Мазмұны
І Кіріспе--------------------------------------------------------------------------------------3
ІІ Негізгі бөлім
1. Қазақстан Республикасында түсті металдардың маңызды
өндіретін аудандар---------------------------------------------------------------6
2. Ауыр түсті металдар металлургиясы-----------------------------------------9
3. Ауыр металдар өндірісінің географиясы: шикізат
бейімделу-------------------------------------------------------------------------10
4. Жеңіл түсті металдар-----------------------------------------------------------14
ІІІ Қорытынды---------------------------------------------------------------------------20
Пайдаланылған әдебиеттер -----------------------------------------------------------21
Кіріспе
Түсті металдар Казакстаннын, басты бағалы байлықтары
Едәуір мөлшердегі алтын кен орындары Солтүстік
Түсті металлургия металдар мен олардың қорытпаларын
Түсті металдар мынадай топтарга бөлінеді: Жеңіл
Сирек және шашыранды металдар (вольфрам, молибден,
Түсті металдардың екінші ерекшелігі — олардың
Түсті металдар алу көп энергия шығынын
Түсті металл кендерінің кешенді сипаты негізгі
Түсті металлургияның жаңа салаларынан I960 жылдың
Қорғасын- мырыш кендері нолиметалл кеніне жатады.
Кенді Алтай полиметалл кендері базасында толық
Леншюгорда (бұрынғы Риддер) ірі полиметалл комбинаты
Қазақстанның оңтүстігіндегі ірі қорғасын-мырыш кен орындарына
Жонғар Алатауы тауларыныц қорғасын кен орындарынын
1. Қазақстан Республикасында түсті металдардың
Өнім аттары өндіріс аудандары
Магний Шығыс Қазақстан
Рафинадталған мыс Шығыс және Орталық Қазақстан
Мырыш Шығыс Қазақстан
Қорғасын Шығыс және Оңтүстік Қазақстан
Висмут Оңтүстік Қазақстан
Кадмий мет. Шығыс және Оңтүстік Казақстан
Глинозем Павлодар облысы
Вольфрам,концентраты Орталық Қазақстан
Молибден конц. Барит конц. Ақмола және
Қарағанды және Оңтүстік Казахстан
Кадмий, галий, индий, мышьяк, рений, сурьма,
Мышьяк алтын рудасы кен орнында, висмут
Германий-темір рудасының құрамъша кірсді (Қаражал тобы),
Галий-жезді марганец кені.
Скандий-вольфрам кенінде (Орталық Қазақстан) рениймыс, мыс-молибден
Сынап Аралтебе кен орнында, Торғай, Салқынтөбе,
Сурьманың Ертіс, Текелі, Сокольный, Белоусов полиметалл
Мұнай мен газ кен орындары республиканың
Мұнай-газ кен орындары:
1. Орал-Ембі бассейні: (Доссор, Мақат, Байшүнас,
Маңғыстау мұнай-газ бассейні (Жаңа жол, Өзен,
2. Бозащы мұнай-газ бассейні (Қаражамбас,
3. Қарашығанақ мұнай-газ конденсат
4. Ақтөбе мұнай-газ кен бассейні:
5. Қызылорда мұнай- газ кен
Ақтөбе облысы 2640,8 2326,7 2701,1 3405,3
Атырау облысы 11135,1 12359,3 13422,0 15589,5
Батыс Қазақстан 2082,9 3356,3 4642,1 4044,6
Қызылорда облысы 3007,8 3928,1 5338,8 6172,8
Маңғыстау облысы 7078,5 8160,0 9212,8 10878,4
Шикі мұнай, мың тонна 23818,7 26735,8
Актөбе облысы 2640,8 2326,7 2701,1 3405,3
Атырау облысы 11135,1 12359,3 13422,0 15589,5
Батыс Қазақстан - - 13,5 49,4
Қызылорда облысы 3007,8 3928,1 5338,8 6172,8
Маңғыстау облысы 7035,0 8121,7 9172,5 10843,0
Газконденсаты,мын онна. 2126,4 3394,6 4668,9 4030,6
Батыс Казакстан 2082,9 3356,3 4628,6 3995,2
Манғыстау облысы 43,5 38,3 40,3 35,4
2. Ауыр түсті металдар металлургиясы
1. Түсті металлургия: кешен ішіндегі кешен.
Түсті металдардың көп бөлігі аз уақыттан
Бұл «түсті біртектілерде» өндірістің сан алуан
Қорғасын, никель және қалайы жемірілуге (коррозия),
Түсті металдар өздерінің «салмақ дәрежелері» бойынша
Біздің еліміздің аумағында адамдар металл балқытуды
Егемендік алған жылдарда жаңа өндірістер мен
Ауыр және жеңіл металдар металлургияларын орналастырудың
3. Ауыр металдар өндірісінің географиясы: шикізат
Ауыр металды кендердің құрамы өте көп
Ауыр металдарға күкірт ілесіп жүреді. Оның
Ауыр металдардың тағы бір ерекшелігі -
Ондай кендерді байыту үшін, әр компонентті
Біздің елімізде ауыр түсті металдарды 2
Концентраттағы металдың аз мөлшері (20-30%) мен
Қазіргі кезде мыс өндірісі саласын 2
Саланың басты орталығын Қ. И. Сәтбаев
Сонымен қатар оның құрамына шахталар мен
Балқаш 0КБ қыналғашында Қоңырат пен Саяк
Балқашта да Жезказғандағы сияқты негізгі өнімдер
Мыс рудасын Қазакстанның Шығысында көп өндіреді.
Қорғасын - мырыш өнеркәсібінде концентраттың құрамында
Қорғасын және мырыш өнеркөсібінің шикізат базасына
Біздің еліміздегі полиметалл өндірісінің басты ауданы
Комбинатта таза күйінде (99,6%-дан 99,999%-ға дейін)
Риддерде қорғасын мен мырыш енеркәсібінің барлық
Еліміздің Оңтүстігіндегі полиметалл өнеркесібінің ірі орталығы
Сонымен, түсті металлургия - Қазақстан өнеркәсібінің
4. Жеңіл түсті металдар
1. Жеңіл металдар металлургиясы: энергия көздеріне
Бірақ оны өңдеуге орасан көп мөлшерде
Біздің елімізде жеңіл металдарды алюминий мен
Алюминийді «қанатты» металл деп атайды. Жеңілдігі
Магниттік қасиеттерінін, болмауы, әсіресе, авиация, электроника
Оны алатын шикізат құрамында алюминий тотығы
Ұзақ уақыт бойы боксит кені Аркалық
Алюминий өндіру 2 кезеңнен тұрады.
Бірінші кезең - бокситтен алюминий оксидін
Екінші энергияны кеп қажет ететін кезең
Титан жеңіл, ете берік, жемірілімге төзімді
Металды титан кендерінен (құмнан) алады. Біздің
Алюминий өнеркөсібінің бір айырмашылығы, еліміздің титан-магний
Магний өндірісі көбінесе негізгі өнім алуға
Магниймен басқа металдарды да (мысалы, хром,
2. Бағалы және сирек кездесетін металдар.Қазакстандағы
Алтынды Батыстан басқа елдің барлық бөлігінде
Қазақстан кәсіпорындары сирек кездесетін металдардан ванадий,
3. Қазақстанның металлургия базалары. Еліміздің аумағында
Қазақстанда үш металлургия базасы бар. Олар
Ең «кәрі», қалыптаскан - Шыгых: базасы.
Ең жас, жаңадан қалыптасып келе жатқан
4. Металлургия және қоршаған орта.Металлургия кешені
Металлургия табиғат кешендерінің барлыкқ құрамдас бөліктеріне
Біздің елімізде олар 20 млрд т
Бұзылған жерлерге көп гдығынды қажет ететін
Жер беті суларының негізгі ластаушы көздері
Осылардың барлығы қоршаған ортада темірдің, қорғасынның,
1990 жылы Үлбі металлургиялық зауытында болған
Қорытынды
Сонымен, біздің еліміздің жеңіл түсті металдар
Жеңіл металдарга тығыздығы темірдің тыгыздығьгаан темен
Павлодар алюминий зауыты (ПАЗ) алгашкы алюминий
Пайдаланылған әдебиеттер
1.Ф.Будак. Казақстан: Өткені, бүгіні мен ертеңі.
2.Латикан Н.К. Председатель АО "Целинстрой" -
3.Егеменді Қазакстан, 2005 ж.: 17,21,40.
4. География және табиғи гылыми методикалык
5. Егеменді Қазақстан: 15 желтоқсан 2005
6. Егеменді Казақстан: 13 қыркүйек 2005
7. Ярмухамедов М.Ш. Казақстанның экономикалык жэне
8. К. Ахметова. Қазақстанның экономикатық және
9. Г.А.Фурсина, КД.Дүйсебаева, А.Ж.Еспембетова. Учебное пособие
10. Шакенова Т.К., Г.А.Фурсина. Республика Казахстан
11. Ярмухамедов М.И. "Казақстанның экономикалық және
12. Голиков Н.Ф. и др. Проблемы
11