Қазақстан Республикасы
Білім және Ғылым министрлігі
Ш.Ш.Уалиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті.
Қазақстан тарихы және ПОӘ кафедрасы
Тақырыбы: «ЕРТЕ ОТРА ҒАСЫРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ
МӘДЕНИЕТІ»
Орындаған: Т.Қ.Б – 21 тобының студенті
Тексерген: Қазақстан тарих және ПОӘ кафедрасының
Каппасова Диана Серикбаевна
Көкшетау қаласы 2010 жыл
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Ерте орта ғасырдағы Қазақстанның материалдық
2. Ерте орта ғасырдағы Қазақстанның рухани
ІІІ. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымшалар Ерте орта ғасырдағы Қазақстанның материалдық
Жеріміздегі түркі дәуірінің алты ғасырға жуық
Түркі дәуіріндегі обалардың адамдарды киімдерімен жерленгендер
Материалдық мәдениеттің көрінісінің бірі сәулет өнері.
Сырдария, Талас, Шу, Іле, Испиджаб, Отырар,
Сонымен VI–XII ғғ. Қазақстан жерін мекендеген
Х–XII ғғ. материалдық мәдениетін өркендету ісіне
Ерте орта ғасырдағы Қазақстанның рухани мәдениеті
Тіл және жазу.
Түркі дәуірінде (VI –XII ғғ ).
Археологиялық зерттеулерде түркі тілдес ру –
Түркі тіліндегі жазулар тіл ғылымында руна
Түркі жазуында бір – бірімен қосылмай
Түркі дәуірінен қалған атақты «Күлтеген», «Білге
Х ғасырдан бастап ислам дінінің қазақ
Түркілер арасынан шыққан атақты ғалымдар, ақын–жазушыларымыз
Діни нанымдар.
VI–XII ғасырлардағы Қазақстан территориясындағы халықтардың арасында
Түркілердің көкке немесе аспан әлеміне сиынушыларын
- Көкке түркі тәңірісі,
- Тәңірі қуат берген соң,
- Тәңірі жарылқағандықтан.
Мұндай әдет, наным – сенімдер қазақтарда
Археологиялық зерттеулерге қарағанда, түркілерде христиан, манихей,
Түркі тайпалары ІХ ғ. бастап жаппай
Сөйтіп, Х ғ. бастап Оңтүстік Шығыс
Халықтың діні, наным-сенімдері мен көзқарастары оның
Көптеген мәдениеттанушылар дінді мәдениеттерді бір өркениетке
Алайда, өркениет ағымына қосылған этностар мен
Ислам діні мен араб мәдениетінің қазақ
Қазақтардың діни жүйелерін қарастырғанда олардың бір-бірімен
Қазақтардың мифологиялық және архетиптік тарихи даму
Көне түркілердің генеалогиялық мифтері тотемистік нанымдардың
Адам баласы өз табиғатында тек тәндік
Көк аспанды, жұлдыздарды, күн нұрын —
Исламға дейінгі қазақ халқының рухани мәдениетінде
“Ол (тәңір – авт.) – әр
Тәңірлік діннің өзіне тән ерекшелігі –
Бұлардан басқа көне түркілердің наным-сенімдерінде әйел-құдай
Жер-су құдайына келетін болсақ, ол да
Тәңірлік дін адамды өз іс-қимылына, әрекетіне,
Қазақ мәдениетіне үлкен ықпал тигізген келесі
Шаманизмді зерттеген еуропалық ғалымдар көп құнды
Шамандық дінді жүйелі түрде, оны қалыптастырған
Ғалым Қ.Ш.Шүлембаев шаманизмді революцияға дейінгі Қазақстанда
Шамандықты зерттеген қазақ ғалымдарының бір тобы
Шаманның рухтар тандаулысы болуы және сәуегейлік,
Қазақ халқының арасында шаман атауына қарағанда
Ежелгі түркі жерінде көне түркілердің дәстүрлі
“Қазақстан жеріне әлемдік діндердің ішінде алғашқысы
Византиядағы діни алауыздық пен қақтығыстар христиан
Қорыта айтайық дегеніміз, қадым замандарда көне
Қолданылған әдебиеттер
Нағима Байтенова – Қазақ ұлттық университетінің
Қазақстан тарихы. І том 1994 жыл
www.topreferat.kz.doc
www.Google.kz
Тест тапсырмалары:
1. Түркі заманынан қалған атақты дастандардың
А) Қобыланды батыр
В) Асан қайғы
С) Жақсылық пен жамандық
Д) Күлтегін+
Е) Ескендір
2. Түркілердің негізгі сенімі
А) Тәңірлік+
В) Христиан діні
С) Ислам
Д) Будда
Е) сенімі болмаған
3. Солтүстік және Шығыс Қазақстаннан табылған
А) матадан
В) Жібектен
С) Шөптен
Д) Былғарыдан+
Е) Түрлі өнімдерден
4. Х-ХІІ ғ.ғ тараз маңында салынған
А) Ахмет Иассауи
В) Дулати
С) Бабаджа-хатун+
Д) Жошы хан Шыңғысұлы
Е) Шыңғысханға
5. Түркі тілді жазулар тіл ғылымында
А) Түрік
В) Қазақ
С) Қыпшақ
Д) Орта азиялық тіл
Е) Руна+
6. Түркі жазбаларының сырын ашқан ғалым
А) Испан
В) Франция
С) Скандинавия
Д) Дания+
Е) Швейцария
7. Түріктер арасынан шыққан ғалым-жазушылар өз
А) Қыпшақ
В) Руна
С) Араб+
Д) Қытай
Е) Ұйғыр
8. Әлемге әйгілі ғалым әл-Фараби өз
А) Қазақ
В) Қытай
С) Араб+
Д) Ұйғыр
Е) Түркі тілінді