МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ------------------------------------------------------------------------------------3
1. САҚТАНДЫРУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ МЕН
1.1 Сақтандырудың экономикалық мәні мен мазмұны--------------------------5
1.2 Сақтандырудың сыныпталуы-----------------------------------------------------8
2. НАРЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ ЖАҒДАЙЫНДА ЖЕКЕ БАСТЫ
САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІНІҢ ДАМУЫ-----------------------------------------13
2.1 Сақтандыру нарығының қатысушылары мен қызметін талдау----------13
2.2 Жеке басты сақтандыру жүйесінің дамуын талдау-------------------------16
3. ҚР САҚТАНДЫРУ НАРЫҒЫН ДАМЫТУ------------------------------------25
3.1 Жеке басты сақтандырудың шетелдік тәжірибесі---------------------------25
3.2 Жеке басты сақтандырудың ҚР-да даму перспективалары---------------29
ҚОРЫТЫНДЫ--------------------------------------------------------------------------32
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР---------------------------------------------34
КІРІСПЕ
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 7 ақпандағы
Нарықтық қатынастар дамуы кезеңіндегі мемлекет дамуының негізгі шарттарының бірі
Егер бастапқы кезеңдерде сақтандыру біздің елімізде үлкен сұранысқа ие
Сақтандыру - қоғамның экономикалық қатынастарының
сақтық категориясының ақшалай қатынасы
сақтандырудың қоғамдық өнімінің құнын қайта
сақтық қатынастардың бір бөлігінің міндетті
ақша қорларын жасап, пайдалану кезіндегі
Зерттеу жұмысының мақсаты: Нарық қатынастары жағдайындағы жеке басты сақтандыру
Зерттеу жұмысының міндеттері: Оған байланысты келесі міндеттерді қарастырдық:
Сақтандырудың экономикалық мәні мен мазмұны
Сақтандырудың сыныпталуы
Сақтандыру нарығының қатысушылары мен қызметін талдау
Жеке басты сақтандырудың жүйесінің дамуын талдау
Жеке басты сақтандырудың шетелдік тәжірибесі
Жеке басты сақтандырудың ҚР-да даму перспективалары
Курстық жұмыстың құрылымы: Курстық жұмыс 3 бөлімнен тұрады:
I. Бөлім. Сақтандырудың
II. Бөлім. Нарық қатынастары жағдайында жеке басты сақтандыру
- III. Бөлім.
1. САҚТАНДЫРУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ МЕН
1.1 Сақтандырудың экономикалық мәні мен мазмұны
Сақтандыру ежелгі заманнан бері жүзеге асырылып келе жатқан, өзінше
Сақтандыру сақтандыру жағдайлары туындаған кезде зиянның орнын толтыруға кеткен
Сондықтан, бірінші кезектегі мақсат белгілі бір мөлшерде сақтандырудың экономикалық
сақтандыру қызметін мемлекеттік реттеудің тиімділігін арттыру;
сақтандыру қызметінің нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру;
сақтандыру жүйесінің қаржылық орнықтылығын және беріктілігін қамтамасыз ету;
қазақстандық және халықаралық сақтандыру рыноктарының өзара қарым-қатынастарын дамыту;
сақтандыру қызметін көрсету рыногындағы құрылымдық саясаттың жүргізу.
Осы сақтандыру рыногындағы құрылымдық саясаттың басты көрінісі сақтандырудың ерікті
Сонымен бірге, осы сақтандыру ісінің қалыптасып, дамуын негіздейтін, тұйықталған
Осыған орай, Қазақстан Республикасындағы сақтандыру заңдарын, заңға сәйкес нормативтік-құқықтық
Сақтандырудың экономикалық маңызы оның функциялары арқылы да көрініс табады.
Сонымен, сақтандыруды жүргізуге байланысты өте күрделі, сақтандыруға қатысушылардың әр
Осы сақтандыру қызметі біртектес тәуекелдер қағидаттарына негізделетін әртүрлі салаларға
Сақтандыру объектісіне жеке басты сақтандыру, мүлікті сақтандыру және жауапкершілікті
Сақтандыру кезіндегі сақтық резервтер мен қорларды қалыптастырудың екі негізгі
Қаржыларды қалыптастырудың бюджеттік әдісі бюджеттердің қаражаттарын, яғни бүкіл қоғамның
Сақтық әдіс қорларды шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халықтың жарналары
Сақтық қорлар — қоғамның ұлттық шаруашылығындағы сан алуан, алдын
Мүліктік мүдделерді қорғауды, материалдық зияннан сақтандыруды және оның орнын
Сақтық қорлардың басқа қорлардан ерекшелігі: олар алдын ала тұтыну
Сақтандырылушылардың жарналары есебінен жасалынатын сақтық қорлар белгілі бір уақытта
Сақтық жүйе республика экономикасының сенімді әрі орнықты дамуына, халықты
Сақтандырудың жалпы жүйесі үш бөліктен тұрады:
қоғамдық қорғаудың жүйесі;
әлеуметтік сақтандыру (қорғау) және әлеуметтік қамсыздандыру;
жалпы сақтандыру және өмірді сақтандыру.
Сақтандырудың жалпы жүйесінің салыстырмалы дербес бөлігі медициналық сақтандыру болып
Сақтандыру — сақтық ұйым өз активтері есебінен жүзеге асыратын
Сақтандырудың экономикалық мәні барлық қатысушылардың төлемдері есебінен оқыс оқиғаға
1.2 Сақтандырудың сыныпталуы
Сақтандыру көпқырлы болып келеді: ол әр түрлі сақтандырушылар мен
Сақтандырудың сыныпталуы кез-келген басқа да сыныпталу секілді сақтандыру жүйесін
Отандық сақтандыру нарығында сақтандырудың сыныпталуы негізі екі критерийден құралған:
Салаларға бөлудің негізінде сақтандыру объектілері бойынша бөлу жатыр. Осы
Сондықтан да еліміздің сақтандыру нарығы қазіргі кезде екі
Жеке сақтандыру екі кіші сала бөлінеді: өмірді сақтандыру және
Сақтық қызмет - сақтандыру ұйымының сақтандыру
жазатайым жағдайлардан және аурудан сақтандыру
медициналық сақтандыру
теміржол көлігін сақтандыру
автомобиль көлігін сақтандыру
әуе көлігін сақтандыру
су көлігін сақтандыру
жүктерді сақтандыру
3-ші және 7-ші тармақшаларда аталған сыныптарды қоспағанда, мүлікті сақтандыру;
кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру
автомобиль көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкешілігін
11) теміржол көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін
12) әуе көлігі иелерінің жауапкершілігін
13) су көлігі иелерінің жауапкершілігін
14) тасмалдаушының жауапкершілігін сақтандыру
15) шарт бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру;
16) 10-шы, 14-ші тармақшаларда аталған сыныптарды қоспағанда, зиян келтірген
Ерікті сақтандыру нысанындағы әрбір сыныптың мазмұны және оны жүргізу
Сақтандыру түрі сақтандыру ұйымы сақтандыру
Жазатайым жағдайдан және аурудан сақтандыру - сақтандырылушы жазатайым жағдайдың
Медициналық сақтандыру - сақтандырылушының медицина мекемесінен медициналық сақтандыру медициналық
Көлік құралдарын сақтандыру - көлік құралын иеленуге, пайдалануға, оған
Автокөлік құралы иесінің жауапкершілігін сақтандыру - азаматтық жауапкершілікті сақтандыру
Жүктерді сақтандыру - жүктерді иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге
Мүліктік сақтандыру - мүлікті иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге
Азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру - кезінде, үшінші бір адамдардың өміріне,
Зиян келтіргендігі үшін азаматтық-кұқықтық жауаптылықты сақтандыру кезінде сақтанушының өз
Шартты бұзғандығы үшін азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру - шартта оның
Тәуекелді сақтандыру – бұл тәуекелді шектеу немесе оны азайту
Құрылыс-монтаждық тәуекелдерді сақтандыру - қолданыстағы барлық материалдарды, құрылыс
Бизнестегі үзілісті сақтандыру - мүлікті сақтандыру шарты бойынша сақтандыру
КАСКО сақтандыру - көлік құралын және оған орнатылған қосымша
Жауапкершілікті сақтандыру - жауапкершілікті сақтандыруда сақтанушының (сақтандырылушы тұлғаның) үшінші
Үшінші тұлғалардың алдындағы жалпы азаматтық жауапкершілікті сақтандыру – сақтанушының
Тауар өндірушінің, қызмет ұсынушының жауапкершілігін сақтандыру - тауар өндірушінің
Директорлар мен кеңсе қызметкерлерінің жауапкершілігін сақтандыру - өз әрекеттері
Кәсіптік жауапкершілікті сақтандыру - кәсіби мамандардың нәтижесі залалға әкеп
Жұмыс берушінің жауапкершілігін сақтандыру - өз қызметкерлерінің мүлігіне, өмірі
Экологияға зиян келтіру жауапкершілігін сақтандыру - сақтанушы сақтандырылушы
Шартты жауапкершілік – сақтанушы сақтандырылушы мен оның шарт контрагентімен
Жеке сақтандыру - жеке адамның өмірінде болуы мүмкін оқиғаларға
Өмірді жинақтық сақтандыру, зейнеткерлікті сақтандыру - өмірді сақтандыруға сақтандыру
Лауазымды сақтандыру -үшінші тұлғалардың талаптары бойынша соттың бірінші сатыдағы
2. НАРЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ ЖАҒДАЙЫНДА ЖЕКЕ БАСТЫ САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІНІҢ ДАМУЫ
2.1 Сақтандыру нарығының қатысушылары мен қызметін талдау
Қазақстан Республикасында сақтандыру нарығының қатысушылары мыналар
1) Сақтандыру, қайта сақтандыру ұйымы
2) Сақтандыру брокері
3) Сақтадыру агенті
4) Сақтаушы, сақтандырушы, пайда алушы
5) Актуарий
6) Уәкілетті аудиторлық ұйым (уәкілетті аудитор)
7) Өзара сақтандыру қоғамы
8) Сақтандыруға байланысты кәсіпкерлік қызметті
Сақтандыру брокері - өзінің қызметін сақтаушылар
Актуарий – сақтандыру ұйымының қажетті төлем
Уәкілетті аудиторлық ұйым (аудитор)- уәкілетті меншікті
Сақтандыру агенті – берілген өкілеттілігіне сәйкес
ҚР резидент еместерінің қатысуымен сақтандыру компанияларының 2008 жылғы 1
Қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйлықақыларының көлемі 2 895,4 млн.
1 кесте - Қайта сақтандыру бойынша берілген сыйлықақылар
млн. теңге
Қайта сақтандыруға
берілген сақтандыру
сыйлықақылары
Сомасы Жиынтық
Сыйлыақы
үлесі, % - пен Сомасы
Сыйлықақы үлесі,
% -пен
Қайта сақтандыруға берілген барлығы, оның ішінде 1 133,1
Резидент еместерге 937,7
Резиденттерге 195,4
Қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйлықақыларының жалпы сомасында негізгі үлесті
2008 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасындағы сақтандыру
2 кесте – Сақтандыру секторының институционалды құрылымы
Сақтандыру секторының институционалды құрылымы
01.02.08ж.
01.02.09ж.
Сақтандыру ұйымдарының саны, оның ішінде 33 36
Резидент еместердің қатысуымен 3 6
Өмірді сақтандыру бойынша 1 2
Сақтандыру брокерлерінің саны 5 8
Актуариилер саны 26 26
Сақтандыру ұйымында аудит жүргізу құқығы бар лицензиясы бар аудиторлық
Сақтандыру қызметін ұйымдастырудың мәселелерінің негіздері: - экономиканың қорғаушы саласы
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру қызметінің талдау: - отандық сақтандыру
3 кесте – ҚР Сақтандыру нарығы
млн. теңге
Көрсеткіштер Жылдар
2005 ж. 2006 ж. 2007 ж.
Жиынтық активтер 44 095 73 346 135
Сақтандыру қорлары 14 689 32 084 45
Жиынтық жеке капитал 24 053 35 898
Сақтандыру сыйлықақылары, барлығы 39 978 67 123
Міндетті сақтандыру 4 446 12 951
Ерікті жеке сақтандыру 4 546 7 831
Ерікті мүліктік сақтандыру 30 986 46 341
Сақтандыру төлемдері, барлығы 6 743 10 770
Міндетті сақтандыру 2 839 3 328
Ерікті жеке сақтандыру 1 266 1 678
Ерікті мүліктік сақтандыру 2 638 5 764
Қайта сақтандыруға берілген сыйақылар 18 724 26
соның ішінде, резидент еместерге 17 119 23
Сонымен бірге сақтандырудың мынадай міндеттері мен қызметтерін атап өтуге
Біріншіден, мемлекет тарапынан көзделген шаралардың сипаты мен көлеміне қарамастан,
Екіншіден, сақтандыру механизмін қазіргі жағдайда пайдалану елдегі кәсіпкерлік қызметті
Сақтандыру нарығының мынадай қызметтері белгілі:
Реттеушілік- нарық басқа нарық сияқты
Коммерциялық- сақтандыру операцияларын жүзеге асыруынан пайда
Бағалық- сақтандыру қызметтерімен компаниялары деген
Сенімділік- сақтандыру операциялары жағымсыз жағдай
2.2 Жеке басты сақтандыру жүйесінің дамуын талдау
Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 7 ақпандағы N 30 Заңына
Қызметкер еңбек (қызмет) мiндеттерiн атқарған кезде оның өмiрi мен
Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда аталған Заңдағыдан өзгеше
Сақтандыру ұйымдарының қызметiн мемлекеттiк қадағалауды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
Сақтанушының Заңның талаптарын орындауын бақылауды уәкiлеттi орган жүзеге
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандырудың субъектiлерi: сақтанушы, сақтандырушы және
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандырудың мақсаты еңбек (қызмет) мiндеттерiн
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандырудың негiзгi принциптерi:
- жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты бойынша тараптардың
- жұмыс берушiлердiң еңбек қауiпсiздiгiн арттыруға экономикалық мүдделiлiгi болып
Қызметкер еңбек (қызмет) мiндеттерiн атқарған кезде оның өмiрi мен
Сақтанушының:
1) жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасу үшiн
2) сақтандыру жағдайы басталған кезде уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшесiнiң
3) өз құқықтары мен заңды мүдделерiн, сондай-ақ пайда алушылардың
4) сақтандырушыдан мiндеттi сақтандыру талаптарын, жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi
5) сақтандыру тәуекелiн бағалау үшiн тәуелсiз сарапшы тартуға;
6) сақтандырушының сақтандыру төлемiн жүзеге асырудан бас тарту немесе
Сақтанушы:
1)сақтандырушымен:
бұрын қабылданған қызметкерлерге қатысты - осы Заң қолданысқа енгiзiлген
жаңадан қабылданатын қызметкерлерге қатысты - қызметкер iс жүзiнде жұмысқа
2) сақтандыру сыйлықақысын жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартында
3) сақтандыру жағдайларының алдын алуға бағытталған iс-шараларды жүзеге асыруға;
4) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы өзiне белгiлi болғанда, бұл
5) уәкiлеттi орган мен сақтандырушы өкiлдерiнiң мiндеттi түрде қатысуымен
6) сақтандыру жағдайының басталуын, сондай-ақ оның келтiрген залалын дәлелдеуге;
7) сақтандыру төлемiн есептеу үшiн қажеттi құжаттарды шартта белгiленген
8) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметкерлердi мiндеттi медициналық тексеруден
9) қызметкерлердiң сақтандыру жағдайы алдындағы еңбек жағдайлары туралы құжаттарды
10) қызметкерлердi еңбектiң қауiпсiз әдiстерi мен тәсiлдерiне өндiрiстен қол
11) уәкiлеттi органның жазатайым оқиғалардың профилактикасы, олардың алдын алу
12) өзiнiң қайта ұйымдастырылуы және таратылуы туралы сақтандырушыға уақтылы
13) сақтандыру жағдайынан келетiн залалдарды азайтуға бағытталған шаралар қолдануға;
14) сақтандыру жағдайының басталуына жауапты тұлғаға талап қою құқығының
15) қызметкердiң қайтыс болуына байланысты зиянды өтетуге құқық алған
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартында сақтанушының Қазақстан Республикасының
Сақтандырушының:
1) сақтандыру жағдайларын тексеруге қатысуға;
2) уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшесiнiң қызметкердi куәландыруы кезiнде қатысуға;
3) сақтандыру жағдайлары жөнiндегi ақпаратты тексеруге және қажет болған
4) сақтандыру тәуекелiн бағалау үшiн сақтанушының объектiлерiне тексеру жүргiзуге;
5) Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнде көзделген жағдайларда сақтандыру төлемiн
6) сақтандыру жағдайларының алдын алу жөнiнде ұсынымдар беруге;
7) сақтандыру тәуекелiн бағалау үшiн тәуелсiз сарапшы тартуға;
8) зиян келтiрген тұлғаға керi талап қоюға құқығы бар.
Сақтандырушының міндеттері:
1) сақтанушымен жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасқан
2) сақтанушыны жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартының талаптарымен
3) сақтандыру жағдайы басталған кезде жоғарыда аталған заңға және
4) өз қызметiнiң нәтижесiнде сақтанушы және пайда алушы туралы
5) сақтандыру төлемiн төлеуден бас тарту туралы шешiм қабылданған
6) сақтанушының сақтандыру жағдайы кезiнде залалды азайту үшiн шығарған
7) жұмыс берушінің жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы заңына
8) сақтанушы таратылған жағдайда капиталдандырылған төлемдердi шоғырландыруға мiндеттi.
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартында сақтандырушының Қазақстан Республикасының
Пайда алушының құқықтары:
1) 2005 ж. 5 ақпандағы заңда және жұмыс берушiнiң
2) сақтанушы мен сақтандырушыдан жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру
3) сақтандыру жағдайын тексеру мәселелерi жөнiндегi шешiмге уәкiлеттi органға
4) уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiне медициналық-әлеуметтiк сараптама мәселелерi бойынша
5) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы сақтандырушыға хабарлауға;
6) сақтандыру жағдайын тексеруге қатысуға, оның iшiнде қызметкерлер өкiлдерiнiң
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты сақтандырушының сақтанушыға сақтандыру
Сақтанушының өтiнiшi жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасу
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартының жазбаша нысанын сақтамау
Жұмыс берушiнiң жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартында көрсетiлуге тиiстi талаптардың
Сақтандыру полисi жоғалған жағдайда сақтандырушы сақтанушының жазбаша өтiнiшi негiзiнде
Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығы оның
Қазақстанда екі негізгі нарық белгілі:
Өмірді сақтандыру
Жалпы сақтандыру
Сақтандыру салалары бойынша (life, non-life) жиналған сақтандыру сыйлықақыларының көлемі
4 кесте – сақтандыру салалары бойынша сыйлыақылары
млн. теңге
Сақтандыру салалары бойынша сақтандыру сыйлықақыларының түскен түсімдері
1.02.08 ж. 1.02.09 ж.
Сомасы Үлесі, %/ Сомасы/ Үлесі, %
Сақтандыру салалары бойынша барлығы
4 106,0 100 7 827,7 100 90,6
Өмірді сақтандыру
30,6 0,7 59,5 0,8 94,4
Жалпы сақтандыру
4 075,4 99,3 7 768,2 99,2 90,6
"Өмірді сақтандыру" саласы. 2008 жылғы1 ақпандағы жағдай бойынша «өмірді
"Жалпы сақтандыру" саласы. "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша 2008 жылдың
"зиян келтіргені үшін азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру" класы– 50,7% (
"мүлікті сақтандыру" класы – 17,8% (1384,9 млн. теңге);
“көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру" класы– 11,2% (866,5
“автокөлік құралдарын сақтандыру” класы – 4,1% (321,8 млн. теңге).
2008 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша, өткен есепті күндермен
Есепті күнге «жалпы сақтандыру» саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын
Ағымдағы жылдың қаңтар айында сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық көлемі 7
5 кесте - Сақтандыру сыйлықақысының түсімі
млн.теңге
Сақтандыру сыйлықақыларының түсуі
1.02.08ж. 1.02.09ж. 1.02.2008ж. салыстырғандағы өзгеріс,%-пен
Сомасы үлесі %
Барлығы, оның ішінде: 4 106,0 7 827,7 100,0 90,6
Міндетті сақтандыру бойынша 884,9 1 052,3 13,5 18,9
Ерікті жеке сақтандыру бойынша 390,8 518,6 6,6 32,7
Ерікті мүліктік сақтандыру бойынша 2 830,3 6 256,8 79,9
6 кесте - Сақтандыру компанияларында өмірді сақтандыру
№ Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары 2007
1 "Альянс-Полис" СК" АҚ 108 281 156 466 231657
2 " Amanat insurance" СК" АҚ 29 952 53
3 "АМСГ" СК" АҚ 61 740 56 018 17063
4 "Еуразия" СК" АҚ 248 501 498 394 669542
5 "Казахинстрах" КИС" АҚ 1 016 811 2 592
6 "Алтын-Полис" СК" АҚ 19 732 78 126 0
7 "Казкоммерц-Полис" СК" АҚ 189 113 481 397 550778
8 "Мұнай сақтандыру компаниясы" АҚ 317 299 388 311
9 "БТА Сақтандыру" АҚ 1 033 724 0 0
10 ТұранӘлем Банктің еншілес сақтандыру компаниясы "БТА Қамқорлық" АҚ
11 "Коммеск-Өмір" АСК" АҚ 124 762 179 168 167813
12 "НОМАД Иншуранс" СК АҚ 23 347 25 465
13 "ИНТЕРТИЧ" ДС ж МС ҚК" АҚ 483 629
14 ТұранӘлем Банктің өмірді сақтандыру жөніндегі еншілес компаниясы "БТА
773 622
513530 5,6
15 "АТФ Полис" СК " АҚ 214 278 -
16 "PREMIER САҚТАНДЫРУ" АҚ 783 21 845 24693 3053,6
17 "Қазақмыс" СК" АҚ 61 791 60 515 35483
18 "Атланта-Полис" СК" АҚ 517 9 360 2703 443
19 "ТрансОйл" СК" АҚ 8 057 1 898 2074
20 "Нұрполис" Сақтандыру компаниясы" АҚ 9 292 30 146
21 "Лондон-Алматы" СК" АҚ БК 2 178 521 1724
22 "Cентрас Иншуранс" СК" АҚ 19 000 60 258
23 "ӨСК Мемлекеттік аннуитеттік компаниясы" АҚ 140 777 368
24 "Астық сақтандыру компаниясы" АҚ 0 0 0 0
25 "Виктория" СК" АҚ 1 530 552 836 -45,3
26 "АСКО" СК" АҚ 8 130 9 408 9304
27 "НАСКО-Казахстан" ҰСК" АҚ 0 0 0 0
28 "Валют-Транзит-Полис" СК" АҚ 329 - - -
29 "Эко Полис" СК" АҚ 42 808 100
30 "ЭйАйДжи Казахстан" СК" АҚ 39 678 78 315
31 "Казкоммерц-Life" ӨСК" АҚ 34 746 91 342 281761
32 "Валют-Транзит Life" ӨСК АҚ 33 372 53 400
33 "САЯ" СК" АҚ 9 757 13 712 19055
34 "Мемлекеттік сақтандыру корпорациясы" АҚ 237 0 0 0
35 "ЦАСО" СҚ" АҚ 0 0 0 0
36 "Пана Иншуранс" СК" 4 524 2 921 2013
37 "Алатау" СК" АҚ 0 0 0 0
38 "Халык-Life" ӨСК" АҚ 10 404 59 931 449143
39 "Темір Ат" СК" АҚ 0 0 0 0
40 "Чешска поиштовна" АҚ ЕК Қазақстан Чех сақтандыру
41 "Alliance-Өмірді сақтандыру "Сақтандыру компаниясы АҚ 0 20 772
85670 0
42 "Allianz Kazakhstan СҚ" АҚ - 159 791 85510
43 "Астана-финанс"ӨСК" АҚ - 2 169 114274 0
44 АО "Медициналық сақтандыру компаниясы "Архимедес - Казахстан"
- 19 940 264530 0
Кесте мәліметтерінен көріп отырғанымыздай өмірді
3. ҚР САҚТАНДЫРУ НАРЫҒЫН ДАМЫТУ
3.1 Жеке басты сақтандырудың шетелдік тәжірибесі
Шетелдік тәжірибе ретінде мен еліміздің экономикалық, саяси және басқа
1) Өмірді сақтандыру
2) Денсаулықты сақтандыру
Денсаулықты сақтандырудың ішінде Ресей Федерациясындағы медициналық сақтандыру туралы айтып
Отандық денсаулық сақтау жүйесінде ақша ресурсының түсуі түрінен негізгі
Бюджеттен түсетін ақша алдымен мемлекеттік мақсаттағы бағдарламаларды жасау мен
Медициналық сақтандырудан түскен ақшаға азаматтарға сәйкесінше көрсетілген бағдарламалар мен
Медициналық сақтандырудың мақсаты – сақтандыру жағдайы туған кезде азаматтардың
Міндетті медициналық сақтандыру 1993 ж. енгізілген. Бұл сақтандыру қоры
Міндетті медициналық сақтандырудың негізгі нысандарына: сақтандырылушы, сақтандырушы, медициналық сақтандыру
Сақтандырылушы мен медициналық сақтандыру компаниясының арасындағы қатынас бір жылдан
Медициналық мекемелер міндетті медициналық сақтандыру (міндетті медициналық сақтандыру) жүйесінде
Міндетті медициналық сақтандыру жүйесі келесідегідей тәжірибеде жүзеге асады. Азамат
Мінедетті медициналық сақтандыру территориалдық бағдарламасында минималды кажетті медициналық қызметтердің
Германиядағы Allianz компаниясының жеке басты сақтандыруы.
Allianz барлық ірі және енді дамып келе жатқан нарықтарда
Компанияның бүкіләлемдік торабының жемісті деңгейде кеңеюі Allianz тобының бүкіл
Міне, осыған байланысты 70-тен аса елдегі 60 миллионнан астам
Allianz компаниясы дәстүрлі түрде жеке басты сақтандырудың үш негізгі
Өмір мен денсаулықты сақтандыру Allianz қызметінің басты бағыттарының бірі
Өмір мен денсаулықты сақтандыру – бұл Allianz Германияның жеке
Активтерді басқару – бұл 1998 жылы жеке компания (Allianz
Allianzтың бүкіл әлем бойынша еншілес компанияларының аса кең торабы
Қазақстан Allianz Group үшін келешекті дамып келе жатқан нарығы
2007 жылдың қыркүйек айында Allianz қазақстандық «АТФ полис» сақтандыру
Қуатты бренд пен ТМД елдеріндегі жұмыс істеу тәжірибесі компанияның
3.2 Жеке басты сақтандырудың ҚР-да даму перспективалары
Жеке басты сақтандыруды дамыту перспективалары. Мемлекет елдегі жеке
субъект болып табылуы тиіс.
Біріншіден, Мемлекеттік мәселелерді шешу үшін қаражатты табу мәселесі бірінші
Екіншіден, жеке сақтандыру мемлекеттік әлеуметтік кепілдемелер тапшылығының орнын толтырады.
Үшіншіден, сақтандырудың еңбек және ғылым тұрғысынан ауқымды салаларының бірі
Қазіргі уақытта әлеуметтік салада және сақтандыру саласында мемлекет жүргізіп
Қазіргі уақытта зейнетақы аннуитеттерін енгізу арқылы зейнетақы қызметі аясында,
Жеке сақтандыруды, оның ішінде қазіргі кезеңде өмірді сақтандыруды жүргізу
халық кірісінің жеткіліксіз деңгейі;
кеңес заманынан кейінгі елдегі жеке сақтандырудың теріс тарихы;,
сенімді қаржылық инвестициялық құралдардың шектелген тобы;
нақты болатын сақтанушылардың болашаққа сенімсіздігі;
халықтың, жеке сақтандыру делдалдарының және сақтандырушылардың сақтандыру мәдениетінің төмендігі;
халықтың ұзақ мерзімді жеке сақтандыруға қатысуы үшін экономикалық ынтасының
Осы тізімге халықтың сақтандыруға деген сенімінің болмауын жатқызуға болады,
Қазақстанда сақтандыру компаниялары жөнінде бұлай деу қиын, егер 2007
7 кесте – Қазақстан Республикасы сақтандыру компанияларының даму үрдісі
Көрсеткіштер
2007ж. 2008ж. 2009ж.
2010ж. 2011ж.
сақтандыру компаниялары-ның саны 37 44 39 41 45
сақтандыру компаниялары-ның меншікті
капиталы млрд. тенге 145,6 224,6 320,8 318,4 340,1
ЖІӨ-ге % 1,2 1,6 2,0 2,3 2,7
сақтандыру компаниялары-ның меншікті капиталы млн. долл. 1171,4 3001,6
ЖІӨ-ге %
1,3 1,6 2,0 2,1 2,4
сақтандыру компаниялары-ның активтері млрд. тг. 368,3 729,9 114,7 1318,6
ЖІӨ-ге %
3,1 5,2 6,8 7,1 7,4
сақтандыру компаниялары-ның активтері млн. долл. 3026,1
ЖІӨ-ге % 3,1 5,2 6,8 6,9 7,1
Орта мерзімді перспективада жеке басты сақтандыру нарығын дамытудың негізгі
- азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттің сақтандыруды қорғаудағы қажеттіліктерін қанағаттандыру
- халықты əлеуметтік қорғаудың құралы ретінде өмірді сақтандыруды дамыту
- халықтың сақтандыру ұйымдарына сенімін жəне сақтандыру қатынастары барлық
- үздік халықаралық тәжірибе негізінде сақтандыру қадағалауын жетілдіру.
ҚОРЫТЫНДЫ
Курстық жұмысты қорытындылай келе мынадай тұжырымдамаға келдім. Сақтандыру
Мемлекет елдегі жеке басты сақтандыру нарығының дамуында ең
Біріншіден, мемлекет мәселелерді шешу үшін қаражатты табу мәселесі бірінші
Екіншіден, жеке басты сақтандыру мемлекет әлеуметтік кепілдемелер тапшылығының орнын
Сақтандырудың мақсаты - өндірудің үздіксіздігін қамтамасыз
Сақтандыруға тән белгілер мыналар болып табылады:
қатынастың ықтималды сипаты
қатынастың төтенше сипаты (кез келген ауқымда
Сақтандыру халық шаруашылығы сан алуан
сақтандыру кезінде өндіріс процесінде белгілі
сақтандыру кеңістік жғне уақыт мөлшерінде
кеңістіктегі тиімді бөліс үшін үлкен
сақтандырушылар қатынастарының тепе- теңдігі
сақтандырудың экономикалық мәні , оған қатысушылардың
Бүгінгі күні Республикамызда сақтандыру қызметін Қазақстан Республикасының қаржы нарығын
Сақтандыру саласындағы мемлекеттік реттеудің міндеттері:
Қазақстан Республикасында тұрақты сақтандыру жүйесін жасау мен қолдау және
Сақтандыру рыногын реттеу және сақтандыру қызметін қадағалау;
Сақтандыру негіздерін заңдармен баянды ету, міндетті сақтандыру түрлерін, халықаралық
Сақтанушылардың сақтандырылушылардың және пайда алушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін
Жақын арадағы жылдары сақтандыру нарығының инфрақұрылымын дамыту бөлігіндегі маңызды
Еліміздің сақтандыру нарығы қазіргі кезде екі салаға бөлінеді:
Жеке сақтандыру екі кіші сала бөлінеді: өмірді сақтандыру және
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Ильясов К.К., Құлпыбаев С. Қаржы. Жоғары оқу орындарына
2. Искаков У.М. Рузиева Э. Бохаев Д.Т. Финансовые рынки
3. Гинзбург А.И. Страхование. Питер,2002г.
4. Шахов В.В. Страхование. Учебник. Москва, 2000ж.
5. Сплетухов Ю.А. Дюжиков е.Ф. учебное пособие. Москва, 2002
6. Корнилов И.А. Основы страховой математики. Москва,2004ж.
7. Гвозденко А.А. Основы страхования. Москва,2004ж.
8. Грищенко Н.Б. Основы страховой деятельности. Москва, 2004ж.
9. Шахов В.В. Страхование. Учебник. Москва, 2002ж.
10. Федоров Т.А. Основы страховой деятельности. Москва,2002ж.
11. Гвозденко А.А: Страхование. Учебник. Москва, 2004ж.
12. ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарының қызметін реттеу
13. ҚР сақтандыру компанияларының веб-сайттары – www.atfp.kz , www.kkp.kz