Мазмұны
бет
Кіріспе....................................................................................................................3
І. Сақтандырдың экономикалық мәні, құрылымы………………………..5
1.1 Қазақстан Республикасындағы сақтандырудың мәні мен түрлері..............5
1.2 Сақтандыру секторының институционалдық құрылымы...........................12
ІІ. Сақтандыру компанияларына салық салу ерекшеліктері...................13
2.1 Сақтандыру компанияларына салық салу...................................................13
2.2 Корпорациялық табыс салығының ставкалары...........................................15
2.3 Сақтандыру компанияларында бухгалтерлік есептің жүргізілуі...............16
ІІІ. Қазақстан Республикасындағы сақтандыру қызметін жетілдіру жолдары...............................................................................................................41
3.1 Сақтандыру нарығын дамытудың 2004-2006 жылдарға арналған бағдарламасы.......................................................................................................41
3.2 Сақтандыру секторының дамуының негізгі көрсеткіштері......................44
Қорытынды........................................................................................................46
Қолданылған әдебиеттер..................................................................................49
Қосымшалар
Кіріспе
Нарықтық экономикалық даму жолын таңдаған кез келген мемлекеттің
Қазақстан Республикасында іс жүзінде қолданудың оң және теріс
Курстық зерттеу жұмысының тақырыбы «Сақтандыру компанияларына салық
Егеменді еліміздің сақтандыру жүйесін реформалаудың, оның шын мәнінде
Өтпелі экономика жағдайындағы сақтандыру институтының ерекше маңыздылығы бірқатар
Біріншіден, мемлекет тарапынан көзделген шаралардың сипаты мен көлеміне
Екіншіден, сақтандыру механизмін қазіргі жағдайда пайдалану елдегі кәсіпкерлік
Елімізде сақтандыруды дамытудың негізгі мақсаты – мемлекеттің, азаматтардың
Қазіргі заманғы ұлттық сақтандыру жүйесін құру сақтық қызметі
Курс жұмысына мынадай міндеттер қойылды:
- сақтандыруды қолдану аясын кеңейту және міндетті сақтандыру
- сақтандыру компанияларына салық салу ерекщеліктерін қарастыру;
- сақытандыру ұйымдарына салық салу мәселелері;
- сақтық және қайта сақтандыру ұйымдарының қаржылық орнықтылығы
- осы заманғы сақтандыру технологиясын енгізуге жәрдемдесу;
- сақтандыру саласында кадрлар даярлау, қайта даярлау және
Зерттеу құрылымына тоқталатын болсақ, курстық жұмыс кіріспеден, 3
І. Сақтандырдың экономикалық мәні, құрылымы
1.1 Қазақстан Республикасындағы сақтандырудың мәні мен түрлері
Сақтандыру — қоғамның экономикалық қатынастарының айрықша сферасын бейнелейтін
Сақтандырудың мақсаты қоғамдық ұдайы өндірістің үздіксіздігін қамтамасыз ету
Сақтандыру категориясы үшін мына белгілер оған төн болып
қатынастардың ықтималдық сипаты;
қатынастардың төтенше (жай емес) сипаты (кез келген ауқымда
Сақтандыру категориясының қаржы категориясымен ортақ өзгеше белгілері бар:
сақтық қатынастарының ақшалай сипаты;
сақтандырудың қоғамдық өнімнің құнын қайта бөлуге қатысуы;
оның іс-қимылы ақша қорларын жасап, пайдаланумен қосарланып отырады;
сақтық қатынастарының бір бөлігінің міндетті сипатының болуы;
ақша қорларын жасап, пайдалану кезіндегі сақтық баламалығы барлық
Сақтандыру шеңберінде мемлекет сақтық ресурстары меншігінің субъектісі болып
Сақтандырудың экономикалық мәні барлық қатысушылардың төлемдері есебінен оқыс
Сақтандырудың экономикалық мәніне бұл категорияның қоғамдық арналымының көрінісі
Бөлу функциясы: бұл функцияның өзгешелігі қайта бөлу ретінде
Бақылау функциясы сақтық төлемдерін жұмылдыруды және сақтық қорын
Соңғы уақытта бірқатар зерттеушілер сақтандыру экономикалық категориясын сипаттау
Сонымен, сақтандыруды жүргізуге байланысты өте күрделі, сақтандыруға қатысушылардың
Осы сақтандыру қызметі біртектес тәуекелдер қағидаттарына негізделетін әртүрлі
Сақтандыру объектісіне жеке басты сақтандыру, мүлікті сақтандыру және
Сақтандыру ұйымының сақтандыру қызметі «өмірді сақтандыру» саласы және
«Өмірді сақтандыру» саласы ерікті сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды
өмірді сақтандыру;
аннуитеттік сақтандыру.
«Жалпы сақтандыру» саласы ерікті сақтандыру нысанында мынадай сыныптарды
жазатайым жағдайдан және аурудан сақтандыру;
медициналық сақтандыру;
автомобиль көлігін сақтандыру;
темір жол көлігін сақтандыру;
әуе көлігін сақтандыру;
су көлігін сақтандыру;
жүктерді сақтандыру;
осы тармақтың 3)-7) тармақшаларында аталған сыныптарды қоспағанда, мүлікті
кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру;
автомобиль көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
темір жол көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтаңдыру;
әуе көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
су көлігі иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
шарт бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру;
осы тармақтың 10)-14) тармақшаларында аталған сыныптарды қоспағанда, зиян
Жалпы сақтандыру және өмірді сақтандыру бірнеше тәуекелдіктен тұрады.
Жалпы сақтандыруға және өмірді сақтандыруға тән экономикалық қатынастар
Мүліктік және кәсіпкерлік тәуекелдер (қауіп-қатерлер) азаматтық-құқықтық жауаптылықты қоса
Сақтанушының немесе пайдаланушының мүліктерді сақтандыруға мүддесі болмаған жағдайда
Өмірді сақтандыру — азаматтардың өмірін, денсаулығын, еңбек қабілеттігін
Аннуитеттік сақтандыру сақтандырылушы белгілі бір жасқа жеткен, еңбек
Жазатайым жағдайдан және аурудан сақтандыру сақтандырылушы жазатайым жағдайдың
Медициналық сақтандыру сақтандырылушының медицина мекемесінен медициналық сақтандыру медициналық
Көлік құралдарын сақтандыру көлік құралын иеленуге, пайдалануға, оған
Жүктерді сақтандыру жүктерді иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге
Мүліктік сақтандыру мүлікті иеленуге, пайдалануға, оған билік етуге
Азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру кезінде, үшінші бір адамдардың өміріне,
Зиян келтіргендігі үшін азаматтық-кұқықтық жауаптылықты сақтандыру мүмкін болатын
Шартты бұзғандығы үшін азаматтық-құқықтық жауаптылық тәуекелі шартта оның
Кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру кезінде кәсіпкердің сақтанушы ретінде іс
Сақтанушы болып табылмайтын тұлғалардың кәсіпкерлік тәуекелді сақтандыру шарты
Сақтандырылған мүліктің түріне немесе тобына қарай сақтандырудың мынадай
1.2 Сақтандыру секторының институционалдық құрылымы
Сақтандыру секторының институционалдық құрылымы
Субъектілер саны 01.01.2006 01.01.2007
Сақтандыру ұйымдары, оның ішінде:
резидент еместердің қатысуымен
өмірді сақтандыру бойынша
Сақтандыру брокерлері
Актуарилер
Аудиторлық ұйымдар 37
6
3
12
30
34 38
5
4
12
33
36
2007 жылдың 1 қаңтары бойынша республиканың қаржы нарығында
Сақтандыру қызметтерін көрсету рыногында сондай-ақ 12 сақтандыру брокерлері,
[9]
ІІ. Сақтандыру компанияларына салық салу ерекщеліктері
2.1 Сақтандыру компанияларына салық салу
Сақтанушылар мен қайта сақтанушылардан салық кезеңі ішінде сақтандыру
Сақтандыру қызметінің мынадай кіріс түрлері, сақтандыру (қайта сақтандыру)
1) қайта сақтандыру шарттары бойынша алуға жататын (алынған)
2) инвестициялық кірістер, сондай-ақ сақтандыру
3) сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына байланысты дебиторлық және
4) қайта сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру жағдайын реттеу
5) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша үшінші тұлғалардан
6) 2002 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылған Қазақстан
7) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша сақтанушларға берілген
8) шығыстары 2002 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылған
9) сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры мәжбүрлеп
Өзге қызметтен алуға жататын (алынған) жиынтық жылдық кіріс
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының салық кезеңі ішіндегі табыстары
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары салық салу мақсатында сақтандыру
2.2 Корпорациялық табыс салығының ставкалары.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары
жинақтаушы емес сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша алынуға
аннуитеттік сақтандыруды қоспағанда, жинақтаушы сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша
аннуитеттік сақтандыру бойынша алынуға тиіс (алынған) сақтандыру сыйлықақылары
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары салық кезеңі ішінде алуға
Корпорациялық табыс салығы бойынша декларация және есеп айырысу.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтандыру сыйлықақылары түріндегі табыстар
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары аванстық төлем сомаларының есеп-қисабын
Салық кезеңінің қорытындысы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары
Корпорациялық табыс салығын төлеу және түпкілікті есеп айырысуды
Корпорациялық табыс салығын төлеу мерзімдері.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары
Салық кезеңі ішінде алынуға жататын (алынған) табыстар бойынша
2.3 Сақтандыру компанияларында бухгалтерлік есептің жүргізілуі
Сақтандыру ісі мен инвестициялық қызметтегі бухгалтерлік есеп
«Сенім» сақтандыру компаниясының реквизиттгері:
СТТН № 582000039423. Түркістандағы «Наурыз» банкіде 000401806 есеп
Директоры - Мұтанов Б.Ю.
Бас бухгалтері - Молдахметова А.М.
Касіпорын сактандыру ісі және инвестициялық қызметпен айналысады. Өзінің
І. Кәсіпорын өзінің қызметін биыл бастағандығынан кіріспе балансы
II. 2003 жылы кәсіпорында төмендегі қаржы және шаруашылық
операциялары жасалды:
Кәсіпорында бағалы қағаздарды сатьш алу үшін 800000 теңге
Кассаға сақтаңдыру жарналары 1200000 теңге мөлшерінде келіп түсті
Сатып алу құны бойынша 800000 теңгеге акциялар сатып
Заңмен бекітілген мөлшерден 800000 теңгеге артық құрылтай құжаттарымен
Брокерлердің еңбек ақысы 310000 теңге мөлшерінде есептелді (есептер
Әкімшілік-басқару персоналының (ӘБП) еңбек ақысы 150000 теңге мөлшерінде
Жеке тұлғалардан табыс салығы 22600 теңге мөлшерінде есептелді
ӘБП-ң еңбек ақысы есебінен 28350 теңге мөлшерінде әлеуметтік
ӘБП-ң еңбек ақысы есебінен 2250 теңге әлеуметтік қамсыздандыруға
Жалпы еңбек ақы қорынан жинақтаушы зейнетақы қорына 46000
Брокерлердің еңбек ақысы есебінен 58590 теңге әлеуметтік салық
Брокерлердің еңбек ақысы есебінен 4650 теңге сомада әлеуметтік
Жеткізушіден 12000 теңгеге электр куаты сатып алынды (шот-фактура
Сатып алынған ресурстар, материалдар бойынша өтелуге тиіс ҚҚС-ы
Сатып алынған электр куатының құнын шығындардың өзіндік құнына
ҚҚС-ы бойынша шығындардың өтелуге тиіс құны материалдардың құнына
Жеткізушіден кеңсе тауарлары 5000 теңге мөлшеріңде келіп түсті
Сатып алынған тауарлар, материалдар бойынша өтелуге тиіс ҚҚС-ы
Кеңсе тауарлардың жалпы құны 5800 теңгеде қызметтердің өзіндік
ҚҚС-ы бойынша етелуге тиіс құны 800 теңге мөлшерінде
Жеткізушілерге алынған тауарлар, қызметтер үшін 19720 теңге қолма-қол
Жеке тұлғадан 4000 теңгеге құрылыс материалдары сатып алынды
Жеке тұлғадан төлем көзінен 200 теңге мөлшерінде табыс
Шаруашылық мұқтаждықтар үшін 30000 теңге есепті тұлғаларға қолма-қол
Сатып алынған құрылыс материалдардың құны 4000 теңгеге жұмыстарды
Іссапар шығыстарының құны 20000 теңге мөлшерінде шығындардың өзіндік
Есептелетін сақтандыру төлемдерінің мөлшері 440000 теңге мөлшерінде анықталды
Есептелген сақтандыру төлемдер 440000 теңге мөлшерінде кассадан төленді
Персоналға еңбек ақы 391400 теңге мөлшерінде кассадан төленді
Жылдың соңына №801 шотты №571 "Жиынтық табыс (залал)"
Жылдың соңына № 701 шотты № 571 "Жиынтық
Жылдың соңына № 811 шотты № 571 "Жиынтық
Жылдың соңына № 821 шотты № 571 "Жиынтық
МСИ-на қолма-қол ақшамен 6000 теңге айыппұлдар төленді (шығыс
Жылдың соңына № 821 ай шотын № 571
Корпоративтік табыс салығы бойынша 54732 теңге есептелді (есептер
Жылдың соңына № 851 шотты № 571 "Жиынтық
Жылдың соңында алынған табыстың жиынтық сомасын 121708 теңге
МСИ-на корпоративтік табыс салығы бойынша 54732 теңге қолма-қол
МСИ-на әлеуметтік салық бойынша 48000 теңге қолма-қол ақшамен
Жинақтаушы зейнетақы қорына төлемдер бойынша 46000 теңге қолма-қол
МСИ-на жеке тұлғалардан табыс салығы бойынша 22600 теңге
Есеп айырысу шотына кассадан 75000 теңге мөлшерінде қолма-қол
Акциялар бойынша тиесілі дивидендтер 80000 теңге мөлшерінде есептелді
Есеп айырысу шотына акциялар бойынша дивидендтер 80000 теңге
Жылдың соңына № 724 шотты № 571 "Жиынтық
Кеңсе жайының жалы үшін (бір айға 5000 теңге
Кеңсе жайының жал ақысы 60000 теңге мөлшерінде қолма-қол
Есепті жылдың бөлінбеген табысы № 562 "Алдыңғы жылдардың
Бұл жерде сақтандыру ісі, инвестициялық, қайырымдылық, сондай-ақ білім
Материалдар, қызметтер сатып алуда ҚҚС-ы өтелмейді, бірақ тауардың
Шаруашылық
операциялардың
нөмірлері Сомасы Шоттардың корреспонденциясы Шаруашылық
операциялардың
нөмірлері Сомасы Шоттардың
корреспонден циясы
Дт Кт
Дт Кт
1 2 3 4 5 6 7 8
1 800000 451 501 26 20000 801 333
2 1200000 451 701 27 440000 801 687
3 800000 401 451 28 440000 687 451
4 800000 561 552 29 391400 681 451
5 310000 801 681 30 912980 571 801
6 150000 821 681 31 1200000 701 571
7 22600 681 639жт 32 4000 571 811
8 28350 821 635 33 180600 371 821
9 2250 821 687 әқ 34 6000 821ай
10 46000 681 686 35 6000 571 821ай
11 58590 801 635 36 54732 851 631
12 4650 801 687әқ 37 54732 571 851
13 12000 203 671 38 121708 571 561
14 1920 331 671 39 54732 631 451
15 13920 801 203 40 48000 635 451
16 1920 203 331 41 46000 686 451
17 5000 201 671 42 22800 639жт 451
18 800 331 671 43 75000 491 451
19 5800 801 201 44 80000 332 724
20 800 201 331 45 80000 441 332
21 19720 671 451 46 80000 724 571
22 4000 208 333 47 60000 801 687жа
23 200 333 639жт 48 60000 687жа 451
24 30000 333 451 49 678292 562 561
25 4000 811 208 Жиынтығы: 9439476
Қаржы-шаруашылық операциялардың жиынтығы есепті кезеңдегі дебет пен кредит
III. Синтетикалық шоттар бойынша есеп регистрлерін құруға кірісеміз.
Торлардың саны жетіспеушілігінен № 451 "Кассадағы қолма-қол ақша"
ІV. Есеп регистрлерінің мәліметтері бойынша айналым ведомосы
№ Шоттардың
нөмірлері мен
аталуы Жыл басына
сальдо
Есепті кезеңдегі айналымдар Жыл соңына
Дт Кт Дт Кт Дт Кт
1 201 Материалдар - - 5800 5800 -
2 203 Электр қуаты - - 13920
3 208 Құрылыс материалдары - - 4000 4000
4 331 Өтелуге тиіс ҚҚС-ы - - 2720
5 332 Есептелген сыйақылар - - 80000 80000
6 333 Есепті тұлғалармен есеп айырысулар -
7 401 Акциялар - - 800000 - 800000
8 441 Есеп айырысу шотындағы ақшалар - -
9 451 Кассадағы қолма-
қол ақша - - 200000 1993652 6348 -
10 501 Жай акциялар - - - 800000
11 552 Резервтік капитал - -
- 800000 - 800000
12 561 Есепті жылдың бөлінбеген табысы (жабылмаған залалы)
13 562 Алдыңғы жылдардың бөлінбеген табысы (жабылмаған залалы)
14 571 Жиынтық табыс (залал) - - 1280000
15 631 Корпоративтік табыс салығы - - 54732
16 635 Әлеуметтік салық
- - 48000 86940 - 38940
17 639 жт Жеке тұлғалардан табыс салығы -
- 22800 22800 - -
18 671 Төленуге тиісті шоттар - - 19720
19 681 Еңбек ақы бойынша есеп айырысулар -
20 686 Жинақтаушы зейнетақы қорымен есеп айырысулар -
21 687 әқ Әлеуметтік қамсыздандыру бойынша есеп айырысулар
22 687 Сақтанушылармен есеп айырысулар - - 440000
23 687 жа Жалақысы бойынша есеп айырысулар -
24 701 Сақтандыру ісінен түскен табыстар - -
25 724 Негізгі емес қызметтен түскен табыстар -
26 801 Сақтандыру қызметтердің өзіндік құны - -
27 811 Қызметтерді өткізу бойынша шығыстар - -
28 821 Жалпы және әкімшілік шығыстар - -
29 821 ай Айыппұлдар мен өсімдер - -
30 851 Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар -
Жиынтығы - - 9439476 9439476 1645840 1645840
Талдаудан қаржы-шаруашьшық операциялары мен проводкалар дұрыс жасалғаны көрініп
V. Операциялар журнал-ордерлі түрде жасалғандықтан бас кітаптың бланкілерін
VI. Жылдық есепті толтыру мен салық инспекциясына декларация
№ 701 шоттың журнал-ордері бойынша 1200 мың теңгеде
VII. Өткзілген өнім, жұмыстар, қызметтер бойынша шығындарды анықтауға
№ 5 қосымша: Еңбек ақы бойынша шығыстар. Еңбек
№ 5 қосымшаның кестесін толтырамыз.
Салық төлеушінің аталуы "Сенім" СК-ы
СТТН 582000039423
ЕҢБЕК АҚЫ БОЙЫНША ШЫҒЫСТАР
(мың теңге)
1 Персоналдың еңбек ақысы, барлығы оның ішінде:
- өндірістік жұмысшылардың
- жалпы және әкімшілік персонал, өнім (жұмыстар, қызметтер)ді
310,0
150,0
2 Табыс салығы салынатын қызметкерлердің материалдық және әлеуметтік
- өндірістік жұмысшылардың
- жалпы және әкімшілік персонал, өнім (жұмыстар, қызметтер)ді
3 Еңбек ақы төлеу жөніндегі шығыстардың жиынтығы, барлығы
- өндірістік жұмысшылардың
- жалпы және әкімшілік персонал, өнім (жұмыстар, қызметтер)ді
4 Еңбек ақы төлеу жөніндегі шығыстардың жиынтығы, барлығы
- өндірістік жұмысшылардың
- жалпы және әкімшілік персонал, өнім (жұмыстар, қызметтер)ді
310,0
150,0
5 Негізгі құралдарды жөндеу жөнінен жұмысшылардың еңбек ақысы
6 Еңбек ақысы бойынша шегеруге жататын барлық шығыстар
(№6 қосымшаның 4-ші жолына енгізіңіз) 6 460,0
№ 6 қосымша
Жыл басындағы тауар-материалдық қорлар - жоқ
Жыл соңындағы тауар-материалдық қорлар - жоқ
Сатып алынған материалдар, тауарлар, және т.б. - 83,8
а) шикізат, материалдар мен басқалар
(№201, 203, 208 шоттардың дебеті бойынша, яғни 5,8+13,92+4,0=23,8)
б) Жалға беру ақы бойынша шығыстар -
(№ 801 шоттың дебеті бойынша 687жа шотының кредитінен)
Еңбек ақы бойьшша шығыстар (№ 5 қосымшадан мәліметтер)
460,0 мың теңге
Өткізілген өнімнің өзіндік құнына енгізілетін басқа шығыстар:
20,0 мың теңге
а) норма шегіндегі іссапар шығыстары 20,0 мың
(№ 801 шоттың дебеті бойынша № 333 шоттың
Жиынтығы (Іжол - 2жол) + 3 тен 6
563,8 мың теңге
Өткізілген өнім (жұмыстар, қызметтер) (7жол - 8жол -
№ 6 қосымшаның кестесін толтырамыз.
Салық төлеушінің аталуы "Сенім" СҚ-ы
СТТН 582000039423
ӨТКІЗІЛГЕН ӨНІМ, (ЖҰМЫСТАР, ҚЫЗМЕТТЕР)
БОЙЫНША ШЫҒЫНДАР
(мың теңге)
Жылдың басындағы тауар – материалдық қорлар:
а) өндірістік материалдар...............................
б) аяқталмаған өндіріс.....................................
в) дайын өнім, тауарлар..................................
Жылдың соңындағы тауар – материалдық қорлар:
а) өндірістік материалдар...............................
б)аяқталмаған өндіріс......................................
в)дайын өнім,тауарлар....................................
Сатып алынған тауарлар, жұмыстар, қызметтер; барлығы оның ішінде:
а) шикізат, материалдар, сатып алынған бұйымдар мен жартылай
б) кейінше сатылуға арналған тауарлар....................
в) отын мен жылу куаты......................................
г) электр қуаты......................................................
д) көлік шығыстары.................................................
е) байланыс бойынша шығыстар...............................
ж) аудиторлық қызметтер бойынша шығыстар.......
з) маркетинг бойынша шығыстар..............................
и) жалақысы бойынша шығыстар.............................60,0
к) басқа шығыстар .............................................
Еңбек ақы төлеу бойынша шығыстар
Өткізілген өнімнің өзіндік құнына енгізілетін басқа
шығыстар, оның ішінде:............................................
а) нормалар шегіндегі іссапар шығыстары............20.0
б) нормалар шегіндегі өкілдік шығыстар..............
в) осы есепті кезеңде шығыс етілетін алдағы кезеңдердің
Жиынтық (І жол – 2 жол) + 3-тен
Негізгі құралдарды жөңдеуге жұмсалған тауар-материалдық қорлардың құны
Кәсіпкерлік қызметтен тыс мақсаттарға пайдаланылған тауар-материалдық қорлардың кұны
Өткізілген өнім (жұмыстар, қызметтер) бойынша
шығындар (7жол - 8жол - 9жол) (декларацияның 19
жолына өткізіледі) 1 -
2
3 -
83,8
4
460,0
6 20,0
7
563,8
8
-
9
-
10 563,8
Бұл соманы декларацияның № 19 жолына жазамыз.
№ 12 қосымша.
Сақтандыру төлемдері бойынша шығыстар. Бұл жағдайда 28-ші операцияда
Салық төлеушінің аталуы "Сенім" СК-ы
СТТН 582000039423
САҚТАНДЫРУ ТӨЛЕМДЕРІ БОЙЫНША ШЫҒЫСТАР
№ Шегерулерге
қабылданатын
сақтандыру
төлемдерінің аталулары Сақтандыру
келісімінің
күні мен
нөмірі Төлеу
құжатының
күні мен
нөмірі Сақтандыру төлемінің сомасы
А Б В Г
1 Шартты түрде Шартты түрде Шартты түрде 440,0
2
3
4
5
Барлыгы, Г бағанасының сомасын декларацияның 26
жолына көшіріңіз 440,0
Белгіленген соманы № 12 қосымшаға енгіземіз, ал одан
Барлық шегерулер: 563,8 +440,0 +48,0 = 1051,8 мың
VIII. Салық салынатын табыс жылдық жиынтық табыс пен
1280,0 - 1051,8 = 228,2 мың теңге.
Бұл декларацияның 32 жолына сәйкес болуы тиіс.
IX. Корпоративтік табыс салығының мөлшерлемесін анықтаймыз. Ержелерге сәйкес
X. Есептелген корпоративтік салық салығының сомасын анықтаймыз. Оның
2003 жылдағы жылдық жиынтық табыс пен
жасалған шегерулер туралы
ДЕКЛАРАЦИЯ
Салық төлеушінің аталуы "Сенім" СК-ы СТТН
Мекен-жайы: Түркістан қ. "Наурыз"Банк
Байбурт көшесі №25 үй
Көрсеткіштер Код Төлеушінің мәліметтері бойынша
1 2 3
ЖИЫНТЫҚ ЖЫЛДЫҚ ТАБЫС
1 Өнім (жұмыстар, қызметтер) өткізуден түскен табыс 1
2 Үйлер мен ғимараттар, сондай-ақ амортизацияға жатпайтын активтердің
3 Сыйақы түрінде түскен табыс 3 80,0
3-1 Күдікті міңдеттемелер бойьшша табыстар 3-1
4 Дивидендтер 4
5 Ұтыстар 5
6 Ақысыз алынған мүлік пен ақшалар 6
7 Мүлікті жалға беруден түскен табыстар 7
8 Роялти 8
9 Мемлекеттік бюджеттен алынған субсидиялардан басқа заңды түлғалар
10 Кәсіпкерлік қызметті шектеу немесе кәсіпорынды жабу келісімі
11 Банктер тарапынан жасалған провизиялардың төмендеуінен түскен табыстар
11-1 Сақтандыру резервтерінің төмендеуінен түскен табыстар 11-1
12 Міндеттемелердің жойылуынан түскен табыстар 12
13 20-4-баптың 3 тарауы, 20-6-баптың 1 тарауы және
14 44-бапқа сәйкес орны толтырылатын шегерулер 14
14-1 138-баптың 1 тарауына сәйкес бағаларды түзетуден болған
14-2 Айыппұлдар, өсімдер, айыптар мен санкциялардың басқа түрлері
14-3 Кәсіпкерлік қызметте қолданылмайтын объектілерді пайдалану кезінде болған
15 Басқа табыстар 15
16 Жылдық жиынтық табыс (1 ден 15 жолдардың
17 Жылдық жиынтық табысты түзету 17
1) дивидендтер 17-1
2) заңды тұлғамен алынған және оның кәсіпкерлік қызметімен
3) ашық акционерлік қоғамдардың бағалы қағаздарын өткізу кезіңде
4) зейнетақымен қамтамасыз ету туралы заңына сәйкес алынған
5) эмитент тарапынан бағалы қағаздарды олардың нарығында алғашқы
6) мемлекеттік мекемелердің мемлекеттік кәсіпорындардан ақысыз негізде, сондай-ақ
18 Түзетуден соң жылдық жиынтық табыс (16 жол-17
19 ШЕГЕРУЛЕР
20 Өткізілген өнім (жұмыстар, қызметтер) бойынша шығындар 19
21 Алынған несиелер үшін сыйақылар 20
22 Күдікті талаптар 21
23 Резервтік қорларға аударымдар 22
24 Ғылыми-зерттеу, жоба және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға шығыстар 23
Белгіленген активтер бойынша амортизациялық есептеулер мен басқа шегерулер
а) негізгі құралдардың амортизациялық қаржылар 24а
б) оның ішінде қосымша бағалаудың сомасынан 24б
в) 20-4-баптың 3 тарауына сәйкес есептелген амортизациялық есептеулері
г) топ бөлігінің барлық белгіленген активтердің шығыс етілу
д) 20-6-баптың 3 тарауына сәйкес белгіленген активтердің қалдық
е) материалдық емес активтердің амортизациялық есептеулері 24е
25 Жөңдеуге жұмсалатын шығыстар 25
26 Сақтандыру сыйақылары бойынша шығыстар 26 440,0
27 Әлеуметтік төлемдердің шығыстары 27
28 Геологиялық зерттеу мен табиғи ресурстарды қазып алу
29 Салықтар, айыппұлдар мен орны толтырылатын шығыстар 29
а) 25-баптың 1 тарауына сәйкес төленген салықтар 29а
б) бюджетке енетіннен тыс, айыппұлдар мен өсімдерін қоса
в) мемлекеттік әлеуметтік саланы ұстау үшін шығыстар 29в
г) 26-баптың 4 тарауына сәйкес жер қойнауын пайдаланушылардың
30 26-баптың 11 тарауына сәйкес құрылыстарды өткізуден болған
31 Шегерулердің барлығы (19 жолдан 30 жолды қоса
32 Салық салынатын табыс (18 жол – 31
32-1 20-8-баптың 4 тарауына сәйкес алып өтуге жатпайтын
32-2 Алып өтуге жататын залал 32-2 -
33 27-бапқа сәйкес алып өткізілген кәсіпкерлік қызметтен болған
34 34-бапқа сәйкес салық салудан босатылатын табыстар 34
1) тағайындау бойынша төтенше жағдайлар кезінде пайдаланылған гуманитарлық
2) мүгедектердің еңбек ақысы, сондай-ақ мүгедектерге әлеуметтік салықтың
3) мемлекеттік бағалы қағаздар бойынша сыйақылар
4) коммерциялық емес ұйымдарға қайырымдылық жарналар
5) қайырымдылық қорларға банктердің ақысыз аударымдары
6) ерікті зейнетақы жарналардың сомасы
7) негізгі құралдардың қаржы лизингі бойынша алынған сыйақылар
8) 34-баптың 8 тарауына сәйкес салық салынатын табыстың
9)
35 Алып өткізілген залалдар мен берілген жеңілдіктердің есебінен
36 Есептелген салықтың сомасы 36 68,5
36а Таза табысқа салынатын салықтың сомасы 36а
36б 20-8-баптын 3 тарауына сәйкес негізгі құралдардың қосымша
36в Барлық есептелген салық (36 жол – 36а
37 Барлық жасалған аванстық төлемдер мен есепке жатқызулар
38 Артық төлемнің сомасы 38
39 Төленуге тиіс барлық салық 39 68,5
40 Айып санкциялары 40
41 Барлық салық пен айып санкциялары 41
42 Алдағы төлемдер есебінің артық төлеу сомасы 42
43 Қайтарылуға тиіс артық төлемнің сомасы 43
XI. Салыстыру үшін каржылык есеп бойынша таза табыстың
а) оның табыстар жағы № 571 шоттың кредиті
теңгені құрады (негізгі қызмет бойынша).
б) шығыстар жағын анықтау үшін мына шоттардың кредиті
ша төмендегі соманы қабылдаймыз: №801
Жиьнтығы
Табыстар мен шығыстар жақтары арасындағы айырма өндірілген ,
1200,0 мың теңге - 913,0 мың теңге =
Кезең шығыстары, барлығы
оның ішінде әкімшілік шығыстар
өткізу бойынша шығыстар
Негізгі қызмет бойынша табыстар сомасын анықтаймыз.
287,0 мың теңге -184,6 мың теңге = 102,4
Одан соң негізгі емес қызмет бойынша нәтижені есептейміз:
а) табыстың мөлшерін анықтаймыз (№ 724 шоттың дебеті
ол 80,0 мың теңге сомаға тең)
Негізігі емес қызмет бойынша шығыстыр
Салық салынуға дейінгі субъектінің дағдылы қызметінен болған жиынтық
102,4 + 80,0 = 182,4 мың теңге
- 182,4мыңтеңге
Салықтың 30% мөлшерлемесі кезінде бұл сомадан тиесілі табыс
182,4 мың теңге х 30% = 54,72 мың
Енді қаржылық есеп бойынша таза жиынтық табыстың сомасын
182,4 мың теңге - 54,7 мың теңге =
Декларацияның № 15-2 қосымшасының кестесін толтырамыз.
100-ші үлгі №15-2 қосымша
Салық төлеушінің аталуы "Сенім" СК-ы
СТТН 582000039423
2003 жылдың
ҚАРЖЫ-ШАРУАШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТІНІҢ
НӘТИЖЕЛЕРІ ТУРАЛЫ ЕСЕП
(мың теңге)
Көрсеткіштердің аталуы
Сомасы
Табыстар Шығыстар
Өнім (жұмыстар, қызметтер) өткізуден түскен табыс 01 1200,0
Өткізілген өнімнің (жұмыстар, қызметтер) өзіндік құны 02 -
Жалпы табыс (01-02) 03 287,0 -
Кезең шығыстарының барлығы 04 - 184.6
оның ішіңде:
- -
Жалпы және әкімшілік шығыстар 05 - 180,6
Өткізу бойынша шығыстар 06 - 4,0
Сыйақы түріндеп шығыстар 07 - -
Негізгі қызметтен түскен табыс (залал) (03-04) 08 102,4
Негізгі емес қызметтен түскен табыс (залал) 09 80,0
Салық салынуға дейінгі дағдылы негізгі қызметтен түскен табыс
Табыс салыгы бойынша шығыстар 11 - 54,7
Салық салынғаннан кейінгі дағдылы негізгі қызметтен түскен табыс
Төтенше жағдайлардан болған залал 13 - -
Таза табыс (залал) (12 жол + (-) 13
XII. Қаржылық есеп бойынша табысты (залалды)декларация бойынша табыспен
Қаржылық есеп бойынша таза табысты (залалды) біз анықтап
Корпоративтік табыс салығының (салық есебі бойынша) мөлшерін де,
Бухгалтерлік есепте бейнеленген, бірақ бұл декларацияға енгізілмейтін табыстарды
а) Негізгі емес қызметтің табысынан корпоративтік табыс салығы
айырмасы (80,0 -24,0 = 56,0 мың теңге)
5) 1 ден 4 жолды қоса сомасы
6) Бухгалтерлік есепте бейнеленген, бірақ бұл декларацияның ше-
герулеріне енгізілмейтін табыстарды есептейміз:
а) негізгі емес қызметтің корпоративтік табыс салығы
80,0 мың теңге х 30% = 24,0
6 жол бойынша жиынтық
8) 6 мен 7 жолдардың жиынтығы
9) Салық салынатын табыс (5 жол - 8
№ 15а қосымшаның кестесін толтырамыз.
Салық төлеушінің аталуы "Сенім" СК-ы
СТТН 582000039423
ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕП БОЙЫНША ТАБЫСТЫ (ЗАЛАЛДЫ)
ДЕКЛАРАЦИЯ БОЙЫНША ТАБЫСПЕН САЛЫСТЫРУ
(мьң теңге)
1 Қаржылық есеп бойьшша таза табыс (залал)
Корпоративтік табыс салығы
Салық салынуға жататын, бірақ бухгалтерлік есепте биылғы
жылы бейнеленбеген табыс
а Негізгі емес қызметтің табысынан корпоратттік
табыс салығы айырмасы (80,0 -24,0= 56,0) 127,7
2
68,5
3
56,0
Б
В
Г
Д
Е
3а,3б,3в,3г,3д,3е жолдары бойынша жиынтық 56,0
4 Бухгалтерлік есепте көрсетіліп, бірақ бұл декларацияға енгізілмеген
А
Б
В
Г
Д
Е
4а, 4б, 4в, 4г, 4е жолдары бойынша жиынтық
5 1 ден 4 жолды қоса жиынтықтың сомасы
6 Бухгалтерлік есепте есепке алынған, бірақ декларацияға енгізілмеген
а Негізгі емес қызметтің корпоративтік табыс салығы (80,0*30%=24,0)
Б
В
Г
Д
Е
Ж
6а, 6б,6г, 6д, 6е, 6ж жолдары бойынша жиынтық
7 Бухгалтерлік есеп бойынша шығыстарға апарылмаған бұл декларацияның
а
Б
В
Г
Д
Е
Ж
7а, 7б, 7в, 7г, 7д, 7е, 7ж жолдары
8 6 мен 7 жолдардың сомасы 24,0
9 Салық салынатын табыс (5 жол – 8
XIII. кәсіпорынның бөлінбеген табысының сомасын есептейміз. Ол үшін
Жыл басындағы сальдо (жылдың басындағы №15 қосымшаның 26-шы
Қаржылық есеп бойынша таза табыс -
1,2,3 жолдардың сомаларының жиынтығы - 127,7 мың
6) Бөлінбеген табыстың басқа кемеюлері:
а) айыппұлдар төлеу
б) резервтік капитал қалыптастыру -
7) Жиынтығы (5, 6 жолдардың сомасы)
8) Жылдың соңындағы сальдо (4 жол – 7
(Анықталған сома жылдың соңындағы декларацияның №15 қосымшаның 26
Бұл 678,3 мың теңге мөлшерде жабылмаған залал шеккенін
№ 156 қосымшасының кестесін толтырамыз.
Салық төлеушінің аталуы «Сенім» СК – сы
СТТН 582000039423
Бөлінбеген табыстың (жабылмаған залалдың)
Сомалары мен оның қозғалысы туралы
ЕСЕП
(мың теңге)
1 Жылдың басындағы сальдо (жылдың басына 15 қосымшаның
2 Қаржылық есеп боцынша таза табыс (залал) 127,7
3 Бөлінбеген табыстың басқа көбеюлері
А
Б
В
4 1 ден 3 жолды қоса сомалардың жиынтығы
5 Төлеуге бағытталған дивидендтер -
6 Бөлінбеген табыстың басқа кемеюлері:
а Айыппұлдар төлеу
б Резервтік капитал қалыптастыру 800,0
В
7 5 пен 6 жолдардың жиынтығы 806,0
8 Жылдың соңындағы сальдо. (4 жол – 7
XIV. Бөлімнің соңында 2003 жылдың бухгалтерлік балансын (жылдық
Активтер Жылдың басына Жылдың соңына
17) Дебиторлық қарыздар (№333 шоттың дебеті бойынша)
20) Ақша қаражаттары (№401, 441, 451 шоттар бойынша)
- 6,2
961,3
6)Машиналар мен жабдықтар(№123, 124 шоттардың дебеті бойынша) 1600,0
Жиынтығы - 967,5
Барлығы - 967,5
Пассивтер
22) Жарғылық капитал (№501 шоттың кредиті бойынша) -
23) Қосымша төленген капитал (№552 шоттың кредиті бойынша)
26) Бөлінбеген табыс (жабылмаған залал) (№562 шоттың дебеті
Жиынтығы - 921,7
31) Кредиторлық қарыздар (№687 әқ шотының кредиті бойынша)
32) Салықтар бойынша қарыздар (№635 шоттың кредиті бойынша)
38,9
Жиынтығы - 45,8
Барлығы - 967,5
Бұл мәліметтер бойынша жылдық декларацияның №15 қосымшасындағы бухгалтерлік
Салық төлеушінің аталуы «Сенім» СК – сы
СТТН 582000039423
2003 ЖЫЛДЫҢ БУХГАЛТЕРЛІК БАЛАНСЫ
(мың теңге)
Активтер
Салық салынатын жылдың басына Салық салынатын жылдың соңына
Ұзақ мерзімді активтер
Материалдық емес активтер
1 Бастапқы құны
2 Жиынтық тозу
3 Қалдық құны
Негізгі құралдар - -
4 Жер
5 Үйлер мен ғимараттар
6 Машиналар мен жабдықтар
7 Басқа негізгі құралдар
8 Жиынтық тозу
9 Қалдық құны
10 Аяқталмаған күрделі құрылыс
11 Алдағы кезеңдердің табыстары
12 Ұзақ мерзімді дебиторлық қарыздар
13 Ұзақ мерзімді қаржылық инвестициялар
Жиынтығы - -
II Ағымдағы активтер
Тауар – материалдық қорлар
14 Материалдар
15 Аяқталмаған құрылыс
16 Дайын өнім, тауарлар
17 Дебиторлық қарыздар
6,-2
18 Алдағы кезеңдердің шығыстары
19 Қысқа мерзімді қаржылық инвестициялар
20 Ақша қаражаттары - 961,3
21 Басқа ағымдағы шығыстар
Жиынтығы - 967,5
Барлығы - 967,5
Пассивтер
Міндеттемелер мен меншікті капитал
1 Меншікті капитал
22 Жарғылық капитал - 800,0
23 Қосымша төленген капитал - 800,0
24 Қосымша төленбеген капитал
25 Резервтік капитал
26 Бөлінбеген табыс (жабылмаған залал) - (-678,3)
Жиынтығы - 921,7
II ұзақ мерзімді міндеттемелер
27 Ұзақ мерзімді несиелер
28 Мерзімі ұзартылған салықтар
Жиынтығы - -
III Ағымдағы міндеттемелер
29 Қысқа мерзімді несиелер
30 Ұзақ мерзімді несиелердің ағымдағы бөлігі
31 Кредиторлық қарыз - 6,9
32 Салықтар бойынша қарыздар - 38,9
33 Мерзімі ұзартылған салықтар
34 Есептелген шығыстар
35 Алдағы кезеңдердің табыстары
36 Қарастырылмаған жағдайлар бойынша есептелген төлемдер
Жиынтығы - 45,8
Барлығы - 967,5
[6]
Бастапқы бухгалтерлік құжаттардың өңделіп және бекітілгенін есепке ала
Ол:
бастапқы мәліметтер бойынша кіріспе баланс құрастыру;
бухгалтерлік есеп шоттарының корреспонденциясы бойынша шаруашылық операциялардың журналын
синтетикалық шоттар бойынша есеп регистрлерін құру (проводкалар жазу);
айналым ведомостарын құру және талдау;
бас кітапты толтыру;
жиынтық жылдық табысты (негізгі қызмет бойынша) анықтау;
өткізілген өнім, жұмыстар, қызметтер бойынша шығындарды
анықтау;
салық салынатын табыстың мөлшерін анықтау;
корпоративтік табыс салығының мөлшерлемесін (ставкасын) анықтау;
есептелген салықтың сомасын белгілеу;
қаржылық есептіліктің мәліметтері бойынша таза табыстың (залалдың) мөлшерін
қаржылық есеп беру бойынша табыстың (залалдың) декларация бойынша
бөлінбеген табыстың (жабылмаған залалдың) сомасын есептеу;
бухгалтерлік балансты құрастыру;
жылдық декларацияны толтыру.
ІІІ. Қазақстан Республикасындағы сақтандыру қызметін
жетілдіру жолдары
3.1 Сақтандыру нарығын дамытудың 2004-2006 жылдарға
арналған бағдарламасы
Қазақстан Республикасының сатандыру нарығын дамытудың 2004 – 2006
Сақтандыру ұйымдарының қызмет ету стандарттарын бекіту, корпоративтік басқаруды
Қазіргі таңда, Республикада жеке сақтандыру секторы дамымай отыр.
Сондай-ақ, жеке сақтандырудың дамуына халық жинақтарын басқа тәсілдермен
Қаржы нарығын және қаржылық ұйымдарын реттеу және қадағалау
2004 жылы сақтандыру мәселелері бойынша кейбір заңнамалық актілерге
Нарықтың негізгі көрсеткіштерінің өсуін ынталандыру мақсатында, атап айтсақ
2004 жылы қаржы нарығын және қаржылық ұйымдарын реттеу
2004 жылы сақтандыруды кепілдендіру жүйесін жетілдіруге бағытталған нормативтік-құқықтық
Сонымен қатар, 2004 жылы Үкімет мына Бағдарламаларды қарастырып,
3.2 Сақтандыру секторының дамуының негізгі көрсеткіштері
Сақтандыру секторының дамуының негізгі
көрсеткіштері (млн. теңге).
№ Көрсеткіштер 2000 2001 2002 2003 2004 2005
1 Активтер 8,3 14,8 22,4 20,7 44,1 73,3
2 Жиынтық жеке капитал 4,6 5,3 6,1 9,0
3 Сақтандыру резервтері 2,3 7,9 12,6 13,2 18,1
4 Сақтандыру төлемдері 8,2 13,4 22,6 28,9 40,0
5 Активтердің ЖІӨ-ге қатынасы, % 0,30 0,50 0,60
6 Жеке капиталдың ЖІӨ-ге қатынасы, % 0,17 0,20
7 Сақтандыру сыйақыларының ЖІӨ-ге қатынасы, % 0,30 0,40
8 Қайта сақтандыру келісімшарты бойынша берілген сақтандыру сыйақыларының
Сақтандыру рыногының қатысушыларының қаржылық жетістіктері жоғары. Сақтандыру сыйлықақыларының
Қорытынды
Сонымен, курстық жұмысты қорытындылай келе сақтандыру – қолайсыз
Елімізде сақтандыру ұйымының сақтандыру қызметі «өмірді сақтандыру» саласы
Сақтандыру ісіндегі бухгалтерлік есеп операцияларының шешуі бірнеше кезеңдерге
бастапқы мәліметтер бойынша кіріспе баланс құрастыру;
бухгалтерлік есеп шоттарының корреспонденциясы бойынша шаруашылық операциялардың журналын
синтетикалық шоттар бойынша есеп регистрлерін құру (проводкалар жазу);
айналым ведомостарын құру және талдау;
бас кітапты толтыру;
жиынтық жылдық табысты (негізгі қызмет бойынша) анықтау;
өткізілген өнім, жұмыстар, қызметтер бойынша шығындарды
анықтау;
салық салынатын табыстың мөлшерін анықтау;
корпоративтік табыс салығының мөлшерлемесін (ставкасын) анықтау;
есептелген салықтың сомасын белгілеу;
қаржылық есептіліктің мәліметтері бойынша таза табыстың (залалдың) мөлшерін
қаржылық есеп беру бойынша табыстың (залалдың) декларация бойынша
бөлінбеген табыстың (жабылмаған залалдың) сомасын есептеу;
бухгалтерлік балансты құрастыру;
жылдық декларацияны толтыру.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары табыстар мен шығыстар бойынша
Сақтандыру ролін нығайтуға бағытталған ұлттық сақтандыру индустриясын қайта
Сақтандыруды дамыту, өз кезегінде, заңнамалық базаны, мемлекеттік салық
Қорыта келе сақтандыру еліміздің экономикасының дамып келе жатқан
Экономикалық және әлеуметтік жағдайлардың өзгеруіне, нарықтық қатынастарының дамуына
Пайдаланылған әдебиеттер
Қазақстан Республикасының Салық кодексі. Алматы – 2007 ж.
«Қаржы қаражат» журналы №2 2006 ж. [2]
«Қаржы қаражат» журналы №2 2007 ж. [3]
Үмбеталиев А.Д. «Салық және салық салу» [4]
Сақтандыру қызметі туралы Қазақстан Республикасының Заңы. [5]
Мырзалиев Б.С., Әбдішүкіров Р.С. «Бухгалтерлік есеп жүргізетін тәжірибелік
Құлпыбаев С., Ілиясов Қ. «Қаржы» [7]
Салық есептілігі №48 желтоқсан 2001 ж. [8]
Бухгалтер бюллетені №15, сәуір 2006 ж. [9]
1
1
100-ші үлгі
№ 15 қосымша
100-ші үлгі
№ 6 қосымша
100-ші үлгі
№ 15 – 2 ққосымша қосымша
100-ші үлгі
15 қосымша ққосымша қосымша