Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Курстық жұмыс
тақырыбы: «ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕЛЕУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ»
Орындаған:
Тексергендер:
Мазмұны
Кіріспе....................................................................................................
I. бөлім Ипотекалық несиенің теориялық негізі...............................
1.1. Ипотека жөнінде түсінік, пайда болу және қалыптасуы.........
1.2. Қазақстан Республикасындағы ипотекалық несиелеудің нормативтік құқықтық реттелуі.................................................................................
1.3. Ипотекалық несиенің шетелдік моделдері..................................
II. бөлім Ипотеканың несиелендіру жүйесі және оның
2.1. Екінші денгейлі банктердегі ипотекалық несиелеудің негізгі шартары
2.2. Қазақстан ипотекалық компанияның ипотекалық несиелендіру бағдарламасы..............................................................................................
2.3. АҚ «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі»
2.4. Ипотекалық несиелендірудің есебі...................................................
III. бөлім Қазақстанда ипотекалық несиенің даму жағдайындағы
Қорытынды..........................................................................................
Қолданылған әдебиеттер тізімі .........................................................
Қосымша.
Кіріспе
Меншікті үй сатып алу- әр отбасыға бірінші кезекте
Бюджеттік қаржыландыру тұрғын үй құрылысы мен халықты
Көптеген шетел мемлекеттердің тәжірибесі келесілерді көрсетеді; дұрыс ұймдастырылған
Халық жағынан төлеу қабілеттілігі жоғары сұраныстың көбейюінен жаңа
Курстық жұмыстың өзектілігі:
Қазіргі таңда жылдан-жылға үйге деген сұраныс артуда. әр
Сол себепті Қазақстанда тұратын барлық халықты тұрғын
2003 жылың 3 маусымында заңмен «Қазақстан Республикасының
Қазіргі таңда осы заманға сай перспективті болғысы келетін
Қазақстан барлық банктері ипотекалық несиені беру үшін өздерінің
Қазіргі кезде ипотекалық несие нарығы үлгерімді дамып келе
Бұл курстық жұмыстың мақсаты-Қазақстан Республикасындағы ипотека-
лық несиелендірудің қазіргі даму жағдайына баға беру. Осы
Ипотекалық әлемде пайда болуын зерттеу.
Шетел мемлекеттердің ипотекалық несиелендіруді қарастыру және ол негізінде
Қазақстандағы екінші денгейлі банктермен ұсынылатын ипотекалық несиелудің
Қазақстан Ипотекалық Компания бағдарламасы бойынша ипотекалық несиені қарастыру.
Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелендірудің даму деңгейін бағалау.
Қойылған мақсаттар курстық жұмыстың кұрылымымен байланысты.
Бұл жұмыстың теориялық маңыздылығы болып қазіргі күнгі жағдайлардағы
Зерттеу жұмысының құқықтық теориялық және әдістемелік негізі ретінде
Курстық жұмыстың құрылымы. Жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен және
I бөлім. Ипотекалық несиенің теориялық негіздері.
1.1. Ипотека жөнінде түсінік, пайда болуы және қалыптасуы.
Ипотека дегеніміз жай адамның түсінігі бойынша жылжымайтын
Бірақ сонда да көп жағдайда ипотека жылжымайтын
“Ипотека” термині алғаш рет Грецияда б.з.д VI
Кешірек осы бағытпен ипотекалық деп аталған жеке
Ипотеканың институттардың жаңа дамуы Рим империясында қабылданды
Б.з.д. II ғасырда Антония Пия императорының
Ипотекалық несиелендіруде көбінесе үлкен қолдауын мемлекет
Ипотекалық институт көп уақыт бойы фидуциидан (латын
мәміле сенімділікке сенімділік мәміле) үдемелі саты деген
Фидуции кезінде келісім шарт толтырылғаннан кейін кепіл обьектісі
Пигнус келісім шартында мүлікті өз меншігіне иемдену емес,
Ипотеканың класикалық иституттың құрылуы сол уақыттың саяси-экономикалық шарттардың
Ипотекаға кезінде мүлік қарызшының иелігінде қалады, ал кредитор
Тараптардың келісімі негізінде құрылған ипотекамен қатар әртүрлі заңға
сәйкес ипотекалар енгізілді. Олар ( инвестицияларға инвесторлардың ипотекасы,
Иптекалық мәмілелерге қатысушылардың құқықтарын қорғауда мемлекеттің ролі
1.2. Қазақстан Республикасындағы ипотекалық несиелеудің нормативтік құқықтық реттелуі.
Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеуді реттеу мен байланысты бірнеше
ҚР Азаматтық кодекс(жалпы және негізгі бөлімдері);
ҚР « Салық пен бюджетке міндетті төлем»туралы
ҚР «ҚР банк және банк қызметі» туралы заң;
«Жылжымайтын мүлік кепілі, мүлікті тіркеу туралы» ҚР
«Жылжымайтын мүлікті құқықтық мемлекеттік тіркеу туралы» ҚР заңы;
ҚР «Тұрғын-үй қатынасы» туралы заңы;
ҚР «Ипотекалық несиені қамтамасыз етуде жер телімінің
ҚР «Жылжымалы кепіл мүлікті тіркеу» туралы заңы
ҚР «Сақтандыру» туралы заңы;
ҚР «Жаңа экономикалық талапта мемлекеттік тұрғын
ҚР «Мемлекеттік бажы» туралы заңы;
ҚР «ипотекалық несиелендіру мәселелері бойынша республиканың
Елімізде тұрғын үй саласында нарықтық қатынастардың қалыптасуы немесе
Ипотекалық несие беру шарты «Ипотекалық жылжымайтын мүлік»
Ипотекалық мүлікті қолдану барысында міндеттемелерді қамтамасыз ету
Заңда келесі аспектілер көрсетіледі:
Ипотека кепіл ұстаушыға төлемнің негізгі қарыз сомасын
Ипотека кепіл ұстаушының талаптарын қамтамасыз етеді:
Мерзімі өткен зияндарды орындамаған үшін залалдарды
Мерзімі өткен (айыппұл, өсімақы) тұрақсыздық толем,
Біреудің ақшасын заңсыс қолданғаны үшін тұрақсыздық төлем,
Тағыда ипотека қаматамасыз етеді:
Кепілге қойылған кепілзаттың өндіріп алу барысында пайда болған
Ипотеканы іске асыру бойынша шығындарды өтеу
Заңда сонғы өзгерістер ипотекакалы ұйымдар туралы баптар қосылған
Қазақстанда ипотекалық ұймдар акционерік қоғам нысанында құрылады, ұйымның
Ипотекалық ұйым жеке банк операцияларын орындайтын комерциялық
Сонымен қатар ұйымның негізгі қызметі ретінде факторингтік, форфейтингтік,
Сондай-ақ, ипотекалық компания инвестициялық қызметпен, ипотекалық несие бойынша
Жылжымайтын мүлік кепіл ретінде көрсетілуі, міндеттемелерін қамтамасыз
Ипотекалық келісімшарта келесілер көрсетілуі қажет:
Кепіл берушінің, кепіл ұстаушының, борышқордың аты жөні және
Негізгі міндеттемелерінің мөлшері мен мерзімі.
Кепілзаттың орналасқан жері мен тізімі.
Кепіл берушінің, кепіл затының құқықтық атауы.
Бассқада шарттар.
Ипотекалық келісім шартқа ипотеканың шарттарын анықтайтын құжаттар
Кепіл ұстаушының құқығы ордерлік бағалы қағаз болып
Ипотекалық куіәлік мынандай болуы қажет:
«Ипотекалық куәлік» деген жазу болуы қажет.
Кепіл берушінің, кепіл ұстаушының және борышқордың аты жөні
Ипотекалық келісім шарттың толтырылған уақыты мен жері.
Негізгі қарыздың сомасы мен сый-ақы мөлшері.
Негізгі қарыздың өтеу мерзімі мен сый-ақысы.
Кепілге қойылған жылжымайтын мүліктің орналасқан жері мен тізімі.
Кепіл берушінің, кепіл затының құқықтық атауы.
Нұсқаулық, Ипотекалық заттың басқа ипотеклық куәліктің бар жоқтығын,
Кепіл берушінің қолы.
Ипотекалық куәліктің берілген уақыты.
Ипотекалық заттың тұру жеріне байланысты ипотекалық куәліктің
Ипотекалық куәліктің құқықтық жүргізілуінің таралыу , куәліктің
Борышқор өз міндеттемелерін орындамаған жағдайда кепіл ұстаушы
өзінің талаптарының орындалуын келесі жолдармен қанағаттандырады:
Ипотекалық өтеу сот тәртібі мен тәркіленеді. Сот шешімі
Ипотекалық өтеуді соттан тыс ретімен өткізу.
Саудаластық өткізген жағдайда кепілдік мүлік, меншік есебіне өтеді.
Осы тізілген заңдық актілерді, банк ипотекалық несие бергенде
1.3. Ипотекалық несиенің шетелдік үлгілері.
Ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру жуйесінің шетел тәжірибелерінде әрекет етіп
Ипотекалық несиелеудің біршама қарапайым және біршама жетілген үлгісі
Қарапайым ашық үлгінің екінші бір принциптік сипаты ипотекалық
Бұл үлгі негізінде ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру, әсіресе қаржы
Бұл қарастырылған үлгіден ажыратылатын келесі үлгі «кеңейтілген ашық
1сурет
р – нарықтан тұрғын үйді сатып алу бағасы;
р1 – несиені есепке алғандағы тұрғын үйдің нақты
Абсцисса осінде – баға, ордината осінде – жылдар.
Американдық үлгінің қағидасы бойынша әр жылда белгілі бір
бар адам тұрғын үйдің құнын жартылай нақты ақшамен,
Бұл тұрғын үйді қаржыландыруды ұйымдастыру үлгісінің дамуы берілген
Қарапайым ашық және кеңейтілген ашық үлгілердің сипатты белгісі
Ипотекалық несиелеудің келесі бір үшінші үлгісі – бұл
Мұндай шектеулілік алдындағы қарастырылған үлгілермен салыстырғанда басты кемшілік
Бірақ та бұл балансталған автономиялық үлгінің өзіндік артықшылығы
Демек, бұл үлгі қарызға алатын ақшалардың нарықтық бағасына
Қазіргі кезде Германияда бұл үлгі іс жүзінде кеңінен
механизмдердегі сәйкестіктерді ескеретін, барлық елді қамтыған
«құрылыс жинақтарының жүйесі» құрылған.
Тұрғын үй алғысы келген азамат, тұрғын үйді сатып
Германия үлгісі
р – нарықтан тұрғын үйді сатып алу бағасы;
р1 – несиені есепке алғандағы тұрғын үйдің нақты
Абсцисса осінде – баға, ордината осінде – жылдар.
Бірінші кезеңде мақсатты салымдар есебінен жинақталған қаржылық ресурстарды
Германияның құрылыс қаражаттары жүйесінің ең басты бір артықшылығы
Германияда құрылыс жинақ жүйесіне мемлекет тарапынан қолдау бар.
Құрылыс қаражыттарын жинақтау жүйесіне мемлекет тарапынан қолдау көрсетілуі
Қазақстандағы жаңадан құрылған Тұрғынүй-құрылыс жинақ банкі тәжірибесінде Германияның
II бөлім. Ипотеканың несиелендіру жүйесі және
2.1. Екінші денгейлі банктердегі ипотекалық несиелендірудің негізгі шартары
Қазіргі таңда екінші деңгейлі банктер ипотекалық несие беру
Банктер әртүрлі талаптар қоя отырып көптеген программаларды
Ипотекалық несие келесі бағыттарда жүргізіледі:
Тұрғын-үй сатып алуда (алғашқы жарна дербес шотқа құйыладыды.);
Тұрғын-үйді жөндеуге 6 миллион тенге; кемінде
Жеке тұрғын-үй құрылысын жүргізу үшін (
Коммерциялық ипотека;
Ипотека депозиттік толтырумен (алғашқы жарна кепіл ретінде депозитке
Ипотекалық несиені алу шарттары:
Ипотекаға сатып алынып жатқан тұрғын-үй айналымынан
Денсулық пен қауісіздікке зиян келтірмейтін минималды талаптар сәйкес
Үйдің жасы 50 жылдан аспауы қажет.
Ипотекалық несиені ұсыну кезеңдері:
Несиелік өтінішті қарастыруы (клиенттің тұрғын- үйді таңдап алмай
тұрып қарастыруы мүмкін).банкке несие алуға келген клиентке өтініш
анкета толтырады.
Анкетада карыз алушы туралы келесі мәлімметтер көрсеттіледі:
Сурап отырған қарыз талаптары (сомасы, мерзімі, жұмсалу бағыты)
Жеке деректер ( Жеке куәлігі, СТТН, СИК)
Жанұя туралы анықтама
Білімі туралы анықтама
Қосымша табыстары
Кәсіпкерлік мәліметтер
Қаржылық мәліметтер
Табыскерлік мәліметтері (кәсіпкерлер үшін)
Белсенділіктері
Банктік шоттарындағы мәліметтер
Несие алу тәжірибесі
Отбасы мүлігі
Кепілде жатқан отбасы мүлігі
Табыстары мен шығындары туралы мәліметтер
Мекен жайы телефон нөмірі
2. Клиенттің барлық керекті құжаттарының көрсетілуі.
Банкке клиент келесі құжаттарды алып келуі қажет:
Жеке куәлігі
Нотариалды куәлендірілген СТТН көшірмесі
Некие қию туралы куәлік (Нотариалды куәлендірылған көшірмесі)
Жұмыс орнынан анықтама
Табысын дәлелдейтін қосымша анықтама
Жанұя туралы анықтама
Мүлікті кепілге қою туралы әйелінің нотариалды түрде келісімі
Еңбек ақысы туралы анықтама.
Банк тағы да қосымша құжаттарды талап етуі мүмкін.
3. Несиелік комитет клиентке берілетін қарыздың максималды сомасын,
4. Клиент несиелік өтінішті қарастырғаны үшін белгілі
Несиелік өтінішті қарастыруы қарыз алушының төлем қабілеттілігі мен
Тұлғаның несиелік қабілеттілігі – бұл клиенттің сенімді рейтингін,
Толем қабілеттілігі тұлғаның- Клиенттің несиені өз уақытында
Клиенттің төлем қабілеттілік ретингін несиелік маман анықтайды:
Жоғары несиелік қабілеттілігі- несиелер өтелді / өз уақытында
Қанағаттанарлық несиелік қабілеттілік - несиелер өтелді / айтарлықтай
Жағымсыз несиелік қабілеттілік - қарызшы төлемді кешіктірді/төлемді айтарлықтай
Төлем қабілеттілігіне талдау- кірістеріне талдау, шығындарына, жйындық талдау,
Нормативтік төлем қабілеттілік = Максималды төленетін төлем/ есеп
Нақты төлем қабілеттілік= таза кірісі /есеп айырсу төлем
Бос қаржылар=ай сайынғы табысы - ай сайынғы шығын
Жоғарғы төлем қабілеттілік- нақты төлем қабіллеттілік- >200%
Қанағаттарлық төлем қабілеттілік- нақты төлем қабіллеттілік -120-160%
Жағымсыз төлем қабілеттілік- нақты төлем қабіллеттілік -