МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 4
1 Геологиялық бөлім 5
1.1. Кен орын турал ы жалпы мағұлматтар 5
1.2. Кен орнының геологиялық зерттелу және игерілу тарихы 6
1.3 Стратиграфия 8
1.4 Тектоника 10
1.5 Мұнайгаздылығы 12
1.6 Сулылық 15
2 Техника-технологиялық бөлім 19
2.1 Құмкөл кен орнын игерудің тарихы және қазіргі жағдайы
қысқаша мәлімет 19
2.1.1 Кен орнын игерудегі бекітілген варианттардың негізгі бағыттары 19
2.1.2 Сұйық пен газ өндіру өзгерісін талдау 19
2.1.3 Ұңғы қорларының өзгеру динамикасы 21
2.1.4 Қабаттағы қысым мен газды фактордың өзгеруі 22
2.1.5 І-кешен бойынша мұнай, газ және су өндірудің өзгеру
2.1.6 Қабат қысымының өзгеру динамикасы 24
2.2 "КУДУ" - ға сипаттама 25
2.2.1 Техникалық сертификациялар 28
2.3 Пайдалану алдындағы дайындық жұмыстары 29
2.3.1 Қабылдау бойынша тексеріс 29
2.4 Пайдалану алдындағы тексеру 32
2.4.1 Жетек басын қосу 32
2.4.2 Тежегіштерді қайта жіберу 33
2.5 Пайдалану 34
2.5.1 Жалпы бөлім 34
2.5.2 Тоқтату және қайта жіберу 35
2.6 Техникалық күтім көрсету 36
2.6.1 Майлау бойынша күтім көрсету 36
2.6.2 Сальниті қорап және штангалық орталықтандырғыштың төлкесі 37
2.6.3 Сальниктік қораптың қақпағын герматизациялау 38
2.6.4 Жетек басының нығыздамалары және сақиналардың тозуы 39
2.6.5 Тежегіш 39
2.7 Бұрандалы сорапқа жабдықтар таңдау 44
2.7.1 Бұрандалы сораптың негізгі параметрлерін есептеу 54
3 Экономикалық бөлім 59
3.1 "Құмкөлмұнай" МГӨБ-н
3.1.1 Негізгі және көмекші өндірісті ұйымдастыру 59
3.1.2 "Құмкөл МГӨБ-ң" еңбекті ұйымдастыру және жалақы алу 60
ерекшеліктері 60
3.2 Құмкөл кен орнының техникалық басшылық органдары 61
3.3 Құмкөл кен
көрсеткіштердің талдауы 62
3.4 Жаңа техника-технология енгізудегі жылдық өндірістік шығындырды есептеу 63
3.5 Жылдық экономикалық тиімділікті есептеу 64
4 Еңбектi қорғау БӨЛІМІ 65
4.1 Ұңғыманы бұрандалы сораппен пайдаланудағы жұмыстардың 66
қауiпсiздiгi 66
4.1.1 Электр қауiпсiздiгi 69
4.1.2 Бұрандалы қондырғының жерге қосылуын есептеу 70
4.1.3 Өндірістік санитария 71
4.1.4 Өрт сөндіру қауіпсіздігі 74
5 қоршаған ортаны қорғау бөлімі 83
5.1 Негізгі қойылатын талаптар 83
5.1.1 Ластаушылардың сипаттамасы 83
5.1.2 Атмосфераны қорғау 85
5.1.3 Гидросфераны қорғау 87
5.1.4 Литосфераны қорғау 88
ҚОРЫТЫНДЫ 89
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 91
АНДАТПА
Дипломдық жұмыс «Мұнай және газ кен орындарын игеру мен
1.Геологиялық бөлім;
2.Техника-технологиялық бөлім;
3.Экономикалық бөлім;
4.Еңбекті қорғау бөлімі.
5.Қоршаған ортаны қорғау бөлімі.
Геологиялық бөлімде кен орнының геологиялық жағдайлары, ауданның геология-геофизикалық зерттеу
Техника-технология бөлімінде Құмкөл кен орны мен І-кешенді игеру көрсеткіштерінің
Экологиялық бөлімде винттік сорапты енгізуден түсетін жылдық экономикалық тиімділік
Дипломдық жұмыста сонымен қатар еңбекті және қоршаған ортаны қорғау
АННОТАЦИЯ
Дипломный проект выполнен по заданию кафедры «РЭНГМ» на тему
1.Геологическая часть;
2.Технико-технологическая часть;
3.Экономическая часть;
4.Охрана труда.
5.Охран окружающей среды.
В геологической части описываются геологическое состояние, геолого-геофизическая история исследования
В технико-технологической части дается анализ работы винтовогонасоса и разработки
В экономической части проекта рассматривается расчет годовой экономической эффективности
Также рассматриваются вопросы мероприятия охраны труда и окружающей среды.
КІРІСПЕ
Мұнай мен газ өндіру өнеркәсіпшіліктің ең маңызды салаларының бірі
Еліміздің әлуметтік-экономикалық жоспарында жаңа мұнай мен газ кен орындарын
Құмкөл кен орны 1984 жылдың басында Қазақстан Республикасы Геология
Фонтанды ағын алу Қазақстан Республикасындағы Оңтүстік-Торғай ойпатының өнеркәсіптілік мұнай
1987 жылы ТМД-ның ҚЖМК-нің бекітуімен баланыстық 153208 мың тонна,
Үсынылып отырған диплом жобасы Құмкөл кен орнын пайдалану
1 Геологиялық бөлім
1.1. Кен орын турал ы жалпы мағұлматтар
Құмкөл кен орны Қазақстан Республикасы Жезқазған облысы Жезді ауданында
Кен орнынан орталық обылыстары Қызылорда 200 км, Жезқазған 174
Кен орнындағы тұщы судың құрамында фтор бар екендігі анықталып,
Алаңнан оңтүстікке қарай құмды Арыскұм массиві орналасқан. Ол түйіршік
Ауданның ауа-райы құбылмалы, тәуліктік ауаның
Жазда +300, +350 С ыстық, қыста -380, -400 С
Қазіргі кезде ГӨБ(ПГО) "Южказгеология" кен орны аймағында құрылыс материалдары
1.2. Кен орнының геологиялық зерттелу және игерілу тарихы
Оңтүстік Торғай ойпатының тиімділігі 1970 жылдың бас кезінде жоғарғы
Келешекті бұрғылау жұмыстары анықтады. Ал жалғасып жатқаны солтүстік синклиналь
Құмкөл кен орнымен қилысатын жері өнімді қабат болып табылады.
Құмкөл экспедициясы 1988 жылдың қаңтар айынан бастап Құмкөл мұнай
1.3 Стратиграфия
Құмкөл кен орнының қимасы мезозой, кайназой шөгінділермен көрсетілген. Арысқұм
Юра жүйесі – J
Ортаңғы бөлім – J2
Ортаңғы юра шөгінділері дощан свитасына (J2d) бөлінген. Олар қабаттасқан
Бор жүйесі – К1
Аймақтық жуылу мен Қоскөл свитасының бұрыштық құрылуына келіспей төменгі
Арысқұм горизонтының өзгеру шегінің қалындығы 87-ден 123 м-ге дейін
Жоғарғы құмтасты біркелкі бөлігі және төменгі ернеуіндегі бөлімі өнімді
Бұл өнімді Арысқұм горизонтының беткі сұйық тірегі болып
саналады. Жоғарғы даул ярусшасы төменгі және ортаңғы
қимасында біркелкі құм, қызыл түсті сазды жынысты болып, ал
жоғарғысында сазды болып құралған.
Апт-альб ярусы (К1а – І2)
Апт-альб шөгіндісі жуылып, даул свитасында жатыр және қаршатау свитасында
Свита қалыңдығы 253-350 м.
Төменгі, жоғарғы бөлім – К1-2
Альб - сеноман ярусы – (Каl3 - с)
Альб-сеноман шөгінділері қарашатау свитасында жатыр және Қызылқия свиталарына бөлінген.
Свита қалындығы 87-168 м.
Тұран ярусы – К2t
Тұран шөгіндісі балапан свитасына бөлінген. Қызылқия свитасына трангрессивті жатыр.
Жоғарғы турон-төменгі сенон – К2t2 -sn1
Бұл шөгіндінің қалындығы жуылып, балапан свитасының жынысында жатыр. Литологиясы
Жоғарғы сенон - К2–sn2
Жоғарғы сенон құрлымы шөгіндісінің шегі палеоген алдындағы туылу себебінен
Палеоген жүйесі - f
Төменгі эоцен - f1 - f2
Палеоген, төменгі эоцен шөгінділері жуылып, жоғарғы борда әртүрлі горизонтарда
Палеоген-төртгік шөгіндісі (f-Q)
Палеоген - төрттік жас шөгіндісі сыртқы Арысқұм иілімінің
бөлігінде жетілген. Құмкөл құрылымына шартты түрде алаңның
бетін жауып тұратын құм, супес енгізілген. Олардың қалыңдығы 10
1.4 Тектоника
Оңтүстік Торғай ойпаты Туран плитасының солтүстік шығысында орналасқан. Ойпат
Екінші беткі жағына ІV-шағылысу горизонтына байланысты, келесі ретпен ІV-горизонтының
Батыс жағында бұл жыныстың құлауы 1Ә30, шығысында 2Ә30 құрайды.
Әртүрлі ойпаң беттеріндегі жоспар бойынша орындарына қойсақ, Арысқұм горизонтының
Орталық шығыс Ю-І горизонты ойпаң бөлігіне қарап ығысқан.
1.5 Мұнайгаздылығы
Арысқұм ойпатын бұрғылау нәтижесінде 1983 жылы 2-ші
Арысқұм ойпатында жүргізілген геология барлама жұмыстары нәтижесінде үш кешеннен
Сонымен қатар кен орнында 2 қабатты өнімді қабаты бар.
Бор өнімді қабатына сипаттама:
М-І жазықгығы 3 қабатты коллектор түрінде көрсетілген, олар саздармен
Өнімді қабаттар (37, 9, 23, 24, 32, 40) ұңғыларында
биіктігі 43.2 м. Мұнай қабат қоры 2 бөлімге бөлінген.
М-ІІ жазықтығы М-І жазықтығынан біркелкі саздар қалындығы
Мұнайдың өнімділігі 14 (м тәу), 180 (м тәу) дейін
Мұнайды сынау ұңғысынан сынама алу кезінде 994.9-996.4 м аралығыңда
Мұнай қорының биікгігі 17.4 м, ал мұнай алаңының көлемі
Горизонтты жуып жаткан Қоскөл свитасының біркелкі саз алаңдығы 16-дан
Газ-мұнай қоры негізінен горизонтқа қатысты. Горизонтты зерттеулер нәтижесінде 1
Сонымен қатар газдылықтың қалындығы әр ұңғы сайын 6.6 м-ден
Ю-ІІІ горизонттары жоғарыда аталған бөлімдерден саздармен бөлініп тұр, саз
Жалпы тиімді калыңдығы 1.6 м-ден 220 м-ге дейінгі деңгейде
Горизонт 13 ұңғысында сыналып, осылардың ішінде 12-ші ұңғыдан мұнай
Ю-ІV горизонты аз ғана құмтасты болып, көбінесе бөлшектеніп сипатталады.
1.6 Сулылық
Құмкөл кен орны Оңтүстік Торғай артезиан бассеинінің шегінде орналасқан.
Құмкөл кен орнындағы ортаңғы юра шөгіндісінің сулылығы жөнінен 2,
Ю-І, Ю-ІІ, Ю-ІІІ сулы горизонттары ағымы арқылы карқынды. Аралықтардан
Юра сулы шөгінділері өзіне М- I, М- II сулы
М-ІІ горизонты үшін 999 м белгісінде СГНТ орналасқан. Апт-альб
Апт-альб кешені жоғарғы кс-мен сипатталып, жоғарғы бөлігінен кешені 500
Кешеннің физика- химиялық сипатамасы
1.Мұнайсыз газға сипатамасы. (1-кесте)
2.Еріген мұнайдағы газдың құрамы. (2-кесте)
3.Еркін газға сипатамасы. (3-кесте)
Мұнайсыз газға сипаттама.
1-кесте.
Кешен Сынама саны Орындаған зертхана Тығыздық, г/см3 Т0С 0С
100 150 200 250 300 Асфальте Шайыр. Парафин.
М-І 12 ЦЛЮКГ 0,8332 13 4,10 14,70 25,20 34,80
1 КНПН 0,8148 5 7,00 20,00 30,00 39,00 51,00
М-І бойынша орташасы 0,8226 12 4,30 15,10 25,60 35,10
М-ІІ 6 ЦЛЮКГ 0,8357 16 4,50 16,80 25,90 34,70
1 КНПН 0,8340 22
6,00 16,00 28,00 36,00 1,14 8,00 19,76
М-ІІ бойынша орташасы 0,8355 17 4,50 15,30 24,50 33,70
Ю-І 25 ЦЛЮКГ 0,8239 11 3,60 12,90 20,30 26,10
5 КНПН 0,8234 15 4,60 19,50 24,50 34,20 46,00
Ю-І бойынша орташасы 0,822 12 3,80 14,00 21,00 27,50
Ю-ІІ 13 ЦЛЮКГ 0,8219 13 4,20 13,40 22,50 30,50
4 КНПН 0,8247 14 3,70 17,70 27,00 36,20 48,00
Ю-ІІ бойынша орташасы 0,8224 13 4,10 14,40 23,60 31,80
Ю-ІІІ 3 ЦЛЮКГ 0,8249 13 4,10 13,80 23,10 29,80
7 КНПН 0,8244 16 4,50 15,00 25,30 34,30 47,00
Ю-ІІІ бойынша орташасы 0,8244 13 4,20 13,90 23,40 30,20
Ю-ІV 3 ЦЛЮКГ 0,7138 16 2,20 14,20 26,00 35,30
3 КНПН 0,8171 15 3,30 18,30 27,60 38,00 51,00
Ю-ІV бойынша орташасы 0,8154 15 2,70 16,20 26,90 36,60
Еріген мұнайдағы газдың құрамы, мол. %.
2-кесте.
Кешен Сынақ саны Тығыздық г/см3 Метан Этан Пропан
М-І 7 1,530/1,256 22,8 13 25,7 14,4 8,1 2,9
М-ІІ 3 1,861/1,228 17,8 13,6 23,4 16,3 9,4 3,0
Ю-І 21 1,253/0,943 51,8 16 14,6 6,3 3,5 0,9
Ю-ІІ 13 1,388/1,071 44,4 17,36 19,5 7,2 3,7 1,2
Ю-ІІІ 14 1,172/0,972 54,8 15,6 14,4 5,4 2,6 0,9
Кешен бойынша орташасы
Ю-І
Ю-ІІІ 48 1,271/0,995 50,3 16,3 16,1 6,3 3,3 1,0
Ю-ІV 8 1,075/0,884 61,2 14,9 12,4 3,8 1,6 0,6
Еркін газға сипатnама.
3-кесте.
Кешен Сынақ саны Қабат қысымы Қабат температ. Тығыздық Сығыл
Критик. МПа Критик. оС
Метан Этан Пропан Бутан Пентан Углекислый газ
Ю-І 3 12,700
-4,421 326,00
226,80 0,993
0,824 0,73 63 12,4 8,42 1,22 1,44 0,13
Ю-ІІІ
Ю-ІV 5 13,200
4,487 326,00
229,62 0,970
0,805 0,72 70 11,3 7,81 1,13 2,0 0,69
2 Техника-технологиялық бөлім
2.1 Құмкөл кен орнын игерудің тарихы және қазіргі жағдайы
қысқаша мәлімет
2.1.1 Кен орнын игерудегі бекітілген варианттардың негізгі бағыттары
Мұнай кен орнын игерудің жобасын жасаған кезде, оны талдап
Құмкөл мұнай кен орнында газды мұнайлы қабаты бор және
Жоба бойынша екі вариант қаралған. Оның ішінде экономикалық вариант
Кен орнын игеру мерзімі 50 жыл. Жалпы кен орны
2.1.2 Сұйық пен газ өндіру өзгерісін талдау
Құмкөл мүнай кен орнының игерілуі 1990 жылдың мамыр айынан
1997 жылы 256.188 мың тонна сұйықтық өндірілсе, оның 233.258
1998 жылы 316.86 мың тонна сұйықтық, 276.35 мың тонна
Ал 1999 жылы бұл көрсеткіштер, сұйық өндіру 361.105 мың
Бұл көрсеткіштер мұнайды фонтандық және штангілі терең сорапты тәсілдермен
2000 жылдың мамыр айында 10 ұңғы "КУДУ" бұранда сораптарына
2002 жылы осы кешенде бұрандалы сораптардың саны 15-ке жетті.
2001 жылы жасап тұрған ұңғылардың тәуліктік өнімі 428.25 мың
2002 жылдың аяғында өндіріс кешендерін тұрғызу 86.7 пайызды құрайды.
Кешен бойынша алуды қайтару ретінде 82.3 пайызды құрайды. Мұнай
Кен орны бойынша мұнай өндіруді арттыру негізінен жаңа ұңғыларды
2.1.3 Ұңғы қорларының өзгеру динамикасы
Құмкөл кен орны бойынша 1991 жылы пайдалану қоры 156
2000 жылы кен орны бойынша пайдалану қоры 214-ті құрады.
2001 жылдың желтоқсан айының 31-ші жұлдызындағы көрсеткішке келетін болсақ
2002 жылы жалпы ұңғылардың пайдалану қоры 196. Оның ішінде
I кешен бойынша - 926.128
II кешен бойынша - 149.666 мың
III кешен бойынша - 263.107 мың тонна
IV кешен бойынша - 41.395 мың тонна.
2.1.4 Қабаттағы қысым мен газды фактордың өзгеруі
Құмкөл кен орнында 2001 жылы мұнай өндіру ұңғылары 2727,291
Төменде игеру кешендеріндегі зерттеу жүргізілген ұңғылар саны көрсетілген.
І-кешенде 8 ұңғы
ІІ-кешенде 29 үңғы
Ш-кешенде 22 ұңғы
ІV-кешенде 3 ұңғы
Игеру кешендерінде қабат қысымының қарқыңды төмендеуі ұзақ пайдалану бойынша
2.1.5 І-кешен бойынша мұнай, газ және су өндірудің өзгеру
Құмкөл кен орнының І-ші игеру кешені екі өнімді қабатты
І-ші кешен бойынша барлық су айдау қоры 65 ұңғыны
Ыстық мұнаймен және ыстық сумен өңдеу, штуцермен шығу желілерін
І-ші кешенде газдық фактор өте жоғары. Кейбір ұңғыда құбыр
Жиналған сұйық өндіру 1399.577 мың тонна, ал орташа сулану
2004 жылы І-ші кешен бойынша 34.02 млн м3 газ
2.1.6 Қабат қысымының өзгеру динамикасы
2001 жылы І-ші кешенге айдалған барлық су мөлшері 7197.0
Ақпан және наурыз айларында I және II кешендерінде қабат
Қабат қысымының көрінетін екінші бір участоктегі жаңа ұңғылар 2001
Сұйықгы тым көп алу - нәтижесінде ұңғы төңірегінде судың
Ұңғылардағы суланудың тез өсуі мұнайдың шығымын азайтып жібереді. І-кешенде
Кешен бойынша өнімділік пен суланудың тәуелділігі 4-кестеде көрсетілген
2.2 "КУДУ" - ға сипаттама
КУДУ МК 11 жетек басы сораптық штангілердің ауырлатылған тізбек
Ол майланатын беріктілігі жоғары подшипниктермен жабдықталған. Кері айналымды бақылау
Бос денелі жетекші білік варианты алты жақты жетек білігін
Үлкен ашылатын бронза төлке сальниктік қораптан төмен орнатылған, бұл
Подшипник тұрқының сыртында орналасқан гидро- жетекті сорап жоғарғы подшипникке
Тізбек басының жиегі сальниктік қорапқа күтім көрсетуді оңайлатады. Ілмек
қораптар өзара ауыстырылатын сальниктік 1-1/4 және 1-1/2 тегістелген штоктар
Жеті пішінделген манжеталардың жинағы аrаmid РТFЕ және графит фибралармен
Сальниктік қорап қақпағында дренаждық шлангке ¾ конустік құбыр каналы
Дискілі үлкен сораптарды және сораптық штангалық жетектерін жоғары куатпен
Тежегіштер жетек басына орнатылады. Тежегіш колодкалары кен орнында жеңіл
Тежегіштер жүктелу тоқтағанда автоматтты түрде қосылады. Тежегіштің айналу моменті
Қозғалтқыш тұрқы қуаты 75 кВт (100 а.к) жиілігі 1160
Тұтас білік тура гидравликалық жетек үшін қолданылуы мүмкін. Мұндай
Жетек үш жүк көтергіштігі
Үш үлкен роликті подшипник тірек және радиал жүктеулерді қабылдайды
Жетек басының әрбір жағында тізбектің барлық салмағын ұстап тұруға
Қозғалтқыштың тұрқы тізбек басының фланеціне бекітіледі, бұл фонтандық арматура
Берік жабылған фитингті сырықтар қозғалтқыштың тірек плитасын босап калудан
Қозғалтқыш тұрқын қосымша тіректерді қолданбай-ақ көлбеу ұңғыларға орнатуға болады.
Диаметрі 31.5 дейінгі жетек шкивіне қоршауды қолдануға болады. Белдіктерді
Қоршаулар цинктелген металл бетінен дайындалған және ұзақ мерзімді эпоксидті
2.2.1 Техникалық сертификациялар
Көрсеткіштер
Мөлшері
Тіректік (штангалар салмағы) күш, кг 6800 (І500 фунт)
Ең үлкен айналу жылдамдығы, айн/мин
750
Тіректік подшипниктің жұмыс мерзімі, сағ 100000 (6200
Радиалдық подшипниктер (6800, 500 айн/мин болғанда, жетек белдіктерінің сәйкесінше
Қоршаған орта температурасы -40о; +40о
Май ыдысының көлемі, л 5
Сүзгілеу қабілеті 10 микронға дейін
Тежеу күші, м/кг (фут)фунд 150 (1100)
Қозғалтқыштың тірек NEMA стандартына сай келеді 284 ÷
2.3 Пайдалану алдындағы дайындық жұмыстары
2.3.1 Қабылдау бойынша тексеріс
Жетек басын және оның қоршауларын қабылдағанда барлық керекті бөлшектер
• Салниктік қораптың дренаждық шлангасын.
• Тыныс алу қақпағын.
• Короштейндерді және қоршау қондырғыларының бекітілуін.
• Алтыжақты білікті және ершікті.
• Гидро жүйенің және қоршауының бүлінуін.
Орнату. Пайдалану бойынша жалпы сипаттаманы қабылдап орнату жүргізуге тырысыңыз.
Орнату кезіндегі жалпы кезектілік мынадай: алдымен жетек басының құрастырылуы
Жетек басын тегістелген штокке кигізбес бұрын сальниктік қорап ішкі
Жетек басы. Тегістелген шток түзу болуы керек және тоттануы
Жақсы өтуді қамтамасыз ету үшін тегістелген штоктың ұшына конустық
Фонтандық арматураның үштігіне бұрамас бұрын бұрандаларды майлаңыз. Сальниктік қораптың
Қозғалтқыш тұрқы. Қозғалтқыш тұрқы тізбек басы фланецінде штифтпен орнатылады.
Төрт штифті бұралатын орынға алып келіңіз. Тізбек басы фланецінің
Мүмкін сіз электрлік қозғалтқышты тұрқына оны орнату алдына байланыстырғыңыз
Тұрықты (жақтауды) жетек басының артқы бөлігіне дейін көтеріңіз. Тізбек
Тұрықтың төменгі бөлігінің және тізбек басы фланецінің дұрыс қойылғанын
Шкивтер, белдіктер және белдіктердің қоршауы. Мүмкіндігінше жетекші шкивті козғалтқышқа
Қозғалтқыштың орнатылу түріне байланысты жетекші шкивтің қойылуы төмендегідей болады:
Тізбек басына орнатылатын қозғалтқыш тұрқы үшін жетекші шкив жетек
Жетекші шкивті жетекші білікте тендестіру үшін қозғалтқыш плитасының табанында
Шкивтердің дәл орнатылуын қамтамасыз ету үшін дұрыс жақты тік
Белдіктер жинағын біліктерге орнатып дайындаушылардың нұсқауына сәйкес тартыңыз.
Егер белдіктердің кейбіреуінде саңылау болмаса, онда төмен ойықты белдіктер
Тізбек басына орнатылған қозғалтқыш тұрқы үшін белдік қоршауы. Қоршаудың
Шкивтер арқылы артқы жағынан қоршауды жылжытып қоршаудың корштейндерін бекітіңіз.
2.4 Пайдалану алдындағы тексеру
2.4.1 Жетек басын қосу
Майлау жүйесін және тежегіштерді өз деңгейінде тексеру үшін келесі
• Жылдам басылатын байланысы бар шкаласы 0-100 рзі (0-7
• Манометр 0-2000 рзі (0-141 ат) "БРС МАМА"
• Түсіру клапаны және шланг "БРС МАМА"
Манометрді (0-100 рзі) майлаудың тексеру тармағына G, ал 0-200
Майдың ағысын тексергеннен кейін манометрді G1 нүктесінен ажыратып төгу
Жетек басын тоқтатып тежегіштердің жүргіштік сапасын тексеріңіз. Әдетте тежегіштердің
Кері айналу жылдамдығы 100-200 айн/мин болуы керек. Егер тексергіңіз
Тежегіш қимылын реттейтін клапан тежегіштер әлі реттелмеген алғашқы кезде
Кері айналу жылдамдығы жетек тоқтағанша азая береді. Егер күтім
Тежегіштің реттеу клапанына барлық керекті реттеулерді жүргізгеннен кейін тежеу
Жетек басын қайта қосып, шамалы жұмыс істеуіне мүмкіндік беріңіз.
Жетек жұмысының орнықтылығын және подшипник корпусының температурасын тексеріңіз. Гидравликалық
Қозғалтқышты қосыңыз. Егер уақыт болса кері айналым кезінде G2
2.4.2 Тежегіштерді қайта жіберу
Егер сіз электр қозғалтқыш қолданатын болсаңыз тізбектің ажыратқышын өшіріп
Май роторға немесе тежегіш калыптарына құйылып кетпес үшін тежегіш
Қайта жіберу үрдісін бірнеше рет қайталау керек болуы мүмкін,
Қысымды реттеу клапанын толық қайта бұралуға дейін шамамен үш
Кері айналу жылдамдығы 100-200 айн/мин аралығында болуы үшін тежегішті
2.5 Пайдалану
2.5.1 Жалпы бөлім
Жетек басын пайдалану
- майдың деңгейін;
- сальниктік қораптан шектен тыс ағуы;
- белгісіз шулар мен катты қызуды;
Жетекті тазалықта ұстаса кез-келген ағындыны жеңіл табуға болады.
Ең алдымен сальникті қорапты майлап тұру керек (ондағы жаңа
Тұтқырлығы жоғары өндірілетін сұйық дренаждық шлангты бітеп қалуы мүмкін.
Уақыт өткен сайын дискілік тежегіш қалыптарының тозуын тексеріңіз. Қалыптардың
2.5.2 Тоқтату және қайта жіберу
Жетек басын тоқтатқан кезде одан қауіпсіз қашықтықта тұрыңыз және
Жетек басына күтім жасау жұмыстарына кіріспес бұрын кері айналымның
Реттеу клапанын қалыпты жағдайға қойыңыз және кері айналым біткеннен
Егер белдіктің қоршауы алынып тасталса тежегіш қалыптары роторды қысып
Қайта жіберу алдында ағынды реттеу клапаны қалыпты пайдалану жағдайына
Қондырғыны іске қосып барлығы жұмыс істеп тұрғанын қадағалаңыз.
2.6 Техникалық күтім көрсету
2.6.1 Майлау бойынша күтім көрсету
Индустриалдық көп сұрыпты майды қолдану ұсынылады. Маркасы 150 класы
Қосу кезіндегі температура - 40ӘС немесе одан төмен деп
- Sһе11 Tе11us T
- Реtго Саnаdа Наrmony HUI
- Мobil SНС 624
Басқа қолданылатын өнімдердің сәйкес сипаттамалары болуы керек. Таңдап алынған
Ең алдымен май және сүзгі пайдаланудың бірінші айында ауыстырылуы
Конденсаттан пайда болған су ластану туғызатын себеп болып табылады.
Май ыдысының көлемін шамамен 5л. Дренаждық тығын катердің сыртқы
Майды ауыстырған кезде ол жылы немесе ыстық болуы керек
Егер сапун қатты ластанса, онда оны бөлшектеп сүзгілеу элементін
2.6.2 Сальниті қорап және штангалық орталықтандырғыштың төлкесі
Сальниктік қораптың қақпағын бұрап алып раманың жоғарғы бөлігіндегі ілмекке
Ауыстырылған сальниктердің өлшемдері: 1.25" ВD X 2.25"НD, оларды КУДУ
Егер сальниктер құмның немесе басқа макро бөлшектердің кіруінсіз жұмыс
2.6.3 Сальниктік қораптың қақпағын герматизациялау
Сальниктік қорап нығыздамаларының алғашқы орындалуы түрінде жасалған. Нығыздамалардың бұл
Егер бұл нығыздамаларды ауыстырсаңыз тегістелген штокты алу керектігі жоқ.
Нығыздамалардың қандай түрін қолдансаңыз да олардың сальник тұрқында қисық
Штангаларды орталықтандыру төлкелері тізбек басы жиегінің төменгі ішінде орналасқан
Центратор төлкелері сальникті қорабының бронзалы құраушылары тегістелген штоктың нығыздамаларында
Егер шток және бронза арасындағы диаметралдық саңылау 0.020" мәнінен
Ашылатын төлкелерді тегістелген штокты шығармай-ақ ауыстыруға болады. Сальниктік қораптың
2.6.4 Жетек басының нығыздамалары және сақиналардың тозуы
Төменгі монжеталардың төбесі кен орнында тегістелген штокты ауыстырғанда ауыстырылуы
Төменгі нығыздаманы дұрыс ауыстырмаса жетек басындағы май толық ағып
Тозған сақиналарды ауыстыру жетек басын бөлшектеген секілді шеберханада
2.6.5 Тежегіш
Тежегіш қалыптарын уақыт өткен сайын тозуға тексеріп отыру керек.
Қалыптарды төменде көрсетілгендей білектердің қоршауын алмай-ақ ауыстыруға болады. Қалыптарды
Қалыптар және ротор арасындағы саңылау 0.015"-0.03" аралығында болуы керек.
Егер сіз тежегіштерге күтім көрсету алдында белдіктердің қоршауын алып
Құлыптық гайканы бұрасаңыз және қыспа денесін бекітетін бұрандалардың біреуін
Қалпақты бұранданы орнатқанда қалпақты бұранда және сыртқы қыспа тұркының
Бұрандалы сораптың өнімділік пен ағып кетудің қысымға байланысты тәуелділігі
Құмкөл кен орнының І-кешенін игерудің негізгі технологиялық көрсеткіштері.
4-кесте.
Жылдар Мұнай өндіру, мың тонна Qм Су
өндіру, мың тонна Qсу Сұйық
өндіру, мың тонна Qсуйық Газ
өндіру, милл.
м3/тонна Qгаз Газды фактор, м3/тонна
G0 Қабат қысымы, МПа
Рқ Өндіру ұңғымалары
Пөндіру Су айдау ұңғымалары
Ппайдалану Су айдау, мың тонна Qсу айдау Сулану, %
1998 233,258 22,93 256,188 25,6 114,3 11,28 52 12
1999 276,35 40,470 316,82 31,16 111 10,64 49 8
2000 293,763 62,342 361,105 33,05 113,8 10,91 51 14
2001 926,128 473,449 1399,577 34,02 117 11,21 55 15
2002 1009,078 501,338 1510,416 36,4 125 11,28 58 18
КУДУ сорабына тарихи анализ.
5-кесте.
№ ұңғы Іске қосылған жылы Қондыру уақыты КРС (барл.)
130 10.06.00 14.06.00 10 14 69 4 65 342
132 17.05.00 22.05.00 17 22 15 5 10 420
134
1
136 23.08.00 09.09.00 23 09 17 17 0 320
138 24.07.00 31.07.00 24 31 10 7 3 358
141 15.05.00 19.05.00 15 19 11 4 7 426
142 11.05.00 17.05.00 11 17 81 6 75 342
144 05.06.00 10.06.00 05 10 31 5 26 385
145 05.06.00 10.06.00 05 10 18 5 13 398
146 01.06.00 04.06.00 01 04 20 3 17 400
2.7 Бұрандалы сорапқа жабдықтар таңдау
Н=1330
Рқан=8.9 * 106Па
Рқаб=11,28* 106Па
Go=125 м3/тон
Д=0,154 м
(в=0,66
Ткаб=360 К
Q=110 м3/тәу
Рн=830 кг/м3
Vн = 4,2 мм2/с
Рв=1015 кг/м3
Vв = 0,97 мм2/с
Рr.o=1.54 кг/м3
Py = 0.97*106 Па
Рауа=1,293 кг/м3
Ту = 293 К
К=36,4 м3/тәу*Па
Κ=K//(86400*106)=36,4/(86400*106)=4,21*10-10м3/c*Па (2.1)
Q=Q/86400=186/86400=2,152*10-3м3/c
Торт=Tсаб+Ту=
Мұнай бойынша ұңғының шығымың анықтаймыз
(2.4)
Ұңғының түп қысымын анықтаймыз
(2.5)
Мұнайдағы газдың ерілу коэфициентін анықтаймыз
(2.6)
Сұйықтың тығыздығын анықгаймыз, βв≥0.5 шарты үшін
р=р(1-βв)+pв*βв=830(1-0:66)+1015*0.66=1952.1кг/м3 (2.7)
Сұйықтың кинематикалық тұтқырлығын анықтаймыз
(2.8)
Ауадағы ілеспе газдың салыстырмалы тығыздығын анықтаймыз
(2.9)
Ілеспе газ критикасының орташа параметрін аныктаймыз
(2.10)
(2.11)
Қысымның қисық таралуы (КРД) ұңғы оқпаны бойынша төменнен жоғары
(2.12)
Егерде онда бірінші аймақ қадамың
І
I
1
2
3
4
5
6
6.7
5.8
4.9
4.1
3.2
2.3
5.8
4.9
4.1
3.2
2.3
1.5
Аймақ бойынша орташа және келтірілген қысымды анықтаймыз
І 1
2
3
4
5
6
6.25
5.35
4.5
3.6
2.7
1.9
Келтірілген қысымды анықтаймыз
І 1
2
3
4
5
6
Р, Па
2.9
1.2
1.04
0.8
0.6
0.4
Ауада газдың сығулы коэффициентің анықтаймыз:
(2.13)
I
1
2
3
4
5
6
Z 0.66
0.69
0.72
0.87
0.9
0.93
Аймақтағы орташа термодинамикалық жағдай кезіндегі газ бөлінудің шығыны мен
(2.14)
I
1
2
3
4
5
6
P, кг/ м3 24 23,4 22 18,2 17,5 16,9
Бөлінген газ көлемі былайша анықталады:
(2.15)
I
1
2
3
4
5
6
N,*10-3 м3/с
0.215
0.227
0.234
0.283
0.293
0.303
Аймақ бойынша "сұйық-газ" шекарасындағы беттік керілуді анықтаймыз
(2.16)
I
1
2
3
4
5
6
δж *10-3 Н/м
56.234
57.544
58.884
60.256
61.660
63.666
Газдың критикалық шығынын анықтаймыз:
(2.17)
егер υкр>υ1 болса, онда φт үшін мына формуланы
(2.18)
Аймақбойынша ГЖСС (гидрожидкост) тығыздығын анықтаймыз
(2.19)
I
1
2
3
4
5
6
р кг/м3
700.40
650.64
520.77
500.91
470.20
450.34
А.Г. Крыловтың үйкелісі бойынша анықтаймыз:
(2.20)
I
1
2
3
4
5
6
hтр 0.056
0.057
0.058
0.059
0.06
0.062
Аймақ ұзындығын анықтаймыз:
I
1
2
3
4
5
6
ΔL , м 130.97
140.96
156.57
183.13
195.09
218.36
арқылы кесте тұрғызамыз:
егер болса,
I
1
2
3
4
5
6
P=Pтүп-(1-1), МПа
111111)1)∆P,МПа
11.28
10.28
9.28
8.28
7.28
6.28
L=Н-ΔLi, м
1330
1199.0
1058
905.5
718.37
523.2
Осы кесте бойынша құбыр аралық қысымның таралу қисығын тұрғызамыз
Сорап сағасының қысымын анықтаймыз. Сораптың қабылдау кысымы Рқаб=(0.2÷0.3)Рқан тең.
Соңғы тұрғызылған нүкте бойынша горизонтал сызықты оспен килысқанша жүргіземіз.
Сораптың тереңдігі 1330 м болғандықтан 12Т31 бұранда сорабын тусіреміз.
Газ айыру коэффициентін сорап диаметрі арқылы аңықтаймыз
ашық қабылдауда коэффициенті
Егер β