ЖОСПАР
Мемлекеттік басқаруда заңдылықты қамтамасыз ету
Мемлекеттік басқару заңдылық пен құқықтық тәртіпті
Қадағалау мемлекеттік басқаруда заңдылықты
Әкімшілік қадағалау түсінігі.................................................................8
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.............................................................14
1. Мемлекеттік басқаруда заңдылықты қамтамасыз
Мемлекеттік басқарудағы заңдылық - бұл
Олар мыналарға бағытталған:
1) мемлекеттік билік органдарының қызметінде, олардың
2) оларға себеп болатын жағдайларды іздестіру;
3) оларды бұзғаны үшін жауапкершіліктің пайда
4) табылған құқық бұзушылықтарды уақытында және
5) заңдылық пен тәртіпті бұзған кінәлілерді
6) заңдылық пен тәртіптің бұзылуына себеп
Заңдылық қағидалары – негіз болатын идеялар,
1) Заңның басымдылығы;
2) Заң алдындағы теңдік;
3) Жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының
4) Заңдылықты бұзғаны үшін жазалаудың болмай
5) Заңдылықтың кепілдіктері;
6) Заңдылықты қамтамасыз етудің жалпы
7) Заңдылықты қамтамасыз етудің арнайы құралдары;
Мемлекеттік тәртіп – мемлекеттің және оның
Бақылау – объектілердің белгіленген көрсеткіштерден (параметрлардан)
Атқарушы билік сферасындағы бақылаудың мәні осыған
2. Мемлекеттік басқару заңдылық пен құқықтық
Заңдылықты қамтамасыз ету тәсілдері:
1)басқару субъектілері бойынша бақылау – президенттік,
органдарының, сала аралық, және салалық, әкімшілік
2)Прокуратураның қадағалауы:
- Конституцияның, заң күшіндегі актілердің
- жедел-іздестіру қызметінің,
- кәсіпорындардың, мекемелердің
3) Заңдылықты қамтамасыз ету бойынша соттың
а) әкімшілік құқықтық қатынастардан туындайтын істерді
б) лауазымды тұлғалардың актілерін және әрекеттерінің
в) азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын
3. Қадағалау мемлекеттік басқаруда заңдылықты
Қадағалау атқарушы билік сферасында заңдылықты қамтамасыз
Қадағалаудың мынадай түрлері бар:
1) прокуратураның жалпы қадағалауы - барлық
2) арнайы қадағалау - әкімшілік қадағалау
а) орган басшыларының және олар құратын
б) арнайы ведомстволар, қызметтер және органдарға
ҚР Конституциясына сәйкес прокуратура мемлекеттің
1) лауазымды тұлғалардың және азаматтардың заңдарды,
2) шұғыл іздестіру қызметінің, тергеудің заңдылығын;
3) соттарда істерді қарауда заңдардың
4) ұсталғандарды ұстайтын орындарды, алдын-ала қамауға
Прокурорлық қадағалаудың барлық бағыттарының ішіндегі ең
Жалпы қадағаулаудың негізгі міндеттері:
1) басқару органдарының және қоғамдық ұйымдар
2) басқару аппаратының лауазымды тұлғаларының
Прокуратура органдары тек заңдылық тұрғысынан
Қадағалау бойынша сыртқы нысандарға мыналар жатады:
Жалпы қадағалауды жүзеге асыруда прокуратура органдары
1) орталық және жергілікті басқару органдары,
2) қадағалауындағы органдардан, лауазымды тұлғалардан барлық
3) басқару органының, лаазымды тұлғалардың
4) азаматтардың әкімшілік ұстаудың, оларға әкімшілік
5) орталық және жергілікті басқару органдарының
4. Әкімшілік қадағалау түсінігі
Әкімшілік қадағалау - мемлекеттік басқаруда заңдылықты
Әкімшілік қадағалаудың мән-маңызы - ол басқару
Әкімшілік қадағалау атқарушы билік
Мемлекеттік инспекция - жеке және заңды
Мемлекеттік инспекцияларға функционалды билік және барлық
Арнайы қадағалау ведомстволары ҚР Үкіметіне
Әкімшілік қадағалаудың ерекшелігі қадағалау субъектісі мен
Бақылау түсінігі мен
Бақылау - бұл белгіленген мөлшердегі параметрлерден
1) Президенттік бақылау;
2) Парламенттік бақылау;
3) Үкіметтік бақылау;
4) соттық бақылау.
Президенттік бақылауды Президенттің өзі және
- Президент Сенат ұсынған заңды 15
а) қол қоюға және оны жариялауға
б) заңды және оның жеке баптарын
- Президент ел басы, оның
- Президент биліктің біртұтастығын қамтамасыз ету
а) Парламентті таратуға;
б) Үкіметтің өкілеттілігін тоқтату жайлы шешім
в) Қауіпсіздік Кеңес, Жоғарғы Сот Кеңесін
г) Үкіметтің отырысында ерекше маңызды сұрақтар
д) Үкіметтің және облыс, республикалық маңызы
Президент заңдардың жобаларын қарастыруды
Парламенттік бақылау - ҚР Конституциясының
Бақылау функциялары былай жүзеге асырылады:
-Республикалық бюджетті және Үкіметтің есебін
-Бюджетке өзгертулер мен толықтырулар кіргізуде;
-Премьер-министрдің, ҚР Ұлттық банксінің төрағасын Президент
-ҚР Үкіметінің бағдарламасы уралы Премьер-министрдің баяндамасын
-елімізде Конституциялық заңдылық жағдайы туралы ҚР
Тек қана Сенаттың жүргізілуіне жататын
- ҚР Президентінің ұсынысы бойынша
- ҚР Паламентінің Бас прокуроры мен
- Бас прокурор, Жоғарғы Сот төрағасы
-ҚР Парламентінің ұсынысы бойынша орталық
- мемлекетке опасыздық жасағанда, Парламентке
Мемлекеттік басқаруда соттық бақылау. ҚР
ҚР Конституциясының осы жағдайларын жүзеге асыру
Осы бақылаудың ерекшелігі және өзге де
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. Ашитов З.О., Ашитов Б.З. Қазақстан
2. Баянов Е. Әкімшілік құқық.
3. Баянов. Е. Мемлекет және құқық
4. Бекіш Сейдешұлы. Әкімшілік құқық пәні
14