Лицей директоры

Скачать


МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУДІҢ
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
1.1 Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың теориялық тұжырымдамасы
1.2 Қазақстандағы білім берудің қазіргі жайы
І.3 Білім беру деңгейінің сапасы мен мазмұны
2 ОБЛЫСТЫҚ КӨП САЛАЛЫ ДАРЫНДЫ БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН МЕКТЕП –
ТАЛДАУ
2.1 Облысық көп салалы дарынды балаларға арналған мектеп –
2.2 Мектеп – лицейдің білім беру існің барысы, оқыту
2.3 Қала мектептерін дамытуда тиімділікті арттыратын іс шаралар
3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БІЛІМ БЕРУДІҢ САПАСЫН АРТТЫРУ ТӘСІЛДЕРІ
3.1 Жалпы білім беретін мектепті басқарудың қазіргі кезендегі өзекті
3.2 Білім берудің инновациялық технологияларын іс - әрекетке қосудың
3.3 Ұлттық білім беруді дамыту стратегиясы
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША В – Лицейдің білім беру үрдісімен басқару
ҚОСЫМША Г – Үш жыл бойынша оқушылардың абсолюттық және
ҚОСЫМША Д –2006-2008 жылдары «Алтын белгі» және
ҚОСЫМША Ж – қалалар бойынша ҰБТ қорытындысы бойынша ақпарат
ҚОСЫМША З - 2008-2009 ж сапалы білім беру жүйесін
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының тәуелсіздікке қол жеткізіп, әлемдік ынтымақтастығы мемлекеттердің қатарына
Кез келген елдің білім беру жүйесінің алдында қоғам дамуының
Білім берудің маңыздылығы сөз болған уақытта ең алдымен білімнің
Бұл дипломдық жұмыс барысында еліміздегі білім беру, оны дамыту,
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУДІҢ –ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
1.1 Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың теориялық тұжырымдамасы
XXI ғасырдың басындағы адамзат қоғамының тұр сипаты және дамуының
- барлық адамзатқа ортақ гуманитарлық, экономикалық және экология-
лық проблемалардан туындайтын қарама-қайшылыктардын көбеюі.
- қоғамдык-экономикалық қарым-қатынас жүйесіндегі жаһандану және ірі геосаяси өзгерістер
- ақпаратқа, білімге, көп мәдениеттілікке негізделген қоғамның құрылуы.
- постиндустриалдык, ноосфералык, даму деңгейіне өтудің жылдамдауы
-адам капиталы құнының артуы.
Қазіргі кезеңде елдердің бір-бірінен салыстырмалы тұрғыдағы артықшылығы, бәсекелестік күш-қуаты
Адамзат дамуының осындай кезең әлемнің 100-ден аса елі өздерінің
2000 жылы сәуір айында Дакарда өткен білім жөніндегі Әлемдік
Әлемдік тәжірибе білім беру ұлттық немесе ғаламдық саясаттың жеке
Тұрақты даму талаптарына сәйкес білім беру жүйесінің құрылымын және
жеке тұлғаның, қоғамның, мемлекеттердің, қоршаған табиғи ортаның, сонымен катар
Ғылым мен технологияның, нарық экономиканың өзгермелі және өскелең талаптарына
Адамзат қоғамының мол ауқымды, кең аспектірлі, көп векторлы полимәдениетті
Жер көлемі кең, халкы аз, табиғи байлығы мол, бірақ
Осы мақсаттарда төмендегідей іс-шаралар жүзеге асырылуы тиіс:
Білім жүйесіне мемлекеттің идеологиялык және экономикалық саясатында басымдылық беру,
Білім жүйесінің ішкі мүмкіндіктерін ашылуын және олардың пәрменді қолданылуын
Білім жүйесіне мемлекет тарапынан тікелей әсер ету - оның
Көптеген дамыған елдер өткен ғасырдың ортасында-ақ білімді дамыту мәселесін
Өкінішке орай. Қазақстанда жалпы ішкі өнімге шаққанда білім беруге
Қазақстан Республикасында білімді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасында
Ең күрделі және маңызды нәрсе - білім жүйесін мазмұндық
Қазіргі кезде қолданыстағы білім жүйесі жан-жақты сынға алынғанда, орта
Дегенмен де біз білім жүйесінің аса күрделі және жауапты
Білім жүйесіне тікелей және жанама тұрде бүкіл қоғамның қатысы
Қазіргі білім жүйесінің басты кемшілігі оның білім жиынтығын беруге
Окушыларға берілетін білімнің іргелілігі -бұл жарты ғасырдан астам уакыт
Сондықтанда тұрақты даму талаптарына сәйкес келетін жаңа білім жүйесін
- акпарттық жүйелілігін, кешендігін, үздіксіздігін, өзара және өмірлік ортамен
- неғұрлым өмірлік құнды, әр тулғаның жеке сұраныстары мен
- пәрменді интерактивті, акпараттык шығармашылык дамыту өзіндік іздену сипатындағы
- практикалық бағыттылықпен, нақты нәтижелерге бағдарлылықпен толыктыру арқылы жургізілуі
Бұл үшін қазіргі орта мектепте берілетін білім мазмұнын ғалымдар,
Алған білімді өмірдегі қажеттілікке айналдыру және оны сауатты және
Ең бастысы жаңа білім моделін жасауда табиғаты халқымыздың болмысына
Адамзат қоғамының қазіргі даму кезеңінде адамгершілік пен мейірімділік құндылыктарының
Еліміздің білім моделі ұлттық идеяға, ұлттық кұндылыктарға негізделіп құрылып,
Бір сөзбен айтқанда қазіргі жахандану заманында заңғар жазушымыз Мұхтар
1.2 Қазақстандағы білім берудің қазіргі жайы
Қазіргі кезде әлемдік қауымдастық Қазақстанды нарықтық экономика елі ретінде
Осыған орай қоғам өмірінің жаңа сапасының негізін құрайтын және
Қоғамдық қарым-қатынастар жүйесіндегі өзгерістер өз кезегінде білім беру ісіне
Қазақстандық білім беру жүйесін дамыту оның әлемдік білім беру
Білім беру саласының жай-күйі бір жастан бес жасқа дейінгі
Қазіргі жалпы білім беретін мектепте оқытудың мазмұны фактология күйінде
ЮНЕСКО-ның соңғы бес жылдағы зерттеулері мен жалпы білім беретін
Орта білімнің жоғарғы сатысында кәсіптік бағдар берудің жеткіліксіздігінен мектеп
Кәсіптік бастауыш және орта білім беру жеке тұлғаның, қоғамның
Кәсіптік бастауыш және орта білім беру бағдарламаларының мазмұны Техникалық
Сондай-ақ, жоғары білім беру жүйсінде де жекеленген жағымсыз үрдістер
Жекелеген жоғары оқу орындары мен олардың көптеген филиалдарының қазіргі
Жаңа жүз жылдықтың басында елдегі экономикалық ахуалдың жақсаруы тұтастай
Білім беру жүйесінде мұндай жағдайдың негізгі себептері мыналар:
- білім берудің барлық деңгейлерінде жекелеген келеңсіз сәттерді тудыратын
-білім беру жүйесінің жаңалықтарды қабылдау қуатының әлсіздігі және
өскелең ұрпақтың бойында мемлекеттің тарихын, мемлекеттік тілді, Қазақстан ха-лыктарының
материалдық-техникалық базаның, оқу-лабораториялық жабдықтың, оқу және әдістемелік әдебиеттің қазіргі
-мамандар даярлау жүйесінде білім берудің жоғары сапасын қамтамасыз етуге
Білім беру саласында қалыптасқан ахуал республиканы дамытудың қазіргі әлеуметтік-экономикалық
1.3 Білім берудің деңгейінің сапасы мен мазмұны
Білім беру бағдарламаларының үздіксіздігі, сабақтастығы және халықаралық талаптар принциптерінің
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту - баланың жас және
Балалардың мектепке дейінгі тәрбие мен оқуға деген құқығы мектепке
Осы кезең сонымен бірге мектепке дейінгі арнайы түзеу үйымдары
Мақсаты - балаларды мектепке дейінгі білім беру, сауықтыру және
Міндеттері:
әлеуметтік жағдайы мен тұратын орнына қарамастан, барлық балаларды мектепке
бес жастағы балаларды мектепалды даярлығымен толық қамтуды қамтамасыз ету;
мектепке дейінгі және бастауыш білім беру бағдарламаларының сәйкестігіне қол
баланың бойында білімді меңгеруге қажетті жеке қасиеттерді қалыптастыру;
мүмкіндіктері шектеулі балаларға білім беруді дамыту.
Тәрбие мен оқыту мазмұны баланы өзіне тән қызмет түрлерімен
Сапалы орта білім. Орта білім беру елдің біртұтас үздіксіз
Азаматтардың орта білім алу құқығы жалпы білім беретін мектептердің,
Мектептен тыс мекемелер балаларға қосымша білім мен тәрбие беруді
Мақсаты: алынған терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін бағдарлай
Міндеттері:
азаматтыққа, адамның құқықтары мен бостандықтарына, Қазақстандық патриотизмге. Мемлекеттік нысандарға,
білім сапасын түпкілікті бағалаудың субъективтік факторларының әсерін азайту;
оқушылардың сапалы білім алуға, функционалдық сауаттылыққа, ал мұғалімдердің біліктілігі
білім алушылардың еңбек нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету үшін
денсаулық сақтайтын және ақпараттық технологияларды енгізу;
- даму мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқытуға жағдай жасау;
оқушыларға қосымша білім мен тәрбие беруді қамтамасыз етуге жағдай
- білім беру мазмұнын білім негізділіктен нәтижеге бағдарланған біліктілікті
- оқушылардың ақпараттық, экономикалық, экологиялық, құқықтық және тіл білу
даму мүмкіндіктері шектеулі балалар үшін бағдарламалық-әдістемелік қамтамасыз етумен бірге
ата-аналардың балаларды тәрбиелеу мен оқытуға жауаптылығын арттыру;
білім алушылардың жеке қабілеттері мен қажеттіліктеріне сәйкес жоғарғы сатыдағы
балалардың әлеуметтік және кәсіби қалыптасуы үшін олардың бейімділіктері мен
орта білім беруді ғылыми-әдістемелік қамтамасыз етудің жүйесін жетілдіру;
білікті кадрлар мен мамандар даярлаудың кәсіптік білім беру бағдарламаларының
техникалық және кәсіптік білім беруді сапалы ұйымдастыру үшін жұмыс
жоғары оқу орнына дейінгі білімнің білім беру бағдарламаларының мақсаттарына
Қазақстан жағдайында орта білім берудің неғүрлым оңтайлы, ыңғайлы және
Он екі жылдық орта білім беру үш сатыда іске
I саты – бастауыш білім, 1-4-сыныптар. Оқудың ұзақтығы –
II саты – негізгі жалпы білім, 5-10-сыныптар. Оқудың ұзақтығы
Негізгі мектептің функционалдық қызметінің басым бағыттары оқушылардың ғылым жүйесінің
Сыртқы бақылаудың нәтижелері бойынша орта білім берудің III сатысындағы
III саты – жалпы орта білім.
Бейіндік оқыту, 11-12-сыныптар. Оқудың ұзақтығы – 2 жыл. Орта
Орта білімнің III сатысын құрудағы принципті жаңа көзқарас оқытудың
11-12-сыныптарда әлеуметтік-гуманитарлық, жаратылыстану-ғылыми, техникалық және басқа бағыттар бойынша бейіндік
III сатыда білім алуға бағытталған ұстанымнан әлем, қоғам және
Ш сатының оқушылары оқытудың нысандары мен әдістерін, шығармашылық қызметке
Ауылдық жерде шағын комплектілі мектептердің балаларына арналған бейіндік мектеп-интернаттар
Техникалық және кәсіптік білім беру. Оқудың ұзақтығы негізгі жалпы
Техникалық және кәсіптік білім беру қызметінің негізгі бағыты білім
Техникалық және кәсіптік білім берудің мақсаты жеке тұлғаның және
Мақсатқа жету және жоғарыда көрсетілген міндеттерді іске асыру үшін
халықтың барлық жіктері үшін білікті техникалық және кәсіптік білім
техникалық және кәсіптік білім беретін оқу орындарының көп бейінді
кәсіби даярлықтың сапасын тәуелсіз бағалау, біліктілікті растау және беру
Техникалық және кәсіптік білім берудің мазмұны жалпы кәсіптік және
Техникалық және кәсіптік білім берудің құрылымы іске асырылатын кәсіптік
- бірінші сатыдағы техникалық және кәсіптік білім беру тереңдетілген
Оқудың ұзақтығы негізгі жалпы білім беру базасында – 2
Бірінші сатының кәсіптік бағдарламаларының мазмұны оқу бітіргеннен кейін таңдаған
- екінші сатыдағы техникалық және кәсіптік білім беру, ол
Осы сатыдағы білім беру бағдарламалары жалпы гуманитарлық, экономикалық, жалпы
Нақты мамандық бойынша оқу бітіргеннен кейін неғұрлым жоғары кәсіптік
Орта білімі бар азаматтар таңдаған мамандығы бойынша болашақ кәсіптік
Орта білімнің білім беру бағдарламаларын меңгеру ұлттық бірыңғай тестілеумен
Орта білімнен кейінгі кәсіптік білім беру қызмет көрсету және
Орта білім базасында оқытудың ұзақтығы («білім беру» және «медицина»
«Мәдениет және өнер» мамандығы бойынша білім бағдарламаларын іске асыру
Мақсаты: қоғам мен экономиканың басқару және қызмет көрсету саласының
Міндеттері:
қоғамның, экономиканың және азаматтардың орта білім базасындағы қажеттіліктерін ескере
басқару және қызмет көрсету саласының біліктілік деңгейі жоғарылатылған орта
Орта білімнен кейінгі кәсіптік білім берудің мазмұны жоғары оқу
Көрсетілген міндеттерді іске асыру мақсатында:
орта білімнен кейінгі кәсіптік білім берудің жұмыс істеуінің нормативтік
Орта білімнен кейінгі кәсіптік білім мамандықтарының тізбесін әзірлеу;
Қызмет көрсету және басқару саласының орта буын мамандарын даярлауға
Кәсіптік оқыту және кадрлар даярлау бағдарламалары оқыту ұзақтығы 1-ден
Мұндай курстар техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және
Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар даярлау сапасын арттыру,
Қазіргі заман жағдайында жоғары білім беру жүйесіне жаңа сапа
Мақсаты: қоғамның, мемлекеттің және жеке тұлғаның сапалы жоғары білім
Міндеттері:
- іргелі білімді кеңінен меңгерген, бастамашыл, еңбек рыногы мен
-жоғары білім берудің барлық жүйесінің білім беру процесін демократияландыру
жекелеген жоғары оқу орындарын халықаралық аккредиттеуден өтуге дайындау, элитарлық
жоғары оқу орындарын басқарудың жаңа принциптері мен практикасын қалыптастыру,
студенттердің сапалы білім алуға деген құқықтарын нығайту, жоғары оқу
Көрсетілген міндеттерді іске асыру мақсатында:
- жоғары оқу орындарының қызметіне қоғамдық бақылауды күшейту арқылы
- үздік жоғары оқу орындарының арасында кәсіптік кадрларды даярлауға
-оқу процесін ұйымдастырудың технологиясын жетілдіру, оны білім алушылардың мүддесіне
- жоғары оқу орындарының қызметіне жұртшылықтың сенімін арттыру үшін
- сапалы білім беру қызметін ұсыну үшін, ұйымдық-қүқықтық
- жоғары оку орындарында білім беру қызметтерін көрсетудің сапасын
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім берудің
Бакалавриат алғашқы екі курсы барынша үйлестірілген жоғары білім беру
Бакалавриаттың келесі 2 курсында даярлау базалық пәндер бойынша жүргізіледі,
Бакалаврлық білім беру мазмұны бакалавр-бітірушіні кәсіптік қызметтің жалпы интегралдық
Жоғары білікті мамандарды даярлау негізіне оның үздіксіздігін, оқу жетістіктерін
Нақты мазмұн әлемдік тәжірибелерді ескере отырып, пәндердің типтік оқу
Бакалавриаттағы нормативтік оқу мерзімі 4 жылды құрайды және мемлекеттік
Бакалавриатты бітірушілердің одан әрі 1-2 жылдық магистратурада оқуын жалғастыруға
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру. Жоғары оқу орнынан
Мақсаты: білім беру мен ғылымды ықпалдастырудың негізінде қоғамды, экономиканы,
Міндеттері:
магистратураны жоғары оқу орнынан кейінгі деңгейге ауыстыру және РҺӘ
магистратурада оның жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдардың базасында
шоғырландыра оқытудың кредиттік технологиясына негізделген кәсіптік кадрларды даярлаудың тұтас
еңбек рыногының сүраныстарына сәйкес жаңартылатын білім беру бағдарламаларының негізінде
бірнеше Қазақстандык университеттердің базасында халықаралық аккредиттелген докторлык бағдарламалары бар
Магистратура екі бағыт бойынша жүргізілуі мүмкін:
- бейіндік терендетілген даярлық;
- ғылыми-зерттеу даярлығы.
Магистратураның білім беру бағдарламалары оқытудың ғылыми-әдістемелік бағытын және тиісті
Магистратураны бітірушілерге «магистр» академиялық дәрежесі беріледі. Магистрлер оқуын докторантурада
Докторантура жоғары білікті ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлар даярлаудың аяқтаушы
Докторантураға аспирантура, адъюнктура, ізденушілік, шығармашылық демалыстар беру, дәстүрлі докторантура
Докторлық бағдарламалардың ерекшеліктері оқыту мен зерттеу қызметінің арасындағы оңтайлы
- кең көлемдегі ғылыми, білім беру және әдіснамалық даярлықтан
Докторантураның бағдарламасын меңгерген және докторлық диссертация қорғаған адамдарға философия
Докторлық бағдарламалар бойынша оқу мерзімі кемінде 3 жылды қүрайды.
Жоғары оку орнынан кейінгі білім беру жүйесі нарықтық экономиканың
Тұжырымдаманы іске асыру кезеңдері. Тұжырымдама кезең-кезеңімен іске асырылатын болады:
Бірінші кезең:
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесінде мектепке дейінгі білім
«Мектеп – балабақша» кешендерін, мектепке дейінгі тәрбиенің ақысыз шағын
Орта білім беруде жалпы білім беретін мектептерді базалық және
Бұл кезеңде нәтижеге бағдарланған орта білім (НББ) беру үлгісін
Мұндай үлгі жасау үшін мынадай шаралар қолданылатын болады:
А) Білім беру мақсаттарының жүйесін үш деңгейден тұратын күтілетін
1. Ұлттық деңгей: оқытудың нәтижесінде қоғам қандай адамды және
2. Ұлттық мақсаттар басты біліктіліктер ретінде нақтылануға тиісті кең
3. Білім беру пондерінің деңгейі.
Ә) Сыртқы ағымдық және қорытынды бағалау жүйесін құру.
Білім сапасын бағалаудың ұлттық жүйесін құру білімнің сапасын кешенді
Б) Окытуды ұйымдастыру ұстанымдарын, оқушының білім, білік пен дағдыларды
В) Барлық қоғамдастықты мектепте оқытудан күтілетің нәтижелерді және оларда
2008 жылы бірте-бірте он екі жылдық оқытуға көшу басталады.
Техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінде білім беру бағдарламалары
Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының түрлері бойынша санаттау
Кәсіптік даярлықтың сапасын тәуелсіз бағалау, біліктілікті растау және беру
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруде Қазақстанның
Жоғары оқу орындары мен білім беру бағдарламаларын халықаралық аккредиттеуді
Магистратура мен докторантураның білім беру және ғылым компоненттерін барынша
Докторларды жаңа бағдарлама бойынша даярлауды ынталандыру тетіктерін әзірлеу мақсатында:
жоғары оқу орындары мен ҒЗИ-лерғе қойылатын лицензиялық, аккредиттік талаптарға
РҺD дәрежесі бар адамдардың қызметте өсуін қамтамасыз ететін механизм
Бүл кезеңде білім беру ұйымдарының заттық қүқықтар саласындағы материалдық-техникалық,
Екінші кезең:
Тұжырымдаманы толық көлемде іске асыру, оны жинақталған тәжірибені, елдеп
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту жүйесінің әлеуеті мен ресурстарын
Он екі жылдық оқытуға көшуді аяқтау, техникалық және кәсіптік
Жоғары оку орындарының халықаралық аккредиттеу өтуі, Болон декларациясының негізгі
Мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттар нәтижеге бағдарланған ұлттық курикуллумдар болып
Тұжырымдаманы іске асырудың нәтижесінде тиімді жұмыс істейтін Қазақстандық білім
2 ОБЛЫСТЫҚ КӨП САЛАЛЫ ДАРЫНДЫ БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН МЕКТЕП –
2.1 Облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған мектеп –
ҚР ұлттық – мемлекеттік деңгейінде білім облысында кең ауқымды
Болондық келісімге келу және Лиссобандық конвенцияға қол қою адамзат
Қазақстан Республикасының президентінің «Дарынды балаларға арналған мектептерді мемлекеттік қолдау
2000 жылы қараша айында С. Торайғыров атындағы Павлодар
Директор: п.ғ.к., доцент Жұмадірова Қайныш Құрмашевна
Оқу ісі жөніндегі директор орынбасары: Жумабаева Күляш Рахимжановна
Тәрбие ісі жөніндегі директор орынбасары: Костюкова Светлана Борисовна
Ғылыми жетекшісі: Пфейфер Нелли Эмилевна
Лицейдің толықтығы: 196 адам, 9 құрылымды сынып
Көлемі: 832,4м2
Асхана: аренда
Мед.кабинет: аренда
Кітап қоры: 7222 дана
Әдістемелік – оқулықтар қоры: 1792 дана
Кадр құрамы: мұғалімдер – 23, жоғары санатты
Марапаттаулары мен атақтары: Ы.Алтынсарин атындағы төсбелгісі -1; «Педагог –
Білім және ғылым министрлігінің грамоталыры: ҚР Білім және
Павлодар облысының марапаттаулары: Павлодар облысының әкімдігінің сыйақысы және құрмет
Мекен – жайы, индексі: 140000, Павлодар қаласы, Ломов көшесі
Телефон/факс: (7182) 673644 қабылдау бөлімі, (7182) 673639 факс
Электрондық адресі: E-mail: zhkk@mail.ru
«Облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған мектеп –
Мектеп – лицейдің 2008-2009 оқу жылындағы оқушылар саны 196
- 9 сыныптарда – 70 оқушы (3 құрылымды сынып);
- 10-11 сыныптар – 126 оқушы (3 құрылымды сыныптардан
Оқушылар контингенті конкурстық байқаудың барысында аз оқушылар таңдап алу
Кесте 2.1 – оқушылардың контингенттік құрылымы
Білімінің сатылары 2005-2006
оқу жылы 2006-2007
оқу жылы 2007-2008
оқу жылы 2008-2009
оқу жылы
құрылым
дық
сынып оқушы
лар
саны құрылм
дық
сынып оқушы
лар
саны құрылым
дық
сынып оқушы
лар
саны құрылым
дық
сынып оқушы
лар
саны
Бастауыш сынып 0 0 0 0 0 0 0
Қазақ тіліндегі негізгі мектеп 1 20 1 17
Орыс тіліндегі негізгі мектеп 2 48 2 47 2
Барлығы 3 68 3 64 3 63 3 70
Қазақ тіліндегі жағары мектеп 3 43 2 32 2
Орыс тіліндегі жоғары мектеп 4 95 4 96 4
Барлығы 7 138 6 128 6 128 6 126
10 206 9 192 9 191 9 196
Лицейде оқитындарының сараптаманың қозғалысын оқи отырып және жағдайды талдай
Лицейде жалпы оқушыларының саны, құрылымды сыныптар саны мөлшерге сай.
Лицей әкімшілігі өз іскерлігінде азаматтардың білім алу құқығын пайдалауын
Қорытындылары:
- лицей оқушыларының контингент үрдісінің қалыптасуын және жарнамалау іскерлігі
- лицей оқушыларының контингентінің тұрақтылығын қамтамасыз ететін сандық –
2.1 суретте лицейдің білім беру үрдісімен басқару құрылысы
2.2 Мектеп – лицейдің білім беру ісінің барысы, оқыту
Көп салалы дарынды балаларға арналған мамандандырылған лицей – мектебі
Әлемді саяси мәдениетпен түсінетін, отбасылық салттарды сақтаушы кәсіби түрде
Тәрбиелеу жұмыстарының жүйесі өз алдына келесідей міндеттер қояды:
- рухани өнегелі мәдени қалыптастыру және азаматтық тәрбиелеу;
- қабілеттілктер мен талаптарды анықтау мен дамытуға мүмкіндіктер туғызу;
- зияткерлік мәденитті дамыту мен жетілдіру;
- тұлғалық және кәсіби түрде таңдау жасай алатындай және
- мәдениеттің негіздерін игеру және ұжымда жұмыс істеуге құлшынысын
Жастар мен жасөспірімдердің азаматтық позицияларын қалыптастырумен дамыту көбіне олардың
Ал бұл мәселелерді қажеттіліктер мен себептердің қиылысының үрдісіз мәселелерді
Жоғары патриоттық сана қалыптастыру, Қазақстан Республикасында тұратын өзге ұлттар
Құрылымдық тәрбиелік бағдарлама сай сынып жетекшілер тұла рухани өнегелі
Осы бағдарлама жүзеге асу барысында сынып жетекшілері тәрбиелеуші ұжым
Жыл барысында оқушылардың 63% әр түрлі зияткерлі – олимпиадалық
Адамдар тәртібіндегі жаңа үлгінің құрылуы, адамадр арасындағы мәселелерге және
«Өзін - өзі тану» деген бағдарлама ата – аналар
Лицеистердің үлгерімі, кезекшілігі, сабаққа қатысу мониторингі және жалпы мектеп
Ата – аналар жұмысы қызметтік жүйедегі ұйымшылдығы негізгі ынтымақтастық
«Творчествалық досуг» деген бағдарламасы сыныптан тыс қызметі оқушылардың назарларымен
Жыл сайын өткізілетін пән апталығы пәнге деген үлкен қызығушылығын
Дәстүрлі ғылым күнінде мектепшілік олимпиада өткізіледі, онда оқушылардың
Лицейде «Денсаулық» атты өткізілетін бағдарлама мынадай 3 бағытта қарастырылады:
- оқушылардың денсаулығын нығайту және сақтауын қаматамасызө ету;
- отбасы денсаулықты сақтау дәстүрлерін құру және қамтамасыз ету;
- ұстаз қызметінің денсаулығын сақтауын қамтамасыз ету.
Жыл ішінде оқушылардың сырқаттарын, жылу тәртібінің температурасының, сонымен
Қыркүйек айында дәстүрлі «ЭКО» туристік слетте әртүрлі сайыстар және
Лицейдегі тәрбие үлгерімінің басты талабы, тәрбие ортасының құруы және
Жоғарыда айтылғандардың мынадай шешім шығаруға болады:
- облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған мекте –
- тәрбие әрекетінің мазмұнының негізі барлық бағыттағы тәрбиеден байқалады;
- лицейстердің тәрбиелік дәрежелері жеткілікті деңгейде (2,43) және
- оқушылардың өзіндік және ынтасына деген қызығушылық тірек пайда
Білім процесінің әдістемелік деңгемен қамтамасыздандыру.
Оқытудың нәижелілігі мен жетістігі оқу үрдісін әдістмелік қамтамасыз ету
Жоғары оқу орны мен мектеп – лицейдің әдістемелік бір
Әр оқытушының еңбегі байқау, анализдеу, жобалау және басқа да
Лицей оқушыларының ғылыми – зерттеу жұмыстары мен пішінің өзгерілуін
Мектеп – лицейдің дарынды балалармен жұмысы, инновациялық технологияны ендіру,
Осыған байланысты ғылыми- дәлелденген, жан – жақты үйлестірілген әдістемелік
- біріншісі – зерттеулік жұмыстармен айналысатын университеттің оқытушы –
- екіншісі – жаңа педагогикалық технология мен оқыту әдістері
Ғылыми – зерттеу іскерлігі біріншіден ПМУ оқытушыларымен қызметтесуін байланысуынан,
Барлық ғылыми - әдістемелік және басқару іскерліктері үш
- бірінші – мектептің ғылыми – зерттеу және әдістемелік
- екінші – мониторингтік іскерлік;
- үшінші – аналитикалық бақылау спектрі
Осы мақсатқа байланысты лицейде пәндік кафедралар уақытша творчествалық топтар,
Бұл жұмыстардың көлемімен алыптары әр түрлі:
- бүкіл оқу жылы барысында өткізілітен «Жыл мұғалімі»
- мұғалімнің творчествалық зертханасын байқау;
- мұғалімдер мен кафедраның творчествалық есептері;
-мектептегі инновациялық педагогикалық әдіспен ауысатын «Тәжірибе бөлісу»;
- әдістемелік семинарлар;
- консалтингті қызмет;
- дәрежесін жоғарлату курсатары;
- ғылыми – тәжірибелік мәслихаттар
- педагогикалық үрдістің субъектілерімен творчествалық кездесуі;
- облыстық және республикалық ал әкімшілік деңгейде
Бірініші жылдары қиын мәселелерді шешу жұмысында мектептің мұғалімдер ұжымы
Мұғалімдердің ылғи творчествалық ізденісте жүрулері олардың әрқайсысының кәсіби –
Жеке өзінің бағдарламасын құрастыра отырып әр мұғалім өзінің мүмкіншілігін,
Инновациялық оқу орны талап ететіндей ғылыми - әдістемелік
Бастапқы жылғы қиын мәселенің қисынды жалғасы болып келетін жаңа
- мұғалімдер ұжымының істеріне түскен дамытудың құрастырмалы бағдарламасы;
- мұғалімдердің кәсіби – педагогикалық шеберлігін дамытатын жеке бағдарламалар;
- Сатпаев оқуларына ұсынылған 21 әдістемелік құрастыру;
- 23 қорытынды әдістемеліктерді құрастыру;
- кафедра мүшелерімен құрастырылған математикалық білімнің концепциясы;
- мұғалім құрастырған «Тарих» пәнінің концепциясы;
- барлық пәндер бойынша концепцияның жобалары;
- мемлекеттік тілде оқитын сыныптарға арналған физика пәнінін элективті
- «Әлемнің біркелкі физикалық суреті» атты физикадан элективті курстің
- «Орыс тілінің грамматикасы бойынша жзатығулар» орыс тілі бойынша
- 9 сыныптарда орыс тілін тереңдетіп оқыту бағдарламасы;
- «Ағылшын тілі грамматикасының қиын мәселелері» ағылшын тілі бойынша
- «Генетика негізіндегі жалпы биология» биология курсы бойынша элективті
- «Жалпы және неорганикалық химия негіздері» химия курсы бойынша
- лицейдің екі қиын мәселелері жөніндегі тақырыптың диагностикалық әдістерінің
Осы барлық бағдарламалар лицей оқушыларының творчествалық іздеңіс істерінің сабақ
Пәндік мұғалімдерге, кафедра меңгерушілеріне, сынып жетекшілеріне, жас мұғалімдерге арналған
Оқушының творчествалық жетістігінің құрылуы мен дамуы оқушының творчествалық жетістігінің
Осыған байланысты кадрлармен жұмыс жүргізудің мақсаты: пелагогикалық шеберлігін жетілдіру,
Оқу үрдісін ұйымдастырудың басты түрлеріне сабақпен қатар лекциялар, семинар,
Оқыту үрдісінде әр түрлі оқытудың стратегиялық амалдары қолданылады, ол
- тездету ол оқуының жоғары жетістігімен ерекшелінетін белгілі бір
- тереңдету ол арнайы анықталаған белгілі бір саладағы
- жалпылама байыту ол басқа тақырыптарды оқытуға мүмкіндік алу
- қиын мәселелерді қарастыру ол – қиын мәселелерге дұрыс
Мектеп міндетті түрде базалық мазмұнға кіретін жеке оқыту жобасы
Оқу жобасын іске асыру үшін келсідей авторлық бағдарламалр құрылған:
Лицей дифференциалды және жекеленген білім моделін ұсынады.
Мектеп – лицейде білімнің мазмұның анықтаған кезде, келесі талаптар
- білімнің жалпы мәдениеттік және гуманитарлық бағыттарының күшейуін ұстану;
- әлеуметтік талаптардың жоғарлауы, білімнің азаматтық функциясының рөлі;
- білімнің «адамды қорғау» функциясының мазмұны, яғни жастан мен
- балалардың жалпы және пәндік қабілеттіліктерінің дамуына хабардар болу;
- оқушылардың бағыттарына мамандандырылуы жоғары бағаланады;
- өңдеудің жүзеге асырудың мазмұнына жүйелік жақын келеді, басқа
- білімнің модульдік құрылымын қолдану, яғни мұғалімді ақпараттық тәртіптен
- білімнің вариативтік және ииілгіштік жеке компонентерінің ұстануы, олардың
- барлық пәндерді гуманитарлық компонентпен байыту.
Ұйымдық оқу процесстің сабақпен қатар дәріс, семинарлар, лабораториялық және
«Ғылым» деген бағдарлама оқушылардың зерттеулік, тәжірибелік жұмысқа бағыт береді.
Лицейстердің мәслихаттарда және сайыстарда қатысулары, олардың ойды жүйелендіру, гипотезаларды
Лицейде ғылыми қоғамдық оқушылар «Жас қанат» функциясы жұмыс істейді.
- олимпиадалық резервтік мектеп;
- ғылыми жоба мектебі;
- шешендік өнер мектебі.
Лицейде дарынды балалармен жұмыс тәжірибесі жинақталған.
Ең алдымен «Ақылшы» ғылыми – практикалық бағдарлама, бұл барлық
Ғылыми қоғамдық оқушылар мүшелерінің негізгі айырмашылығы - бұл
Әр жыл сайын лицей оқушылары халықаралық, республикалық, облыстық ғылыми
Қазіргі кездегі білім жүйесінің негізгі бағыттарының бірі жоғары сынып
Кәсіби бағыт алу жұмысы – бұл оқушылардың әр түрлі
Кәсіби таңдау – бұл оқушылардың басты бағдарды кәсіби түрде
Бұл бағытта жұмыс жүргізу үшін лицейде «Кәсіби түрде өз
«Диагностика» бағыты келесідей құрушылардың құрылады:
- кәсіби психодиагностика «психологтық жұмыс! Бұл бағыттың мақсаты: оқушының
- оқушылардың қызығушылығын анықтау (сынып жетекшісінің жұмысы). Мақсаты: оқушылардың
- оқушылардың ЗУН анықтау (пәндік мұғалімдер) жұмысы. Мақсаты: оқушылардың
Ақпарат алу жұмысы бағдарламаны жүзеге асырудың барлық кезеңдерінде маңызды.
- ата - аналар жиналысы және жеке әңгімелесу
- ата – аналармен және оқушылармен жеке түрде әңгіме
- ПМУ оқытушыларымен кафедра меңгерушілерімен, студенттермен кездесу арқылы жүргізіледі.
Кәсіби жұмыс жүргізудің үшінші бағыты түзету. Оның мақсаты: оқушылардың
Түзетудің жұмыстары келесідей түрде жүргізіледі:
- ата – аналар, оқушылар, пәндік мұғалімдер танысып шыққан
- қосымша төртінші пән таңдауда көмек беру үшін психологтың,
Сонымен лицейдегі кәсіби жұмыс мақсатта бағытталған және тұрақты
Оқушылардың білім беру стандарттарын меңгеру.
Қазақстан Республиксының мемлекетік білім стандарттарының негізінде түлек моделіне
- оның білім деңгейі негізгі және қосымша жалпы білім
- жалпы білімдік білу мен үйренудің қалыптастыру;
- түлектің творчествалық ойлау қабілеті;
- түлектің әлеуметтік үйрену деңгейінің қалыптасуы;
- әрбір білім бағдарламасын меңгерген кезде, оқушы жеке сапаның
Лицейде тек қана сапалы қалыптасқан білім тұрғысындағы оқыту қызметтерін
Мониторингтық қызметі лицейдің маңызды бөлшегі болып келеді, оның басты
Қолда бар материалдарын талдауы оқушылардың оқу мүмкіндіктерін қарастыруға болады,
Өсу – білім процесінде маңызды нәтижелік көрсеткіш: «4» пен
- 2005-2006 оқу жылы - 48,3%
- 2006-2007 оқу жылы – 45%
- 2007-2008 оқу жылы – 45,5%
9 сынып түлектерінің жылдар бойынша білім сапасы:
- қазақ тілі (69,5% - 67,3% - 75%);
- орыс тілі (78% - 82,4% - 87,5%);
- математика (71,6% - 67,4% - 47,7%);
- физика (65,3% - 63,1% - 67,7%).
11 сынып түлектерінің білім сапасы тұрақты:
- қазақ тілі (100% - 100% - 97,7%);
- орыс тілі (100% - 100% - 100%);
- алгебра және анализ бастамалары(98% - 100% - 96%).
Профильдық сабақ бойынша:
- тарих (97% - 100% - 100%);
- дүние жүзі тарихы (100% - 75% -
- физика (100% - 100% - 93,9%).
Осы нәтижелер бойынша мемлекеттік білім стандарты түлектердің сапасына сай.
Кесте 2.2 - үш жыл бойынша оқушылардың абсолюттық және
Жылдар 2005-2006 2006-2007 2007-2008
Үлгерім абсолют
тық сапалық абсолют
тық сапалық абсолют
тық сапалық
II кезең 100 68,45 100 56,9 100 71,8
III кезең 100 80,1 100 84,4 100 85,4
мектеп бойынша 100 75,7 100 73,6 100 80,3
Кестеде келтірілген салыстырмалы анализ бойынша абсолюттық және сапалық
Осы жылдың қыс мезгілінде физика және география, 9-сыныпта
Кесте 2.3 - тапсырған сынақ бойынша мәлімет
Пәннің аты Сынып Сынақ өткен
оқушылар саны Сапа пайызы Орындалу пайызы
Қазақ тілі
11а 17 64,7% 100 %
Барлығы: 33 69,7% 100 %
География 9а 21 66,7% 100 %
9б 21 71,4% 100 %
2.3 кестенің жалғасы
Пәннің аты Сынып Сынақ өткен
оқушылар саны Сапа пайызы Орындалу пайызы
9в 21 9,5% 100 %
Барлығы: 63 49,2% 100 %
Орыс тілі 10в 22 63,6% 100 %
10б 22 73% 100 %
Барлығы: 44 68,2% 100 %
Қазақстан тарихы 10а 17 70% 100%
10б 20 90% 100%
10в 21 81% 100%
Барлығы: 58 82,8% 100%
11а 17 58% 100%
11б 23 100% 100%
11в 21 71% 100%
Барлығы: 61 78,7% 100%
Физика 9а 22 68,2% 100%
9б 24 96% 100%
9в 21 52% 100%
Барлығы: 67 73% 100%
Математика 9а 22 63% 100%
9б 24 66,7% 100%
9в 21 61,9% 100%
Барлығы: 67 64,2% 100%
10а 17 64,7% 100%
10б 22 100% 100%
10в 22 72,7% 100%
Барлығы: 61 80,3% 100%
11а 17 70,6% 100%
11б 24 100% 100%
11в 22 86% 100%
Барлығы: 63 87,3% 100%
9,10,11 сынып оқушылардың тапсырған сынақтар мемлекеттік стандарттқа сай келетінің
Мектеп – лицейдегі тәрбие жұмысының жүйесі туралы анықтама.
Тәрбиелеу - білім алатын процестің өте маңызды және ажырамас
Лицей оқушылармен және мұғалімдермен бірге демократиялық тәртіп жасауға әрекет
Лицейде тәрбиелік жұмыс оқушының творчествалық қабілеттіліктеріне және рухани ұмтылуларына
«Творчествалық бос уақыт» деген бағдарлама ұстаздарды оқушылардың сабақтан тыс
Лицейстің сабақтан тыс творчествалық дамуына жағдай жасауының факторы, сынып
Сынып жетекшісі жоғарғы сынып оқушысының өздігенен даму және творчествалық
- байқау уақытында қабылдап алу;
- оқушының лицейде бейімделу уақытында;
- педагогикалық консилиум барысында, жеке даму бағдарламасын және өздігінен
Жеке бағдарлама үнемі өзгеріп отырады, оған үнемі ұстаздарға және
Мектеп – лицей оқушылар демалысына ерекше назар аударған,
Жастардың және оқушылардың денсаулығы нашарлаған кезде, ұстаздар денсаулық сақтайтын
Мектеп – лицейде «Денсаулық» бағдарламасы жұмыс істейді, оған үш
- оқушының денсаулығын сақтау және нығайту;
- жан ұяның дәстүрі бойынша денсаулық сақтауының құруын қамтамасыз
- ұстаздың денсаулығын сақтайтын қызметін қамтамасыз ету.
«Өзін - өзі басқару» деген бағдарлама лицей ұстаздарының, оқушыларының,
Лицей ішіндегі басқару компетенция функциясының бөлінуінің принципі негізінде жүзеге
Лицей кеңесі өзін - өзі басқару мүшесі болып келеді,
Жаңа парадигма білім бағдарламасына сәйкес, ата – аналар білім
- жаң ұяның тәрбиелік – білім потенциалын зерттеу;
- ата – аналармен ұстаздардың біолесіп қызмет ету.
ЖОО бірге «Оқушылардың өз тағдырын өзі шешу» бағдарламасы өнделген.
Мақсаты мен міндеттері: Мектеп – лицей – бұл ерекше
Мектеп – лицейінің мүддесі: мектеп – лицей С. Торайғыров
- тәрбие мен білімге жеке бағытталған тәсілдерді ұсына отырып
- оқушыларды кебеб – мақсаты құрылғыда оқыта отырып оқу
- өзін - өзі жетілдіруді мақсат еткен, өз күшімен
- оқушылардың әлеуметтенуі, болашақта оларға экономикалық, мәдениет және ғылым
Мектеп – лицейінің мақсаты: өздерін тілдесу және жұмыс іскерлігінде
Мектеп – лицейінің тапсырмасы: Оқушыларды сапалы біліммен қамтамасыз ету.
- оқушыларды оқу ісіне жақсы көзқарасын қалыптастыру;
- оқыту үрдісіндегі зерттеулер бағытында оқушылардың студенттер, мұғалімдер, университет
- мектеп – лицейінің түлектеріне ғылыми зерттеулер тәртібінде жұмыс
- оқушы мен оқытушы арасында бірігіп творчествалық іскерлікке айналасу
- оқушыны қоғамдық өмірге үйренуге жағдай жасау және ақылмен
- жасөспірімдер мен жастардың физикалық және психикалық денсаулығын нығайту
- еліміз бен қаламыздың өміріндегі экономикалық – қоғамдық мәселелерді
- ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар негізінде жасөспірімедер мен
2.3 Қала мектептерін дамытуда тиімділікті арттыратын іс шаралар
Өткен ғасыр ғылым мен техника даму ғасыры болса, келген
Осыған орай оқу үрдісі психологиялық тұрғыдан қамсыздандырылған қала мектебі
«Адамның бір қызықтығы бала деген» деп Абай атамыз айтқан
Қала мектебінің идеясы оқушының өсіп - өнуін, оқып –
2008-2010 жылы Павлодар обылысының білім беру мекемелеріндегі сапалы білім
Қаланың білім беру ұйымдарымен бөлімшелері мектептерді 12 жылдық
№1-05/352 2007 жылғы 11 қыркүйектің «12 жылды орта жалпы
2008-2009 оқу жылдарында ҚР БҒМ №228 2004ж 19
Политілді сыныптарында биология және физика ағылшын тілінде, Қазастан тарихы
Қазіргі кезде мектептер ұйымдық – тәжзірибелі кезеңде, тәжірибе 7-10
2008 жыл - 20%, 2009 жыл -35%, 2010 жыл
Қаланың білім беру мекемелерінде интерактивті оқытудың енгізуін қамтамасыз етеді.
Оқушылардың сапа білімін мемлекеттік бақылауында белсенді қатысуын ұұйымдастыру. (ҰБТ,
Павлодар облысының білім беру жүйесі жетілдірудің бірнеше кезеңдерінен өтіп,
Осы жинақтағы материалдар облыста білім беруді дамытудың 2005-2007 жылдарға
Кесте 2.4 - ҰБТ қорытындысы бойынша ақпарат
№ Қалалар атауы ҰБТ тапсырушыларының саны 100-125 2008 2007
саны % орташа ұпай % орташа ұпай %
1 Облыстық дарынды балалар мекемелері 431 231 53,6 98,14
2 Павлодар 1298 227 17,5 83,2 66,56 71,41 62,84
3 Ақсу 407 45 11,1 73,6 58,86 71,58 59,65
4 Екібастұз 821 63 7,7 72,56 58,05 72,77 60,64
Барлығы 2957 566 89,9 327 262,0 309 260,9 487
Барлық қала мектептерінде сыналатын тестілеу нәтижелері жүргізіліп келеді.
2008 жылы түлектердің 93% ҰБТ қатысу үшін өтініш
3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БІЛІМ БЕРУДІҢ САПАСЫН АРТТЫРУ ТӘСІЛДЕРІ
3.1 Жалпы білім беретін мектепті басқарудың қазіргі кезендегі өзекті
Қазақстан Республикасы соңғы жылдары еліміздің мектептерінде бейіндік мектептерде
Әр бағдарлама алдында оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, өзіндік
Елбасының Қазақстан халқына Жолдауында Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50
Бағдарлы оқыту дегеніміз – оқушылардың қызығушылығын толық ескеріп, мектептің
Мұндай өзінің анықтамасы, мақсаты, міндеті бар «бағдарлы» оқыту
Бағдарлы оқытудың негізгі мақсаты оқушының отбасында, жергілікті және аймақтық
Аталған мақсатқа жету үшін:
- мектептің жоғарғы сатысында бағдарлы оқытуды жаппай енгізу;
- білім беру жүйесінде таңдау курстарын енгізіп, тізбесін жасау;
- бағдарлы оқыту бағдарламасын жасау;
-бағдарлы оқытудың теориялық және әдістемелік құраушыларын қамтамасыз ету үшін
- оқушыларды бағдарлы оқыту бағдарламаларын дұрыс таңдауға мүмкіндік беретін
Гуманитарлық білім берудің мақсаты мен міндеттері қазіргі қоғамда адами
Ізгілік – білім беру мазмұны мен жалпы мәдени компоненттердің
Бұл үшін мектепте жаңа білімділік ортаны құру қажет. Бұл
Жаңа білімділік орта білім берудің жаңа мазмұнын бейнелейді, оқытудың,
Арнайы мектептің мақсаты өз тұжырымдамасында көрсетілгендей, дара тұлғаны ақылдылық,
- оқушының шығармашылық жекелігін, ойлауын дамыту мен тәрбиелеуіне жағдай
- білім мазмұнынң жаңалау, инновациялық процесті дамыту мен оны
- кәсіби білім беру бағытын шет ел тілдерін
Гуманитарлық бағыттағы мектептерде оқыту жүйесінің міндетері мен оқушыға бағытталған
- білім берудің ізгілік принциптерін жүзеге асыру;
- білім беру мазмұнын жаңалау, оны тұтас күйде қабылдау;
- оқытудың қажеттілігін, өзін - өзі дамытуды қалыптастыру;
- денсаулықты сақтау;
- азаматтық пен патриотизімді, адам құқы мен еркіндігін қалыптастыру;
- оқушылардың шығармашылық, рухани мәдениетін дамыту, адамзаттық құндылықты қастерлеуге
- коммуникативтік білкті меңгеру болып табылады.
Жалып білім беретін мектептерде білім беру үрдісін жаңарту үшін
Тұжырымдай келегенде педагогикалық үрдістің сапалы болуы мұғалім шеберлігі мен
3.2 Білім берудің инновациялық технологияларын іс - әрекетке қосудың
Елбасы, Президентіміз Н.Ә.Назарбаевтың 2004 жылғы 11 қазанындағы №1459
Бұл үзіндіні әрі қарай жалғастырсақ:
«Педагогика ғылымдары бойынша жүргізілген зерттеулердің практикалық мәні төмен... ондаған
Елбасының білім беру мамандарының ескі түсініктен арылуына мемлекеттік бағдарлама
Жаңа технология ұғымы қолданымда құлағымызға жиі естіліп жүргенімен, оның
- қандай да болмасын бір технологияны меңгеру үрдісінде қабылдаушы
- технологияға жетілу үшін классикалық және инновацияға қызмет етер
- технологияның бір ғана нұсқасын меңгерушілікпен шектелуінің себептерін ашуға
- меңгерген технологияны сыни пайыммен зерделеп, іс-әрекет үрдісінде өнімді
Жоғарыдағы сараптаумен анықталған кемшіліктер таптаурын, дәстүр дегі қалыптанған білім
Технология білім беру үрдісінде білім теориясының (оқудық, стандарт, типтік
Технологияларды тиімді пайдалану үшін оның әдіснамалық бағдарын құрып
- білім беруде, білімдендіруде, ғылым игерту үрдісінде басымдық іс-әрекетті
- ғылыми -оқу қызметін, инструментін тұтастықта жабдықтаудың жолдарын табу;
- білім берудің негізгі бағыттарын, ұстанымдарын, интеллектуалды (мақсат, міндет,
- ғылымдар арасындағы өзара ықпалдастық заңдылықтары мен ұштастық қағидасын
- қарастыруға қатысты нысанына басымдықта келетін әдіснамалық жүйенің
Жоғарыда келтірілген бес әдіснама құрамдарын ұстаным ретінде алған оқытушы-профессор
Әрбір ғылым негіздерін студент санасына санылық сапада жеткізуі мақсатында
Сөйтіп, бірден «5» балды бағалау аясында «мониторинг қорытындысын» формальды
Тәжірибе үрдісінде стандарт пен типтік бағдарлама арасындағы сәйкессіздіктің белең
Аймақтық ауқымда қолданыста бар ұғымдар басқа ортада таныс емес
Демеуші білім үлгісінің негізгі белгілері:
- V-ХІХ ғасырлардағы әдеби шығармалардағы қалыптасқан, назарды таным объектісіне,
- жоғары оқу орнының өзіне тән оқыту мазмұнына ыңғайланған
- программалап оқьпу мен модульдеп оқытудың технократтық ойлау
- негізінен бір мағыналы және оқытушыға (жоғары мектептің) бұрыннан
- білім мазмұнының әлеуметтік-техникалық құрам бөліктерінің жасанды арақатынаста болуы.
- танып білетін және қолданылып жүрген субъектіні қоса қамтитын
- оқытудың мазмұнын интегративтік негізде ұйымдастыру; табиғаттың қоғамның, адамның
- «Адам-қоғам-табиғат» қатынасын үйлестіруге бағытталған жүйелік ойлау, адамның
- оқытудың мазмұны мен әдістерін шығармашылық іс-әрекетінің методологиясын меңгеріп,
- замандық факторлары ретіндегі, оның ішінде гуманитарлық-философиялық
модульді пәндерін меңгеру барысында, әсіресе, жобалық оқу жұмыстары
барысында ізгілікті, руханилықты, әлеуметтік және қоғамдық жауапкершілікті дарыту және
Жоғарыда басы ашылған көлеңкелі іс-әрекеттерді жоюдың амалы-білім беру үрдісіне
Әдіснама бағдарының екінші сатысы - шығармашыл-креативті әдіс. Белгілі бір
Қорланған ғылым жиынтығы «неліктен?» деген сауалға жауап береді. Ал
Әдіснама бағдарының үшінші сатысы - аксеологиялық әдіс. Меңгерілуге тиісті
Білім беру мекемесінде инновациялық іс-әрекетті ұйымдастыру және ақпараттық
Қазіргі білім беру саласындағы өзгерістерді дұрыс қабылдап, оқътудың озық
Өкінішке орай, барлығымызға да үйреншікті, оқытудың дәстүрлі жүйесінің оқушылары
Бірақ, соған қарамастан, 80-жылдарда басталған мектепті жаңарту үрдісі әлі
- мектептің көп түрі мен модельдерінің саны өсті (гимназиялар,
- мемлекеттік мектептермен қатар қатар мемлекетлк емес мектептер де
- мектеп қолданылатын білім беру технологияларының түрлері көбейді.
Көп мектептердің өмірі соңғы сабақтан кейін тоқтатылып қалғандай. Бірақ,
Қазіргі заман мектебі, өз әрекеттерін жүзеге асыратын әр-түрлі жолдарын
Инновация - жаңашылдык, жаңалық, езгеріс.
Педагогика ғылымы білім мекемесінің даму барысын төмендегідей топшалайды;
- абсолюттік жаңашылдық (осы саладағы прототиптердің немесе ұқсастықтың болмауы);
- балама жаңашылдық (іс - әрекетке өзгерістер енгізу);
- көз бояушылық жаңашылдық..
Инновациялық классификациялау үшін түрлі негіздер бар:
- инновациялық әрекетті іске асырудың аясын анықтау бойынша;
- инновациялардың пайда болуы және іске асырылуы бойынша;
- іске асырудың тереңділігі мен кеңестігі бойынша;
- пайда болуының сипаты бойынша.
Педагогика ғылымы мен практикасында инновациялардың, жаңалықтар мен жаңашылдықтардың келесі
- жаңалықтың тууы немесе пайда болуы;.
- идеяны мақсатқа айналдыру;
- іске асыру жолдарын әзірлеу және проектілеу;
- проектіні іске асыру;
- жаңа істі тарату.
Білім мекемелерінің жұмысында инновациялық процестердің тууына төмендегі жағдайлар әсер
- басшының, педагогтардың жаңашылдықты сезінуі;
- осы мектепте туындаған тәжірибе;
- басқа мектептерде туындаған тәжірибе;
- нормативтік құжаттар;
- педагогикалық ұжымның жаңаша жұмыс істеуге ұмтылысы.
Қазіргі кезеңдегі инновациялық практикада, XX ғ. 20-жылдарында іске асырылған,
Инновациялық білім беру мекемесінің дәстүрліден басты айырмашылығы - жеке
Мұғалімдердің де, оқушылардың да ақпараттық мәдениетін қалыптастырудың маңыздылығын бағалау
Мұғалімнің басты міндеттерінің бірі - оқушының пәнге деген қызығушылығын,
Ақпараттық технологияларды қолдану тәжірибесі дәстүрлі сабақпен салыстырғанда әлде қайда
- зейін турақтанады;
- сабақтың және оқу акпаратын жеткізу темпі жетілдіріледі;
- сабақтың мазмұны қызықты және қабылдауға тиімді түрде беріледі;
- оқу материалы жеңіл қабылданады;
- оқу материалының көлемі кеңейеді;
- оқу материалын жеткізудің көрнекілігі және оның бейнелілігі.
Заман ағымына қарай, білім беру үрдісіне қойылатын талаптар үнемі
Қазіргі заман мектебінде ақпараттық технологияларсыз іс - әрекеттің табысты
Елімізде жаңа ақпараттық технологияның оқу – тәрбие үрдісіне енгізу
3.3 Ұлттық білім беруді дамыту стратегиясы
ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың "Қазакстан өз дамуындағы жаңа серпіліе жасау
Жеке басымдыққа шығарған стратегиялык тұрғыдан маңызды және ең өзекті
Қазакстандағы білім берудің жаңа бағыттары- жаңа технолоғияларды меңерген, еліміздін
Ашық қоғамның жағдайында әлемдік білім беру кеңістігінде ұлттық білім
Білім берудегі дамудың стратегиясы ұлттык экономика қажеттілігі мен мәдени-ұлттык
Бұл модель мемлекеттің білім беру саясатымен тығыз байланысты міндеттердің
- жалпыға бірдей сауаттылыкты сактау.
білім беру процесіндегі үздіксіздікті қамтамасыз ету,
білім алудағы экономикалық және аймактык теңсіздікті жою,
-білім сапасын көтеру,
- білім беру саласындағы республикалык және аймактық деңгейлер арасындағы
кызметтер мен жауапкершілікті накты жіктеу,
-бюджетті қаржыландыруда жеткілікті және тұракты камтамасыздандыру,
- білім берудегі баскарудың тиімділігін арттыру.
Бұл тұжырымды міндеттер жүйелі тұрде ғана шешіледі. Бүгінгі таңда
Шетелдік серіктестердің калыптасуы мен ең жоғары халыкаралык стандарттарға сәйкес
Сөз соңында айтарым, Елбасының Қазакстан халқына Жолдауында көрініс тапкан
Әлемдегі бәсекеге барынша кабілетті 50 елдің катарына кіру стратегиясы,
Бұл - казіргі заманғы Қазакстан үшін толык орындалатын міндет.
ҚОРЫТЫНДЫ
ХХІ ғасыр ұлттық бәсеке, ақпараттық сайыс, гуманитарлық технологиялар, психологиялық
- соңғы жылдар ішінде оқыту процесін ізгілендіру, оның практикалық
- «Білім туралы» заң іске қосылды;
- ғылыми - әдістемелік әдебиеттердің саны мен сапасы жақсарып,
- тағы басқа мемлекет тарпынан мектеп өміріне әжептәуір көтермелеу
Бұл бағытта іргелі жұмыс атқару үшін мектеп мұғалімдерінің жігері
Облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған мектеп – лицейінің
Бұл дипломдық жұмысты төмендегідей проблемалар шешуіне негізделеді:
- Қазақстан Республикасының ұлттық мектебінің қайта өрлеуі;
- жалпы орта білім беруді гуманизациялау;
- оқушылардың денсаулықтары мен жан саулықтарына зиын келтірмей әсер
- оқушыларды табиғатына үйлесімді жан – жақты дамыту;
- мемлекеттің тілдер туралы саясатын жүзеге асыру.
Облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған мектеп – лицейінің
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
«Қазақстандағы білімді ақпараттандыру: ХХІғ. қадам». 1 Халықаралық форумының ғылыми
Миронов А.В. Социально – гуманитарное образование сегодня: проблемы и
Абылкасымова А.Е., Садыков Т.С. Методология 12-летнего образования, Алматы,; НИЦ
«Білім хабаршысы», Павлодар облысы білім департаментінің анықтамалық ақпараттық баспасы,
Білім берудегі менеджмент, Астана, № 2, 2008 жыл
Абилова Х.Ж., Облыс өркіндеуіндегі – Ұлттық мектеп, Павлодар, 2008
Павлодар облысының білім беру жүйесі, Павлодар, 2008 жыл
Кертаева Ғ.М., «Рахат» мектебі: жаңа ғасыр – жаңа мектеп,
2005 жыл
«Білім. Образование», Ғылыми педагогикалық журнал, №3, Астана,
2004 жыл
«Білім. Образование», Ғылыми педагогикалық журнал, №4, Алматы,
2006 жыл
«Білім. Образование», Ғылыми педагогикалық журнал, №3, Астана,
2005 жыл
«Білім және ғылым хабаршысы», журнал, №1, Астана, 2004 жыл
«Народное образование» журнал, №1,3, Астана,2008 жыл
Государственная программа развития образования в Республики Казахстан 2005-2010 годы
Санатова М.Т. Білім берудегі менеджмент, Алматы, 2008, 3-15 б
Кенжебеков Б.Т: Жоғары оқу орны жүйесінде болашақ мамандардың кәсіби
Государственная программа развития образования в Республике Казахстан на 2005-2010
Закон Республики Казахстан «Об образовании», №319-ІІІ ЗРК от 27.07.07г.,
Ахметова Г. Ұстаз – білім мен тәрбиенің ұйытқысы.//Қазақстан
Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның егеменді мемлекеті ретінде қалыптасуы мен дамуының
М. –Уфа: Исследовательский центр проблем качества подготовки специалистов, 2004.
Гущина Л.Ю. Жоғары оқу орнында студенттердің білімдік әлеуетін қалыптастыру.
Закон «Об образовании в Республике Казахстан». – Астана, 2007
Концепция развития образования в Республике Казахстан до 2015 года,
Стратегия развития «Казахстан - 2030». – Астана, 1997.
Концепция непрерывного педагогического образования педагога новой формации Республики Казахстан.
Калина И.И. Информатизация и образовательная политика. // Качество. Инновации.
Пономаренко Е.В. Преемственность процессов экологизации образования и развития личности.
Булатбаева К.Н. – компетентность языковой личности как методическое понятие
Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан -2030» Ел Президентінің Қазақстан халқына арналған
ҚОСЫМША А
Оқушылар контингенті конкурстық байқаудың барысында аз оқушылар таңдап алу
Кесте 2.1 – оқушылардың контингенттік құрылымы
Білімінің сатылары 2005-2006
оқу жылы 2006-2007
оқу жылы 2007-2008
оқу жылы 2008-2009
оқу жылы
құрылым
дық
сынып оқушы
лар
саны құрылм
дық
сынып оқушы
лар
саны құрылым
дық
сынып оқушы
лар
саны құрылым
дық
сынып оқушы
лар
саны
Бастауыш сынып 0 0 0 0 0 0 0
Қазақ тіліндегі негізгі мектеп 1 20 1 17
Орыс тіліндегі негізгі мектеп 2 48 2 47 2
Барлығы 3 68 3 64 3 63 3 70
Қазақ тіліндегі жағары мектеп 3 43 2 32 2
Орыс тіліндегі жоғары мектеп 4 95 4 96 4
Барлығы 7 138 6 128 6 128 6 126
10 206 9 192 9 191 9 196
ҚОСЫМША Б
Мектеп – лицей мұғалімдернің нені бітіргені, диплом бойынша мамандығы
Кесте 2.2 – Облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған
№ Аты-жөні Қай жылы не бітірді Диплом бойынша мамандығы
Марапаттаулары
1 Жұмадірова Қайныш Құрмашевна Павлодар педагогикалық институт,
математика пәні мұғалімі,
экономист – менеджер математика 36
8
жоғары жоғары
Педагогика ғылымының кандидаты, 2006ж, ПМУ доценті, 2007ж, ҚР БҒМ
2.
Жұмабаева Күляш Рахимжановна Павлодар педагогикалық институты 1972ж
химия пәнінің мұғалімі химия 36
жоғары
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің Құрмет грамотасы, 2004ж,
3.
Костюкова Светлана Борисовна Павлодар педагогикалық институты 1987ж.
биология пәнінің мұғалімі биология 21 жоғары
КР БҒМ Құрмет хаты, 2004ж, КР БҒМ Алғыс хаты
2.2 кестенің жалғасы
№ Аты-жөні Қай жылы не бітірді Диплом бойынша мамандығы
Марапаттаулары
4.
Аманжолова Амина Аманжоловна Павлодар педагогикалық институты
АҒТО «Ертіс Дарыны» «Ұстаздық еткен жалықпас» номинациясы, 2009ж
5 Баймұхамбетова Биғайша Акимхужановна Алматының шетел тілдері педагогикалық
1975 ж.
неміс тілі пәнінің мұғалімі неміс тілі 33 жоғары
Қоғамдық комитетінің мұғалімдер кәсіподағының Құрмет грамотасы, 2003ж, Қазақстан Республикасының
6 Бичинева Татьяна Юрьевна Алтай мемлекеттік университеті,
1984 ж
тарихшы, тарих және қоғамтану пәндерінің мұғалімі тарих
Қазақстан Республикасының БҒМ Алғыс хаты, 2005ж, Қазақстан Ресупбликасының Президентінің
7 Мирошникова Наталья Владимировна Павлодар педагогикалық институты1984ж орыс
Бұхар Жырау атындағы өнер және әдебиет мұражайының Алғыс хаты,
2.2 кестенің жалғасы
№ Аты-жөні Қай жылы не бітірді Диплом бойынша мамандығы
Марапаттаулары
8 Платова Татьяна Юрьевна Павлодар педагогикалық институты
1987 ж.
математика пәнінің мұғалімі математика 21 жоғары
ҚР БҒМ Құрмет грамотасы, 2006ж ҚР БҒМ Алғыс
9 Тодерич Лариса Григорьевна Павлодар педагогикалық институты
1990 ж.
математика пәнінің мұғалімі математика 26 жоғары
Павлодар білім беруді дамыту орталығы Алғыс хаты, Павлодар
10
Сурмий Татьяна Михайловна Павлодар педагогикалық институты
1984 ж.
орыс тілі және әдебиет пәндерінің мұғалімі орыс тілі
ҚР БҒМ Құрмет грамотасы Қазақстан Республикасы
ның Президентінің алғыс хаты 2001ж, Павлодар қаласының білім беру
11 Акулова Вера Юрьевна Павлодар педагогикалық институты
1976 ж. дене шынықтыру пәнінің мұғалімі дене
Волейболдан спорт шебер кандидаты, ПМУ дене шынықтыру кафедрасының аға
12 Фербер Елена Артуровна Павлодар педагогикалық институты
1981 ж. дене шынықтыру пәнінің мұғалімі дене шынықтыру
Волейболдан спорт шебер кандидаты, ПМУ дене шынықтыру кафедрасының аға
13 Каирбеков Урумбай Искенович Целиноград ауылшаруашылық институты
1979 ж
архитектор сызу 38 жоғары
С. Торайғыров атындағы ПМУ доценті, «Үздік доцент» номинацияның лауреатының
2.2 кестенің жалғасы
№ Аты-жөні Қай жылы не бітірді Диплом бойынша мамандығы
Марапаттаулары
14 Нұрғалиева Гүлнар Ержановна Павлодар педагогикалық институты 1990ж.
математика пәнінің мұғалімі математика 18 жоғары
Облыстық білім беру департаменті Құрмет грамотасы, 2007ж
15 Зорина Наталья Леонидовна Павлодар педагогикалық мемлекеттік инсти туты
2007 ж. орыс тілі және әдебиет
психолог орыс тілі және әдебиет
13
12 жоғары
Павлодар облысының білім берудепартаменті Алғыс хаты, 2007ж, Павлодар
16 Ибрагимова Фируза Маис кызы Павлодар педагогикалық институты
Облыс әкімінің гранты, 2008ж
17 Шрамек Светлана Эдуардовна ПГПИ, 1991ж математика мұғалімі алгебра
жоғары ҚР БҒМ Құрмет грамотасы, 2003ж
18 Зауат Раушан ПГПИ, 1998ж тарих және құқық мұғалімі
19 Алыкпашова Шолпан Калямовна Павлодар педагогикалық мемлекеттік институты,
1974 ж.
орыс тілі және әдебиет пәндерінің мұғалімі қазақ тілі
жоғары Қазақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі,1996ж, ҚР БҒМ
ҚОСЫМША В
2.1 суретте лицейдің білім беру үрдісімен басқару құрылысы
ҚОСЫМША Г
3 кестеде үш жыл бойынша оқушылардың абсолюттық және сапалық
Кесте 2.3- үш жыл бойынша оқушылардың абсолюттық және сапалық
Жылдар 2005-2006 2006-2007 2007-2008
Үлгерім абсолют
тық сапалық абсолют
тық сапалық абсолют
тық сапалық
II кезең 100 68,45 100 56,9 100 71,8
III кезең 100 80,1 100 84,4 100 85,4
мектеп бойынша 100 75,7 100 73,6 100 80,3
ҚОСЫМША Д
2006-2008 жылдары «Алтын белгі» және үздік аттестатқа
Кесте 2.4- 2006-2008 жылдары «Алтын белгі» және
2005-2006 2006-2007 2007-2008
"Алтын белгі" 2 2 2
Аттестат с отличием 4 4 7
ҚОСЫМША Ж
Жинақталған материалдар облыста білім беруді дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған
Кесте 2.5 – ҰБТ қорытындысы бойынша ақпарат
№ Қалалар атауы ҰБТ тапсырушыларының саны 100-125 2008 2007
саны % орташа ұпай % орташа ұпай %
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 Облыстық дарынды балалар мекемелері 431 231 53,6 98,14
2 Павлодар 1298 227 17,5 83,2 66,56 71,41 62,84
3 Ақсу 407 45 11,1 73,6 58,86 71,58 59,65
4 Екібастұз 821 63 7,7 72,56 58,05 72,77 60,64
Барлығы 2957 566 89,9 327 262,0 309 260,9 487
2.6 кестеде 2008-2009 жылдарда сапалы білім беру жүйесін дамытуы
№ п\п Іс шаралардың атауы Павлодар қаласы бойынша 2008
1 Жетім балалар, ата-анасының қамқорлығынан айырылған, аз қамтамасыз етілген
2.6 кестенің жалғасы
№ п\п Іс шаралардың атауы Павлодар қаласы бойынша 2008
1 шалдыққан балаларға арнайы оқу орыныдарын ашу және арнайы
аралығындағы күндерді қамтитын 4 кезеңдік Шарбақты ауданында орналасқан «Космические
2 Жергілікті денгейде мектептік олимпиадаларды өткізу, қалалық мерекелерді өткізу,
2.6 кестенің жалғасы
№ п\п Іс шаралардың атауы Павлодар қаласы бойынша 2008
2
жұмсалды.
2008 жылдың 21 маусымында Чехов атындағы драма театрында қала
3 Білім беру мекемелерінің материалдық базасын нығайту 674147,7 674147,7
- №25 жалпы білім беретін мектепке 10500 мың тенгеге
- №24 мектептің «Таным» кабинетіне 366 мың тенгеге 2
- 35 мектепке 19238,8 мың тенгеге бастауыш және жоғары
- 4365,6 мың тенгеге оқушылар пайдалануы үшін 36 компьютер
- 10 мектептің оқу шеберханаларына 15231,7 мың тенгеге жабдықтар
2.6 кестенің жалғасы
№ п\п Іс шаралардың атауы Павлодар қаласы бойынша 2008
3
Кенжекөл ЖОМ) және №21 мектептің биология кабинетіне оқулық-зерттханалық жабдықтар
-№39 мектепке 308,8 мың тенгеге музыкалық аппаратура;
-№33 мектепке 442,8 мың тенгеге технологиялық құрылғы;
-№31,32 мектептерінің жағын орталықтарына 50,5 мың тенгеге оқушылық жиһаз;
-№7 мектептің кітапханасына 292,7 мың тенгеге жиһаздар сатып алынды.
25 қалалық мектептерге республикалық бюджеттің 149211 мың тенге қаржысына
4 Мемлекеттік білім беру мекемесіне оқулықтар алу және жеткізу
2.6 кестенің жалғасы
№ п\п Іс шаралардың атауы Павлодар қаласы бойынша 2008
4
айыппұл өсімі салынды ол бюджеттің кірісіне түсті. Қазынаның есеп
5 Білім беру мекемелерінің 10-11 сынып-
тарының жас-
өспірімдеріне әскери-спорт-
тық-денсаулық сақтау лагерлерін ұйымдастыру 2885,0 2885,0 Осы жылдың Мамыр
97
ПГУ
Институттар
Кафедралар
Ғылыми департаменті
Оқу үрдісімен басқару департаменті
Студенттік өзіндік басқару
Әлеуметтік сұрақтармен және тәрбие жұмысы бойынша басқару
Лицей директоры
Оқушылардың ғылыми қоғамы
УАҚЫТША ТВОРЧЕСТВАЛЫҚ ТОПТАР
Сынып жетекшілерінің кафедрасы
Гуманитарлық кафедрасы
Жратылыстану кафедрасы
Математика және информатика кафедрасы
ҒЫЛЫМИ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕҢЕС
Лицей кеңесі
ПГУ
Институттар
Кафедралар
Ғылыми департаменті
Оқу үрдісімен басқару департаменті
Студенттік өзіндік басқару
Әлеуметтік сұрақтармен және тәрбие жұмысы бойынша басқару
Лицей директоры
Оқушылардың ғылыми қоғамы
УАҚЫТША ТВОРЧЕСТВАЛЫҚ ТОПТАР
Сынып жетекшілерінің кафедрасы
Гуманитарлық кафедрасы
Жратылыстану кафедрасы
Математика және информатика кафедрасы
ҒЫЛЫМИ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕҢЕС
Лицей кеңесі






Скачать


zharar.kz