Мазмұны
Кіріспе ................................4
1 тарау Мемлекеттік сектордың экономикалық саясатты жүргізу құралы
1.1 Экономикалық жүйедегі мемлекеттік сектордың орны және рөлі
1.2 Мемлекеттік саясатты жүргізуде мемлекеттік сектор объект ретінде...20
2 тарау Қазақстан Республикасының мемлекеттік секторы
нарық экономика жағдайында.
2.1 Қазақстан Республикасы мемлекеттік секторын қазіргі замандағы талдау.................................31
2.2 Қазақстан Республикасында мемлекеттік секторды басқару...............................39
2.3 Қазақстан Республикасында мемлекеттік секторды тиімді пайдалану облысында
3 тарау Қазақстан Республикасының мемлекеттік секторын дамытудың мәселелері
3.1 Қазақстанда мемлекеттік секторды басқару стратегиясы.............................57
3.2 Мемлекеттік сектор объектілерінің қызметін басқару тиімділігін жетілдіру
Қорытынды............................72
Қолданылған әдебиет тізімі......................76
Кіріспе
Қазақстанда соңғы онжылдықта болған экономикадағы түбегейлі өзгертулер шарттарында
Зерттеудің мақсаты экономикалық саясатты жоспарлаудың объектісі мен құралы
- нарық экономика жағдайындағы мемлекеттік меншігінің маңызы мен
- Қазақстан Республикасында мемлекеттік секторды болашақта дамыту үшін
- Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік сектордың қазіргі жағдайына және
- Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік меншіктің қызметтелуінің негізгі ұйымдастыру
- Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік меншікті болашақта дамытудың
Мемлекеттік сектордың қызметтелуі мен дамуымен байланысты ұйымдастыру-экономикалық қатынас
Зерттеу объектісі Қазақстан Республикасының экономикасының мемлекеттік секторы болып
Қазақстан Республикасының экономикасында, басқа да постсоциалистік елдерде сияқты,
Нарық экономикасының негізі, бізге белгілі, жеке меншік Институты
Осындай жағдайда мемлекеттік меншіктің сақталуы, қызмет етуі және
Зерттеудің теориялық және методологиялық негізі экономика ғылымының отандық
1 тарау Мемлекеттік сектордың экономикалық саясатты жүргізу құралы
1.1 Экономикалық жүйедегі мемлекеттік сектордың орны және рөлі.
Мәдениеттендіру тарихында мемлекет экономиканың ажырағысыз бөлшегі болып қарастырылды.
Нарықтың дұрыс қызмет етуіне меншік құқықтар жүйесі, заң
Мемлекеттік меншік кез келген мемлекет экономикасын реттейтін басты
Жеке сектормен салыстырғанда мемлекеттік сектордың мақсаты – конституциондық
Экономикалық саясат пен жалпы мемлекеттің саясатын ел экономикасындағы
Мемлекеттік меншікті тиімді басқаруы мемлекеттің барлық әлеуметтік-экономикалық мақсаттарға
Мемлекеттік меншік нарық экономика жағдайында экономиканың тиімді және
- дәстүрлі жеке капитал үшін қызығушылықты көрсетпейді, бірақ
- ескі салаларды сауықтыру (қара металлургия, кеме құрылысы
- экономиканың өмірге қабілеттілігін қамтамасыз ету мақсатында өмірге
- өндірістік кәсіпорындарды салу және жұмыс орындарын құру,
- экономикалық қатынаста зиян келтіру мүмкін өндірістік салаларына
- жалпы капиталдың қайтаөндірістің тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін
-мемлекетке ел ішінде және шетелде басқа меншік иелерімен
- мемлекеттік меншік жоғары деңгейдегі қоғамдастыруы бар және
- мемлекеттік меншік әлеуметтік ортаның қызмет етуін және
- елдің жалпыхалықтық және жалпымемлекеттік мүдделерін қорғауға бейімделген
- дағдарыс соққыларын қақтығыстырып, салық салуды төмендету және
- Әлемдік тарих көрсеткендей мемлекеттік сектор кез келген
Қандай да болмасын көлемде мемлекеттік сектор әр елдің
Мемлекеттік сектордың айтарлықтай бөлігі – көбінесе рентабельді емес
Мемлекеттік меншіктің мөлшері, ұлттық экономикадағы бөлігі тек жаңа
№268-XII 1994 ж. 27 желтоқсаннан ҚР Азаматтық Кодексіне
1. Мемлекеттік меншік республикалық және коммуналды меншік түрінде
2. Республикалық меншік заңды актілеріне сәйкес мелекеттік
Қазіргі нарық шаруашылығы мемлекеттің меншігінде бір қатар институттарынан
Экономистер екі қарама-қарсы көзқарасты ұстанады. Біреулері, макроэкономикалық саясат
Бірінші көзқарасқа сәйкес, өзін-өзі реттейтін нарық ең оптималды
Кейнс экномиканың потенциалды деңгейінен әлдеқайда төмен деңгейде қызмет
Кейнс бойынша, мәселе қаржы нарығын үйлестіретін механизмнің дұрыс
Кейнс ақша айналымының, баға деңгейінің, валюталық курстың және
Макроэкономикалық климатты жасауда мемлекет рөлінің толғануы тек ақша
Ойланылған ақша-несие және бюджеттік шараларды қиюластыруында тұратын, соғыстан
Нарық механизмнің жұмысына мемлекеттің араласу масштабына басындағы сергектігі
Экономикалық ауытқуларды жеңілдету үшін экономистер 60 жылдары өз
Мемлекеттік төрешілдік өсу беталысына ие, жиі өз талпыныстарын
Жаңа консервативтік парадигма макроэкономикалық саясаттың және оның ақша-несие
Макроэкономикалық саясатқа сыншыл әдістемесі мемлекеттің микроэкономикалық
Кәсіпорындардың жекешелендіруі белсенді жүргізіле
80-жылдары мемлекеттік сектордың өсуі ақырындатылды, бірақ мемлекеттің экономикалық
Мемлекеттің экономикаға араласуының барлық түрлері біртұтас жүйені құрайды.
Экономиканы мемлекеттік реттеудің әр моделі экономикалық саясаттың шарттарының
на таңғалмау керек. Осылайша экономиканы саясаттандыру , қажетті
Мемлекеттік сектордың орны мен рөлі бойынша нарықты экономика
Таблица 1
Сыртқы сауда тежеулердің және өндірістің мемлекеттендіру дәрежесі
Жоғарғы
Төмен
Қоғамдық игіліктер мен трансферттердің өндіру көлемі.
Жоғары Әлеуметтік Латиноамерикандық
Скандинавтық
Либералды
Төмен
1 таблицада экономикадағы мемлекет рөлінің модельдері жай жіктеуі
Нарықтық экономика елдердің көбісі бір ғана полюске тартылмайды,
1 таблицаға оралсақ біз әлеуметтік модельден либералды модельге
Қазіргі әлемдік шаруашылық сипаттағы, өтпелі экономикаларды мемлекеттік реттеудің
Біріншіден, мемлекет мүлдем жоқ немесе дамымаған жерлерде нарықтарды
Макро деңгейдегі мемлекеттік реттеудің біртұтас жүйені құру және
Мемлекеттік секторды реформалау міндеттерін реформа барысында шартты түрде
Бірінші этап
Екінші этап
Ерекше мақсаттар Заң шығаратын қызметттің белсенділігі, шаруашылық қызметтің
Әлеуметтік тұрақтандыру, әлемдік нарықтарда бәсекеге түсе алуды жоғарлату,
Аспаптар
Белсенді заңдылық қызмет, шаруашылық қызметін иберализация, нарықты реттейтін
Қатысушылар мен объектілер
Президент, орталық экономикалық ведомстволар, орталық банк, халықаралық қаржы
Президент, орталық экономикалық ведомстволар, мемлекеттік қызметкерлердің негізгі массасы,
Негізгі шиеленістер Мемлекеттік қызметкерлердің негізгі массасынан айырылған технократтардың
Мемлекеттік қызметтің әрекетсіздігін жеңіп алу.
Латиноамерикандык елдердің тәжірибесінің негізінде құрылған 2 таблицада мемлекеттік
Мемлекеттік және жеке сектор арасындағы жауапкершілікті бөлу экономикадағы
1.2. Мемлекеттік сектор мемлекеттік саясатты өткізу объекті ретінде.
Меншіктің құрылым мен қарым-қатынастың өзгеру облысындағы мемлекет саясаты
Мемлекеттік саясаттың қалыптасуына оның мақсаттары мен міндеттердің анықталуы,
Сондықтан қоғамдық дамудың кез келген этапында, кез келген
Әміршіл-әкімшіл жүйеден нарықтық саясатқа көшу жағдайында меншік қатынастарының
Қазақстан Республикасында мемлекет сектордың өзгеруі 1991 жылы 8
Қазақстанда, басқа да бұрыңғы кеңес одағының республикаларында секілді
Қазақстан Республикасындағы меншік қатынастарды өзгертудің мемлекеттік саясатты қалыптастыруына
Біріншіден, реформаға дейінгі кезеңде негізінде мемлекеттік меншік басым
Үшіншіден, мемлекеттік меншікті сатып алатын және оны тиімділікпен
Осының барлығы Қазақстан Республикасындағы меншікті реформалаудың мақсаттарына, қарқынына
Бірінші разгосударствление және жекешелендіру этапында (1991-1992 ж.ж.) республика
Осы жағдайлар мен ұлттық шаруашылықтың әртүрлі саларында экономикалық
Қазақстан Республикасындағы меншік қатынастарын реформалаудың екінші негізгі этапы
1993 – 1995 ж.ж. 9378 объект сатылған 720
1996 ж. дейін елде бұрыңғы мемлекеттік бөлшек саудасы,
Осы этапта жаппай жекешелендірілу толығымен аяқталды: Қазақстандағы меншікті
22 аукционда ПИК үшін сатуға қойылған және 1600
Жекеше жобалар бойынша әлемдік нарыққа экспорттық тауарды өндіретін
Осы кезеңде бәсекеге түсе алатын өнімді шығаратын елдің
Ол елдің экспорттық потенциалдың негізін құрайтын және салық
Компания басқарушылары айналым капиталына қаражаттарды инвестициялау және кәсіпорын
Екінші этапта дара жекешелендіру процесінде 5 кәсіпорын сатылды,
Жекешелендіру процесінде ерекше орын агроөнеркәсіпке берілді. Агроөнеркәсіптік кешенде
Агроөнеркәсіп кешенінің дайындайтын, өндіретін және қызмет көрсететін кәсіпорындарды
1995 ж. соңына дейін агроөнеркәсіптік кешенді жекешелендіру в
1993 – 1995 ж.ж. Қазақстан Республикасында 10 мыңнан
Әрі қарай Қазақстан Республикасында меншік қатынастарды реформалау процесі
1996 ж. бастап мемлекеттік меншігінің кез келген жекешелендірілуі
Үшінші этапта отын-энергетикалық кешенінің, көлік, денсаулық сақтау, білім
Мұнай мен газ өнеркәсібінде, энергетикада, көлікте, байланыста, қара
Өндіріске «тірі ақшаның» құйылуы экономиканың мемлекеттік сектордың бірқатар
Өңдеу өнеркәсіптік кәсіпорындардағы өндірісті тірілту үшін олардың реструктаризациялау
Қазақстан республикасының өнеркәсібің жекешелендіруі тарихи қысқа мерзімде экономиканың
Сонымен қатар мемлекеттік жекешелендіру саясатының бұрын белгіленген мақсаттарына
Әрі, жекешелендіру процесінің дамуы және республикадағы жалпы жағдайларды
Жекешелендіру процесін және оны іске қосуды алғашқы
Аталған теріс әсерлі жағдайларды жою және мемлекеттік меншікті
Республикалық және коммуналдық меншікке жатпайтын мемлекеттік меншіктің объектілерінің
“Көкшіл фишкалардың” мемлекеттік пакет акцияларын жекешелендіруді іске асырудың
“Көкшіл фишкалардың” акцияларын нарықта өткізу үшін алдын-ала дайындық
Әрі кей кәсіпорындарда портфельдік инвестиция үшін олардың акцияларының
Меншікті жаңарту саладағы мемлекет мақсаттарына жету процесінде
Әлеуметтік саладағы экономикалық реформаларының басты бағыты ретінде 1999
Осы кезеңде Қазақстан үкіметі борышты кәсіпорынның мемлекеттік акциялар
Меншікті реформалаудың осы кезеңінде постприватизация бақылауын жүргізу негізінде
1991 жылдан басталған меншіктің құрылым мен қатынастарын жаңарту
2 тарау Қазақстан Республикасының мемлекеттік секторы
нарық экономика жағдайында.
2.1 Қазақстан Республикасы мемлекеттік секторын қазіргі замандағы талдау.
Елде экономиканы қалпына келтіру шараларды қабылдау, 2010 жылына
Мемлекеттік мүлікті басқаруды әрі қарай дамыту, мемлекеттік мүлікті
Қазақстан Республикасының азаматтық кодексіне заңды түрде өзгерістер мен
1995 жылдың 19 маусымнан № 2335 “Мемлекеттік кәсіпорын
Заң қабылдағанша дейін мемлекет кәсіпорындардың оларға заңды тұлғалардың
Заңға сай, негізгі құралдарға жататын, мемлекеттік кәсіпорындардың мүлігі
Қазақстан Республикасының 1998 жылдың 22 сәуірден “Қосымша және
Қазақстан Республикасының 1998 жылдың 10 маусымнан „Акционерлік қоғамдар
мемлекеттік мекемелерге акционерлік қоғамның ұйымдастырушы немесе қатысушы ретінде
„алтын акция” иесінің құқықтарын нығайту және ұлғайту: жалпы
акцияларының бақылау пакетіне мемлекет иегер болатын, ерекшелігі, ұлттық
көрсетілген акцияларымен пайдалану және иелік ету құқығы бар
директорлар кеңесінің міндетіне кіретін сұрақтарды шешу үшін қоғамның
„Жекешелендіру туралы” жарғының мемлекеттік меншік объектілерін сату тәртібі
Мемлекеттік меншікті сатып алушылардың „Жекешелендіру туралы” жарғының сатып
Мемлекеттік мүлікті басқарудың ең негізгі рычагі сөзсіз, өзекті
Тұрақты экономикалық өсуге және мемлекеттен тыс әлеуметтік бағытталған
Қойылған міндеттерді шешу үшін мемлекеттің стратегиялық мақсаттарымен саналатын,
Мемлекеттік меншік объектілерін жекешелендіруді өткізу үшін негізгі құралдар
Мемлекеттік мүлікті пайдалану қатынасында тәуекелді кеміту үшін
Деприватизацияды өткізу жөнділіктің, оның масштабы мен түрлері туралы
Қазақстандағы меншік қатынастарын жақсартудың қазіргі деңгейдегі мемлекеттік саясатының
Демек, қазіргі деңгейде Қазақстандағы меншік құрылым мен қатынастарды
Мемлекеттік мүлікті жеке қолға жаппай жекешелендіруден бас тартып
2004 жылы ҚР қаржы министрлігінің мемлекеттік мүлік және
Осы кезеңде коммуналды меншікте болған сатуға 38 шығарылған,
4 қосымшада экономикалық қызметтің түрлеріне қарай шаруашылық бірлестіктеріндегі
5 қосымшада мүліктік кешендерді жекешелендіру облыстар бойынша көрсетілді.
Есеп беру кезеңде ҚР ҚМ ММЖК аймақтық бөлімшелерімен
Ең көп объект сатылған Алматы (127 немесе шығарылған
Жергілікті іске асырушы органдарымен есеп беру кезеңінде 1972
Солайша, республикалық және коммуналды меншікті жекешелендіруден түскен түсімнің
Сала бойынша құрылыс, жылжымайтын мүлік, көлік, жабдықтар объектілерін
Қазақстан Республикасының “Бюджет жүйесі туралы” Заңына енгізілген өзгерістерге
2003-2005 жылдары жекешелендіру саласында өз шешуін қажет ететін
- мемлекеттің стратегиялық мұқтажына байланысты жекешелендірудің тиімді
- мемлекеттік мүлікті жекешелендіру процессінің ашық болуын және
2004 жылдың 1 қаңтарына дейін қалыптасқан жағдай бойынша
Тәжірибе көрсеткендей, қабылданған шараларға қарамастан, жекешелендірудің бастапқы кезеңінде
Жаппай жекешелендіру кезінде сатылған аса ірі объектілерді, және
Консалтингтік ұйымдар, ағымдағы заңнамаларға сәйкес мемлекеттік өкілетті органдары
Өкілетті органмен жасалған келісім шарттың негізінде консалтингтік ұйым
Консалтингтік ұйымдарды жекешелендірілген объектілерді сатып алу келісім-шарт талаптарын
Экономиканың стратегиялық /мұнай-газ, тау-кен металлургия, көлік және коммуникация,
2.2 Қазақстан Республикасында мемлекеттік мүлікті басқару.
Қазақстан Республикасы қаржы Министрлігінің мемлекеттік мүлік және жекешелендіру
Мемлекеттік мүлікті басқару және жекешелендіру саласында нормативтік актілерді
Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарын,
Үкіметтің 2003-2006 жылдарға арналған бағдарламасына сәйкес Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 21 қаңтардағы “
Қазақстан Республикасы үкіметінің 2003 жылғы 22 қаңтардағы №81
Ықшамдау мақсатында, мемлекеттік кәсіпорындар мен акцияларының бақылау пакеттері
Қазақстан Республикасы үкіметінің 2003 жылғы 4 сәуірдегі №327
Жарғылық капиталында мемлекеттің қатысуы бар акционерлік қоғамдардың мемлекеттік
Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 21 мамырдағы “Мемлкеттік мүлік
Қазақстан Республикасы үкіметінің 2003 жылғы 1 шілдедегі №327
Қазақстан Республикасы үкіметінің 2003 жылғы 10 шілдедегі №685
Біріге бақыланатын ұйымдар, ұлттық компаниялар қызметін бақылауды қамтамасыз
Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 22 сәуірдегі №01-8,4
Қарағанды облысында әлеуметтік шиеленісті азайту және “Карагандашахтуголь” республикалық
Қазақстан Республикасы қаржы Министрінің 2003 жылдың 11 ақпандағы
Қазақстан Республикасының 2002 жылдың 24 маусымдағы “Қазақстан Республикасы
Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру Комитеті, Салық комитеті, қаржылық
Қазақстан Республикасы қаржы Минстрінің 2003 жылдың 23 қазандағы
Комитеттің 2003 жылғы 31 наурыздағы №30 бұйрығымен “Республикалық
Комитеттің 2003 жылғы 9 сәуірдегі №111 бұйрығымен “Мемлекет
Акциялардың мемлекеттік пакетін / мемлекет үлесін/ басқару.
Комитет, мемлекет қатысуы бар 67 акционерлік қоғамның /серіктестіктің/
2003 республикалық бюджетте акцияларының мемлекеттік пакетіне түсетін қосымша
Сонымен қатар, басқа да салықтық емес түсімдер ретінде
Ел Президентінің “2004 жылғы ішкі және сыртқы саясатының
1/ “Қазақстаннның инвестициялық қоры” Инвестициялық компаниясы” АҚ –
2/ “Экспорттық несиелер мен инвестицияларды сақтандыру жөніндегі
3/ “Ұлттық инновациялық қор” АҚ - Комитеттің 2003
Тұрғын-үй құрылыс жинақтары жүйесін құру шаралары көлемінде «
Акционерлік қоғамдардың жарғылық капиталының ең төменгі мөлшерін ұлғайтуды
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі орынбасарының 2003 жылғы 17
Ұлттық компаниялар. 2003 жылдың 7 сәуірінде бекітілген Қазақстан
Қазақстан Республкиасы Премьер-Министрінің 2003 жылдың 29 тамыздағы «Қазақстан
Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекет активтерін басқаруға қатысты 2003-2006
Сенімді басқару. Комитеттің қарауындағы 67 акционерлік қоғам ішінде
Қазақстан Республикасы Үкіметнің 2003 жылдың 8 шілдесінде болған
2003 жылдың 6 қыркүйегінде Комитет ТЭК-ды жекешелендірудің шаралар
компания басқаруымен, объектілерд ісатқаннан кейін ТЭК-дың акцияларының мемлекттік
/ТАТЭК/ ААҚ-ның, оңан Алматы облысы әкімінің өтініші бойынша
ТЭК-ды жекешелендру шарттары бойынша ұсыныстар өндіру мақсатында, құрамына
Жұмысшы топ мәжілістерінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің / Кейбір
Сонымен қатар, топ энергетика және минералды ресурстар Министрлігу
Қазақстан Республдикасы Президентінің 2003 жылдың 28 тамыздағы №1178
«Байқоңыр» кешенін жалдаушымен қатынастарды жетілдіру аясында Ресей жағына
Мемлекеттік кәсіпорындар. Жылдығ 1 қаңтарына дейін қалыптасқан жағдай
276 жедел басқару құқындағы кәсіпорын (РМКК) және 148
Мемлекттік кәсіпрорындардан 2003 жылы мемлекеттік бюджетке түсер табыс
Мемлкеттік мұлікті жалға беру. Республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың шаруашылық
Атаулы Ережелерге сай, министрліктер мен ведомстволдар тоқсан сайын
2003 жылы 21 министрлік пен ведомствоның тәуелді республикалық
Ресмпубликалық мемлекеттік мекемелер иелігіндегі объектілерді мүліктік жалға беруге
Республика бойынша 2003 жылы мемлекеттік мүлік пен жекешелендіру
Коммуналдық меншіктегі мемлекеттік тұрғын үй емес қорының объектілерін
Коммуналдық меншікті басқару. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы
Облыс әкімдеріне, коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындар мен акциялар пакеті
Ақпарат аумақтық комитеттердің бәрінен келіп түсті.
Кәзіргі уақытта Комитет коммуналдық меншік нысандарын қайта құру,
Қазақстан Республикасы Үкіметенің 2003 жылға 10 шілдедегі №145
Сонымен бірге, Салалық бағдарламамен көзделген шараларды орындау жөніндегі
2.3 Қазақстан Респрубликасындағы мемлекетік секторды тиімді пайдалану саласындағы
Жарғылық капиталына мемлекет қатысатын мемлекеттік мекемелер мен заңды
Мемлекеттік кәсіпорындарды мемлекеттік басқару органдары келесідей міндеттер атқарады:
мемлекеттік кәсіпорындар қызметінің басымды бағыттарын анықтау;
мемлекеттік кәсіпорындардың шаруашылық қызметінің ағымдағы және келешектегі жсопарларын
Белгіленген мерзімде өкілетті органға тиісті еспетемелерді ұсыну арқылы
Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен, ықшамдау мақсатында мемлекттік
Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен, мемлекттік кәсіпорындардың
Мемлекеттік кәсіпорын мүлкін тағаындалу бағыты бойынша пайдалану
Қазақстан Республикасының нормативткі құқықтық актілерімен белгіленген басқа да
Мемлекеттік кәсіпорынның таза табысын бөлісудің нормативтерін орнатудағы ретелмеген
Мемлекеттік кәсіпорындар бюджеттік шектеулер шеңберінде өз қызметін атқаратын
Акцияларының мемлекеттік пакетін (қатысудағы мемлекеттің үлесін) иемдену және
акцияларының бақылау пакеті (қатысу үлесі) иемдену және
Қазақстан Республикасы Үкіметі белгілеген тәртіппен ықшамдау мақсатында акцияларының
акцияларының бақылау пакеті (қатысу үлесі) иемдену және
2003 жыл бойы сондай-ақ келесі бағыттар қалыптасты:
жарғылық капиталда мемлекет үлесі бар акционерлкі қоғамдарда қосымша
жарғылық капиталда мемлекет үлесі бар акционерлкі қоғамдардың кіріс
2003-2005 жылдары жекешелендіру, мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы біртұтас
Мемлекеттік мүлікті басқару саласындағы мемлекет саясаты эконмиканың стратегиялық
Қолда бар мемлекеттік мүлік, ел экономикасы үшін маңыздылығы
Бірінші категория - жекешелендіруге жатпайтын, мемлекеттік меншік нысандары.
Екінші категорияға жататын мемлекет меншігіндегі объектілер: экономиканың стратегиялық
Үшінші категорияны, алғашқы екі категорияға жатпайтын мемлекеттік меншік
Нарық субъектілері болып келетін, тауарлық нарықтағы монополист, немесе
2003-2005 жылдары үшінші категорияға қатысты мемлекеттік мүлікті
3 тарау Қазақстан Республикасының мемлекеттік секторын дамытудың проблемалары
3.1 Қазақстанда мемлекеттік меншікті басқарудың стратегиясы.
Нарықтық экономикаға көшу – біздің мемлекетіміздің экономикалық жүйесіндегі
ҚР Президенті назар аударып отырған қиындықтарды жеңу үшін
Мүлікті басқару институтын кеңінен қолданудың инициаторы мемлекет болып
өндіріс профилі, белгілі дәрежеде шығарылатын өнім мөлшерін сақтау;
демонополизациялау жөніндегі шараларды орындау;
кәсіпорынның мүліктік кешеніне кіретін (үміткер үшін шарт жасауға
кәсіпорын (объекті) қызметкерлеріне әлеуметтік кепілдіктерді қамтамасыз ету;
жұмыс орындарының барлығын немесе шартта белгіленген пайызын сақтау;
өнімнің сапасын және оның бәсекеге қабілеттілігін көтеру.
Әрбір жеке жағдайда келісім шарттары кәсіпорынның ерекшеліктеріне байланысты
Мүлікті басқару институтын дамытудың келесі кезеңі: ҚР Президентінің
Ендеше басқару шарттың сенімді басқару шарттарынан айырмашылығы қандай?
Сенімді басқарма туралы түсінікті байытқан жаңа кезең, ҚР
Мемлекет Қазақстан Республикасында 1996-1998 жылдарға арналған жекешелендірудің осы
1996 жылы республикада экономикалық тұрақтылық белгілері байқалды. Ұлттық
Республиканың қаржы нарықтағы қазіргі ахуалының басты сипаты едәуір
Жаңа жағдайларда инвестициялық циклге – таза бюджеттік инвестициялардан
Сенімді басқармаға берудің негізгі себебі: акционерлік қоғамдарда акцияларының
Бұл арада мемлекеттік меншік объектілерін мемлекеттік басқару туралы
Тәжірибе көрсеткендей, бүгінгі басқаруға беру барлық проблемаларда түбегейлі
Жоғарыда аталған механизмді жүзеге асырудың өзі кәсіпорынңа деген
Басқармаға базалық салалардағы ірі кәсіпорындарды (тау-металлургия кешені) берудің
Осы арада, объектілерді басқарудың меншік құқығына берудің себебі,
Осы арада мұндай ой туындауы мүмкін, бұл институтта
Мұндай беруге деген қажетсінушілік өз мүлкін тиімді басқаруға
Сенімді басқарманың түсінігін байытудың жаңа кезеңі ҚР Үкіметінің
ҚР Заңы бойынша адрестік сату қарастырылады. Егер жекешелендіру
Кәсіпорынды (акциялардың мемлекеттік пакетін) сенімді басқармаға берудің өзі
мүліктің және мүліктік құқықтардың жайы мен құрылымы (жер
қызмет және өндірілетін өнім профилі(жұмыс және қызмет);
өндірістің технологиялық дәрежесі және жабдықтардың техникалық жағдайы;
кәсіпорынның қаржы – экономикалық жайы (бухгалтерлік есеп деректері)
3.2 Мемлекеттік сектор оьбъектілерінің қызметін басқарудың тиімділігін арттырудың
Қазақстан Республикасын 2010 жылға дейін дамытудың және Қазақстан
мемлекеттік мүлікті басқарудың тиімді жүйесін қалыптастыру;
мемлекеттік мүлікті тиімді пайдалану есебінен республикалық және жергілікті
мемлекеттің қатысуымен мемлекеттік кәсіпорындардың заңды тұлғалардың қызметінің қаржы
мемлекеттің белгілі салаларға және нақтылы кәсіпорындарға қатысты стратегиялық
Қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін мына міндеттерді шешу
жарғылық капиталда мемлекеттің қатысуымен мемлекеттік кәсіпорындардың және заңды
мемлекеттік меншік объектілерінің кешендік мониторингін қамтамасыз ету және
мемлекеттік актілерді басқару жүйесін құру, мемлекеттік активтер мен
мемлекеттік мүліктің есеп жүйесін жетілдіру;
экономиканың стратегиялық салаларында жекешелендірілген объектілерді басқару тиімділігінің мониторингін
Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейін дамытудың стратегиялық жоспарына
Аталған міндеттерді шешу үшін мемлекет ұлттық компаниялар базасы
Ұлттық компанияларға қатысты, олардың жүйелік құрылым мәнін күшейтетін
Атап көрсету керек, жекелеген ұлттық компаниялардың өзі тектес
тұтастай холдингтердің қаржы – шаруашылық қызметінің айқындылығының жеткіліксіз
акциялардың мемлекеттік пакетіндегі дивидендтер сомасы ұлттық компаниядан республикалық
ұлттық компанияларда инвестициялық бағдарламамен қаржыландырудың көздері мен мөлшерін,
Ұлттық компанияның қаржы – шаруашылық қызметіне мемлекеттік бақылауды
2003 жылы ұлттық компаниялардың инвестициялық бағдарламаларын жасаудың, келісудің
Ұлттық компаниялардың қаржы – шаруашылық қызметіне мемлекет тарапынан
Ұлттық компаниялардың қаржы – шаруашылық қызметіне бақылауды жетілдіру,
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 24 шілдедегі №
мемлекеттік кәсіпорындар, мекемелер;
мемлекеттің қатысуымен жарғылық капиталдағы заңды тұлға;
мемлекеттік меншік болып табылатын, соның ішінде сенімді басқармадағы,
Кешенді мониторинг аталмыш объектілердің жұмысын жан-жақты қадағалауға, мүмкіндік
Мемлекеттік мүлікті басқару саласында қойылған міндеттерді шешуде оның
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 28 мамырдағы №
Тұрақты жекешелендіруге бақылау саласында негізгі міндеттер болып табылады:
экономиканың стратегиялық салаларында жекешелендірілген объектілерді басқару тиімділігінің мониторинг
проблемаларды және оларды шешу жолдарын ашу мақсатымен кешенді
постприватизацияланған бақылауды құқықтық қамтамасыз етуді жетілдірілу;
меншік иелерінің қабылданған міндеттемелерді тиісінше орындауына бақылау, сауда-саттық
инвесторлармен конструктивті диалог жүргізу, туындаған проблемалар бойынша өзара
экономиканың стратегиялық салаларындағы жекешелендірілген кәсіпорындардың қызметін бейнелейтін деректердің
Жекешелендіру процестерін жетілдіру мақсатымен Қазақстан Республикасы Президентінің
Конкурс кәсіби қаржы кеңесшісінің қатысуымен екі кезеңде өткізілетін
Қорытынды.
Меншіктің саналуан түрлері нарық экономикасын ойдағыдай қызмет етуінің
Ұлттық экономиканы реформалаудың ең бір түйінді мәселесі мемлекеттік
Ұлттық экономиканы жаңартудың негізгі индикаторларының ішінде реформалаудың тиімді
Қай елдің экономикасы болмасын мемлекеттік сектор оны реттеудің
Республикада мемлекеттік кәсіпорын мемлекетіміздің қорғаныс қабілеттілігін материалдық қамтамасыз
Қазақстан жағдайында мемлекеттік сектордың үлесіне еліміздің негізгі қорының
Мемлекеттік меншік Қазақстан республикасындағы нарықтық экономиканың ажырамас элементі
Мемлекеттік меншік қызметінің тәсілін және басқару, бақылау
Мемлекеттік меншік нысандары тиімділігін арттыру үшін мына шараларды
Мемлекеттік меншікті басқару жүйесін жетілдіру үшін ең алдыменмемлекеттік
Мемлекеттік кәсіпорындардың және заңды тұлғалардың қызметіне мемлекеттің қатысуымен
Мемлекеттік меншіктің қызмет ету және басқару тиімділігін көтеру
Ұлттық компаниялардың қызметіне мемлекеттік бақылау күшейтілсін. Жоспарлар мен
Ұлттық қор қызметінің ашықтығын және мөлдірлігін қамтамасыз
Тұрақты негізде республикалық меншікте болатын акциялардың мемлекеттік пакетінің
Республика есеп комитеті мемлекеттік меншігі бар бүкіл ұлттық
Мемлекеттік мүліктен мемлекеттік бюджетке түсімдерді көбейту (дивидендтердің акциялар
Мемлекеттің қатысуымен мемлекеттік кәсіпорындар, заңды тұлғалар қызметінің қаржы
Мемлекеттік мүлікті есептеу жүйесін әрі қарай дамыту.
75