Жоспар:
Кіріспе --------------------------------------------------------------------------------------- 3
I Тарау
Қылмыс пен жаза және қылмыстық атқару жүйесінің қызметі
1.1. Қылмыстық жаза және әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру
1.2. Жазаны тағайындаудың жалпы негіздері -------------------------------------- 6
1.3. Жазаға тартылушылардың құқықтары мен міндеттері --------------------- 12
II Тарау
Қылмыстық жауаптылықтан және жазалаудан босатылу
2.1. Қылмыстық жазадан босатылу түрлері ---------------------------------------- 15
2.2. Қазақстан Республикасындағы рақымшылықпен қылмыстық жазадан босатылу -----------------------------------------------------------------------------------
2.3. Қазақстан Республикасындағы қылмыстық жазадан босатылуға соңғы үш
Қорытынды -------------------------------------------------------------------------------- 25
Қолданылған әдебиеттер тізімі -------------------------------------------------------- 26
Қосымшалар -------------------------------------------------------------------------- 28-31
Кіріспе
Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Бұл курстық жұмыста қылмыс жасаушылардың
Бұл курстық жұмыс тақырыбының өзектілігі. Қазақстан Республикасы өзін
Қазақстан Республикасы Президенті Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның 2030 жылға
Курстық жұмыстың мақсаты. Сотталушының әрекеттерін саралау және оларға
Курстық жұмыс кіріспеден, екі тарудан, қорытындыдан; пайдаланылған әдебиеттер
I Тарау Қылмыс пен жаза және қылмыстық атқару
1.1. Қылмыстық жаза және әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру
Қылмыстық жаза - мемлекеттiк күштеу шараларының бірi болып
Бiрiншiден, қылмыстық жаза-мемлекеттiк күштеу шарасы ретiнде қылмыстық
Мемлекеттiң күштеу шарасы ретiндегi қылмыстық жазаны мемлекет атынан
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексінің 38-бабының 2-бөлігінде жазаның мақсаты-әлеуметтік
Әлеуметтік әділеттікті қалпына келтіру, сотталған адамға жаза тағайындау
Әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру дегеніміз - қылмыс істеген
1.2. Жаза тағайындаудың жалпы негіздері
Қылмыстық құқық жаза тағайындағанда кінәлінің жеке-дара жауапкершілік принципін
Қылмыстық кодекстің 52-бабында жаза тағайындаудың жалпы негіздері көрсетілген.
Жаза тағайындаудың жалпы негіздері. 52-бап.
1. Қылмыс жасауға айыпты деп танылған адамға осы
2. Қылмыс жасаған адамға оның түзелуі және жаңа
3. Жаза тағайындау кезінде қылмыстың сипаты мен қоғамдық
Қылмыстық заңнын осы бабында көрсеттілген талаптарды бірнеше топқа
Жаза Қылмыстық Кодекстің Ерекше бөлімінің тиісті бабында белгіленген
Сондай-ақ жаза тағайындағанда Ерекше бөлімнің нақты бабының санкциясының
Егер жасалған қылмыс үшін көзделген жазаның онша қатаң
Сот жаза тағайындағанда істелген қылмыстың сипатын және қоғаға
Осы жоғарыда айтылған екі негіз факторға сипаттама берелік.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты пленумының 1993 жылғы 24
Қылмыстық кодекстің 52-бабының келесі бір маңызды талабы айыптының
Сот нақты жағдайларға байланысты әр уақытта да кінәлінің
Соттардың сотталушының жеке басының мәліметтерін жан-жақты объективті түрде
1.3. Сотталғандардың құқықтары мен міндеттері
Қазақстан Республикасы сотталғандардың құқықтарын, бостандығы мен заңды мүдделерін
Сотталғандар жазаның нақты түрін атқарудың тәртібі мен жағдайларын
Сотталғандар қылмыстық-атқару кодекспен, өзге де нормативтік құқықтық актілермен
Сотталғандар жазаларды атқарушы мекемелер мен органдар әкімшіліктерінің өздерінің
Сотталғандардың өздеріне жүктелген міндеттерді, сондай-ақ жазаларды атқарушы мекемелер
Сотталғандардың сот тағайындаған жаза түрін өтеудің тәртібі мен
Сотталғандар жазаны атқарушы мекеменің немесе органның әкімшілігіне, жазаны
Сотталғандар түсініктеме беруге және хат алысуға, адвокаттардың, сондай-ақ
Сотталғандардың әлеуметтік қамтамасыз етілуге, заңға сәйкес зейнетақы алуға
Шартты-мерзімінен бұрын босату, кешірім және рақымшылық жасауды қолдану.
Шартты-мерзімінен бұрын босату немесе жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым
Жазасын өтеуден мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатылған адамдардың мінез-құлқын
Кешірім жасауға ұсынылатын сотталушы жөнінде жазаны атқарушы мекеме
Жазасын өтеуден шартты-мерзімінен бұрын босату туралы, жазаның өтелмеген
II Тарау Қылмыстық жауаптылықтан және жазалаудан босатылу
2.1. Қылмыстық жазадан босатылудың түрлері
Жазаланушыларды Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне сәйкес Қылмыстық жауаптылықтан
Шын өкiнуiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату (65 бап)
1. Бiрiншi рет кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмыс
2. Жеке адамға қарсы ауыр немесе аса ауыр
3. Осы баптың бiрiншi және екiншi бөлiгiнде көзделген
Қажеттi қорғану шегiнен асқан кезде қылмыстық жауаптылықтан
Қоғамдық қауiптi қылмыстан болған үрейлену, қорқу немесе сасқалақтау
Жәбiрленушiмен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату 67-бап.
1. Ауыр емес қылмыс жасаған немесе адамның қайтыс
2. Орташа ауыр қылмыс жасаған адам, егер ол
Жағдайдың өзгеруiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату 68-бап.
1. Қылмыс белгiлерi бар әрекет жасаған адамды, егер
2. Бiрiншi рет кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмыс
Ескiру мерзiмiнiң өтуiне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату 69-бап.
1. Егер қылмыс жасалған күннен бастап мынадай мерзiмдер
а) кiшiгiрiм қылмыс жасағаннан кейiн екi жыл;
б) орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейiн бес жыл;
в) ауыр қылмыс жасағаннан кейiн он жыл;
г) аса ауыр қылмыс жасағаннан кейiн он бес
2. Ескiру мерзiмi қылмыс жасаған күннен бастап және
3. Егер қылмыс жасаған адам тергеуден немесе соттан
4. Егер ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаған
5. Жасаған қылмысы үшiн осы Кодекс бойынша өлiм
6. Бейбiтшiлiк пен адамзаттың қауiпсiздiгiне қарсы күрес қылмыс
-
-
-
-
Заң нұсқауларын орындауды қамтамасыз ету құзіретті органдарға жүктеліп,
1. Жақындары мен туыс туғандары
2. Кәмілетке толмағандарды ата-аналарының қадағалауына,
3. Түберкулезбен ауыратындарды жазадан босағаннан кейін емні әрі
2.2. Қазақстан Республикасындағы рақымшылықпен қылмыстық
жазадан босатылу
Амнистия (amnestia грек тілінен - кешірім) - бұл
Ізгілік принциптерін басшылыққа ала отырып, 2006 ж 9
Рақымшылық колданылып, жазаланушы оған қарсы болған жағдайда рақымшылық
Рақымшылық туралы актісі әдетте әмбебап сипатта болады. Ол
Рақымшылық туралы актісі тек қана қылмыстық жауапкершіліктен және
Қазақстан Республиқасында рақымшылық мемлекет өзінің қателескен азаматтарына қатысты
Рақымшылық жасауды қолдану тәртібін рақымшылық жасау туралы актіні
2.3. Қазақстан Республикасындағы қылмыстық жазадан босатылуға үш жылдың
Біздер 2004 жылдан бастап 2006 жылдар аралығындағы жалпы
Статистикалық деректерге сәйкес сотқа келіп түсетін қылмыстық
Соңғы үш жылдың ішінде сотқа келіп түскен қылмыстық
түссе, онда 2006 жылы сотқа 51 926 іс
19,8%-ке аяқталған қылмыстық істер саны төмендеген. Үкім
- 2004 жылы – 38 526 іс;
- 2005 жылы – 35 651 іс;
- 2006 жылы – 30 170 іс.
Соңғы үш жыл ішінде соттар ақтаған адамдардың
Жазаны өтеуден мерзiмiнен бұрын-шартты түрде
Мерзімінен бұрын-шартты түрде босату туралы қаулыларға жасалған шағымдар
Ауруға шалдығуына байланысты жазадан босату (ҚК 73-бабы) бойынша:
- 2004 жылы – 289 ұсыныс қаралып, оның
- 2005 жылы – 330 ұсыныс қаралып, оның
- 2006 жылы – 102 ұсыныс қаралып, оның
Ауруға шалдығуына байланысты жазадан босату туралы соттар қараған
Бұған жазаны өтеп жүрген сотталғандарды
Сот төрелігін іске асыру сапасы бойынша
Қылмыстық істерді қарау сапасының жақсарған оң үрдісі
Апелляциялық және қадағалау тәртібімен 2004 жылы жергілікті
- 2005 жылы 400 адамға қатысты немесе 0,6%
- 2006 жылы 318 адамға қатысты немесе
Өткен жылы 2004 жылмен салыстырғанда сот төрелігін іске
Мұнымен қоса, аудандық және оларға теңестірілген соттарда
Сөйтіп, егер облыстық және оларға теңестірілген соттарда 2004
2006 жылы бұзылған үкімдердің басым көпшілігі мына
2005 жылмен салыстырғанда 2006 жылы апелляциялық және қадағалау
Көптеген жағдайларда сот тергеуінің бір жақты жүргізілуі
Қорытынды
Қылмыс пен жаза ұғымы бір-біріне тікелей байланысты. Өйткені,
Қазақстан Республикасы әділет органдарының қылмыстық-атқару жүйесі – соттар
Қорытындылай келе, қылмыстық істер бойынша сот төрелегінің сапасын
Қолданылған әдебиеттер тізімі
I. Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конститудиясы (өзгертулер мен толықтырулар қоса) 30
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі (өзгертулер мен толықтырулар қоса).
Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу Кодексі. 13 желтоқсан,
Қазақстан Респулиқасының Қылмыстық Атқару Кодексі. 13 желтоқсан, 1997
Қ Р Жоғарғы Сотының пленуымының «Қылмыстық жаза тағайындаған
II. Арнайы және оқу әдебиеттері:
Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім. Алматы 2001.
Кайыржанов Е.И. Угаловное право. Р. К. Общая часть.
ҚР ҚК түсініктеме. Алматы, 2001.
Алауханов Е.О. Рахметов С.Н. Жаза практикалық оқу құралы.
Уголовное право РК. Общая часть, Жеті жарғы, Алматы.-1998.
Уголовно-исполнительное право Р.К. Алматы, 1997.
Рахметов С.Н. Кулмуханбетова Б.А. Нурумбетов А.А. Наказание. Алматы,
Чукмайтов Д.С. Применение уголовное наказания в делах предупреждения
Ағыбаева А.М. Нәріпбаев М.С. Баймурзин Г.И. Русско-казахский терминологический
Қазақстан Республикасының Конституциясы. Астана, 1995ж.
ҚР Президентінің «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Жолдауы. 2007ж.
Қазақстан Республикасының Бас Прокуратурасы жанындағы құқықтық статистика
Джекебаев У.С. Основные принципы уголовного право Республики Казахстан.
Дулатбеков Н. Қылмыстық жаза тағайындау. /Заң ғылымдарының докторы
Қосымша № 1
Жазасын өтеуден мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатылған адамдардың мінез-құлқын
Әр бөлімде тегі, аты, әкесінің аты, тұрғылықты мекенжайы,
Қосымша № 2
Жазасын өтеуден мерзiмiнен бұрын-шартты түрде босатылған адамдардың мінез-құлқын
Іске тігілген құжаттардың тізімдемесі
Бас бостандығынан айыру орындарынан босату туралы анықтаманың көшірмесі
3. Мерзімінен бұрын-шартты түрде босату туралы сот
4. Мерзімінен бұрын-шартты түрде бұрын босатылған
байланыстар сызбасы
Есепке алынған адамды ҚСжАЕК-нің деректері бойынша арнайы тексерудің
Соңғы соттылығы бойынша аудандық (қалалық, облыстық) сот үкімінің
Өмірбаян
Соттылығы туралы түсініктері
Мерзімінен бұрын-шартты түрде бостатылғанға міндеттерді белгілеу туралы сотқа
Міндеттерді белгілеу туралы соттың қаулысы
Күзет карточкаларының көшірмесі
Әкімшілік құқық бұзушылық және сот жүктеген міндеттерді
Мерзімінен бұрын-шартты түрде босатылған адамды әкімшілік құқық бұзушылық
Мерзімінен бұрын-шартты түрде босатылған адамға сот белгілеген міндеттердің
Тіркеу парағы
Мерзімінен бұрын-шартты түрде босатылған адаммен әңгімелер өткізу
Бағыттық және бақылау парақтарының түбіршектері, бағыттық және бақылау
Мерзімінен бұрын-шартты түрде босатылған адамның өмір сүруін, мінез-құлқын
Қосымша № 3
Қосымша № 4
2005 жылмен салыстырғанда 2006 жылы апелляциялық және қадағалау
2
Мерзімінен бұрын-шартты түрде бостатылған адамның байланыстар сызбасы
Мерзімінен бұрын-шартты түрде босатылған адамның тегі, аты, әкесінің
әкесінің аты
Достары, таныстары (мекенжайлары, лақап аттары)
Жақын туыстары
Алыс туыстары
Әкесі
Немере ағасы
Аға-інілері
Шешесі
Немере әпкесі
Апа-қарындастары