Тақырыбы: Қ.Р-да жергілікті мемлекеттік басқару жүйесі
Мазмұны
Кіріспе……………………………………………………………………............3
І. Жергілікті басқарудың мәні мен теориялық негіздері
1.1. Жергілікті мемлекеттік басқарудың мәні мен мазмұны..............................4
1.2.Мемлекеттік және жергілікті билік басқарудың құрылымы........................7
1.3. Жергілікті басқарудың экономикалық механизмдері................................11
ІІ. Жергілікті басқарудың ағымдық жағдайы және оны жетілдіру
2.1. Жергілікті мемлекеттік басқарудың әлеуметтік-экономикалық тиімділігі.................................................................................................................17
2.2. Оңтүстік Қазақстан облысындағы жергілікті мемлекеттік басқарудың ағымдық
ІІІ. Қ.Р-да Жергілікті басқарудың жалпы ерекшеліктері
3..1.Қазақстан Республикасындағы Жергілікті мемлекеттік басқарудың қазіргі кездегі
3.2. Жергілікті басқару жүйесін тиімді жетілдіру бағыттары...........................29
Қорытынды........................................................................................................33
Пайдаланған әдебиеттер..................................................................................35
Кіріспе
Қазіргі таңда еліміздің мемлекеттік құрылысын жетілдіру, оның
Жергілікті органдар өзінің қызметін орталық биліктердің бақылауыңда атқарады.
Орталық органдар жергіліктілерді әкімшілік бақылауыңда өзінің кейбір актілерін
Орталық органдар өзіңің жергілікті басқару құрылымдарымен арақатынастарында қаржылай
Сонымен қатар жергілікті органдарды қоғамдық, сот және т.б.
Президентіміздің биылғы жылғы халыққа Жолдауында тұрғын - үй
Әрбір министрлік пен ведомство өздеріне тән емес қызметтерді
І. Жергілікті басқарудың мәні
Жергілікті мемлекеттік басқарудың мәні мен мазмұны
Жергілікті мемлекеттік басқару саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін жергілікті
Жергілікті мемлекеттік басқару дегеніміз - бұл заң актілерінде
Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесінде әкімшілік-аумақтық бөліністің әр қилылығы
Жалпы мемлекеттің сыртқы және ішкі саясатына сәйкес
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде Қазақстан Республикасының мүдделерін сақтау.
Қызметінің қоғамдық маңызы бар салаларында бекітілген жалпы мемлекеттік
4. Азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз
Аймақты дамытуға байланысты мәслихаттар мен әкімшіліктердің қолданатын жоспарлары
Жергілікті өкілді орган мәслихат халықтың, өкілдік бірыңғай жүйелерінің
Қазақстан Республикасының "Жергілікті мемлекеттік басқару туралы" заңында жазылған:
Жергілікті өкілді органның өзіндік ерешеліктері. Мәслихат өзінің қызметтік
Мәслихат аппараты дегеніміз - бұл тиісті мәслихаттың, оның
Қазақстан Республикасында мемлекеттік басқарудың қызметтері:
Негізгі өкілеттікті анықтайтын жалпы мәселелер:
тиісті аумақты дамытудың жоспарлары, әлеуметтік және экономикалық бағдарламаларын
Тиісті аумақтарда қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану
әкімшілік ұсынысы бойынша әкімшілік-аумақтық бөліністі басқару схемасын бекіту.
әкімшілік ұсынысы бойынша мәслихат сессиясының шешімімен тиісті әкімшіліктің
Халықты жұмыспен қамтылуына жәрдемдесу және кедейлікпен күрес бағдарламасын
Мәлихаттың айрықша өкілеттігі:
өздерінің қарауына жатқызылған әкімшілік-аумақтық құрылыс және жергілікті қауымдастық
Атқарушы органдар басшыларының есептерін қарау және тиісті органдарға
Қазақстан Республикасының әкімішілік-құқық бұзушылық туралы кодексінесәйкес әкімшілік құқықты
Тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністі дамыту жоспарларының экономикалық және әлеуметтік
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды
Маслихаттың тұрақты комиссияларымен өзге де органдарын құру, олардың
Жергілікті атқарушы органдары келесі мәселелерді қарастырады:
- аумақты дамыту жоспарларын, экономикасын жергілікті атқарушы органдардың
- жергілікті атқарушы органдардың басшыларын қызметке тағайындау және
коммуналдық меншікті басқару.
- Жергілікті мемлекеттік басқару мүддесіне сай республика заңдарымен
Мемлекеттік және жергілікті билік басқарудың құрылымы
Мемлекеттік билік - бұл мемлекеттік-құқықтық құралдар, әдістер мен
Мемлекеттік билігі таралатын барлық жер (аймақ, өлке, қала,
Мемлекет өз қызметін тиімді жүргізу үшін әкімшілік -
Әкімшілік - территориялық құрылымның географиялық құрылымнан үлкен айырмашылығы
Мемлекеттің көп қырлы қызметі өзінің сипаты мен табиғаты,
Мемлекеттік билікті жүзеге асыру мемлекеттік механизмге жүктеледі. Барлық
Жергілікті өкілетті органдар парламентпен бір реттегі жүйені құрайды,
Жергілікті әкімшілік-территориялық бөліктерде биліктің екі түрі жүзеге асуы
Жергілікті мемлекеттік басқару дегеніміз жергілікті әкімшілік- территориялық жердегі
Жергілікті мемлекеттік басқаруды жүзеге асыратын адамдарды деңгейі жоғары
Жергілікті өзін-өзі басқару дегеніміз сол территорияда тұратын тұрғындардың
1. Жергілікті тұрғындардың мүддесін қорғай отырып, заң шеңберінің
2. Бұл құқықты жалпыға бірдей, еркін, жасырын және
Европалық жүйе бойынша жергілікті мемлекеттік басқару мен жергілікті
Бірінші - әкімшіліктің жергілікті өзін-өзі басқаруды "қамқорлығына алуы".
Бұл жағдайда жергілікті өзін-өзі басқару органының шешімі жергілікті
Екіншісі - әкімшілік тұрғысынан жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін
Бұл - бүгіңдері көптеген мемлекеттерде кездесетін, европалық жүйенің
Көптеген елдерде жалпы мақсатты жүзеге асыру бірнеше жергілікті
Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің қоғамдық өмірдегі орнын, мемлекеттік
2001 жылы қаңтар айында “Қазақстан Республикасы жергілікті мемлекеттік
“Жергілікті мемлекеттік басқару заң және заң актілері шеңберінде
Әкім Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінің өкілі болып
Жергілікті өкілетті органдар (маслихат) облыс пен аудандардың
Республикасы заңына сай жергілікті жерлерде шешімдерді қабылдайды, оны
Маслихаттар мен акиматтар инвестиция, қаржы және жалпы мемлекеттің
Маслихаттар мен әкімияттардың тиісті территорияны дамыту мақсатында жасаған
Жергілікті жерлердегі халықтар тиісті аймақтарда шешім қабылдау процесіне
Қазақстан Республикасы азаматының барлық деңгейдегі өкілетті органдарға сайлануға
Жасы жиырмаға толған азамат маслихат депутаты болуға толық
Қазақстан Республикасының азаматы мемлекеттік басқару ісіне тікелей болмаса
Жергілікті халық өздерінің атқарушы орган басшысына (әкімге) жергілікті
Азаматтардың ролі негізінде шешім қабылдау процесінде сайлау науқанында
Заң бойынша ассоцация құру туралы ешқандай да қарастырылмаған.
Қазақстан Республикасы көп ұлтты болғандықтан Қазақстан Халықтар Ассамблеясы
Әкімият пен әкімнің қабылдаған актілері әкімшілік және территориялық
Әкімият пен әкімдердің азаматтардың міндеттері, бостандығы және құқығы
Әкімият пен әкімдердің актілері іс-әрекеттерін Қазақстан Республикасы Президенті,
Облыстық мәслихат хатшыларының жиналысында Әділет Министрлігі аудандық деңгейде
Үкімет конституциялық құқығы негізінде заңның орындалуын қадағалауды жүзеге
Президенттік бақылауды президенттің өзі және оның әкімшілігі
Логика бойынша әкім атқарушы органдар жүйесінің бәр бөлігі
Президенттің барлық деңгейдегі әкімдерді бақылауы мүмкін емес. Сонымен
Үкімет конституциялық өкілеттіктіктер шегінен тыс заңдардың орындалуына бақылау
Аудандық акиматты ауданның әкімі құрады. Оның құрамында әкім
басшысының келісімімен) де болуы мүмкін.
Аудан әкімі өзінің маслихаттың функциясын жүзеге асыруға міндетті.
Аудандық органдарға мыналар жатады: аудандық әкім аппараты, бөлімдер,
Облыс, аудан әкімдері (облыстағы қалалар) ауданды басқару схемасын
1.3. Жергілікті басқарудың экономикалық механизмдері
Мемлекетті экономикалық, әлеуметтік және саяси жағынан одан әрі
Президентіміздің биылғы жылғы халыққа Жолдауында тұрғын - үй
"Қазақстан - 2030" Стратегиясында қазіргі заманғы мемлекеттік
Жергілікті шаруашылықты басқаруда экономикалық механизмдерді қолданудың ерекшелігін оның
Экономиканы мемлекеттік реттеу елдің экономикалық саясатымен байланысты және
Мемлекеттік реттеудің экономикалықпен бірге әкімшілік және институционалдық та
"Институтционалдық" түсінігіне тоқталсақ, ол отандық ғылымда салыстырмалы аз
мемлекеттік биліктің атқарушы құрылымын қалыптастыру, оның
мемлекеттік меншік обьектілерін құру және қолдау;
экономикалық бағдарламалар мен экономикалық болжамдарды дайындау;
экономика бойынша зерттеу орталықтарын (әртүрлі меншік формасы бар),
экономика мәселелері бойынша кеңесшілер, консультанттар, сарапшылар кеңесі
кәсіпкерлер мен кәсіби одақтарға ақпараттық, құқықтық қолдау және
«Мемлекеттік шығындар» түсінігі қоғамның талаптарын қанағаттандырумен байланысты материалдық
қаржы қорын қалыптастыру үшін жинақталған қаржы, оның көмегімен
ресурстарды алу есебінен реттеуші тиімділікке қол жеткізу.
Мемлекеттік табыстарды шоғырландырудың көптеген формалары мен әдістері бар.
Елдің дамуы, жүргізіліп жатқан әлеуметтік-экономикалық реформалар тағдыры, халықтың
Билікті орталық пен аймақтарға жіктеу мәселесінің қоғамымызда талқыланып
Кесте 1
2001 - 2004 жылдар аралығында республикалық бюджеттен бөлінген
Облыстар Жылдар
2003 2004 2005 2006
мың тг. % мың тг. % мың тг.
Ақмола 4227876 12,3 7191511 12,0 9353447 11,6 13866205
Алматы 8340023 25 10289366 17,2 10125030 12,5 13908539
Шығыс Қазақстан - - 5189908 8,6 9348241 11,6
Жамбыл 5437028 16 6877104 11,5 10409918 13 14923777
Қарағанды - - - - 1835447 2,2 6605669
Батыс Қазақстан - - 1285861 2,1 - -
Қостанай - - 4181616 7,0 5191128 6,4 8884864
Қызылорда 2156567 6,2 6645453 11,2 8972401 11,1 10629369
Солтүстік Қазақстан 3252656 9,4 5201645 8,7 6205549 7,7
Оңтүстік Қазақстан 10636332 31,1 12900814 21,6 19072344 23,6
Павлодар - - - - - - 1490669
Ақтөбе - - - - - - 1865067
Барлығы: 34051182 100 59763278 100 80513248 100 128944652
Осы кестеден көріп отырғанымыздай, субвенция көлемі жыл санап
Республикалық бюджеттен бөлінетін субвенция жыл сайын артып келеді,
Жергілікті басқаруды жетілдіру үшін ең маңызды - қаржы
ІІ. Жергілікті басқарудыңқазіргі таңдағы жағдайы
2.1. Жергілікті мемлекеттік басқарудың әлеуметтік-экономикалықтиімділігі
Жергілікті мемлекеттік баскарудың тиімділік мәселесі қазіргі кездегі ғылым
«Қызмет тиімділігі» түсінігі кез келген қызмет түріне, оның
«Қызмет тиімділігі» түсінігі жергілікті мемлекеттік басқару теориясында
Жалпы тиімділік екі жағдайда: біріншіден, қол жеткен нәтиже
Әр түрлі мемлекеттік органдар және жергілікті өзін-өзі басқару
Орталықтандырылған жоспарлы экономикада өндірістік тиімділікке қатты көңіл аударылды.
Нарықтық қатынастарға өту аталған жағдайды өзгертеді, бірақ басқарылатын
Нарықтық экономикасы дамыған
Қоғам үшін өндіріс, бөлу және айырбас кезеңдерімен қатар
Әлеуметтік тиімділік - бұл коғамның қандай да бір
Әлеуметтік тиімділік кез келген еңбектің маңыздылығын, ұтымдылығын және
Әлеуметтік тиімділік жоғары сапа мен қазіргі заманғы технологиялық
М Жергілікті мемлекеттік басқару жайлы жоғарыда айтылғандар онымен
Жергілікті мемлекеттік басқару қызмет түрі ретінде басқа басқару
Жергілікті мемлекеттік басқарудың тиімділігі қабылданған шешімдердің іске асырылуының
Жоғарыда айтылғандарды корытындылайтын болсақ, мемлекеттік басқару тиімділігінің түсінігіне
Сонымен «мемлекеттік басқарудың тиімділігінің» категориясы келесідей түсініктер арқылы
« жергілікті мемлекеттік басқарудың тиімділігінің» түсінігін анықтағаннан кейін
Жүйенің, яғни мемлекеттік басқарудың субъектілері мен басқарушы объектілерінің
Жергілікті мемлекеттік басқару қоғамдық, ұжымдық және жеке қажеттіліктердің,
Басқарудың жалпы әлеуметгік тиімділігінің өлшемдеріне (критерийлеріне) келесілерді жатқызуға
а) өзінің сәйкес түрлері бойынша әлемдік параметрлермен
салыстырылатын еңбек өнімділігінің деңгейі;
э) БҰҰ-ң әдістемесі бойынша есептелетін ұлттық байлықтың қарқыны
б) жан басына шаққандағы және әр түрлі категориялардың
табыстарына бөлгендегі, сонымен бірге дамыған елдердің
стандарттарымен салыстырғандағы адамдардың өмір сүру
деңгейі;
в) қоғамдық қатынастардың тәртіптілігі, қауіпсіздігі және сенімділігі, олардың
2.2. Оңтүстік Қазақстан облысындағы жергілікті басқарудың ағымдық
Биліктің объективті тиімділігі өмір сүрудің сапасын арттырады. Әкімнің
Бұл мақсатқа жету мемлекеттік қызметшілердің жақсы сапалы түрде
Бүгінгі таңда облыс маслихатының 2006 жылғы желтоқсандағы отырысында
Басқаруға және атқаруға жоғарыдағы барлық органдардың құжаттары, әкімнің
2006 жылдың ішінде облыс әкімінің аппаратына Президент Әкімшілігінен,
Қазіргі кезде облыс әкімшілігінің 49 жарлығы бақылауға алынған.
Кесте 2
№ Аудан аты Тапсырмалар саны Орындау мерзімі аяқталмаған
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Арыс қаласы
Кентау қаласы
Түркістан қаласы
Шымкент қаласы
Бәйдібек ауданы
Қазығұрт ауданы
Мақтарал ауданы
Ордабасы ауданы
Отырар ауданы
Сайрам ауданы
Сарыағаш ауданы
Созақ ауданы
Төлеби ауданы
Түлкібас ауданы
Шардара ауданы
110
114
110
131
92
109
106
108
102
108
115
103
111
109
106
50
51
41
66
38
50
49
48
51
54
55
58
47
54
55
60
63
69
65
54
59
57
60
51
54
60
45
64
55
51
2006 жылы облыс әкімінің аппаратына 2311 аса жазбаша
ІІІ. Қ.Р-да Жергілікті мемлекеттік басқарудың жалпы ерекшеліктері мен
3.1. Қазақстан республикасындағы жергілікті басқарудың қазіргі кездегі мәселелері
Басқарудың әр түрлi деңгейiнiң рөлiн, жауапкершiлiгiн және өкiлеттiгiн
Орталықсыздандыру нақты жүзеге асырылған елдердiң тәжiрибесi оның артықшылықтары
Орталықсыздандыру азаматтардың билiктегi өз өкiлдерiн жақсы бiлуiне мүмкiндiк
Жергiлiктi деңгейде жаңа элитаның пайда болуына мүмкiндiктер жасалады,
Орталықсыздандыру билiк органдарының жергiлiктi қажеттiктер мен проблемаларға сергек
Орталықсыздандыру үкiметтiң және орталық мемлекеттiк органдардың жұмыс тиiмдiлiгiн
Жергiлiктi жерлерде таңдау процесiн дамыту тұтас алғанда халықтың
Экономикалық тұрғыда орталықсыздандыру мемлекеттiк ресурстарды неғұрлым ұтымды пайдалануға
Қазақстан тәуелсiздiгiнiң алғашқы жылдары орын алған мемлекеттiк билiктi
Әлемдiк экономиканың ғаламдану, мемлекеттiк басқару жүйелерiнiң демократиялану процестерi
Әлемдегi орталықсыздандырудың сан алуан модельдерiн, сондай-ақ Қазақстандағы мемлекеттiк
Реформаны жүзеге асыру үшiн қажеттi iшкi ресурстардың болуы.
Жергiлiктi басқару институтының болуы.
Республикада әр түрлi деңгейде басқарудың оңтайлы модельдерiн iздестiру
Белгiлi бiр функциялардың, өкiлеттiктердiң, қаржылық жауапкершiлiктердiң орталық Үкiметтен
Әкiмдердiң тiптi дамыған елдерде қабылданған нормалардан бiрсыпыра асып
Сонымен қатар келесі мәселелерді ескерген жөн:
Жергiлiктi басқару органдарының басшыларын тағайындаудың қазiргi жүйесi олардың
Өз араларындағы функциялар мен өкiлеттiктердiң айқын ажыратылмауы салдарынан
Жергiлiктi өкiлдi органдардың әлсiздiгi және олардың жергiлiктi атқарушы
Жергiлiктi жерлерде және аймақтық әкiмшiлiктерде орталық органдардың функцияларының
Қоғамның тұтас алғанда мемлекеттiк басқару жүйесi мен жергiлiктi
Қазақстан Республикасынан мемлекеттiк басқару жүйесiн демократияландыруды талап ететiн
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мәселелерi назар аударуды талап
Аймақтардың әр түрлi экономикалық әлеуетiне байланысты ойластырылмаған бюджеттiк
Нарықтық экономика құрудың стратегиялық мiндеттерi мемлекеттiк басқарудың барлық
Екiншi жағынан, нарықтық экономика шешiм қабылдау жүйесiнде шектен
Сонымен бiрге орталықсыздандыру процесi орталық мемлекеттiк органдардың рөлiн
Қазақстандағы орталықсыздандырудың негiзгi мiндеттерi:
билiктiң әр түрлi деңгейлерiнiң арасындағы қызмет, функциялар және
жергiлiктi мемлекеттiк басқарудың пәрмендi жұмыс iстеуi үшiн жағдай
демократиялық мемлекеттiң iргетасы ретiнде жергiлiктi өзiн-өзi басқаруды енгiзу;
Билiктiң әр түрлi деңгейлерiнiң арасындағы қызмет, функциялар және
Мiндетке қол жеткiзу үшiн мынадай нақты шараларды мақсатты
- Құзырында орталықсыздандыру жоспарын әзірлеу және оның орындалуын
- Функциялар мен өкiлеттiктердi беру процесiнiң кезеңдерi мен
- Мемлекеттiк басқарудың әрбiр деңгейiнiң орындайтын функцияларына қойылатын
- Басқару органдарының функциясы айқын белгiленуге және ажыратылуға
- Оларды билiк деңгейлерiнiң арасында бөлудi заң жүзiнде
Жергiлiктi мемлекеттiк басқарудың тиiмдi жұмыс iстеуi үшiн жағдай
Мемлекеттiк басқарудың барлық деңгейiндегi жергiлiктi органдарға бюджет пен
Жергiлiктi органдардың өз бюджеттерiне қатысты нақты өкiлеттiктерiн қамтамасыз
Сондай-ақ, жергiлiктi басқару органдары қызметкерлерiнiң даярлығы мен бiлiктiлiгiн
Демократиялық мемлекеттiң iргетасы ретiнде жергiлiктi өзiн-өзi басқаруды енгiзу:
Мемлекеттiк басқаруды қайта құрылымдау жөнiндегi мiндеттердiң күрделiлiгiн ескере
Өзiн-өзi басқарудың жаңа принциптерiн жекелеген ауылдық округтерде, қалаларда,
Реформалаудың оң және терiс нәтижелерiн зерделеу мен талдау
Орталықсыздандырудың бiрiншi кезеңiнде ауыл мен шағын қалалардағы, яғни
Ауылдық округтер, қала тұрпаттас поселкелер және аудандық маңызы
Екiншi кезеңде төмен деңгейдегi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк деңгейiнде, яғни
Орталықсыздандырудың бұл кезеңiнде аудандық деңгейдегi жергiлiктi мемлекеттiк басқару
Yшiншi кезеңде облыстық маңызы бар аудандар мен қалалар
Қазақстан Республикасы қазіргі кезде өзінің мемлекеттік дамуында жаңа
Бірақ қазіргі кезде мемлекеттік құрылымда бұл жүйенің
Мұның басты себептері қолданыстағы заңдылықтардың, соның ішіндегі сайлау
Осыған байланысты республикадағы мемлекеттік құрылыстың жалпы стратегиясының бір
Қазақстан Республикасында жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту және орталықсыздандырудың
Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесін реформалауға бағытталған маңызды қадам
Бұл реформа билік өкілеттіктерін вертикаль (тік) жүйесі бойынша
Жергілікті мемлекеттік басқарудың бүкіл жүйесінде реформалау мәселелерін шешу,
Орталықсыздандыру процесінің сәтті дамуының және жергілікті өзән-өзі басқару
3.2. Жергілікті басқару жүйесін тиімді жетілдірудегі бағыттары
Соңғы жылдары елімізде жаңа мемлекеттік басқару жүйесі қалыптасу
Қазіргі жағдайда радикалдық әлеуметтік-экономикалық реформалар жүргізу үшін, сонымен
Сөйтіп, дәл қазір жергілікті деңгейде әкімшіліктің өзімізге ғана
Күшті атқарушы билік концепциясын радикалдық реформалардың негізгі саяси
Осының нәтижесінде, атқарушы биліктің іс-қызметінде болымды (позитивтік) өзгерістер
Күшті орталықтандырылған биліктің тағы бір ерекше жағын атап
Жергілікгі басқару реформасы өкілдік билікке молынан әсер етіп,
Мәслихаттар мен әкімдер арасындағы қарым-қатынастарда екі жақтың да
Жергілікті басқару туралы қазіргі заңдардың концептуалдық негіздері осындай.
Бірақ жергілікті басқару жүйесінің жұмысын нақтылы талдап көрсек,
Бір жағынан реформалаудың мақсаты жергілікті атқарушы билік күшейе
Екінші жағынан, атқарушы биліктің күшеюі, әсіресе оның сайлаусыз
Іс жүзінде шексіз, орасан зор билік әкім болған
Әкімдер билігі қандай шексіз болса, мәслихаттар билік құрылымы
Мәслихаттар өзлдерінің сессияларында қалыптасқан дағды ретінде атқарушы биліктегілер
Жергілікті жерде нақты билік тетіктері толығымен әкімдердің қолында.
Мәслихат хатшысы өзінің өкілеттілігі бойынша тек мәслихаттың сессиясын
Мәслихаттардың әлсіздігі, олардың өкілеттілігінің тек ресми, формальдық түрде
Қорытынды
Қазақстан Республикасы қазіргі кезде өзінің мемлекеттік дамуында жаңа
Бірақ қазіргі кезде мемлекеттік құрылымда бұл жүйенің
Мұның басты себептері қолданыстағы заңдылықтардың, соның ішіндегі сайлау
Қазақстанның қазіргі сатыдағы дамуы реформа үрдістерінің арасалмағын орталықтан
Польшаның биліктің жергілікті органдарын реформалаңдыру істері жөніндегі бұрынғы
• жергілікті және аймақтық нәтижелі басқарудың
• жергілікті деңгейдегі мәселелерді шешуге қабілеті жететін
Соның нәтижесінде екі мақсат пайда болып отыр:
• кәсіби және нәтижелі аумақтық басқаруды құру
• азаматтық қоғамды құру үрдісінің
Посткеңестік елдерде орталықсыздандыру процесі басқа тұрақты демократиялық жүйе
Екіншіден, өзін өзі басқару, биліктің бөлінуінің қажетті (яғни
Пайдаланған әдебиеттер
Баянов Е. ред. "Мемлекеттік және құқық негіздері", Оқулық,
"Бәсекеге қабілетті Қазақстан үшін, бәсекеге қабілетті экономика үшін,
Белисбаев А.: "Децентрализация власти и развитие местного самоуправления
Гутман В.Г., Мироедов А.А., Федин С.В. "Управление региональной
Зотова З.М. Власть и общество: проблемы взаимодействия /
Камаев В.Д., "Экономическая теория", Москва, ВЛАДОС ИМПЭ,
Ковешников Е.М. Государство и местное самоуправление в России:
Козырин А.Н. и Штатина М.А. Административное право зарубежных
Комерсантъ - Власть - 2002 - №36.
Комерсантъ - 2003 - 13 января.
Көшім Д., "Жергілікті өзін-өзі басқару - азаматтық қоғамның
Қазақстан Республикасының Конституциясы., Алматы, 1995 ж. 89, 95
Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы. №23 желтоқсан,
"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасының
Мәдинов Р. "Сағым" идеядан сақтанған абзал немесе билікті
Медведева Н.П. "Местное самоуправление в зарубежных странах" (Информационный
Никифорова Н. Предпосылки новой стратегии государственного управления национальной
Нүкенов А.: "Жергілікті басқаруды жетілдіру мәселелері". "Саясат" №7.,
Танкиева А.: "Жергілікті басқаруда экономикалық механизмдерді қолдану жолдары".
Топорнин Б.Н. Федерализм: теория, институты, отношения (сравнительно -
Тоқтыбеков Ә.: "Мемлекеттік басқарудың жетілдірудің жолдары: тұжырымдамалар мен
Тоқтыбеков Ә.: "Мемлекеттік басқаруды демократияландырудың кейбір әдістері", №6
32