МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 БӨЛІМ АРНАЙЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АЙМАҚТАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ, ҚҰРЫЛУ
1.1. Арнайы экономикалық аймақтардың пайда болуы және қалыптасу
1.2 Каспий бассейніндегі теңіз порттарының қызмет етуінің Қазақстандық
2 БӨЛІМ. АҚТАУ ТЕҢІЗ ПОРТЫ АЭА –НЫҢ АРҚЫЛЫ
2.1 Ақтау теңіз порты арнайы экономикалық аймақ аумағындағы
2.2 Ақтау теңіз порты АЭА 2004 – 2008
2.3 Ақтау теңіз портымен тасымалданатын құрғақ жүктер мен
БӨЛІМ 3 АРНАЙЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АЙМАҚ РЕТІНДЕГІ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТЕҢІЗ
3.1 Ақтау теңіз порты АЭА-ның даму концепциясы.
3.2 Арнайы экономикалық аймақ ретіндегі Ақтау теңіз портының
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Арнайы экономикалық аймақтардың экономикасы экономиканың маңызды саласы болып
Арнайы экономикалық аймақ – капиталды инвестициялау және экономиканы
Арнайы экономикалық аймақтардың мамандандырылуына сай көптеген арнайы экономикалық
Белгілі жағдайларға сәйкес белгіленген мерзімде инвесторларды толық және
өнім шығару, құрылғылар мен шикізаттар тасымалын кедендік төлемдерден
Либералдық валюталық режим, шетелдік инвесторлар табысына валюталық және
Тіркеу, есептілік және басқа да нысандардың жеңілдетілуі;
Сәйкес өкілеттілік шеңберінде аймақта арнайы басқару органдарын құру;
Ғимарат пен жерді жалдауға, әртүрлі қызмсеттерге жеңілдетілген тариф;
Арнайы экономикалық аймақтар қоғам өміріне әртүрлі және көп
«Ақтау теңіз порты» арнайы аймағын құрудағы басты мақсат
Ақтау арнайы экономикалық аймағы 2004 жылы өз жұмысын
Қазақстан Республикасы Президенті Н. Назарбаевтың 2006 жылғы «Қазақстан
Мемлекет тарапынан әзірленген стратегиялық жоспарларды жүзеге асыру барысында
Аталған проблемалардың шешілу мүмкіндігін арттыруға әсерін тигізетін теңіз
Сондықтан мен диплом жұмысымды нарықтық инфрақұрылымды дамытудағы
Дипломдық жұмыстың мақсаты: арнайы экономикалық аймақтардың даму жағдайларына
Дипломдық жұмыс кіріспеден, ІІІ бөлімнен және қорытындыдан тұрады.
Дипломдық жұмыстың І бөлімінде арнайы экономикалық аймақтардың қазіргі
ІІ бөлім арнайы экономикалық аймақ ретінде Ақтау теңіз
ІІІ бөлімде жүргізілген талдаулар мен зерттеулер нәтижелері бойынша
Ақтау теңіз порты инфрақұрылымдық сипатқа ие, себебі ол
1 БӨЛІМ АРНАЙЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АЙМАҚТАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ, ҚҰРЫЛУ
1.1. Арнайы экономикалық аймақтардың пайда
Нарықтық экономиканың қалыптасуы мен дамуы экономикада оффшорлық орталықтардың
Дүниежүзілік экономикалық бағыттың либералдануына, сөйтіп қарым-қатынастардың жаһандануына байланысты
Экономиканы әртараптандыру, жоғары технологиялық және экспортқа бағытталған өнімдер
Қазақстан Республикасы тәуелсіз мемлекет ретінде 17 жылдан бері
Оффшорлық белгілерді қарастырмастан бұрын оффшорлық белгілері бар оффшорлық
Оффшорлық қызмет субъектілері – арнайы территориялық бірлестік заңдылықтарына
Оффшорлық қызмет түсінігіне ең жақын мазмұндағы сәйкестік отандық
Арнайы экономикалық аймақтардың пайда болуы туралы идеялар ағылшындық
Өткен күн тұрғысынан қарағанда әлемдік шаруашылықта арнайы экономикалық
Енді арнайы экономикалық аймақтардың дамуыныі тарихи аспектлерін қарастырайық:
Арнайы экономикалық аумақтардың дамуы өткен жүзжылдықтың 70 жылдарынан
Арнайы экономикалық аймақтардың құрылу мақсаты:
Инвестиция тартуға жағымды жағдайларды қалыптастыру;
Аудандарды дамытуды жеделдету;
Нарықтық инфрақұрылым мен кәсіпкерлікті дамыту жағдайларын қалыптастыру;
өндіріс пен сауда, қазіргі жетілген технологияларды, әлемдік озық
Арнайы экономикалық аймақ – капиталды инвестициялау және экономиканы
Арнайы экономикалық аймақтар алғашқы сатыда жеңіл және тамақ
Арнайы экономикалық аймақтардың мамандандырылуына сай көптеген арнайы экономикалық
Белгілі жағдайларға сәйкес белгіленген мерзімде инвесторларды толық және
өнім шығару, құрылғылар мен шикізаттар тасымалын кедендік төлемдерден
Либералдық валюталық режим, шетелдік инвесторлар табысына валюталық және
Тіркеу, есептілік және басқа да нысандардың жеңілдетілуі;
Сәйкес өкілеттілік шеңберінде аймақта арнайы басқару органдарын құру;
Ғимарат пен жерді жалдауға, әртүрлі қызмсеттерге жеңілдетілген тариф;
Еркін кеден аймағы - бұл тауарлардың қауіпсіздігі жөніндегі
Еркін кеден аймағының кедендік режиміне орналастыруға рұқсат етілетін
Еркін кеден аймағының кедендік режиміне орналастырылған тауарлармен
Арнайы экономикалық аймақ таратылған жағдайда, қайта өңдеу жөніндегі
Арнайы экономикалық аймақтарда Қазақстан Республикасының кеден заңдарының сақталуын
Кеден органдары арнайы экономикалық аймақ аумағындағы еркін
Арнайы экономикалық аймақтардағы тауарлардың есебін жүргізу
Арнайы экономикалық аймақтарда қызметін жүзеге асыратын тұлғалар еркін
Кедендік баждар, салықтар алу және тарифтік емес реттеу
1. Шетелдік тауарларды еркін кеден аймағының кедендік режиміне
2. Еркін кеден аймағының кедендік режимінің шарттары
3. Арнайы экономикалық аймақтың аумағына еркін кеден аймағының
4. Тауарлардың арнайы экономикалық аймақтың аумағынан шығуы тауардың
1) Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерге әкету кезінде
2) Қазақстан Республикасының кедендік аумағының қалған бөлігіне әкелу
Еркін кеден аймағының кедендік режиміне тауарларды кедендік ресімдеудің
1. Арнайы экономикалық аймақтың аумағына әкелінетін және еркін
2. Еркін кеден аймағының кедендік режимі өзге
Еркін кеден аймағының кедендік режимінің аяқталуы
Еркін кеден аймағының кедендік режимі:
1) тауарларды өзге кедендік режимде кедендік ресімдеумен;
2) тауарлармен қайта өңдеу жөніндегі операциялар жасалған және
Қазіргі кезде Қазақстанда арнайы экономикалық аймақтардың дамуы жаңа
Теңіз көлігі қызметінің әртүрлі аспектілері бар, олар –
Сонымен бірге теңіз және басқа көлік, кәсіпорындар, аймақтар
Қазақстан көлігі экономиканың маңызды саласы болып табылады және
Су (теңіз және өзен) көлігі Қазақстанның біртұтас көлік
Сондай-ақ теңіз флоты аралас «өзен-теңіз» жүзу кемелерін пайдалана
Қазақстанның су көлігі келесі негізгі міндеттерді шешеді:
елдің әлемдік экономикалық жүйеге интеграциялауға бағыттауды жүргізуге байланысты
тұрғындар миграциясы мен әртүрлі жүк тасымалы қажеттілігі күрт
жүктің ірі партияларын тасымалдауға қабілетті іс жүзіндегі жалғыз
ел бюджетіне валюталық кірістерді ұлғайту; әскери-теңіз флотының стратегиялық
Теңіз көлігі жүзеге асыратын жүк тасымалдауды теңіз тасымалы
Әлемдік теңіз тасымалында мұнай, темір кені, бидай, көмір,
Әлемдік сауда коньюктурасының өзгеруіне байланысты теңіз көлігімен тасымалданатын
Теңіз көлігін сыртқы сауда тасымалында негізгі көлік ретінде
Теңіз көлігі темір жол және автомобиль көлігімен салыстырғанда
Кез – келген көліктің қызмет етуінің негізгі көрсеткіші
Теңіз көлігі тау-кен, көмір, мұнай өндірісі, алтын өндірісі
Теңіз порттары теңіз көлік жүйесін құраушы негізгі элемент
- Теңіз сауда порты; - Теңіз
Теңізге мамандандырылған порт.
Теңіз порттарының қызмет ету аясындағы назар аударатын басты
Жолаушы-жүк операцияларын қамтамасыз етуге арналған негізгі элементтерден басқа
Әлемдік тәжірибеде теңіз порттары қызмет етуі мен мақсатына,
Теңіз көлік порттарын технико-экономикалық критерийлер бойынша зерттеудің біртұтас
Сурет 1 – Қазақстанның көлік қызметтері нарығының құрылымдық-функционалдық
Әртүрлі елдерде айтылған жіктемеге әр түрлі критерийлер негіз
Жоғарыдағы сызбада (1 сурет) көрсетілгендей шаруашылық қызметтің түрі
Қазақстанның әлемдік көлік жүйесіне интеграциялануы ресурстарды сақтау мен
Ақтау теңіз порты жүктерді теңіз жағалауына дейін жіне
Ақтау көлік желісінің қызмет етуі мен дамуы төмендегі
Сонымен қатар порт жұмысының бизнес жоспар методологиясы көрсеткіштері
2 сурет – теңіз көлік байланысының қызмет
даму байланысы ;
Теңіз портының жұмысын бизнес-жоспарлау ресурстарды барынша толық пайдаланудағы
Сонымен қатар экономикалық заңдыолықтардың талаптары мен экономикалық, техникалық
Қазақстанда порттарды жіктеу халық шаруашылығындағы ролі, жүк айналымы,
бірінші – негізгі базалық порттар, мұнда қызмет көрсетудің
екінші – шектеулі қызмет көрсететін порттар, жылына өңделетін
үшінші – минималды көлемдегі қызмет көрсету порттары, оларсыз
Ғылым мен тәжірибенің жетістіктеріне сәйкес ресурстар жағдайы және
Қазақстанның көлік нарығындағы шиеленіскен бәсеке жағдайында көлік түрлерінің
Магистраль көлігінің өндіріспен интеграциялануы – көлік жүйесін басқарудағы
Ақтау портындағы кәсіпорындардың ара қатынасын жақсарту осы кәсіпорындардың
Ақтау портындағы жүк тасымалын тиімді ұйымдастырудың бір бағыты
Біріккен көлік шаруашылығының тиімділігін нарық заңымен өмір сүруші
Ақтау портының ерекшелігіне сәйкес біріккен көлік шаруашылығын құру
кәсіпорындар үшін мұнай өнімдерін, темір рудалары мен рудалық
осы жүктерді автомобиль және теміржол көлігі арқылы талап
барлық қызмет көрсетілетін кәсіпорындарға теміржол және ішкі су
Бұл ұсынылған нұсқаны қазір, яғни кезек күттірмейтін тәжірибелік
Ақтау портының және көлік түрлерінің табиғи ерекшелігі материалдық-
Каспий бассейніндегі теңіз порттарының қызмет етуінің Қазақстандық және
Ғылыми еңбектер мен статистика мәліметтерін талдай келе Каспий
Айта кету қажет, порттардың қызмет етуіндегі басты ерекшелік
Экономикалық тұрғыдан қарағанда теңіз порты еңбек, материалдық және
Теңіз порттары мен шаруашылық субъектілерінің арасындағы стратегиялық мүдделердің
Аталған факторлар жүк және тасымал ағымдарын барынша тез
Экономикалық және тарихи-географиялық факторлардың қатарына Каспий теңізіне порттар
Мысалға Әзірбайжан Республикасындағы Баку халықаралық теңіз порты Каспийдің
Ақтау - Баку учаскесі «ТРАСЕКА» көлік коридорының байланыстырушы
Дюбенди мұнай терминалы Баку портының бір бөлігі
Сонымен қатар Ресей Федерациясындағы Астрахань порты Каспий
Тасымалданатын жүктердің негізгі көлемі бұрынғышы құрғақ жүктер –
2008 ж Астрахань көлік байланысы арқылы жүк тасымалы
Оля порты Астрахань облысындағы Солтүстік-Оңтүстік халықаралық транзиттік коридор
Махачкала сауда порты каспийдегі Ресей порттарының ішіндегі пайдаланылғанына
Қазіргі кезде Махачкала порты бағытындағы тасымалданатын негізгі жүк
Жоғарыда аталған Астрахань (Оля), Махачкала және Туркменбасы порттарына
Сонымен қатар жүк тиеу құрылғыларын пайдалану уақыты бұл
Ресей Федерациясының даму бағдарламасына сәйкес көлік кешенінде астық
Статистика материалдары Иран ислам Республикасындағы Анзали портының жылына
Қазіргі кезе портта қуаттылығы 10-20 тонналық 200 жүк
Қазіргі кезде портпен темір жол қатынасы жоқ, ал
Қазіргі кезде Ақтау – Анзали бағытындағы автопаром қатынасы
Ноушахр порты ауданы 27412 шаршы метр болатын 7
Ноушахр портының жылдық жүк айналымы 1,5 млн
Айлақтардың толық ұзындығы 812 м, бір мезгілде 6
Нека портында жүк көтергіштігі 4,5 мың т. танкерлерді
Амирабад портында (Хазар)негізінен шикі мұнайды өңдеуге мамандандырылған арнайы
Түркменбашы портын (Түркменстан) зерттеу мұнай айлақтары бір мезгілде
Каспий бассейніндегі порттар қызметі нарығындағы қалыптасқан жағдай көршілес
Каспий порттарының қуаттылығы мен кеме флотының тасымалдау қабілеттілігін
Біздің ойымызша, порт пен флоттың даму теңдестігінің критерийі
Порт пен флоттың даму теңдестігінің деңгейі негізгі өндіріс
Каспий бассейніндегі жекелеген порттардың даму қарқындары мен сипаттамаларында
Қазіргі кезде Ақтау порты оның әрі қарай дамуын
1. Қазіргі заманға сай порттың жұмысында шешуші
2. Реконстукция нәтижесінде портта негізгі және қосалқы жүктерді
3. Тікелей аралас теміржол-су қатынасындағы кіргізу-шығаруды жүзеге
Бір мезгілде 22,5 астық өнімдерін сақтай алатын және
Сыйымдылығы 12000 тоннаға дейінгі 4 танкерге бір мезгілде
Контейнерлеріндегі жүктер мен негізгі жүктерді, сусымалы жүктерді
Ақтау порты мұнай өнімдері мен құрғақ жүктерді өңдеуге
Ақтау порты Маңғышлақ түбегінің оңтүстік бөлігінде Каспий теңізінің
Бүгінгі күні Ақтау порты кеме қабылдау мен теңіз
Баутино порты Түпқараған шығанағында орналасқан. Соңғы кезге дейін
Каспий шельфін игеруге байланысты порт инфрақұрылымын қайта құру
Түпқараған шығанағы солтүстік және оңтүстік мұнай-газ аймақтарының ортасында
Аджип ККО базасы. Казіргі кезде бар Баутинодағы мұнайгаз
Баутино жүк ауданы Түпқараған шығанағының батыс жағалауында орналасқан,
Сонымен, Түпқараған шығанағының батыс және оңтүстік бөлігінде орналасқан
Құрық порты Қазақстанның көп үміт артатын порты болып
Бірақ Құрық порты ешқандай жүк тасымалдау қызметімен айналыспайды.
Негізінен Құрық портының дамуын қарастыратын жобалар Қазақстан Республикасының
Портта жаңа, барлық техникалық талаптарға сай, озық
Баутин және Құрық порттары қазіргі кезде халықаралық қатынастағы
Қазақстанның теңіз көлігінің негізгі өндірістік буындарының шаруашылық –
Төмендегі суретте көрініп тұрғандай теңіз кемелеріне мамандандырылған кәсіпорындардың
Сурет 3 – Қазақстан теңіз көлігінің негізгі өндірістік
Басқарма байланыстары;
өзара шаруашылық қатынастар байланыстарыя;
ресурстармен қамтамасыз ету және координаяциялау байланыстары.
Әсіресе салалар үшін бизнес нәтижелерге жетуге өзара байланысты
Қазіргі уақытта паром байланысы бойынша тасымалданатын негізгі жүк
2 БӨЛІМ. «АҚТАУ ТЕҢІЗ ПОРТЫ» АЭА
2.1 «Ақтау теңіз порты» арнайы экономикалық аймақ аумағындағы
«Ақтау теңіз порты» арнайы экономикалық аймақ аумағындағы қызметтерді
«Ақтау теңіз порты» АЭА басқармасының орталық органы «Ақтау
Сурет – 4 АЭА басқару
«Ақтау теңіз порты» АЭА қатысушылар мен компания-операторлар тізбесін
«Ақтау теңіз порты» АЭА аумағында мынадай қызмет түрлері
1) негізгі қызмет түрі – арнайы экономикалық аймақтың
2) қосалқы қызмет түрі – «Ақтау теңіз порты»
«Ақтау теңіз порты» АЭА аумағындағы негізгі қызмет түрлерін
1) «Ақтау теңіз порты» АЭА аумағындағы салық органдарында
2) «Ақтау теңіз порты» АЭА аумағынан тыс құрылымдық
3) «Ақтау теңіз порты» АЭА құру мақсатына сәйкес
Қызмет түрлерінен алынатын (алынған) кірістерді кіріске жатқызу, «Ақтау
«Ақтау теңіз порты» АЭА аумағындағы қосалқы қызмет түрлерін
«Ақтау теңіз порты» АЭА аумағындағы басым қызмет түрлері
Химиялық өнеркәсіп
Дайын метал кұрылым бұйымдарының өндірісі
Резина және пластмасс бұйымдарының өндірісі
Металлургиялық өнеркәсіп
Машина және жабдықтардың өндірісі/li>
Басқада метал емес минерал өнімдердің өндірісі
Арнайы экономикалық аймақ құру мақсатына сай келетiн мынадай
- бағдарламалық қамтамасыз етілімді, дерекқорларды және аппараттық құралдарды
- жасанды иммундық және нейрондық жүйелер негiзiнде жаңа
- ақпараттық технологиялар саласында жобаларды жасау мен енгiзу
- мәтiндердi өңдеуге арналған машиналарды, көшiру-көбейту жабдықтарын, жөнелту
- электр- және радиоэлементтерді, таратушы аппаратураны, дыбыс пен
- тұрмыстық электр аспаптарын жасаудың;
- киiмнен басқа, дайын тоқыма бұйымдарын шығарудың;
- трикотаж бұйымдарын шығарудың;
- тоқыма материалдарынан киiм шығарудың;
- жібек маталар мен солардың негізінде жасалатын бұйымдар
- мата емес тоқыма материалдар мен солардан жасалған
- кілемдер, кілем бұйымдары мен гобелендер шығарудың;
- мақта целлюлозасы мен одан туынды өнімдер шығарудың;
- мақта шикізатынан жоғары сапалы қағаз шығарудың;
- теріден жасалған бұйымдар шығарудың;
- химия өнеркәсібінің;
- резеңке және пластмасса бұйымдарын жасаудың;
- өзге де металл емес минералдық өнімдерді өндірудің;
- металлургия өнеркәсібінің;
- дайын металл бұйымдарын жасаудың;
- машиналар мен жабдықтарды жасаудың;
- мұнай-химия өнімдерін, сондай-ақ ілеспе, сабақтас өндіріс пен
- туристік қызметтер көрсетудің өзіндік тауар өндiрiсiн (жұмыстарды,
Қызметiн арнайы экономикалық аймақтардың аумақтарында жүзеге асыратын ұйымдарға
1) жер қойнауын пайдаланушылар;
2) акцизделетiн тауарларды өндiретiн ұйымдар;
3) арнаулы салық режимдерiн қолданатын ұйымдар;
4) преференцияларды қолданған ұйымдар.
«Ақтау теңіз порты» АЭА – 2028 жылға дейін
Ақтау арнайы экономикалық аймағы 2004 жылы өз күшіне
1.01.08 жылға дейін «Ақтау теңіз порты» АЭА инвестициялық
Теңіз металл құрылымдары бойынша шығару зауыты (ТОО «Кеппел
Шыны құбырларын өндіру зауыты (ТОО «АЗСТ») – 12.0
Мұнай өндірісінде қолданылатын құбырларды шығару зауыты («Ақтау Арселор
РМК «Ақтау Халықаралық теңіз сауда порты» (РМК «АХТСП»)
Ақтау сауда порты қазіргі кезде жан-жақты 12 айлағы
АЭА келешек даму тұжырымдамасына сәйкес келесі қосалқы аймақ
«Aktau Industries» Өнеркәсіптік қала;
Каспий шельф инфрақұрылымдарын игеру орталығы;
Транспортты-логистикалық орталық;
«Aktau Free Trade» дүниежүзілік еркін сауда орталығы.
«Ақтау теңіз порты» АЭА ұйытқысы транспортты-логистикалық орталық (ТЛО),
Халықаралық ТЛО теңіз, темір жол, автокөлік және авиация
ТЛО қасында 100 га алаңда бөліп сату, сонымен
Бұл үшін мұнда қабылдау, сақтау, көрсету, орау, шоғырландыру
«Aktau Industries» өнеркәсіптік қаланың даму жоспары бойынша өндірістік
Төрт қосалқы аймақ аумағында (өнеркәсіп қаласы, Каспий шельф
күн батарейлерінің дайындау;
сұйық дәрі препараттары мен медициналық құралдарды шығаратын фармацевтикалық
металлдың бетін қайта өңдейтін қондырғы;
болат трубалар шығаратын қондырғы;
жоғары сапалы жағар майларды өндіру;
Іріктеудің негізгі белгісі АЭА мақсаттары мен міндеттеріне және
2004-2008 аралығында «Ақтау теңіз порты» еркін аймағының қатысушылары
Ақтау қалалық әкімшілігі Арнайы Экономикалық Аймақты басқарады, алайда
Арнайы экономикалық аймақтың негізгі даму міндеттері АЭА даму
АЭА инфрақұрылымдары;
өндірістік кластерлердің дамуы мен құрылуы;
өндірістік-өнеркәсіптік әрекеттерді қолдау жүйелері;
мемлекет пен кәсіпкерліктің өзара қатынас жүйелері;
АЭА мамандармен қамтамасыз ету жүйелері;
АЭА аумағын басқару жүйелері.
«Ақтау теңіз порты» АЭА дамыту іс-шаралары бойынша әлемдік
2.2 «Ақтау теңіз порты» АЭА 2004 –
тиімділігін талдау.
Осы жылдар ішінде “Ақтау теңіз порты” АЭА ауқымды
Шетелдік және отандық инвесторлар өздерінің серпінді жобаларын “Ақтау
Сонымен Қазақстандағы арнайы экономикалық аймақтардың дамуына кедергі болып
Екіншіден, біртұтас мемлекеттік бағдарламаның болмауы. Бағдарлама арнайы экономикалық
Үшіншіден, жаңа Салық кодексінің жобасында арнайы экономикалық аймақтар
Қазіргі таңда жұмыс жасап отырған арнайы экономикалық аймақтардың
“Ақтау теңіз порты” АЭА-ны одан әрі дамыту үшін
Бүгінгі таңда Маңғыстау облысы әкімдігінің бастамасымен бұл мәселелерді
Сөз соңында “Ақтау теңіз порты” АЭА-ны одан әрі
Ақтау арнайы экономикалық аймағы 2003 жылы өз күшіне
1.01.08 жылға дейін «Ақтау теңіз порты» АЭА инвестициялық
- Теңіз металл құрылымдары бойынша шығару зауыты (ТОО
- Шыны құбырларын өндіру зауыты (ТОО «АЗСТ») –
- Мұнай өндірісінде қолданылатын құбырларды шығару зауыты («Ақтау
- РМК «Ақтау Халықаралық теңіз сауда порты» (РМК
Ақтау сауда порты қазіргі кезде жан-жақты 12 айлағы
АЭА келешек даму тұжырымдамасына сәйкес келесі қосалқы аймақ
«Aktau Industries» Өнеркәсіптік қала;
Каспий шельф инфрақұрылымдарын игеру орталығы;
Транспортты-логистикалық орталық;
«Aktau Free Trade» дүниежүзілік еркін сауда орталығы.
«Ақтау теңіз порты» АЭА ұйытқысы транспортты-логистикалық орталық (ТЛО),
Халықаралық ТЛО теңіз, темір жол, автокөлік және авиация
ТЛО қасында 100 га алаңда бөліп сату, сонымен
Бұл үшін мұнда қабылдау, сақтау, көрсету, орау, шоғырландыру
«Aktau Industries» өнеркәсіптік қаланың даму жоспары бойынша өндірістік
Төрт қосалқы аймақ аумағында (өнеркәсіп қаласы, Каспий шельф
күн батарейлерінің дайындау;
сұйық дәрі препараттары мен медициналық құралдарды шығаратын фармацевтикалық
металлдың бетін қайта өңдейтін қондырғы;
болат трубалар шығаратын қондырғы;
жоғары сапалы жағар майларды өндіру;
Іріктеудің негізгі белгісі АЭА мақсаттары мен міндеттеріне және
2003-2007 аралығында «Ақтау теңіз порты» еркін аймағының қатысушылары
Ақтау қалалық әкімшілігі Арнайы Экономикалық Аймақты басқарады, алайда
Арнайы экономикалық аймақтың негізгі даму міндеттері АЭА даму
АЭА инфрақұрылымдары;
өндірістік кластерлердің дамуы мен құрылуы;
өндірістік-өнеркәсіптік әрекеттерді қолдау жүйелері;
мемлекет пен кәсіпкерліктің өзара қатынас жүйелері;
АЭА мамандармен қамтамасыз ету жүйелері;
АЭА аумағын басқару жүйелері.
«Ақтау теңіз порты» АЭА дамыту іс-шаралары бойынша әлемдік
«Ақтау теңіз порты» арнайы аймағын құрудағы басты мақсат
АЭА қатысушылары келесі кестеде (кесте 2.1) көсетілген.
Жоғары сапалы жағар май өндірісі
Жоба бастаушысы: Petrochem Kazakhstan
«Теңіз металл құрылымын шығаратын зауыт»
Жоба бастаушысы: ТОО "Keppel Kazakhstan"
«Мұнай өндірісінде қолданылатын трубаларды шығару зауыты»
Жоба бастаушысы: АҚ «Арселор Миттал Турболар»
Металл конструкциясын шығаратын зауыт
Жоба бастаушысы: "Дос Марин" ЖШС
Шыны трубаларын өндіретін зауыт
Жоба бастаушысы: AZST
Жоба бастаушысы: "ЦЕСНА" Корпорациясы
Солтүстік бағыттағы Ақтау Халықаралық Теңіз Сауда Портының кеңеюі
Жоба бастаушысы: «Ақтау Халықаралық Теңіз Сауда Порты» Республикалық
Фармацевтикалық комплекс
Жоба бастаушысы: Медициналық фирма "Ча-Кур" ЖШС
2.1 –кесте АЭА қатысушылары
Жобалар жайлы ақпарат.
2008 жылдың 1 қаңтарына дейін «Ақтау теңіз
- теңіз металл конструкцияларын шығаратын зауыт («Keppel Kazakһstan»
- шыны талшықты құбырлар өндіретін зауыт (АЗСТ ЖШС)
- мұнай сортаменті құбырлары зауыты («Арселор Миттал Туболар
- «Ақтау халықаралық теңіз сауда порты» РГП («АММТП»
1. Теңіз металл конструкциялары зауыты
(«Keppel Kazakһstan» ЖШС)
Жобаның жалпы құны - 40 млн.
1 кезеңге - 26.0 млн. АҚШ
2 кезең -
«Keppel Kazakһstan» ЖШС АЭА-ғы қызметін 2006 жылдың ақпанында
Өндірістік бағдарлама
Өндіріс Каспий теңізінің Қазақстандық секторында, оның ішінде Қашаған
«Keppel Kazakһstan» ЖШС өткізген өнімінің көлемі
кесте 2.2
жыл өткізілген өнім көлемі
мың. тонна млн. тенге
2007 4 870 17 800.0
2008 7 800 21 200.0
Барлық кезеңде 12 670 39 000.0
Зауыттың өнімділігі.
1 кезеңде - 5 мың тоннаға
2 кезеңде – жылына 10,0 мың тоннаға
Өндірістік қызметін бастағалы бері, мұнай саласының қажеттіліктерін қанағаттандыратын,
Әлеуметтік бағдарлама.
2008 ж. әлеуметтік бағдарламаға бөлінген жалпы қаржының көлемі
Өндірістегі жұмысшылардың бәріне ай сайын жалақыларының 25 %
Компанияда ұжымдық келісім-шарт жасалынған, онда компания жұмысшылары үшін
Жұмыскерлердің балаларына балабақшаға 50 % төлем;
Жақын туыстары қайтыс болғанда материалдық көмек көрсету;
Жалғызбасты әйелдерге ай сайын материалдық көмек көрсету;
50, 55 және 60 жасқа жеткен мерейтой иелеріне
Зейнеткерлікке шығар алдында 3 жылдан астам уақыт компанияда
Жұмыскердің үйлену тойы болғанда материалдық көмек көрсету;
Компания Ақтау политехникалық колледжімен бірлесе отырып, «Қазақстандық мамандарды
Осы бағдарлама аясында қайта дайындықтан өткен және біліктілігін
«Keppel Kazakһstan» ЖШС қамсыздандыру саласында Қазақстан Республикасы заңнамаларына
Жұмыскерлерді қамсыздандыруға төленген сыйақылардың 2007 жылғы жалпы сомасы
Қоршаған ортаны қорғауда «Keppel Kazakһstan» ЖШС Қазақстан Республикасының
2007 – 2008 жылдары экологиялық жағдайларға байланысты төлеген
Жеке және ұжымдық қорғану құралдары мен қондырғыларын сатып
2. Мұнай сортаменті құбырлары зауыты
(«Арселор Миттал Туболар Ақтау» АҚ
(бұрынғы «Мұнай Газ Құбыр» АҚ )
Жобаның құны – 35.0 млн АҚШ доллары.
Зауыттың жобалық қуаты – жылына 60 мың тонна
Зауыт құрылысы 2006 жылы басталды.
2008 жылы шілде айында зауыт мемлекеттік комиссияның шешімімен
Өндірістік бағдарлама
Зауыт APJ, DJN
Зауыт 2008 ж. Технологияны қалыпқа келтіру мақсатында,
«Арселор Миттал Туболар Актау» АҚ өткізілген өнім көлемі
кесте 2.3
жыл өткізілген өнім көлемі
тонн млн. тенге
2007 1 755 186.3
2008 9 724 1 070.4
2008, 1 кв. 1 326 278.9
Барлық кезеңде 12 804 1535.6
Әлеуметтік бағдарлама.
2007 жылдың наурыз-сәуір айларында Үндістанға «PSL Limited»
Облыста өткізілетін қоғамдық іс-шараларға кәсіпорын тұрақты демеушілік жасап
Жұмыскерлердің еңбегін, денсаулығын қорғау және еңбек қауіпсіздігін қорғау
3. Ақтау шыныталшық құбырлары зауыты
«АЗСТ» ЖШС
Жобалық қуаты – жылына 400 мың погонды метр.
Жобаға салынған инвестицияның жалпы көлемі – 18.0 млн.
Өндірістік бағдарлама
Зауыттың бірінші кезегі 2005 ж. іске қосылды,
Зауытта ISO - 9001 менеджмент
«АЗСТ» ЖШС өткізілген өнім көлемі
кесте 2.4
жыл Өткізілген өнім көлемі
мың пог. м млн. тенге
2005 74.3 1 469.5
2006 71.9 948.2
2007 134.2 1 628.8
2008 141.8 1 249.0
Барлық кезеңде 422.2 5 295.5
Әлеуметтік бағдарлама
Қазақстан Республикасының «Кәсіпорын жұмысшыларын міндетті түрде қамсыздандыру» Заңына
Қазақстан Республикасының «Қоршаған ортаны қорғау туралы» Заңына сәйкес
Зауыт жұмыскерлерін сыртқы қоршаған ортаның зиянды ықпалынан сақтау
4. «Ақтау халықаралық теңіз сауда порты» РГП
(РГП «АММТП»)
«Ақтау теңіз порты» АЭА әкімшілігі 2005 ж.
Кәсіпорынның қызметі АЭА аумағында жүргізілетін басым (приоритет)
берілмейді. Сонымен қатар, кәсіпорын АЭА аумағында орналасқандықтан,
2007 ж. «Ақтау теңіз порты» еркін кеден аймағының
«Lamor НОВ 1200» бонон қоршаулары ;
МАН Ферросталь АГ мобильдік порттық краны;
Nelico Technologies LTD» дизельді автожүктиегіші;
СУДС терминалының қондырғылары;
Радарпроцессордың базалық станциясы.
Сонымен, 2007 ж. «Ақтау
теңге көлемінде кедендік преференция алынды, ал 2008 ж.
2008 ж. кәсіпорынның 1580.0 млн. теңге көлеміндегі
А) Солтүстік бағыттағы порт аумағын кеңейту жұмыстарын
Б) Қолданыстағы өндірісті жарақтандыру және қайта құру
С) «НМСК» «Казмортрансфлот» АҚ-ның № 4,5
Сонымен қатар, 2007ж
Жаңа гаваньді дамыту порт қуатын 2 есе арттырады
млн. тоннаға дейін мұнай құятын және 3 млн.
қабылдау.
Кәсіпорынның инвестициялық жоспарына төмендегідей жобалар кіреді.
1. «АММТП» РГП – нің негізгі
жарақтандыру және калпына келтіру» инвестициялық жобасы.
2. «Ақтау халықаралық теңіз сауда портын
Мемлекеттік инфрақұрылымдық ғимараттар құрылысын жүргізу» инвестициялық жобасы.
2008 ж. инвестицияның көлемі 4166,0 млн.
долларына жуық) болды.
Әлеуметтік бағдарлама.
Қазақстан Республикасының көлік және коммуникация министрлігінің
келісімімен жыл сайын «АММТП» РГП-сі балалар үйлері, жастар
денсаулық сақтау ұйымдары, мешіт,
демеушілік көмек көрсетеді, сонымен
зейнеткерлерге ұжымдық келісім - шартқа сәйкес адресті материалдық
2008ж. қайырымдылық және демеушілік көмегі 32 509 млн.
3. «Ақтау теңіз порты» АЭА 2004-2008 жылдардағы
тиімділігін талдау
АЭА тиімділігін бағалауда келесі жағдайларды есепке алу
1. АЭА құрылғалы бергі 5 жыл ішінде тек
2. Жүргізілген талдауда «АММТП» РГП-нің инвестициялық қызметінің
Ақтау теңіз порты» АЭА – ның басымдық
3. «Ақтау теңіз порты» АЭА –ның дамуына
- аумақты қоршауға - 19 млн.
- АЭА әкімшілігіне - 47
АЭА қызметін талдау нәтижесі көрсеткеніндей ( 3 және
қысқа мерзім аралығында «Ақтау теңіз порты»
жеткен: АЭА-ға бөлінген барлық жерлер игерілген, өндіріс көлемі
бюджетке төленетін салықтар мен басқа төлемдердің көлемі өсуде,
жұмыс орындары ашылуда.
2007 ж. АЭА-та жаңа өндіріс орындарының ашылуына байланысты,Маңғыстау
Өнім өндірісі мен инвестициялар көлемі ұдайы өсуде (2.5
Сонымен қатар, жақсы көрсеткіштерге кері әсерін тигізген
өндірістік қызметтің қысқа мерзімі (Керреl, Арселор);
инфрақұрылыммен толық қамтамасыз етілмеу (Керреl, Арселор);
«Keppel Kazakһstan» жобасының екінші кезегін жүзеге асыруға жер
бөліп берудегі уақыттың ұзаққа созылуы;
- Кадрлардың төмен біліктілігі, соның әсерінен өнімнің төмен
сапалылығы (Арселор), мамандардың жиі ауысуы, мамандар дайындауға қосымша
- «Теңізшевройл» ЖШС, Аджип КСО
«Ақтау теңіз порты» АЭА әкімшілігінде шешімін табуға
Қазақстандағы жұмыс істеп жатқан АЭА дамытуға және жаңа
- АЭА бөлінген жерлердің инфрақұрылымын дамыту мәселесі. Ерекше
- Көптеген инвесторлар ЕЭА-тағы берілген жеңілдіктерді жақсы
- Аймаққа инвестиция салуға
Бұл құбылыстардың басты себебі – қазақстандық ЕЭА өзінің
№ реті Атаулары жылдар барлығы
2004 2005 2006 2007 2008
1 АЭА салынған инвестициялар (млн. тг) 480.0 960.0
2 АЭА кәсіпорындары өндірген өнім (млн.тг) 0.0 1
3 Жұмыс орындары ашылған (адам) н/д н/д н/д
4 АЭА кәсіпорындары төлеген салықтар мен басқа төлемдер
5 АЭА кәсіпорындары төлеген кеден төлемдері (млн.тг) 0.0
6 Мемлекетке АЭА кәсіпорындары төлеген барлық төлемдер (млн.тг.)
7 Кеден бойынша жасалған жеңілдіктер (млн. тг.) 74,0
8 Салықтар бойынша жасалған жеңілдіктер (млн.тг.) 0.0 0,0
9 АЭА кәсіпорындарына жасалған барлық жеңілдіктер (млн.тг.)
( 7+8) 74,0 104,4 310,74 621,85 794,5 1
10 Сальдо (6-9)
-74,0 -104,4 -205,84 +2 168,15 +2 035,9 +3
кесте 2.5 «Морпорт Актау» АЭА қызметінің көрсеткіштері
Өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлемі мен өңдеу салалары өндірісінің
Кесте- 2.6
№ рет Атаулары 2005 ж. 2006 ж.
1 «АЗСТ»ЖШС өндірілді, млн.тг. 1 469.5 948.2
2 «Keppel Kazaкhstan» ЖШС өндірілді, млн.тг 0.0
3 «Арселор Миттал Туболар Актау» өндірілді, млн.тг 0.0
4 АЭА өндірілген барлық өнім, млн.тг 1 469.5
5 Облыстағы өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлемі млн.тенге
6 Өңдеу салаларында өндірілген өнімнің жалпы көлемі млн.
7 өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлеміндегі өңдеу өнеркәсібінің үлесі
8 Облыстағы өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлеміндегі АЭА үлесі
9 Облыстың өңдеу салалары өндірісінің жалпы көлеміндегі АЭА
10.9 5.9 45.4 48.9
2.3 Ақтау теңіз портымен тасымалданатын құрғақ жүктер мен
Қазақстан Республикасы экономикалық тұрақты дамуды жүзеге асыруға байланысты
Көлік саласы қоғамдық ұдайы даму өндірісін дамытуға маңызды
Демек, еліміздің теңіз көлік әлеуетін дамыту мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық
Кез келген мемлекеттің нарықты экономикада экономикалық тұрақты дамуының
Осыған сәйкес жалпы «әлеует» ұғымын, «экономикалық әлеуеттің» құрамдас
1. Экономикалық әлеует - халық шаруашылығы салаларының жиынтық
2. Экономикалық әлеует – өндірістік үдеріске қатысты ресурстардың
3. Экономикалық әлеует – шаруашылық субъектілері арасындағы экономикалық
«Экономикалық әлеует» терминіне анықтама беру кезінде, басқа категориялардан
Экономикалық әлеует – шама-шарқына байланысты қабілеттіліктердің жиынтығы, талданып
Бұл ресурстар өндірісте қолданылуы тиіс немесе шаруашылық жүйеге
Жүйенің қабілеттіліктері мен мүмкіндіктері, ең алдымен әлеуметтік-экономикалық қатынастардың
Бұл қатынастардың мақсаты біздің пікірімізше, ресурстарды тиімді пайдалану,
Жоғарыда келтірілген анықтамалар мен пікірлерді ескере отырып, «экономикалық
Экономикалық әлеуетті көптеген ғалымдардың зерттеулері бойынша экономикалық қатынастардың
Зерттеу нәтижесінде қоғамның экономикалық әлеуеті жалпылама сипат алады,
Демек, «теңіз көлік әлеуеті» - теңіз көлік саласындағы
Теңіз көлік әлеуетінің тұжырымына сәйкес «теңіз көлік әлеуетінің»
Порт инфрақұрылымы ұғымына бұдан басқа кез келген инфрақұрылым
Теңіз көлік инфрақұрылымының, атап айтсақ: айлақтар, каналдар, басқада
Теңіз порттары әлеуетін тиімді пайдаланудың халықаралық тәжірибесін зерттеу
Қазіргі таңда Ақтау порты «тул-порт» моделі бойынша қызмет
Порт әлеуетін арттыру мақсатында халықаралық тәжірибеде көптеген ұйымдастырушылық
Сурет 5 «Теңіз көлік әлеуетінің» қалыптасу
инвесторлардың қаржылық тәуекелдерді төмендету мақсатында бөлу қызметімен байқалып
Әлемде теңіз порттарын жеке меншікке беру үдерісімен қатар,
Халықаралық тәжірибеде порттардың дамуының муниципальды нұсқасы бар. Демек,
Қазақстан үшін муниципальды нұсқаның тартымды жағын назарға салу
Порт қызметтерінің әлемдік тәжірибесін талдау кезінде көптеген елдерде
Теңіз порттары қызметінің тиімділігін арттыру мақсатында Қытай тәжірибесінің
БӨЛІМ 3 АРНАЙЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АЙМАҚ РЕТІНДЕГІ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТЕҢІЗ
3.1 «Ақтау теңіз порты» АЭА-ның даму концепциясы.
«Ақтау теңіз порты» арнаулы экономикалық аймағы ( ары
АЭА құру мақсаты: аймақтың жедел дамуын қамтамасыз
«Ақтау теңіз порты» АЭА аумағын кеңейтудің басты мақсаты
АЭА қызметі, экономиканың дүниежүзілік шаруашылық байланыстары жүйесіне
2008 ж. шілде айының басында «Ақтау теңіз порты
«Ақтау теңіз порты» АЭА дамуының I
«Ақтау теңіз порты» АЭА – ның құрылуы.
«Ақтау теңіз порты» АЭА бірінші кезеңде төмендегі жобаларды
теңіз металлоконструкциялары зауыты;
мұнай сортаменті құбырлары зауыты;
шыны талшық құбырлары зауыты;
Ақтау теңіз порты дамуының жобасы.
Қызмет ету мерзімінің аздығына қарамастан, «Ақтау теңіз порты»
біраз ауқымды жұмыстар жүргізді: АЭА бөлінген барлық жерлер
2007 ж. АЭА жаңа өндіріс орындарын ашу нәтижесінде,
«Ақтау теңіз порты» АЭА дамуының II
Аймақтың экономикасын әртараптандыру, Қазақстанның транзиттік потенциалын (мүмкіндігін) тиімді
Сонымен, «Ақтау теңіз порты» АЭА –
Теңіз порты ауданында - 300
Өнеркәсіп аймағында -
Су қорында
«Ақтау теңіз порты» АЭА қарамағындағы жаңа жерлер
жобаларды жүзеге асыруға бөлінді:
«Aktau industries» индустриалды қаласы;
Каспий шельфінің инфрақұрылымын игеру орталығы;
Көлік логистикалық орталығы;
«Aktau Free Trade» халықаралық шекара саудасы орталығы.
Қазақстан Республикасының
стратегиясын жүзеге асыру мақсатында АЭА-да дамыған өнеркәсіп аймағы
JICA ( Japan International Cooperation Agency)
Интеграцияланған логистикалық орталық концециясы.
Japan International Cooperation Agency (JICA).
Қазақстан республикасының контейнерлік тасымалдаудың интеграцияланған логистикалық жүйелер
Көлік-логистикалық орталығы (КЛО) «Ақтау теңіз порты»
Халықаралық КЛО теңіз, теміржол, автомобиль және авиация
Субзона аумағының 200 га көлемінде келесі құрылыстар салу
КЛО жобасы Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі
КЛО жанында 100 га жерде “ Aktau Free
Республиканың әлемдік көлік жүйесіне интеграциялану жағдайындағы көлік логистикасын
Соңғы жылдары компаниялардың материалдық және тауарлық, көлік ағындарын
Көлік логистикасы тұтынушылардың төлеуге қабілетті сұранысын қанағаттандыру, тауар
Жиынтық шығындар тұжырымдамасы көлік ағындары логистикасының шығындарды азайтуды
Материалдық ағындарды құрайтын материалдық қорлар шектеулі, сондықтан олардың
6-сурет – Көлік логистикасы элементтерінің өзара
әрекеттесуінің құрылымдық моделі
Батыс елдердің тәжірибесінде мультимодальді көліктік тасымалдауларда арнайы әзірленетін
Тасымалдаушыны таңдау проблемасын өз бетімен шешетін жағдайда логистикалық
Көлік логистикасы элементтерінің өзара әрекеттесуінің құрылымдық моделі
Логистикалық операцияларды орындауға арналған және өзара байланысты ғимараттардың,
Жүк терминалдарының мамандандырылуы клиенттердің жүк тасымалдауға, сақтау мен
Қазақстандағы логистикалық орталықтар қызметінің стратегиялық басымдықтары 7-суретте берілген.
Бұл әдістеме ел экономикасының көліктік әлеуетінің болашақтағы дамуына,
Қазақстан Республикасы Еуропа мен Азияның тоғысатын жерінде орналасқан,
7-сурет – Көліктік-логистикалық орталықтарды құрудың стратегиялық
басымдылықтары мен нәтижелері
Тауар бөлінісінің жалпы логистикалық шығындары (Шкло) құндық өрнекпен
Шкло=Кқ.+Тж.+Қж.ш.+Ба.қ.+Қ н.п.+ Оқ + Бш.,
мұнда Кқ– көлікпен қамтамасыз ету (көліктік құрамдас);
Көліктік-логистикалық орталықтарды құру мен дамытудың негізгі міндеттеріне өндірістік
Шет елдердегі жергілікті атқарушы органдардың көліктік-логистикалық орталықтарды құрудағы
Теңізбен тасымалдау, кемежайлар, құрлық бетімен тасымалдаушылар өзара әрекеттесуші
Мультимодальді транзиттік тасымалдаулар тізбегіндегі логистикалық орталықтың көліктік-үлестіру жүйесінің
Қазіргі уақытта инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландырудағы мемлекеттік және жеке
Келешекте қаржылық шығындарды шоғырландыру, қор нарығында тиімді әрекет
Осы салада еліміздің территориясы арқылы өтетін батыс Еуропа
Қазақстан территориясы арқылы өтетін трансконтинентальді транзит стратегиясының екі
Қарастырылған дәліздер Қазақстан Республикасының ішкі және экспорттық –
Республиканың транзиттік әлеуетін дамыту және тиімді пайдалану, өнім
Достық – Алашанькоу халықаралық шекара бекеті арқылы өтетін
2010 жылға дейінгі болжам: Қазақстан Республикасының оңтүстік темір
3.1-кесте. ҚР оңтүстік темір жол дәліздері арқылы ҚХР
Негізгі жүк атаулары 2008 ж. мың т 2008–2010жж.
Мазут 150 300 Шымкент, Алматы-1
Күкірт 210 500 Құлсары
Химиялық тыңайтқыштар 110 200 Шайқұлық
Металлолом 500 400 ҚР оңтүстік және батыс аймақтары
Басқа да 48 100 ҚР оңтүстік және батыс
Барлығы 1018
Ескерту – ҚР Көлік және коммуникация министрлігінің материалдары
Логистикалық орталықтарды салу міндеті кең көлемді, сондықтан қомақты
«ҚТЖ» ҰК» АҚ контейнерлік пойыздарды ұйымдастыруға қолайлы жағдайлар
Бүгінгі күні өзара әрекеттесу логистикасының болмауынан тасымалдау саласында
– Антверпен (Бельгия) және Ганновер (Германия) кемежайларында кемеде
– жылжымалы құрамның жетіспеуі, оның тозуы, халықаралық жүк
– Ресей теңіз кемежайлары мен кеден терминалдарында жүктің
«Қазақстан темір жолы» Ұлттық компаниясы» Акционерлік қоғамының қолдауымен
Қазіргі көліктік-логистикалық орталық телекоммуникациялық және жүк өңдеу қондырғыларымен
3.2-кесте. Терминалдағы жүктерді қоймалаудың түрлі нұсқаларындағы жалпы шығындарды
Жалпы шығындарды салыстыру (мың долл.)
Көрсеткіш 2006 ж. 2007 ж. 2008 ж. 2008
Жалпы пайдаланым қоймалары 217,6 239,4 263,3 289,7 318,7
Жалға алу + жалпы пайдаланым қоймасы 550,5 550,5
Меншікті қойма 239,5 239,5 239,5 258,6 258,6
Сақтау бірлігі шығынын салыстыру (долл.)
Жалпы пайдаланым қоймалары 3,66 3,66 3,66 3,66 3,66
Жалға алу + жалпы пайдаланым қоймасы 9,27 8,42
Меншікті қойма 4,03 3,66 3,33 3,27 2,97
Меншікті қойма тиімділігі, мың долл. -21,8 -0,1 23,9
Көліктік-логистикалық орталықтар жүйесіндегі көліктік-логистикалық инфрақұрылымның (терминалдар мен қоймалар)
Қазақстан Республикасы Үкіметінің экономиканық тартымды сек-торларының кластерін, жеке
«Қорғас – Жетіген» екінші халықаралық шекара маңындағы темір
Шекаралас мемлекеттерден келетін транзиттік тасымалдаулар көлемінің артуын екінші
Еуропа – Қазақстан – Қытай көлік дәлізі
Тасымалдау шартын жетілдірудің негізгі құрамдасы болып саналатын логистикалық
Терминал қойма желісін логистикалық қалыптастыру проблемасы барлық уақытта
Көліктік-логистикалық орталық өзінің көліктік-логистикалық шығындарын бақылауға алмайынша, тиімді
Көліктік қызметтердің бірігуінде логистикадағы жиынтық шығындардың үнемделуі тасымалдауларды
ТТ = Кт – (Мқ + Өш) –
мұнда Кт – көлік қызметтерін өткізуден түскен табыс;
Тауар қозғалысын логистикалық басқару жүйесінде мақсатқа жетудің тиімділігі
Кестедегі көрсеткіштер бойынша жүк тасымалынан түсетін пайда 72,3
«Қазақстан темір жолы» Ұлттық компаниясының логистикалық саясатын жүзеге
Қазақстан Республикасы арқылы өтетін халықаралық көлік дәліздері маршруттарының
3.3-кесте. Логистика мен терминал шығындарын қосқандағы, компания шығындарының
Көрсеткіш
Өлшеу бірлігі 2008 ж.
1 қаң-
тар 2008 ж.
1 қаң-тар Ауытқулар
(+.-)
Тасымалданған жүк мың т 183772 215544 +31772
Тарифтік жүкайналым млн ткм 135653 163420 + 27767
Тасымалдаудан (қызметтен) түскен пайда (қызмет) – (Кт) млн
Сатып алынған материалды қорлар құны – (Мқ)
млн теңге
5820
8700
-2880
Көлік қызметін өндіруге жатқызылған өндірістік шығындар - (Өш)
млн теңге
66612
75750
+ 9138
Көлік қызметін орындаудың логистикалық шығыны - (Лшығ)
млн теңге
1747
3393
+1647
Басқа шығындар – (Бшығ) млн теңге 987
Табыс салығын төлеу алдындағы табыс (ТТ)
млн теңге 69072 119035 +49963
Логистикалық операциялардың меншікті шығындары (6 қатар/2 қатар) мың
429
532
+ 103
Шекара маңы сауда орталығы сыртқы сауданы дамуға негізделген,
«Ақтау теңіз порты» АЭА дамуының II1
Аймақ экономикасын әртараптандыру, Қазақстанның транзиттік потенциясын ( мүмкіндігін
“ Ақтау теңіз порты ” АЭА аумағын кеңейтудің
Бөлінген қосымша жерлер аймақтық қана емес, мемлекеттік мүдделерді
№ 4 субаймағы.
SIMEST SPA итальяндық өнеркәсіп кәсіпорындары паркін құру.
“ Сан бао ” Қытай өнеркәсіп кәсіпорындары паркін
№ 5 субаймағы.
Су сыйымдылығы 1500 т дейінгі кемелер мен жүзу
Мұнай химия өндірісінің паркі.
Маңғыстау облыстық акиматы облыстық индустриалды – инновациялық әлеуметін
- Мұнай химия өндірісі
шикізатының бай қорларын толық пайдалануға және қосылған құн
Бірінші кезекте Қазақстанның және жақын шетелдің әртүрлі экономика
Жергілікті шикізатты пайдаланатын битум өндірісін ұйымдастырудың болашағы үлкен.
«Ақтау теңіз порты» АЭА ұлғаюы оның аумағында
3.2 Арнайы экономикалық аймақ ретіндегі Ақтау теңіз портының
Дипломдық жұмыста еліміздің нарықтық мемлекетке айналуы, оның экспорттық-импорттық
Қазақстанның теңіз көлік әлеуетін дамытуда «Ақтау халықаралық теңіз
Халықаралық көлік дәлізіндегі Ақтау портының транзиттік әлеуетін зерттеу
Ақтау порты осы ауқымды нарықтың бір бөлігін қамтамасыз
ТРАСЕКА дәлізі екі маршрутты қарастырады – Қазақстан аумағы
Теңіз көлік әлеуетінің халықаралық көлік дәліздердегі позитивті және
Негативті факторлар қатарына: мұнайды құю мен тасымалдау көлемінің
Сонымен отандық теңіз көлігінің халықаралық көлік дәліздерінде тиімді
Ақтау халықаралық теңіз сауда портының ресурстық көздері бойынша
Ақтау портының өндірістік әлеуетінің жағдайы 2001-2007 жылдары қарқынды
Кесте 3.4 - «АХТСП» РМК-ң 2001-2007 жылдардағы нақты
№ Көрсеткіштер Өлшем бірлігі жылдар
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2007ж.2001ж.
1 Жалпы тасымал - соның ішінде: мың тонна
1.1. Мұнай мың тонна 4325.6 2016.6
1.2. Металл мың тонна 988.9
1.3. Астық мың тонна 84.1
1.4. Басқалар, соның ішінде контейнерлер мың тонна 32.8
1.5. Паромдық тасымал мың тонна 270.4
Ақпарат көзі: «АХТСП» РМК-ң 2008-2010 жылдарға арналған қаржылық-шаруашылық
2007 жылы мұнай тасымалының жалпы тасымалдауғы үлесі 84,7%
3.4 Кестеде көрсетілгендей 2001-2007 жылдар аралығында Ақтау порты
Себебі, Ақтау порты арқылы тасымалданатын «Миттал Стил Темиртау»
Астық тасымалының үлесі 2002 жылы басқа жылдармен салыстарғанда
Ақтау теңіз сауда портының ресурстық әлеуетінің құрамы жоғарыда
Металл. Ақтау портында өңделетін негізгі жүктер «Миттал Стил
Астық. Қазақстанның жалпы астық экспортының көлемінің 2,1%-ы Ақтау
Астық тасымалдайтын жылжымалы құрамдардың айналымын тездетуге Украина айлақтарындағы
3.5 Кестелерде аталған бағыттар бойынша шығындардың мәліметі жүк
Кесте 3.5 Әзірбайжан, Грузия және РФ территориясы
(Баға тоннасына АҚШ долларымен берілген)
Барлық шығындар Грузия территориясы бойынша темір жол тарифі
76,72 9,0 18,3 18,42 25,0 6
Ақпарат көзі: «Ақ Бидай Терминал» АҚ-ның мәліметтері, 2007ж.
3.5 кестеде көрсетілгендей Қазақстан-Ресей-Грузия-Әзірбайжан территориялары бойынша транзиттік теміржол
Ал, астық терминалының көмегімен Ақтау порты арқылы Баку-
Сонымен қатар, құжаттарды рәсімдеу, Ақтау портында жүкті тиеп/түсіру
3.6 кестеден көргеніміздей теңіз жолымен астық тасымалдау әдісі
Кесте 3.6 - Теңіз жолымен астық терминалының көмегімен
(Баға тоннасына АҚШ долларымен берілген)
Барлық
шығын
дар Грузия террито-риясы бойынша теміржол тарифі Әзірбай
жан тер-риториясы бой-ынша темір жол тарифі Баку портында
кемеден қабылдау Баку портына
дейін теңіз фрахтасы Ақтау портында жүкті тиеп-түсіру Қазақстан
территор иясы бойынша темір жол тарифі Керекті құжаттарды
91,21 9,0 16,21 5,0 13,0 14,0 28,0 6,0
Жеңілдіктерді есептегенде
Барлық
шығын
дар Грузия террито-
риясы
бойынша теміржол тарифі Әзірбай
жан тер-риториясы бойынша темір жол тарифі Баку портында
кемеден қабылдау Баку портына
дейін теңіз фрахтасы Ақтау портында жүкті тиеп-түсіру Қазақстан
Террито-риясы бойынша темір жол тарифі Керекті құжаттарды рәсімдеу
85,0 8,0 12,0 5,0 12,0 14,0 28,0 6,0
ТРАСЕКА жолы бойынша жеңілдіктерді есептегенде
Барлық
шығын
дар 50% же-ңілдік есебімен
Грузия террито-риясы
бойынша теміржол тарифі 50%жеңіл-дік есебі-мен Әзір-байжан террито-риясы бойынша
кемеден қабылдау Баку портына
дейін теңіз фрахтасы Ақтау портында жүкті тиеп-түсіру Қазақстан
территор иясы бойынша темір жол тарифі Керекті құжаттарды
74,7 4,5 8,1 5,0 9,1 14,0 28,0 6,0
Ақпарат көзі: «Ақ Бидай Терминал» АҚ-ның мәліметтері, 2007ж.
Контейнерлер. Қазіргі уақытта контейнерлі жүк тасымалының Ақтау порты
Порт арқылы тасымалданған жалпы контейнерлі жүк тасымалының 83,58%-ы
Ақтау порты арқылы контейнерлі жүк тасымалының шамалы ғана
Мұнай құю жүктерін ауыстырып тиеудің талдауы. Қазіргі кезде
9 суретте Ақтау порт арқылы мұнай тасымалдаудаудың үлес
Сурет 8 - Ақтау порты арқылы 2008 жылғы
Сурет 9 – Ресей Федерациясы, Иран Ислам Республикасы
Ақтау порты арқылы мұнай тасымалының жалпы көлемі 9
Қазақстанның теңіз көлік әлеуетін арттыру мақсатына жету үшін
Дипломдық зерттеу жұмысында Қазақстанның теңіз көлік әлеуетін дамытуға
экспортқа бағдарланған жүк қалыптастырушы салалардың дамуын ынталандырады және
«Ақтау теңіз порты» арнайы экономикалық аймағының дамуы инвестициялық
Теңіз көлік саласына және осы нарыққа тікелей қатысы
Маңғыстау өңіріне қажетті қосымша инфрақұрылымдардың дамуына, жаңа жұмыс
Жоғарыда келтірілген факторларды ескеріп, Ақтау портының әлеуетінің дамуы
Ақтау порты арқылы жүк түрлерін тасымалдау сипатына байланысты:
Осыған сәйкес, Қазақстаннан экспортталатын астық өнімдерінің
- Ақтау-Баку маршрутын іске қосу, Азербайжан, Иран
- Ақтау және Баку порттарындағы терминалдардың өндірістік
Ақтау порты арқылы тасымалданатын жүктердің әр түрлілігін ескере
Осыған байланысты бәсекеге қабілетті тарифтік шарттарды құру және
Сондықтан, теміржол көліктерінде, теңіз порттарында және теңізбен тасымалдауда
Қолданыстағы порт инфрақұрылымын жаңарту және жаңа порт инфрақұрылымын
Бұл логистикалық орталықтар мен ақпараттық желілер жеке меншік
Каспий теңізінің қазақстандық секторындағы мұнайды барлау мен өңдеу
Каспий бассейіндегі кеме жөндеу базалары Ресей, Әзірбайжан және
Қазігі күні Қазақстанда бір ғана кеме жөндейтін кәсіпорын
Маңғыстау өңірінде «Ер-Сай Каспиан Контрактор» және «Keppel Kazakhstan»
Сондықтан кеме жөндеу жұмыстарының қажеттілігін ескерсек, осы кәсіпорындардың
Белгіленген нормативтерге сәйкес әр кемеге жоспарланған инспекция жүргізіліп
Аталған жағдайларды назарға ала отырып Қазақстанда кеме жөндейтін
Қазақстанда кеме құрылысын мемлекет тарапынан қолдау шаралары келесідей
кеме құрылысына қатысатын инвесторлардың қызметіне салықтық, кедендік жеңілдіктер
кеме құрылысы мен кеме жөндеу өндірісін арттыру мақсатында
Қазақстандағы кеме жөндеу өндірісіне қажетті мамандардың даярлануы тиіс.
Дипломдық жұмыста контейнерлі жүк тасымалының Ақтау порты әлеуетінің
Ақтау порты арқылы контейнерлердің транзиттік жүк тасқынын тартуға
Қазіргі таңда Қытай батыс өңірінің өнеркәсіптік және көлік
Сонымен қатар, жүктерді контейнерлеу бойынша әлемдік үрдісті ескеретін
Тарифтердің салыстырмалы талдауын назарға алсақ, қазіргі уақытта Ақтау
Қазіргі күні БАӘ-Ақтау-Алматы бағыты бойынша контейнерлерді тасымалдаудың қолданыстағы
Транзитті жүк тасымалын тарту мақсатында Азия және Тынық
Бұл шара контейнерлі жүк тасымалының порт арқылы транзитті
Дипломдық жұмыста халықаралық және отандық арнайы экономикалық аймақтарындағы
«Ақтау теңіз порты» арнайы экономикалық аймағында 9 инвестициялық
Сондықтан, отандық теңіз көлік әлеуетін дамыту мақсатында
ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жұмыста келтірілген зерттеу жұмыстарының нәтижелері келесідей қорытындылар
Арнайы экономикалық аймақтардың мамандандырылуына сай көптеген арнайы экономикалық
Белгілі жағдайларға сәйкес белгіленген мерзімде инвесторларды толық және
өнім шығару, құрылғылар мен шикізаттар тасымалын кедендік төлемдерден
Либералдық валюталық режим, шетелдік инвесторлар табысына валюталық және
Тіркеу, есептілік және басқа да нысандардың жеңілдетілуі;
Сәйкес өкілеттілік шеңберінде аймақта арнайы басқару органдарын құру;
Ғимарат пен жерді жалдауға, әртүрлі қызмсеттерге жеңілдетілген тариф;
Аймақтағы іскерлік белсенділікті қамтамасыз ету үшін сәйкес инфрақұрылымды
Біз мысалға алып отырған Ақтау теңіз порты бойынша
«Ақтау теңіз порты» арнайы экономикалық аймағында 9 инвестициялық
Дәстүрлі қалыптасқан порттардың қуаттылығы республикадағы салалардың экономикалық қажеттілігіне
Теңіз порттары қуаттылығын өздері қызмет көрсететін тауар айналымы
Табиғи жағдайлары мен ерекшеліктеріне сәйкес Ақтау порты мен
Теңіз порттарының дамуының экономикалық негіздерін зерттей келе олардың
Ақтау портында флоттың және теміржол қозғалмалы құрамы мен
Жүк ағымының ұлғаюына әсер ететін негізгі факторлар болып
Сонымен, жүк ағымдарының көлемін кідіртуші факторлар болып табылады:
а) жүзу ауданының шектеулілігі;
б) транзиттік жүктерге салынатын баж алымдарының ставкалары.
Теңіз көлік әлеуетін дамыту мәселесі төңірегінде ғылыми теориялық
Теңіз көлік саласының ресурстық көздері бойынша және өндірістік
Теңіз көлік инфрақұрылымының, атап айтсақ: айлақтар, каналдар, басқада
Теңіз көлік инфрақұрылымы жалпы көлік саласының құрамдас бөлігі
«Солтүстік - Оңтүстік», «ТРАСЕКА», халықаралық көлік дәліздеріндегі Ақтау
Ақтау халықаралық теңіз сауда портына бәсекелес порттар анықталынды.
Ақтау теңіз сауда портының ресурстық көздері бойынша әлеуеті
Ақтау порты арқылы ресейдің таранзитті металл өнімдерін тасымалдауға
Ақтау және Әзірбайжан портындағы астық терминалдарының жылына 500-800
Қытай мен Еуропа және Біріккен Араб Әмірлігінен Алматыға
Әзірбайжан, Грузия, РФ-ның территориялары бойынша өтетін транзиттік темір
Ақтау порты арқылы тасымалданатын транзитті жүк ағымын ынталандыру
Ақтау портының солтүстік бағытқа кеңейтілу үдерісін ескеріп, порт
Қазақстанның теңіз жүк тасымалын жетілдірудегі контейнерлі жүк тасымалының
Әзірбайжаннан транзитті жүк тасымалын, соның ішінде контейнерлі жүк
Контейнерлерді өңдейтін тасымалдайтын, және қоймаға қоятын заманға сай
Ақтау портының кеңейтілуі мен дамуы Каспий бассейні маңындағы
Жоғарыда айтылғанды тұжырымдай келе, Қазақстан экономикасы салаларының бәсеке
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Азаматтық кодекс ҚР –Алматы, 1995 ж.
«Патенттер жөнінде» ҚР заңы16 маусым 2005 ж.
«Ғылым және мемлекеттің ғылыми-техникалық саясаты жөнінде» ҚР
«Авторлық және аралас құқық қорғау жөнінде» ҚР заңы
«Ғылым жөнінде» ҚР заңы Казахстанская правда, 9
Ел Президентінің Қазақстан халқына жолдауы «Қазақстан - 2030»
«2009 ж Республикалық бюджет жөнінде» ҚР заңы, 15.12.2008
«2030 жылға дейін Қазақстанның стратегиялық дамуын іске
2010 жылға дейін ҚР даму стратегиялық
2006-2008 ж.ж. Реформаларды тереңдету жөнінде ҚР Үкіметінің
2008-2006 жылдарға ҚР аймақтық саясатының концепциясы –Астана, 2007
Қазақстан Ұлттық банкінің ақша-несие саясатының негізгі бағыттары 2005-2008
Қазақстан Республикасының индустриалды-инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарған арналған стратегиясы.
Указ Президента Республики Казахстан «О государственной программе освоения
Указ Президента Республики Казахстан «О стратегии индустриально-инновационного развития
«ҚР Арнайы экономикалық аймақ туралы» ҚР Заңы
«Ақтау теңіз порты» АЭА арнайы экономикалық аймақ құру
АЭА қызметін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілер
Салық кодексі
Кеден кодексі
ҚР«Шетелдік инвестициялар туралы» 1994 жылы 27 желтоқсандағы заңы.
ҚР «Тікелей инвестицияларды мемлкеттік қолдау туралы» 1997 жылы
Инвестициялар туралы Қазақстан Республикасының 2003 ж. 8 қаңтардағы
Назарбаев Н.А. Стратегия становления и развития Казахстана как
Әбілхасым А. «Экономикалық аймаққа шетел капиталын тартуды ынталандырудың
Исингарин Н.К. Логистика международных железнодорожных перевозок (на примере
«Иностранные прямые инвестиции в 1993–2003» Данные Национального банка
Жапарбеков С.А. Обзор состояния иностранных инвестиций //Вестник КАЗГУ
Косжанов.Т, Атамкулов.Б «Промышленная и инвестиционная политика в долгосрочной
Косжанов.Т, Атамкулов.Б «Промышленная и инвестиционная политика в долгосрочной
Каженбаев.С, д.э.н. «Актуальные проблемы государственной инвестиционной политики» //АльПари
Материалы «Проект реконструкции порта Актау. Фаза 1», Posford
Материалы статотчетности РГП АММТП за 2005 г. С.31-36
Мамырова М.К. Эффективность инвестиций в промышленном производстве –Алматы:
Рахматулаева Г.А. «Шетел инвестицияларын экономикаға тарту нысандары »
Рахимова Б «Инвестиционные ресурсы как фактор развития импортозамещающих
План расширения морского порта Актау в северном направлении,
Сатубалдин С. Евразийский транзит – перспективы Казахстана //
Смехов А.А. Автоматизация управления транспортно-складскими процессами. – М.:
Сухова Л. Транспортное обслуживание международных экономических связей: Учебное
Саймагамбетова Г.А., Усипбаев Д.М. Роль порта Актау на
Свободные экономические зоны в мировой экономике и перспективы
Туркебаев Э. Казахстан на стыке веков. – Алматы,
ТЭО РГП АММТП «Расширение порта Актау в северном
ТЭО РГП АММТП «Расширение порта», ТОО «Проектировщик». 2004.
Усипбаев Д.М. Арнайы экономикалық аймақтың теңіз көлік әлеуетін
Усипбаев Д.М. «Отандық теңіз көлік әлеуетінің мәселелері мен
Шөптібаева Г.Б. «Шетел инвестицияларын тартудың әлеуметтік алғы
Шакбутова А.Ж., Абдрахманова Г.Т. Оценка финансовых решений в
www.portaktau.kz Ақтау теңіз порты сайты
www.freezone.kz АЭА «Ақтау теңіз порты» сайты
Дипломдық жұмыста теңіз көлік инфрақұрылымының көлік әлеуетіндегі
Теңіз көлік инфрақұрылымы жалпы көлік саласының құрамдас бөлігі
34
47
Қазақстан көлік жүйесі
І ішкі жүйе
Жалпы пайдаланылатын көлік
ІІ ішкі жүйе
Арнайы мақсатқа пайдаланылатын көлік
Ішкі
Қатынас түрі бойынша көлік қызметтері нарығы
Темір жол
Теңіз
Ішкі су
Автокөлік
Әуе
Құбыр көлігі
Мемлекет аралық
Халықаралық
Материалдық өндіріс саласының көлігі (мұнай-газ, ауыл шаруашылығы және
Қызмет түрлері
Негізгі
Қосымша
Тасымал
Тиеу-түсіру жұмыстары
Экспедиция қызметі
Ақпарат
Ұйымдастыру, қызмет көрсету және басқару көліктері
Елді мекендер көлігі
(заңды және жеке тұлға)
Транзиттік және интермодальдық қызмет, төмендегілерді қоса алғанда
Арнайы тасымалдың жылжымалы құрамын дайындау,
Порт ішілік зерттеу,
Кесте бойынша контейнерлік отарбалар,
Аз көлемдегі жүк тасымалы,
Жүктерді қарулы күзетпен алып жүру,
Жүк тасымалы туралы ақпарат,
Кедендік құжаттарды дайындау.
Жүк ағымы
Технологиялық процестер деңгейі
Ұйымдастыру-экономикалық және құқықтық ережелер
Магистральды көлік түрлері (құбыр, теміржол, автомобиль)
Каспий бассейніндегі теңіз порттары
Ақтау шаруашылығы
Аймақтық инфрақұрылым
(Маңғыстау облысы)
ҚР көлік және коммуникациялар министрлігі
Мамандандырылған компаниялар
Теңіз көлік мекемелері мен ұйымдары
Желілік басқармалар
Функционалдық басқармалар
Функционалдық компаниялар
Теңіз кеме жүргізу ісі
Көлік флоты
Флоттың техникалық қызмет көрсету базалары
Теңіз порттары
Кеме жөндеу зауыттары
Апаттан құтқару және су асты-техникалық жұмыстары экспедициялық отрядтары
Теңіз жолдары бассейндік басқармалары
Портпункттер
Топтар
– мемлекеттің транзиттік тартымдылығын дамуы;
– логистикалық қызметті дамыту және жүкпен қамтамасыз ету
– көлеңкелі экономика деңгейінің және контрабандалық жүктер көлемінің
– аймақ бюджеті табысының ұлғаюы;
– қажетті тауарлар жеткізілімінің меншікті құрамдасының артуы;
– аймақтық экономика қуатының және тартымдылығының артуы;
– көлік қуатын және көлік инфрақұрылымын кеңінен пайдалану;
– шағын және орташа көліктік-экспедиторлық кәсіпорындардың кооперациясы
және ортақ логистикалық тұжырымдамаға бірігуі;
– жүк ағындары мен жүк тасымалын табиғатты сақтаушы
(қала ішінде қозғалуға арналған жүк автомобильдері, темір жолдар)
– қала ішіндегі көлік жүктемесін төмендеуі;
– жер учаскелерін үнемдеу және тиімді пайдалану.
Көліктік-логистикалық орталықтарды енгізудің стратегиялық нәтижелері
Экономиканың бәсекеге қабілетін арттыру
Республиканың транзиттік қабілетін тиімді пайдалану
Шикізат пен дайын өнімді тасымалдауды тиімді ұйымдастыру арқылы
Көліктік-логистикалық орталықтарды енгізудің стратегиялық басымдылықтары
Жалпы пайдаланымдағы бірнеше көлік түрлерін пайдалану, меншікті жалпы
Тиімділіктің негізгі көрсеткіштері
максималды таза пайда, тасымалдау қауіпсіздігі және уақыт үнемділігі
Көліктік-логистикалық орталық
Мультимодальды қамтамасыз етуші фактор
Негізгі кешенді қызмет
Көліктік-логистикалық орталықтарды қауіпсіз жағдайда және жинақталған аз
Негізгі міндет
Сұраныстың, тасымалдау тарифтерінің, жаңа технологиялар, тасымалдау жүйелері мен
Негізгі объект
біріктірілген көліктік - материалдық ағындар
(қоймалау, тиеу, жеткізу, үлестіріп - тарату)
Көлік логистикасы
Перспективалы теңіз көлік әлеуеті
Теңіз көлік әлеуетінің қалыптасуы
Әлеуетті пайдалану
БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ
Ресурстық көздер
өндірістік факторлардың әлеуетін
Өндірістік
Ресурстық көздер