Жоспар
Кіріспе
І тарау. Қоршаған ортаны басқарудың қалыптасуы
1.1. Қоршаған ортаны басқарудың құрылымы
1.2. Қоршаған ортына басқарудың қағидалары
1.3. Қоршаған ортаны басқарудың даму факторлары
ІІ тарау. Қоршаған ортаға тасталатын қалдықтарды басқару
2.1. Қоршаған ортаға тасталатын қалдықтарды басқару және қоршған
ортаны ластағаны үшін төленетін төлем көлемін есептеуді басқару
2.2. Қоршаған ортаны ластауға рұқсат беру. Төленетін төлем
экономикалық бағалау.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиет тізімі
Кіріспе
Қоршаған ораны қорғауда және табиғат ресурстарын пайдалану салдарынан
Қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалану, қалдықтармен
Обылыстық қоршаған ортаны қорғау басқармасының қоршаған ортаны
табиғат пайдаланушылардың қоршаған ортаға тасталатын ластаушы
заттардың көлемі (шығарынды, төгінді, тастанды) физикалық және химиялық
Экологиялық қауіпті өндірістер тізбесі.
Экологиялық мониторинг тізбесі.
Қалдықтардың шығу көзі.
Қалдық атаулары.
Қалдықтардың қауіпті қасиеттерінің тізбесі.
Қалдықтапрдың химиялық құрамы және олардың құрауыштарының
қауіпті қасиеттерінің сипаттамасы.
Қалдықтарды өңдеуде ұсынылатын тәсілдер.
Қоршаған ортаны қорғау саласында уәкілетті орган жеке және
Қорашаған ортаны ластайтын зиянды заттардың шығу көздеріне бақылау
Табиғат пайдалану механизмін экономикалық жаңартуда ұсынылған бағдарламаларды қарау,
Жаңа техника және технология қолданғанда экологиялық нормалардың қолдануын
Аймақтық басқару органдарымен бірігіп өндірістік және тұрмыстық қалдықтарды
Қорықтарды басқаруға және аңшылық шаруашылығын жүргізуде, сонымен қатар
І тарау. Қоршаған ортаны басқарудың қалыптасуы
Қоршаған ортаны қорғаудың экология-экономикалық аспектісі кейінгі кезеңде қалыптасты.
Біріншіден адамзатқа алдағы болашағын болжап, жобалаудың стратегиясын жасап
Қоршаған орта жағдайының динамикалық сараптамасы бойынша тез арада
Экологиялық менеджмент (басқару)-жүйелерді басқарушы, басқарылатын, бәсекеге қабілетті шешімдерді
Табиғи ресурстар ( мемлекеттің маңызды активтерінің бірі, оларды
Халықаралық комиссия құрамының ұсынысы бойынша 1983 жылдан бастап
Өндіріс көлемінің өсуі табиғи ресурстарды пайдалану көлемінің
Тұрақты даму мәселесін ғалымдардың, өндіріс басшыларының, экономистердің, заңгерлердің
Қоршаған ортаны басқару негізгі үш жүйе бойынша қалыптасады:
Елдің экономикасы үшін таби,и ресурстардың маңызы өте зор
Сұраыс және ұсыныс құраламы белгілі бір тепе- теңдікье,
Экологиялық және экономикалық жоспарлы саясатты жүзеге асырғанда күйзелістен
1.1. Қоршаған ортаны басқарудың құрылымы
Экологиялық басқару қоршаған орта жағдайының нашарлауы салдарына қатысты
Табиғатты қорғау іс–шараларын жүргізуде басқару жүйесі қоршаған ортаның
Қоршаған ортаны басқаруда – қоғамның өмір сүру жағдайын
1.2. Қоршаған ортаны басқарудың қағидалары
Экологиялық таным қағидасы. Бұл экологиялық басқару процесінде мақсатқа
Іс -әрекетің экологиялық мотивация қағидасы. Оның іс-әрекеті экологиялық
Мамандану қағидасы. Бұл қағиданың мақсаты басқарушының экология
саласындағы білімін пайдалану арқылы арнайы жобаларды дайындау.
Озу қағидасы. Көптеген экологиялық проблемалардың алдын алу оңайға
Мақсатқа жету және стратегия қағидасы. Экологиыялық басқару егер
Алдын алу қағидасы. Экологиялық проблемалар байланыстарын көрсететін, тіке
Жауапкершілік қағидасы. Экологиялық басқарудың әр–түрлі факторларға байланысты туындайтын
Қоршаған ортаны басқару қағидасы, механизмі №1 кестеде көрсетілген:
Экологиялық менеджментті басқару факторы бойынша жіктеу (классификациялау).
Қоршаған ортаны басқарудың функциясын жіктеу
Екінші кесте бойынша орталық функцияны әлеуметтік басқару функциясы
1.3. Қоршаған ортаны басқарудың даму факторлары
Экологиялық ойлау-экологияның маңыздылығын түсіну, экологиялық проблемаларға қатынасы.
Экологиялық білім – табиғатты білу және табиғат пен
Экологиялық басқаруда құқық пен қамтамасыз ету–экологиялық
проблемаларды шешуге рұқсат ететін және күштейтіне заң
актілерінің болуы
Инфрақұрылым. Экологиялық басқарудың инфрақұрылымының
пайда болуын және дамуына қолайлы ішкі жағдайлардың
қатынасы.
Экологиялық басқарудың қажеттілігіне сай ресурстардың болуы.
Экологиялық мониторинг –қоршаған ортаның жағдайын болжау және үздіксізө
Экологиялық басқаруды ақпаратпен қамтамасыз ету жүйесі –ақпарат құрылымы,
Экологиялық басқарудың екі құрамдас бөлігі бар: басқаруды жалпы
Басқаруды экологизациялау оның барлық аспектілерін қамтуы қажет:
Басқару ғылымы туралы өзіндік білімі;
Өзінің білімін іске асыру өнері, басты мақсатқа
Өнеркәсіптібасқарудың экологиялық принциптеріңн ескеріп, сол органды немесе ақпаратты
Ұйымның (кәсіпорынның) эколгиялық құрылымының интеграциялық процесі түрінде, оны
Тәжірибе жүзінде қазір Қазақстанда табиғатты пайдалану және
Қоршаған ортаны басқару республикалық және аймақтық негізже басқарылады.
Қоршаған орта жағдайын сараптамалау;
Әрбір ластаушы зат үшін (қоршаған ортаға қауіпсіз деңгейде)
Аралық лимиттерді және оладың мерзөімін енгізу;
Рұқсат етілген шығарындылар мөлшерін белгілеу;
Әрбір шығарынды зат үшін әрқайсысының бюджетке немесе бюджеттен
Қаражат қорларын көзделген мақсат үшін тиімді пайдалану үшін
Кәсіпорындар арасында рұқсат етілген лимиттер мен саудаласуда және
2.1. Қоршаған ортаға тасталатын қалдықтарды басқару және қоршған
Табиғат пайдалануды және қоршаған ортаны қорғауды басқару мақсаты-
Табиғат ресурстарын пайдалануды басқаруда республика үкіметі, министрліктер, ведомтвалар,
Табиғатты қорғау шараларын кешенді басқару, итабиғатты қорғау және
Жерді пайдалану және қорғауда жер үсті, жер асты
Табиғат қорғау ведомстволары және оның органдары табиғи ресурстарды
Заңнамаларды бұзғаны үшін табиғат қорғау комитетінің шешімін барлық
2.2. Қоршаған ортаны ластауға рұқсат беру. Төленетін төлем
Табиғат ресурстарын пайдаланушыларға табиғат қорғау іс- шараларын жүргізгенде
Республика азаматтарының сұранысын қанағаттандыруда табиғат ресурстарын жалпы пайдалану
Арнайы пайдалану ақылы негізде жүргізіледі. Табиғатты арнайы пайдаланғану
1. Шығарынды және төгінді заттармен ластағаны үшін және
Белгіленген мөлшерде ластағыш заттарды шығарғаны үшін және орналастырғаны
Белгіленген нормативтерден асқан мөлшерде ластағыш шығарындыларды және қалдықтарды
2. Жер, су биоресурстарды, жануарлар және рекрециондық орман
Белгіленген мөлшерде табиғи байлықтарды пайдаланғаны үшін төленетін төлем;
Табиғат байлықтарын белгіленген мөлшерден асырғаны үшін;
Табиғи ресурстарды пайдалану және қөорғау мақсатында төленетін төлемдер.
Есептеу жүргізу үшін осы жылға қажетті қоршаған табиғи
Шығарынды ластағыш заттарды және тұмыстық, өндірістік қалдықтарды нормативтік
Қоршаған ортаны белгіленген нормадан көп мөлшерде ластағаны үшін
Қоршаған ортаны қорғауға және қалпына келтіруге жұмсалатын. Қаражат
Кәсіпорындар қоршаған ортаны қорғауға және қалпына келтіретін төлемдерді
Кәсіпорындар атмосфераны ластайтын зиянды заттарды шығарғаны үшін төленетін
n
Мнi = ∑ mнi ∙ Кi
і=1
Мұндағы mнi ластаушы затының нормативі, n
Кі = ¹
шрк
шрк і затының шрк-сы (мг/м³)
СНПС мұнай өңдеу зауытының жылдық төлемін есептесек,
0,05 мг/м³ кі = 1/ 0,05 = 20
NO2 = 1/ 0,04 = 25
СО2 = 1/ 3,0 = 0,33
Зиянды заттардың атауы шрк о.т Шығарынды зат шығыны
SO2
0,05 43,05 31,1
NO2 0,04 62,14 41,0
СО2 3,0 23,61 19,5
Н2S 0,08 4,21 3,05
Кәсіпорынның жылдық норматьивтік көлемін есептесек:
Мнi = (31,1 ∙ 20 + 41
Фактілі шығынын есептеу:
n
Мфi = ∑( mфi ∙ Кi)
і=1
Мфi = (43,05 ∙ 20 + 64,14 ∙
Норнмалы төлемді есептеу: региональдық төлем ставкасы 1 т.
П1 = Р ∙ Кр ∙
d= Мфi / Мні = 52625/1653,4 =31
кр = 10
П1 = 320 ∙ 10 ∙ 50971,6
Қорытынды
Қоршаған орта жағдайының динамикалық сараптамасы бойынша тез арада
Экологиялық менеджмент (басқару) - жүйелерді басқарушы, басқарылатын, бәсекеге
Экологиялық басқаруды енгізудің актуальдылығы экономиканы индустртрализациялауда және сарқылатын
Табиғат ресурстарын пайдалануды басқаруда республика үкіметі, министрліктер, ведомтвалар,
Пайдаланылған әдебиет тізімі:
Кудрин В. А. Экологический менеджмент.М.: 1994 г.
Родионов В. Е. Экологический управление пройзводства. М.: 2001
Лисин В. С., Юсфин Ю. С. Управление пройводственными
1
Экологиялық басқарудың негізгі қағидалары
Басқару механизмі
Салдары
Дер кезінде
Басқару процессі
Мамандану
Озушылық
Мақсатқа жету
Басқару жүйесі
Экологиялық таным
Экологиялық мотивация
Жауапкершілік
Реусртарды пайдалану
Әлеуметтік функциялар
Табиғи ресурстарды басқару
Әлеуметтік функциялар
Технолог. Инновация процестерін басқару
Өндірісті орналастыруды басқару
Транспортты дамыту
Қалдықтарды басқару
Қалдықты утилизациялауды басқ.
Эколог. Қауіпсіздікті басқару
Урбанизацияны басқару
Экологиялық басқару функциясы
Өңірлік эколог. Жағдайды басқару