МАЗМҰНЫ :
І. Кіріспе ..................................................................................................... 3
ІІ. Негізгі бөлім
Экономикалық ой және инвестиция ........................................... 4
Қазақстанның инвестициялық саясаты ...................................... 9
Тікелей шет ел инвестициялары ................................................ 17
Инвестициялық қорлардың бөлінуі............................................. 20
ІІІ. Қорытынды ........................................................................................... 27
Қолданылған әдебиеттер тізімі................................................................ . 28
КІРІСПЕ
Инвестиция - пайда табу, дивиденд алу не
Күрделі қаржыны жұмсау орнына байланысты инвестиция:
ішкі (өз елінде пайдаланатын), сыртқы (шет елге шығарылатын)
сыртқы инвестиция тікелей және портфельді (қаржынды) болып бөлінеді.
Инвестицияны акционерлік және сақтандыру ұйымдары, сауда банктері, инвестициялық
1. ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОЙ ЖӘНЕ ИНВЕСТИЦИЯ
Бүгіндері дүние осыдан жиырма жыл бұрынғымен салыстырғанда, танымастай
Бұрын шет елдің қаржы салушыларын инвестор қабылдай қоймайтындар,
Қабылдайтын елдердің экономикасы үшін қаржыны келтіру, айтарлықтай кепілдлік
Жаңа технологияны әперу.
Халықаралық корпорация әдетте аса ірі, ең дамыған өндірістің
Халықаралық корпорацияны қабылдаушы елдердің индустриялық базасының дамуы баға
Жұмыс ортындарын жасау.
Экономикасы өтпелі елдердің жағдайында адамдардың жұмыспен қамтылмауы, немесе
Экспорттың жетілдірілуі.
Шетелдік инвестиция көбіне көрші елдердің базарларынан халықаралық корпорацияның
Нақ осы ойлар дамып келе жатқан елдерді өздерінің
Шетелдік инвестицияға тікелей тиым салудан басқа да көптеген
Бұл секілді саясат ұлттық өнеркісіптің гүлденуіне қол жеткізе
Инвестор өзіне қабылдауға әзір инвестициялық мақсаттар мен тәуекел
“Елдер қоры…” былайша айтқанда, жекелеген елдердің экономикасына салынатын
Инвесторлар бұл қормен қуана-қуана пайдаланады. Соңғы жылдары осындай
2. ҚАЗАҚСТАННЫҢ ИНВЕСТИЦИЛЫҚ САЯСАТЫ
Инвестициялық саясаттың әлеуметтік-экономикалық салдарын ескере отырып, Қазақстан экономиканың
үкіметтік несиелер мен кепілдемелерді шектеу (өйткені үкіметтік несие
Мұндай жағдайда елге келіп жатқан шетел инвесторларын көбейтуге
тікелей шетел инвесторлары донордың ұзақ мерзімдік мүдделерінің жүзеге
донордың өндірістік процесті басқаруға қатысу мүмкіндігі болуы тиіс;
елеулі көлемде қаржылық ресурстардың ағылып келуін қамтамасыз етеді,
тікелей шетел инвестициялары іскерлік және шаруашылық белсенділікті қамтамасыз
Мұның барллығы Үкіметтің орта мерзімдік инвестициялық бағдарламасын қабылдау
біріккен және төл кәсіпорындарды құру;
шетел компанияларының басқаруына объектілерді беру;
акционерлеу жолы арқылы кәсіпорындарды жекешелендіру процесіне донорлардың қатасуын
банктік мекемелерді инвестициялу.
Қолданылатын бағыттар сипатында елеулі өзгерістер болуда:
Біріккен кәсіпорындардың делдалдық-өткізу және сатып алу қызметі салаларында
1997 жылы қызмет етіп жатқан біріккен кәсіпорындардың жалпы
Бір кеңістіктегі серіктестердің мүдделері, өндірістік міндеттер сияқты, өнімді
Қазақстан Республикасы экономикасына тартылатын айналым капиталының ұлғаюы жеке
Оның өрістеуі белгілі мөлшерде төлем төлемеу дағдарысы сияқты
Дегенмен, бірқатар жағымсыздықтар да кездеседі, олар республиканың экономикалық
Олар мыналар:
Бұрынғысынша донор үшін өте тартымды болып табылатын мұнай-газ
Шетел инвестицияларын осылайша орналастыру шетел инвесторларының (темекі, кондитерлік,
Шетелдік тікелей инвестициялар құрылымында үлкен үлесті – несиелер,
Фирмааралық несиелерді қолдану, сонымен бірге бас компаниядан қаржылану
Мысалы, әлемдік тәжірибедегі шынайы салым жоспарланған инвестициялар сомасыныың
Соңғылар тікелей де, жанама да табыстардың елден негізсіз
Ел экономикасындағы өңдеуші емес, шикізат салаларын инвестициялау теріс
Бұл жағдайда кеден арқылы шетелге өнімнің едәуір көллемінің
Шетелдік инвестициялаудың басқа формаларын салыстырғанда, тікелей инвестициялар ағымын
Бүкіл әлемдік тәжірибедегідей, Қазақстан Республикасына тікелей шетел инвестицияларын
Қазақстандағы объектілер басқаруға өте тиімді жағдайларда беріледі: әлеуметтік
Сонымен бірге, белгілі бір өндіріске салынған инвестициялар кейінгі
Ақпараттық нарықтардың құрылмағандығы – шетелдік басқаруға өту шарасының
Нәтижесінде, 1996 жылғы қарыздарды өтеу, еңбек ақыны дер
Барлық елдердегі сияқты, Қазақстандағы инвестициялық процестің гүлденуі макроэкономикалық
Олардың біріншісіне мынаны жатқызуға болады: яғни жинақталатын ресурстардың
Бұл жағдайды ұлттық банктік жүйенің жеткілікті түрде дамымауы
Екіншіден, Республика көлемінде тиімді инвестициялық жобалар түріндегі төлем
Үшіншіден, банктердің, клиенттердің қаржылық жағдайының төмен деңгейі; мемлекеттік
Төртіншіден, төлемдер дағдарысы жағдайындағы қарыздардың сақталуы бұрынғысынша айналым
Бесінше – жүктемеленбеу жағдайында тұрған өндірістік салының негізгі
Алтыншы – тиісті әдістердің болмауы негізгі капиталдың теңбе-теңсіз
Осының салдарынан амортизациялық төлемдер мен ішкі жалпы өнім
Көптеген экономистер мемлекеттік басқаруды аз талап ететін саясаттардың
Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, соның ішінде Азия-Тынық мұхиты
Ұзаққа созылған өндірістік құлдырау, инфляцияның жоғары деңгейі –
Инвестициялық белсенділікті қамтамасыз ететін алғашқы себептер қатарына мыналар
Айналым капиталының инфляциялық құнсыздануы, экономикалық байланыстардың үзілуі, несиелерді
Мұндай жағдайларда инвестициялық құлдырау материалдардың да, өндіріс құралдарының
Экономикалық жағдайдың ауырлығы халық шаруашылығының бірқатар салаларын, ең
КСРО кезінде де көрініс тапқан техника мен құралжабдықтарды
Елдегі қаржылық, несиелік жүйелер мен оның институттарының дұрыс
Мемлкеттік меншікті жекешелендіру процестерінің кезеңдері іс жүзінде меншік
Қазақстан Республикасының инвестициялық саясатын дамытушы елдер тәжірибесімен салыстыра
Өйткені Қазақстанда жүргізілген 4 кезең төмендегідей нәтижелерге әкелді:
Реформалаудың бірінші кезеңі – инвестициялық жекешелендіру қорының (ИЖҚ)
Екінші кезең - жекешелендіру процестерінің белсенді жүруін және
үшінші кезең - жекешелендіру процесінде республикалық нарықта шетелдік
Тиімді инвестициялық саясаттың жоқ болуы “өсу нүктесі” болып
Бұл кездегі тауар өндірушілердің жаппай банкротқа ұшырауы шетел
Қазақстандағы саны 1300-ден астам біріккен кәсіпорындар жаңа, яғни
Экономиканың қазіргі кездегі төртінші кезеңге енуі еңбек бөлінісінің
3. ТІКЕЛЕЙ ШЕТ ЕЛ ИНВЕСТИЦИЯЛАРЫ
Шет ел компаниялары мен мемлекеттер басқа елдермен тікелей
Қабылдаушы-елдердің жергілікті қор биржаларынан осы компанияның акцияларын компанияларға
Қабылдаушы-елдер фирмаларымен лицензиялық келісім. Халықаралық корпорация жергілікті фирманың
АҚШ-тың сауда палатасы өз құрамына кіретін компаниялардың материалды
Жергілікті базардың мінездемсесі. Базардың тартымдылығы мен халықаралық корпорациялардың
Базардың арзаншылығы. Жергілікті базарды қамтамасыз ететін, немесе оған
Валюталық хауіп. Жергілікті валютаның құны өзінің негізгі !әлемдік
Қаржының қайта оралуы. Инвесторлар қабылдаушы-елден инвестрленген қаржының шығарылу
Интеллектуальды меншік бұл компанияның метериалдық емес (мысалы зерттеу)
Сауда саясаты. Сауда саясаты қабылдаушы-елдердің эксопрттық-импорттық операцияларының бағасына,
Лицензиялық процедуралар алушылардан заттарды оңай түсіру үшін өте
Макроэкономиакалық саясат. Үкіметтің экономикалық саясаты – инвесторлардың сенімділігін
4. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ҚОРЛАРДЫҢ БӨЛІНУІ
Инвестициялық қорлар – жеке және ұжымдық тұлғалар ақша
Кәсіби басқару – акцияларды таңдау процедурасы мен қор
Диверсификация – портфельді басқаруда диверсификация қауіптілікті төмендетеді. Бірақ
Шығындарды төмендету – көп санды ұсақ инвестицияны бір
Сенімділік – барлық елдерде іс жүзінде инвестициялық қорлар
Инвестициялық қорлар бағалы қағаздар нарығына оң әсерін тигізеді.
Өзара инвестициялық қорлар - бұл ашық инвестициялық
Инвестициялық компаниялар – бұл жабық инвестициялық қорлар, акционерлер
Инвестициялық қорлар типі қорлардың жарғысында көрсетілуі керек. Инвестициялыққорлардың
Жарғылық капиталдың мөлшері өзара инвестициялық қорлар (ӨИҚ) үшін
инвестициялық қордың еншілес кәсіпорындарын құруға және осы қордың
алты айдан артық мерзімге қарыз қаражаттарын тартуға;
инвестициялық қорлардың акциясы бойынша табысты, сонымен қатар портфельдегі
бағалы қағаздардың портфелінде өзара қорлар үшін 10% және
инвестициялық қорлардың , аффилирлендірілген тұлғалардың, өздерінің кастодиалдары мен
меншік акцияларды сату және сатып алудың пирамидалық жүйесін
таза активтердің 10%-нан артық мөлшерде кепіл зат мәмілесін
Портфельді басқару – бұл инвестициялық қорлардың инвестициялық декларациясына
Қаржы нарығының ажырамас бөлігінің бірі бағалы қағаздар нарығы
Эмитенттер – бұл нақты өндірістік немесе әлеуметтік жобаларды
Бағалы қағаздар акциялар, облигациялар, туынды бағалы қағаздар, сонымен
Мемлекеттік бағалы қағаздар – бұл Қ.Р. Үкіметі мен
Қазіргі уақытта Қаржы Министрлігі мемлекеттік ішкі заемнің ұлттық
Муниципалдық бағалы қағаздар – бұл жергілікті атқарушы органдардың
Кооперативтік бағалы қағаздар – субъектінің заңға сәйкес жарғылық
Инвесторлар – ұзақ мерзімді пайдаланылатын активтер құру, өз
Егер эмитенттер – меншік және айналысатын қызметімен сала
Жеке инвесторлар, яғни жеке және заңды тұлғалар;
Институттандырылған инвесторлар, яғни қаржы институттары, инвестициялық және мемлекеттік
Инвестициялық мақсаттарын шешуге байланысты төте және портфелдік инвесторларға
Венчурлік инвесторлар – қауіпті тәуекелге байланысты және тез
Төте (тура) инвесторлар - белсенді басқару және
Портфельдік инвестициялар – қауіпті тәуекелдік жағдайында өте жоғары
Инвестициялар – бұл ұйымның табыс алу (мысалы, сыйақы(мүдде),
Инвестициялар үлестік және борыштық бағалы қағаздармен берілу мүмкін.
Операцияларды есепке алу және инвестицияның қолда бар болуы
Бухгалтерлік есеп стандартының инвестицияларды иелену мерзімдері туралы ақпараттарды
Борыштық бағалы қағаздар әдетте облигациялармен, қазынашылық вексельдермен, депозиттік
Облигация – эмитенттің инвесторлар арасында орналастырылған қарыздың түрін
Ұйымның иелігіндегі бағалы қағаздардың жиынтығы инвестициялық портфель деп
Қысқа мерзімді инвестициялар тез өткізілуі мүмкін және бір
Субъект өзінің есеп саясатында инвестицияны бағалау әдісін және
Кез-келген қаржылық инвестицияны есепте сатып алу құнымен
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта айтқанда, біздің жұмысымыз бен демалуымызға қажетті қатынас
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Кэмпбел Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю «Экономиксң, том
Борисов Е. Ф. «Экономическая теорияң Москва, 1998
Самуэльсон П. А. «Экономикаң, том 2, Москва, 1992
27