Мазмұны:
Кіріспе 2
1 ҚР-дағы білім беру жүйесі 3
2 Қазақстандағы жастар мәселесін әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан қарастыру 8
2.1 Білім беру деңгейін көтеру үшін қабылданған мемлекеттік
2.2 Білім беру саласындағы әлеуметтік-экономикалық кемшіліктерді жою мен
2.3 Білімді жастардың болашағы – жоғарғы өрлететін жол
Қорытынды 24
Қолданылған әдебиеттер 25
Кіріспе
Қазақстан Республикасын әлемдік қоғамдастық нарықтық экономикалы мемлекет ретінде
Осы орайда, қоғамдық даму деңгейінің, елдің экономикалық қуаты
Жедел өзгеріп отыратын әлем мен ақпарат легінің ұлғаюы
1 ҚР-дағы білім беру жүйесі
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту. Көптеген дамыған елдер
1 кесте. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту
Жылдар Желі Контингент
2000 1144 135287
2001 1167 146375
2002 1162 153965
2003 1156 160708
Мектепке дейінгі тәрбие жүйесінде 16,3 мың педагог қызметкер
1999 жылы Қазақстанда балалардың міндетті мектепалды дайындығы еңгізілді,
1 диаграмма. Балалардың мектепалды дайындықпен және мектепке дейінгі
Жалпы орта білім беру. Жалпы білім беретін мектептегі
Қазақстанның жалпы орта білімі жалпы білім беретін мектептер
2 кесте.Жалпы орта білім беру
Оқу жылы Мектептер саны Оқитындар контингенті
2000/2001 8109 3043,3
2001/2002 8171 3019,5
2002/2003 8164 3095,6
2003/2004 8260 3026,2
Бастауыш және орта кәсіптік білім беру. Дамыған елдердегі
Кәсіптік бастауыш білім беретін оқу орындарында оқитындардың контингенті
4 кесте. Бастауыш пен орта кәсіптік білім беру
Оқу жылы КМ (КЛ) саны Оқитындардың контингенті Мембюджет
2000/2001 306 88,3 75,4
2001/2002 312 88,1 72,1
2002/2003 312 89,6 82,3
2003/2004 307 98,7 91,3
Жоғарғы оқу орнындарының 41 мың адамды құрайтын профессор-оқытушы
5 кесте. Жоғарғы оқу орнында білім беру
Оқу жылы Жоғарғы оқу орындар саны Оқитындардың контингенті
2000/2001 181 440715 21970
2001/2002 182 514738 25265
2002/2003 173 590982 25465
2003/2004 180 655661 26465
2000 жылы қабылданған «Білім» мемлекеттік бағдарламасын іске асыру
Педагок кадрларды даярлау, кайта даярлау және біліктілігін арттыру.
Педагог мамандықтары бойынша базалық даярлықты оқитындар контингенті 167
2 Қазақстандағы жастар мәселесін әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан қарастыру
Жақында ғана еліміз алғашқы мүше жасын атап өтті.
Атам қазақ «ел болам десең, бесігіңді түзе» деген
Сонымен қатар, нарықтық жағдайда кез келген өндірістік, әлеуметтік
Өкінішке орай, кейбір шенеуніктер ел жағдайын өзінің отырған
Бұл мәселенің шешуін басқа деңгейде, жергілікті жағдайда қарастырып
Қалалық әкімшілік жанындағы Орта және шағын кәсіпкершілікті қолдайтын
Бұл жобаны, тапсырыс берушілер үшін де артықшылығы бар.
Тағы бір артықшылығы, бүкіл дүниеде үрей туғызып отырған
Әсіресе, ұлттық және мемлекеттік жоғарғы оқу орындарында білім
Сол оқу орындарының көптеген алаңдар мен бөлмелерін, шеберханалары
Сол себепті осындай жоғарғы оқу орындарын басқару және
Ол үшін сол жоғарғы оқу орындарындағы барлық мүмкіндіктер
Егерде осындай талап қойылып оның атқарылуы қатаң бақылауға
2.1 Білім беру деңгейін көтеру үшін қабылданған мемлекеттік
Нұрсылтан Әбішұлы халыққа арнаған биылғы үндеуінде әлемдік білім
Айталық білім берудегі сапа деңгейін айтарлықтай көтеру үшін
Нақты дәлел ретінде айтар болсақ, ұжымның ғылыми әлеуетінің
«Петро Қазақстан Құм көл Ресорсиз» компаниясы мен облыс
Болашақ орта класс өкілдерін қоғам қажетіне сай тәрбиелеу
Бұл жағымды жаңа әдіс арқылы студент жастарды
Биылғы Жолдаудың ерекшелігі – Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуын әлемдік
Қазақстанның Орталық Азияда ұлтаралық келісім ұйытқысы ретінде танылып,
Елбасы Жолдауы отаншылық рухқа толы оптимизімге шақыратын терең
Қазіргі кездегі білім беру саласындағы қатынастарды реттейтін құқықтық
1991 жылы қабылданған Қазақ КСР-і заңының кейбір нормаларының
Ендігі кезекте ҚР президентінің үкімімен бекітілген мемлекеттік жастар
Осы тұжырымдаманың төртінші бөлімінде жастардың құқықтары мен бостандықтарының
Ал жастардың әлеуметтік-экономикалық, саяси, жеке құқықтарын қамтамасыз ету
Жастар ретінде ҚР-да жаңа заңның жобасы бойынша 14-пен
Ол заңның қабылданғанына он жылдың жүзі болыпты. Тәуелсіздігіміздің
2.2 Білім беру саласындағы әлеуметтік-экономикалық кемшіліктерді жою мен
Нарықтық экономика заңдылықтары елімізде терең тамырланған кезінде қазақстандық
Жоғарғы оқу орны 1995-2000 жыл арасындағы салыстырмалы өзгеріс
Жастардың алдындағы аса маңызды сын таңдау еді. Сондықтан
Жастардың заңгер мамандығын 20,2%, экономистер мамандығы 14,2%, банк
Сонымен жоғарыда аталған көптеген шешілмеген мәселелер жас азамттардың
Бұл жайттар қанша уақытқа дейін жалғаспақ бұндай мәселелерді
2 диаграмма. Жастардың мамандық таңдау деңгейі (сұраққа жауап
1 – заңгер
3 – банк қызметкері
5 – ЭВМ операторы
7 – дәрігер
9 – мұғалім
Білім беру салаларындағы бағдарламалаларда білім беруді ақпараттандыру және
Қашықтан оқыту спутниктік арнасына республиканың алты облысының 717
Сонымен қатар, ақпараттық және комуникациялық технологияларды дамыту және
Қазақстанда әр компьютерге жалпы білім беретін мектептердегі 54
2004 жылдың басында Ұлыбританияның орта мектептерінде бір компьютерге
Қазіргі таңда интернет желісіне қосылуға Қазақстан мемлекетінің 24%-ғана
Кәсіптік мектептер мен колледждерде бір компютерге тиісінше 30-35
Жоғарғы білім беру деңгейінде ақпараттық жүйемен келісілген интерфейсі
Жекеленген жоғарғы оқу орындары оқудың технологиясын еңгізгенде кейбірінде
3 диаграмма. Интернет жүйесіне қол жеткізген мектептер саны,
1 – Ақмола;
3 – Алматы;
5 – Шығыс Қазақстан
7 – Батыс Қазақстан;
9 – Қызылорда;
11 –Маңғыстау;
13 – Солтүстік Қазақстан;
15 – Алматы қаласы;
Білім беруді қаржыландыру. Еліміздегі экономикалық жағдайдың тұрақтылығы
Білім беруге арналған мемлекеттің шығыстары абсолютті артып қана
Оқу жетістіктерін тәуелсіз сыртқы бағалау жүйесі: ұлттық бірыңғай
Дегенмен білім берудің барлық деңгейлерінің сапасын бақылаудың және
Білім беру ұйымдары қызметінің сапасын бағалау көрсеткіштері мен
6 кесте. Білім беруді қаржыландыру
2000 2001 2002 2003 2004
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту 2975 3322 3880
Жалпы орта білім 60007 67224 81744 98906 124979
Кәсіптік бастауыш білім беру 2693 3018 3910 5299
Кәсіптік орта білім беру 2662 2528 2989 3595
Жоғарғы және жоғарғы оқу орнынан кейін білім беру
Басқада бағдарламалар 4959 17640 14671 24505 33547
Жиынтығы 81416 103076 118977 149521 191315
ІЖӨ-ге % 3,1 3,1 3,2 3,4 3,8
Білім беру сапасын басқару компаненттері бытыраңқы жұмыс істейді.
Білім және ғылым министрлігінің қолданыстағы статистикалық жүйесі қазіргі
Жаңа жүз жылдықтың басында елдегі экономикалық ахуалдың жақсаруы,
Келеңсіз құбылыстарды болдырмау, түбегейлі ұйымдық, құрылымдық өзгерістер, білім
Білім берудегі қаржыландыру көздері мен қажетті ресурстары (7
7 кесте. Мектептік қаржыландыру көздері
2005 2006 2007 2008 2009 2010 Барлығы
Республикалық бюджет 23379,8 34036,9 32150,8 26216,8 29484,4 30501,1
Жергілікті бюджет 18022,4 19477,3 21705,1 31552,5 32115,6 32169,3
Мемлекеттік бюджет 41402,2 53514,2 53855,9 57769,3 61600,0 62670,4
Бағдарламаны 2006-2010 жылдары қаржыландыру көлемі тиісті қаржы жылына
2.3 Білімді жастардың болашағы – жоғарғы өрлететін жол
Кез келген жас өркен жоғарыға өркендеу үшін оның
Біздің жастардың жоғарғы оқу орнын бітіріп, белгілі маман
ҚР жас азаматтарының қазіргі транзиттік кезеңде еңбек нарығында
Сонымен статистикалық мәліметтерге талдау жасап көрелік. Ақы төленетін
Еңбек нарығындағы қатар бәсекелестік жағдайында жастарды жұмыссыздық мәселесі
Жұмыссыз жастарды әлеуметтік қолдаудың тағы бір белсенді нысаны
2000 жылдың 1 жарты жылдығында ауылды жерлерде жас
Осыған ұқсас әр түрлі мәселелер, әсіресе, жұмыс орындарының
Қорытынды
Сонымен жоғарыда айтылғанды қорыта келетін болсақ, ҚР білім
Біз келешекте сол алдыға қойған мақсаттарға жетіп, қиыншылықтар
Бірақ оған ең басты мемлекет қолдауы мен біздер
Мемлекет деңгейін көтеретін біз болашақ жастармыз сондықтан да,
Қолданылған әдебиеттер
«Жастар болашағы маңызды мәселелердің бірі»; Ембергенов Қ.С. Қазақстан
«Жастар құқығын қорғау»; Егеменді Қазақстан; 10 қаңтар, 2005
«Білім беру деңгейінің көрсеткіштері»; Ембергенов Қ.С. Қазақстан заман;
«Білімді жастардың болашағы – жоғарыға өрлететін жол»; Орталық
«Жастар біздің болашағымыз»; Егеменді Қазақстан; 14 қыркүйек, 2005
«Молодеж в современном мире»; Деловая неделя; 20 марта,
Энциклопедия социальной работы. Т. 1-3. – м., 1993г.
Гершунский Б.С. Философия образования для ХХІ века. –
Кларин М.В. Инновации в мировой педогогике. – Рига,
Оброзование в мире на пороге ХХІ века. –
Гусинский Б.С. Образование личности. – М., 1994 г
Иванов С.П. Современное образование и психологическая культура педагога.
«Жастар бостандығы мен құқығы»; Заң газеті; 25 наурыз,
2