МАЗМҰНЫ
Кіріспе...........................................................................................................................3
Бөлім Дүниежүзілік сауда ұйымы және Қазақстан
Дүниежүзілік сауда ұйымының шығу тарихы................................................6
Қазақстанның ДСҰ-ға кіруге дайындық процессі.........................................9
Бөлім Қазақстан ДСҰ-ға кіруге әзір ме?
2.1 Қазақстанның ДСҰ-ға кіруінің жағымсыз жақтары...................................11
2.2 ДСҰ-ға кіру үшін істелінетін шаралар жүйесі...............................................18
Қорытынды.................................................................................................................21
Қолданылған әдебиеттер тізімі...............................................................................24
Кіріспе
Әлемдік шарушылықтың түпнегізі – бизнесте. Себебі, кез келген
Соңғы жылдары дамыған елдер арасында өндіріс және маркетинг
Отандық өнім өндірушілердің тауарлары әлемдік сауда қақпасынан сығалап
Мемлекетте алтын мен күмістің қоры қаншалықты мол екеніне
* сауда балансын сақтау: шеттен тауар әкелгенше, керісінше,
* экспортты арттыру және импортты қысқарту үшін сыртқы
* шикізат шығыруға тыйым салу немесе қатаң шектеу
Жаһандану жағдайында үлкен тауар айналымы кедендік тарифсіз жүзеге
Осы арқылы мемлекеттің кедендік шекараларынан тауар алып өтудің
кедендік тарифті айтарлықтай мөлшерде төментеду және тарифтік емес
ауыл шаруашылық өнімдерінен дотация мен субсидияны алып тастау;
кедендік шараларды ДСҰ талаптарына сәйкестендіру;
тауар нарығы мен қызметі, капитал айналымын барынша кеңейту;
өзінің тауар, қызмет көрсету және капитал нарығын максималды
ДСҰ-ның барлық ережелері мен қағидаларын орындау.
Бүкіләлемдік банктің 1995 жылғы жасаған әлем елдерінің экономикалық
Елбасы бұл сөзді өткен ұлықтау рәсімі кезінде де
Статистика дәлел бола алатындай екінші Дүниежүзілік соғыстан кейінгі
- тауар сатып
- шетке капиталды тауар түрінде шығару: бұл
- Трансұлттық корпорациялар шеңберінде фирма ішілік тауар жөнелтілімдеріне
Біз Қазақстанның жаһандық экономикалық үрдістерге сәйкес дамып келе
ⅠБөлім Дүниежүзілік сауда ұйымы және Қазақстан
Дүниежүзілік сауда ұйымының шығу тарихы
Жоғарыда айтып өткендей, Қазақстан Дүниежүзілік сауда ұйымына мүше
ТСБК құрылу себептері мен мақсаттары, жүзеге асыру принциптері.
кедендік және басқадай саудалық шектеулерді жою;
халықаралық саудадағы дискриминацияны жою;
нақты табыс, сұранысты, сауда айырбасын жоғарылату.
Осы келісімнің басты мақсаты болып елдер арасындағы сауда
1948 жылдың 1 қаңтарынан бастап Басты келісім оған
ТСБК негізгі ережелер мен принциптер жинағынан, тарифті анықтайтын
ТСБК іс-әрекет негіздеріне төмендегідей принциптер салынған:
* Өзара саудада ең тиімді жағдай жасау мен
* Ұлттық режим қатысушысы елдердің ішкі салықтар мен
* Халықаралық сауданы реттеу мөлшерлік шектеу емес, кедендік
* Көпжақты сауда келіссөздері барысында кедендік тарифтердің бірте-бірте
ТСБК өзінің өмір сүру кезеңінде негізінен кедендік тарифтермен
Дүниежүзілік сауда ұйымының құрылуы. Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан
ХСҰ-ның жарғысы 1948 жылы наурызда Гаванада өткен БҰҰ-ның
Таза уақытша уағдаластық ретінде құрылған ТСБК 1948 жылдан
Бұрынғы КСРО 1990 жылы ТСБК-де байқаушы мәртебесін алды,
Сонымен, дүниежүзілік сауда ұйымы – қатысушы елдердің өзара
ДСҰ-ның ТСБК-нен принципалды айырмашылығы бар:
Егер ТСБК таңдалған ережелер мен келісімдер жинағы мен
ТСБК уақытша сипатта болса, ДСҰ міндеттері тұрақты болып
ТСБК ережелері тек тауарлар саудасына таралса, ДСҰ сонымен
ДСҰ төмендегідей қызметтерді атқарады:
көпжақты келісімдерге байланысты әкімшілік жұмыс;
әлемдік сауда жағдайын бақылау және кеңес беру;
Халықаралық сауда палатасы үшін форум рөлін атқару;
сауда таластарын реттеудің механизмін қамтамасыз ету;
мемлекеттердің сауда саясатына бақылау жасау;
басқа халықаралық ұйымдармен қарым-қатынас жасау.
ДСҰ-ның негізгі ережелеріне сәйкес, халықаралық сауданы реттеудің басты
Дүниежүзілік сауда ұйымы қазір ТСБК-нің функцияларын атқарып, өз
1.2. Қазақстанның ДСҰ-ға кіруге дайындық процессі
Қазақстан Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруге әзірленіп жатыр. Алайда
Демпинг – ағылшынның "dumping" – лақтырып тастау деген
Әлемдік экономика тәжірибесінде бірқатар елдерде демпингке арнайы заңдар
Сонымен, ДСҰ-ға қосылу үшін Қазақстан алдағы уақытта соңғы
Сонымен, еліміздің экономикасында қалыптасқан жағдайды айтып өткен жөн
Ауыл шаруашылығы өндірісінің әр саласын серпінді дамытудың шешуші
Халық шаруашылығының бәсекелестікке қабілетті салаларын дамытуда жоғары білікті
Бүкіл әлем көптен бері өндірілген өнімдерінің сапасы мен
ⅡБөлім Қазақстан ДСҰ-ға кіруге әзір ме?
2.1 Қазақстанның ДСҰ-ға кіруінің жағымсыз жақтары
Қазақстанның алдағы Дүнижүзілік сауда ұйымына (ДСҰ) кіруінің қандай
Кедендік кедергілерді төмендетуге байланысты бәсекелес шетелдік компаниялар экспорттық
Қазақстанда 2015 жылға дейінгі уақытқа қабылданған мемлекеттік жаңартпалы-индустриялық
Қазіргі кезде әлемде тауарларды қайта өңдеу көбінесе дамыған
Бұл жерде Қазақстан өнеркәсіптерінің өнім шығару құрал-жабдықтарының бірқатар
ДСҰ-ға кірудің ең қолданпаздық және ең үлкен еркін
Экономиканы қиындатпай ДСҰ ең аз жағымсыз жаймен кіру
ҚР экономикасының тұрақтылығын және жалпы ішкі өнімінің (ЖІӨ)
Республика үшін принципті сауал – бұл ауыл шаруашылығына
Қазақстан мұнайының сатылуы ДСҰ-ға кіруіне байланысты емес, ол
Мемлекеттің жеңілдетілген көмегінсіз шетелдік компанияларға көмек түспейді. Айқын
Қытай (ҚХР) 15 жылдың ішінде экономиканың экспорттық-шикізаттық өзгешілігін
ДСҰ мұшесі болған кезде міндетті түрде басқа мәселелерді
Саяси тәуекелділіктер де бар: жаппай ретсіздік, толқулар, Қазақстаннан
Қазірігі уақытта «Экспорттық кредиттреді және инвестицияларды сақтандыру бойынша
Бірақ та бұл ереже жаңа өндіріс ашқандарға қатысты
2005 жылдың басында Қазақстанның ДСҰ-ға кіру туралы сөйлесу
Қазіргі уақытта Дүниежүзілік сауда ұйымы әлемдік сауда көлемін
Тариф төмендеген жағдайда табыстың бөліну тенденциясына назар аударған
Бұрынғы ескертілген индикаторлар арқылы кіруге дайындық дәрежесі келесіден
1974 жылдың сауда заңына сәйкес, ДСҰ талабына қарамастан,
Сондықтан, ДСҰ-ға кіру үшін, Қазақстанның өнеркәсіптік, азық-түліктік және
Жағымсыз салдары шығатын бұрынғы ескертудің көрсеткіші болып, Қазақстан
Үдемелеткен шетелдік инвестицияны тартуға байланысты баланстың табысы бойынша
Күнделікті операция есебі бойынша төлем балансының сальдосы 2000
ҚР-да импорттық тариф орташа мөлшермен 15%-дан 22%-ға дейінгі
2015 жылға дейін кедендік-тарифтік саясаттың Мемлекеттік индустриялы-инновациялық бағдарламасын
Қазақстан «секторлық бастамаға» қатысқан кезде оған заңды түрде
АТК бойынша (Ақпараттық технология келісім бойынша) «нөлдік жайғасымды»
ДСҰ-ға кіретін мемлекеттердің ауыл шаруашылық ішкі өнімінің орташа
Мысалы, аргумент ретінде 1 гектар жерге ауыл шаруашылық
2.2 ДСҰ-ға кіру үшін істелінетін шаралар жүйесі
Халықаралық сауда нормалары негізінде мүше елдердің сауда саясатының
Ауыл шаруашылығы енді-енді көтеріліп келе жатқаны белгілі. Өткен
Ұлттық экономикаға қан жүгірту үшін қаржы керек болса,
Жалпы Қырғызстанның тәжірибесі көрсетіп отырғандай, ДСҰ-ға мүше болудан
Мұндай талаптар Қазақстан мен Украинаға да қатысты сияқты.
Әрине, Қазақстан бұған бара қоймасы аян. Өйткені, экономиканың
Бұдан шығатын қорытынды, еліміз халықаралық нарыққа шығу үшін
Қорытынды
Сонымен, Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі жолындағы келіссөз үдерісі тоқтаусыз
ДСҰ-ға кіру Қазақстанға не береді? Бірінші кезекте, бұл
Сонымен қатар, ДСҰ-ға кіргеннен кейін Қазақстан төмендегідей артықшылықтарға
болашақта баламасы жоқ сыртқы сауда тәртібінің ырықтануы мен
Қазақстанға қатысты барлық сауда бөгеттері алынып тасталатындықтан, әлемдік
республикалық әр түрлі елдердің экономика және сауда тәртіптері,
сауда стратегиясы мен сыртқы сауда саясатын ашық және
қайшылықтарды халықаралық нормалар мен тәртіптер негізінде реттеу;
құқытық-нормативтік баазаны қабылданған халықаралық стандарттарға сәйкес келтіру.
Қазақстанның жаһандық экономикадағы бәсекелестік тұғырларын көп ретте оның
Біріншіден, еліміздің ұлттық мүдделерін ескере келгенде, биылғы жылдың
Екіншіден, Қазақстанның ДСҰ-ға кіруінің барысында Үкімет аграрлық секторды
Үшіншіден, кедендік әкімгерлікті жетілдіру және кеден қызметі мамандарының
Төртіншіден, барлық заңды тұлғалардың қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарына
Бесіншіден, Үкімет «Атамекен» одағымен бірлесіп, таяудағы уақытта экономиканың
Сонымен қатар, еліміз әлі қолға алынбаған секторлардағы шетел
Шикізаттық емес тауарлардың экспорты мен жоғары технологиялық жабдықтардың
Қазақстанның сыртқы экономикалық байланыстар саласындағы орнын тұрақтандырып, рөлін
Экспорт мүмкіндіктерін ұлғайта беру үшін интенсивті ауыл шаруашылығын,
Аталған салалар мен өндірістерді шұғыл дамыту мемлекеттің экспорттық
Қазақстанның халықаралық саудадағы рөлін күшейту үшін оған тән
Қазақстанды дамыған елдер қатарына қосатын факторларға халқының жаппай
Экономикасының шикізаттық бағыты, шетел инвестициялары мен технологияларға деген
Мемлекет басшысының халыққа биылғы Жолдауында бәсекеге барынша қабілетті
Жалпы Дүниежүзілік сауда ұйымына кірудің өзіне кем дегенде
Қорыта келгенде, еліміздің осы халықаралық экономикалық ұйымға енуі
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
Елемесев Р.Е. Халықаралық экономикалық қатынастар: оқу құралы. Алматы:
Багісиев М., Халықаралық экономикалық қатынастар: оқу құралы. Алматы:
«Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында» Қазақстан
«Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Қазақстан Респубилкасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың
www.google.kz Қазақстан – ДСҰ: жаңа заңдар
www.google.kz Әлемдік сауда ұйымы және Қазақстан
Әлмереков Н.А. «Қазақстанның экономикасын дамыту және Республиканың ДСҰ-ға
Асқар Тұрапбайұлы «Біз ДСҰ-ға кіруге әзірміз бе?» ∕∕
Жігер Батілесов «Экономикалық дипломатия – заман талабы» ∕∕
Бақберген Амалбек «Өңірлік өркендеудің өрісті қадамы» ∕∕ Жетісу
15