Мазмұны
реферат 1
Кіріспе 2
Ақпарат және информатика 3
1.1
1.2. Мәліметтердің негізгі құрылымы 3
1.4. Информатика пәні мен оның мәселелері
Есептеу техникасы және дербес компьютер 8
2.1. Компьютерлерді жүйелеу 8
2.2. Есептеу жүйесінің құрамы 10
2.3. Дербес компьютердің негізгі құрылғылары 11
Жүйелік блок 12
Монитор 12
Пернетақта 13
2.4. Дербес компьютердің ішкі құрылғылары 14
Шина 16
Компьютердің жадысы 16
Қатқыл диск 17
Иілгіш дискілерге арналган дискжетек 17
Жинақы-дискіге арналган дискжетек 18
Бейнекарта 18
2.5. Дербес компьютердін сыртқы құрылғылары 19
Енгізу қурылгылары 19
Графиктік мәліметтерді енгізуге арналган құрылгылар 19
Мәліметтерді баспаға шығару құрылғылары 20
Мәліметтерді сақтау құрылғылары 20
Мәліметтермен алмасу құрылгысы 21
Кіріспе
Ақпаратты шындығында да ғылыми ұғым ретінде
Сонымен ақпарат — бұл ақпараттық процесс
Ақпарат және информатика
1.1
Ақпаратты шындығында да ғылыми ұғым ретінде
Сонымен ақпарат — бұл ақпараттық процесс
1.2. Мәліметтердің негізгі құрылымы
Мәліметтер - ақпараттың құрамдас бөлігі. Тіркелу
Мәліметтерге қолданылатын амалдар
Ақпараттық процесс барысында мәліметтер әдістердің көмегімен
• мәліметтерді қалыптастыру;
• мәліметтерді сүзгілеу;
• мәліметтерді сұрыптау;
• мәліметтерді топтастыру;
• мәліметтерді архивтеу;
• мәліметтерді қорғау;
• мәліметтерді тасымалдау;
• мәліметтерді түрлендіру.
Жоғарыдағы мәліметтерге қолданылатын амалдар тізімі толық
Мәліметтердіц негізгі құрылымы
Егер мәліметтер реттелген, яғни қандай да
Мәліметгердің сызықтык құрылымы дегеніміз әрбір элементтің
Кестелік қүрылымды мәліметтермен танысу үшін біз
Иерархиялық құрылымды мәліметтер
Тізім немесе кесте түрінде бейнелеуге келмейтін,
Иерархиялық құрылымдардағы әрбір элементтің адресі құрылымның
Іске қосу → Программалар → Стандартт
1-сурет. Иерархиялық кұрылымды мәліметтер.
1.3. Файлдық кұрылым
Мәліметтерді сақтаудың бірлігі ретінде файл деп
Файл дегеніміз өзіне ғана тән аты
Мәтін.dос - Word редакторында жазылған мәтіндік
Кесте.xls - Excel процессорында дайындалған файл;
Сурет.bmp—графиктік файл;
Мәліметтер.mbd — Ассеss мәліметтер базасында әзірленген
Файлдарды сақтау иерархиялық құрылым бойынша жүргізіледі.
С: \Қаптама \Кітап\ Мәтін.dос — С
1.4. Информатика пәні мен оның мәселелері
Информатика — есептеу техникасы құралдарының көмегімен
Информатика пәні келесідей ұғымдарды қарастырады:
• есептеу техникасы
• есептеу техникасы
• аппараттық және
• аппаратық және программалық құралдармен адамның
Аппараттық және программалық кұралдармен адамның өзара
Информатиканың негізгі мәселесі - есептеу техникасының
Бүгінгі таңда информатиканың негізгі мәселелерінін құрамына
• есептеу жүйелерінің
• есептеу жүйелерінің
• программалау (компьютерлік программаларды
• мәліметтерді түрлендіру;
• ақпаратты қорғау;
• автоматтандыру;
• стандарттау (әр
Есептеу техникасы және дербес компьютер
2.1. Компьютерлерді жүйелеу
Мәліметтерді автоматты түрде өндеуге арналған құрылғылардың
Компьютерлер қолданылуына қарай мынандай топтарға бөлінеді:
1999 жылдан бастап дербес компьютерлер үшін
• бұқаралык дербес
• іс дербес
• ықшам компьютер
• жұмыс бекеті
• ойын ДК (Enteraiment
Қазіргі кездегі колданыстағы компьютерлердің көпшілігі бұқаралық
Үйлесімділігі бойынша жүйелеу. Әлемде компьютерлердің көптеген
Аппараттық үйлесімділік. Аппараттық үйлесімділігі бойынша компьютерлер
Аппараттық үйлесімділіктен басқа операциялық жүйе деңгейіндегі
Бұл оқу құралы ІВМ РС платформасына
2.2. Есептеу жүйесінің құрамы
Есептеу жүйесінің құрамын оның конфигурациясы деп
Аппараттық жасақтамаға есептеу техникасының аппараттық конфигурациясын
Орталық процессорға қатысты алғанда құрылғылар ішкі
Жеке түйіндер мен блоктар арасындағы үндестік
Программалық жасақтама. Программа деп реттелген командалар
Программалық жасақтама бірнеше сатылардан тұрады: негізгі,
Негізгі программалық жасақтама аппараттық құралдармен өзара
Жүйелік программалар компьютерлік жүйенің аппараттық жасақтамасымен,
Қызметтік программалық жасақтама. Ол негізгі сатыдағы
Қолданбалы программалық жасақтама. Қолданбалы программалардың көмегімен
Қолданбалы программалық құралдарға мәтіндік редакторлар, мәтіндік
2.3. Дербес компьютердің негізгі құрылғылары
Дербес компьютердің құрамына кіретін жабдықтарды қажетіне
• жүйелік блок;
• дисплей немесе
• пернетақта;
• тышқан.
Жүйелік блок
Компьютердің ең негізгі кұрылғысы — жүйелік
Жүйелік блоктың ішінде жатқан құрылғылар ішкі
Монитор
Монитор — мәліметтердің бейнесін шығаруға арналған
Экранның мөлшері оның диагоналінің өлшемімен анықталады.
Кейбір мониторлар бейненің айқындылығын күшейтетін тік
Пернетақта
Пернетақта — дербес компьютерді басқаратын пернелік
Пернетақта дербес компьютердің стандартты құрылғыларының қатарына
Пернетақтаның құрылысы. Стандартты пернетақта жүзден аса
Алфавиттік-цифрлык пернелер тобы символдардан тұратын акпаратты
Функционал пернелер тобына пернетақтаның жоғарғы бөлігінде
Қызметтік пернелер алфавиттік-цифрлық пернелер тобының маңайында
Еnter пернесінің көмегімен команда, мәтіннің азат
Аlt және Сtrl пернелері басқа пернелермен
Таb пернесі мәтінді терген кезде табуляция
Еsс пернесі соңғы орындалған команданы қайтару
Рrint Screen — ағымдағы экранның күйін
Shift пернесі жоғарғы регистрдегі символдар мен
Ноmе — меңзерді жолдың басына алып
End — меңзерді жолдың аяғына
Delete — мәтіндік меңзердің оң жағындағы
Раgе uр және Раgе Down —
Сарs lock пернесі бас әріптер режімін
Num Lock пернесі қосымша цифрлық пернетақтаны
Тышқан
Тышқан - графиктік меңзермен басқарылатын құрылғы.
Монитор мен тышқан бірігіп колданушы интерфейсінін
2.4. Дербес компьютердің ішкі құрылғылары
Аналық тақша
Аналық тақша
• процессор;
• шина;
• жедел жад;
• тұрақты жад;
• слоттар
Процессор
Процессор — көптеген жартылай өткізгішті элементтерден
Процессор тікелей компьютердің класын анықтайды. Егер
Шектелген үйлесімділікке ие болған процессорлар тобын
Процессордың бір-бірінен өзгешелігі олардың типтері (модельдеріне)
Шина
Процессор компьютердің басқа құрылғыларымен, соның ішінде
Компъютердің жады
Компьютердін жады — оның құрамына міндетті
Жадтың көлемі байтпен өлшенеді. Бір байт
• 1Гбайт=1024Мбайт
• 1Мбайт=1024Кбайт
• 1 Кбайт
Жедел жад (ОЗУ) немесе жедел есте
Тұрақты жад (ПЗУ) — стандартты программаларды,
Қатқыл диск
Қатқыл диск үлкен көлемдегі мәліметтер мен
Иілгіш дискілерге арналган дискжетек
Иілгіш дискілер бір компьютерден екінші компьютерге
Қазіргі дербес компьютерлерде 3,5 дюймдік дискеттер
Жинақы-дискіге арналган дискжетек
1994-1995 жылдары аралығында дербес компьютерлердің құрамына
Бейнекарта
Монитормен бірігіп бейнекарта дербес компьютердің ішкі
Қазіргі кезде кең тараған бейнеадаптер SVGA.
2.5. Дербес компьютердін сыртқы құрылғылары
Компьютердің сыртқы құрылғылары оның жүйелік блогына
• мәліметтерді енгізу
• мәліметгерді баспаға
• мәліметтерді сақтау
• мәліметтермен алмасу
Енгізу қурылгылары
Мәліметгерді енгізудің ең негізгі құрылғысы пернетақта
Графиктік мәліметтерді енгізуге арналган құрылгылар
Графиктік мәліметтерді енгізу үшін сканерлер, графиктік
Мәліметтерді баспаға шығару құрылғылары
Мәліметтерді баспаға шығару үшін мониторға қосымша
Мәліметтерді сақтау құрылғылары
Магниттік дискілер мен лазерлік дискілерге косымша
Стримерлер — мәліметтерді магниттік таспада сақтауға
ZІР - тасуыштарды мәліметтерді сақтаудың сыртқы
Sony компаниясы жасап шығарған НіҒD құрылғысы
Мәліметтермен алмасу құрылгысы
Модемдер (Модулятор + ДЕМодулятор) алыс қашықтықтағы
Программалық жасақтама
Жүйелік программалар
Қызметтік программалар
Қолданбалы программалар
Векторлық редакторлар
Мәліметтер базасын БЖ
Мәтіндік процессор
Microsoft
Word 2000
Adobe Illustrator 8.0
CorelDRAW 9.0
Access 2000