Жоспар
Кіріспе 3
I-тарау. Қазақстан халықтарының Ассамблеясының құрылу тарихы 4
1.1 Тәуелсіз Қазақстанның алғашқы жылдарындағы этноаралық қатынастар 4
1.2 Қазақстан халықтары Ассамблеясының құрылуындағы негізгі кезеңдері 12
II-тарау.Қазақстан халықтарының Ассамблеясының мақсаты, міндеті және құрылымы 19
2.1 Саяси жүйенің маңызды бір белесіне айналған Ассамблеяның бағыты
2.2 Татулықтың талбесігінің міндеттері 26
2.3 Бірліктің биік парасатының Кіші Ассамблеясы мен сессиялары
Қорытынды 58
Қолданылған әдебиеттер 61
Кіріспе
Қазақстан тәуелсіздігінің ең басты оң нәтижесі ретінде Ел Президенті
Қазақстанда посткеңестік кеңістікте кең қанат жайған ұлтаралық қатынастардың қауіптілігін
I-тарау. Қазақстан халықтарының Ассамблеясының құрылу тарихы
1.1 Тәуелсіз Қазақстанның алғашқы жылдарындағы этноаралық қатынастар
Қазақстан – республика тұрғындарының 1999 ж. санағы бойынша өзара
Тіпті осыдан бірнеше ғасырлар бұрын қазақ даласында өз еркімен
«ХХ ғ. 30-40 ж-да Қазақстанға Еділ бойы мен Кавказдағы
Соғыстан кейін КСРО-ның әр аймағынан он мыңдаған адамдар «коммунизмнің
Екінші жағынан алғанда, сталиндік қылмысты коллективтендірудің қасіретті салдарынан бір
XX ғасыр қазақтарды өзінің Отанында азшылыққа айналдырған қайғылы оқиғалардың
Біздің республикамызға өз еркінен тыс келгендер де кінәлі емес.
Осындай бірегей сан ұлттығы бар (оның үстіне мұның негізінде
Ұлттық мәселені шешуде үш тәсіл бар деп есептеймін. Біріншісі
Ішкі мәселелермен, соның ішінде ұлттық мәселелермен Қазақстанның сыртқы саясаты
Егеменді мемлекеттердің саяси тәуелсіздігін және этникалық бірегейлігін сақтау арқылы
Еуроазиялық одақ жобасының арқасында ТМД-да бірігу процесі жандана түсті.
Қоғамдық тұрақтылықты және ұлтаралық келісімді нығайту жөніндегі кейбір шараларда
Осыдан бастап қоғамдық проблемалардың барлық қырлары бойынша, әсіресе ұлттық
Ұлтаралық қатынас саласындағы кейбір нақты проблемалар және оларды шешуге
Біріншіден, көбіне екі ұлттың — қазақтар мен орыстардың, өзара
1985 ж. басталған басымдақтарды мемлекеттік-саяси, әлеуметтік-экономикалық қайта құру этника
Бұның нәтижесі барлық посткеңестік территориялар кеңістігінде жаңадан пайда болған
Түрлі халықтардың құқықтық мәртебесі мен қоғамдық жағдайы қоғамның этномәдени,
Қазақстанның егемендігі жаңа миграциялық жүйенің қалыптасуына басты фактор болды.
Орыс, неміс және басқа да халықтардың жаппай қоныс аударуы
Егемендік алғаннан кейінгі жылдарда Қазақстан халқының этнодемографиялық құрылымы да
Қазақстаннан халықтардың жаппай көшуінің себебі тек этника аралық қатынастардың
Соңғы жылдары миграциялық процестердің тұрақтылығы байқалады. Жоғарыда сөз болғандай,
2004 ж. Қазақстанда алғашқы рет 2,8 мың адамды құраған
Мемлекеттің ұлттық ұлтаралық келісімді сақтау саясатына тоқталатым болсам, ұлтаралық
Ол саналы және тиімді саясатпен басқарылды.
Осы идеялар мен принциптерді іске асыру жолында өз жұмысының
Президент болашаққа нық сеніммен қарау, халық тыныштығын толық қамтамасыз
Бұл мәселелердің ішіндегі ең маңыздыларының бірі – азаматтық мәселесі.
Бірінші. Қазақстанда көп ұлттық және көп конфессиалдық қоғамның консолидациясын
Екінші. Қазақстанда азаматтарға этникалық және діни ерекшеліктерге қарамастан, құқық
Үшінші. Қазақстанның жүргізіп жатқан этника аралық саясатының тәжірибесі әлемдік
Төртінші. Қазақстанда жүйеге түскен тіл саясаты жүргізілуде, Қазақстан –
1.2 Қазақстан халықтары Ассамблеясының құрылуындағы негізгі кезеңдері
Қазақстан халықтары Ассамблеясын құру идеясын 1992 жылы Республика Тәуелсіздігінің
Тиянақты дайындық жұмыстарынан кейін 1995 жылдың 1 наурызында ҚР
Ұлт саясаты дамуының жаңа мүмкіндіктері 2002 жылдың 26 сәуірінде
Онда сөйлеген сөзінде Президент: «Біздің елдің басты байлығы халықтар
Сөйтіп 1995 жылдың 1 наурызында Қазақстан Республикасы Президентінің
Қазақстан Республикасы Президентінің 2002 жылғы 26 көкектегі № 856
Онда былай деп жазылған:«Ассамблеяның алдына қойылған бүгінгі таңдағы міндеттері
Ағымдағы жылдың ақпан айында «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» деген
Қазақстандағы ұлтаралық қатынастардың бүгiнгi таңдағы жай-күйiн талдау және ұлттық
Қазақстандағы iшкi саяси жағдай бүгiнгi таңда тұтас алғанда тұрлаулы-лығымен
Қазақстан қоғамының өзi тәрiздi елдегi ұлтаралық қатынастар да соңғы
Соңғы кезде ұлтаралық қатынастардың жай-күйiне әсер ететiн мынадай да
Қазiргi уақытта Қазақстан халықтары Ассамблеясының қоғам мен мемлекеттегi орны
Мемлекеттiк ұлттық саясатты iске асырудың маңызды органы ретiнде Ассамблеяның
Ассамблеяның жұмыс органының Ассамблея сессияларында алға қойылған мiндеттердi iске
Мыналарды: ұлтаралық қатынастар саласындағы мемлекеттiк саясат тәжiрибесiн ғылыми жинақтап-қорытуды
елдiң бейүкiметтiк ұйымдарын елдегi ұлтаралық қатынастардың жай-күйiне тәуелсiз сараптама
Ассамблеяның қызметін ақпараттық және идеологиялық сүйемелдеуді: ұлтаралық қатынастар мәселелерi
қазiргi заманғы РR-технологияларды пайдаланудың көмегiмен жұртшылық, азаматтық қоғам институттары
Қазақстан халықтары Ассамблеясының кiшi ассамблеялармен, орталық және жергiлiктi атқарушы
Мемлекет басшысын хабардар ету үшiн ұлтаралық қатынастар саласындағы мемлекеттiк
Ассамблея (Ассамблеяның Кеңесi, жұмыс органы және басқа) органдарының орталық
II-тарау.Қазақстан халықтарының Ассамблеясының мақсаты, міндеті және құрылымы
2.1 Саяси жүйенің маңызды бір белесіне айналған Ассамблеяның бағыты
Қазақстандағы ұлтаралық қатынастардың бүгiнгi таңдағы жай-күйiн талдау және ұлттық
Мемлекеттiк ауқымды әрi маңызды кез келген мәселенi шешу геосаяси
Басым бағыттарын айқындай келе, Қазақстан халықтарының Ассамблеясы өзiнiң алдына
Жоғарыда аталған факторларды және қоғамдағы өз рөлiнiң маңыздылығын ескере
Қазақстан халықтарының Ассамблесының мақсаттары мен мiндеттерi оның ұлтаралық қатынастар
мемлекеттiң ұлттық қауiпсiздiгiне нұқсан келтiруге, әлеуметтiк, ұлттық, рулық және
Қазақстан халықтары Ассамблеясының мақсаты "Қазақстан-2030" Стратегиясының мiндеттерiн іске асырудағы,
Осыған орай, негiзгi күш-жiгер Қазақстан халықтары Ассамблеясының қазiргi құрылымдарының
Ассамблея қызметінің басым бағыттары мыналар болып айқындалды:
Қазақстандық сәйкестiктi қалыптастыру саласында
Қазақстандық патриотизмдi қалыптастыру мен жалпықазақстандық мәдениеттi одан әрі дамытуға
Қазақстан халқының тарихы мен мәдениетi туралы бiлiмдi тарату, тарихи
мемлекеттiк қызмет пен қоғамдық-саяси қызметтiң неғұрлым маңызды салаларында жұмыс
Негiзгi мақсаттары: мемлекеттiк тiлдiң әлеуметтiк-коммуникативтiк функцияларын одан әрi кеңейту
мемлекеттiк тапсырыс тетiгiн пайдалану арқылы мемлекеттiк тiлдiк бағдарламаларды iске
Этномәдени бiлiм беру жүйесiн түзудi мынадай жолдармен қамтамасыз ету:
Ұлтаралық өзара іс-қимыл саласында этнодiни факторларды пайдалануға жол бермеудi;
халықтың, әсiресе жас ұрпақтың арасында экстремистiк дiни ағымдардың таралуына
Ұлттық сәйкестiкке және қоғамның тұрлаулылығына қатер төндіретін келеңсiз үрдiстердiң
Қоғамды одан әрi демократияландыруға жәрдемдесу саласында
Ұлтаралық қатынастар саласын реттейтiн нормативтiк-құқықтық базаны дамытуға Ассамблеяның қатысуын:
ұлтаралық қатынастарға қатысты заң жобаларын, қолданыстағы заңдарға өзгерiстер мен
Қоғамдық бiрлестiктердi (ұлттық-мәдени бiрлестiктердi, бейүкiметтiк ұйымдарды және басқаларды) мемлекеттiк
мемлекеттiк билiк органдары мен қоғамдық бiрлестiктер арасында сындарлы диалогты
қоғамдық бiрлестiктермен бiрлесiп мемлекеттiк ұлттық саясаттың басымдықтарын ескере отырып,
қоғамдық бiрлестiктермен бiрлесiп ұлттық саясаттың негiзгi бағыттарының iске асырылуын
Қазақстан халықтары Ассамблеясының мақсаты-республикадағы оқиғаларға баға беру және саяси
Ассамблея мақсаттары мыналар:
ұлттық мәселелерді әділ шешу негізі ретінде қоғамдық тұрақтылықты нығайту;
Қазақстандағы iшкi саяси жағдай бүгiнгi таңда тұтас алғанда тұрлаулы-лығымен
Соңғы кезде ұлтаралық қатынастардың жай-күйiне әсер ететiн мынадай да
Қазiргi уақытта Қазақстан халықтары Ассамблеясының қоғам мен мемлекеттегi орны
2.2 Татулықтың талбесігінің міндеттері
Қазақстан халықтары Ассамблеясының мiндеттерi: мемлекеттiк тiл мен қазақ халқының
ұлтаралық қатынастар саласындағы мемлекеттiк саясатты іске асыру жөнiндегi Қазақстан
Аталған мiндеттердi шешудi Қазақстан халықтары Ассамблеясы қызметiнiң негiзгi бағыттарына
Осыған орай, негiзгi күш-жiгер Қазақстан халықтары Ассамблеясының қазiргi құрылымдарының
Ұлттық сәйкестiкке және қоғамның тұрлаулылығына қатер төндіретін келеңсiз үрдiстердiң
Қоғамды одан әрi демократияландыруға жәрдемдесу саласында
Ұлтаралық қатынастар саласын реттейтiн нормативтiк-құқықтық базаны дамытуға Ассамблеяның қатысуын:
ұлтаралық қатынастарға қатысты заң жобаларын, қолданыстағы заңдарға өзгерiстер мен
Қоғамдық бiрлестiктердi (ұлттық-мәдени бiрлестiктердi, бейүкiметтiк ұйымдарды және басқаларды) мемлекеттiк
мемлекеттiк билiк органдары мен қоғамдық бiрлестiктер арасында сындарлы диалогты
Әр түрлi халықаралық ұйымдармен, басқа елдердiң мемлекеттiк және беймемлекеттiк
азаматтық қоғам мен халықаралық ұйымдардың билiкке деген сенiмiн нығайтуға
елдегi қоғамдық прогресс пен азаматтық татулыққа ықпал ететiн ғылыми-практикалық
Ассамблеяны ұлтаралық қатынастар саласындағы
Қазақстан халықтары Ассамблеясы өзінің басым бағыттарын анықтай отырып алдына
Ассамблея келесі міндеттерді шешуге бағытталған:
қоғамдағы тұрақтылықты және ұлтаралық келісімді сақтауға ықпал жасау;
Қазақстан территориясында тұрып жатқан ұлт өкілдерінің арасындағы достық қатынастарды
мемлекет жүргізетін ұлт саясатында көп түрлі ұлттық мүдделерді есепке
қоғамда туатын әлеуметтік қарама – қайшылықтарды шешу үшін келісім
Ассамблея қоғамның консолидациясын қамтамасыз етуге, елде ұлтаралық келісімді сақтауға,
6-тармақта алтыншы абзацтағы "болып табылады" деген сөздер алып тасталып,
ұлтаралық қатынастар, Қазақстан халықтарының мәдениетi мен тілдерiн дамыту және
Ассамблеяның жұмыс органы Қазақстан Республикасы Президентi Әкiмшілiгiнің құрамына құрылымдық
Кiшi ассамблеялардың жұмыс органдары облыстардың, Астана және Алматы қалаларының
Кiшi ассамблея хатшылығының меңгерушiсiн кiшi ассамблеяның төрағасы Қазақстан халықтары
Ассамблея және кішi ассамблеялар мүшелерiнiң:
Ассамблеяның және кiшi ассамблеялардың қарауына шығарылған мәселелердi талқылауға атысуға;
Ассамблея және кiшi ассамблеялардың беделi үшiн қам жеуге, Қазақстан
Ассамблея және кішi ассамблеялардың тапсырмаларын адал орындауға мiндеттi. Қазақстан
бiр ай мерзiмде этносаралық қатынастар проблемалары жөнiндегi зерттеу орталығын
Қазақстан халықтары Ассамблеясымен бiрлесiп Қазақстан халықтары, Ассамблеясының стратегиясын одан
Оны iске асыру тетiгі және ресурстық қамтамасыз ету
оның қағидалары негiзiнде iске асыру мақсатында Ассамблеяның жыл сайынғы
Осы үрдісті іске асыру республиканың, облыстардың, Астана мен Алматы
Ассамблеяны іске асырудан күтiлетiн нәтижелер
Ассамблея қызметiнiң аталған негiзгi бағыттарын iске асырудың нәтижелерi мыналарболуғатиiс:
ұлтаралық қатынастарды үйлестiру негiзiнде қазақстандық сәйкестiктi қалыптастыру, қазақстандық патриотизмдi,
ұлтаралық қатынастар саласындағы мемлекеттiң саясатын iске асыруда мемлекеттiк органдардың
Ассамблеяның ұлтаралық қатынастар саласындағы мемлекеттiк мүдделердi іске асыру жөнiндегi
этномониторинг жүргiзу және Ассамблеяның талдау құрылымдары қызметiнiң негiзiнде келеңсiз
ұлтаралық қатынастар мәселелерi, экстремизм, төзбеушiлiк пен радикализм идеяларының ықпалына
ұлтаралық қатынаста рсаласында: ұлтаралық қатынастарды үйлестiру, Қазақстандағы этностар арасындағы
мемлекеттiк тiлдi әрбiр қазақстандық этнос өкiлiнiң iшкi мәдениетiнiң ажырамастiгіне
Қазақстан халықтары Ассамблеясын қоғамды одан әрi демократияландырудың тиiмдi құралына
азаматтық қоғам институттарын ұлтаралық қатынастар саласындағы маңызды әлеуметтiк жобаларды
ұлтаралық қатынастар проблемаларына қатысты келiсiлген саясат жүргізу және дүниежүзілiк
Осы Ассамблеяның іске асырудың түпкі нәтижесі қоғамды демократияландыру, оны
2.3 Бірліктің биік парасатының Кіші Ассамблеясы мен сессиялары
Ассамблеяның 350-ге жуық мүшесі бар. Қазақстан халықтарының Ассамблеясына мүшелікке
Ассамблея Кеңесінің мүшелері жетекшілік ететін республикалық, аймақтық және қалалық
Біздің Республикамызда және Қазақстан халықтарының Ассамблеясының құрамында 16 шағын
Шағын ассамблеялар еркін түрде 470 ұлттық-мәдени бірлестіктердің, этнос ассоциацияларының
Республикада жүзден астам ұлттық мектептер бар, ал 22 республикалық
Ассамблеяның халықаралық абыройы өсті. Қазақстан тәжірибесін басшылыққа ала отырып,
Ассамблеяның 350-ге жуық мүшесі бар. Қазақстан халықтарының Ассамблеясына мүшелікке
Ассамблея Кеңесінің мүшелері жетекшілік ететін республикалық, аймақтық және қалалық
Ассамблеяның ұлтаралық өзара iс-қимылды нығайтуға бағытталған iскерлiк белсендiлiгiн күшейту
ұлтаралық қатынастар саласындағы маман-ғалымдарды, iс-тәжiрибесi бар қызметкерлердi, РR-қызметi мамандарын
Ақмола облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы
Ақмола облысының территориясында 105 ұлттың өкілдері тату тәтті өмір
Ақтөбе облыстық Қазақстан Халықтары кіші Ассамблеясы
Ақтөбе облысында басқа облыстардағыдай көп ұлтты және онда 669
Алматы калалық Қазақстан Халықтарының кіші Ассамблеясы Ұлтаралық оқиғалар жағдайына
Алматы облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы
1995 жылы Алматы облысында 30 ұлттың өкілдерін біріктіретін Қазақстан
Астана қаласы Қазақстан Халықтары Кіші Ассамблеясы
Астанада 111 ұлттың өкілдері тұрады. Жарты миллионнан астам халқы
Атырау облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы
Екінші жарты жылдықтың басы Халықтар достастығының төртінші облыстық фестивалінің
Батыс Қазақстан облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы Бүгінгі күні
Қарағанды облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы Қарағанды облысы бойынша
Аса белсенді ұлттық-мәдени орталықтарға Қарағанды қаласы, Жезқазған қаласы, Сатпаев,
Жамбыл облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы 1995 жылдан бастап,
Қостанай облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы 2004 жылы облыстық
Ауданның этникалық құрамы өзгеше, мұнда 2млн. астам адам
Павлодар облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы Павлодар облысының
Солтүстік Қазақстан облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы Солтүстік Қазақстандық
Шығыс Қазақстан облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы Шығыс Қазақстан
Қызылорда облыстық Қазақстан халықтарының кіші Ассамблеясы 2004 Биылғы жылы
Оған көрнекі дәлелдер ретінде Қазақстан халықтарының Ассамблеясының барлық сессияларында
Осы мәселелердің шешілуі жүйелі және ашық түрде жүруі керек».
Өзінің 10 жылдық тарихында Ассамблея қоғамдағы маңызды әлеуметтік-
Біріншісі - 1995 жылдың наурызында «Біздің ортақ үйіміздегі бейбітшілік
Екіншісі - 1995 жылдың маусымында болған «Өткенге баға беру
Үшіншісі - 1996 жылғы көкекте болған «Қоғамдық келісім –
Төртіншісі - 1997 жылғы маусымдағы «Тарихи ескерткіш, ұлттық
Бесіншісі (1999 жыл, қаңтар) – «Ұлттық келісім – Қазақстан
Алтыншысы (1999 жыл, желтоқсан) - «Достық пен келісім арқылы
Жетіншісі (2000 жыл, желтоқсан) - «Халықтың рухани мәдени дамуы
Сегізіншісі (2001 жыл, қазан) – «Тәуелсіздіктің он жылдығы: бейбітшілік,
Тоғызыншысы (2002 жыл, қараша) - «Қазақстан халықтары Ассамблеясының стратегиясы:
Оныншысы (2003 жыл желтоқсан) - «Ұлтаралық келісімнің қазақстандық
Он біріншісі (2005жыл қараша) «Ынтымағы жарасқан елдің ырысы мол».
Он екіншісі (2006 қазан) «Ел тәуелсіздігінің берік іргетасы болған
Алғашқы екі сессия Президент өкілеттігін ұзарту және жаңа Конституция
Үшінші сессияда оған қатысушылар евразиялық ынтымақтастықты дамыту, қоғамды демократияландыру
Төртінші сессияда саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау, тарихи шындықты орнына
Бесінші сессия Президент сайлауынан кейін болған ең бірінші қоғамдық-саяси
Жаңа мыңжылдық табалдырығында болған алтыншы сессия жерімізде экстремистік күштердің
Қазақстан Республикасы Тәуелсідігінің 10 жылдығы қарсаңында болған жетінші сессия
«Біз Қазақстанды құрып болдық, енді қазақстандықтарды қалыптастыруымыз керек», -
Сегізінші сессия тәуелсіз Қазақстанның 10 жылдық дамуының қорытындыларын шығарды.
Бірінші. Елімізде барлық азаматтарды ұлттық және діни тегіне қарамастан
Екінші. Қазақстан халықтары Ассамблеясы сияқты ұлттық саясат пен ұлтаралық
Үшінші. Түрлі мәдениеттер диалогы орнады және Қазақстан түрлі мәдениеттер
Төртінші. Тіл саясатының проблемасы ешбір айтыс-тартыссыз шешілді.
Ел азаматтары біртіндеп мемлекеттік тілді меңгеруде. Бұл мәселеде жастар
Бесінші. Барлық ұлттар рухани және діни жағынан қайта жаңғырды,
Осылайша, біздің елдің көпұлттылығы кемшілік емес артықшылық екені іс
Қазақстан халықтары Ассамблеясы еліміздегі барлық ұлттар мәдениеті мен тілдері
Бұл жерде мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылып отырған Достық үйі Қазақстан
Алматыдағы Достық үйі ҚР Президентінің шешімімен Қазақстан халықтары Ассамблеясының
Ұлттық-мәдени орталықтардың жұмыстарын ынталандырып отыру үшін Мәдениетті қолдау қорының
Қоғамдағы демократиялық жаңарулар аз ұлттардың тілдерінде де бұқаралық ақпарат
Мемлекеттің қолдау көрсетуінің арқасында 11 тілде газет пен журнал,
2000 жылдың мамырында «Достық» атты қоғамдық-саяси журналдың бірінші нөмірі
Ассамблея өз жұмысында халықтың өз болашағы туралы алаңдамауы мен
Ассамблеяның өткізіп жатқан барлық іс-шараларында қолданыста жүрген тілдер бір-бірімен
«Қазақстан Республикасындағы Тілдер туралы» [54] заң негізінде қабылданған Тілдердің
Үкімет деңгейінде «Қазақстан немістері жаңғыруының кешендік бағдарламасы» жасалған. Бұл
Қазақстан халықтары Ассамблеясының бірінші сессиясында ел Президенті осы Ассамблея
Қазақстан халықтары Ассамблеясының төртінші сессиясында Н.Ә.Назарбаев осы лагерь жұмысына
Ұрпақтар үндестігін сақтау үшін VII сессия қарсаңында ассамблеяда жастар
Қазақстан халықтары Ассамблеясының халықаралық байланыстары да күшеюде. Оған бірнеше
Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымының құрылымдарымен тығыз байланыс орнатылған.
ЕҚЫҰ көмегімен Ұлтаралық қатынастарды зерттеу орталығы ашылды. Осы орталық
Ұлттық-мәдени орталықтардың өз тарихи отандарымен байланыстары кеңейе түсуде. Бұл
Қазақстанмен шектесетін Ресей Федерациясының субъектілерімен тығыз байланыстар орнатылған. Қазақстан
Этнографиялық мұражайлар республиканың басұа да облыстары мен қалаларында бар.
1995 жылы 24 наурызда Н.Ә. Назарбаевтың «Ортақ үйімізде татулық
Уақыт сынынан өте білген қазақ халқының басқа да күрделі
Ал мұның өзі өткенді есте сақтай отырып, болашаққа көз
Ассамблеяны құру бастамасы қоғамымыздың қойнауынан туындап отыр. Соған сәйкес
Біз қазірдің өзінде жолдың екі қиын кезеңінен өтіп, дағдарысты
Қазіргі әлемнің этникалық проблемалары Адамзат өркениеті - халықтар мен
Көптеген елдерге тән этникалық сан алуандылық жағдайында этникалық шептерге
Тәуелсіз мемлекеттердің шекаралары мен территориялық біртұтастығының мызғымастығы жөніндегі тұжырым
Д.И. Менделеев өз кезінде жердегі зұлымдыққа жауап беретін космостың,
Қазақстан тарихының тағылымдары бұрынғы КСРО-да жүргізіліп келген лттық саясатты
Бүкіл кеңес тарихы халықтардың құқықтары сан рет бұзылғанын және
Ойластырылмаған экономикалық саясаттың және "ғасырлар жобаларын" жүзеге асырудың салдарынан
80-ші жылдардың соңында елеулі дәрежеде шиеленіскен ұлттық қатынастардағы қарама-қайшылықтар
Қазақстанға әр жылдарда 800 мыңға таяу немістер, 18,5 мың
Қазақстан басшылығы конфессиялардың жоғары басшыларымен ізгі өзара құрметке толы
Сондай-ақ, білім беру мен денсаулық сақтауды дамыту бағдарламасын әзірлеу
Ұлттық мәдениет саясатының нысандарын елеулі түрде жаңарту жұмысы алда
Кеші-қон проблемалары туралы аз айтылып жүрген жоқ.Өкінішке орай, біздің
«Өткенді саралау және қоғамды одан әрі демократиялық жолмен реформалау»
1992 жылы "Қазақстанның егемен мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының
- реформаларды ойдағыдай жүзеге асырудың сөзсіз саяси шарты ретінде
өзінің барлық азаматтарының жеткілікті әл-аукат дәрежесін қамтамасыз ететін қоғам
- Қазақстанның этникалық ерекшелігін дамыту мен ұлттық-мәдени сан алуандығын
- демократиялық өзгерістерді тереңдету, саясатта алуан пікірлікті қамтамасыз ету;
-адамның еркіндігі мен құқықтарын сақтау, дүниежүзілік экономикада бекем шептерге
- Қазақстанның мемлекеттік құрылымын президенттік сипаттағы демократиялық республикаға айналдыру.
Біз осы бағытта жоспарлы түрде ілгерілеп келеміз. Мен осы
Мемлекеттілік: қалыптасу проблемалары
Қазақстан қазір ТМД-ның барлық елдеріне тән күрделі, өтпелі кезенді
Бүгінгі танда бұған тоталитарлық қоғамның шығатын төте және қысқа
Мемлекет аралық интеграцияны тереңдету, егемендікті нығайту және қазақстандық патриотизмді
Сондықтан бүгінгі күннің аса маңызды мәселелерін талқыламастан бұрын мен
Біздің интеграция проблемалары жөніндегі берік айқындамамыз елдегі ішкі саяси
Ақыр соңында, сыртқы жағдайды да ескерген жөн. Әр түрлі
Конституция биліктің барлық тарамдарының, азаматтық қоғам мен мемлекет институттарының
Осының бәрі зор маңызы бар мәселелер, ал ең бастысы
Қазақстан халқының азаматтық таңдауы-тарихи зерде, ұлттық татулық және демократялық
Қазақстанда ынтымақтастық жайлы келісім жасалды. Осы құжатқа қол қойған
Осы проблеманың келесі бір қырының маңызы да бұдан кем
Қазақтар да, орыстар да, украиндар да, өзбектер де, қай
Ұлттық келісім- Қазақстанның тұрақтылығы мен дамуының негізі баяндамасында бұрынғылар:
Біріншісі - ұлттар арасына жік түсу қатері. Мұндай әрекеттерді
Екіншісі - ұлттың өз ішіне жік түсу қатері. Бисмарктың
Арабтардың 1948 жылы тәуелсіздік алғаннан кейін өзара соғыс бастауы,
Барлық азаматтардың құқықтарын қамтамасыз ететін тәуелсіздік пен қуатты мемлекетті
Қазақтардың ішкі ұлттық тұтастығының маңыздылығы тарих сабақтарынан ғана туындап
Қазақстан халықтары Ассамблеясының даму стратегиясы: Ұлттық келісім, қауіпсіздік, азаматтық
Сессиялар жұмысының Ассамблея мүшелерімен қатар мемлекеттік биліктің барлық буындарының
Халықтар Ассамблеясы Қазақстанның саяси жүйесінің маңызды бір белгісіне айналды,
Халықтар Ассамблеясы өз дамуының Стратегиясын айқындады. Әрине, тың игеру
Дәл осы тыңның игерілуі жарты ғасыр бұрын Қазақстанда ауылшаруашылық
Сарайдың ансамблі жүз отыз халықтың өкілдері тыныштық пен келісімде
Онда Қазақстан халықтары Ассамблеясының, республикалық ұлттық-мәдени орталықтардың штаб-пәтерлері орналасады.
Кешенді жобалау кезінде еліміздегі қазақ және басқа халықтардың ұлттық
Бұл идеяның жай нышандық қана сипаты емес, оның зор
Сондықтан да Еуразияның кіндігінде салынған Мәдениеттер мен діндер сарайы
Үкіметке Астананың сол жағалауы бөлігінде Мәдениеттер мен діндердің Еуразиялық
Қорытынды
«Бірлік бар жерде тірлік бар» дейді дана халқымыз. Ел
Дүниеде ең қымбат қазына бейбітшілік болса керек себебі, тыныштылық
Жалпы қазақстан тек қана қарқынды дамып келе жатқан экономикасымен
Қазақстан Халықтарының Ассамблеясы- мәдени-ағартушылық,тілдер мен ұлттық мәдениеттерді, салт-дәстүрлерді қайта
Одақ құлағаннан кейін бұрынғы республикалардың барлығы ұлтаралық қақтығыстар шегінде
Бұл үкімет пен барша қоғамның бар күшін әлеуметтік және
Бүгінде Қазақстанның экономикалық мүмкіндіктері зор екендігіне, әлеуметтік проблемаларды шеше
Мемлекеттің жеткен жетістіктерінің барлығы қоғам тұрақтылығы, өзара түсініспеншілік пен
Бұл жерде Ел Президенті ұсынған ұйым Қазақстан Халықтары Ассамблеясының
Ұлт мәселелерін дұрыс шешу Қазақстанға халықаралық қауымдастықта лайықты орын
Дүниенің төрт бұрышында ұлтаралық, дінаралық қақтығыстар толастамай тұрғанда біздің
Патриотизммен тығыз байланысты мемлекеттік маңыздағы мәселе- мемлекеттік тіл мәселесі.
Тәуелсіздіктің барлық жылдарында бүкіл посткеңестік кеңестіктер ең либералды тіл
Қазақстан халықтарының Ассамблеясы – этносаралық ықпалдастықтың басты тетігі.
Қолданылған әдебиеттер
Назарбаев Н.Ә. Қазақстан халықтарының Ассамблеясы. 10 жыл [Мәтін]: Қазақстан
Назарбаев Н.Ә. Қазақстан халықтарының Ассамблеясы-этносаралық ықпалдастықтың басты тетігі //
Назарбаев Н.Ә. Патриотизмді тығыз байланысты мемлекеттік маңыздағы мәселе-мемлекеттік тіл
Назарбаев Н.Ә. Қазақстанды жүрегімізде әлпештейік... [Мәтін]:Қазақстан халықтары Ассамблеясы. //Жас
Назарбаев Н.А. Осмысление пройденного и дальнейшее демократическое реформирование общества
Назарбаев Н.А. Духовно-культурное развитие народа-основа укрепления государственной независимости Казахстана.//
Назарбаев Н.Ә. Многонациональность - не недостаток, а преимущество общества//
Н.Назарбаев-основатель казахстанской модели межэтнического и межконфессиального согласия [Текст] /
Назарбаев Н.А. «Победа-яркий символ единства наших народов» [Текст]: [беседа
Назарбаев Н.А. Историческая память, национальное согласие и демократические реформы-гражданский
Назарбаев Н.А. За мир согласие в нашем обществе доме:
Қазақстан Халықтарының Ассамблеясы. Редакция алқасы С.Т.Сейдуманов, О.Г.Дымов, З.К.Сейсенова. Алматы
Мониторинг межэтнических отношений в Казахстане опыт, эффективность и перспективы.//Материалы
Қазақстан халықтары Ассамблеясының орта мерзімді кезеңге арналған стратегиясы (2007
Дымов О. Мы народ Казахстана. Астана, 2004 г.
Об основных направлениях деятельности Ассамблеи по реализации государственной национальной
Информационно-справочный бюллетень Ассамблей народов Казахстана.- Астана 2002 г.
Қазақстан халықтары Ассамблеясының IV сессиясы. Алматы 1997 ж.
Кто есть кто в Ассамблеи народов Казахстана.-Алматы, 2005 г.
Обряды и традиции народов Казахстана-алматы, 2005 г.
Қадырбай Е. Қазақстан халықтарының Ассамблеясы еліміздегі саяси тұрақтылықтың тұтқасына
Қазақстан халықтарының Ассамблеясына 10 жыл [Мәтін] дайынд. Қазақстан Президентінің
Сұлтанов Қ. Бірліктің биік парасаты. //Егемен Қазақстан 2006, 1
Абдыгалиев Б.Б. Политизация этничности процессы механизмы последствия-Алматы, 2003 г.
Төлен Тілеубай. Басты ұлттық идея ұлттық бәсекелестікке қабілеттілігінде жатыр.
Айтбайұлы Өмірзақ. "Қазақстандық қазақстандықпен қазақша сөйлессін" |Мәтін|:[Тіл - асыл
Аманов Қайролла. Рухани келісім бар жердс бірлік бар |Мәтін|:
Ахметжанова Қ. Барлық ұлттық балаларының Отаны-Қазақстан |Мәтін| |Ынтымақ-достық кепілі//
Әлиев, Жуматай. Отаны ортақтың мүддесі бір |Мәтін|: |Қазақстан халықтары
Жолдасбеков Мырзатай. Басталуы бар игі істің, тоқталуы болмасын [Мәтін]:
Манашов, Равиль. Татулық тұрақтылыққа бастайды [Текст]:[Қазақстан халықтары Ассамблеясына -
Мирзоев К. Бейбітшілік пен келісімнің іргетасы: [22 қараша күні
Садыханұлы М. Бірлігі күшті ел мықты[Астанада өткен Қазақстан халықтарының
Сексенұлы С. Қазақстан халықтары Ассамблеясына-10жыл: |1 мамыр- Қазақстан халықтарының
Сләмқызы Қ. Достық мерекесі: [1 мамыр- Қазақстан халықтарының бірлігі
Сүйінкина, П. Мемлекеттік тілдің бағы жанатын болды [Мәтін]: |Тіл
Алиев Ж. Қазахстан-наш общий дом: Годовщина стратегии Ассамблеи народов
Алиев Ж. Призвание -служить интересам народа и государства //
Алиев Ж. Межэтническое согласие-оплот нашего общества о национальной политике
Дымов О. Взаимопонимание толерантность- залог единства общества. [за строкой
Дымов О. Мы народ Казахстана // Вечерняя Астана 2005-
Кульжанова Г.К. Национальная модель межэтнического согласия Республики Казахстана. Вопросы
Кульжанова Г.К. Роль Ассамблеи народов Казахстана в укрепления межэтнического
Ибраев К. Интерграция: новые импульсы: [политическая экономика, интерграция Казахстана
Квятковский О. Мы воду пьем из одного колодца //Байтерек
Баймаганбетов С.З. Особенности национально-культурного развития государства // Саясат 2001
Колупаев Н. Рожденная народом Казахстана // Вечерний Алматы 2002-
Кононович Е. Золотое достояние казахстанцев// Казахстанская правда 2003- 5
Гильт У гостепреимного очага «Ватры» о национальном культурном центре
Нарматова Д.С. Деятельность Ассамблеи народов Казахстана как общественно-политического института
Ортақ үйімізде татулық пен келісім болсын. // Материалы народов
Положение об Ассамблее народов Казахстана. Утверждено указом Президента РК
Стратегия Ассамблеи народов Казахстана на среднесрочный период: Казахстанская правда
Хамитова А. Родина независимость, стабильность как лозунг реформ //
Литошко Н. В дружбе народов -великая сила: о мире
Мамонтов А. Мягкий пояс «Колыбели дружбы»//Экспресс К -2005 31
Абдыгалиева, Берик. Новые приоритеты националыюй политики Казахстана |Текст|: |Национальная
Абельбдинов, Н. Сессия мира и согласия [Текст]: [В Астане
Алиев, Жуматай. Искусство жить вместе |Текст|: [Политика] / Алдабергенова
Аннакулиева Г.А. Ассамблея народов Казахстана взаконодательном обрамлении [Текст]: |лекция]
Ассамблея народов Казахстана :Национальная политика: ассамблея народов Казахстана: создание
Ахметова, С. Ассамблея - межнациональное единство и согласие народов
Бабакумаров Е. Ж. О религиозной ситуации в странеи основных
Гребнев, Виктор. Наше преимущество- единство нации |Текст]// Веч.Алматы.-2006.-9 ноября.-С.
Визиты в зарубежные страны, встречи, выстунления и интервью Президента
Десять лет независимости: мир, прогресс и согласие |Текст|=Тәуелсіздіктің он
Дружба истинно равных [Текст|: |Ассамблея народов Казахстана|//Достық -Дружба.-2005.-N І.-С.
Дьяченко, Сергей. Макросистема толерантности и ренессанс культуры [Текст|: [Стратсгический
Дымов О. Общественный институт гармонизации межнациональных отношений: |10-летие Ассамблеи
Дымов, О. Сильны единством |Текст|: [Ассамблея народов Казахстана]//Казахст. правда.-
Дымов, О. Слагаемые националыюй политики: |10-летие Ассамблеи народов Казахстана]//
Зеленя, Наталья. Благословенна будь, казахстанская земля [Текст]:|Ассоциация дунган Казахстана]//
Зеленя, Наталья. Дружба, которую воспел Абай: |О конкурсе на
Изтаев, Е. У. Роль Ассамблеи народов Казахсгана в формировании
Кононвич Е. Ключи на счастье: |В субботу завершилась рабочая
Роль средств массовой информации в развитии межэтнической гармонии в
Садвакасов, Кайрат. Великое благо - мирная жизнь |Текст): |Ассамблее
Султанов, Куаныш. Серпінді кезен |Мэтін|.- Астана: Елорда, 2005.- 608
Тусупбекова,Лаура, Шиманский,Максим. В каждом сердце-родная страна |Текст]: [Межэтническое и
У нас есть чему учиться. |Текст|: [Пример казахстанской модели
Вавилон Президента Назарбаева. Лидеры мировых религий собрались в Астане//
Шукеев, Умирзак. "Национально-культурные центры можно смело назвать кирпичиками в
Курочким М и др. 10 лет мира, дружбы и
Лим, Веропика. Ассамблея народов нуждается в переменах [Текст]: [Ассамблея
Малые аcсамблеи растут и крепнут [Текст]: [Деятельность малых ассамблей
3