Бүкіл ұлттың Мұраты
Кеңес кезінде “зар заман” ақындарының ішінде
Тек жинақтың “Кіріспесіндегі” шолуға Ы.Дүйсенбаев ақынның
Мұрат айтыстың асқан шебері болумен қатар
Міне, өзі көрсеткен осы олқылықты Ы.Дүйсенбаев
Зерттеушінің пікірінше, оның біріншісі - патша
Сонан соң, орыс халқы мен қазақ
Осылайша өзіндік бағыт ұстанған зерттеуші Мұрат
Ақынның әлеуметтік өмір туралы, сондағы адамдар
Ақын өткен өмірге қарағанда, бұрынғы даналардың
Дүниенің төрт бұрышын
Қорқыт атаң шайқады
Ажалға айла таба алмай,
Қайта айналып келді деп,
Бұрынғылар айтады.
Заманның болар тәрізін
Асан қайғы әулие
Көзі көрмей байқады,
Қанша дәулет бітсе де,
Басыңнан аумас бақытың
Алпыс күн асқан дария
Алты күнде қайтады – [74, Б.71-72]
деп дүниенің баянсыздығына орай айтқан ақын
Жылы қылып сөйлейін,
Ақ теңгенің мөріндей.
Шалқақтатып сөйлейін,
Айдынның шалқар көліндей.
Асыл қылып сөйлейін,
Базардың алтын беріндей
Жабыстырып сөйлейін,
Тұтқыр сары желімдей.
Сұлу қылып сөйлейін,
Қос жорғаны мініп ап,
Түскен жаңа келіндей ! [75, 72
Мұрат шығармаларының екінші саласына жататын
"Еділді тартып алғаны –
Етекке қолды салғаны.
Жайықты тартып алғаны –
Жағаға қолды салғаны.
Ойылды тартып алғаны –
Ойындағысы болғаны",
Ақынның көлемді де көркем шығармасы -“Қарасай-Қази”
Зерттеуші Мұраттың айтыстағы шеберлігі мен тапқырлығын
Мұрат Мөңкеұлы шығармалары халық аузынан, Ғылым
Совет үкіметі кезінде кертартпа ақын деп,
Мұратты қаншама халыққа танылды дегенмен, Абай
Махамбет жырлары халыққа Мұрат арқылы мәңгілік
Қазақ елі ақынның я батырдың қай