Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды Мемлекеттік Университеті
Курстық жұмыс
Тақырыбы:
«Қазақстан Республикасындағы қаржы жүйесі және оны дамыту».
Орындаған:
Тексерген:
Қарағанды 2006ж
Жоспары:
Кіріспе......................................................................................................3
Негізгі бөлім:
I. Кәсіпкерлік мекемелердің қаржысын ұйымдастыру.
1.1.Қаржының мәні................................................................................5
1.2. Қаржы жүйесінің түсінігі................................................................9
II. Қазақстан Республикасы мекемелері мен ұйымдарының қаржысы.
2.1. Кәсіпкерлік мекемелер мен ұйымдардың қаржысын ұйымдастыру принциптері................................................................13
2.2. Қазақстан Республикасында қаржылық мекемелердің ұйымдастырылуына әсер ететін
III. Кәсіпкерлік мекемелердің кірісі мен пайдалылығы.........19
Қорытынды..........................................................................................22
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.........................................................24
Кіріспе.
Нарықтық экономика жағдайында экономикалық процестерді реттеудің негізгі
Қаржылар ақша қатынастарын белгілейді. Олар қоғамдық қатынастарды қамтамассыздандыру
Коммерциялық ұйымдар мен мекемелердің қаржылары қаржы жүйесінің
Шаруашылықтың қаржылық жағдайлары көптеген өзгерістерге
Коммерциялық ұйымдар мен мекемелердің кәсіпкерлік істері барысында белгілі
Қаржының арқасында шаруашылық саласында үнемі ауысып отыратын өндірістік
Қаржылық қатынастардың материалдық негізі болып ақша табылады. Қаржылық
Тақырып актуальділігі: нарыққа өту кезеңінде шешімді талап ететін
Берілген курстық жұмыстың мақсаты: қаржы, қаржы жүйесі және
Берілген курстық жұмыстың тақырыбын қарастыру барысында,
I. Коммерциялық мекемелердің қаржысын ұйымдастыру
1.1. Қаржының мәні.
Қаржылардың пайда болуының себебі, мемлекет пен әртүрлі субъектілердің
Ұйымдар қаржыларының қоғамдық міндеті заңды тұлға түрінде қоғамдық
Бұнымен қоса, заңды тұлға ретінде тіркеле алатын әртүрлі
Өз жұмысының негізгі мақсаты ретінде пайда табуды көздейтін
Кәсіпкерлік – тауарға (жұмысқа, қызметке) сұранысты қанағаттандыру жолымен
Коммерциялық бастамада жұмыс істейтін мекемелерге материалдық өнеркәсіп саласы,
Коммерциялық бастамада қызмет ететін қаржылық кәсіпорындардың ұйымдастырылуына үлкен
Коммерциялық есеп – шығын мен қызмет нәтижелерін ақшалай
Банкротқа түсу – қарыздар жеке кәсіпкер немесе заңды
Активтер – кәсіпкерлік субъектісінің мүлкі. Оларға барлық
Коммерциялық құпия - бұл бәсекелестерден оқу мен пайда
Коммерциялық құпия жағдайының орын алуы мен коммерциялық есеп
- Коммерциялық мекемелер реальді қаржылық тәуелсіздікке ие. Қаржылық
Кәсіпорындар кез – келген коммерциялық банктерде ақшаны сақтау
- Қызметтеріне коммерциялық құпия әсер ететін субъектілердің қаржыларын
- Коммерциялық мекемелер жұмыс нәтижелері, тұтынушы мемлекет, банктермен
Коммерциялық ұйымдардың қаржылық жауапкершілігінің орындалуы заңмен қамтамассыздандырылып отырады.
- Коммерциялық мекемелердің қаржыларын ұйымдастыру еңбек нәтижелерін жақсартуға
- Коммерциялық ұйымдардан банк, сақтандыру компаниялары
Өз кезегінде егер де кәсіпорын бос ақшаны депозиттық
Сақтандыру компаниялары коммерциялық кәсіпорындардың әртүрлі объектілерінің, олардың көптеген
Сонымен бірге мемлекет кәсіпорынның партнері ретінде жұмыс істейді.
Коммерциялық кәсіпорындар мен мекемелердің қаржысы – жеке капитал,
1.2. Қаржылық жүйе түсінігі.
Ұлттық экономика шеңберіндегі қаржылық қатынастардың жиынтығы мемлекеттің қаржылық
Орталықтанған қаржылар – бұл мемлекеттік бюджеттік жүйе, мемлекеттік
Орталықтанбаған қаржылар – жекеменшіктің әр түрлі формаларының фирмалары
Нарықтық қатынастар жағдайында кәсіпорындар өз әрекеттерін коммерциялық
Үй шаруашылығы қаржылары дегеніміз - бұл жеке
Қаржы жүйесінің әр элементі өндіріс процесіне ерекше әсер
Мекеме қаржысы өндірісті қамтамассыздандырып отырады. Олардың арасында валдық
Қаржылар үй шаруашылығының өмірінің материалдық негізі болып табылады.
Осылайша қаржылық жүйенің әр бөлігі қаржылық қатынастардың белгілі
Макроэкономикалық талдау мен ұлттық экономиканың дамуындағы мемлекет ролі
II. Коммерциялық мекемелер мен ұйымдардың қаржысы.
2.1. Коммерциялық мекемелер мен ұйымдардың қаржысын ұйымдастыру принциптері.
Коммерциялық мекемелер мен кәсіпорындардың қаржылық қатынастары белгілі принциптер
Шаруашылықтық өзіндік жұмыс принципі қаржы саласындағы тәуелсіз жұмыссыз
Өзін қаржыландыру принциптерінің жүзеге асуы – кәсіпкерлік әрекеттің
Материалдық қызығушылық принципі – кәсіпкерлік қызметінің негізгі мақсаты
Кәсіпорынның жеке жұмысшылары деңгейінде бұл принциптің орындалуы еңбектің
Материалдық жауапкершілік принципі қаржылық-шаруашылық әрекет нәтижелері мен оның
Қаржылық резервтерді қамтамассыздандыру принципі бизнес ашуға салынған ақшаны
Берілген принциптердің жүзеге асуы, шаруашылықтың қауіпті жағдайында кәсіпорынның
Кәсіпорындар қаржыларының барлық ұйымдастырушылық принциптері үнемі даму жадайында
2.2. Қаржылық мекемелердің ұйымдастырылуына әсер ететін жағдайлар.
Кәсіпорындардың қаржыларын ұйымдастыруға екі жағдай өз әсерін тигізеді.
Шаруашылықтың ұйымдық-құқықтық түрі Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексімен анықталады.
- өз әрекетінің негізгі мақсаты ретінде пайда табуды
- өз әрекетінің негізгі мақсаты ретінде пайда табуды
Коммерциялық мекемелер шаруашылық бірлестіктер мен қоғамдар, өндірістік кооперативтер,
Қаржылық қатынастар шаруашылық субъектісінің жарғылық капиталын құру деңгейінің
Шаруашылықтардың ұйымдық-құқықтық түрі капитал жарғысын құру процесінде қаржы
Толық бірлестіктің мүшелері мүшелер төлемақысының шотынан жарғылық капиталды
Бірлестіктің келісім шартында жинақ капиталының құрамы мен көлемінің
Жауапкершілігі шектеулі қоғамның жарғылық капиталы оның мүшелерінің төлемақыларының
Берілген тәртіп орындалмай, бұзылған жағдайда, қоғам өзінің жарғылық
Акционерлік қоғам жарғылық (акционерлік) капиталды қоғам акцияларының
Өндірістік және ауылшаруашылық өнімдерін өндіру мен өткізу, сауда-саттық,
Жалпы белгіленген тәртіпке сәйкес бөлінгеннен кейін коммерциялық мекемелердің
Өзінің экономикалық мазмұнына сәйкес қаржылық қатынастардың барлық жиынтығын
- кәсіпорынның құрылу уақытынан бастап мүшелері арасында
- кәсіпорындар мен мекемелер арасында - өнімді өндіру
- кәсіпорындар мен оның белгілері арасында – шығындарды
- кәсіпорындар мен жұмыскерлер арасында –пайданы бөлу
пайыздарды төлеу, айыппұлдарды алу, салықтарды
- кәсіпорындар мен жоғарғы мекемелер, қаржылық өндірістік
- коммерциялық мекемелер мен кәсіпорындар арасында –
- кәсіпорындар мен мекемелердің қаржылық жүйесі арасында
- кәсіпорындар мен банктік жүйе арасында – ақшаны
- кәсіпорындар мен сақтандыру компаниялары, мекемелері
- кәсіпорындар мен инвестициялық институттар арасында –
Қарым қатынастардың жоғарыда аталып өткен әр тобы өздерінің
III. Коммерциялық мекемелердің кірісі мен пайдалылығы.
Коммерциялық есеп жағдайында кәсіпорындардың қызмет етуі олардың міндетті
- экономикалық көрсеткіш, ол кәсіпорыннның шаруашылық ;
-стимулдаушы функция, оның бөлінуі мен пайдаланылуы
-кәсіпорынның қаржы игіліктерін құраудағы негізгі көз ретінде;
Экономикада кірістің өмір сүруінің негізін, өндірісті кеңейту процесінің
Кіріс – айналым құралдарының өсуін қаржыландырудың негізгі көзі
Кіріс – экономикалық мазмұны жағынан әртүрлі қаржыландыру көздерін
Кірістің бөлінісі шаруашылық субъектісінің жұмысы болып табылады.
Шаруашылықты жүргізу тиімділігіне қаржылардың әсер ету механизмы, бөлініс
Таза кірісті бөлу процесінде кәсіпорын пайданы бөлу әдісін
Бірінші жағдайда кәсіпорын қаржылық жоспарға қосымша ретінде
өндірісітік саладағы кәсіпорын әрекетінің кейінгі дамуы экономиканың даму
Кәсіпорынның тиімділігі кәсіпкерлік рентабельділігін көрсетететін пайдалылығына қарағанда осы
Өнімнің рентабельділігін барлық өткізілген өнімнен немесе оның жеке
Барлық өткізілген өнімнің рентабельділігін төмендегідей анықтауға болады:
- өнім реализациясынан алынған кірістің пайыздық қатынастары оның
- өнім реализациясынан алынған кірістің пайыздық қатынасының реализацияланған
- баланстық пайдалық өнім реализациясынан алынған кіріс пен
- таза кірісті реализациялаған өнімнен алынған пайдамен қатынастыруы;
Бұл көрсеткіштер өндірілетін өнім кірісінің деңгейі мен өндіріс
Өнімнің белгілі түрлерінің пайдалылығы өзінің толық құнына байланысты
Айналымдық емес активтердің рентабельділігі таза кірісті айналымдық емес
Инвестициялық рентабельділік – валдық кірісті кәсіпорын мүлкінің құнына
Рентабельділік көрсеткіштері кәсіпорындардың қаржылық шаруашылығын талдау процесін басқарушылық
Қорытынды.
Басқару экономикасы мен кәсіпкерлік әрекетті жүзеге асырудың нарықтық
- мемлекеттің өмір сүруі;
- тауар-ақша қатынасының орын алуы;
- экономикалық заңдылықтарының жұмыс істеуі;
Қаржылар негізгі және айналымдық капиталдың айналуын, өндірістік пайыздың
Коммерциялық мекемелердің қаржылары қажы қатынастарының маңызды сапасы болып
Осылайша қаржылар – ақша қатынасының бөлінбейтін бөлшегі болып
Қаржылар – валдық ішкі өнімді бөлу мен қайта
Қаржылар – бұл ақша қорларын құру, бөлу мен
Қазіргі жағдайда кәсіпорынның қаржылық жұмысы сапалық жағынан жаңа
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
Ж. Серікбаева Экономиканың ақша – несиелік реттеудің кейбір
Сейтқасымов Ғ.С. Ақша, несие, банктер. Алматы: экономика 2001ж
Көшенова Б. Ақша, несие, банктер, валюта қатынастары. Алматы,
«Қаржы - қаражат» журнал № 9/10, 2000ж
Сахариев С. С «Әлем экономикасы» Алматы, 2003ж
Основные направления единой государственной денежно-кредитной политики на 1999
Ілиясов К. К «Қаржы»Алматы, 2005ж
Добрынин И.А. Экономическая теория. Санкт-Петербург: Питер, 2001г.
Жүнісов Б., Мәмбетов Ұ., Байжомартов Ү. Нарықтық экономика
10. Маманов С.Н «Экономикалық статистика» Алматы, 2001ж
5