Жоспар
Кіріспе...................................................................................................................
1 бөлім. Экология ғылымы және ХХІ ғасыр...................................................
Экология ғылымы және оның пайда болуы, қалыптасуы,
дамуы.............................................................................................
Экологиялық тәрбиенің негізгі мақсаттары...................................
Қазіргі экологиялық білім берудің креативтік
технологиясы.................................................................................
2 бөлім. Экологиялық қауіпсіздендіру..........................................................
2.1. Географияны оқытудағы жалпы экологиялық білімге жалпы
сипаттама беру.............................................................
2.2. Географияны оқытудағы дүние жүзілік экологиялық
проблемаларды мысалдарға аса отырып талдау жасау..............
2.3. Географияны оқытудағы еліміздегі өзекті проблемаларды (Арас,
Балхаш) талдау.Әрбір азаматтың табиғатқа тигізетін өндірістік
іс-әрекеттері.....................................................................................
2.4. Оқушыларға географияны оқытудағы экологиялық қауіптен
қорғану немесе алдын алу, жолдарын түсіндіру............................
Қорытынды..........................................................................................................
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................................
Кіріспе
«Табиғат, адам – олардан құтты не бар?»
(Ш.Уалиханов)
«Жер –ана, ел-бала».
«Жері байдың – елі бай».
«Күте білсең – жер жонарт».
Экологиялық білім мен тәрбие беру 1970 жылы
Экологиялық білім берудің теориялық негіздері орыстың табиғат зерттеушілері
ХХ ғасырдың орта шенінде педагогтар В.Наташ, Н.Верзинин, В.корсунская,
Экологиялық ұғымдардың мәнін әрбір оқушы білуі тиіс. Ұғымдарды
Экологиялық сана-адамның табиғатқа көзқарасының, білімнің, сенімі және
1 бөлім. Экология ғылымы және ХХІ ғасыр
Экология ғылымы және оның пайда болуы, қалыптасуы,
дамуы
Экология жас ғылым. Ол 200 жылдан аса ғана
Сонымен, экология - тірі органикалық тіршілік әрекетін
Жер бетіндегі халықтың саны үздіксіз өсіп, көбеюде мысалы,
Қазіргі кезеңдегі жастар тәрбиесінің өзекті мәселелердің бірі-бұл экологиялық
Оқушылардың білім деңгейін көтеру үшін кейбір теориялық және
Енді экологиялық тәрбие жұмыстарының бірнеше түрлерін қарастырайық:
Ауыл міндеттерінің оқу-тәрбие учаскесіндегі бағасы ағаштан тұқымының көшектерін
Мектеп оқушылары мемелекеттік орман шаруашылығына үнемі көмек көрсетіп
Көшет материалдарын өсіру, ағаштар отырғызу, оларды күту, ұрылардан
(Көшет) Дәрі өсімдіктерін дайындау, жидан, саңырауқұлақ т.б. жемістерді
Пайдалы хайуанаттарды қорғау және олардың есебін алып отыру.
Фенелогиялық бақылау жүргізу.
Оқушылар ауыл шаруашылық тәжірибе жұмысымен айналысады. Тәжірибе жұмысы
Оқушылар түрлі табиғатқа зиян келтіретін адамдармен күреседі, қорықтық
Экологиялық тәрбиеге байланысты мектепке жаппай шаралар ұйымдастырылады. Олар:
Егер экологиялық құлық еңбек іс-әрекеттерін ұштастырып, тікелей табиғи
Экологиялық тәрбиенің басты міндеттері:
Өмірде және нақты еңбек іс-әрекетінде экологиялық білімді қолдана
Табиғатты қорғау және өзгертуге байланысты оқушыларда жаппай қоғамдық
Әрбір мектепке экологиялық білім және тәрбие қоғамын
Қоғам мүшелері мектептегі жастар ұйымымен ынтымақтасып, тұрғылықты жерде
1.1.Экологиялық тәрбиенің негізгі мақсаттары
Экологиялық нормалардың ережелердің қажеттілігін жастардың мінез-құлқында тәрбиелеу.
Қоршаған ортаға жауапсыздықпен қараушыларға жол бермеу.
Жастардың бойында экологиялық мәдениетін қалыптастыру
а) Әрбір тұлғанын мінез-құлқында
б) Қоғамдық пайдалы еңбек және еңбек тәрбиесі
в) Экологиялық білімді насихаттауда.
г) Ең алғашқы кәсіби еңбекте.
Экологиялық тәрбие еңбек тәрбиесімен байланысты өйткені өндірістік іс-әрекеттің
Жалпы білім беретін мектептерде экологиялық білім мен тәрбиенің
Бастауыш сынып оқушылары табиғат байлығын ауыл шаруашылығында пайдалану
Орта біліммен қаруландыру қажет. Қазіргі жағдайда өндіріс табиғатқа
Оқушылар табиғи ортаны күтуде, қорғауда орман-тоғай шаруашылығын,
Оқушылар ауыл шаруашылық өндірісінің әр алуан жұмыстарына
Қазіргі экологиялық білім берудің креативтік
технологиясы
Қазіргі кезеңде әр түрлі елдер арасында ақыл-ой ресурстарының
Психологиялық - педагогикалық зерттеулер креативтілік ұғымын шығармашылықтың тууы
Креативті экологиялық білім беру үрдісіне қойылатын маңызды педагогикалық
Крекативті экологиялық білім беру үрдісі әр оқушыға әр
Біздіңше, дамыта және проблемалық оқыту (проблемалық, ішінара зерттеушілік,
Проблемалық оқыту дегеніміз – оқытушы мен студент немесе
Проблемалық оқытудың мақсаты педагогика ғылымы мен практикасының нақты
Проблемалық оқытудың маңызды элементі проблемалық жағдай тудыру болғандықтан,
Экологиялық интеррециялық идеялардың ықпалымен бүгінде білім жүйелерінің, формулалық
Экологиялық білім берудің түпкі мақсаты экологиялық мәдениет, ол
Практикалық жұмысты ұйымдастыру түрлері: үздіксіз экологиялық білім беру
Практикалық экологиялық қызмет, оқушылардың практикалық білімін дамытудың үлкен
Практикалық экологиялық қызметтің негізгі бағыттары және іс-шаралардың неғұрлым
Оқу мекемелеріндегі экологиялық білім беру оқушылар мен басқа
Бағыт және кинтингент Іс-шараның мазмұны
Экологиялық зерттеу және мониторинг (жоғары сынып оқушылапымен) Қоршаған
Экологиялық-өлкетану жұмысы (бастауыш және орта мектеп) Табиғи және
Экологиялық-натуралистік (бүкіл-мектеп) Жануарлар мен өсімдіктер әлемін бақылау арқылы
Экологиялық-ағарту жұмысы (экологиялық-үгітнасихат). Экологиялық-ағарту сипатындағы ақпаратты жинақтау, өңдеу,
Табиғат қорғау жұмысы. Қоқыстарды жинау, айналаны тазарту, зиянды
Экологиялық туризм. Әртүрлі аудандарға экология бағытындағы мақсат міндеттерге
Көркем-тақырыптық –эстетикалық жұмыс. Плакаттардың, суреттердің, күзгі гүлдестелердің, мүсіндердің
Эргономикалық еңбек жұмыстары. Еңбек құралдарын қоса алғандағы жұмыс
Эргономика – адамның жұмысқа қабілетін, күшін, денсаулығын сақтауға
Практикалық экологиялық қызметтің ұйымдастыру түрінде келсек, ол, ең
Сыныптық, сыныптан тас, танымжорық, семинарлар, байқаулар, ата-аналармен жұмыс,
2 бөлім. Экологиялық қауіпсіздендіру
2.1. Географияны оқытудағы жалпы экологиялық білімге жалпы
сипаттама беру
Географиядағы оқыту әдістемесіндегі экологиялық білім беруді жалпы мектептердің
Тағыда бір мысал келтіретін болсақ ХI – кластың
2.2. Географияны оқытудағы дүниежүзілік экологиялық
проблемаларды мысалдарға аса отырып талдау жасау
Қоғаммен табиғат қарым – қатынасының дағдарысына тоқталып кететін
Дүние жүзінің көптеген елдері су ресурстарына қатысты проблемаларға
Атмосферада болатын көміртек қос тотығы адамның өмірінде, өсімдіктер
Соңғы жылдары тағы бір экологиялық қауіп – стратосфералық
Сонымен, қоршаған ортаның бұзылуын ғаламдық зардаптары барлық елдерге
2.3. Географияны оқытудағы еліміздегі өзекті проблемаларды (Арас, Балхаш)
Сонымен экология оның ішіндегі дүниежүзінің экологиясын сөз ететін
Арал теңізінің кешегісі, бүгінгісі және ертеңі туралы көп
Кешегі кеңестік жүйе кезінде жасалған түрлі жоспарлар бойынша
Бұл да халық үшін, солардың әл – ауқаты
Сонымен қоса еліміздегі тағы бір апат аймақ ол
Әр бір адамзаттың экологияға тигізетін өндірістік іс -
Қазіргі кезеңде ең көкейтесті мәселелердің бірі бұл адамның
Әрине, бұлардың бәрі тірі жәндіктер үшін өте қауіпті.
Тағыда еске түсіретін нәрсе, ол теңіздер және мұхиттар
Біз бәрімізде табиғатты қорғауда, сақтауда және оны дұрыс
2.4. Оқушыларға географияны оқытудағы экологиялық қауіптен
қорғану немесе алдын алу, жолдарын түсіндіру
Бүкіл жер бетіндегі адамзатты ойландыратын және кезек күттірмейтін
Жер жүзіндегі ғалымдардың болжамына қарағанда адамзаттың экологиялық апатқа
Таяудағы он жыл ішінде ауада көмірқышқыл газының үлесі
Антарктида мен Арктиканың үстінде озон тесіктері пайда болды
50 жылдардың басында ауада озонның мөлшері бірнеше пайыздай
Қазіргі кезде озон қабығы жаңадан 3 % шамасында
1985 ж. Озон қабатын қорғау туралы Вена конференциясы
50 – ден астам мемлекеттердің өкілдері Монреаль конференциясында
Фреондар өндіруді 1993 ж. 20%, ал 1998 жылы
Егер белгіленген бағдарлама орындалса, егер озонды бұзушы заттарды
Экологиялық апатты болдырмас үшін бізді қоршаған табиғаттың өте
Сонымен, экологиялық тәрбие және білім беру мәселелерінің мазмұнын
Қорытынды
Сонымен біздің ата – бабаларымыз - Майқы
Кезінде қазақ даласын жаяу аралап оның байлығын әлемге
Біздің жеріміз әлі де бай әлі де шұрайлы.
Қолданылған әдебиеттер.
Методика обучения география в школе М: 1997г. 61-75
Кучер экологический образования
География в школе 1900 г. №1, 12 лист.
Гладкий Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік геогрфиясы Алматы
Максоковский География культура М:1958г. 358-360стр.
География в школе 2001г. №4
География в школе 1999г. № 2
«Изучение окружающей среды школьной географии»
Н.Н.Моисеев экология и образования М: «Юнисам» 1996г.
География в школе 1990г.№1, 82 стр.
Қазақстан мектебі 2004ж. №7 «Экологиялық білім қалыптасуының негіздері