МАЗМ¥НЫ
КІРІСПЕ......................................................................................................................5
1 САЛЫҚ ЗАҢНАМАСЫНЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН Қ¥РАМЫ
1.1 Салық заңнамасының түсінігі мен құрамы және салық принциптері,
1.2 Салық төлеушінің негізгі құқықтары мен міндеттемелері..............................11
1.3 Салық міндеттемелерінің орындалу әдіс тәсілдері..........................................26
2 САЛЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕРІН ОРЫНДАУ МЕХАНИЗМІ....................35
2.1 Салық міндеттемесін мерзімінде
2.2 Мәжбүрлеп өндіріп алу тәсілдері және оның камтамасыз ету
2.3 Жаңаарқа ауданы бойынша салық міндеттемесін орындаумен камтамасыз ету
3 САЛЫҚ ТӨЛЕУШІЛЕРМЕН САЛЫҚ МІНДЕТТЕМЕСІН ОРЫНДАУ
ҚОРЫТЫНДЫ........................................................................................................67
ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ........................................................................71
ҚОСЫМША.............................................................................................................73
КІРІСПЕ
Салық кодексінде жаңашылдық міндеттемесі, оны орындау, есеп және салықтық
«Міндеттеме» ұғымы азаматтық құқықтық саласында пайдаланылды, басқа құқық салалары
Салық кодексіне сәйкес салық төлеуші мыналарға міндетті салық заңнамаларына
Салық органына тіркеу есебінен қою;
Салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді айқындау;
Салықтар және бюджетке төленетін төлемдерді есептеу;
Салық есептемесін жасау, белгіленген мерзімдерде оны беру;
Салықтар және бюджетке төленетін төлемдерді төлеу;
Осылайша салық кодексі жиынтығында салық төлеушінің салық міндеттемесін қарастырады.
Жоғарыда айтылып кеткеннен дипломдық жоба актуалды екенін көреміз.
Дипломдық жұмыстың мақсаты болып Қазақстан Республикасының салық міндеттері принциптерінің
- салық заңнама түсінігі мен принциптерін қарастыру;
- салық міндеттемелерінің орындалу әдіс-тәсілдерін зерделеу;
- салық міндеттемесін мерзімінде
- мәжбүрлеп өндіріп алу тәсілдерін әзірлеу;
- салық міндеттемесінің орындалуына және тиімділігіне талдау беру:
- Қазақстан Республикасының салық міндеттемесін орындау мәселелерін қарастырып шешу
Дипломдық жұмыстың бірінші тарауында салық заңнамасының түсінігі ашылып, салық
Дипломдық жұмыстың екінші тарауында салық міндеттемелерін мерзімді орындамағанын
Дипломдық жұмыстың үшінші тарауында Қазақстан Республикасының заңды
Дипломдық жұмыстың әдістемелік негізі болып Қазақстан Республикасының
1 САЛЫҚ ЗАҢНАМАСЫНЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН ҚҰРАМЫ ЖӘНЕ САЛЫҚ
1.1 Салық заңнамасының түсінігі
Қазақстан Республикасы Конституциясының 61-бабына сәйкес Парламент салық салуға, алымдар
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы
1) салықтар -
2) бюджетке басқа да міндетті төлемдер - белгілі мөлшерлерде
Салық кодексінің 2 - бабы Қазақстан Республикасының салық заңнамасы
Осындай жолмен, салық заңнамасы Салық кодексінен және Қазақстан Республикасының
Алайда, салық құқық қатынастары саласындағы
Салық кодексі Салық кодексіне тікелей көрсетілген тек сол нормативтік
Салықтар мен бюджетке басқа да міндетті төлемдердің түсуі бойынша
Салық кодексінің 2 - бабы мыналарды анық айқындайды:
1) Салық кодексімен көзделген салықтар мен
2) Салықтармен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер Салық
Осы норманы қабылдау Салық кодексімен ғана бюджетке салықтар мен
Қазақстан Республикасының қолданып жүрген заңдары бойынша қазіргі уақытта бюджетке
Салық кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі келесі түрде
Бюджетке жаңа салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді белгілеу,
Бірінші рет Салық кодексіне өзгеріс пен толықтыруды көздейтін заңдардың
Осы норма Қазақстан Республикасының салық заңдарындағы алға жылжу қадамы
1.2 Салық төлеушінің негізгі құқықтары мен міндеттемелері
Салық төлеушінің негізгі құқықтары мен міндеттері Салық кодексінің 11
1. Салық кодексінің 11- бабына сәйкес салық төлеуші мыналарға:
1) салық заңдарындағы өзгерістер туралы, қолданып жүрген салықтар мен
Белгіленген норма қолданып жүрген салықтар мен бюджетке басқа да
Қазақстан Республикасының заң актілері "Нормативтік құқықтық актілер туралы" Қазақстан
2) салық қатынастары мәселелері бойынша өзі немесе өз өкілі
Осы норма салық зандарында бірнеше рет енгізілген, ал өкілдік
Алайда Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің (Жалпы бөлім) 1 бабындағы
Алайда, Қазақстан Республикасының қолданып жүрген салық заңдарында салық төлеушінің
Салық кодексі өкілдіктің екі түрін көздейді: Заңды өкілдік және
Осындай жолмен, салық зандарымен реттелетін қатынастардағы салық төлеушінің жеке
Бұл ретте салық төлеушіге салық заңдарымен реттелетін қатынастардағы осы
Салық кодексінде көзделген өкілдік институты Қазақстан Республикасы Конституциясының
3) салық нәтижелерін алу.
Салық кодексінде бірінші рет заң шығару дәрежесінде салық бақылауының
1) салық төлеушіні тіркеу нөмері;
2) салық салумен
3) бюджетке түсімдердің есебі;
4) қосылған құн салығын төлеушілердің есебі;
5) салық тексерістері;
6) камеральдық бақылау;
7) салық төлеушінің қаржы - шаруашылық қызметінің мониторингі;
8) қазыналық жады
9) акцизделетін кейбір тауарлардың түрлерін таңбалау және акциздік постарды
10) мемлекет меншігіне айналдырған мүлікті есепке алу, бағалау және
11) уәкілетті органдарды бақылау.
Негізінен салық бақылауының аталған нысандары салық төлеушінің салық бақылауы
1) салық тексерісі бойынша - салық тексерісі актісі және
2) камеральдық бақылау бойынша - камеральдық бақылау нәтижелері бойынша
3) салық бақылауының қалған
Салық кодексі салық төлеушіге салық қызметі органдарының жоғарыда аталған
1) салық тексерістерінің нәтижелері бойынша, салықтар мен бюджетке
2) камеральдық бақылау нәтижелері бойынша, анықталған заң бұзушыларды жою
3) салық заңдарын б±зуды жою туралы хабарлама - оларды
Салық бақылауының нәтижелері бойынша, салық қызметі органдарының лауазымды тұлғалары
4) салық бақылауының нәтижелері бойынша, салықтар мен бюджетке міндетті
Салық төлеуші бұл құқықпен салық қызметі органдарынын тиісті хабарламасын
5) салық міндеттемелерін орындау бойынша, бюджетпен есеп айырысу жағдайы
Салық кодексіне осы норма бірінші рет енгізілген және салық
Салық органы өз кезегінде салық төлеушінің бюджет алдындаѓы жиналған
Салық төлеуші осы норманы іске асыру үшін оған жеке
6) Қазақстан Республикасының осы салық кодексімен және басқа да
Осы норма қолданып жүрген салық заңдарынан көшірілген. Салыќ кодексінде
Салық кодексінің 552 - бабына сәйкес салық төлеуші сотќа
1) есептелген салықтар, өсімпұлдар мен айыппұлдар сомасы бөлігіндегі
2) салық қызметі органдары лауазымды тұлғаларының іс - әрекеті
Салық төлеуші жоғары т±рған салық қызметі органына немесе сотќа
7) салық құпиясын сақтауды талап ету;
Ќолданып жүрген салық заңдарында салық төлеушілер туралы ақпарат беру
Салық кодексінде салық қүпиясы көзделген және салық қ±пиясын ќ±рамайтын
1) салық төлеушінің тіркеу номері;
2) жеке т±лғалардан басқа салық жылы үшін бюджетке салық
3) салық қүқық б±зушылықтары мен қылмыстарын жасайтын т±лғаларды
4) Қазақстан Республикасы тараптардың бірі болып табылатын салыќ немесе
7) Салық қызметі органдарының лауазымды тұлғалары салық қызметі органдарында
8) салық салуға жатпайтын ақпарат пен құжаттарды бермеу.
Осы норма салық төлеушілерге салық салу мәселелеріне жатпайтын, ақпарат
2. Салық төлеуші Салық кодексінің 12-бабына сәйкес:
1) Салық кодексіне сәйкес салық міндеттемесін уаќытылы және толыќ
Аталған норма бірінші рет енгізілген және қолданып жүрген зандардыњ
Салық кодексі белгіленген мерзімдерде салық міндеттемесін орындауды көздейді. Белгіленген
1) төленбеген салықтар мен бюджетке міндетті басқа да төлемдердіњ
2) банк шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру;
3) салық төлеушінің салық
Мерзімді орындалмаған салық міндеттемесін орындауды қамтамасыз етудің аталған тәсілдерін
Салық төлеуші мемлекет алдындағы салық міндеттемесін орындамау жағдайында, Қазақстан
2) салық заңдарында анықталған бұзушылықтарды жою туралы салыќ қызметі
Осы норма қолданып жүрген салық заңдарынан ауыстырылды жєне салық
Атап айтқанда:
1) салықтық тексеру қорытындысы бойынша, салық төлеуші салыќтыќ тексеру
Яғни, салықтөлеуші салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті
2) камеральдық бақылау қорытындысы бойынша, салық төлеушіге оныњ қорытындалары
3) салықтық бақылау қорытындысы бойынша, салық төлеушіге салыќ заңнамаларының
"Әкімшілік қүқық б±зушылар туралы "Қазақстан Республикасы Кодексінің 219 -
- жеке тұлғаларға айлық есептік көрсеткіштің 5-тен 10-ға дейінгі
лауазымды түлғаларға - айлық есептік көрсеткіштің 10-нан 20-ға дейінгі
Әкімшілік жаза қолданғаннан кейін жыл ішінде қайталап жасалған сол
Осылайша салық төлеушілер анықталған салық заңдарын бұзушылықтарды жою туралы
3) нұсқама негізінде салық қызметі органдарының лауазымды түлғаларын салық
Осы норма қолданып жүрген салық заңдарынан ауыстырылды, себебі салық
"Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 219 бабына
жеке кәсіпкерлерге айлық есептік көрсеткіштің 40-тан 50-ге дейінгі мөлшерде.
Әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін жыл ішінде қайталап жасалған сол
Осылайша, салық төлеушілер нұсқама негізінде салық қызметі органдарының лауазымды
4) салық кодексінде көзделген тәртіппен салық есептемесін және құжаттар
Көрсетілген норма қолданып жүрген салық заңдарынан ауыстырылады. Салық кодексінің
Салық есептемесі өзімен бірге мыналарды тапсырады:
Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің әрбір
Арнайы салық режимдерін қолдануда патент алуға өтініш;
Салық салу объектілері салық салумен байланысты объектілерлі есепке алудың
Бюджеттен қосылған құн салығын қайтарып алуға өтініш;
Қосарлама салық салудан қашу туралы келісім нормаларын пайдалануға өтініш;
Электронды мониторингке жататын салық төлеушілер берген құжаттама.
Салық декларациясы, есеп - бұл салық салу объектілері және
Салық есептемесін беру мерзімдері салық және бюджетке төленетін басқа
Салық есептемесін оны тапсыратын мерзімнің өтуі бойынша, 10 жұмыс
"Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасының Кодексінің 206 бабына
жеке тұлғаларға айлық есептік көрсеткіштің 10-нан 20-ға дейінгі мөлшерінде,
осындай есеп беру салық заңнамасында белгіленген мерзімнен 90 күн
жеке тұлғаларға айлық
мөлшерінде, лауазымды тұлғаларға 50-ден 70-ке дейінгі мөлшерінде,
Осылайша, салық төлеушілер салық қызметі органына салық есептемесін беру
5) сауда операциялары немесе қолма - қол ақша, төлем
Осы норма қолданып жүрген салық заңдарынан ауыстырылды және барлық
1) жеке кәсіпкерге (акцизделетін тауарлар өткізетіндерден басқа): шағын
егер жеке кәсіпкер ретінде салық төлеушіні мемлекеттік тіркеген сәттен
шаруа қожалықтарына арналған арнайы салық режимі шеңберін қызметін жүзеге
2) салық төлеушілер:
Салық кодексінің 391-397-бабтарында белгіленген арнайы салық режимі шеңберінде қызметін
Почталық төлем түбіртіктерін, билеттерін, талондарын, белгілерін және қатаң есептеме
3) адвокаттар.
Осылайша тұтынушылармен ақшалай есептерді жүзеге асыратын сол салық төлеушілер
Фискальдық жады бар бақылау-касса машиналары техникалық бұзылған немесе электр
Бұл ретте, фискальдық жады бар бақылау касса машиналарын қолдану
Белгіленген тәртіпті бұзғаны үшін салық қызметі органдарының басшылары және
Бұл ретте, тауарларды сату жолымен фискальдық жады бар бақылау
Салық төлеушілердің фискальдық жады бар бақылау-касса машииалар қолдану кезінде
“Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы” Қазақстан Республикасының Кодексі сондай-ақ әкімшілік
Осылайша, салық төлеушілер тұтынушылармен есеп айырысу кезінде бақылау-касса машиналарын
1.3 Салық міндеттемелерінің орындалу әдіс тәсілдері
Салық кодексінде жаңашылдық салық міндеттемесі, оны орындау, есеп және
"Міндеттеме" үғымы азаматық құқық саласында пайдаланылды, басқа құқық салалары
Қолданып жүрген заңнамада салық міндеттемесінің үғымы оны салық төлеуші
1) Салық органына тіркеу есебіне қою;
2) Салық салу объектілері мен салық салумен байланысты
3) Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті
4) Салық есептемесін жасау, белгіленген мерзімдерде оны беру;
5) Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді
Осылайша, Салық кодексі
Салық міндеттемесін Салық кодексіне сәйкес салық төтеуші өздігінен орындайды,
1) салық агенті;
2) салық органы;
3) уәкілетті орган.
Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер сомасын
1) салық агентімен, егер салық төлеуші жеке тұлға жеке
2) жеке тұлғаға қарасты және салық кодексінің 342 және
3) егер салықтар және бюджетке төленетін міндетті төлемдердің жекелеген
Барлық жоғарыда саналмаған жағдайларда, салық міндеттемесін орындау сәті Қазақстан
Бүдан басқа, Салық кодексі салық қызметі органдарының хабарламалары негізінде
Салық тексеру қорытындысы бойынша - салықтар және бюджетке төленетін
Камеральдық бақылау қорытындысы бойынша - камеральдық бақылау қорытындысы бойынша
Салық бақылауының қалған түрлері бойынша - салық заңнамалар бұзушылықтарды
1) Тіркеу есебіне;
2) Салық салу обектілері мен салық салуға байланысты
3) Бюджетке түсетін түсім есебіне;
4) Қосылған құн салығын төлеушілер есебіне;
5) Қаржы - шаруашылық қызметіне мониторингіне;
6) Фискальдық жады бар бақылау - касса машиналарын
7) Акцизделетін тауарлардың жекелеген түрлерін таңбалауға және акциз постарын
8) Мемлекет меншігіне үйғарылған мүлікті есепке алу, бақылау
Салық кодексінде жіберілген және алған айғағын растайтын жеке-жеке қол
Салық міндеттемесін орындау салық төлеушінің салық берешегін өтеу тәртібін
Бірінші кезекте - есептелген өсімпұлдар,
Екінші кезекте - есептелген айыппұл,
Үшінші кезекте - бересі сомасы өтеледі.
Бересі үғымы салықтар және
Дегенмен, көрсетілген салық берешегін өтеу тәртібі "Салық және бюджетке
Бірінші кезекте - бересі,
Екінші кезекте - есептелген өсімақылар,
Үшінші кезекте - есептелген айыппұл сомасын өтелуіне байланысты салық
Бұл ретте, салық төлеуші оларды белгіленген мерзімдерде өтелмеген жағдайда,
1) бересі өсімпұл және айыппұл түрі (қандай
2) бересі, өсімпұл және айыппұлдың осы түрі бойынша бюджет
Бірінші кезекте, салық кызметі органдарының лауазымды тұлғалары бюджетке төленетін
Салық міндеттемесін орындау қайтыс болған жеке тұлғаның және сот
Қайта ұйымдастырылған заңды тұлғалардың бюджет алдындағы берешекті беру өсімпұлдарды
Қайтыс болған жеке тұлғаның салық берешегі оны алған күйіне
Салықтар төлеу бойынша салық міндеттемесі Салық кодексінің З1 бабында
Салық төлеушінің артық төленген сомасы Салық кодексіне сәйкес мынадай
Бірінші кезекте, артық төленген салық сомасы жүргізілген сол салық
Екінші кезекте, басқа да салық түрлері бойынша,
Үшінші кезекте, басқа да салық түрлері бойынша бересі өтеу
Төртінші кезекте, артық төленген салық сомасы жүргізілген және басқа
Бұл ретте, салық төлеушілер мен салық қызметі органдарының лауазымды
Жоғарыда санамаланған есептерді жүргізгеннен кейін салық және басқа да
Артық төленген соманың есебі немесе қайтаруды жүргізуге салық төлеушінің
Салық кодексі салық міндеттемесін орындау мерзімдерін өзгертуге жол береді.
Салық төлеушінің кепілдіктегі мүлкінің мерзімдерін орындау бойынша, көрсетілген тәртіп
Салықтар (төлем көзінен ұсталатын салықтар және акциздер, импортталатын тауарларға
1) Қазақстан Республикасы салық төлеушілерінің куәлігінің көшірмесі;
2) өтініште көрсетілген салық бойынша, берешектің барлығын растайтын салық
3) кепілзат немесе банктің кепілдігі шарты және бюджетке салықтар
4) бюджетке төленетін салықтарды төлеу бойынша, салық міндеттемесін орындау
5) Республикалық бюджетке түсетін,
Республикалық бюджетке түсетін, сондай-ақ республикалық және жергілікті бюджет арасында
Дегенмен, салықтар төлеу бойынша салық міндеттемесін орындау мерзімдерін өзгерту
Салықтарды төлеу бойынша салық міндеттемесін орындау мерзімдерін өзгерту туралы
Кепілзатқа берілген мүлік
Кепілзат шарты салық төлеуші мен салық төлеушіні есепке тіркеген
2 САЛЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕРІН ОРЫНДАУ МЕХАНИЗМІ
2.1 Салық міндеттемесін мерзімінде орындалмағанын орындаумен қамтамасыз ету
Салық төлеушінің белгіленген мерзімде орындамаған салық міндеттемесін орындамау:
1) төленбеген салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
2) банк шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру;
3) салық төлеушінің салық берешегі есебіне мүлікке билік етуін
Салық кодексінде салық және бюджетке төленетін басқада
Өсімпұл салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
Салық және басқа да міндетті төлемдердің, өсімпұлдардың айыппұлдардың сомаларын
Бересінің жиналып қалуының бірден бір себебі қызмет көрсететін банктің
Салықтың артық төленген сомасы расталған жағдайда, Салық Кодексінің 39
Салық төлеушілердің банк шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру
Заңды тұлғаның және жеке кәсіпкердің банк шоттары бойынша шығыс
1) салық төлеуші салық есептілігін тапсыру мерзімі аяқталғаннан кейін
2) белгіленген төлеу мерзімі күнінен бастап отыз жұмыс күні
3) салық қызметі органының лауазымды адамдарының, осы Кодексте белгіленген
Банк шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата
Салық төлеушінің банк
Салық төлеушінің салық берешегі есебіне мүлікке билік етуін шектеу
Заңды тұлғаның банк шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру
Мүлікке шектеу туралы шешім уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан
Салық төлеушінің мүлкіне билік етуін шектеу туралы шешім меншік
Мүлікке билік етуді шектеу туралы шешімді салық органы салық
Билік ету шектелген мүлік тізімдемесі салық төлеушінің бухгалтерлік есебі
Салық органы мүлікке билік етуді шектеу кезінде қатыскан салық
Салық төлеуші салық берешегі сомаларын өтегеннен кейін бір жұмыс
Қорыта айтқанда, салық төлеуші заңды тұлғада салық кезеңінің жиынтығы
2.2 Мәжбүрлеп өндіріп алу тәсілдері және оның
Салық міндеттемесінің мерзімді орындалмағанын орындаумен қамтамасыз ету тәсілдерін қолданғаннан
1) банктік шоттарда болып табылатын ақша есебі үшін өндіріп
2) қолма-қол ақша есебі үшін өндіріп алу;
3) дебиторлар есебі үшін өндіріп алу;
4) шектелген иелігіндегі мүлікті сату есебіне өндіріп алу;
5) қосымша акция эмиссияларын мәжбүрлі шығару. Санамаланған нормалар
Соның өзінде, Салық кодексі
Осылайша, Салық кодексінің нормаларын ескере отырып, салық төлеушінің салық
1) салық төлеушінің
2) салық тексеруі қорытындысы бойынша салықтар, өсімпұлдар және айыппұлдар
Бірінші жағдайда салық берешегі салық төлеуші өз салық міндеттемесін
Екінші жағдайда, салық төлеушінің салық берешегі салық төлеушінің толық
Бұл орайда, салық берешегін мәжбүрлі өндіріп алу көрсетілген органдармен
Қазақстан Республикасы Кодексінің 35 - бабына сәйкес заңды белгіленген
Осылайша, Салық кодексі салық берешегінің ұғымы мен берешекті мәжбүрлі
Салық кодексіне сәйкес жоғарыда санамаланған шаралар болып табылатын салық
Салық төлеуші мәжбүрлі өндіріп алу шараларын қолдану туралы хабарлама
Салық берешегін мәжбүрлі өндіріп алу шараларының бірінші кезеңі салық
Салық төлеушінің банк шотында ақша жоқ болған жағдайда, салық
Өз кезегінде салық органына банк шоттарындағы ақша есебінен салық
Күштеп өндіріп алу шарасының екінші кезеңі салық төлеушінің қолма
Салық төлеушіден алынған қолма-қол ақша 1 жұмыс күнінен аспайтын
Мәжбүрлеп алудың үшінші кезеңі дебиторлардың шоттарынан жүргізіледі.
Салық төлеушінің банк шоттарында ақшасы және қолма-қол акшасы болмаған
1) салық төлеуші мен оның дебиторының атауы, олардың тіркеу
2) салық төлеуші мен оның дебиторы тіркеу есебінде тұрған
3) салық төлеуші мен оның дебиторының банк шот деректемелері;
4) дебиторлық салық төлеушіге берешек сомасы;
5) салық төлеуші мен оның дебиторының заңды деректемелері, мөрі
6) салыстыру актісінің жасалған күні.
Салық төлеуші хабарлама алған күннен бастап салық төлеушімен бірлесіп
Мәжбүрлеме өндіріп алу шарасының төртінші кезеңі иелік ету шектелген
Салық органдары салық төлеуші заңды тұлғаның және жеке кәсіпкердің
Мәжбүрлеме өндіріп алу шарасының бесінші кезеңі акциялардың қосымша эмиссиясын
Салық кодексінің 49-бабының 1- 4 - тармақшасында қарастырылған жоғарыда
Сот шешімі бойынша акциялардың қосымша эмиссиясы бұл мәлімделген (егер
Бұл ретте, уәкілетті мемлекеттік орган "Акционерлік қоғамдардың акциялары қосымша
Мәжбүрлеп өндіріп алу шарасының соңғы кезеңі Қазақстан Республикасының
2.3 Жаңаарқа ауданы бойынша салық міндеттемесін орындаумен
қамтамасыз ету және мәжбүрлеп өндіріп алу тәсілдеріне талдау
Талдау үшін Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетін қарастырайық. 2002
1 кесте
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетінің салық бересінің динамикасы
Салық бересі Ауытқу
01.01. 2003 01.12. 2003 01.01. 2004 01.01. 2003 %
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитеті 17756,3 16162,3 11306,9 6449,4
Жалпы салық бересінің сомасынан қызмет етпейтін 10 кәсіпорындардың салық
12 кәсіпорын бойынша ағымдағы салық бересі 231,3 мың тг.
Жеке тұлғалар бойынша салық бересінің сомасы 7534,4 мың тг
1кестеде берілген көрсеткіштерді келесі 1сурет арқылы бейнелеп
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетінің салық бересінің динамикасы (2003ж.)
1 сурет
2 кесте көрсеткендей салық бересін заңды және жеке тұлғалардың
3 кесте
Салық бересі ішіндегі салықтардың үлесі (01.01.2004)
Салықтар Мың тг. %
Корпор.табыс салығы
Жеке табыс салығы
Мүлік салығы 577,9
313,8
1027,3 5,1
2,7
9,2
Жер салығы
Көлік салығы
ҚҚС
Әлеуметтік салығы 4015,7
48,1
291,8
532,3 35,5
0,4
2,6
44,5
Барлығы: 11306,9 100
Кесте көрсеткендей салық бересінің ең жоғарғы сомасына әлеуметтік салық
Салық бересінің құрылымы
2 сурет
Жалпы салық бересінің сомасынан ағымдағы салық бересінің сомасы 7790,6
Салық бересі бар деп келесі ұйымдарды атап өтуге болады:
4 кесте
Салық төлеушілер бойынша салық бересінің құрылымы
Категория Кәсіпорын-дар саны Бересі сомасы % Қызмет етпейтін кәсіпорындар
Саны Сомасы %
100 мың тг. дейін 13 501.3 5.3 3 128.4
100 мың тг. 1 млн тг. дейін 17 6359.8
1 млн тг. жоғары 3 4445.8 38.5 1 1896.1
Жеке тұлғалар
БАРЛЫҒЫ 33 11306.9 100 8 3516.3 31.3 %
Салық бересін өтеудің төмен сомасының бір себебі деп қызмет
Жеке тұлғалар бойынша 3215,5 мың тг сомасына 399 хабарлама
2004 жылда болған салық бересіне талдау берейік. 2004 жылының
5 кесте
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетінің салық бересінің динамикасы
Салық бересі Ауытқу
01.01. 2004 01.12. 2004 01.01. 2005 01.01.
2004 % 01.12.
2004 %
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитеті 11306,9 8443,0 7030,0 -4268,9
5 - кестеде берілген көрсеткіштерді келесі 3 – ші
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетінің салық бересінің динамикасы (2003
3 сурет
Жалпы салық бересінің сомасынан алты қызмет етпейтін кәсіпорындардың салық
29 кәсіпорындардың ағымдағы салық бересісінің сомасы 1675,6 мың тг.
Егер салық бересімдегі салықтардың үлестік салмағын қарастырсак келесі кестені
6-кесте
Салық бересі ішіндегі салықтардың үлесі (01.01.2005)
Салықтар Мың тг. %
Корпор табыс салығы
Жеке табыс салығы
Мүлік салығы
Жер салығы
Көлік салығы
ҚҚС
Әлеуметтік салығы 689,0
725,0
296,0
2700,0
48,0
323,0
2257,0 9,9
10,3
4,2
38,4
0,6
4,6
32,0
БАРЛЫҒЫ: 7038,0 100
Кесте дәлелдегендей 2004 жылы салық бересі ішіндегі жоғарғы үлестік
Салық бересінің құрылымы (2004)
4 сурет
Жалпы салық бересінің сомасынан ағымдағы салық бересінің сомасы 5633
Салық бересін жою үшін салық органдары әртүрлі шаралармен қолданады.
3 САЛЫҚ ТӨЛЕУШІЛЕР МЕН САЛЫҚ МІНДЕТТЕМЕСІН
ОРЫНДАУ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ЖӘНЕ ОНЫ ШЕШУ
ЖОЛДАРЫ
Қазақстан Республикасының 2003 жылғы даму бағдарламасында «салық жүйесін оңайлату,
Көптеген эксперттердің ойынша салықтардың аз көлемдегі, яғни төмен деңгейдегі
Салық кодексін талқылау және салық
Салық салмағының қиыншылығы мәселесін әр түрлі шаруашылық қызмет агенттерін
1) Мемлекет - өз аймағында шаруашылық қызметтің басқару субъектісі
2) Ұйымдар мен кәсіпорындар - мемлекеттің басқарылатын объектісі ретінде
3) Кәсіпкерлік қызмет қатысушылары ретінде - жүмыскерлер, өздерінің өмір
Жоғарыда айтылған субъектілердің
Бұл ретте ағымдағы салық салмағының түрлі кәсіпорьшдар эксперттерімен әр
"Сыртқы әділеттілік" - бұл кәсіпкерлікке, субъектілерге әсерін тигізуші мемлекеттің
"Ішкі әділеттілік" - шығындардың түрлі экономикалық құрылымдары бар кәсіпорындар
Мысалы, Батыс елдерінде салықтар экономиканы реттеудің маңыздысы болып табылады.
Салықтық қысымның жоғарлауы "көлеңкелі" экономиканың өсуіне әкеледі. Эксперттердің бағалауынша
Салықтардың реттеушілік қызметі көзқарасынан олардың «сыртқы» әділеттілігі өзін-өзі қаржыландыру
Салық жүйесінің басты мәселесі - салық ставкасы мәселесі емес
Жоғарыда занды тұлғалар салықтары бюджеттің көп бөлігін құрайды деп
Жаңа салық кодексінде ең басты ерекшелік, бұрынғы салыққа қатысты
Жалпы бөлімінде салықтың түрлері жөнінде нақты мағлұматтар қамтылған.
Ерекше бөлімінде қандай салықтан қанша мөлшерде салық салынады. Яғни
Салық жүйесінің өзгеруіне байланысты оны әр мемлекетте болатын процесс
Салық заңдарын дайындау күрделі процесс болу себебі, онда қоғамның
Жаңадан салық кодексін қалыптастыруды мақсаты нарықтык экономикаға байланысты нарық
Жаңа салық кодексінің қабылдануы мемлекетке көптеген оң өзгерістер әкелді.
Сондықтан қазіргі кезде Қазақстанда салықтың тартымдылығы көбінесе өзінің фискалдық
Акциздердің кәсіпорындардың салықтың ауыртпашылығының мөлшеріне әсері айтарлықтай. Акциз өзінің
Осылайша, акцизделетін тауарларды өндіретін кәсіпорынның табысының бір бөлігін ала
Акциздің реттеуші функциясының келесі бағыты - өндіріс құрылымына ықпал
Бірақ Қазақстанда өндіріс қүрылымына және тауар сапасына әсер ету
Арнайы салық режимдерін нақты еңбек күшін шығындайтын, еңбек
Екіншіден, тауар сату немесе қызмет көрсету көлемінде қосылған құнның
Арнайы салық режимін енгізуден бюджетке 2003 жылы тиісті салалар
Бірінші кезекте қосылған құн салығы бойынша 16 пайыздан 15
Сонымен, мемлекетімізде салық жүйесінің дамуы ондағы ставкілердің төмендеуі, салық
Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың салықтары экономикадағы ең басты сектор,
Екіншіден: Кәсіпкерлер несиелерінің қымбатшылығы бірінші нөмірлі проблема болып отыр.
Үшіншіден: салықтарға, төлемдерге байланысты, жиі тұрғыда біздің бизнестің пайдасына
Шетелдік тауарларға қарсы қорғаныш шаралары осы кезге дейін неліктен
Төртіншіден: Қазақстан Бүкіл Дүние Жүзілік Сауда Үйымына «БДСҰ» кіру
Бесіншіден: Кәсіпкерлер экономикалық өсу және елдің индустрияландырылуы мәселелеріндегі өз
Сонда бұл жерде өзара қатынастағы әділдіктің жоқтығы. Бұл жерде
Сондықтан біз бизнесмендермен
Экономикадағы өсімнің 30 пайызға жуығы осы кәсіпкерліктің, яғни заңды
Бұл мәселелерге қарап кәсіпкерлерге жеңілдіктер жасалмайды дсп айтуға да
Ол мемлекет басшысының 1994 жылдың 6 маусымындағы жарлығымен
Аталған қылмыстардың бірі де адал кәсіпкерлер үшін әділетсіз тудырады,
Жалған акциздік белгімен өнімдерді заңсыз айналымға түсірумен күрсте 300
Оның пікіріншіе, бұл кодексте шенеуніктік үстемдік пен сыбайлас жемқорлыққа
ҚОРЫТЫНДЫ
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы"
Салық кодексінің 2-бабы Қазақстан Республикасының салық заңнамасы Салық кодексінен,
Осындай жолмен, салық заңнамасы Салық кодексінен және Қазақстан Республикасының
Алайда, салық құқық қатынастары саласындағы барлық мәселелерді реттеуді қамтитын
Салық кодексі Салық кодексіне тікелей көрсетілген тек сол нормативтік
Салық төлеушінің белгіленген мерзімде орындамаған салық міндеттемесін-орындамау:
1) төленбеген салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
2) банк шоттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру;
3) салық төлеушінің салық берешегі есебіне;
4) мүлікке билік етуін шектеу тәсілдерімен қамтамасыз етілуі мүмкін.
Салық міндеттемесінің мерзімді орындалмағанын орындаумен қамтамасыз ету тәсілдерін қолданғаннан
1) қолма-қол ақша есебі үшін өндіріп алу;
2) дебиторлар есебі үшін өндіріп алу;
3) шектелген иелігіндегі мүлікті сату есебіне өндіріп алу;
4) қосымша акция эмиссияларын мәжбүрлі шығару.
Санамаланған нормалар "Салық және бюджетке төленетін
Қазақстан Республикасының 2003 жылғы даму бағдарламасында «Салық жүйесін оңайлату,
Көптеген эксперттердің ойынша салықтардың аз көлемдегі, яғни төмен деңгейдегі
Салық кодексін талқылау және салық жүйесінің баламалы өңдеуін қарастырады.
Жоғарыда занды түлғалар салықтары бюджеттің көп бөлігін құрайды деп
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы. 1998 ж. 7 қазанында енгізілген
2. Послание Президента Республики Казахстан Н. А. Назарбаева народу
3. Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы
4. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі (Жалпы және Ерекше бөлімдері)
5. Қазақстан Республикасының салық кодексі. 2003 ж. 12 желтоқсанынан
6. Бабич А.М., Павлов Л.Н. Государственные и муниципиальные финансы.
7. Ван Хорн Дж.К. Основы управления финансами: Пер. с
8. Дюрнберг Р.Л. Международное налогооблажение. - М.: ЮНИТИ, 1997.
9. Налоги в развитых странах /Под ред. И.Русаковой. -
10. Налоги и налогооблажение /Под ред. И.Русаковой. -М.: ЮНИТИ,2001-
11. Сейдахметов Ф.С. Налоги в Казахстане. - А.:«LЕМ»- 2002.
12. Статистический ежегодник Казахстана: Статистический сборник
13. Худяков А.И., Бродский Г.М. Теория налогооблажения. - А.:
14. Худяков А.И., Наурызбаев Н.Е. Налоги: понятия, элементы, установление,
15. Юткина Т.Ф. Налоги и налогооблажение. - М.:ИНФРА -
16. // Қаржы - қаражат, №6 - 2003
17. // Аль-Пари, №1, - 2003, 136 бет «Аймақтың
18. // Егемен Қазақстан 2002 ж. 7 маусым,
19. // Жас Алаш 2003 ж. 9 қыркүйек, 3
20. // Егемен Қазақстан 2003 ж. 22 қаңтар, 2
21. // Егемен Қазақстан 2003 ж. 10 қазан,
22. // Егемен Қазақстан 2003 ж. 1 қараша, 2
23. // Егемен Қазақстан 2003 ж. 12 қыркүйек,
24. // Файл Бухгалера 2003 г. 8 сентября, 8-9
25. // Қаржы-қаражат 2003,№1, «Финансовые инструменты регулирования местных
26. // Қаржы-қаражат 2003,№6, «Влияние
27. Манапов Н. Проблемы налоговой системы. // Каржы-Каражат. №6.
28. Хажалиев А. Проблема регулирования НДС. // Аль-Пари. №1.
29. Шиликбаев С. Модель для расчета оптимальной ставки налогообложения.
ҚОСЫМША
А Қосымшасы
2 кесте Салық түрлері бойынша салық
Салық түрлері Салық бересі Ауытқу Өндіріп алынбайтын салық бересі
01.01.03 1.12.04 1.01.04 01.01.03 01.01.04 сомасы %
КТС 604,6 593,7 577,9 -26,7 -15,8 548,9 95,0
ЖТС 351,3 313,8 313,8 -37,5 0 75,3 24,0
ЗАҢДЫ Т. МҮЛІК С 2129,7 1089,9 174,4 -1955,3 -915,5
ЗАҢДЫ Т. ЖЕР С. 1285,1 609,7 282,1 -1003,0 -327,6
КӨЛІК С. 213,8 54,3 48,1 -165,7 -6,2 48,1 100
ҚҚС. 1483,2 1537,4 291,8 -1191,4 -1245,6 286,2 98,1
ӘЛЕУМ. С. 5559,7 3269,9 2290,0 -3269,7 -979,9 2237,1 97,7
ТӨЛЕМ АҚЫ 1123,2 10,4 0 -1123,2 -10,4 0
ЖЕКЕ Т. ЖЕР С. 807,4 597,9 497,4 -310,0 -100,5
ЖАЛПЫ ЖЕР С. 2655,7 3766,7 3236,2 -580,5 -530,5 0
ЖЕКЕ Т. МҮЛІК С 1542,6 1184,7 827,9 -714,7 -356,8
ТӨЛЕМ АҚЫ. 0 8,0 8,0 -8,0 0 0
ШАРУА ҚОЖ. ӘЛ. С 0 3101,1 2734,3 2734,3 -366,8
БАРЛЫҒЫ: 17756,3 16162,3 11306,9 -6449,4 -4855,4 3516,3 31,1
В Қосымшасы
5 кесте Салық түрлері бойынша салық
Салық түрлері Салық бересі Ауытқу Өндіріп алынбайтын салық бересі
01.01.04 1.12.04 1.01.05 01.01.04 01.01.04 сомасы %
КТС 577,9 601,0 689,0 88,0 12,8 88,0 12,8
ЖТС 313,8 984,0 725,0 411,2 56,7 -259,0 -35,7
ЗАҢДЫ Т. МҮЛІК С. 174,4 103,0 154,0 -20,4 -13,2
ЗАҢДЫ Т. ЖЕР С. 282,1 285,0 404,0 120,9 30,1
КӨЛІК С. 48,1 48,0 48,0 -0,1 -0,2 0 0
ҚҚС. 291,8 1595,0 323,0 31,2 9,6 -872,0 -269,9
ӘЛЕУМ. С. 2290,0 1440,0 941,3 -1348,7 143,2 -498,7 -52,9
ТӨЛЕМАҚЫ 0 4,0 5,0 5 100 1 20,0
ЖЕКЕ Т. ЖЕР С. 497,4 99,0 95,0 -402,4 -423,5
ЖАЛПЫ ЖЕР С. 3236,3 2213,0 2170,0 -43,0 -2,0 -43,0
ЖЕКЕ Т. МҮЛІК С 827,9 157,0 142,0 -685,9 -483,0
ТӨЛЕМ АҚЫ. 8 31,0 31,0 23,0 74,2 0 0
ШАРУА ҚОЖ. ӘЛ. С 2734,3 1278,0 1294,7 -1439,6 -111,2
ТӨЛЕМ АҚЫ 24,9 5,0 16,0 -8,9 -55,6 11,0 68,8
БАРЛЫҒЫ: 11306,2 8443,0 7038,0 -4268,2 -60,6 -1405,0 -19,9
С қосымшасы
Мәжбүрлеп өндіріп алу кестесі
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетіне 2003 жылға түсініктеме есебі.
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетіне 2003 жылға түсініктеме есебі.
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетіне 2003 жылға түсініктеме есебі.
Жаңаарқа ауданы бойынша салық комитетіне 2002 жылға түсініктеме есебі.
6
Мың.тг.
Мерзімінде орындалмаған салық міндеттемесін орындауды қамтамасыз ету
Хабарлама 31, 47, 48 бап
Мүліктерді иелік етудегі шектеулерді
Дебиторлар есебінен
Банк шотындағы ақша
Мәжбүрлеп алу шаралары әдістері қолдануға тәуелсіз пайдаланады 49 бап
Салық төлеушілердің банкроттығын мойындау
Қосымша акциялар эмиссиясын мәжбүрлеп шығару
Қолма – қол ақша есепбінен
Мүліктерді иелік ету шектеулер 48
Бекітілген төлем мерзімінен кейін 30 жұмыс күн өткен соң
Төлем мерзімі бойынша берешек пайда болады
Төленбеген сомаға салық бересінің аударылуы 46 бап
0,6%
Әлеуметтік салық
Әлеуметтік салық
ҚҚС
Көлік құралдар салығы
Жер салығы
Мүлік салығы
Жеке табыс салығы
салығы
Корпорациялық табыс
9,9%
10,3%
4,2%
32,0%
38,4%
4,6%
ҚҚС
салығы
Көлік құралдар
Жер салығы
Мүлік салығы
салығы
Жеке табыс
табыс салығы
Корпорациялық
44,5%
5,1%
2,7%
35,5%
9,2%
2,6%
0,4%