Мазмұны
Кіріспе
1. бөлім Банктік менеджменттің теориялық негіздері және оның
Коммерциялық банктегі қаржы менеджментінің экономикалық маңызы және рөлі
Коммерциялық банк қызметін қаржылық талдаудың объективті қажеттігі
. бөлім Коммерциялық банк қаржысын банк
Банк балансына қаржылық талдау жүргізудің тәртібі және оны ұйымдастыру
Банк активтерін және пассивтерін талдау
Банк тәуекелдерін басқару және оның өтімділік тәуекелін талдау
3. бөлім Коммерциялық банкте қаржы менеджментін жетілдіру мәселелері
3.1 Коммерциядық банктердің қаржы тұрақтылығын басқаруды жетілдіру жолдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Банк жүйесі- нарықтық экономиканың ең маңызды бөлінбейтін құрамдас құрылымдарының
Банктің басты қызметі - елдегі ақша қаражаттарын жиыстыру және
Сонымен қатар, банктер ел экономикасындағы ақша айналымының барлық құралдарының
Банктің қаржылық менеджменті банктің белсенділігін қамтамасыз етуге бағытталынады және
Сонымен қатар, соңғы 7 жыл ішінде елдегі коммерциялық банктер
Осы орайда, дәл осы процесстерді ашу, қаржыны басқаруды
Банктің қызметі ұдайы өзгеріп отыратын жалпы экономикалық және әлеуметтік-саяси
Қазақстан Республикасының «Банктер және банктік қызмет туралы» заңына сәйкес
Нарықтық экономика жағдайында коммерциялық банктер-өз клиенттеріне әртүрлі қызмет көрсететін
Дипломдық жұмысымның бірінші бөлімінде Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің
Екінші бөлімде «Банк Каспийский» АҚ-ның балансы материалдары негізінде банктің
Үшінші бөлімде банктің қаржы менеджментін жетілдіру жолдары қарастырылған.
Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты - қаржы менеджментін, соның
1 тарау Банктік менеджменттің теориялық негіздері және оның
1.1. Коммерциялық банктегі қаржы менеджментінің экономикалық маңызы және
Коммерциялық банк - бұл қоғамдағы экономикалық және саяси өзгерістерге
«Коммерциялық банк» термині банк ісінің ертеректегі даму кезеңінде, банктердің
Коммерциялық банктердің тұрақтылығының проблемасы болып Қазақстан Республикасы экономикасының тұрақтылығы
Коммерциялық банктердің тұрақтылығына әсер ететін факторлар:
Әлеуметтік-саяси жағдай, яғни үкімет тұрақтылығы, оппозиция әсері, әкімшілік-территориялық мамандықтың
Жалпы экономикалық жағдай-экономиканың нақты секторының потенциалы, өндірістік күштердің жаңартылуы,
Қаржы нарығындағы жағдай, яғни банктік салымдардың пайыздық мөлшерлемесі, ақша
Несиелік ұйымның ішкі тұрақтылығы-банк стратегиясы мен миссиясы, кадрлардың кәсіби
Коммерциялық банктің тұрақтылығына әсер ететін ішкі және сыртқы факторлар:
Әлеуметтік саяси жағдай.
Үкімет тұрақтылығы Әкімшілік териториялық мамаңданудың тұрақтылығы.
Оппозиция-ның әсері Курс-тың
Түзе-тілуі Саяси бағдар Әлеуметтік тұрақтылық
Жалпы экономикалық жағдай
Нақты экономикалық сектордың потенциалы. Тауар өңдірушілердің бәсекелестік қабілеттіілігі Капиталдың
Өңдіріс күштерінің жаңартылуы Елдің төлем балансы қалдығы Инвестициялық
Несиелік мекеменің ішкі тұрақтылығы
Капитал жеткілік-
тігі
Кадрлар-дың мамаңда-нуы Банк миссиясы және стратегиясы
Банк менеджменті-нің сапасы
Коммерциялық банктің тұрақтылығы сипаттамасын жалпы қарау үшін қның жалпы
Коммерциялық банктің капитал тұрақтылығы. Бұл банктің меншікті капитал мөлшерімен
Коммерциялық банктің коммерциялық тұрақтылығы, яғни мемлекетпен қарым-қатынас байланысының
Коммерциялық банктің функционалдық тұрақтылығы:
Коммерциялық банк қызметінің шектелген шеңберде мамандандырылуы;
Банк қызметінің нығаюы немесе әмбебаптануы;
Коммерциялық банктің ұйымдық-құрылымдық тұрақтылығы:
Банктің ұйымдық құрылымы және оны басқару банктің мақсаты
Коммерциялық банктің қаржылық тұрақтылығы: Бұған банк іс-әрекеті жағдайының қаржы-экономикалық
Банктік менеджмент-жалпы стратегиялық және тактикалық жоспарлаумен, реттеумен, банктік іс-әрекетті
Банктік менеджментті қаржы менеджментіне және қызметкерлерді басқаруға бөлу коммерциялық
Кесте 1.1
Банктік менеджменттің қызметі
Қаржы менеджменті Қызметкерлерді басқару
1.Активтер мен пассивтерді басқару
2.Өтімділікті басқару
3.Меншікті капиталды басқару
4.Қарыз капиталын басқару
5.Банктік тәуекелділікті басқару
6.Несие қоржынын басқару
7.Банк ішіндегі бақылауды ұйымдастыру 1.Әкімшілік ұйымдастыру жүйесі және
2.Қызметшілерді таңдауды ұйымдастыру
3. Қызметшілерді дайындауды ұйымдастыру
Банк-жеке және қарыз капиталын басқаратын ұйым.Бірақ капиталды әлеуметтік-экономикалық процестердің
Банктік менеджменттің міндеті
Міндеті Шешілетін міндеттің мазмұны
1 2
Банктік саясат
Банктік маркетинг
Банктік өнімдерді құру
Клиенттерге қызмет көрсету, қызметтерді сату, банктің клиенттік базасының құрылуы.
Экономика және қаржы
Ақпараттық қамтамасыз ету
Әкімшілдік
1.Негізгі міндеттерлің мазмұны
2.Кешенді бағдарлама мен жобаны өңдеу
3.Банк іс-әрекетін басқару әдістемесін өңдеу
4.Банкті дамыту саясатымен байланысты банктің ұйымдық құрылымын өңдеу.
5.Банктің қызметшілерін басқару стратегиясы.
Қызметші жұмысын ұйымдастыру.
Қызметшіні ынталандыру.
1.Нақты нарықты таңдау.
2.Банктік қызметті дамыту үшін ұзақ және қысқа мерзімді мақсаттарды
1.Клиенттерге қызмет көрсету үшін жаңа банктік технологияларды енгізу.
2.Банк клиенттерінің қажеттілігін қанағатандыру үшін банк іс-әрекеті процесінде ақша
1.Банктік қызметтің жаңа нарығын жаулап алу. Бәсекелестікті нығайту, банктің
2. Пайда табу.
1.Капитал өсімі
2.Өтімділікті және пайданы басқару
3.Банк дамуының тұрақтылығын қамтамасыз ету.
4.Банк шығындарын басқару.
1.Қаржы операциясын жоспарлау жүйесі
1.Банктің даму стратегиясын таңдаумен байланысты қызметшінің мамандығы.
Банктік менеджменттің жүйесі:
Банк іс - әрекетін бағдарламалау-банк іс-әрекетінің мақсатты бағдарламасының құрылуы.
Банк іс-әрекетін жоспарлау-несие ұйымының мақсатына сай сандық параметрлерді өңдеу.
Ақпараттық қамтамасыз ету-банк клиенттерімен жасалған алғашқы құжаттар.
Экономика және қаржы-банк бағдарламасының орындалу дәрежесін бағалау.
Технология-функционалды технологиялық құжаттарды өңдеу
Маркетинг-сыртқы ортаның қажеттілігін анықтау
Әкімшілік-бақылау қызметі
Кеңес беру және сарап (экспертиза)-сыртқы ортаның басқару әсерімен байланысты
Қамтамасыз ету – материалдық-техникалық және кадрлық қамтамасыз ету
Паблик-рилейшнс – ақпараттық зерттеуді қамтамасыз ету, жарнама.
Банк өзінің экономикалық табиғаты бойынша қаржы делдалы болып табылады,
Банктік менеджмент – коммерциялық банктің өз функцияларын атқару процесін
Қаржылық қорды жасауды және оны тиімді пайдаланудың жан-жақты әдістері
Қаржылық менеджменті:
Активтер мен пассивтерді басқару
өтімділікті басқару
Жеке капиталды басқару
Қарыз капиталын басқару
Банктік тәуекелділікті басқару
Несие портфелін басқару
Банкілік ішкі бақылауды ұйымдастыру
Қызметкерлерді басқару
Ұйымдастыру жүйесі мен еңбек ақысын администрациялау
Қызметкерлерді іріктеу мен орналастырудың ұйымдастырылуы.
Қызметкерлерді дайындау жүйесінің ұйымдастырылуы
Банктардің алға қойған мақсаттары да маңызды орын алады.
Қазіргі уақытта кеңінен қолданылып жүрген «қаржы менеджменті» деген сөз
Коммерциялық банктердің қаржы делдалы сияқты ақша ағымын басқаруы
Коммерциялық банктердің жұмыс істеу процесстері микроэкономикалық факторлар мен
Қазіргі уақытта мұндай байланыс өте тұрақты, 1-ші топтағы өнім
Шетел банктерінің тәжірибелері қызықты. Бірақ шетелдік қаржы жүйесінің Қазақстанның
Қаржылық менеджменттің өзіндік ерекшелігіне несие банктік жүйенің экономикалық процестердегі
Коммерциялық банктегі қаржылық менеджмент – бұл ақша ресурсын пайдалану
Банктер әрқашанда нарықтың жаңа қажеттіліктерін қанағаттандыру керек, банктік емес
Қаржы – экономикалық көрсеткіштер (ҚЭ)
Ұйымдық құрылым (ҰҚ)
Функционалды – технологиялық құрылым (ФТ)
Бұлардың байланысын былай көрсетуге болады: ҚЭ→ҰҚ→ФТ
Банктік менеджмент қаржы – экономикалық, ұйымдық және технологиялық
Банктік менеджмент
Коммерциялық банктегі қызметшілерді басқару
Коммерциялық банктегі қаржы менеджменті
Банктегі қаржы операциясын жоспарлауды және өткізуді қамтамасыз ету мақсатымен
Адам капиталын басқару; қызметшілердің инновациялық потенциялын дамыту
Қызметшілерді әкімшілік басқару;қызметшілерді жинау, еңбекақыны ұйымдастыру, банкте қызметшілерді оқытуды
Қазіргі уақытта Қазақстанда коммерциялық банктердегі қаржылық менеджментіндегі ерекшелік –
Коммерциялық банктегі қаржылық менеджменттің іс-қимыл объектісі – банктің қаржы
Коммерциялық банктегі қаржылық менеджменттің мақсаты – банктің қаржы операциясын
Коммерциялық банктің тұрақтылығына әсер ететін параметрлер келесі 1.3. кестеде
1.3. кесте.
Қызметтер тәртібінің параметрлері
Берілген параметрлер Қызметтер тәртібі
Банк пайдасын максимизациялау
Банк өтімділігінің максимизациясы
Пайда мен өтімділіктің тепе-теңдігі Төменгі мөлшердегі өтімділік нормативі
Пайда мөлшері
Нарықтық табысты қамтамасыз ететін пайда мөлшері
Коммерциялық банктердегі қаржы менеджменті екі жүйеден тұрады.
Басқарылатын жүйе немесе басқару объектісі
Басқарушы жүйе немесе басқару субъектісі
Коммерциялық банктің қаржы менеджментінде басқару объектісінің негізі болып ақша
Коммерциялық банктің қаржы менеджментінде басқару субъектісінің негізі болып банк
1.3. суретте коммерциялық банктің тұрақтылық негізінде басқару схемасы айқын
1.3. суретке түсініктеме.
Басқару объектісі – банк клиентурасының ақша қаражаты. Бұл процестің
Коммерциялық банктегі қаржы менеджменті
Қаржы тұрақтылығы
Ұйымдық тұрақтылық
Функционалдық тұрақтылық
Коммерциялық тұрақтылық
Капитал тұрақтылығы
1.3. суретте тұрақтылықтың бес блогы көрсетілген, олар өз кезегінде
Банктің қаржы тұрақтылығы
1.Банктің қаржы экономикалық нормативі қызметі негізінде банкті бағдарламалау (сыртқы
Банктің ұйымдық тұрақтылығы
1.Банк қызметін жоспарлау маркетингтік стратегиясы. 2.Банктің ұйымдық құрылымы.
Банктің функционалды тұрақтылығы
1.Банктің мамандануы. Банктің әмбебаптығы
Банктің коммерциялық тұрақтылығы
1.Банктің өнім саясаты және банк өнімдерін функционалды-технологиялық қолдану. Клиенттің
Банктің капитал тұрақтылығы
11.Банктің несие-инвестициялық саясаты. 12. Банктің қор эммисиялық саясаты.
Қаржы менеджментінің мақсаттарын іске асыру үшін коммерциялық банктің негізгі
Стратегиялық жоспарлау – болашақтағы қаржылық міндеттерді анықтау және іс-шаралар
Үлгілеу (моделирование) – ақпараттарды дайындауда, сонымен қатар басқару объектісінің
Оперативті жоспарлау – ағымдағы қаржылық міндеттерді тиімді анықтау тәсілі
Мониторинг – қоршаған орта және басқару объектісінің жағдайы туралы
Диагностика – объект жағдайын мінездейтін параметрлердің ағымдағы мәндерінің сәйкестігін
Басқару мақсаты – басқару объектісінің сенімділігін қамтамасыз ету.
Коммерциялық банктердегі бизнес-стратегияны жоспарлау кезеңдері:
Банктің микро және макро орталарын оқыту – банктің бизнес-стратегиясының
Әр жағдайдағы анализ.
Мақсаттар мен міндеттердің қайта құрылымы
Банктің басты мақсаттары мен тапсырмаларын жоспарлау
Банк бағдарламасын құрастыру
Несие беру ұйымдарының күнделікті есебіндегі ортақ стратегиясындағы банктің барлық
Алға қойған мақсаттарды жүзеге асырудың жолдарын бөлініп алған және
Қаржылық мақсаттардың қайтадан құрылуы.
Басқарудың барлық деңгейіндегі банктің басқару жүйесінің (эндогенді және экзогенді)
Банк құрылымының бейімделу жобасын жасау.
Банктің кадр саясатын жоспарлау.
Іс-қағаздардың функционалды-технологиялық құрастырылуы
Технологиялық бақылау және базалық іс-қағаздарының банктің бизнес-стратегияларындағы қызметі жайлы.
Бюджетті жоспарлау.
Банктің бизнес-стратегиясы жоспарларын жинақтау.
Осыдан коммерциялық банктегі қаржы менеджментінің ерекше тармағы тарайды.Ол банктің
«Банк операциясы» түсінігінің «банк өнімі» және «банк көрсететін қызметі»
Пассивтік операциялар – банктік қызметті көрсету үшін ақша ресурстарын
Активтік операциялар – ағымдық кезеңде және болашақта табыс табу
Делдалдық операциялар – комиссиондық сыйақы үшін клиенттерге қызмет көрсету.
Банктің делдалдық операциясы және оның қысқаша мазмұны 1.5. суретте
Банк операциялары
1.5. Банк операциялары
Банк операцияларын бөлшектеп қарастырайық.Ол үшін «банк үштігі» деген жаңа
«Банк үштігі» бұл үш түсініктің сәйкестігі, яғни «өнім –
Технология = (Материал + Инструмент + Іс-әрекеттер жиынтығы) →Қажеттілікті
Клиенттерге банк технологиясымен қызмет көрсету = (Клиенттердің қажеттілігі +
Үштіктер Өнімдер+Операциялар+ Қызметтер
Элементарлы Жай Типтік Көпшіліктік
Араласқан Күрделі Кешенді Топтық
Интегралдық Жүйелік Процеске біріккен Жеке
1.6. банк үштігінің кластары
Банк өнімі – банктің клиентке қызмет көрсету тәсілі; банк
Банк операциясы – клиенттерге қызмет көрсету бойынша қойылған міндеттерді
Банктік қызмет көрсету – банк клиентінің қажнттілігін қанағаттандыру нысаны
Әрбір коммерциялық банктің негізгі концепциясы: сенімді клиент – тұрақты
1.2. Коммерциялық банк әрекетін қаржылық талдаудың объективті қажеттілігі
Коммерциялық банк әрекетін қаржылық талдау дегеніміз – арнайы білім
Банктің талдау объектісі болып, әрбір жеке банктердің және
Қаржылық талдаудың белгілері Ерекшеліктердің сипаттамасы
Ішкі қаржылық талдау Сыртқы қаржылық талдау
1 2 3
Талдау мәні Қаржылық-экономикалық процестер, олардың факторлары және нәтижелері. Қаржылық-экономикалық
Талдау объектілері Қаржылық нәтижелер, рентабельдік және банктің қаржылық жағдайы,
Талдау субъектілері Банк мамандарының көпшілігі, әртүрлі деңгейдегі менеджерлер, аналитиктер,
Қаржылық талдаудың белгілері Ерекшеліктердің сипаттамасы
Ішкі қаржылық талдау Сыртқы қаржылық талдау
Регламент дәрежесі Банк басқармасы ұйымының шешімі. Халықаралық және ұлттық
Қолданылатын ақпараттардың көлемі Қоршаған орта, банк қызметі туралы
Алынған ақпараттардың талдау нәтижесінің сапасы. Көптеген жағдайда ықтималды және
Ақпараттың көрсетілу әдістері Кез-келген Жалпы алынған принциптер мен есептер
Ақпараттардың жүргізілу кезінде қолданылатыны қай уақытқа жататынына байланысты талдау
Өлшем бірліктері Кез-келген Ақшалай және өлшемсіз
Жүргізу жиілігі Кез-келген Бекітілген нормативтік актілер бойынша
Жауапкершілік дәрежесі бойынша Дисциплинарлы Әкімшілік
Сурет 1.7. Банктің ішкі және сыртқы қаржылық талдауының
Осы суретке байланысты коммерциялық банктегі қаржылық талдау мерзіміне қарай:
Күнделік
Апталық
Айлық
Тоқсандық
Жылдық
Зерттеу көлеміне байланысты:
Толық
Тақырыптық
Зерттеу мақсатының сипатына байланысты:
Алдын-ала талдау
Бақылау-жеделдік талдау
Қорытынды және болжамдық талдау болып бөлінеді.
Қаржылық талдаудың негізгі міндеті – мамандарға, банк қызметкерлеріне қаржылық
Банк жүйесінде қаржылық есеп беруді талдау кезінде келесі әдістер
Топтастыру әдісі – бұл жылдық баланстан, есеп берудің басқа
Салыстыру әдісі – бұл әдісті қолдану банктің қаржы жағдайын
Коэффициенттер әдісі – бұл әдіс әртүрлі топтар арасындағы байланысты
Графикалық әдіс – талдаудың барынша көрнекті және тиімді әдістерінің
Жалпы коммерциялық банк әрекетін қаржылық талдау туралы ақпарат сыртқы
Ішкі пайдаланушылар – банктің басқару аппараты, банк қызметкерлері.олар әртүрлі
Сыртқы пайдаланушылар – несиегерлер, аудиторлық қызметкерлер, баспасөз, құнды
Коммерциялық банк қаржысын банктік баланс негізінде талдау
Банк балансына қаржылық талдау жүргізудің реті және ұйымдастыру жүйесі
Коммерциялық банк қызметін қаржылық талдау – бұл банк қызметінің
Комерциялық банк өз қызметін талдау негізінде пайданы ұлғайту мақсатында
Мемлекеттік салық қызметі коммерциялық банктің есебін талдау процессінде
Қазақстан Республикасының «Банктер және банктік ұйымдастыру туралы» заңына сәйкес
Банк балансы – коммерциялық банктің өзіндік және сырттан тартылған
Банктегі бухгалтерлік есеп есептеме әдісі бойынша жүргізіледі.осы есептеме әдісінің
Құжаттау
Түгендеу
Ақшалай бағалау
Калькуляциялау
Бухгалтерлік шоттар
Екі жақты жазу
Баланс
Есеп беру
Құжаттау – банктегі барлық құралдар мен қорлардың қаражаттарының әрбір
Түгендеу – көп салалы банк операцияларын іске асырып, тиімді
Ақшалай бағалау – бұл элементтің атқаратын міндеті есеп көрсеткіш
Калькуляциялау - бұл банктің қызметінің өзіндік құныны анықтау.
Бухгалтерлік шоттар – банктегі бухгалтерлік есептің барлық операцияларының белгілі
Екі жақты жазу – жүзеге асырылып жатқан барлық банктік
Баланс – барлық шоттардың жатқызылатын класына жинақталып, жүйеленіп көрсетілуі.
Есеп беру – банктің барлық операцияларынан тұратын белгілі бір
Есеп берудің түрлері:
Бухгалтерлік баланс
Банктің кірістері мен шығыстары туралы есеп
Банктің ақшалай қаражаттары туралы есеп
Банктің капиталы туралы есеп
Банк балансына қаржылық талдау жүргізудің негізгі бағыттары:
Активтік операциялапр құрылымын талдау (меншікті, тартылған қаражаттарды орналастыру операциясы
Пассивтік операциялар құрылымын талдау (қаражатты тарту операциясы бойынша);
Коммерциялық банктің қызметінің қаржылық нәтижесін талдау;
Пассивтік операциялар – қаражаттар көздерін мінездейді. Банктің пассивтік
Пассивтік операциялардың негізгі нысандары:
Бастапқы бағалы қағаздарды шығару;
Банк пайдасынан қорларды қалыптастыру және көбейту үшін аударма жасап
Басқа заңды тұлғалардан алынған несиелер мен қарыздар;
Депозиттік операциялар;
Пассивтерді басқарудың негізгі міндеттеріне мыналарды жатқызуға болады:
активтік операцияларды дамыту үшін клиенттер алдында міндеттемелерді орындау.
банктің пайда табуын қамтамасыз ету.
Банктің жинаған ресурстарын табвс табу үшін және өтімділігін қамтамасыз
Активтік операциялардың негізгі нысаны:
несие есептеу операциясы, оның нәтижесінде банктің несиелк қоржыны
инвестициялық операциялар, ол инвестициялық қоржынның негізін құрайды.
Кассалық және есептеу оперпациялары, ол банктің клиенттерге көрсететін қызметтерінің
Активтерді басқарудың негізгі міндеті – банк балансының өтімділігін сақтай
Банк балансын талдау және есеп беру түрлері
Баланс баптарын талдау;
Баланстан тыс баптарды талдау;
Банк қызметінің қаражаттық нәтижелерін
қоса есептегендегі есеп беру түрлерін талдау;
Бухгалтерлік есеп пен есеп беру жағдайын талдау
Аналитикалық есеп мәліметтерін талдау;
Аналитикалық және синтетикалық есеп
мәліметтерінің сәйкестігін талдау;
Шарттық құрылтайшылық құжаттардың жағдайын талдау
Операциялық келісім-шарт бойынша талдау;
Шаруашылық шарттарды талдау;
Құрылтайшылық келісім-шарттарды талдау;
Сурет 2.1. Банктің талдау жүйесінің схемасы.
Коммерциялық банк қызметініің қаржылық нәтижесін талдау баланстың «қызметтер қорытындысы»
Банк активтерін және пассивтерін талдауға қолдану
Банк қызметін талдауды анықтау үшін әртүрлі әдістер мен нысандар
Банк өтімділігін басқару процессінде актив пен пассив қатынастарын сақтап
Кесте 2.2.1.
Банктің агрегировті балансы.
Агрегат Банк активінің баптары Агрегат Банк пассивінің баптары
1 2 3 4
А1
а2
а3
а4
а5
А6
а7
а8
а9
А10
а11
а12
а13
а14
А15
а16
а17
а18
а19
Кассалық активтер, барлығы:
Касса
Резервтік талаптар
Ұлттық банктегі қаражаттар
Корреспонденттік шоттағы қаражаттар
Бағалы қағаздар
барлығы:
мемлекеттік бағалы қағаздар
портфельдегі бағалы қағаздар
мерзімінде төленбеген вексельдер
Қарыздар, барлығы:
Қысқа мерзімді
Банктік
Ұзақ мерзімді
Мерзімі өткен
Басқа да активтер, барлығы:
Инвестициялар
Материалды емес активтер
Басқа да активтер
Залал және шығын 01
02
03
04
05
06
07
08
09
010
С1
с2
с3
С4
с5
с6
с7
с8 Онколды міндеттемелер
Дереу талап етілетін салымдар
Корреспонденттік шоттар
Жедел міндеттемелер
Жедел салымдар және депозиттер
Банктік қарыздар
Нарық айналысындағы ұзақ мерзімді міндеттемелер
Басқа да міндеттемелер, барлығы:
Несиелер
Басқа да міндеттемелер
Капитал, барлығы:
Жарғылық қор
Банк қорлары
Қосымша капитал, барлығы:
Бағалы қағазға салымды қамтамасыз ететін резервтер.
Резервтер
Валюта қорларын қайта бағалау
Пайда
Баланс (А1+А6+А10+А15)
Баланс (01+04+08+С1+С4)
Банк өтімділігі, тұрақтылығы және пайдалылығы активтерді сапалы басқарумен байланысты.
Банктік заңдардың және Ұлттық Банктің талаптары активтік операцияларға белгілі
Банктердің жинаған ресурстарын табыс табу үшін және өтімділігін қамтамасыз
Коммерциялық банктің актив операциялары келесі түрлерге бөлінеді:
Несие есептеу әдісі. Оның нәтижесінде банктің несиелік қоржыны қалыптасады.
Инвестициялық операция. Ол инвестициялық қоржынның негізін құрайды.
Кассалық және есептеу операциясы. Ол – банктің клиенттерге көрсететін
Басқа да операциялар.
Активті басқарудың негізгі қағидаларына мыналарды жатқызуға болады:
Актив құрылымын сақтау.
Актив операцияларын диверсификациялау.
Несиелік тәуекел есебімен резерв құру.
Актив табыстылығына демеу жасау.
Банктің активтерін талдаудың экономикалық параметрлері 2.2.2. кестеде көрсетілген.
Кесте 2.2.2. Банк активтерін талдау.
Көрсеткіштер Есептелуі Коэффициенттің ұтымды мәні Көрсеткіштің экономикалық мазмұны
К1= Табысты активтер/активтер
К2=табысты активтер/Ақылы пассивтер
К3=Несиелер/Міндеттемелер
К4=Банк қарызы/банк несиесі
К5 = Несие/капитал
К6=Мерзімі өткен несиелер/несиелер
К7=Несиелерге арналған резерв/несиелер (а5+А6+А10+а16+а18)/
(А1+А6+А10+А15
(а5+А6+А10+а16+а18)/
(01+04)
А10/(01+04+08)
06/а12
А10/(С1+С4)
а14/А10
с6/А10 0,75-0,85
≥1,0
>0,7(агрессивті саясат)