Мазмұны
І Кіріспе.................................................................................................
1.
қатынастар деңгейі және олардың даму
1.1. Қазақстан Республикасы
Республикасының қазіргі экономикалық байланыстар
деңгейі және болашағы......................................................................
2.
Республикасының саяси қарым-қатынас стратегиясы
ІІ. Қорытынды..................................................................................
ІІІ. Пайдаланған әдебиеттер тізімі................................................
Кіріспе
Мәселенің өзектілігі. Кеңес одағының ыдырауы XX ғасырдың соңғы
Екі алып мемлекет, Қытай мен Ресейдің бүйірлерінде орналасқан
Реформа жүргізіп экономиканы дамыту - Қытайдың алдыға қойып
Қазақстан Қытай халықтарының қарым-қатынастарының 3 мың
Қазақстан президенті Н.Ә.Назарбаев
Тақырыптың зерттеу деңгейі. Қазақстан Қытай қарым-қатынастары жөнінде саясаткерлер
Біз қарастырып отырған кезең тек соңғы жылдары ғана
Қазіргі кезде Қазақстанның халықаралық аренадағы басқа мемлекеттермен қатынасының
Бұл жинақта Қазақстанның Қытайдағы елшісі Қ.С.Сұлтановтың «по пути
Осы тақырыпқа қатысты ғылыми ізденістер де соңғы жылдары
Қазақстан-Қытай қарым-қатынастарының Қазақстанның сыртқы саясатында Қытайдың алатын ролі
Қазақстанда тарих ғалымдарының докторы Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым
Қазақстан ғалымдары мен саясаткерлері Қазақстанның сыртқы саясатының теориялық
Бұл жалпы Қазақстанның сыртқы саясаты жөніндегі зерттеулер болғанмен,
Соның ішінде әсіресе, Қазақстан-Қытай қарым-қатынасының сыр-сипаты әлі де
Мысалы тарих ғылымдарының докторы, профессор К.Ш.Хафизова өзінің «Китайская
Қазақстан-Қытай байланыстарының салаларын, сипатын, даму қарқыны мен перспективаларын
Жұмыстың деректік негізіне шолу. Ғылыми жұмыстың алға қойған
Екі елдің дипломатиялық құжаттары. Олар - Қытай мен
Жұмыстың ғылыми-зерттеу тәсілдері.
- Зерттеу жұмысын орындауда жалпы ғылымда кеңінен
- Сараптау тәсілі, әсіресе Қазақстан мен Қытайдың
- Қадағалау тәсілі, екі елдің арасындағы қарым-қатынастардың даму
Жұмыстың зерттеу мақсаты. Қазақстан мен Қытайдың саяси стратегиясымен
- Қазақстан Республикасының сыртқы саяси стратегиясында Қытай Халық
- Қытай сыртқы саясатының түп қазығы, бағыттарын көрсете
.Жұмыстың құрылымы. Зерттеу жұмысы кіріспеден негізгі және қорытынды
І. Қазақстан Республикасымен
1.1. Қазақстан Республикасымен Қытайдың
Қазақстан мен Қытайдың өзара қарым-қатынастарына екі мың жылдан
Мемлекеттер арасындағы тұрақты, көнеден келе жатқан дәстүрлі
Әртүрлі тарихи кезеңдерде Қытай Қазақстан және Орталық Азия
Өзінің Құлжа мен Қашқарға сапарында Ш.Уәлиханов қол жазбаларында
Кеңес Қытай сауда байланыстары жөніндегі барлық зерттеулерде ондағы
1991 жылғы желтоқсанда Қытай Халық Республикасымен Қазақстан Республикасының
Мемлекеттік тәуелсіздікке жеткен соң біздің республикамызда жаңа жағдай
Ресми түрде біздің Мемлекетімізді таныған соң, айта кеткен
Барлық ресми қабылданған Халықаралық «хаттамалық» міндеттемелер ескерілді, екі
Өзара қарым-қатынастың барысына талдау жасай отырып, мына жайды
Екі ел басшылығы қабылдаған 1993 жылғы Қазақстан Республикасы
Қол-қоюшы жақтардың, екі жақты экономикалық ынтымақтастықта мына бағыттары
Декларациядағы берілген үзіндіден байқайтынымыз ол екі жақты экономикалық
Қазақстан мен Қытай арасындағы 1991-1995 жылғы сыртқы сауда
Өз тарапынан Қазақстан Қытайды металл өнімдерімен қамтамасыз етеді.
Қытайдан Қазақстанға келетін импорт мынадай құрылымнан тұрады: тігін
1996 жылы екі жақты товар айналымы 497,5 миллион
Қазақстан экспортының 1993 жылдан байқалатын біртіндеп құлдырауы біріншіден,
Қазақстан базарына тек шекара өңірінің өндірісшілері ғана емес,
Азия-Тынық мұхит аймағындағы қаржы сауда да айтарлықтай табысқа
Жағдай 1997 жылғы 24 қыркүйектегі Қытай Халық Республикасы
Қытай делегациясының жетекшісін елбасымыз Н.Назарбаев қабылдады. Оңаша және
Газ бен мұнай саласындағы ынтымақтастық жөніндегі үкіметаралық келісімді
Энергетика және табиғи ресурстар министрлігімен Қытай ұлттық мұнай-газ
2000 жылы сауда-саттық ауқымы 1,2 млрд. астам долларды
Аталмыш құбыр салу туралы келісім Қазақстандық баспасөз бетінде
Қытай делегациясының құрамында болған Қытай мемлекеттік кеңесінің премьерінің
Қытай жағы Қазақстанның инвестициялық саясаты жөнінде толық мағлұматтар
Келіссөз жүргізуші жақтар қайта өңдеу, автомобиль жолдарын салу,
Қытай жағы жақын арада өз территориясының үстінде Қазақстан
Іле және Ертіс өзендерінің бойымен су жолын ашу
Мемлекеттер территорияларында консигнациялы қоймалар ашуға және еркін сауда
Қазақстан мен Қытай арасындағы экономикалық ынтымақтастықтың перспективаларына келер
Қазақстан да Қытаймен болған экономикалық байланысына аса зор
Қытай мен Қазақстанның географиялық орналасуы да екі елдің
Экономиканың даму қарқыны мен жеткен жетістіктеріне қарап дүниежүзі
Бұл даму болашақтағы экономикалық ынтымақтастықтың перспективалары болса, қазіргі
Біз Қытай мен Қазақстанның экономикалық ынтымақтастығына кедергі болып
Біріншіден, Қазақстан мен Қытай ортақ күш салып Қытай
Екіншіден, екі жаққа да тиімді нақтылы ақшалай сауда
Үшінші, Қазақстанның нарық жүйесі әлі толық кемелденіп кетпегендіктен
Төртіншіден, Қазақстан Қытай ынтымақтастығы үшін Қытайдың солтүстік батыс
Жоғарыда айтылғанындай Қазақстан Қытай сауда экономикалық қарым-қатынасы жаңа
Қазақстан мен Қытай сауда тәсілдері «сегіз қырлы бір
Болашақта Қазақстан Қытай мен экономикалық ынтымақтастықты стратегиялық жағынан
Әйтседе, Инвестициялық ынтымақтастық әлі де жеткілікті дәрежеде белсенді
Өзара қатынастардың қазіргі ерекшелігі ретінде сауда-экономикалық ынтымақтастықтың көпжақты
1.2. Қазақстан Республикасы
1991 жылы Кеңес Одағы ыдырап, Қазақстан жеке тәуелсіз
Бұл тарауда екі мемлекеттің саяси қарым-қатынас стратегиясын, Қазақстанның
Халқымыз «Ағайынның аты озғанша, ауылдастың тайы озсын» дейді.
Қытай мен Қазақстан арасындағы қарым-қатынастардың мыңдаған жылдық тарихы
Ежелгі Қытай жылнамаларындағы Қытай тілінен аударғандағы «Батыс аймақ»
Қазақстан Республикасының сыртқы саясатын да Қытайдың алатын ерекше
Ал қазақ халқы өзі бір ұлт болып қалыптасып,
XVII-XVIII ғасырда қазақ халқы үшін Жонғарлардың шапқыншылық соғыстарының
XIX ғасырдың 60 жылдарына дейін Қазақ-Қытай байланыстары бұрынғы
XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанның Ресейге толық қосылуының
- 1860 жылғы 2
- 864 жылғы 25-қазандағы Шәуешек хаттамасы. Шекараның географиялық
- 1881жылғы 12 ақпандағы Санкт-Петербург шарты. Шекараның Зайсан
Бұдан кейін 1882-1890 жылдары шекаралық бағандармен жұмыстар жүргізіліп,
XIX ғасырдың 60-90 жылдары қазақ хандығы өзінің мемлекеттік
XIX ғасырдың соңы мен XX ғасырдың басында Патшалық
1917-1922 жылдары кезіндегі тарихи оқиғаларға байланысты мемлекеттік шекара
1949 жылы Қытай коммунистерінің өкімет басына келуінен соң-ақ
1950 жылы 14-ақпанда қол қойылған Кеңестік Социалистік Республикалар
1987 жылдан Кеңес-Қытай шекара мәселесін шешу қайта қолға
Шекара мәселесін мынадай басты принциптер негізінде шешу жөніндегі
Қазақстан мен Қытай арасындағы мүлдем жаңа қатынастар, Кеңестік
Өздерінің даму бағыттары мен ішкі және сыртқы саясаттарында
Біздің пікірімізше посткеңестік Орталық Азиядағы бүгінгі саясатта төмендегі
Біріншіден, мемлекеттің геосаяси жағдайы мен оның посткеңестік Орталық
Екіншіден, саяси күштер арасалмағы, ел басшылығының ішкі экономикалық
Үшіншіден, діни ұйымдар жұмыстарының мақсаттары (негізінен ислам) мен
Төртіншіден, Ресей Федерациясымен қарым-қатынастардың сипаты, оған қоса мұсылман
Бесіншіден, саяси және әлеуметтік-экономикалық дамуындағы моделдерінің «Қытай моделі»
Қытай Халық Республикасының өзінің Орталық Азияға қатысты саясатында
Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық қарым-қатынас қалыптасқанға дейін
Ел қауіпсіздігінің берік кепілдігін қамтамасыз етудегі жоспарлы, мақсатты
Біздің елдердің Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы шеңберіндегі ынтымақтастығына толық
2000 жылдың сәуірінде Мәскеуде бес мемлекеттің құқық қорғау
Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы және терроризм, сепаратизм және экстремизммен
2001 жылдың 12-13 қыркүйегінде Қытай Халық Республикасы Мемлекеттік
Қытай Ресей мен Үндістан қатарында АӨСШК процесінің (Азиядағы
Қытай Халық Республикасының қуатты экономикалық қарымы, оның адам
Бұл бағыта ынтымақтастықтың тұрпаты мен әдістерінің сапасын, тауарлар
Қазақстан-Қытай қатанастары Біріккен Ұлттар Ұйымы шеңберінде жергілікті серпінде
Ғылыми-техникалық ынтымақтастық саласындағы бастамалар да қызықты болып көрінеді.
Білім беру саласындағы ынтымақтастық әжептеуір дамып келеді. Жыл
Телекоммуникациялар және пошта байланысы
Біз 2001 жылдың күзінде Қазақстан мәдениетінің Қытайдағы күндерін
Мәдени - гуманитарлық ынтымақтастық саласындағы өзара түсіністік өзінің
Алматыда және Қазақстанның
Қазақстан мен Қытай арасындағы соңғы жылдары қол жеткізілген
Қазақстан мен Қытай тұрақты даму мен экономикалық гұлденуге
Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы өзара
Жас тәуелсіз мемлекеттің - мемлекеттік шекараны көрші мемлекеттермен
Қытай Халық Республикасы - Қазақстанның мемлекеттік қауіпсіздігі мен
Қытай - Қазақстанның Тынық мұхит аймағына өтетін, ондағы
Қытайдың соңғы кездері эканомиканы дамытудың басты мәселесі -
1992 жылы ақпанда Қытай Халық Республикасы Алматыда, Қазақстан
1964 жылдан бері қытай үкіметі XIX ғасырдың аяғы
Көлемі 2235 шаршы шақырым болатын 11 учаске шекараның
Қытай қол астында 19 учаске оның ішінде шекараның
1994 жылы сәуірде Қытай премьерінің Қазақстанға сапары кезінде
Президент Н.Назарбаев 1994 жылдың өзінде-ақ шекараны заңдастыратын екі
Цзянь Цземинь Н.Назарбаевтың шекараны заңды бекіту туралы ұсынысын
Ел басшыларының бұл пікірлері Пекинде 1993 жылы 18
1994 жылы құжат бойынша шекара сызығы түгелдей анықталды,
Екі ел арасында Осы шешілмеген мәселелер жөнінде жұмыс
1998 жылы 4 шілдеде қол қойылған қосымша мәселе
Шоғаноба мен Баймырза асулары ауданындағы учаскеде Қазақстан жағының
Осылайша келісілген екі учаскенің 944 шаршы шақырымы жалпы
2002 жылы 10 мамырда Қытай халық республикасына сапары
Шекараның анықталу нәтижесінде, екі жақ бүкіл ұзындығында заңды
Қазақстан мен Қытай қазіргі кезде жаңа геосаяси жағдайда
Қорытынды
Тақырып бойынша жүргізілген зерттеу нәтижесінде Қазақстан мен Қытай
Қазақстан-Қытай қарым-қатынасы жоғарғы қарқынмен дамып келеді. Саяси-экономикалық, мәдени-әлеуметтік
Қазақстан дербес болғаннан кейінгі белгіленген
- Қытай да Қазақстанмен болған қатынасын дамытуға
- Қазақстан Қытайдың жақын көршісі, екі елдің өте
- Қазақстан мен Орта Азиядағы басқа
- Қазақстан мен
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
1.Совместная Декларация
2. Ч.Уалиханов. «Избранное произведение» Алматы, 1987г.
3. Тян Жун Фэн. «XX ғасырдың 20 жылдарындағы
4. К.Токаев. «Страны АТР во внешней политики Казахстана»,
5. К.Тоқаев. «Под стягом независимости. Очерки внешней политики
6. Н.Сейдім. «Қазақстан мен Қытай Халық Республикасы арасында
7. Н.Ә.Назарбаев. «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен
8.Чжен Кун Фу. «Геополитика Казахстана. Между прошлым и
9.Ж.К.Қасымбаев. «Казахстан-Китай: Караванная торговля в XIX начале XX
10.К.Тоқаев. «Под стягом независимости. Очерки внешней политики Казахстана».
11.Чжен Кун Фу. «Геополитика Казахстана между прошлым и
12.Б.Ермуханов «Политика и дипломатия внутри и сноружения» /Казахстанская
13. Р.Қалиев. «Путь Казахстана
14.Е.Абенов. «Внешние политические интересы РК урок и перспективы»//Саясат
15.М.Қалибетов, Д.Назарбаева «Политика Казахстана: От интеграции к сотрудничеству»//Саясат
16.«Еженедельник Азия» 1994г. 3 мая. 92 стр.
17.К.Токаев. «Откуда взялись эти спорные участки»/Новое поколение 1999г.
18. К.Ш.Хафизова. «Китайская дипломатия в Центральной Азии». Алматы,
19.Қ.Тоқаев. «Даудың үлкені - жер дауы. Қытаймен шекара
20.«Қазақстан Республикасымен Қытай Халық Республикасының арасындағы біріккен декларация»/Егемен
21.Қ.Сұлтанов. «Елімді ел таныса»/Егемен Қазақстан 2000ж. 24 ақпан
22.Б.Абиев. «Қазақстан Республикасымен Қытай Халық Республикасының арасындағы шекара