Мазмұны
Кіріспе 3
1. Кәсіпорындар: мәні және мазмұны. Олардың ұйымдастыру-экономикалық формалары
2. Кәсіпорын түрлері. Қазақстан Республикасындағы кәсіпорындардың жаңа формалары
3. Шағын кәсіпорындар — нарық қатынастарының негізі 16
4. Тәуелсiздiк жылдарындағы даму 24
Қорытынды 27
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 28
Кіріспе
Нарық жағдайында кәсіпорынның өміршеңдігінің кепілі мен жай-күйінің орнықтылығының
Қазіргі уақытта болып жатқан нарықтық қатынастар кәсіпорындардың шаруашылықты
Елiмiз нарық экономикасына көшiп, нарық қатынастары аясында әлеуметтiк
1. Кәсіпорындар: мәні және мазмұны. Олардың ұйымдастыру-экономикалық формалары
Кәсіпорын — өндіріс-шаруашылық әрекетін ұйымдастырудың негізгі формасы болып
Сондай-ақ кәсіпорын — қоғамдық меншік қатынастары жүйесіндегі өндіріс
Еңбектің қоғамдық бөлінісі мен кәсіпорындардың экономикалық жағынан дербестігіне
Кәсіпорын экономикалық категория ретінде өндіргіш күштер мен өндірістік
Дүниежүзілік практикада кәсіпорындардың әр қилы ұйымдық және құқықтық
Біздің республикамызда бүкіл шаруашылық механизміндегі өзгерістердің іргетасын қалайтын,
Аталған заңда кәсіпорындар мен еңбек ұжымдарының әрекеті де
Нарық жағдайында әрбір кәсіпорын тұтынушылардың (халықтық және басқа
Қазақстанда қолданып жүрген заңдарға сәйкес кәсіпорындардың мынадай ұйымдық-құқықтық
— мемлекеттік кәсіпорын;
— серіктестік: толық жауапкершілікпен (толық серіктестік); аралас жауапкершілікпен
— акционерлік қоғам (ашық типі, жабық типі).
Орын алып келген мынадай түсініктер шағын кәсіпорын бірлескен
Бірлескен кәсіпорын — бұл да экономикалық түсінік, әңгіме
Кәсіпорындардың түрлері. Барлық кәсіпорындарды төрт топқа бөлуге болады:
Ұжымдық-кәсіпорындар және кооперативтер — серіктестіктің ерекше формалары.
Жеке кәсіпорындар — бір ғана иесі және жалдамалы
Серіктестік кәсіпорындар — белгілі бір пропорция бойынша, өз
Аралас (командиттік) серіктестік толық серіктестіктің өзгерген формасы. Мұның
Корпорациялар — ол адам осы кәсіпорынға өз қаржысын
Мемлекеттік кәсіпорын — акция пакетіне үкімет иелік ететін
2. Кәсіпорын түрлері. Қазақстан Республикасындағы кәсіпорындардың жаңа формалары
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі қабылдаған "Меншік туралы" /1991
Экономиканың әр түрлі салаларында оның әрбір кезеңіндегі нарық
Бүгінгі таңда мемлекет иелігінен алу мен жекешелендіру нәтижесінде
а) мемлекеттік бюджетте тұрған кәсіпорындар мен ұйымдар —
ә) шаруашылық есеп, өзін-өзі қаржыландыру және өзін өзі
б) мемлекеттік-жалгерлік кәсіпорын — мемлекеттік кәсіпорынды, оның бір
г) кооперативтік кәсіпорындар — бұл жаңа түрлі кооперативтер.
Кооператив — ең алдымен бір топ адам —
Кооператив — сондай-ақ, кәсіпорын белгілі бір жағдайда қоғамдық
Сөз болып отырған кооператив — мемлекеттік кәсіпорындар сияқты
Бұдан шығатын қорытынды: кооперативтің әрекеті адамды адам қанауға
Кооперативтің негізгі принциптері; кооперативке өз еркімен кіру және
Кооперативтік кәсіпорындар өздерінің мақсаты және әрекет ету мазмұны
д) мемлекеттік-акционерлік қоғам немесе холдингтер . Бұл мәселені
Классикалық, холдинг компаниядары әдетте басты (тектес) және олардың
Холдинг компаниялары: таза холдинг — бұл тек бақылау
Сонымен, холдинг компаниялары — бұл өзіне басқа корпорацияларға
Холдингтер бүкіл әлемде халық шаруашылығының барлық салаларында —
Холдингтерді құру белгісінің негізі — бәсекелестік, аймақтық және
Бүгінгі таңдағы құрылып жатқан холдингтер, біріншіден өтпелі кезеңге
е) мемлекеттік бірлескен кәсіпорындар. сол кәсіпорынды құрушылардың мүліктерін
Халықаралық шаруашылық қатынастың, басқа түрлерінен оның айырмашылығы сол,
Бірлескен кәсіпорынға қатысушылар республика тарапынан заңды қолдағы бар
Мемлекеттік бірлескен кәсіпорындардың, жарғылық қоры оған қатысушылардың тікелей
Қазіргі таңдағы мемлекеттік бірлескен кәсіпорындардың сыпаты мүлде ерекше.
Шетел инвестицияларымен (қаржысымен) жұмыс істейтін кәсіпорын - ішінара
Бұл шетелдік инвестицияларды тарту жолымен аралас кәсіпорындарды ұйымдастырудың
Қазіргі жағдайда меншіктің әр түрлі өтпелі формалары, сонымен
Концерн (ағыл.) — қатысу жүйесі арқылы, мүдде ортақтығы,
Салааралық мемлекеттік бірлестіктер — халық шаруашылығы кешенінің бір
Шаруашылық ассоциациялар — кәсіпорындардың бір немесе бірнеше өндірістік-шаруашылық
Консорциум нақты міндетті (күрделі мақсатты бағдарлама және жобалар)
Осы ұйымдық құрылымдар бірқатар ортақ принциптерге негізделген, сонымен
3. Шағын кәсіпорындар — нарық қатынастарының негізі
Нарықтың монополияға қарсы құрылымының қалыптасуы кезеңінде тек ведомстволықты
Шағын кәсіпорын — меншіктің әр түрлі формалар негізінде
Шағын кәсіпорынға жаңадан құрылған бұрын жұмыс істеп тұрған:
өнеркәсіп пен құрылыста — 200-ге жуық ғылым мен
өндірістің басқа салаларында — 50 шақты; өндірістік емес
бөлшек саудада — 15-ке жуық адамдары бар кәсіпорындар
Шағын кәсіпорындарды:
шаруашылықты бірлесіп еңбек ете отырып жүргізетін заңды құқығы
мемлекеттік, жалгерлік, бірлескен кәсіпорындар, қоғамдық ұйымдар, олардың кәсіпорындары,
мемлекет мүлкін басқаруға өкілетті мемлекет органдары алады.
Қазіргі таңда біздің экономикада, жалпы нарықты қатынастарды қалыптастырудың
Кәсіпорындардың көлемі және тиімділігі. Әр түрлі экономикалық жағдайларда
АҚШ. Бұл елдің шағын кәсіпорындарына жұмысшы күшінің жартысы
Өнеркәсіп салаларында шағын кәсіпорындардың тиімділігі бірдей емес. Кейбір
Халық тұтынатын тауарлар шығаратын салаларда /тағам, жеңіл, аяқ
Жапония. Бұл елде шағын және орташа кәсіпорындар өңдеу
Жапонияның халық шаруашылығында шағын және орташа кәсіпорындар тек
Шағын бизнесті сүйемелдеу 40 жылдары сыртқы сауда және
Жапонияның шағын кәсіпорындарына мемлекеттік салық салу ставкасы 12,
Германия. Мұнда шағын бизнесті федеральдық деңгейде экономика министрлігі,
Франция. Шағын және орташа кәсіпорындарын өнеркәсіп министрлігі сүйемелдейді.
Италия. Шағын кәсіпорындарға жаңа технология сатып алу; еңбек
Ұлыбритания. Сараптаушылардың деректері бойынша, бұл елде фирмалардың 96
Орташа және шаған фирмалар тар ауқымды мамандыққа негізделген
Қазақстан. Республикада шағын кәсіпорындардың әрекеті "Шаруашылық қызметтің еркіндігі
Қазақстанда 1994 жылдың басында 16,2 мың шағын кәсіпорындар,
Шағын кәсіпорынды дамыту нарықты тауарлармен толтыру мен қызметпен
Қазақстан Республикасының аймақтық ерекшелігі шағын бизнестің дамуына қолайлы.
Республикадағы шикізат ресурстарын кешенді және ұтымды игерудегі әлі
шағын бизнес — өндірісті құрылымдық жағынан қайта құруға
жұмыспен қамтамасыз етілмеген еңбек ресурстары санының, әсіресе, жергілікті
республиканың еуроазиялық географиялық орналасу ерекшелігі;
республиканың көптеген аймақтарының шағын бизнесті дамытуға табиғи-географиялық бейімділігі.
Соңғы жылдардағы статистика және талдау жөніндегі мемлекеттік комитет
Сонан кейін заманымыздың ағымына сай 1997 жылы Қазақстан
Дүние жүзінің экономикасы дамыған елдерінің іс-тәжірибесін ескерсек, олардың
Шағын бизнесті дамыту мақсатымен бизнес кластарды мына бағыттарда
халықтық кәсіпшілік бұйымдарын /сый-кәделер, сәндік заттар, үй ішіне
көкөніс пен жеміс-жидек өнімдерін консервілеу;
сүт өнімдерін /ірімшік жасау, май шайқау/ өндіру және
тұрмыстық техниканы, музыкалық аспаптарды жөндеу;
жеке ресторандар, магазиндер, қонақүйлер ашу.
Алайда, "Қысқа жіп күрмеуге келмейді" демекші, қаржы тапшылығы,
4. Тәуелсiздiк жылдарындағы даму
Қазiргi кезде Қазақстан экономикалық өсудiң жоғары қарқынын танытып
Бұдан кейiнгi бес жылда экономикалық өсу байқалды. 1999
2003 жылғы бiрiншi жарты жылдықтың қорытындысы бойынша 2002
Өнеркәсiп өндiрiсiнiң жалпы көлемi индексiнiң өсу қарқыны 2002
Республиканың тұтыну рыногында тауарлар мен қызметтердiң бағасы 2003
Екiншi деңгейдегi банктердiң экономика салаларына салған кредиттерi 2003
Экономикалық өсу қарқыны бойынша Қазақстан ТМД-да көшбасшысы орында
Қорытынды
Жоғарыда айтылғандардан мынадай қорытынды шығаруға болар еді. Өндіргіш
Ал осы курстық жұмысымды аяқтай отырып біршама ізденіп,
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Хокен П. Кәсіпкер болу оңай ма? Алматы,
2. Кэссон Г. Ақшаны кәдеге жаратудың немесе пайда
3. Друкер П. Нарық топ жарып алға
4. Копмейер М.Р. Жетістікке жету үшін не істеу
5. Мәдешев Б. Нарықтық экономика теориясына кіріспе Алматы,
6. Әубәкіров Я. Нәрібаев. К. және т.б. Экономикалық
7. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі, Жалпы бөлім. Алматы,
8. Григорьев Л. “Қазақстан - көшiрмесiз реформалар”
Холдинг /ағыл. to hold ұстау/ — бұл
3