранные труды по теории государства и права.
Баянов Е. Мемлекет және құқық негіздері. Алматы. «Жеті Жарғы»
Сапарғалиев Ғ.С. Қазақстан Республикасының Конституциялық құқығы. Алматы. «Жеті Жарғы».
Мәми Қ. Қазақстандағы сот билігінің қалыптасуы. «Заң» журналы, 2003.
Баймаханов М.Т. Мемлекет және құқық негіздері: Оқулық. Алматы: Жеті
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 30 тамыз 1995 жыл. Алматы, 2002
Қазақстан Республикасы Конституциясы. Түсініктеме. Алматы: «Жеті жарғы», 1999. 245-бет.
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 30 тамыз 1995 жыл. Алматы, 2002
ҚР-ң «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» 1995 жылғы 18 желтоқсандағы
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 30 тамыз 1995 жыл. Алматы, 2002,
Постановление Правительства Республики Казахстан от 10 декабря 2002 года
ҚР-ң Президенттің «Қазақстан Республикасы Президентi туралы» 1995 жылғы 26
Президент Н.Ə.Назарбаевтың Үкіметтің 2004 жылғы 17 қыркүйектегі кеңейтілген отырысындағы
ҚР-ң «Нормативтiк құқықтық актiлер туралы» 1998 жылғы 24 наурыздағы
Сатыбаева С., Ибрагимова А. «ҚР-ғы заң шығару процессін зерттеу
Мырзакелді Кемел. Конституция және парламентаризм. «Егемен Қазақстан» газеті, 22
Ударцев С.Ф. Суд и правотворчество. Законотворческий процесс в РК:
Сатыбаева С., Ибрагимова А. «ҚР-ғы заң шығару процессін зерттеу
Мырзакелді Кемел. Конституция және парламентаризм. «Егемен Қазақстан» газеті, 22
«Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында» ҚР
«Қазақстан Республикасында «электрондық Үкiмет» қалыптастырудың 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттiк
«Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң Регламентi» туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы.
Назарбаев Н.Ә. «Жаңа әлемдегі Жаңа Қазақстан». Қазақстан халқына жолдауы.
Сахаров Н.А. Институт президентства в современном мире. - М.,
Ағдарбеков Т.А. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы. 2003.
Ашитов З.О., Ашимов Б.З. Қазақстан Республикасының құқық негіздері. Алматы,
Баққұлов С.Д. Құқық негіздері. Алматы. 2004. 10 бет.
Мұхамедов М., Сатершинов Б., Сырымбетұлы Б. Саяси-құқықтық ілімдер тарихы.
Право быть равными: Сб. статей, речей, мнений – Алматы:
Баянов Е. Мемлекет және құқық негіздері. Алматы. “Жеті Жарғы”
Қопабаев О.Қ. Шет елдердің конституциялық құқығы. Алматы. “Жеті Жарғы”
Назарбаев Н.Ә. Ғасырлар тоғысында. – Алматы: Өнер 1996.
Малиновский В.А. Президентская или парламентская республика. Какая форма правления
Котов А.К. Суверенный Казахстан: гражданин, нация, народ. - Алматы:
Майлыбаев Б.А. Становление и эволюция института Президента Республики Казахстан:
52
Үкімет
Заңжобалық жұмыстар Жоспарына бекіту жөнінде Қаулы қабылдайды
Ведомствоаралық Комиссия (ВАК)
Ұсынысты мақұлдайды, заңжобаны Үкіметтің жылдық және перспективалы заңжобалар жұмыстары
Уәкілетті орган
(министрлік, ведомство)
заңжобаны әзірлеу туралы ұсыныстарды дайындау бойынша жұмыс тобын құрады
Уәкілетті орган
(әзірлеуші)
Тәуелсіз сарапшылар ғылыми сараптаманы өткізеді
Жұмыс тобы
Заң жобасымен жұмыс істейді
Мүдделі мемлекеттік органдар
Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі
Заңжобаның міндетті қаржылық және экономикалық бағалауын өткізеді
Әділет министрлігі
міндетті құқықтық сараптаманы өткізеді
Үкімет (заңжобаны келісу үшін Президент әкімшілігіне жібере алады)
ПАРЛАМЕНТ
Мәжілісі
Премьер-министр Кеңсесінің аударма бөлімі заңжобаның қазақ тіліндегі сараптамасын өткізеді