Жоспары
Кіріспе…………………………………………………………… ……………………………….3
1 тарау. Интернет – экономиканың теориялық аспектісі...................................................4
1.1 Электронды бизнес менеджменті және интернет экономика,
1.2 Электронды бизнес және электронды коммерцияның түсінігі
1.3 Интернет бизнестін формалары.......................................................................................5
1.4 Интернет бизнестің құралдары........................................................................................6
1.5 Қазақстан мен әлемдегі интернет бизнестің дамуы.......................................................9
2 тарау. Қазақстандағы электронды сауданың дамуы мен өсуін
2.1 Электронды сауда формалары........................................................................................11
2.1.1 Қазақстандағы және әлемдегі В2В бизнес бөлімінің дамуы.......................................11
2.2.2 В2С секторы. Қазақстан интернет-дукендеріне шолу..................................................15
2.2.3 Қазақстан мен Ресейдің С2С нарығына шолу...............................................................29
2.2.4 Қазақстанның интернет - консалтинг нарығы..............................................................29
3 тарау. Қазақстан экономикасындағы электронды сауданың артықшылықтары.................................................................................................................. 38
Жұмыс нарығының кеңеюі және мамандандырылған жұмыс күшін қолдану.........38
Экспорттық капиталдың өсуі.........................................................................................39
Мемлекеттік бюджеттің артықшылығы........................................................................39
Электронды саудаға салық салу.....................................................................................40
Пайда салығы...................................................................................................................40
Жанама салықтар.............................................................................................................41
Кедендік салымдар..........................................................................................................41
Техникалық инфрақұрылым ..........................................................................................41
Қорытынды ...............................................................................................................................43
Қолданылған әдебиеттер тізімі……………………………………………………………..45
Кіріспе
Бұл бітіру жұмыс бүгінгі күндердің маңызды тақырыптың бірі
Жұмыстың бағыты болып Қазақстан интернет экономикасын дамуының негізгі
Қазіргі кезде ақпараттық технологияларды қолдану элемдік экономикада бизнесте
1 – тарау. Интернет-экономиканың теориялық аспектілері.
1.1 Электронды бизнес менеджменті және интернет экономика, оның
Интернет-экономика – бизнесті жаңа ақпараттық технологияның колдануымен жасайтын
Интернет – компаниялар өзінің тауарларымен әлемдік нарыққа шығуға
Жарнамалық бизнестен, жүк тасымалдауға немесе басқа да ондірушілердің
1.2 Электронды бизнес және электронды коммерцияның түсінігі
Глобалды жүйе пайда болғалы бері, бірінші қатарда –
Соңғы жылдары бұл тенденциялар анығырақ болды. Интел компаниясының
Анықтамалар бойынша екі базалық түсініктен шатасады. Олар: Интернет
IBM(International Business Machine) компаниясының анықтамасы бойынша:
е-бизнес – негізгі бизнес процестерді интернет технологиялар көмегімен
Е-бизнес деп кез – келген іскерлік қатынасты ішкі
Компанияның ішкі құрылымы – ортақ ақпарат құрылымы базасы
Е-коммерция – е-бизнестің негізгі бір құрамы болып табылады.
1.3 Интернет бизнестің формалары
Интернет-бизнес - бұл ең тиімді ең тиімді бизнес
Интернет – бизнес екі формаға бөлінеді: Интернет-бизнес –
Интернет – бизнес – негізгі бизнеті құру кезінде
Интернет бизнес технологиясының көмегімен интернет-дүкенде келесі бизнес процестер
Қолданушыларды тауарлар мен кызметтер туралы ақпараттарымен қамтамасыз ету
Тауарлар мен қызметтерді сату
Жабдықтаушылар, сатып алушылар, жеткізу қызметі арасындағы қатынастарды реттеу
Интернет – дукен ассортиментін автоматтандырылған жабдықтаушының тауар базасының
Клиенттерді тапсырыс жүрісі бойынша ақпаратпен қамтамасыз ету
Есеп жүргізу
Партнерді іздеу
Осы дүкеннің дәстүрлі дүкеннен айырмашылығы:
«жердегі» нүктенің жоқтығы
Қойманың жоқтығы
24 сағаттық жұмыс уақыты 7 күн бойы
Компанияның іс-әрекетінің толық автоматтандырылуы
1.5 Интернет - бизнес құралы
Интернет бизнестің негізгі құралы болып:
Корпоративті веб-сайт
Интернет дүкен
Интернет аукцион
Корпоративті ақпарат порталы
Интернет биржа
Интернет маркетинг
Корпоративті веб-сайт – проектер, тауарлар мен қызметтер, компаниялар
Функционалдылығы:
Компанияның корпоративті ақпаратымен потенциалды клиенттері мен партнерларын мәліметпен
Қосымша клиенттер мен партнерларды тару
Компанияның имиджін қалыптастыру
Клиенттерді тауар мен қызмет акпараттарымен камтамасыз ету
Сайтқа кірушілерді екі жақты байланысты нығайту
Нәтижесі
Сайттың үзіліссіз жұмысы
Әлемнің кез-келген нуктесінде (интернет бар жерде)
Партнер, клиент, жабдықтаушы, филиалды ақпараттық ұстанымын азайтуын камтамасыз
Клиенттердің портретін құру мүмкіншілігі (интернетке кіргенде)
Интернет – дүкен – дәстүрлі бизнестің онлайн түрдегі
қызмет ұсынысы мен реализацияға қойылуға арналған Интернет –
Функционалдылығы:
Тауар мен қызметті сату
Клиенттерді тауар мен қызмет түрлері туралы ақпараттандыру
Бизнес туралы корпоративті ақпаратпен камтамасыз ету
Қосымша клиенттер мен парнерлады тарту
Клиенттерді екі жақты байланысты нығайту
Интернет – дүкеннің иесіне имидждің қалыптасуы
Нәтижесі:
Тауарлар мен қызмет сатылуының жоғарлауы
Сұраныс туралы ақпаратты алу мүмкіншілігі
Клиенттердің портретін алу мүмкіншілігі
Қолданушының базасын көбейту, олар потенциалды сатып алушылар болып
Интернет – аукцион – сауда витринасы, осы арқылы
Функционалдылығы:
Сатушы мен сатып алушыға қызмет түрлерін көрсету
Кез келген тауар мен қызметті көрсету
Сұраныс туралы ақпарат жинау
Аукцион иесінің имиджін қалыптастыру
Нәтижесі:
Ақша «терлемей-ақ» табылады (ресурсты қолдауға кететін шығындар)
Тауар мен қызметтің нарықтағы суранысы туралы ақпарат алу
Турақты аудиторияны калыптастыру (қатысушылар аукционды күн сайын қатысып
Корпоративті ақпарат порталы – компанияның ең қиын ақпараттық
Функционалдылығы:
Компанияның корпоративті ақпаратымен потенциалды клиенттері мен партнерларын мәліметпен
Портал арқылы орталық ақпараттық ағым
Бизнесті автоматтандырылған процесі
Компанияның филиалдардын, жабдықтаушының, дилердің бақылауы мен есеп қызметін
Сайтқа кірушілердің екі жақты байланысты нығайту
Компания имиджін қалыптастыру
Нәтижесі
Ұсталымдарды (издержки) қысқарту
Ақпараттық ағымды автоматтандыру
Филиалдарға, дилерлерге, партнерлерге, жабдықтаушыларға, компанияның жұмысшысына сапала және
Порталдың үзіліссіз жұмыс істеуі
Интернет биржа – сауда алаңы, осы арқылы кәсіпорындар
Функционалдылығы:
Интернет биржа катысушыларды акпаратпен қамтамасыз ету
Кәсіпорындар арасындағы тауар саудасын ұйымдастыру
Қосымша қатысушылар мен партнерларды тарту
Биржа қатысушыларға екі жақты қатынасты қондыру
Нәтиже
Ұстанымды қысқарту
Қолдаудың жеңілділігі
Төлеу мен жеткізу процесін автоматизациялау, орындауларды бақылау
Үзіліссіз жұмыс
Үлкен көлем – үлкен пайда
Интернет биржалардың технологиялара тауарлар мен қызметтерді бартерлік
Интернет маркетинг – Интернет бизнестің тиімді және маңызды
Функционалдылығы
Компанияның жарнамалық акцияларды, тауарларды, қызметтерді сайттарды, порталдарды, интернет
Арнайы маркетингті іс-шараларды өткізу
Брендтерді жасау
PR-шараларды өткізу
Нарықтық маркетингтік зерттеулер өткізу
Қолданушылармен іскерлік қатынастарды тығыз байланысын орнықтыру
Бәсекелестердің іс-әрекетін талдау
Нәтижесі
Өнім сұранысын талдау
Қолданушының портретін анықтау
Жарнаманы тиімді талдау
Жаңа клиенттер мен партнерларды тарту
БАҚ(СМИ) қарағанда жарнаманың бағасы төмен
БАҚ-қа қарағанда аудиториясы көп
Жарнаманың тиімді бағалау мүмкінділіктері
Жарнамалық компанияның негізгі акценттерін шуғыл турде өзгерту мүмкіндігі
Интернет маркетинг – дәстүрлі маркетингтің бәсекесі емес, ол
1.5 Әлемдегі интернет бизнестің дамуы
Талпынысты интернет даму нарығы Батыста қалыптасты, ең бастысы
Төменде Қазақстан мен Америка Құрама Штатындағы интернет және
АҚШ-тағы мекем арасындағы электронды коммерция айналысының өсу динамикасы.
1999 ж. – 100 млрд $ 2002
2000 ж. – 300 млрд $ 2003
2001 ж. – 500 млрд $ 2004
Қазақстандағы жай бизнес.
Қазақстандағы мекеме арасындағы сауда айналысы
1999 ж. – 4 млн 2002 ж.
2000 ж. – 15 млн 2003 ж.
2001 ж. – 100 млн 2004 ж
Осы 2 түрлі көрсеткішке қарап Қазақстанда өте төмен
2 тарау. Қазақстандағы электронды сауданың дамуы мен өсуін
Электронды сауданы былай анықтауға болады: электронды құрал көмегімен
Электронды сауда бизнестің салаларына шектеу қойылмайды. Ол мемлекеттің
2.1 Электронды сауда формалары
Интернет арқылы арқылы жасалынатын экономикалық іс-әрекеттің негізгі
2.1.1 Қазақстандағы және әлемдегі В2В бөлімінің дамуы
В2В – интернет арқылы екі кәсіпорын арасындағы келісімдік
Осыған қарап негізгі мәселелін қарастырғанда, Қазақстанда осы бизнестің
Интернет – бум дәуірінде компаниялардың интернет технологияларды қолдану
Қазақстанда есептеуіш техникалар мен электроника өнімдері өздерін жақсы
Қазір жоғары технологиялық нарықта акцияның бағасы ағылшын мәтеліне
Бүгінгі таңда біздің елде В2В дамуына әсер ететін
Тежейтін факторлар Күшейтетін факторлар
Жалпы экономикалық факторлар
Экономикалық жағдайының көпжылдық тұрақсыздық
«көлеңкелі» сектордың экономи-кадағы жоғарғы үлесі, әрдайым заңды
Өнеркәсіптердің, байланыс, транспорт монополизацияның жоғарғы деңгейі
Ақша құралдарының төменгі деңгейі.
Бар ресурсты тиімсіз колдану
Қолайсыз инвистициялық климат
Ұлттық экономикалық комплекстің географиялық масштабы
1999 – 2000 жж. Экономикалық өсу және Өндірістік
Ішкі нарықты кеңейту, жаңа тұтынушыларды көбейюдің арқасында
Экономикада «монетаризацияның» деңгейінің көтерілуі
Біртекті өнімдердің дифференциал-данған бағаның жоғарғы деңгейі
Қазақстандағы В2В проекттердің пайда болуы.
Жаңа меншік иелерінің, бизнестің тиімділігін көтеруге қызығушы-лардың пайда
Инфрақұрылымдық факторлар
Ақпараттық технологияның деңгейі жоғары емес (дамыған елдермен салыстырғанда),
Шектелген интернет аудиториясы, оның ішінде корпоративті қолданушылар
Телекоммуникацияның төменгі даму сатысы Интернет колданушылардың жоғарғы ырғағымен
Компаниялардың компьютерлендіру процесі
Жоғарғы интелектуалды даму потенциялы Компьютер технологиясының салалары бойынша
Басқару факторлары
Корпоративті басқарудың төменгі деңгейі
Қазақстанда қолданып көрмеген құралдарын ісіне сенімсізділік Компаниядағы менеджменттің
Заңды факторлар
Электронды сауданың заңды реттінің жоқтығы Заңды проекттерді жасаудың
Жоғарыдағы келтірілген факторлар жергілікті өндірісті сегменттердің корпорация арасындағы
Осы жергілікті индустрия дамушы секторларды анықтау үшін В2В
Қара және түрлі түсті металлургия;
Химиялық және нефтехимиялық өнеркәсібі;
Машина құрылыстары;
Орман, ағаш өндіруші және қағаз өнеркәсібі
Құрылыс материалдар өнеркәсібі
Тамақ өнеркәсібі
Жеңіл өнеркәсіп
Фармацевтикалық өнеркәсіп
Жергілікті индустрияға В2В шешімдерін енгізу ушін бастапқы міндеттер
Корпорация арасындағы электронды бизнесті дамыту үшін анықтайтын факторлар
Құрылымды - экономикалық Ақпаратты – инфрақұрылымды Басқарушы
Нарықтың үзінділері және бәсекелестердің деңгейі
Қаржылық ағымның интенсивтілігі және экспорттық және импорттық бағыты
Ақшала құралдары-ның есеп бөлігінің қойылған өнімдер
Жабдықтау мен шығару жумысының ұйымдастыру жуйесі
өнімнің унификациялау бағамы Бизнес-процесті автоматтандыру деңгейі
Жүйелі инфраструктуралар-дың дамуы
Персоналды Интернет телекоммуникация-ларамен камтамасыз ету
Интернетің ашықты-лығы және жүйенің мүмкіншіліктерін қолдану
Ақпараттық технологиляды дамытуға арналған инвестициялар Менеджмент деңгейі
Менеджер мен акционердің арасындағы қатынас
Өткізген факторларды талдаулар қазіргі кезде бірде-бір зерттеліп отырған
Қазақстандағы корпорация арасындағы электронды бизнес даму перспектва жағдайы
Егер бастапқы этаптарда 2001-2005жж. нақты дамуы салалар шектелген
Қазақстан нарығы толығымен корпоратив арасындағы электронды бизнестi потенциалды
Ал технологиялық шешiм жабдықтаушы стратегиясы және ақпараттық технология
2.2.2. В2С секторы, Қазақстандағы интернет дүкен нарығы
Электронды сауданың басқа формасы болып Кәсiпорын – Тұтынушы.
1996 жылы электронды сауданың бастапқы негiзгi кезеңiнде интернет
Қазақстан нарығындағы интернет дүкендер
1999 жылы алғашқы дүкен ашылды. Ал қазiргi кезде
Қазақстан нарығының жоғарғы конъюктурасы-корреляциясының дүние жүзiнiң жағдайына қарамастан,
Мүмкiн, айқын кешiгу эффектi жұмыс iстедi. Бiрнеше Ресейден,
Жасалынған тапсырыстың негiзгi бөлiгi болып кiтаптар, audio, video,
Интернет-дукендегi тауарлар түрлерiнiң ұсынысы өте кедей болып келедi.
Бұның себебi, интернет сауданың бiртiндiеп сатудың даму барысы,
Төменгi тәсiлдерi: интернет-дукенiнде сатып алынган тауарлар таныс төлем
Барлық төлем тәсiлдерiн 3 бөлiкке бөлуге болады:
қолма-қол төлем,
жеткiзушiге қолма-қол төлеу,
Салынған төлемдер
Почта, телеграф арқылы төлемдер
Банктiк аударма арқылы төлемдер
Несиелiк карталар: Visa, Master, Euro, ISB, Dinnersclub т.б.
Western Union
Money Gram
Cyber Cash
Cyber Plat
Instant AOL
Электронды несие ақшалар
Web money
Pay cash
Жоғарыда көрсетiлген төлем тәсiлдерiнiң азы Қазақстанда бар. Cyber
Интернет дүкендердiк төлем тәсiлдерi
2004 жылы әр-түрлi онлайн төлей тәсiлдерi бiр-жағынан интернет-дүкен
Ағымдағы жылда төлемдердi кардиналды жүйеге аудару өзгермейдi және
Жеткiзу
Жеткiзу – негiзгi сұрақтардың бiрi, осы шешiмсiз қызмет
Интернет дүкеннiң жеткiзу тәсiлдерi
Жергiлiктi, аймақты және жеке жеткiзу қызметi
Федералды пошта қызметi
Курьерлiк жеткiзу
Халықаралық поштамт
Халықаралық экспрестiк жеткiзу қызметi
Телекоммуникация арқылы жеткiзу
өзiндiк жеткiзу
Интернет – дүкен кiрушiлердi талдау
Интернет дукен веб-сайтының кiрушiлердi талдауды мәлiмет алу ретiнде
Күнделiктi онлайнды дүкендер 80 мың адам тартады. Бүгiнгi
Сонымен қатар, онлайн дүкеннiң сатып-алушылардың көп бөлiкi кездейсоқ
Интенрет – дүкендердегi жиi кiрушiлердiң аудиториясы 2000 жылдың
Интернет –дукендерiнiң аудиториялары қазнет пен рунет аудиториясына қатынасын
Интернет – дукендерiне келiп кетушiлердiң көбiсi ресейлiктер, рунеттiң
Көбiнесе интернет – қолданушылар дүкен сайтына жұмыс уақытында
Сатып алушылардың қалауы:
Жеңiл табылады – түсiнiктi интерфейс және қолайлы навигация
Ұсыну – қылысты сiлтеу (ссылка) және қосымша ақпаратты
Тез сатып алу – тауарды сатып алу үшiн
Потенциалды сатып алушылар және сатып алу мүмкiншiлiктерi:
e-commerce – бағалауы бойынша осы уақытта Қазақстанда сатып
Қазақстандық интернет-дүкендердің классификациясы
Қазақстандық интернет-дүкендерді әр түрлі критерийлер бойынша классификациялауға болады.
Жүйеде тауарды жекелеп сату әдістерінің арасында:
• интернет-дүкендер;
• Web-витриналар;
• сауда жүйелері;
• сауда қатарлары;
• контентті проектілер (тұтынушылық энциклопедиялар, тауарлардың интернет-заказ жүйелері
Өз кезегінде инетернет-дүкендердің бизнес моделі бойынша классификациясы:
• таза онлайндық дүкен;
• оффлайндық және онлайндық бизнесті біріктіру (интернет-дүкен әрекет
Поставщиктерге қатынасы бойынша;
• өзіндік жеке құрылысы бар (тауарлық запастардың бар
• поставщиктермен келісімдер бойынша жұмыс жасау (қаншалықты дәрежеде
Тауарлық ассортимент бойынша классификациялау.
• кітаптар, аудио, видиокассеттер, CD, DVD.
• компьютерлік, тұрмыстық техника, мобилді телефондар.
• әмбебап дүкендері.
• арнайы дүкендер.
Бәсекелес ортасына сараптама.
Егер Инернет-дүкендердің апталық активті аудиторияларын жасап жатқан дүкендер
Жақсы брэндтың бар болуы клиенттермен, жарнама берушілермен, поставщиктермен
Кез келген интернет-дүкеннің бәсекелестерін екі категорияға бөлуге болады;
Осыдан аз уақыт бұрын көптеген ірі оффлайндық саудагерлер
Дегенмен соңғы уақытта ірі оффлайндық ойыншылар электрондық нарыққа
Қазіргі уақытта нарықта лидерлер болып холдингтерге біріккен дүкендер
Нарықтың абсолютті көрінбейтіндігінің нәтижесінде, басқа интернет-дүкендердің алып жатқан
Бәсекелестер аудиті.
Барлық жұмыс жасап жатқан және бар интернет-дүкендерге жанжақты
Нарықтың негізгі қатысушылары.
Қатысушылар категориясы Қатысушының аты
Холдингтер
Тауар қатарлары
Интернет-дүкендер
тұтынушылық энциклопедиялар eHouse, eSeller
EcomAport, Otvet.ru, Torg.ru
XXL, StroyShop.ru, Ozon, CDLand, 24x7, Co@Libri, Intershop,
Podberi.ru, Яндекс-Гуру
Жаңа бәсекелестердің пайда болу қауіпі.
Қазіргі уақытта интернетте қызмет бастау қаншалықты қиын?
Нарықтағы ойыншылардың көбісі табыс көрмейді. Олардың негізгі мақсаты
Қазір орын алып қана қоймай, нарықта үлес үшін
Сонымен, нарықтағы жекелеген инетернет-саудагерлердің арасмында бәсеке жаңа деңгейге
Осы жылы ірі ойыншылардың арасында негізгі бәсеке күресі
Интернет-дүкендердің проблемалары.
Жекелік интернет-сауданың инфрақұрылымы әлі де толық құрылмаған:
Қазақстандық интернеттің жалпы проблемалары электрондық сауданы шектейді:
Бірақ бұл глобалдық проблемалар предпринемательдердің аз санын ғана
Интернет-дүкендердің проблемалары
проблема себеп Нәтиже
Даму стратегиясының жоқтығы Келешекте сату үшін құрылды Инвестициялар
Квалификацияланбаған менеджмент: сату бойынша жақсы менеджерлердің, логистиктердің, маркетологтардың
Қызмет көрсетудің төменгі деңгейі Логистиканың, жеткізудің профессионалды қызмет
Нормативті және заң базасының жоқтығы Мемлекет жағынан жеткіліксіз
жалпы поставщик жағынан сенімсіздік Жеке негізгі фондтардың жоқтығы,
Бар онлайндық төлем жүйелерінің мүмкіндіктерін аз пайдалану. Тауар
Потенциалды клиенттерді жоғалту.
2003 жылдың аяғы мен 2004 жылдың басында жекелік
Қаржылық ағымдар
Нарықтың көлемі мен потенциалды көлемін бағалау
Қазақстандық интернеттің негізгі проблемаларының бірі оның көзге көрінбейтіндігі,
Обороттар мен табыс көлемдері туралы информацияның жоқтығын экспертті
Эксперттердің бағалауы бойынша, интернет-дүкендердің 2003 жылғы обороты 50,5
Инвестициялар
2000 жыл Ресей Интернеті үшін Батыстан инвестициялардың үлкен
Батыстық инвестициялар біздің Интернетке 2000 жылдан бастап келе
RMG компаниясының есебінде интернет-дүкендерге байланыстысделкалар туралы айтылады, дегенмен
Бірақ 2001 жылға қарай жағдай өзгереді. Қазақстан Интернетіне
Ішкі инвестициялар туралы мәліметтерге қол жеткізу мүмкін емес.
Көптеген Қазақстандық проектілер келешекте сатылу мақсатымен жасалды. Батыстық
Қазіргі таңда Ресейде бірнеше фондтар ашылып жатыр, олардың
2000 жылы наурызда ММВБ және РТС жоғарғы технологиялық
Мысал ретінде, ММВБ-да акцияларын шығару арқылы инвестициялар тартуға
Monitoring.ru (www.monitoring.ru ) компаниясының жүргізген сауалнамасы бойынша Қазақстандықтердің
Internet Group бас директорының айтуы бойынша, жеке онлайндық
Жоғары аталғаннан Қазақстандық Интернетке инвестициялар осы жылы батыстан
Фондтық нарыққа шығу үшін интернет-дүкендер жұмыс жасайтын проекттер
Инвестицияның азаюы мен бәсекенің қатаюы интернет-дүкендерді пайда табуға
Қазіргі уақытта жеке инвестициялау кезегі жүріп жатыр, және
Мүмкін біз интернет-компаниялардың бірігуі саласында ірі сделкалардың куәгері
Дамудың болжамдары мен перспективалары
Ресей экономикасының өсуінің төмендеуі көрінісінде, 2000 жылы орын
Электронды коммерциялық проектілерге инвестицияның жалпы көлемі шетелдік венчурлық
Осы жылы төлемдердің негізгі тәсілі ақшалай болады.
Даму бағыттары:
Келесі жылы В2С нарығының дамуының негізгі бағыттары:
Издержкілерді минимизациялау (жеткізу, бухгалтерия, төлем, жалақы, веб-серверлерді ұстау
Сауданы ұйымдастырудың деңгейінің артуы – Интернет-дүкендер сауданы ұйымдастыру
Интернет-дүкендер пайдаланушыларға тұтынушылық информацияны көбірек ұсынады:өнімдерге нақты анықтама
В2С нарығы тауар ұсыныстарын тез қарқынды арттырады, және
В2С нарығы С2С нарығымен тығыз байланыста болады -
Интернет-дүкендер тауарды жеткізу жылдамдығын арттыруға мүмкіндік беретін өз
Интернет-дүкендер сатып алушыларға тауарды мобильді телефон арқылы заказ
Рунеттің дамуының жоғарыда аталған перспективаларына сүйене отырып электрондық
Мәліметтер бойынша интернет-дүкендердің потенциалды сатып алушылардың 400
2001 жылғы стратегиялардың ең эффективтісі интернет-дүкендердің ірі
Бірінші орынға бизнесті, яғни сауданы, эффективті жүргізудің мәселелері
Жекелік электрондық коммерция нарығында басты персонаж болыпхиттер саны
Ол үшін қызмет көрсету деңгейін арттыру керек: контентке
Мұндай мүмкіндікке ие болу үшін қосымша капиталды тарту
• артында шынайы бизнес бар, және келешекте даму
• нақты обороттары бар және дамудың және табысты
• қаржылық қызметінің нәтжелері ашық;
Ұсақ және орта интернет-дүкендердің перспективасы ұсынылған тауардың эксклюзивтілігі
2001 жылы В2С нарығының обороты 100 млн.долл.
2.2.3. С2С секторы. С2С Ресей нарығына шолу.
Электронды сауданың тағы бір формасы Consummer to Consummer
Қазақстандық С2С нарығына шолу.
1999 жылдың аяғы Қазақстандық Интернетте бірінші Интернет-аукционның пайда
Интернет-аукциондар ойынға немесе өзіндік бизнестің бір формасына ұқсайтындығына
2000 жыл бойынша Интернет-аукциондар ірі жарнамалық алаңға айнала
2000 жыл бойынша онлайндық микротөлем жүйелері кең тарамады,
2000 жыл көрсеткендей, жақын арада интернет-аукциондар табыс көруі
Кері факторлар.
С2С –тың кері факторларына:
С2С аудиториясының төлем мүмкіндігінің төмендігі – интернет-аукциондар тауар
Қазақстандық менталитет – Қазақстандықтер бұрын тегін болғанға төлеуді
Онлайндық микротөлемдер жүйесінің жоқтығы – бұл жүйенің көмегімен
Жағымды факторлар
С2С нарығының жағымды факторларына:
Қазақстандық менталитет – Қазақстандықтер Интернет-аукциондар ұсынып отырған ақысыз
Онлайндық жарнамалық нарықтың өсуі – 2001 жылы Қазақстандық
Мобильді байланыс нарығының өсуі – кейбір Интернет-аукциондарда тұтынушылар
Даму бағыттары:
Интернет-аукциондардың дамудың негізгі бағыттары қызмет көрсету сапасының артуы
Тұтынушыға өзінің жеке аукционын құруға мүмкіндік беретін сервис
Торгтарға қатысудың мобильді мүмкіндігі. Бұл бағытта бірінші қадамды
Салалық Интернет-аукциондардың дамуы – салалық фокусировка бір аукцион
Қайта аукцион – тұтынушы белгілі тауар сатып алу
Бартерлік аукцион – тұтынушы бір тауарды екінші тауарға
Интернет-аукциондар жарнамалық бюджеттер, яғни қосымша табыс алуға мүмкіндік
Болжам:
С2С нарығы өседі. Бұл нәтижені Қазақстандықтерде «заначкіде» 5
ASP (Application Service Providing) технологияларының енгізілуімен, Интернет-аукциондар өзінің
2001 жылы микротөлемдер кең таралып, интернет-аукциондар өз комиссиондықтарын
2001 жылы Интернет-аукциондар күрделі жарнамалық бюджеттерді игере бастайды.
2001 жылы лидерлердің тобы анықталады. Бірақ олар бүгінгі
Нарықтың негізгі қатысушылары:
С2С нарығының лидерлері Molotok.ru және Stavka.ru болып табылады.
Stavka.ru – технологиялық жағынан дамыған, өзіндік орындардың кең
Molotok.ru – 1999 жылдың аяғында жүргізілген жақсы жарнамалық
С2С нарығының басқа көрнекті қатысушылары болып келесі интернет-аукциондар
c99
Auction
Auctions
Pricе-up
Және электронды сауданың төртінші формасы Тұтынушы-кәсіпорын формасы
2.2.4. Қазақстандағы интернет-консалтинг нарығы.
Жеке категория ретінде қарастырылмайтын, Қазақстандық интернет-консалтинг нарығына бөлек
2000 жылдың соңы Қазақстандық бизнесмендердің арасында Интернет-технологияларын қолдануына
2000 жылы Қазақстандық интернет-консалтинг нарығы қалыптасу деңгейінде болды
Егер компаниялар кеңес үшін профессионалды Интернет-консалтингтерді пайдаланса, онда
Шетелдік консалтингтер әлемдік Интернет-бизнесте американдық және европалық
Қазақстандық Интернет-консалтингтер – ресейлік Интернет-нарығының көптеген сегменттерінде: веб-өндіріс,
2000 жылы Қазақстандық-консалтингтердің қызмет көрсеткен негізгі бағыттары: В2С
Өткен 2000 жыл бойынша Интернет-консалтинг нарығының обороты 2-3
Кері факторлар: өткен 2000 жыл Интернет-консалтингтің дамуын баяулататын
Интернет-консалтинг нарығының жас болуы – көптеген клиенттер білмейтіндіктен
Квалификацияланбаған кадрлардың жетіспеушілігі – Интернет-консалтингтер, қазіргі уақытта, Интернет
Интернет-нарығының заңды базасының жоқтығы – 2000 жылы электрондық
Жағымды факторлар: 2000 жыл баяулататын ғана емес, сонымен
Көптеген Қазақстандық бизнесмендер Интернетті өздерінің бизнесін дамытудың құралы
Қазақстандық бизнесмендер өз бизнесін дамыту үшін Интернет-консалтингтер білімін
Қазақстандық Интернет-консалтингтер өз қызметтеріне баға орнатуда «аспаннан
Қазақстандық жүйелік интеграторлардың интернет-шешімдерінің сапасы мен функционалдығы артып,
Даму бағыттары: 2000 жыл 2001 жылға Интернет-косалтинг нарығының
Консалтингті Интернет-компаниялардың дамуының негізгі бағыттары В2В-технологияларын эффективті енгізу
Интернет-консалтингтер өз клиеттеріне көрсетілетін қызметтің кең спектрін ұсыну
Көптеген косалтингті компаниялар форумдарда, семинарларда, көрмелерде және конференцияларда
Интернет-консалтингтердің клиенттерді тартудың басқа әдісі – веб-студиялармен келісім.
Дамыған консалтингті компаниялар өз бизнесін Интернет-нарығы жаңа туындап
Болжам: жоғары аталған фактілер және жалпы конъюнктураның негізінде
Интернет-консалтинг нарығы тез қарқынды өсетіндердің бірі болады, бірақ
Инетернет-консалтингтердің негізгі нарығы Қазақстандық В2В нарығы болады. Қазақстандық
2001 жылы Интернет-консалтингтердің қызметтерінің нәтижесі бойынша Интернет-консалтингтің 90%
2001 жылы интернет-консалтинг нарығының көлемі 10-12 млн.долл.
Негізгі Қазақстандық Интернет-консалтинг нарығы:
eTops – TOPS жүйелік интеграторының дочерлі кәсіпорны. 2000
Platzdarm Consulting – 2000 жылғы негізгі қызмет түрі
Arrava Advisors – Arrava IMC компаниясының дочерлік кәсіпорны.
aLions - aPartners-тың дочерлік кәсіпорны. aPartners-тың
eSolutions - TerraLink компаниясының Интернет-консалтигета, дизайнда және
3 тарау. Қазақстан экономикасы электронды сауда менеджментiнiң өркендеуi
Дүние жүзiлiк электронды сауданың тез өсуi жен оның
Берiлген сұрақты реттеу үшiн үкiмет органдары электронды сауданың
Электронды сауда көптеген бизнес түрлерiн қызықтырды. Сондықтан, ол
Электонды сауданың артықшылығы өте көп: ол әлеуметтiк бағдаламалардың
3.1 Еңбек нарығының кеңейуi мен мамандандырылған
жұмыс күшiн қолдану
Қазақстан Республикасында электронды сауданың өркендеуi еңбек нарығының құрылымы
3.2 Экспорттық капиталдың өсу барысы
Заңдық шектеулер кедергi болмайтындығы шарт болса, экспорттық тауарлар
Iс-әрекет түрлерiнiң кеңеюi.
Электрондық сауда кiшi және отра кәсiпорындарға үлкен кәсiпорындармен
Виртуалды дүкендер мен интернеттегi байланыс мекен жайы тауарларды
Мемлекеттiк қаржының артықшылықтары
Қазақстандағы экономикалық құрамының өркендеу мақсаты табыстар базасының көбеюiне
Салық салу базасын кеңейту үшiн мемлекетке көптеген сұрақтарды
Бiрақ, электронды саудада көптеген сатушылар мен түтынушылардың аты
Электронды сауданың салық тұрлерi
Пайда салығы
Iшкi аспектiлерi:
Пайданың мiнездемелерi:
Көзқарас бойынша ұлттық заңда электронды сауда проблемалары көп
Жарнама
Бағыттың негiзгi бөлiгi: “В2С” Интернетте жарнама негiзiнде пайда
Халықаралық аспектiлер:
Пайдаға қойылатын халықаралық аспектiлер қазiр өте актуалды. Электрондық
Осындай сұраққа жауап беру үшiн Қазақстан халықаралық салық
Қорытындылап келгенде, мемлекеттiң салық жүйесiне электрондық келiсiмдер қауiп
Жанама салықтар (НДС)
Табысқа қойылатын салықтың экономикаға маңыздығына қарамастан, ол онша
Кедендiк төлемдер
Басқа мемлекеттер сияқты Қазақстанда да кеденнен тауар өткiзгенде
салым төлейдi. Ал қазiргi кезде интернет арқылы бейне,
Электронды саудадағы салық салу принциптерi
Салық салуэлектронды сауданың өркендеуiне кедергi жасамай, керiсiнше көркемдетуге
Элекронды саудадағы келiсiм салығы бейтарап болуы керек
Үкiмет электронды саудадағы немесе интернет арқылы жасалатын басқа
Электронды саудадағы салық салу жүйесi таза және мөлдiр
Электронды сауда салық салуы халықаралық принципке сәйкес келу
Егер Қазақстан жоғарыда көрсеткен ережелердi ұстайтын болса, электронды
3.5.4 Техникалық инфрақұрылым
Электронды сауданың өркендеуiнiң бастапқы көрiнiсi – интернеттегi қауiпсiз
Телефонды ақпаратты жүйе мемлекетке тәуелдi. Бiрақ, мұндай жүйе
Ақпаратқа қаржы салу көбейгеннен онда жаңа мүмкiндiктерiмен бәсекелестiкке
Қорытынды
Көбiсiнiң ойлауы бойынша, электронды сауда 21 ғасыр экономикасының
Күмансiз шындық.
Бiрнеше жылдан кейiн Қазақстандағы электронды сауда тез өсуiн
Электрондық сауда Қазақстан үшiн тек жаңа мүмкiншiлiктердi ашады:
Тұрақты және дұрыс электронды сауда нарығынан Ресей көптеген
Электрондық келісім мен қол қою функциялары теңдікте болу
Бірақ, жоғарыдағы айтылған артықшылықтарды қолдану үшін бизнестегі қарама-қайшы
Қазастан үшін электрондық сауданың артықшылықтары, ол: программаларды жасау
Жалға кеткен уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар
Қазақстан Республикасының кәсіпкерлер мен тұтынушылар және тағы басқалары
Әрине, дәстүрлі сауда сияқты кауіп түрлері көп, бірақ,
Қолданылған әдебиеттер:
Назарбаев Н.Ә. Қазақстан – 2030. Алматы: Білім, 1997
Д. Кирсанов Вэб-дизайн: «Символ», 1999г.
Computerworld Russia www.computerworld.ru
Журнал «Computer club magazine» 1999 г. № 15
РОЦИТ – www.rocit.com
Билл Гейтс «Дорога в будущее», М., изд. Отд
«Компьютеры, интернет, телекоммуникации» Алматы 2003г. № 54, 5-стр
Журнал «І-бизнес» №5(11),2001 г.
В.В. Гуров «Интернет для бизнеса», М.:ООО «Электроинформ», 1997г.
Журнал «Мир интернет», №2 (29), 2001 г.
Интернет форум по вопросам развития электронной коммерции www.forum.net/ecommerce/
www.cnews.ru/comments/2001/03/16/content2.shtml
www.cnews.ru/comments/2001/03/16/content1.shtml
www.e-management.ru/e-com-theory.htm
www.internetbusiness.ru/about_ib/why.html
www.zametki.ru/zo-b2c.html
www.e-commerce.ru/analytics/reports/e-shops_set.html
www.rbcnet.ru/comm/tpv_news/1606001307/2.htm
Эймор Дэниел. Электронный бизнес: эволюция и/или революция. :
Бизнес-путь: Amazon.com. Секреты самого успешного в мире веб-бизнеса,
Раскрутка сайтов и основы электронной коммерции. Краткое руководство,
Реклама и маркетинг в Интернете, Пол Доулинг, Томас
3