JOHN
riskk
ЖОСПАР
Кіріспе
I Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ теориялыќ негіздері
1.1.Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ мєні жєне мазм±ны
1.2.Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ т‰рлері жєне олардыњ
II Ќазаќстан Республикасында ќолма -ќолсыз есеп айырысуды ±йымдастыру
2.1. Ќазаќстан Республикасында ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ
2.2. Банкаралыќ ќолма - ќолсыз есеп айырысуды ±йымдастыру
III Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ ќазіргі
3.1. Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысу ж‰йесініњ
3.2. Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ даму
Ќорытынды
Пайдаланылѓан єдебиеттер тізімі
Кіріспе
Ќазаќстан Республикасыныњ ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ ќазіргі
- есеп айырысудыњ жылдамдыѓы;
- адамдардыњ кез-келген жерде есеп айырыса білуі (ресторанда,
- адамдарѓа ќызмет кµрсету дењгейініњ жоѓарлауы;
- кез-келген уаќытта жєне кез-келген жерде несиеге белгілі
- шет елде ж‰ріп аќшаны аударуѓа м‰мкіншілігініњ болуы
Сондыќтан да Ќазаќстанда ќолма - ќолсыз есеп айырысу
Ќолма - ќолсыз есеп айырысулардыњ дамыѓандыѓы сонша, тіпті
I Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ теориялыќ негіздері
1.1. Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ мєні жєне
Ќолма - ќолсыз есеп айырысу - есеп
Ќазаќстан Республикасыныњ ¦лттыќ банкі барлыќ банктер шотына ќызмет
Нарыќтыќ экономикаѓа кµшкеннен кейін 1994 жылы Ќазаќстан Республикасыныњ
Тµлемдерді жылдамдату маќсатында 1994 жылы Ќазаќстанныњ облыстары арасында
Тµлемдерді ж‰ргізуде реттілікті келтіру мен банктер арасында айналымдаѓы
Ќолма - ќолсыз есеп айырысу ж‰йесі экономикалыќ жаѓынан
1.2. Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ т‰рлері жєне
Ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ т‰рлері µте кµп.
Ќазкоммерцбанк шыѓаратын жеке карточкалар Ќазкоммерцбанктіњ тµлем карточкасы -
Cirrus Maestro, Visa Electron Онша ќымбат
Ќызмет кµрсету желілері : "Стандарт", "Стандарт Плюс".
Visa Classic, MasterCard Mass Танымал пластикалыќ карточкалар.
Карточка жоѓалып ќалѓан жаѓдайдыњ µзінде, "Emergency cash
Ќазкоммерцбанктіњ Gold карточкалары - оныњ иесініњ табысы мен
Онша ќымбат емес халыќаралыќ виртуальді карточкалар сізге интернетте
Ќазкоммерцбанк шыѓаратын жалаќы карточкалары Ќазкоммерцбанктіњ жалаќы карточкалары
Єлемдегі ењ танымал карточкалар - кµрсетілетін ќызметтер
Ењ оњай ќол жеткізілетіні - Visa Electron/Cirrus
Ќазкоммерцбанк шыѓаратын корпоративтік карточкалар Корпоративтік карточка -
Visa Electron Corporate/Cirrus Maestro Corporate тµлем карточкалары, онша
Корпоративтік карточкалар - кез келген компания ќызметкерініњ Ќазаќстанда,
Ќазкоммерцбанктен Gold Карточкасы - б±л элиталыќ клиенттер ‰шін
GoCard бонустыќ карточкасы Ќазкоммерцбанктіњ «GoCard» бонустыќ карточкасы -
GoCardпен сауда жасау - б±л толыќ лєззаттану
1. несие ќаражаты есебінен тауарлар мен ќызметтер аласыз;
2. Ќазкоммерцбанк серіктестерініњ торабынан мезетте бонус табасыз;
3. одан кейінгі саудаларда тапќан бонустарыњызды тауарлар мен
4. бонустарды ірірек зат алуѓа жинањыз;
5. µз бюджетіњізді ‰немдењіз.
GoCard - б±л тауарлар мен ќызметтерге тµлем
Сіздіњ єр саудањыз сізге жања бонустар єкеледі! Неѓ±рлым
GoCard ќалай ж±мыс істейді?
GoCard тµлемге GoCard логотипі бар барлыќ сауда
Сіз GoCard иесі боласыз да, Банктіњ серіктестік
1. 1, 2, 3 кєсіпорын GoCardты тµлемге
o жинаќталѓан бонустар;
o бонустар жинауды одан єрі жалѓастыра беріп, несие
GoCard бойынша несие беру шарттары:
· Валюта: тењге, АЌШ доллары, еуро
· Несиеніњ ењ жоѓарѓы кµлемі: Сіздіњ тµлем жасау
· Пайдаланылѓан несиеге Банктіњ сыйаќы мµлшерлемесі (айына): Жања
o есеп беру кезењінде* - тењгеде 1,25%, АЌШ
o µтеу кезењінде** - тењгеде 2,0%, АЌШ долларында
Банк клиенттері (тµлем карточкаларыныњ иелері) жєне «¦лар‡міт» ЖЗЌ
o есеп беру кезењінде - тењгеде 1,0%, АЌШ
· Несиені ќамтамасыз ету талап етілмейді
· Бонустыќ баѓдарлама кєсіпорындарында тауарларѓа/ќызметтерге тµлем жасаѓанда комиссия
Еркше шарттары GoCardтан Сіз несие сомасыныњ 40%-на дейін
*Есеп беру кезењі - GoCard бойынша жањѓыртылатын несие
**¤теу мерзімі Есеп беру кезењі µткеннен
GoCard алу ‰шін ќажетті ќ±жаттар тізбесі:
1. Жеке басын растайтын ќ±жат
2. СТН
Мультивояжѓа - мультикарточкамен! Демалысќа жиналдыњыз ба?Немесе, м‰мкін, шет
Интернетте сауда жасау ‰шін ќолданылатын карточкалар, біраќ карточка
Б±л - клиенттерге айрыќша «клуб» ќызметтерініњ пакетін ±сынатын
II Ќазаќстан Республикасында ќолма - ќолсыз есеп айырысуды
2.1. Ќазаќстан Республикасында ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ
Ќазіргі жаѓдайда аќша шаруашылыќ µмірдіњ ажырамас бµлігі болып
Сондыќтан да болар, ќолма-ќолсыз аќшалар айналысы жалпы аќша
1 µнімді, ќызметтерді жєне ж±мыстарды сатуда;
2 ±лттыќ табыстарды бµлу жєне ќайта бµлуде;
3 банк несиелерін алу жєне ќайтаруда;
4 бюджетке тиісті тµлемдерді аударуда;
5 халыќтыњ аќшалай табыстарын тµлеу жєне пайдалануда;
6 басќа да банкаралыќ есеп айырысуларда.
Ќолма-ќолсыз есеп айырысулар толыѓымен банк мекемелері арќылы ±йымдастырылатындыќтан
Ќолма-ќолсыз аќшалармен есеп айырысу - б±л аќшалай ќаражаттарды
Шаруашылыќтаѓы ќолма-ќолсыз есеп айырысулар белгілі бір ж‰йеге байланысты
Ќолма-ќолсыз аќшамен есеп айырысулар ж‰йесі - б±л ќолма-ќолсыз
Ќолма-ќолсыз аќшамен есеп айырысуды ±йымдастыру мынадай талаптарѓа сєйкес
Біріншіден, µнімді сатудыњ ‰здіксіздігін ќамтамасыз ету ‰шін бірќалыпты
Екіншіден, белгіленген мерзімде тµлемді ж‰зеге асыруѓа деген тµлейшілердіњ
‡шіншіден, ќолма-ќолсыз аќшалармен есеп айырысулардыњ µз уаќыттылыѓы, яѓни
Біздіњ елімізде ќолма-ќолсыз аќшамен есеп айырысу ж‰йесін ±йымдастыру
Б±л ќаѓидалар єсіресе мыналарѓа ќатањ ќарайды:
1 тµлеу орны - банк, яѓни ол ќолма-ќолсыз
2 тµлеу уаќыты - µнімді тиеген соњ немесе
3 тµлеушініњ келісімі (акцепт) - тµлеудіњ негізіне жатады;
4 тµлеу кµзі - сатып алушыныњ меншікті ќаражаты
5 ќолма - ќолсыз аќшамен есеп айырысу формасы,
Ќолма - ќолсыз аќшамен есеп айырысулардыњ барлыѓы бірдей
Біраќ аталып µткен ќаѓидалар, сатып алушыныњ тµлем ќабілетін
Кейіннен экономикамыздыњ нарыќтыќ ќатынастарѓа µтуі барысында ќолма -
Бірінші ќаѓидасы - барлыќ шаруашылыќ субъектілердіњ аќшалай
М±нда клиенттерге аќшалай ќаражаттарды саќтау жєне аударымдар жасау
Нарыќтыњ шаруашылыќ жаѓдайында банк арќылы есеп айырысуды ж‰ргізу,
Нарыќ жаѓдайындаѓы ќолма - ќолсыз аќшамен есеп айырысудыњ
Ќолма-ќолсыз аќшамен есеп айырысудыњ ‰шінші ќаѓидасы - нарыќ
Б±л ќаѓида меншік формаларына байланыссыз кез келген нарыќ
2000 жылы 2 маусымдаѓы ¦лттыќ банк Басќармасы бекіткен
Сонымен ќатар, ќолма - ќолсыз аќшамен есеп айырысуды
1) тµлемніњ мерзімділігі;
2) тµлемніњ ќамтамасыз етілуі.
Тµлемніњ мерзімділік ќаѓидасы - шаруашылыќ несиелік саќтандыру шарттарында,
Б±л ќаѓиданы бекітудіњ экономикалыќ маѓынасы ќаражат алушыныњ тµленетін
Тµлеу мерзімділігініњ ќаѓидасын енгізудіњ тєжірибелік мањызы бар десе
Мерзімді тµлем мынадай жаѓдайларда ж‰зеге асырылуы м‰мкін:
5 сауда - саттыќ операцияларыныњ басталуына дейін, яѓни
6 сауда - саттыќ операциясы аяќталѓаннан кейін, яѓни
7 сауда - саттыќ операциясын аяќтаѓаннан кейін, біршама
Іс ж‰зінде мерзімінен б±рын, мерзімі кешіктірілген жєне мерзімі
Мерзімінен б±рынѓы тµлемдер - б±л келісілген мерзімінен б±рын
Мерзімі кешіктірілген тµлемдер - б±л кµзделген уаќытта ќарыздыќ
Мерзімі µткен тµлемдер - б±л тµлеушіде тµлейтін ќаржы
Тµлемніњ ќамтамасыз етілу ќаѓидасы - б±л алдындаѓы мерзімділік
Тµлемніњ жедел т‰рде ќамтамасыз етілуі, тµлеушіде бірінші класстыќ
Тµлемдердіњ жедел т‰рде ќамтамасыз етілуініњ єр т‰рлі формалары
Тµлемдердіњ алдаѓы уаќыттарда ќамтамасыз етілуі тµлемді кепілдендіреді, шаруашылыќтаѓы
Ќолма-ќлсыз аќшамен есеп айырысуѓа байланысты барлыќ аталѓан ќаѓидалар
Демек, ќолма-ќолсыз аќшамен есеп айырысу ќаѓидалары - б±л
«Ќазаќстан Республикасы аумаѓында тµлем ќ±жаттарын пайдалану жєне ќолма-ќолсыз
8 тµлем тапсырмалары ;
9 тµлем талабы-тапсырмасы ;
10 инкассалыќ ‰кім ;
11 чекпен есеп айырысу ;
12 вексельмен есеп айырысу.
Аталѓан тµлем ќ±жаттарыныњ мынадай µзіне тєн кµрсеткіштері болуѓа
1) тµлем ќ±жаттарыныњ атауы;
2) тµлем ќ±жатыныњ номері, толтырылѓан к‰ні, айы, жылы;
3) аќшаны аударушыныњ (тµлеушініњ) толыќ аты-жµні жєне жеке
4) аќшаны аударушы банктіњ толыќ аты-жµні жєне банктік
5) бенефициардыњ (аќшаны алушыныњ) толыќ аты-жµні жєне жеке
6) бенефициар банктіњ толыќ аты-жµні жєне банктік идентификациондыќ
7) тµлемніњ таѓайындалу коды;
8) санмен жєне жазбаша т‰рде берілген тµлем сомасы;
9) тµлемді немесе аќшалай аударымды жасайтын т±лѓаныњ ќолдары
10) бенефициардыњ жєне аќшаны аударушыныњ салыќты тµлеуші ретіндегі
Тµлем ќ±жаттары ќаѓаз жєне электрондыќ жолмен толтырылуы м‰мкін.
Тµлемдердіњ таѓайындалуыныњ бірдей классификаторы Ќазаќстан Республикасындаѓы аќша- несие
Тµлемдердіњ таѓайындалыныњ бірдей классификаторыныњ ќ±рылымы мынадай:
I II III IV V VI VII VIII
М±ндаѓы I - аќшаны аударушыныњ резидеттік
II - аќшаны аударушыныњ экономика секторы;
III - бенефициардыњ резиденттік белгісі;
IV - бенефициардыњ экономика секторы;
V,VI,VII - валюта жєне баѓалы металдар коды;
VIII - операция т‰рі;
IX - тµлемніњ сипаты;
X - тµлемніњ ашып кµрсетілуі.
Резиденттік белгісі ЌР-ныњ валюталыќ зањдылыќтарына сєйкес аныќталады жєне
«1» - резидент;
«2» - бейрезидент.
Экономиканыњ секторыныњ коды мынадай:
0 - Халыќаралыќ ±йымдар;
1 - Орталыќ ‰кімет;
2 - Аймаќтыќ жєне жергілікті басќару органдары;
3 - Орталыќ (±лттыќ) банктер;
4 - Басќа депозиттік ±йымдар;
5 - Басќа ќаржылыќ ±йымдар;
6 - Мемлекеттік ќаржылыќ емес ±йымдар;
7 - Мемлекеттік емес ќаржылыќ емес ±йымдар;
8 - ‡й шаруашылыѓына ќызмет кµрсететін, коммерциялыќ емес
9 - ‡й шаруашылыќтары.
Тµлемніњ таѓайындалу коды операцияныњ т‰рін аныќтайтын 10 санаттан
0 - Зейнет аќы жєне жєрдем аќы;
1 - Ќолма - ќол аќшамен операциялар (спецификалыќ
2 - Шетел валютасы жєне баѓалы металдармен операциялар;
3 - Депозиттер;
4 - Займдар;
5 - Ќазаќстан Республикасыныњ бейрезиденттерініњ шыѓарѓан баѓалы ќаѓаздары,
6 - Ќазаќстан Республикасыныњ резиденттерініњ шыѓарѓан баѓалы ќаѓаздары
7 - Тауарлар мен материалдыќ емес активтер;
8 - Кµрсетілетін ќызметтер;
9 - Бюджетке тµлемдер мен бюджеттен тµлемдер.
Тµлемдердіњ таѓайындалуыныњ бірдей классификаторы толтырылатындарѓа мынадай тµлем ќ±жаттары
- тµлем тапсырмасы;
- тµлем талабы - тапсырмасы;
- салыќ (кеден) органдарыныњ инкассалыќ ‰кімі;
- аударуѓа берген µтініш.
Тµлем тапсырмасымен есеп айырысу. Б±л ќазіргі кезде кењінен
Тµлем тапсырмасы - аќшаны аударушыныњ (тµлеушініњ) аталѓан тапсырмада
Тµлем тапсырмасымен есеп айырысу кењ кµлемді тµлемдерді
Тµлем тапсырмасы оны толтырѓан к‰ннен бастап (оны толтырѓан
Тµлем тапсырмасымен есеп айырысу сызбасы 1-суретте берілген.
1-сурет. Тµлем тапсырмасы бойынша тауарлар (ќызметтер) ‰шін тµлемді
1 - тауарды (ќызметті) жабдыќтау; 2 - тµлем
Екі жаќтыњ келісуі бойынша тµлем тапсырмасы мерзімді, мерзімінен
Тµлеуге кепіл болуы маќсатында тµлеуші мєміленіњ шартында тµлем
Тµлем тапсырмасымен есеп айырысудыњ артыќшылыѓы, оныњ ємбебап есеп
2 сурет. Тµлем тапсырмасы бойынша тауарлар (ќызметтер) ‰шін
1 - алдын ала тµлеу барысында тауарды (ќызметті)
Тµлем талап- тапсырмасы. Б±л ќолма-ќолсыз аќшамен есеп айырысудыњ
Тµлем талап-тапсырмасы - бенефициардыњ тµлеушіге оѓан ќызмет кµрсетуші
Тµлем талап-тапсырмасын бенефициар толтырады да, оны коммерциялыќ ќ±жаттармен
Тµлем талап-тапсырмасы бойынша тµлеуден бас тартатын болса, оны
3-сурет. Тµлем талап тапсырмасы бойынша есеп айырысудаѓы ќ±жат
1 - тауарды жабдыќтау (ќызмет кµрсету); 2 -
Тµлем талап-тапсырмасымен есеп айырысудыњ мынадай артыќшылыќтары бар: келісімшарт
Инкассалыќ µкім - зањ актілерінде кµзделген жаѓдайда аќшаны
Инкассалыќ µкім салыќ жєне кеден органдарына тµленбеген тµлемдерді,
Инкассалыќ µкімде тµлемніњ таѓайындалуы аќшаны аударушыныњ банктік шотынан,
Салыќ жєне кеден органдарынан келіп т‰скен инкассалыќ µкім
Чекпен есеп айырысу. Чекті есеп айырысу барысында тµлем
13 егер де тµлеуші тауарды алѓанѓа дейін тµлегісі
14 сатушы белгісіз болѓан жаѓдайда.
Еліміздегі чекті пайдалану барысы 1998 жылѓы 5 желтоќсандаѓы
Аталѓан ережеге сєйкес чектер мынадай т‰рлерге бµлінеді:
Кепілденген чек - чек берушініњ банкіндегі шотындаѓы ќаражаттыњ
Кепілдендірілмеген чек - чек беруші банктіњ кепілдігі кµрсетілмеген
Ќамтамасыз етілген чек - банкке алдын ала салѓан
Ќамтамасыз етілмеген чек - депозитпен ќамтамасыз етілмеген чек.
Ережеге сєйкес, чек - б±л чек берушініњ чекті
Чектіњ µзіне тєн мынадай кµрсеткіштері болды:
1) «Чек» деген атауы;
2) Чек номері мен сериясы;
3) Чектіњ ќызмет ету мерзімі;
4) Чек берушініњ аты-жµні;
5) Чек берушініњ СТТН-і;
6) Санмен жєне жазбаша т‰рде кµрсетілген сомасы, к‰ні,
7) Чек ±стаушыныњ аты-жµні;
8) Чек ±стаушыныњ СТТН-і;
9) Чекті тµлеуге міндетті чек берші банктіњ атауы;
10) Чек беруші банктіњ жеке банктік коды;
11) «Б±йрыќ бойынша тµлењіз» кестесі;
12) «Тµлемніњ таѓайындалу» кестесі;
13) Чекті тµлем ретінде ќабылдаѓаны туралы чек ±стаушыныњ
Чектер ќолма - ќолсыз тµлемдерді ж‰зеге асыру жєне
Чектіњ ќызмет ету мерзімі толтырылѓан к‰нді есептемегенде он
Чек бойынша бір банкте есеп айырысудыњ тєртібі сызбамен
4- сурет. Чекпен есеп айырысу сызбасы.
1- тµлеуші банкке чектік кітапша беру туралы µтініш
Вексельмен ќолма - ќолсыз есеп айырысу бір формасына
Енді жай жєне аудармалы вексельдіњ айналысы процесіне мєн
5- сурет. Жай вексельдіњ айналыс процесі.
1- сатып алушы (вексель беруші) вексельдњ тауарды (ќызметті)
тауарын, µнімін жµнелтеді, ж±мысын атќарады, ќызметін кµрсетеді; 3
6-сурет. Аудармалы вексельдіњ айналыс процесі.
1 - вексель беруші (трассант) тµлеушіге (трассантќа) тауарын
вексельді вексель берушіге (трассантќа) ќайтарады; 3 - вексель
Аккредитивтік есеп айырысу формасы. Аккредитивпен есеп айырысу жиі
Аккредитив - б±л сатып алушыныњ тапсырмасы бойынша сатып
Егер де аккредитивті ашатын банк, клиенттіњ тапсырмасы бойынша
Аккредитивтіњ мынадай т‰рлері болады:
15 µтелген жєне µтелмеген;
16 ќайтарылатын жєне ќайтарылмайтын.
¤телген (ќаражат аударылѓан) - б±л эмитент банктіњ міндеттемесініњ
¤телмеген (кепілденген) - б±л банктердіњ µзара корреспонденттік ќатынастар
Кепілденген аккредитивті эмитент банк сатып алушымен келісімшарт негізінде,
7- сурет. Алдын ала ќаражатты аудару арќылы аккредитив
1- алдын ала ќаражатты аудару арќылы аккредитив формасын
Єрбір аккредитив ќайтарылатын немесе ќайтарылмайтын болуѓа тиіс. Ондай
8- сурет. Банктік кепілдемені пайдалану арќылы аккредитив формасымен
1 - банк кепілдемесін беру арќылы аккредитив формасын
Ќайтарылатын аккредитив жабдыќтаушыныњ келісімінсіз эмитент банктіњ ємірімен µзгертілуі
Ќайтарылмайтын аккредитив жабдыќтаушыныњ келісімінсіз µзгере немесе к‰шін жоя
Аккредитив формасын пайдалану арќылы есеп айырысуда ќолма -
2.2. Банкаралыќ ќолма - ќолсыз есеп айырысуды ±йымдастыру
Ќолма - ќолсыз аќшамен есеп айырысулар бойынша операциялар
Сонымен, ќазіргі кездегі еліміздіњ екінші дењгейдегі банктерінде шоттар
Жоѓарыдаѓы ережеге сєйкес ЌР-даѓы екінші дењгейдегі банктерде шот
1.Резидент зањды т±лѓалар ‰шін:
- Жарѓысыныњ кµшірмесі (нотариалды куєландырылѓан);
- Статистикалыќ карточка;
- Мемлекеттік тіркеу (ќайта тіркеу) туралы куєліктіњ кµшірмесі;
- СТТН кµшірмесі;
- Филиалдар мен µкілеттік ‰шін, резидент-зањды т±лѓаныњ
- Мемлекеттік бюджеттен ќаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер ‰шін ЌР
- Ќол ќою жєне мµр басу ‰лгісі бар
- Ќол ќоюшы т±лѓаларѓа арналѓан б±йрыќтыњ кµшірмесі мен
- Банктік шот ашу туралы µтініш;
- Банктік шот туралы келісімшарт.
2.Бейрезидент - зањды т±лѓалар ‰шін:
- Мемлекеттік немесе орыс тілінде дайындалѓан Филиал немесе
- Статистикалыќ карточка;
- Мемлекеттік тіркеу (ќайта тіркеу) туралы куєліктіњ кµшірмесі;
- СТТН кµшірмесі;
- Филиалдар мен µкілеттік ‰шін бейрезидент - зањды
17 Ќол ќою жєне мµр басу ‰лгісі бар
18 Жеке куєлігі (кµшірмесі);
19 Банктік шот ашу туралы µтініш;
20 Банктік шот туралы келісімшарт.
3. Шаруа (фермер) шаруашылыѓы:
- Мемлекеттік тіркеу
21 СТТН кµшірмесі;
22 Жерді пайдалануѓа жер бµлімшесін беру туралы ќ±жаттыњ
23 Ќол ќою жєне мµр басу ‰лгісі бар
24 Жеке куєлігі (кµшірмесі);
25 Банктік шот ашу туралы µтініш;
26 Банктік шоттуралы келісімшарт.
4. Жеке кєсіпкерлер ‰шін:
- Жеке кєсіпкерді мемлекеттік тіркеу (ќайта тіркеу) туралы
27 СТТН кµшірмесі;
28 Ќол ќою жєне мµр басу ‰лгісі бар
29 Жеке куєлігі (кµшірмесі);
30 Банктік шот ашу туралы µтініш;
31 Банктік шот туралы келісімшарт.
5. Шетелдік дипломатиялыќ жєне консулдыќ µкілеттіктер ‰шін:
- ЌР Сыртќы істер министрлігінен берілген, оныњ аккредитациясын
32 Ќол ќою жєне мµр басу ‰лгісі бар
33 Жеке куєлігі (кµшірмесі);
34 Банктік шот ашу туралы µтініш;
35 Банктік шот туралы келісімшарт.
6. Жеке т±лѓалар ‰шін:
- Жеке куєлігі (кµшірмесі);
36 СТТН кµшірмесі;
37 Ќол ќою жєне мµр басу ‰лгісі бар
38 Банктік шот ашу туралы µтініш;
39 Банктік шот туралы келісімшарт.
Шаруашылыќтаѓы µнімді жабдыќтаушылар мен т±тынушылар
Арасындаѓы ќолма - ќол аќшасыз есеп айырысудыњ ж‰зеге
Банкаралыќ есеп айырысулар, егер де тµлеуші мен ќаражатты
Нарыќ экономикасына µтуге байланысты, яѓни кµптеген дербес коммерциялыќ
Ќазіргі уаќытта корреспонденттік шоттар арќылы банкаралыќ есеп айырысуды
1 варианты - орталыќтандырылмаѓан, яѓни коммерциялыќ банктердіњ бір-бірімен
2 варианты - орталыќтандырылѓан, яѓни коммерциялыќ банктер арасындаѓы
Корреспонденттік шот - б±л коммерциялыќ банктердіњ µзара есеп
Корреспонденттік шотта банктердіњ меншікті ќаражаттары жєне оныњ клиенттерініњ
40 банк клиенттерініњ аќшалай ќаражаттарына аудару жєне есептеу;
41 банк клиенттерініњ бюджетпен, зейнетаќы ќорларымен жєне басќа
42 клиенттерге ќолма - ќол аќша беру жєне
43 банкаралыќ займдар жєне депозиттер, баѓалы ќаѓаздар;
44 ¦лттыќ Банкпен кассалыќ операциялар;
45 берілген несие ‰шін алынѓан пайыздар жєне басќа
46 депозиттік шоттар бойынша пайыздар тµлеу;
47 банктіњ µзініњ бюджетке тµлемдері (салыќ);
48 банктіњ басќару аппаратын ±стауѓа ж±мсалатын шыѓыстар т.б.
Корреспонденттік шотты ашу ‰шін банктер мынадай ќ±жаттарды ¦лттыќ
49 корреспонденттік шот ашуы туралы µтініш;
50 банк жарѓысыныњ кµшірмесі;
51 банктік операцияларды ж‰ргізуге р±ќсат беретін лицензияныњ кµшірмесі;
52 ќолдары мен мµрініњ ‰лгісі бар карточка (нотариалды
III Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ
3.1. Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысу ж‰йесініњ
Ќазіргі кезде к‰нделікті µмірде біздер жиі-жиі ќолма-ќолсыз есеп
Ќазаќстан Республикасы аумаѓында келесідей тµлем ж‰йелері істейді:
53 наќтылы уаќыт режиміндегі б‰тіндей (жалпы) есеп айырысу
54 клирингтік ж‰йе (бµлшек тµлемдер ж‰йесі).
Есеп айырысудыњ бір ќ±ралы болып табылатын тµлем карточкасы
1. Ќолма-ќол аќша айналыста болады;
2. Кез келген уаќытта ќолма-ќол аќшаны алу м‰мкіндігі;
3. Шет елге шыќќында карт-шоттаѓы аќша соммасын маѓл±маттауды
4. Сатып алынѓан товарлар, кµрсетілген ќызмет ‰шін ќолма-ќолсыз
5. Шыѓын лимитін кµрсете отырып ќосымша карточканы сенімді
6. Мультибанктердіњ кµмегімен карт-шотты ќолма-ќол аќшамен толыќтыру жєне
7. Ќолма-ќол емес аќша автоиатты т‰рде тиімді баѓам
8. Кейбір Ќазаќстандыќ жєне шетелдік мейманханаларда, ресторандарда, сауда
Пластикалыќ карточкалардыњ даму барысында карточкалардыњ єрт‰рлі т‰рлері пайда
55 Екі жаќты ж‰йе;
56 Кµп жаќты ж‰йе.
Екі жаќты ж‰йе карточкалары - б±л есеп айырысушы
Ал, кµп жаќты ж‰йе карточкалары - б±л ќолма-
Карточкалардыњ айналыс сферасына ќарай, б±лар жергілікті карточкалар (3
Операциялардыњ экономикалыќ мєні бойынша дебеттік жєне кредиттік болып
Карточканы ±стаушыларына ќарай былай бµлінеді: Корпоративтік карточка (займды
Ќазаќстандыќ эмитент банктердіњ тµлем карточкалары саныныњ µсу ‰рдісі
Тµлем карточкаларына арналѓан жабдыќтардыњ саны
Негізгі кµрсеткіштер 2003 жыл 2004 жыл
POS - терминалдар 2580 3234
Импринтерлер 1789 2051
Банкоматтар 539 702
Тµлем карточкаларыныњ айналысы туралы мєліметтер
Негізгі кµрсеткіштер 2003 жыл 2004 жыл
Тµлем карточкалары ќолданылѓан тµлемдер саны
Соныњ ішінде
Сауда терминалында 400 579
%-бен жалпы санѓа ќатынасы 2,8 2,8
Ќолма - ќол аќша беру бойынша 13696 20378
%-бен жалпы санѓа ќатынасы 97,2 97,2
Тµлем карточкалары бойынша тµлемдер кµлемі - барлыѓы, млн.
Соныњ ішінде
Сауда терминалында 5789 9589
%-бен жалпы кµлемге ќатынасы 4,0 3,8
Ќолма - ќол аќша беру бойынша 137996 241418
%-бен жалпы кµлемге ќатынасы 96,0 96,2
Осы кестеде кµрсетілгендей тµлем карточкалары ќолданылѓан тµлемдер саны
Жалпы Ќазаќстанда ќолма - ќолсыз есеп айырысу дењгейі
1990 жылы ќ±рылѓан Ќазкоммерцбанк 2004 жылдыњ 31 желтоќсанындаѓы
Банктіњ негізгі ќызметі тењгеде жєне шетелдік валютада
Банк Cirrus/Maestro ж‰йелеріне ќол жеткізуді ќамтамасыз ететін VISA
Б±дан басќа, Банктіњ тармаќталѓан банкоматтар торабы бар, 2004
Коммерциялыќ банктік бизнес арќылы, Банк орташа жєне
Ќазкоммерцбанктіњ клиенті болу єрќашан да тиімді!
Неліктен:
· Ќазкоммерцбанктіњ тµлем карточкалары иелерініњ бірќатар артыќшылыќтарды пайдалану
· Ќазкоммерцбанктіњ ќазіргі заманѓа сай ењ жања
· Ќазаќстанда, сондай-аќ бизнес сапарларларда немесе шетелдерде демалѓанда,
· Ењ ‰здік ќазаќстандыќ д‰кендер, сауда жєне сервис
3.2. Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысудыњ даму
Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысу соњѓы бес
Фишинг "Фишинг" -тµлем карточкасымен
Тµлем жасау жєне µтеу схемасы
Операцияны ресімдеу (бір-екі минуттан кµп емес) Сатып
Аќша аударымдары
"Ќазкоммерцбанк" АЌ клиент н±сќаѓан шоттарѓа, банк ішіндегі жєне
Western Union
Western Union аќша аударымдары Аќпараттыќ технологиялар ѓасырында
Чектермен операциялар
"Ќазкоммерцбанк" АЌ мынадай чектерді сатады жєне аќшаѓа
Шоттармен операциялар
Банктік шоттарѓа ќызмет кµрсету Банктік шоттар ашу
Жеке басын куєландыратын ќ±жат, Т±лѓаныњ салыќ есебінде
Ќорытынды
Осылайша Ќазаќстандаѓы ќолма - ќолсыз есеп айырысу ж‰йесін
2005 жылдыњ 1 ќарашасындаѓы жаѓдай бойынша банктердіњ шыѓарѓан
2005 жылдыњ ќазанында ќазаќстандыќ эмитенттердіњ тµлем карточкаларын
Ќазіргі тањда ЃТП-тіњ жєне ќолма-ќолсыз есеп айырысудыњ арќасында