Білім беру жүйесінің басшы және ғылыми –педагогикалық кадрлар
Курстық жұмыстың тақырыбы:
Қашықтықтан білім беруді ұйымдастырудың дидактикалық мүмкіндіктері
Ғылыми жетекшісі: Мұхамбетжанова С.Т.,п.ғ.к., доцент, ББЖКБАРИ-ның
орталық меңгерушісі
Орындағандар: курс тындаушысы Нұрғазина Б.Қ., Павлодар қаласының
педегогикалық колледжінің информатика пән мұғалімі;
курс тындаушысы Абдикаримова Қ.Е., Қарағанды қаласының
білім жетілдіру институтының аға оқытушысы;
курс тындаушысы Каракушекова Ф.Н., Алматы облысы
мамандар білімін жетілдіру институты, әдіскер;
курс тындаушысы Мұқашкереева Ж.Ф., Атырау облысының
білім жетілдіру институтының кабинет меңгерушісі.
Алматы, 2007
КІРІСПЕ
Қашықтан оқытудың білім саласындағы рөлі.
Соңғы он-он бес жылдан астам уақыт ішінде Қазақстандағы
Қашықтан оқытудың білім саласындағы мақсаты: Білім берудің біртұтас
Қашықтан оқытудың білім саласындағы міндеттері:
·
·
Қашықтықтан оқытудың жергілікті жүйесі белгілі бір білім және
Оқытудың ауқымды және жергілікті жүйелерін ойдағыдай пайдалана білудің
Осындай сан қырлы, әрі күрделі мәселелерді жүзеге асыруда
Қашықтықтан оқыту тәсілімен оқытатын оқытушыларға және осы істе
·
·
·
·
·
·
·
Бүгінгі таңда ақпараттық қамтамасыз ету жүйесіне баса мән
Республикалық білім беруді ақпараттандырудың ғылыми-әдістемелік орталығы ақпараттық қарым-қатынастық
1-тарау. Қашықтықтықтан оқыту (ҚО) технологиясын ұйымдастырудың теориялық негіздемесі
1.1.
Қашықтықтықтан оқыту (ҚО) - білім, білік дағдыларды алу
Қашықтықтықтан оқыту технологиясының кейс және желілік технология деген
Қашықтықтан оқыту технологиясынын дамуына Интернеттің әсерін бағалау қиын.
Қашықтықтан оқытуда өз бетінше жүргізілетін жұмысты
Қашықтықтан оқыту жүйесін әрқайсысы өз кезегінде бірнеше компоненттерден
·
·
·
Қашықтықтан оқыту үшін оқытудың жалпы дидактикалык бес әдісін
1. Ақпараттық-рецептивті;
2. Репродуктивті;
3. Мәселелік мазмұндау;
4. Әвристикалық;
5. Зерттеу;
1.2.
Білім беру жүйесін ақпараттандырудың негізгі бағыты XXI ғасырдың
Білім беру жүйесін ақпараттандыру бағыты жаңа ақпараттық технологияларды
Қашыктықтан оқыту ұғымын кең мағынада алсақ, бұл-тыңдаушылар мен
Қашыктықтан оқытуды ұйымдастырудың әр түрлі технологиялары бар:
Кейс-технология - оқытушы-тьюторлардың дәстүрлі және қашықтықтан консультацияларды үйымдастыру
Кейс технологиясы (ағылшынның сasе—портфель) оқытуда жасалынған әдістемелік материалдармен
Кейс-технология арналған материалдар түрлері мыналар:
1. Әдістемелік нұсқалар. Оқу
2. Жұмыс дәптері.
3. Анықтама.
4. Оқу, аудио, бейне
5. Бақылау және емтихан
Қашықтықтықтан оқытуға арналған кейстердің сапалық қасиеттері:
-
- пайдаланушыға ыңғайлы құрылым – мұғалім материалды беру
-
-
-
-
-
Желілік –технология - білім алушы, оқытушылар, әкімшілік арасындағы
Оқытудың желілік –технологиясына жатады:
-
-
-
-
Электронды почта тыңдаушыларға курстың негізгі мәселелері бойынша конфиденциалды
Қашықтықтан оқыту технологиясы бойынша оқытушының негізгі міндеті білім
техникасы мен әдістемесін, жоғарғы деңгейде білімді өз бетімен
Сонымен, қашықтықтан оқыту — адамның білім алуға және
1.3. Қазақстан Республикасының кәсіптік жоғары, қосымша кәсіптік
1.3.1.Жалпы ережелер
1. Осы Қазақстан Республикасының кәсіптік жоғары, қосымша кәсіптік
2. Қашықтықтықтан оқыту (қашықтықтыққа арналған оқыту) - оқытудың
3. Осы ережеде мынадай негізгі ұғымдар мен анықтамалар
·
·
·
4. Қашықтықтықтан оқыту:
·
·
·
5. Қашықтықтықтан оқыту нысаны негізгі үш технологиялар бойынша
·
·
·
6. Қашықтықтықтан оқыту оқытудың басқа да түрлерімен біріктірілуі
7. Білім беру ұйымдарының білім алушылары мен қызметкерлері
1.3.2.Қашықтықтық нысаны бойынша оқу процесін ұйымдастыру
·
a) оқытуды даралау;
b) оқытудың тиімділігін (сапасын)
c) дәстүрлі оқыту нысаны
·
a) оқу курстарын қолдау;
b) білім алушыларға оқу
c) кеңестер беру;
d) білім алушылармен кері
e) білім алушылардың
·
a) білім алушылар үшін
b) телекоммуникациялық желіге шығатын (Интернет,
c) әртүрлі терминалдардың: мультимедиялық
d) CD, DVD дискілеріне арналған
e) желілік оқу мультимедиа
f) тестілеу кешендерінің;
g) тиісті дайындықтан өткен
h) жеке меншік контентін
i) желілік
j) оқытуды
k) оқыту контентін басқару
·
a) оқу процесін ұйымдастыру
b) қашықтықтықтан оқытудың дидактикалық құралдарын
c) ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету.
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
a) жеке күндізгі
b) жеке қашықтықтықтан (бақылау және
c) топпен қашықтықтықтан (чат
·
·
·
·
Білім алушылар практиканы виртуалды зертханаларда, кіруге
Қашықтықтықтан оқыту бойынша білім алушылар үшін оқу жоспарында
·
·
1.3.3.Қашықтықтықтан оқытудың дидактикалық құралдары
1. Білім алушыларды қашықтықтықтан
2. Әлектрондық оқу-әдістемелік кешенін
3. Әрбір пәннің әлектрондық
Міндетті комплект мыналардан:
a) үлгілік оқу бағдарламасынан;
·
b) лекциялардың әлектрондық курсынан;
c) практикалық және семинарлық
·
d) студенттің өзіндік жұмысына және
·
·
Әлектрондық оқу-әдістемелік кешенін бағдарламалық қамтамасыз етілу функционалдылығы
Қосымша комплект курстық жұмыстарды орындау жөніндегі әдістемелік нұсқаулардан
Оқу-әдістемелік қамтамасыз ету автономды және желілік өзіндік жұмыстар
4. Қашықтықтықтан оқыту жүйесімен
·
·
·
5. Қашықтықтықтан оқытуда консультациялар
6. Қашықтықтықтан оқытуда зертханалық
7. Барлық оқыту қызметінің
·
·
Байланыс уақытына кеңестермен қатар барлық бақылау іс-шаралары
8. Қашықтықтықтан оқытуды ұйымдастырудағы
Оқытушының кеңесі (синхрондық немесе асинхрондық) – қашықтықтықтан оқытуды
9. Оқу процесін басқару
10. Курстарды әзірлеушілер мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттардың пәндері
11. Білім беру ұйымы, телекоммуникациялық және спутниктік байланыс
12. Қашықтықтықтан оқыту нысанын іске асыратын білім беру
1.3.4.Қашықтықтықтан оқытуды кадрлық қамтамасыз ету
·
·
1. қашықтықтықтан оқытуға
2. сабақты жүргізетін және
3. қашықтықтық курстарын
4. қашықтықтықтан оқыту жүйесін
5. тьюторлар;
·
1. әлектрондық оқу-әдістемелік кешенін
2. тьюторларды дайындау және
·
- білім
·
·
Қашықтықтықтан оқытумен жұмыс жасайтын оқытушы:
1. қашықтықтықтан оқыту технологияларын
2. Интернет арқылы кеңес
3. білім сапасын мониторингтеуді,
4. ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, әсіресе
·
·
·
·
1.3.5.Қауіпсіздікке қойылатын талаптар
1. Ақпараттың қауіпсіздігіне қойылатын
Бағдарламалық қамтамасыз ету соңғы қолданушының шұғыл
Ақпаратты қорғау және қауіпсіз қол жетімділікті қамтамасыз ету
АЖ аппараттық және бағдарламалық деңгейдегі деректерді жоғалтпау және
2. Тьюторлық сыныптарды қосқанда,
3. Үй-жайдың ауданына қойылатын
1.4. Қашықтықтан оқыту – білім саласындағы нарықтық қатынастарды
Бүгінде, информация өңдеу мен халықаралық деңгейде еңбек түрлерін
Функциональдық дайындау тұжырымдамасынан жеке тұлғаны дамыту тұжырымдамасына ауысу.
Бұдан бұрынырақ көркем етіп қолмен жаза білудің өзі
Үздіксіз білім беру тұжырымдамасы, оның іс жүзінде пайдалануға
Білімді негізгі қоғамдық капиталға айналдыру және білім алуға
Мектептегі информациялық технологиялар және информация курстарын бағдарламалау тілдерінің
Орта мектеп өмірге білікті программалаушылар беруі тиісті емес
Компьютер балалардың шығармашылық белсенділігін дамытуға көмектеседі, әсіресе егер
Компьютер мен оқушының өзара әрекеттесуі қызғылықты процесс, ол
Педагогиканың негізгі козғаушы күші ретінде барлық тәрбиелік әрекеттер
ересек адамдар тәрізді егер оқу нәтижесі ертеңгі күні
Мектептерде аппараттық, телекоммуникациялық және программалық жабдықтар аймағында тәжірибелік
ИКТ-ны практикаға енгізу жолында туындайтын мәселелерге салқын қандылықпен
·
·
·
·
·
Интеллектуальды ұлттық қорларды дамытудың басыңқы бағыттарына бағытталған бағдарламалар
Мұндай процестің маңыздылығы Әкономикалық ынтымақтасу және жетілдіру ұйымына
Жаңа жоспар негізінде әлектрондық оқыту (е-Lеаrning) тұжырымдамасы жатыр,
Осындай жағдайда біз не істеуіміз керек? Біздің білімге
2 ТАРАУ. Қашықтықтықтан оқыту технологиясын ұйымдастырудың дидактикалық негіздері
2.1. Қашықтықтықтан оқыту технологиясын жетілдіру негізінде оқу матералдарына
Қазіргі кезде адамзат дамуының ерекше артықшылығы-ақпараттық өркениетке көшу,
Қоғамды ақпараттандыру Қазақстан дамуының маңызды бағыттарының бірі болып
·
·
·
Осының барлығы жеке тұлғаның ақпараттық мәдениет деңгейінің жоғарылауы
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
Қазіргі қойылатын талапка сай жаңа технологиялар - берілетін
Әсіресе қашықтықтан оқыту технологиясы білім берудің ортасында тұратын
Осымен байланысты қашықтықтан оқыту технологиясын қолданып жүргізілетін білім
2.2. Білім беру мекемелері қызметкерлерінің білімін қашықтықтықтан арттырудың
Білім беру мекемелері қызметкерлерінің білімін қашықтықтықтан арттырудың аймақтық
1. Қашықтықтықтан оқыту курстары
2. Білім беруге бағытталған
3. оқу процесін ұйымдастыру;
Білім беру мекемелері қызметкерлерінің білімін қашықтықтықтан арттыруды ұйымдастыруда
Бір деңгейлі модель
Қашықтықтықтан оқытуды іске асыратын білім мекемесі
Қашықтықтықтан оқытуды іске асыратын коммуникация құралдары
Қашықтықтықтан оқытудың тыңдаушылары
Қажет алғы шарттары:
-
-
-
Қажет алғы шарттары:
-кейс-технологиясын қолдануда CD жеткізу каналы; телефон байланысы;
Қажет алғы шарттары:
- компьютерлер;
- кейс-технологиясын қолдануға байланыс
- әлектрондық почта;
- телекоммуникациялық технологияларда цифрлық байланыс
Бір деңгейлі модельді мына жағдайларда қолдануға болады:
-
-
-
Бұл модельде тыңдаушыға оқу мерзімін өзі анықтауға мүмкіндік
Бұл модельдің кемшіліктері:
-
-
-
Екі деңгейлі модель
Қашықтықтықтан оқытуды іске асыратын білім мекемесі
Қашықтықтықтан оқытуды іске асыратын коммуникация құралдары
Жергілікті жер-лердегі қашықтық-тықтан оқытуды қолдайтын орталықтар
Қашықтықтықтан оқытудың тыңдаушылары
Қажет алғы шарттары:
- оқытушылар, тьюторлар, координаторлар;
- компьютерлер, оргтехникалар, Интернетке шы-ғу құралдары;
- электрондық тасымалдаушы-ларда жазылған қашықтықтық-тан оқыту курстары.
Қажет алғы шарттары:
-кейс-техноло-гиясын қолда-нуда CD жет-кізу каналы-ның, телефон байланысының,
Қажет алғы шарттары:
-
-
-
-телекоммуника-циялық техноло-гияға- цифрлық байланыс каналы (ISDN);
Қажет алғы шарттары:
- компьютерлер;
- байланыс каналдары: кейс-технологияға - электрондық почта;
желілік техноло-гияға- Интернет байланысы,
-телекоммуника-циялық техноло-гияға- цифрлық байланыс каналы (ISDN);
Екі деңгейлі модельде білімді көтеру мекемелерінің жергілікті
Бұл модельді ұйымдастырудың әр түрлі нұсқалары бар: Тьютор
Екі деңгейлі модельдің артықшылықтары:
-
-
-
-
2.3.COMPEТЕNTUM.MAGISTER қашықтықтықтан оқыту жүйесіне қысқаша сипаттама
Бұл жүйені 2005 жылы «ФИЗИКОН» компаниясы ұсынды. Оқу
1. Программалық жабдық орталық серверге орнатылады. Оған
2. Біріктірілген курстар жабық модульдер түрінде емес, әр
3. Оқу процесін жоспарлау және бақылау құралдары, көрсеткіштерді
4. Мұғалім оқу процесін сабақ кезінде, сонымен бірге
5. Мұғалімдер өз оқу материалдары арқылы жүйені толықтыра
2.4. Жоғарғы оқу орындарында қашықтықтықтан оқыту технологиясын ұйымдастырудың
Қашықтықтықтан оқыту бойынша әксперименттік жүйеге 14 оқу орны
2006 жылдан бастап РЦИО қашықтықтықтан оқыту порталы MOODLE
MOODLE білім сапасын арттыруға бағытталған. Жүйенің халықаралық лицензиясы
2.4.1. Л.Н.Гумилев атындағы Евразия ұлттық университетіндегі қашықтықтықтан оқыту
1. Жүйенің өнімділігі мен өткізу қабілетін есептеу
Бір уақытта 120 конференцияны қабылдай алатын
Желінің магистралдық өткізу қабілетін есептеу үшін мына сервистер
2. ІР желісінің жобалануы
Университеттің барлық ғимараттарын байланыстыратын магистралық каналдар оптикалық-талшықты, ал
Жобаланушы желі екі негізгі түйіннен тұрады.
Л. Н. Гумилева атындағы ЕҰУ қашықтықтықтан оқыту жүйесі
ЕҰУ қашықтықтықтан оқыту сызбасы.
2.4.2. Е.А.Букетов атындағы Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті
Қашықтықтықтан оқыту РЦДТО-ның оқытушы Web-порталында MOODLE жүйесінің негізінде
Кейстік технологияға қатысты деректер SQL Server2000 ДББЖ-де сақталады.
Оқу процесіне қатысты деректер MySQL ДББЖ-де
Семестрлік курс 3 модульден тұрады. Әрбір модуль студентке
А) теориялық материал;
Б) форум-семинар, онда маңызды мәселелер мен есептер талқыланады;
В) әдістемелік кеңестер мен тапсыру уақыты көрсетілген практикалық
Г) чат-кеңестер, белгілі бір уақыт мезетінде оқытушы мен
Д) online–тест, нақты уақыт режимінде студентке өтілген материал
Е) әдістемелік кеңестер мен тапсыру уақыты көрсетілген курстық
Ж) әлектрондық аттестациялау ведомосі;
2.4.3. Алматы Экономика және Статистика академиясы
Қашықтықтан оқыту технологиясы бойынша Прометей бағдарламасының талаптары толық
«Қашықтықтықтан оқыту технологиясы» пәнінің күнтізбелік жоспарының үлгісі.
Шаралар
Түрі
Күні
Табыс-тылығы
Бағасы
Бітуі
Қасиеттері
1
2
Курс студенттерін тіркеу. Логика және құпия сөздермен таныстыру.
ҚОТ пәніне арналған сиплабуспен танысыңыздар.
Мекемелік
мереке
семинар
01.09.06
02.09.06
28.08.06
10.10.06
*
*
Жоғарыда айтылғандарды негізге ала отырып, қашықтықтан оқыту технологиясы
2.4.4. Академик Қ.Сатпаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті
Қашықтықтан оқыту жүйесі ActivBoard әлектрондық тақтасы мен ActivStudio
ActivStudio бағдарламасында құралдар панелін жұмыс ортасына және қажеттілікке
ACTIVote мына ішкі жүйелерден тұрады:
·
·
·
·
ACTIVote – нің мүмкіндіктері:
-
-
-
-
-
-
2.4.5. М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникациялар академиясы
Ақпараттық технологиялар мен қашықтықтан оқыту оқу орталығы IР
АТҚО ОО оқытушылары 18 күнгдізгі және 13 қашықтықтық
Олардың ішінде мынадай курстар бар:
·
·
·
·
·
·
Оқу орталығында 4 компьютерлік класс бар, оның екеуі
Қорытынды
Президентіміздің ықпал етуі тарапынан Қазақстан Республикасы орта білім
«Қашықтықтан білім беруді ұйымдастырудың дидактикалық мүмкіндіктері» тақырыбына орындалған
-
-
Оқытудың ауқымды және жергілікті жүйелерін ойдағыдай пайдалана білудің
Қорыта келе айтарымыз, қашықтықтан оқыту жүйесінің рөлі білім
Қашықтықтан оқыту ақпараттық мәдениет деңгейі дидактикалык бағдарламалар білім
АКТ-ны білім жүйесіне енгізуді қолға алатын Республикалық координациялық
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Журнал «Информатика и
2. Журнал «Информатика и
3. Журнал «Информатика негіздері»
4. Журнал «Мектеп» №
5. Қазақстан және ТМД
6. Сайт: www.edu.gov.kz
Мазмұны
Кіріспе.
Қашықтан оқытудың білім саласындағы рөлі ...................................
2
1-тарау. Қашықтықтықтан оқыту (ҚО) технологиясын ұйымдастырудың теориялық негіздемесі
4
1.3.
4
1.4.
5
1.5.
7
1.6.
16
2
19
2.1. Қашықтықтықтан оқыту технологиясын жетілдіру негізінде оқу матералдарына
19
2.2. Білім беру мекемелері қызметкерлерінің білімін қашықтықтықтан арттырудың
21
2.3. COMPEТЕNTUM.MAGISTER қашықтықтықтан оқыту жүйесіне қысқаша сипаттама
23
2.4. Жоғарғы оқу орындарында қашықтықтықтан оқыту технологиясын ұйымдастырудың
23
Қорытынды .........................................................................................
29
Пайдаланылған әдебиеттер .................................................................
30
Я.Онлайн